2-2-انواع مختلف برهم کنش پروتون با ماده 24

2-2-1-تئوری توقف پروتون.. 25

2-2-2- تئوری پراکندگی پروتون.. 31

2-2-3-برهم کنش های هسته ای پروتون.. 37

2-2-4-توزیع دوز عمقی پروتون و پیک براگ… 41

2-3-مشخصات فیزیکی دوز پروتون جهت طراحی درمان. 43

2-4-تحویل پرتو با استفاده از سیستم پراکندگی کنش پذیر 44

2-4-1-روش های مدولاسیون برد پروتون.. 45

2-4-2-روش های پراکندگی پروتون.. 52

2-5-تحویل پرتو با استفاده از سیستم اسکن مغناطیسی.. 56

2-6-کمیت های فیزیکی پایه در پروتون تراپی.. 59

2-6-1-سینماتیک پروتون.. 59

2-6-2-ارتباط بین آهنگ دوز و جریان پرتو پروتون.. 60

2-7-اثرات زیستی پروتون . 62

فصل سوم مشخصات فیزیکی شتاب دهنده های پروتونی

3-1-مقدمه 65

3-2-سیکلوترون. 66

3-2-1-سیستم بسامد تابشی (RF) 67

3-2-2-میدان مغناطیسی.. 68

3-2-3-چشمۀ پروتونی.. 69

3-2-4-معرفی پارامترهای مرتبط با فرآیند درمان در پروتون تراپی برای یک سیکلوترون.. 70

3-2-5-معرفی پارامترهای توصیف کنندۀ مشخصات تعدادی از شتاب دهنده های سیکلوترونی.. 71

3-3-سینکروترون. 72

3-4-شتاب دهنده های خطی برپایۀ پروتون تراپی.. 74

3-5-سیکلوترون لابراتوار هاروارد (HCL) 74

3-5-1-مشخصات فنی سیکلوترون HCL. 75

3-5-2-سیستم شکل دهندۀ پرتو پروتونی برای HCL جهت درمان تومورهای چشمی.. 76

فصل چهارم شبیه سازی نازل و محاسبات دوزیمتری در پروتون تراپی تومورهای چشمی

4-1-مقدمه 78

4-2-استفاده از روش اسکن پرتو پروتون جهت تحویل دوز به تومور چشمی.. 78

4-2-1-بررسی اثر تعریف بافت تومور روی تخلیۀ دوز و پیک براگ… 81

4-2-2-نحوۀ محاسبۀ ضرایب وزنی بهینه، جهت ساختن SOBP در شبیه سازی درمان.. 83

4-2-2-1-محاسبۀ SOBP برای پروتون های تحویلی در روش اسکن پرتو. 85

4-3-شبیه سازی نازل HCL. 87

4-3-1-انرژی اولیۀ پرتو پروتون.. 89

4-3-2-کاهندۀ انرژی (انتقال دهندۀ برد) در نازل.. 91

4-3-3-صفحات آلومینیومی در نازل.. 92

4-3-4-طیف پرتو خروجی از نازل.. 94

4-3-5-محاسبات دوزیمتری در فانتوم چشم به کمک طیف خروجی از نازل.. 95

4-3-6-بررسی آهنگ دوز تحویلی به تومور چشم براساس جریان خروجی از شتاب دهنده 98

4-4-استفاده از روش انتقال دهندۀ بردجهت تحویل دوز به تومور چشمی.. 99

4-4-1-بررسی اثر تعریف بافت تومور روی تخلیۀ دوز و پیک براگ… 102

4-4-2-محاسبۀ SOBP برای پروتون های تحویلی در روش انتقال دهندۀ برد. 104

4-4-3-تعیین پارامترهای درمانی برای SOBP. 107

4-5-بررسی میزان نوترون های ثانویۀ تولید شده در نازل HCL. 108

4-6-نتیجه گیری.. 109

4-7-پیشنهادات.. 112

فهرست مراجع ……………………………………………………………………………………………………………………………………311

فهرست جدول ها

عنوان صفحه

فهرستی از مراکز پروتون تراپی [33] 23

برد پروتون متناظر با انرژی جنبشی ذرۀ فرودی [39] 29

درصد ذرات ثانویۀ تولید شده طی برخوردهای ناکشسان پروتون های 150MeV با هستۀ اتم اکسیژن [48] 38

جدول 3-1. بخشی از پارامترهای اصلی و توصیف کنندۀ مشخصات فیزیکی شتاب دهنده برای تعدادی از سیکلوترون ها در IBA، ACCEL و JINR LNP [105]……………………………………………………………………………………………………………………………………..74

جدول 4-1.عناصر سازندۀ ترکیبات به کار گرفته شده در فانتوم چشم در روش اسکن مغناطیسی پرتو [119]…………… 82

جدول 4-2.ضرایب وزنی بهینه کنندۀ پرتوهای تابیده شده به فانتوم چشم و آب جهت ساختن SOBP در روش اسکن پرتو ……………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………89

جدول 4-3.مشخصات کلی نازل شبیه سازی شده براساس نازل HCL……………………………………………………………………………….93

جدول 4-4.انرژی متوسط پرتو پروتون روی سطح خروجی لگزان به عنوان مادۀ کاهندۀ انرژی………………………………………..96

جدول 4-5.انرژی متوسط طیف نهایی پرتو پروتون پس از خروج از نازل………………………………………………………………………….99

جدول 4-6.ضرایب وزنی جهت بهینه سازی پیک های براگ اولیه متناظر با ضخامت های مختلف استوانۀ لگزان…………….102

ساختارهای داخلی چشم و ابعاد آن ها [104] 100

ترکیبات اصلی ساختارهای داخلی چشم، نسبت جرم اتمی و چگالی آن ها [104] 100

جدول 4-9.انرژی متوسط پروتون خروجی از انتقال دهندۀ برد متناظر با ضخامت های مختلف ستون آب…………………….106

ضرایب وزنی بهینه کنندۀ پیک های اولیه جهت ساختن SOBP یکنواخت… 105

تعیین پارامترهای درمانی برای SOBP ایجاد شده در روش اسکن پرتو. 107

تعیین پارامترهای درمانی برای SOBP ایجاد شده در روش انتقال دهندۀ برد. 107

فهرست شکل ها

عنوان صفحه

پرتودرمانی با شدت مدوله شده با استفاده از فوتون (IMRT) 9

مقایسۀ توزیع دوز بین روش درمانی IMRT در سمت چپ وIMPT در سمت راست… 10

افزایش دوز دریافتی توسط بافت سالم در ناحیۀ ابتدایی و انتهایی در فوتون تراپی در مقایسه با پروتون تراپی…. 10

نمودار توزیع دوز عمقی نسبی ذرات مختلف در فانتوم آب [4] 12

نمای کلی از یک سیستم پروتون تراپی برای تومورهای چشمی [13] 18

شکل 2-1.نمودار تغییرات توان توقف برحسب انرژی پروتون و الکترون فرودی برای مواد مختلف [38]…………………………27

شکل 2-2.نمودار تغییرات برد پروتون برحسب انرژی در مواد مختلف [39]…………………………………………………………………….28

شکل 2-3.نمودار دوز عمقی برای پرتو پروتون و پیک براگ و نمایش برد و پهن شدگی انرژی [4]………………………………..29

شکل 2-4.نمایش پاشیدگی برد براساس [38]………………………………………………………………………………………………………..30

شکل 2-5.پاشیدگی برد پروتون برحسب انرژی پرتو فرودی در مواد مختلف [40]…………………………………………………………30

نمای کلی از پراکندگی رادرفورد. 31

نمایش زاویۀ پراکندگی و میزان انرژی از دست رفته برای پروتون های MeV160 در مواد مختلف [39] 32

پراکندگی کولنی چندگانه برای پروتون ناشی از یک ورقۀ نازک… 33

بررسی دقت فرمول هایلند در مقایسه با اندازه گیری های تجربی برای زاویۀ پراکندگی پروتون [45] 34

نمودار شار پروتون برحسب انرژی جهت بررسی ضخامت های مختلف لگزان از 5 تا 9 سانتیمتر که به وسیلۀ کد MCNPX محاسبه شده است. 36

نمایی از یک سیستم شکل دهندۀ پرتو پروتون با استفاده از کاهش دهنده های دوتایی؛ در این سیستم S1 پراکنندۀ اول، RM مدولاتور برد، SS پراکنندۀ دوم، AP، موازی مخصوص بیمار و RC متعادل کنندۀ برد جهت هماهنگی برد پروتون با مرزهای انتهایی تومور با بافت سالم است. 36

نمایش سهم پروتون های اصلی و ثانویه در توزیع دوز کل در پیک براگ… 39

سطح مقطع برهم کنش ناکشسان برحسب برد پروتون فرودی [40] 39

احتمال رخ دادن برهم کنش ناکشسان برحسب برد پروتون فرودی با انرژی اولیۀ MeV 209 [40] 40

نمودار توزیع دوز برحسب عمق و پیک براگ و نمایش انباشت هسته ای [4] 40

نمایش سهم هر کدام از پدیده های فیزیکی در شکل گیری پیک براگ [4] 41

مجموعه ای از پیک براگ های اندازه گیری شده برای پروتون هایی با انرژی MeV 69 تا MeV 231. 42

شکل پیک براگ در صورت حضور (منحنی مشکی) و عدم حضور (نقطه چین) برهم کنش های هسته ای [51] 42

نمایش پارامترهای فیزیکی توصیف کنندۀ توزیع دوز SOBP [4] 44

نمایش توزیع دوز عرضی و پارامترهای فیزیکی توصیف کنندۀ آن [4] 44

SOBP با پهناهای مختلف وابسته به تعداد پیک براگ های به کار گرفته شده [4] 46

نمایش کلی از برهم نهی پیک براگ های بهینه شده با فاکتورهای وزنی و تشکیل SOBP. 46

نمونه هایی از انتقال دهنده های برد که جهت مدولاسیون در مسیر پرتو پروتون قرار داده می شوند. 48

نمونه ای از چرخ مدولاتور برد. 49

نمودار شار نوترون برحسب فاصلۀ عرضی از ایزوسنتر [57] 49

مقایسۀ شار نوترون تولید شده در صورت حضور و عدم حضور چرخ مدولاسیون برد [57] 50

نمایی از یک فیلتر شیاردار در جهت های مختصاتی مختلف در دستگاه دکارتی[69] 51

نمایش یک فیلتر مدوله کنندۀ برد زمانی که محور آن به اندازۀ θ درجه چرخش داشته باشد. 51

نمایی از یک سیستم پراکندگی ساده با یک پراکنندۀ مسطح.. 53

نمایی از سیستم پراکندگی دوگانه با استفاده از پراکنندۀ منحنی شکل.. 53

نمایی از یک پراکنندۀ منحنی شکل که ترکیبی از سرب و لگزان در کنار یک دیگر است. 54

نمایی از سیستم پراکندگی دوگانه با استفاده از پراکنندۀ دوحلقه ای.. 55

نمایش توزیع دوز ایجاد شده توسط هر بخش از پراکنندۀ دو حلقه ای و برهم نهی آن ها [81] 55

نمایی از سیستم پراکندگی دوگانه با استفاده از حلقه های مسدودکننده 56

توزیع دوز ایجاد شده توسط حلقه های مسدودکننده در سیستم پراکندگی دوگانه [82] 56

نمای کلی از سیستم شکل دهندۀ پرتو که در اصلاح رابطۀ آهنگ دوز ( معادلۀ (‏2‑34) ) به کار گرفته شده است. 61

به زمان حضور عمیق ترین پیک در مدولاسیون برد [4] 62

شکل 3-1. میانگین میدان مغناطیسی به صورت تابعی از شعاع مدار پروتون در سیکلوترون IBA (بالا) [103] و سیکلوترون PSI (پایین) [102] ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..69

شکل 3-2.شکل شماتیک از چشمۀ یونی مورد استفاده در یک سیکلوترون [4]………………………………………………………………70

بازده سیستم انتخاب انرژی مربوط به سیکلوترون IBA برحسب برد پروتون های ورودی به نازل [104] 71

نمای کلی از یک چرخه در سینکروترون که شامل تزریق پروتون های MeV 2 یا MeV 7، شتاب پروتون ها تا انرژی دلخواه در زمانی کمتر از 5/0 ثانیه، خروج آهستۀ پروتون های شتاب داده شده به خط پرتو در زمانی بین 5-5/0 ثانیه و در آخر کاهش سرعت و تخلیۀ پروتون های استفاده نشدۀ باقی مانده [4] 73

شکل 3-5.نمای کلی از نازل HCL که برای درمان تومورهای چشمی به کار گرفته شده است و به ترتیب شامل چرخ مدولاتور برد (K)، موازی ساز اول (F)، انتقال دهندۀ برد با ضخامت متغیر (L)، کاهندۀ انرژی با ضخامت ثابت (G)، موازی ساز دوم (H)، آشکارساز نظارت (B)، صفحات آشکارساز یونی (J)، محفظۀ خالی ©، موازی ساز مخروطی شکل (D) و موازی ساز مخصوص بیمار (E) می باشد [114]……………………………………………………………………………………………………………………………………….78

نمای کلی از فانتوم شبیه سازی شده و مورد استفاده در محاسبات دوزیمتری در روش اسکن مغناطیسی پرتو. 79

شکل 4-2. نمونه ای از پیک های براگ تشکیل شده در فانتوم چشم با ترکیبات واقعی تومور در روش اسکن پرتو………….80

شکل 4-3.توزیع دوز نسبی برحسب عمق برای پروتون MeV 32 و MeV 24 و مقایسۀ آن ها در دو فانتوم چشم با ترکیبات واقعی تومور (نقطه چین) و آب (منحنی مشکی)………………………………………………………………………………………………………81

شکل 4-4. منحنی ایزودوز نسبی مربوط به تابش پرتو پروتون با انرژی MeV 32 در فانتوم آب ( منحنی قرمز رنگ) و محیط چشمی (منحنی نقطه چین)…………………………………………………………………………………………………………………………………………82

نمایی از یک ماتریس به عنوان ماتریس توصیف کنندۀ پیک های براگ مشارکت کننده در تولید SOBP تعداد ستون ها بیانگر تعداد پیک ها و تعداد سطرها بیانگر تعداد وکسل ها است.. 83

تعیین درایۀ مربوط به بیشینه مقدار دوز برای هر پیک براگ ………………………………………………………………………….84

شکل 4-7. معادلۀ ماتریسی جهت محاسبۀ ضرایب وزنی در این شکل، ماتریس ها از چپ به راست به ترتیب برابر با ماتریس مربوط به پیک های براگ، ماتریس ضرایب وزنی و ماتریس مربوط به بخش مسطح SOBP می باشند. ماتریسی که دور آن خط کشیده شده، ماتریس مجهول مربوط به ضرایب وزنی است…………………………………………………………………………………………..84

شکل 4-8. SOBP حاصل از برهم نهی پیک های براگ بهینه شده داخل تومور در هر دو فانتوم منحنی مشکی مربوط به آب و منحنی نقطه چین مربوط به محیط چشمی است………………………………………………………………………………………………………….86

شکل 4-9. بررسی میزان یکنواختی توزیع دوز SOBP به دست آمده با ضرایب وزنی بهینه شده به کمک فانتوم آب در محیط چشمی با ترکیبات واقعی تومور (منحنی نقطه چین)………………………………………………………………………………………………….87

شکل 4-10.نمای کلی از نازل شبیه سازی شده با کد MCNPX به عنوان سیستم کنش پذیر جهت تحویل پرتو پروتون به تومور……………………………………………………………………………………………………….. . … … 88

شکل 4-11. توزیع دوز برحسب عمق برای پرتو پروتون تک انرژی MeV 159 در فانتوم سادۀ آب که بردی در حدود cm18 دارد………………………………………………………………………………………………… ………. … …… .90

شکل 4-12.توزیع دوز عرضی گاوسی شکل برای پرتو پروتون تک انرژی MeV 159 در فانتوم سادۀ آب…………………….90

شکل 4-13. منحنی ایزودوز برای پرتو پروتون تک انرژی MeV 159 در فانتوم سادۀ آب. همان طور که از شکل نیز مشخص است، جهت تابش پرتو موازی محور Y می باشد……………………………………………………………………………………………. ..90

شکل 4-14. شار پروتون برحسب انرژی روی سطح خروجی لگزان که از سمت راست به چپ به ترتیب متناظر با ضخامت های 3/9، 55/9 و 8/9 سانتیمتر برای استوانۀ لگزان می باشد……………………………………………………………………………………… …91

شکل 4-15.توزیع زاویه ای و میزان واگرایی پرتو پروتون بعد از عبور از لگزان روی سطح خروجی لگزان………………………92

شکل 4-16. مقایسۀ منحنی ایزودوز برای سطوح 56% و 89% در فانتوم آب در صورت حضور (منحنی قرمز) و عدم حضور (منحنی مشکی) صفحات آلومینیومی…………………………………………………………………………………………………………………………………….93

شکل 4-17. مقایسۀ توزیع دوز عرضی در بخش ورودی فانتوم آب در صورت حضور (منحنی قرمز) و عدم حضور (منحنی مشکی) صفحات آلومینیومی……………………………………………………………………………………………………………… …………… .93

شکل 4-18. شار پروتون برحسب انرژی روی سطح خروجی نازل، نمودارها از راست به چپ متناظر با استوانۀ لگزان به ضخامت های 3/9، 55/9 و 8/9 سانتیمتر می باشند………………………………………………………………………………………………………………..94

شکل 4-19. توزیع زاوبه ای و میزان واگرایی طیف پروتون روی سطح خروجی نازل و قبل از ورود به فانتوم متناظر با لگزان به ضخامت 55/9 سانتیمتر…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..95

شکل 4-20.نمایی از فانتوم مورد استفاده جهت انجام محاسبات دوزیمتری برای طیف خروجی از نازل……………………..96

شکل 4-21. توزیع دوز عمقی و پیک های براگ اولیه در فانتوم چشم محتوای آب ناشی از طیف های خروجی از نازل، از راست به چپ به ترتیب متناظر با ضخامت های 3/9، 55/9 و 8/9 سانتیمتر…………………………………………………………………………96

شکل 4-22. توزیع دوز عمقی با درنظرگرفتن وزن مناسب برای هر کدام از طیف های خروجی از نازل و SOBP حاصل از برهم نهی پیک های براگ بهینه شده با ضرایب وزنی…………………………………………………………………………………………………………….97

شکل 4-23. توزیع دوز عرضی بهینه شده با ضرایب وزنی. نقطۀ cm 4/0- در محور افقی نمودار، نقطۀ شروع فانتوم شبیه سازی شده است؛ از این رو دوز عرضی اندازه گیری شده نامتقارن دیده می شود…………………………………………………………98

شکل 4-24.سطح مقطع طولی مدل واقعی چشم برای شبیه سازی درمان در روش انتقال دهندۀ برد…………………………..99

شکل 4-25. توزیع دوز برحسب عمق و پیک های براگ اولیه در مدل واقعی چشم در روش انتقال دهندۀ برد پیک ها از راست به چپ به ترتیب متناظر با ضخامت های 3 تا 75/3 سانتیمتر ستون آب می باشند…………………………………………………..102

2-4-2- برآورد بازگشتی 18

2-4-3- رفع ناسازگاری 19

2-5- رفع ناسازگاری با استفاده از برنامه­نویسی خطی.. 21

2-6- رفع ناسازگاری با استفاده از تئوری بازی.. 22

2-7- رفع ناسازگاری با استفاده از مدل گراف… 23

2-8- رفع ناسازگاری با استفاده از روند سلسله مراتبی تحلیلی و بهبود آن.. 25

31

3-1- مقدمه. 32

3-2- ویژگی­های سیستم­های تصمیم­همیار هوشمند.. 33

3-3- معرفی چند سیستم تصمیم­همیار هوشمند با ساختارهای متفاوت… 36

3-3-1- استفاده از الگوریتم­های تکاملی در ساختار IDSS 36

3-3-2- استفاده از عامل هوشمند در ساختار IDSS 38

3-3-3- استفاده از روش­های داده­کاوی و شبکه­های عصبی مصنوعی در ساختار IDSS 40

3-3-4- استفاده از یک روش تصمیم­گیری مبتنی برمنطق فازیدر ساختار IDSS 46

3-3-5- استفاده از استنتاج مبتنی بر مورد در ساختار IDSS 51

3-3-6- استفاده از مولفه­های مبتنی بر قانون در ساختار IDSS 55

فصل چهارم. بازی­های کامپیوتری استراتژیک بلادرنگ و سیستم­های هوشمند مرتبط با آنها 57

4-1- مقدمه. 58

4-2- ویژگی­های بازی­های استراتژیک بلادرنگ…. 59

4-3- مروری بر سیستم­های هوشمند مرتبط با بازی­های استراتژیک بلادرنگ…. 63

71

5-1- مقدمه. 72

5-2- معرفی سیستم پیشنهادی.. 73

5-3- مولفه­های اصلی سیستم پیشنهادی.. 74

5-4- روش رفع ناسازگاری بکار برده شده در سیستم پیشنهادی.. 77

80

89

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………92

 

 

 

فهرست جداول

جدول 6-1. مقادیر نهایی امتیازات بازیکنان 83

جدول 6-2. مقادیر نهایی منابع بازیکنان 83

جدول 6-3. مقادیر نهایی ویژگی­های اقتصادی بازیکنان 84

جدول 6-4. مقادیر نهایی ویژگی­های نظامی بازیکنان 84

جدول 6-5. مقادیر نهایی تجربه­های بازیکنان 84

جدول 6-6. مقادیر پنج معیار امتیاز نهایی، منابع جمع­آوری شده، ویژگی­های اقتصادی، امتیاز نظامی و تجربه­ی دو بازیکن 88

88

 

 

فهرست شکل ها

 

15

17

26

27

شکل2-5. (الف)روند سلسله مراتبی تحلیلی استاندارد. 28

شکل2-5. (ب) نسخه­ی تغییر داده شده­ی روند سلسله مراتبی تحلیلی 28

29

33

35

شکل 3-3. ساختاری برای یک سیستم تصمیم­همیار هوشمند . 37

42

و چگونگی ارتباط آنها 43

44

44

46

46

شکل 3-10. تابع عضویت غیرنزولی فازی متناظر با “ ”. 49

50

54

56

61

67

74

76

78

79

82

1-مقدمه:. 2
2-مبانی نظری تحقیق 5
2-1- تعریف سایش………………………………………………………………………………..5
2-1-1- نوع فلز هدف و زاویه برخورد 7
2-1-2- اثر سختی فلز هدف.. 9
2-2- تعریف خوردگی…………………………………………………………………………..10
2-2-1- حمله یکنواخت.. 10
2-2-2- خوردگی گالوانیک.. 11
2-2-3- خوردگی شکافی. 11
2-2-4- آبشویی ترجیحی. 11
2-2-5- خوردگی درون دانه ای. 12
2-2-6- خوردگی حفره ای. 12
2-2-7- خوردگی فرسایشی. 12
2-2-8- خوردگی تنشی. 13
2-3- مکانیسم های سایش.….…………………………………………13
2-3-1- سایش قطره ای: 13
2-3-2- سایش ناشی از دانه های شن و ماسه. 14
2-3-3- پدیده کاویتاسیون. 21
2-3-4- خوردگی سایشی. 22
2-4- سایش ناشی از جریان هوا، شن و آب…………….……………………24
2-5- روشهای مورد استفاده برای اندازه گیری و گزارشسرعت سایش……….….26
2-5-1- روش اندازه گیری توسط كوپنها 26
2-5-2- دستگاههای اندازهگیری اولتراسونیک.. 29
2-5-3- کاوشگرهای مقاومت الکتریکی. 30
2-5-4- کاوشگرهای الکتروشیمیایی. 31
2-6- راهکارهای کاهش سایش………………………………………………………………..31
2-6-1- کاهش دبی تولید. 32
2-6-2- طراحی سیستم لوله کشی. 32
2-6-3- مواد مخصوص مقاوم در برابر سایش… 32
2-6-4- افزایش ضخامت دیواره لوله. 33
2-6-5- ممانعت از تولید شن و جداسازی آن. 33
3-مروری بر تحقیقات گذشته. 36
3-1- مروری بر فرمول استاندارد ……………………………..………API38
3-2- معادله مناسب برای شن..……………………….…………………39
3-3- معادلات مرکز تحقیقات خوردگی و سایش دانشگاه تولسا..………………..42
3-4- شبیه سازی با نرم افزار..………….……………………………….44
4-روش تحقیق..………………………………………………………..49
4-1- دستگاه آزمایش..…….…………………………………………..49
4-2- آماده سازی شن..…….………………………………………….58
4-3- مراحل انجام آزمایش ها:.……….…………………………………59
4-4-آنالیز..…………………………………………………………..60
5-نتایج.………………………………………………………………64
5-1- اثر اندازه شن بروی سایش در جریان دو فازی..………….……………..65
5-2- اثر میزان آب تزریقی در جریان سه فازی..…………………………….66
5-3- تاثیر اندازه ذرات در جریان سه فازی..…………….………………….68
5-4- مقایسه سایش در زانویی و لوله عمودی.…………….………………..69
5-5- مقایسه زانویی افقی و عمودی..………….………………………….70
5-6- مقایسه ی جنس کوپن ها.………….……………………………..71
5-7- آنالیز ظاهری..……….………………………………………….72
5-7-1-میکروسکوپ الکترونی. 73
5-7-2-آنالیز کوپن ها با میکروسکوپ الکترونی. 74
6-نتیجه گیری و پیشنهادات 83
6-1- نتیجه گیری.……….…………………………………………..83

6-2- پیشنهادات.…………………………………………………….84
7-منابع.………………………………………………………………86
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل (1): نمایی از پدیده سایش… 5
شکل (2): تاثیر فشار بر سایش] 6 [ 7
شکل (3): مکانیسم فرایند سایش برای مواد ترد و رسانای فلزی] 1 [ 8
شکل (4): مقایسه میزان سایش با زاویه برخورد ذره] 1 [ 8
شکل (5): تاثیر اندازه شن بروی سایش شن و هوا] 26 [ 17
شکل (6): تاثیر شکل ذرات بر روی سایش شن] 11 [ 18
شکل (7): عبور ذرات شن در زانویی] 28 [ 21
شکل (8): بروز پدیده ی کاویتاسیون در لبه ی پروانه ی پمپ.. 22
شکل(9): شماتیک جریان عمودی (آنولار)] 21 [ 25
شکل (10): شماتیک جریان افقی (اسلاگ)] 21 [ 25
شکل (11): انواع مختلف کوپنها و نگهدارنده آنها ] 31 [ 27
شکل (12): نحوه ی نصب کوپن بروی کوپن هولدر ] 31 [ 27
شکل (13): نحوه ی قرار گرفتن کوپن ها در جریان ] 31 [ 28
شکل (14): نمایی از اندازه کوپن. 28
شکل (15): نمونه حسگر مقاومت الکتریکی صنعتی] 21 [ 31
شکل (16): تاثیر اندازه ذرات بر سایش شن] 26 [ 40
شکل (17): تاثیر سرعت هوا بروی سایش] 25 [ 40
شکل (18): تاثیر افزایش قطر بروی سایش] 25 [ 41
شکل (19): ضریب F(α) برای مواد ترد و رسانای فلزی] 33 [ 41
شکل (20): تاثیر افزایش دبی مایع و گاز بروی سایش] 21 [ 43
شکل (21): مقایسه پیش بینی با داده ی آزمایشگاهی] 29 [ 44
شکل (22): مقایسه مدلسازی با داده های تجربی] 25 [ 45
شکل (23): مقایسه مدلسازی با داده آزمایشگاهی دانشگاه تولسا 46
شکل (24): نمای کلی از دستگاه سنجش سایش… 50
شکل (25): کمپرسور تامین هوا 51
شکل (27): نمایی از کمپرسور آزمایشگاه عملیات.. 51
شکل (28): دبی سنج هوا 52
شکل (29): ورودی سیستم قسمت تزریق آب و شن. 53
شکل (30): نمایی از دبی سنج مایع. 53
شکل (31): نمای لوله عمودی. 54
شکل (32): نمایی از زانویی عمودی. 55
شکل (33): نمایی از لوله افقی. 55
شکل (34): نمایی از زانویی افقی. 56
شکل (35): نمایی از لوله عمودی جریان رو به پایین. 57
شکل (36): الک های شن. 58
شکل (37): شن در اندازه ی 225 میکرون. 58
شکل (38): اندازه کوپن ها 61
شکل (39): نمایی از کوپن ها 61
شکل (40): تصویری از ترازوی با پنج رقم اعشار 62
شکل (41): تاثیر اندازه ذرات بر روی میزان سایش زانویی آلومینیوم عمودی 1اینچ. 65
شکل (42): تاثیر افزایش سرعت ظاهری آب بروی سایش لوله آلومینیوم عمودی 1اینچ. 66
شکل (43): تاثیر افزایش سرعت ظاهری آب بروی سایش لوله آلومینیوم افقی1اینچ. 67
شکل (44): تاثیر افزایش سرعت ظاهری آب بروی سایش زانویی آلومینیوم عمودی 1اینچ. 67
شکل (45): تاثیر افزایش سرعت ظاهری آب بروی سایش زانویی آلومینیوم افقی1اینچ. 68
شکل (46): تاثیر اندازه شن بروی سایش در جریان سه فازی زانویی آلومینیوم 1 اینچ. 69
شکل (47): مقایسه لوله عمودی و زانویی عمودی آلومینیوم 1 اینچ. 70
شکل (48): مقایسه زانویی عمودی و افقی آلومینیوم 1اینچ. 71
شکل (49): مقایسه جنس مواد 72
شکل(50): کوپن آلومینیومی. الف) قبل از آزمایش ب) بعد از آزمایش… 74
تصویر الکترونی از کوپن آلومینیومی قبل از سایش در سه مقیاس.. 75
شکل (52): تصویر الکترونی از کوپن آلومینیومی بعد از سایش در سه مقیاس.. 76
تصویرالکترونی از کوپن فولاد کربن دار قبل از سایش در سه مقیاس.. 77
تصویرالکترونی از کوپن فولاد کربن دار بعد از سایش در سه مقیاس.. 78
شکل (55): کوپن فولادی. الف) قبل از تست ب) بعد از تست.. 79
حفرات ایجاد شده در سطح کوپنها با بزرگنمایی بالا. 80

……………. 16

تعریف نظری پیشرفت تحصیلی ………………………………………………………………………………………………….. 17

تعریف عملیاتی پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………………………………………………… 17

فصل دوم

تعریف هویت ……………………………………………………………………………………………………………………………. 19

تقسیم بندی كلی نظریه های هویت ……………………………………………………………………………………………. 22

دیدگاه های نظری درباره شكل گیری هویت ……………………………………………………………………………….. 23

نظریه لوینگر …………………………………………………………………………………………………………………………….. 23

نظریه هارتر ………………………………………………………………………………………………………………………………. 24

نظریه كیگان …………………………………………………………………………………………………………………………….. 25

نظریه بلوز ………………………………………………………………………………………………………………………………… 25

نظریه گلاسر …………………………………………………………………………………………………………………………….. 26

نظریه جیمز ………………………………………………………………………………………………………………………………. 27

نظریه کلبرگ …………………………………………………………………………………………………………………………… 27

نظریه اریکسون ………………………………………………………………………………………………………………………… 28

عواقب عدم شكل گیری هویت مناسب ……………………………………………………………………………………….. 31

پیامد شكل گیری هویت مناسب …………………………………………………………………………………………………. 31

تثبیت هویت و آشفتگی هویت ………………………………………………………………………………………………….. 32

رشد هویت نوجوانی از دیدگاه اریكسون …………………………………………………………………………………….. 33

نظریه جیمز مارسیا …………………………………………………………………………………………………………………… 37

نظریه برزونسکی ………………………………………………………………………………………………………………………. 39

مدل برزونسکی …………………………………………………………………………………………………………………………. 40

فرایند هویت ……………………………………………………………………………………………………………………………… 40

محتوای هویت …………………………………………………………………………………………………………………………… 42

ساختار هویت : تعهد هویت ……………………………………………………………………………………………………….. 44

انواع سبك های پردازش هویت ………………………………………………………………………………………………….. 46

سبک هویت اطلاعاتی ……………………………………………………………………………………………………………….. 46

سبک هویت هنجاری ………………………………………………………………………………………………………………… 47

سبک هویت سردرگم/ اجتنابی ………………………………………………………………………………………………….. 47

رابطه بین سبك های پردازش هویت و پایگاه هویتی ………………………………………………………………….. 48

بحران هویت …………………………………………………………………………………………………………………………….. 50

رابطه هویت و ازدواج ( صمیمیت و دوستی ) ……………………………………………………………………………….. 52

خود پنداره و هویت ………………………………………………………………………………………………………………….. 53

هویت و جنس ………………………………………………………………………………………………………………………….. 53

گام اصلی در رشد هویت ……………………………………………………………………………………………………………. 54

عوامل موثر بر شكل گیری هویت ………………………………………………………………………………………………. 54

هویت در طول چرخه عمر …………………………………………………………………………………………………………. 57

تثبیت هویت …………………………………………………………………………………………………………………………… 58

تعریف دلبستگی ………………………………………………………………………………………………………………………. 59

نظریه های دلبستگی ………………………………………………………………………………………………………………… 60

نظریه یادگیری اجتماعی ……………………………………………………………………………………………………………. 61

نظریه های رفتارگرایی ……………………………………………………………………………………………………………….. 61

نظریه رفتار شناسی طبیعی ……………………………………………………………………………………………………….. 62

نظریه روانكاوان ………………………………………………………………………………………………………………………… 63

نظریه اینسورث ………………………………………………………………………………………………………………………… 65

نظریه بالبی ……………………………………………………………………………………………………………………………… 67

مراحل ایجاد وابستگی ……………………………………………………………………………………………………………… 72

علایم دلبستگی ……………………………………………………………………………………………………………………….. 73

ارزیابی دلبستگی ……………………………………………………………………………………………………………………… 74

طبقه بندی كیفیت دلبستگی نوزاد …………………………………………………………………………………………….. 74

همبستگی رفتار در موقعیت ناآشنا با سایر متغیرها ……………………………………………………………………. 76

نظام دلبستگی ………………………………………………………………………………………………………………………… 77

مدل های فعال ساز درونی …………………………………………………………………………………………………………. 78

نظام كاوشی ……………………………………………………………………………………………………………………………… 79

اهمیت رفتار حساس …………………………………………………………………………………………………………………. 79

عوامل موثر بر دلبستگی ایمن …………………………………………………………………………………………………… 80

ادراكات مشترك غلط درباره نظریه دلبستگی …………………………………………………………………………….. 81

خلق و خوی طفل و دلبستگی ……………………………………………………………………………………………………. 81

دلبستگی های متعدد ……………………………………………………………………………………………………………….. 82

وابستگی در طول چرخه عمر …………………………………………………………………………………………………….. 83

دلبستگی در بزرگسالی …………………………………………………………………………………………………………….. 84

سبک های دلبستگی در بزرگسالان ………………………………………………………………………………………….. 85

رابطه جنسی و دلبستگی …………………………………………………………………………………………………………… 86

روش هایفرزند پروریو دلبستگی كودك …………………………………………………………………………………. 86

اشتغال مادر و مهد كودك ………………………………………………………………………………………………………….. 86

افسردگی مادر و تاثیر آن بر دلبستگی فرزندان ………………………………………………………………………….. 88

دلبستگی و رفتارهای بعدی ……………………………………………………………………………………………………….. 89

نشانه های مشکلات دلبستگی …………………………………………………………………………………………………… 90

اضطراب جدایی ………………………………………………………………………………………………………………………… 90

علل دلبستگی توام با ایمنی و مضطربانه …………………………………………………………………………………….. 91

دلبستگی و آسیب شناسی روانی ……………………………………………………………………………………………….. 92

استرس و مقابله با آن ………………………………………………………………………………………………………………… 93

نظریه اختلال دلبستگی …………………………………………………………………………………………………………….. 94

اختلالات وابستگی ……………………………………………………………………………………………………………………. 95

طبقه بندی دلبستگی در راهنمای تشخیصICD……………………………………………………………………….. 95

تعریف سلامت روان …………………………………………………………………………………………………………………… 96

رویكردهای مختلف سلامت روان

رویكرد زیستی نگری ………………………………………………………………………………………………………………… 100

رویكرد تحلیل روانی …………………………………………………………………………………………………………………. 100

رویكرد رفتار گرایی ………………………………………………………………………………………………………………….. 100

رویكرد انسان گرایی ………………………………………………………………………………………………………………… 101

رویکرد بوم شناسی ………………………………………………………………………………………………………………….. 102

نظریه گلدشتاین ………………………………………………………………………………………………………………………. 102

رویکرد هستی گرایی ………………………………………………………………………………………………………………… 103

رویکرد شناختی ………………………………………………………………………………………………………………………. 103

نظریه یونگ …………………………………………………………………………………………………………………………….. 104

نظریه اریکسون ……………………………………………………………………………………………………………………….. 104

تاریخچه بهداشت روان …………………………………………………………………………………………………………….. 105

اهمیت موضوع بهداشت روانی …………………………………………………………………………………………………… 106

اصول بهداشت روانی ………………………………………………………………………………………………………………… 106

خصوصیات افراد سالم ………………………………………………………………………………………………………………. 107

مدرسه و سلامت روانی …………………………………………………………………………………………………………….. 107

بهداشت روانی و اهمیت پیشگیری اولیه در مدارس ……………………………………………………………………. 108

تعریف پیشرفت تحصیلی ………………………………………………………………………………………………………… 109

پیشینه پژوهش

دلبستگی و سلامت ………………………………………………………………………………………………………………….. 110

دلبستگی و هویت ……………………………………………………………………………………………………………………. 114

هویت و سلامت روان ………………………………………………………………………………………………………………… 117

هویت و پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………………………………………………………….. 120

دلبستگی و پیشرفت تحصیلی ………………………………………………………………………………………………….. 120

جمع بندی ………………………………………………………………………………………………………………………………. 122

فصل سوم : روش پژوهش

طرح تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………. 125

جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………….. 125

روش اجرای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………. 126

ابزارهای جمع آوری داده ها

پرسشنامه سبک هویت برزونسکی ……………………………………………………………………………………….. 127

روایی و پایایی پرسشنامه سبک هویت …………………………………………………………………………………. 128

پرسشنامه سبک دلبستگی کولینز و رید ………………………………………………………………………………. 129

روایی و پایایی پرسشنامه سبک دلبستگی ……………………………………………………………………………. 130

پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ ……………………………………………………………………………………….. 131

روایی و پایایی پرسشنامه سلامت عمومی ……………………………………………………………………………… 132

روش های آمار توصیفی و استنباطی …………………………………………………………………………………….. 133

فصل چهارم: یافته های پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 135

توصیف داده ها ……………………………………………………………………………………………………………………….. 136

تحلیل داده ها

فرضیه 1: بین سبک های هویت و سلامت روان دانش آموزان رابطه وجود دارد …………………………. 138

فرضیه 2: بین سبک های هویت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد …………………. 142

فرضیه 3: بین سبک های دلبستگی و سلامت روان دانش آموزان رابطه وجود دارد ……………………. 145

فرضیه 4: بین سبک های دلبستگی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد …………… 149

فرضیه 5: بین سبک های هویت و سبک های دلبستگی دانش آموزان رابطه وجود دارد …………….. 150

خلاصه نتایج . …………………………………………………………………………………………………………………………. 152

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

بحث و نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………. 155

محدودیت های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………. 164

پیشنهادهای پژوهشی ……………………………………………………………………………………………………………… 164

منابع فارسی …………………………………………………………………………………………………………………………… 166

منابع لاتین ……………………………………………………………………………………………………………………………… 171

 

فهرست جداول

شماره جدول عنوان شماره صفحه

1-4 شاخص های توصیفی نمرات سلامت روان و خرده مقیاسهای آن……………………..136

2-4 شاخص های توصیفی نمرات سبک های دلبستگی ………………………………………….137

3-4 شاخص های توصیفی نمرات سبک های هویت ………………………………………………. 137

4-4 شاخص های توصیفی نمرات پیشرفت تحصیلی …………………………………………….. 138

5-4 نتایج ضرایب همبستگی برای رابطه سبک های هویت و سلامت روان …………….. 139

6-4 خلاصه نتایج معنی داری مدل رگرسیون برای پیش بینی سلامت روان ……………. 140

7-4 ضرایب رگرسیون ……………………………………………………………………………………….. 141

8-4 نتایج ضرایب همبستگی برای رابطه سبک های هویت و پیشرفت تحصیلی …….. 142

9-4 خلاصه نتایج معنی داری مدل رگرسیون برای پیش بینی پیشرفت تحصیلی ……… 144

10-4 ضرایب رگرسیون ……………………………………………………………………………………….. 144

11-4 نتایج ضرایب همبستگی برای رابطه سبک های دلبستگی و سلامت روان ………. 145

12-4 خلاصه نتایج معنی داری مدل رگرسیون برای پیش بینی سلامت روان …………… 147

13-4 ضرایب رگرسیون ……………………………………………………………………………………….. 149

14-4 نتایج ضرایب همبستگی برای رابطه سبک های دلبستگی با پیشرفت تحصیلی .. 150

15-4 خلاصه ماتریس ضرایب همبستگی بین سبک های دلبستگی باسبک های هویت. 151

 

فصل اول

كلیات پژوهش

مقدمه

خانواده نخستین محیط اجتماعی است که کودک را تحت سرپرستی و مراقبت قرارمی دهد، ازاین رو بیش از تمام محیط های اجتماعی دیگر در رشد و تکامل فرد تأثیردارد. پیدایش بیشترعادات و عقاید کودک از خانه آغاز می شود و پایه های اصلی شخصیت هر فرد درسالهای نخستین زندگی او و درشیوه تعامل با مادر شکل می گیرد.

در واقع دلبستگی همانند یک تکه طناب نامرئی است که نه به وسیله یک چسب مادرزادی بلکه در گرمی تعامل ها جوش خورده است و اساسی برای سلامت هیجانی، روابط اجتماعی و نگرش به دنیا است. توانایی برای تنظیم هیجانات ، رشد فرا خود، تجربه همدلی و بهداشت روان همه مستلزم داشتن یک دلبستگی ایمن است ( ابوحمزه و خوشابی، 1385).

ایجاد یک هویت و دستیابی به یک تعریف منسجم ازخود ، مهمترین جنبه رشد عمومی اجتماعی در دوره نوجوانی است. انتخاب ارزش ها ، باورها و هدف های زندگی مهمترین مشخصه های اصلی این هویت را تشکیل می دهند. هم در دوره نوجوانی و هم جوانی این ارزش ها و هدف های زندگی مورد تجدید نظر قرارمی گیرند.

شکل گیری هویت درنوجوانی با خود پنداره ، عزت نفس و سلامت روانی فرد رابطه جدایی ناپذیر دارد. شرایط پرآشوب زمانه ما که هر لحظه سلامت عمومی فرد را تهدید می کند ، ایجاب می کند شناخت روشن از هویت خود داشته باشیم. ثباتی را که نمی توانیم در دنیا بیابیم باید در وجود خود ایجاد کنیم ، ازدیدگاه اجتماعی نیزهر فرد بایستی یک سری مسئولیت های فردی ، خانوادگی و اجتماعی را بپذیرد ، ازاین رو ثبات هویتی و آگاهی ازماهیت خویش، می تواند موجب سلامت روانی فرد شود.

شکل گیری هویت تاریخچه گذشته فرد و توانمندی های مورد نیاز برای سلامت روانشناختی دربزرگسالی را در هم می آمیزد (دانشپور و همکاران،1386).

رشد و تبلور احساس استقلال، تعیین هویت خود و مسئولیت پذیری و امیدواری به آینده در نوجوان در گرو نظام تربیتی کارا و جامع است. اگردراین نظام پاسخ قانع کننده به موضوعات اساسی زندگی مانند ارزشها ، نقش های اجتماعی، مذهب ، عقایدسیاسی و اهداف حرفه ای داده شود و نوجوان به یک نظام فکری دست یابد تا تکیه گاه او در تصمیم گیری های مهم او باشد و بداند کیست و چه اهدافی دارد و نهایتاً یک فلسفه برای زندگی خود ایجاد کند.

مدرسه و تحصیل به عنوان پل ارتباطی بین نوجوان و گروه های اجتماعی، به عنوان یک حیطه برای ایفای نقش نوجوان است. نوجوانی که به طور فعال درگیر فرایند کاوشگری است ، نیاز بالایی به شناخت و پیچیدگی شناختی احساس می کند و دراین مسیر به میزانی ازتعهد نیز دست یافته است ، لذا احساس استقلال شناختی بیشتری خواهد داشت و درامر تحصیل موفقتر خواهد بود.

 

بیان مسئله

یکی از مسائل مهم دوره نوجوانی هویت است. داشتن یک حس منسجم و محکم از هویت پیش نیاز رشد بهینه شخص در طول زندگی است و عدم تشکیل چنین حسی می تواند زمینه ساز آسیب های روانی _ اجتماعی باشد.

بذرهای تشکیل هویت ازدوران کودکی کاشته شده اند، اما اریکسون شکل گیری هویت را یکی از وظایف اساسی و مهم خاص دوره نوجوانی می داند.

در خلال دوره نوجوانی است که اریکسون برای فرد فرصت حل تعارضات خود را ، از ترکیب همسان سازی های قبلی درسطح بالاتر جهت رسیدن به یک کل جدید ، فراهم می بیند این تألیف براساس کیفیتی متفاوت از آنچه که در دوره های قبل وجود داشت استوار است .

مفهوم هویت که اریکسون در این دوره مطرح می کند دو چهره دارد: از یک سو به احساساتی رجوع می کند که یک فرد در مقابل خویشتن دارد(خودسنجی) ، از سوی دیگر بر روابط بین هویت شخص و توصیف هایی که دیگران ازاو به عمل می آورند تکیه دارد (منصور و دادستان،1383).

احساس خود، اساس شخصیت بزرگسالی ما را تشکیل می دهد. اگرپایه واساس ثابت و قوی باشد یک هویت فردی محکمی به دست می آید. اگرچنین نباشد ، نتیجه آن چیزی است که اریکسون آن راگم گشتگی هویت می نامد. اریکسون تأکید دارد که شکل گیری هویت برای آماده کردن نوجوان به عنوان فردی آماده انجام تکالیف در بزرگسالی، لازم است (برک[1]،2001).

مارسیا[2]در برسی مفهوم هویت براساس دیدگاه اریکسون به ارائه پایگاه های هویتی با توجه به میزان تعهد و کاوشگری درنوجوان پرداخت و چهار نوع وضعیت هویتی را مفهوم سازی کرد: پراکندگی هویت[3] ، تسلیم طلبی[4] ، تأخیر[5] و پیشرفت هویت[6].

نظریه پردازان جدیدتر (بورک[7] 1991، کرپل من[8] 1997، گرویتوانت[9] و برزونسکی[10] 1997) به جای بررسی پیامدهای شکل گیری هویت و پایگاه های ثابت هویتی به بررسی فرایندهای زیربنایی شکل گیری هویت پرداخته اند. براساس دیدگاه این نظریه پردازان فرایند هویت یک نظام کنترل است که مجموعه ای ازهنجارها و ضدهنجارها را در فرد ایجاد می کند. هویت مجموعه ای ازمعانی است که چگونه بودن را به فرد القا می کند ( به نقل ازفارسی نژاد 1383).

برزونسکی مدلی پویا از هویت ارائه کرده است. طبق این مدل افراد اطلاعات و مسائل مربوط به خود را به سه شیوه اطلاعاتی[11]، هنجاری[12] و سردرگم / اجتنابی[13] پردازش می کنند . افراد با سبک هویت اطلاعاتی آگاهانه و به طور فعال به جستجوی اطلاعات و ارزیابی آنها می پردازند و سپس اطلاعات مناسب خود را مورد استفاده قرار می دهند. نوجوان با سبک هویت هنجاری ، در موضوعات هویت و تصمیم گیری ها به همنوایی با انتظارات و دستورات افراد مهم و گروه های مرجع می پردازند و نوجوانان با سبک هویت سردرگم تا حد ممکن سعی در اجتناب از پرداختن به موضوعات هویت و تصمیم گیری دارند (برزونسکی ، 2003).

برزونسکی در کنار بررسی مکانیزم های پویای شکل گیری هویت ، روی عامل اساسی “تعهد[14]” یا ساختار هویت نیز تأکید می کند. تعهد یک چارچوب ارجاعی جهت دار و هدفمند ایجاد می کند که رفتار و بازخوردهای آن در درون این چارچوب بازبینی ، ارزیابی و تنظیم می شوند. افرادی که دارای پردازش اطلاعاتی و هنجاری هستند نسبت به کسانی که از سبک سردرگم استفاده می کنند ازتعهد بالاتری برخوردارند.

سبک های شناختی – اجتماعی پردازش هویت تحت تأثیر عوامل زیادی ازجمله شیوه های فرزند پروری والدین، شخصیت نوجوان و محیط اجتماعی_ فرهنگی قرارمی گیرند ، ازطرفی این سبک ها خود نیز بر ادراک فرد از خویشتن، بروندادهای رفتاری و شیوه های عملکردی او تأثیر می گذارند (برزونسکی ، 2003).

در زندگی انسان، شکل گیری معنا خیلی زود و حتی پیش از تولد آغازمی شود. اولین و مهمترین ارتباط در سالهای آغازین زندگی که موجب شکل گیری اولین معنا یابی می شود ارتباط “دلبستگی”[15] بین کودک و والدین اوست.

دلبستگی عبارتست از پیوند عاطفی عمیقی که با افراد خاص در زندگی خود برقرار می کنیم، طوری که باعث می شود وقتی با آنها تعامل می کنیم احساس نشاط و شعف کرده و به هنگام استرس از اینکه آنها را در کنار خود داریم احساس آرامش کنیم ( برک ، 2001).

دلبستگی برای کودک ارزش حیاتی دارد زیرا همچنان که کودک در دنیای اطرافش کاوش کرده و با امور غیرقابل پیش بینی روبرو می شود به او احساس امنیت و آرامش می دهد. هنگامی که کودک در وضعیتی قرارمی گیرد که در او ایجاد ترس می کند ، رفتار توأم با دلبستگی کودک آغازمی شود (ماسن[16] و همکاران، 1985).

نظریه دلبستگی بالبی یکی ازمهمترین نظریه ها برای توضیح ارتباط میان تجربیات کودک درخانواده و رشد عاطفی_ اجتماعی اوست. فرض نظریه دلبستگی بر آن است که کیفیت رابطه دلبستگی ، از تعامل میان نوزاد و مراقبانش ، خصوصاً از میزان حمایت و امنیتی که مراقب می تواند برای کودک فراهم کند ، ناشی می شود (لیبرمن[17] و همکاران ، 1999).

به نظربالبی روابط اجتماعی طی پاسخ به نیازهای زیست شناختی و روان شناختی مادر و کودک پدید می آیند. از نوزاد انسان رفتارهایی سرمی زند مثل گریستن ، خندیدن که باعث می شود اطرافیان از او مراقبت کنند و درکنارش بمانند. نتیجه عمده کنش متقابل بین مادر و کودک ، به وجود آمدن نوعی دلبستگی عاطفی بین مادر و فرزند است. این دلبستگی و ارتباط عاطفی با مادر است که سبب می شود کودک به دنبال آسایش حاصل از وجود مادر باشد. بخصوص هنگامی که احساس ترس و عدم اطمینان می کند .

بالبی هماهنگ با اسلاف خود، قائل به وجود نیازهای نخستین و ضروری برای ارضاء است. بنابراین، وی این نکته را مورد تأکید قرارمی دهد که نیازدلبستگی که تا کنون آن را به عنوان نیاز ثانوی می دانستند نیز جزء نیازهای نخستین است که نیاز اساسی برای تحول شخصیت است (ابوحمزه و خوشابی، 1385).

رفتاردلبستگی که هم ازیک نیاز فطری و هم از اکتساب ها منتج می گردد ، دارای کنش مضاعف است: یکی کنش حمایتی، ایمنی تأمین شده توسط بزرگسالی است که از کودک آسیب پذیر در مقابل تهاجم می تواند دفاع کند و دیگری کنش اجتماعی شدن ، دلبستگی درجریان چرخه های زندگی از مادر به نزدیکان و سپس بیگانگان و بالاخره به گروه های بیش از پیش وسیع تری تسری می یابد و به صورت عاملی به همان اندازه مهم برای ساختن شخصیت کودک که تغذیه زندگی جسمانی وی درمی آید (منصور و دادستان،1383).

اینسورث[18] نیز رفتار دلبستگی در روابط بزرگسالی را به عنوان اساس پدیده ایمنی درهسته زندگی انسان مورد تأکید قرار داد. وی مشاهدات بالبی را بسط داد و دریافت که تعامل مادر با کودک در دوره دلبستگی تأثیر چشمگیری بر رفتار فعلی و آتی کودک دارد. او اظهار داشت که دلبستگی ایمن[19] ، عملکرد شایستگی را در روابط بین فردی تسهیل می کند.

برای مثال کودکانی که دلبستگی شدید به مادرانشان دارند درآینده از لحاظ اجتماعی برون گرا هستند و به محیط اطراف توجه نشان می دهند و تمایل به کاوش درمحیط اطرافشان دارند و می توانند با مسائل مقابله کنند. ازطرف دیگرعواملی که مخل این دلبستگی باشد درزمینه رشد اجتماعی کودک درآینده مشکلاتی ایجاد می کند.

اینسورث همچنین ثابت کرد که دلبستگی موجبکاهش اضطرابمی شود. آنچه او اثر پایگاه امن[20] می نامید کودک را قادر به دل کندن از دل بسته ها و کاوش در محیط می سازد و کودک می تواند با دلگرمی و اطمینان به کاوش در محیط بپردازد ( ابوحمزه و خوشابی،1385).

کیفیت دلبستگی توسط موقعیت نا آشنا که اینسورث آن را ساخته است ، مورد مطالعه قرار می گیرد و در چهار دسته طبقه بندی می شود : دلبستگی ایمن ، زمانی که مادر نیست نگرانی را بروز می دهند و زمانیکه مادر بر می گردد خوشحال می شوند و او را بغل می کنند.دلبستگی ناایمناجتنابی ، این کودکان هنگام جدایی اعتراض چندانی نمی کنند و بعد از بازگشت مادر از او اجتناب می کنند. دلبستگی ناایمن دو سو گرا ، این کودکان بعد از جدایی خیلی مضطرب می شوند و گریه می کنند اما زمانیکه مادر برمی گردد و آنها را بغل می کند در عین حال که ابراز تمایل برای تماس بدنی و مجاورت می کنند اما نسبت به مادرشان پرخاشگری نشان می دهند.

دلبستگی آشفته، این کودکان ممکن است به سمت مادر بدوند ، برای مدت کوتاهی دویدن را متوقف کنند و سپس دوباره شروع به دویدن دور اتاق کنند و دنبال مادرشان بگردند و زمانی که مادر برمی گردد ازنزدیک شدن به او امتناع کنند ( ابوحمزه و خوشابی،1385).

مطالعات برترتون[21] و واترز[22] (1985) نشان می دهد نوجوانانی که روابط گرم و صمیمانه ای با والدین خود دارند ، مفهوم خود عمیق تری داشته ، بیشتر به خود اعتماد می کنند و از سازگاری روانی بالاتری برخوردار بوده و با مشکلات در گیر می شوند و برای یافتن راه حل مناسب تلاش می کنند (به نقل از نگهبان سلامی ،1384).

آمرسدن[23] و گرینبرگ[24] (1987) از بررسی های متعدد خود نتیجه گرفتند که کیفیت دلبستگی به والدین با سلامت روانی نوجوان و شکل گیری هویت ، کنار آمدن با بحران های مختلف و رضایت از زندگی ارتباط معنادار دارد .

کرنز[25] و همکاران (2005) معتقدند که افراد دراواسط کودکی هنوز به چهره های دلبستگی تکیه می کنند و از آنها به عنوان منبع آرامش در موقع استرس و همچنین پایگاهی برای اکتشاف بهره می گیرند. مثلاً ممکن است در مواقع بیماری یا وقتی غمگین هستند در صدد جستجوی چهره دلبستگی برآیند. بنابراین اگر چه فراوانی و ضرورت رفتار دلبستگی با بالا رفتن سن کمتر دیده می شود،ولی پیوند دلبستگی از ابتدای نوجوانی به بعد پا بر جا می ماند.

معدود پژوهشهایی پیرامون رابطه بین سبکهای هویت و سبکهای دلبستگی با پیشرفت تحصیلی انجام گرفته است:

نتایج پژوهش حجازی، فارسی نژاد و عسگری (1386) نشان داد که سبك هویت مغشوش / اجتنابی بر پیشرفت تحصیلی اثر مستقیم و منفی دارد.

نتایج پژوهش رضایی (1385) با عنوان بررسی رابطه هویت فردی، الگوهای دلبستگی و ویژگی های شخصیتی با پیشرفت تحصیلی دانشجویاندانشگاه هنراسلامی تبریز نشانگر وجود رابطه بین سبکهای هویت و سبکهای دلبستگی با پیشرفت تحصیلی است. رضایی در پژوهش خویش دریافت که بین هویت آشفته و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه منفی معنا دار وجود دارد اما سایر حالات هویت با پیشرفت تحصیلی رابطه معناداری ندارند. بین سبك دلبستگی نا ایمن دو سو گرا و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه منفی معنادار وجود دارد. اما بین سبك های دلبستگی ایمن و نا ایمن اجتنابی و پیشرفت تحصیلی رابطه معناداری مشاهده نگردید. سبك دلبستگی ایمن دانشجویان با هویت پیشرفت آنان رابطه مثبت معنادار و با هویت آشفته رابطه منفی معنی دار دارد و سبك دلبستگی نا ایمن دوسوگرا با هویت آشفته رابطه مثبت معنی دار و با هویت پیشرفت رابطه منفی معنادار دارد.

نتایج پژوهشهای فوق الذکر در مجموع موید تاثیر سبکهای دلبستگی و هویت بر سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. در پژوهش حاضر که به بررسی رابطه بین این دو متغیر با سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پیش دانشگاهی اختصاص دارد سعی گردیده است که به دو سئوال زیر پاسخ داده شود: آیا سبکهای دلبستگی و هویت با سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پیش دانشگاهی رابطه دارند؟ آیا بین سبکهای دلبستگی و سبکهای هویت رابطه وجود دارد؟

[1]- Berk, L.

[2]- Marsia,J.

[3]- identity diffusion

[4]- fore closure

[5] -moratorium

[6]- identity achievement

[7] -Burk, A.

[8] -Kerpelman

[9] -Grotevant

[10] -Berzonsky, M.D.

[11]- informational

[12]- normative

[13] -avoident

[14]- commitment