…… 14

2-7-2- عوامل فردی………………………………………………………………………………………………………. 14

1-7-3- عوامل گروهی……………………………………………………………………………………………………. 14

1-7-4- عوامل سازمانی………………………………………………………………………………………………….. 15

1-7-5- معیارهای مقایسه………………………………………………………………………………………………. 15

عنوان صفحه

فصل دوم: پیشینه پژوهش

2-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 17

2- 1 – مبانی نظری………………………………………………………………………………………………………………. 17

2-2- سطوح، مدلها و چارچوبهای رفتار سازمانی……………………………………………………………….. 20

2-3- بعد فردی……………………………………………………………………………………………………………………… 23

2-3-1- ویژگیهای بیوگرافیک………………………………………………………………………………………… 24

2-3-1-1- سن………………………………………………………………………………………………………….. 24

2-3-1-2- جنسیت…………………………………………………………………………………………………… 24

2-3-1-3- وضعیت تأهل………………………………………………………………………………………….. 24

2-3-2- شخصیت……………………………………………………………………………………………………………. 25

2-3-2-1- تعاریف مختلف در باب شخصیت…………………………………………………………… 25

2-3 -2-2-سطوح مختلف شخصیت………………………………………………………………………… 26

2-3-2-3- نظریه های مختلف در باب شخصیت…………………………………………………… 26

2-3-2-3-1-رویکردهای نظریه ای……………………………………………………………………… 26

2-3-2-3-2-رویکرد اندیشه نگارانه……………………………………………………………………. 28

2-3-2-3-3- رویکرد تحلیل روانشناختی و رویکرد شناختی…………………………. 29

2-3-2-3-4-نظریات نوع شناختی…………………………………………………………………….. 29

2-3-2-3-5- رویکرد خصایص……………………………………………………………………………. 30

2-3-2-3-6-رویکرد انسان شناسانه……………………………………………………………………. 31

2-3-2-3-7-رویکرد التقاطی یا تلفیقی …………………………………………………………….. 31

2-3-2-3-8-رویکردهای مربوط به رشد…………………………………………………………….. 31

2-3-2-3-9- رویکرد خصایص اجتماعی، ادراک شخصی و ثبات عاطفی ……… 32

2-3-2-4- نقش شخصیت در رفتار…………………………………………………………………………. 33

عنوان صفحه

2-3-3- هوش………………………………………………………………………………………………………………….. 34

2-3-3-1- تعاریف مختلف در باب هوش…………………………………………………………………. 34

2-3-3-2- انواع هوش……………………………………………………………………………………………….. 34

2-3-3-3- نقش هوش در رفتار………………………………………………………………………………… 36

2-3-4- توانایی ………………………………………………………………………………………………………………… 37

2-3-4-1- تعاریف موجود در باب توانایی……………………………………………………………….. 37

2-3-4-2- انواع توانایی…………………………………………………………………………………………….. 37

2-3-4-3- نقش توانایی در رفتار……………………………………………………………………………… 40

2-3-5- نظام اعتقادی………………………………………………………………………………………………………… 40

2-3-5-1- انواع ارزش ها………………………………………………………………………………………….. 41

2-3-5-2- منابع ارزش……………………………………………………………………………………………… 43

2-3-5-3- نقش نظام اعتقادی و ارزشها در رفتار…………………………………………………… 43

2-3-6- نگرش ها………………………………………………………………………………………………………………. 44

2-3-6-1- تعاریف موجود پیرامون نگرش……………………………………………………………….. 44

2-3-6-2- کارکرد های نگرش………………………………………………………………………………….. 44

2-3-6-3- تفاوت ارزشها و نگرشها…………………………………………………………………………… 45

2-3-6-4- اجزای تشکیل دهنده نگرش………………………………………………………………….. 46

2-3-6-5- نگرشهای مربوط به رفتار سازمانی…………………………………………………………. 46

2-3-6-5-1- رضایت شغلی………………………………………………………………………………… 47

2-3-6-5-2- تعهد سازمانی………………………………………………………………………………… 47

2-3-6-5-3- ناهماهنگی شناختی……………………………………………………………………. 48

2-3-6-6- نقش نگرش در رفتار…………………………………………………………………………. 48

2-3-7- ادراک…………………………………………………………………………………………………………………. 49

2-3-7-1- تعاریف مربوط به ادراک…………………………………………………………………………. 50

عنوان صفحه

2-3-7-2- کاربرد ادراک در رفتار سازمانی……………………………………………………………… 50

2-3-7-3- نظریه های موجود در باب ادراک………………………………………………………….. 50

2-3-7-3-1- نظریه اسناد…………………………………………………………………………………… 50

2-3-7-3-2-کانون کنترل…………………………………………………………………………………… 51

2-3-7-4- عوامل تأثیرگذار بر ادراک افراد……………………………………………………………… 51

2-3-7-5- نقش ادراک در رفتار………………………………………………………………………………. 52

2-3-8- یادگیری……………………………………………………………………………………………………………… 53

2-3-8-1- تعاریف موجود در باب یادگیری…………………………………………………………….. 53

2-3-8-2- نظریه های موجود در باب یادگیری………………………………………………………. 54

2-3-8-2-1- نظریه های رفتاری……………………………………………………………………….. 54

2-3-8-2-2- نظریات شناختی…………………………………………………………………………… 55

2-3-8-3- انواع یادگیری………………………………………………………………………………………….. 56

2-3-8-4- نقش یادگیری در رفتار…………………………………………………………………………… 56

2-3-9- انگیزش………………………………………………………………………………………………………………. 57

2-3-9-1- تعاریف موجود در باب انگیزش……………………………………………………………… 57

2-3-9-2- ابعاد انگیزش……………………………………………………………………………………………. 57

2-3-9-3- عناصر متشکله انگیزش………………………………………………………………………….. 58

2-3-9-4- نظریه های موجود در باب انگیزش……………………………………………………….. 58

2-3-9-4-1- نظریه های محتوایی…………………………………………………………………….. 58

2-3-9-4-2- نظریه های فرایندی……………………………………………………………………… 59

2-3-9-5- نقش انگیزش در رفتار……………………………………………………………………………. 61

2-4- بعد گروهی…………………………………………………………………………………………………………………… 63

2-4-1- ویژگی های گروه……………………………………………………………………………………………….. 64

2-4-1-1- نقش…………………………………………………………………………………………………………. 64

عنوان صفحه

2-4-1-2- هنجارها……………………………………………………………………………………………………. 65

2-4-1-3- موقعیت……………………………………………………………………………………………………. 65

2-4-1-4- اندازه………………………………………………………………………………………………………… 65

2-4-1-5- انسجام……………………………………………………………………………………………………… 66

2-4-1-6- ترکیب گروه…………………………………………………………………………………………….. 66

2-4-1-7- مقام فردی……………………………………………………………………………………………….. 67

2-4-2- دلایل پیوستن افراد به گروهها…………………………………………………………………………. 67

2-4-3- رهبری………………………………………………………………………………………………………………… 68

2-4-3-1- تعاریف موجود در باب رهبری……………………………………………………………….. 68

2-4-3-2- ابعاد متمایز کننده رهبری و مدیریت در سازمان…………………………………. 69

2-4-3-3- دیدگاههای مختلف در باب رهبری………………………………………………………… 70

2-4-3-3-1- رویکرد خصایص……………………………………………………………………………. 71

2-4-3-3-2-رویکرد رفتاری……………………………………………………………………………….. 71

2- 4-3-3-3-رویکرد کارکردی (گروهی)…………………………………………………………… 73

2-4-3-4-سبک های رهبری………………………………………………………………………………….. 77

2-4-3-5- نقش رهبری در رفتار……………………………………………………………………………… 78

2-4-4- ارتباطات…………………………………………………………………………………………………………….. 78

2-4-4-1- تعاریف موجود در باب ارتباطات……………………………………………………………. 79

2-4-4-2- کارکردهای ارتباطات در سازمان……………………………………………………………. 79

2-4-4-3- کانالها و جهت های ارتباطی در سازمان………………………………………………… 80

2-4-2-4- انواع ارتباطات ………………………………………………………………………………………… 80

2- 4-5- نظریه اسلام در مورد ارتباطات………………………………………………………………………. 82

2-4-6- موانع ارتباطی در سازمان………………………………………………………………………………….. 82

2-4-7- نقش ارتباطات در رفتار…………………………………………………………………………………….. 83

عنوان صفحه

2-4-7- قدرت…………………………………………………………………………………………………………………. 83

2-4-7-1- تعاریف قدرت………………………………………………………………………………………….. 84

2-4-7-2- منابع و سطوح قدرت در سازمان…………………………………………………………… 85

2-4-7-3- زوایای مهم قدرت…………………………………………………………………………………… 88

2-4-7-4- انواع دیدگاهها و رویکردها در باب قدرت سازمانی……………………………….. 88

2-4-7-4-1- رویکردهای احتمالی قدرت………………………………………………………….. 88

2-4-7-4-2- قدرت ناشی از ساختار…………………………………………………………………. 88

2-4-7-4-3- رویکردهای کثرت گرایی به قدرت …………………………………………….. 89

2-4-7-4-4- ﺑﺮرﺳﻲﻗﺪرتدردﻳﺪﮔﺎهﺳﺎﺧﺘﺎری……………………………………………………… 89

2-4-7-4-5- ﺑﺮرﺳﻲﻗﺪرتدردﻳﺪﮔﺎهﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازانﻛﻨﺶﻣﺘﻘﺎﺑﻞ……………………………. 90

2-4-7-4-6- دیدگاه اسلام در مورد قدرت……………………………………………………….. 91

2-4-7-5- نقش قدرت در رفتار………………………………………………………………………………. 91

2-4-8- سیاست………………………………………………………………………………………………………………. 92

2-4-8-1- تعاریف سیاست………………………………………………………………………………………. 92

2-4-8-2- دلایل بروز رفتار سیاسی در سازمان……………………………………………………… 93

2-4-8-3- عوامل بروز رفتار سیاسی……………………………………………………………………… 93

2-4-8-4- سطوحعمل سیاسی در سازمان……………………………………………………………… 95

2-4-8-5- دیدگاه های مربوط به سیاست درسازمان………………………………………………. 95

2-4-8-6- سیاست به عنوان وسیله ای برای حفاظت شخصی……………………………… 96

2-4-8-7- انواع راهبردهای سیاسی…………………………………………………………………………. 96

2-4-8-8-شکل گیری رفتار سیاسی و تأثیر آن در سازمان………………………………….. 97

2-4-8-9- انواع رفتارهای سیاسی در سازمان………………………………………………………… 98

2-8-8-9-1- انواع تاکتیکهای سیاسی………………………………………………………………. 98

2-6-8-9-2- انواع بازیهای سیاسی…………………………………………………………………. 100

عنوان صفحه

2-4-8-9-3- انواع بازیهای قدرت……………………………………………………………………. 102

2-4-8-10- نقش سیاست در رفتار………………………………………………………………….. 103

2-4-9- تعارض………………………………………………………………………………………………………………. 104

2-4-9-1- تعاریف موجود پیرامون تعارض…………………………………………………………….. 105

2-4-9-2- کارکردهای تعارض در سازمان………………………………………………………………. 106

2-4-9-3- انواع و سطوح تعارض سازمانی…………………………………………………………….. 107

2-4-9-4- طرق بررسی تعارض در سازمان……………………………………………………………. 109

2-4-9-5- منابع تعارض در سازمان……………………………………………………………………….. 110

2-4-9-7- عوامل بروز تعارض در سازمان………………………………………………………………. 110

2-4-9-9- دیدگاههای موجود در رابطه با تعارض…………………………………………………. 111

2-4-9-9-1- دیدگاه نظریه پردازان کلاسیک………………………………………………….. 111

2-4-9-9-2- دیدگاه نهضت روابط انسانی……………………………………………………….. 111

2-4-9-9-3- دیدگاه تعاملگرایان………………………………………………………………………. 111

2-4-9- 10- نقش تعارض در رفتار………………………………………………………………………… 112

2-4-10 –سرمایه اجتماعی………………………………………………………………………………………….. 113

2-4-10-1- تعاریف موجود…………………………………………………………………………………….. 113

2-4-10-2- مزایای سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………….. 115

2-4-10-3- تأثیرات سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………… 115

2-4-10-4-ابعاد سرمایهاجتماعی………………………………………………………………………… 115

2-4-10-5- سطوح تحلیل سرمایه اجتماعی…………………………………………………………. 116

2-4-10-6- عناصر و ابعاد سرمایه اجتماعی………………………………………………………….. 116

2-4-10-7- منابع، مکانیسمها و پیامدهای سرمایه اجتماعی……………………………….. 119

2-4-10-8- نقش سرمایه اجتماعی در رفتار…………………………………………………………. 120

2-5- بعد سازمانی………………………………………………………………………………………………………………… 120

عنوان صفحه

فصل سوم: روش پژوهش

3- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………. 227

3- 1- روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………. 227

3-2- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………………. 227

3-3- نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………… 228

3-4- ابزار پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………. 229

3-5- روایی و پایایی مقیاس ……………………………………………………………………………………………… 230

3-5-1-روایی و پایایی ابعاد رفتار سازمانی ………………………………………………………………….. 230

3-5-2 – روایی و پایایی عوامل رفتار سازمانی……………………………………………………………… 230

3-6- روش جمع آوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………….. 232

3 – 7- روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………….. 232

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………. 234

4-2- تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………. 234

4-2-1- سؤال اول: تأثیر مبانی فردی رفتار سازمانی در رفتار کارمندان

دانشگاه شیرازبه چه میزان است؟………………………………………………………………………………… 234

4-2-2- سؤال دوم: تأثیر مبانی گروهی رفتار سازمانی در رفتار کارمندان

دانشگاه شیراز به چه میزان است؟……………………………………………………………………………….. 235

4-2-3- سؤال سوم: تأثیر مبانی سازمانی رفتار سازمانی دررفتار کارمندان

دانشگاه شیراز به چه میزان است؟……………………………………………………………………………….. 236

4-2-4- سؤال چهارم: آیا تفاوت معناداری بین میزان تأثیر عوامل بعد

فردی رفتار در رفتار کارمندان دانشگاه شیراز وجود دارد؟…………………………………………. 237

4-2-5- سؤال پنجم: آیا تفاوت معناداری بین میزان تأثیر عوامل بعد گروهی

در رفتار کارمندان دانشگاه شیراز وجود دارد؟…………………………………………………………….. 239

عنوان صفحه

4-2-6- سؤال ششم: آیا تفاوت معناداری بین میزان تأثیر عوامل

بعد سازمانی در رفتارکارمندان دانشگاه شیراز وجود دارد؟………………………………………… 240

4-2-7- سؤال هفتم: آیا تفاوت معناداری بین میزان تأثیر مجموعه عوامل فردی،

گروهی و سازمانی در رفتار کارمندان دانشگاه شیراز وجود دارد؟ ……………………………… 242

4-3- خلاصه نتایج پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 245

فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………….. 247

5-2- بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….. 248

5-3- نتیجه گیری نهایی………………………………………………………………………………………………………. 262

5-4- محدودیت­ها………………………………………………………………………………………………………………… 264

5-4-1- محدودیت های اجرایی……………………………………………………………………………………. 264

5-4-2- محدودیت های پژوهشی…………………………………………………………………………………… 264

5-5-پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………… 264

5-5-1-پیشنهادهای کاربردی………………………………………………………………………………………… 264

5-5-2- پیشنهادهای پژوهشی………………………………………………………………………………………. 266

فهرست منابع و مآخذ

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………….. 268

منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………………………. 277

پیوست

پیوست1 مقیاس ارزیابی عوامل رفتار سازمانی ………………………………………………………………….. 310

فصل اول

 

کلیات پژوهش