FA

آنالیزور جریان

FAH

هشداردهنده جریان زیاد

FAHH

هشداردهنده جریان خیلی زیاد

FAL

هشداردهنده جریان کم

FALL

هشداردهنده جریان خیلی کم

FI

هشداردهنده جریان

FIC

کنترل کننده ارتفاع جریان

FT

انتقالدهنده جریان

FT

ترانسمیتر جریان

FV

شیر کنترل جریان

HIC

هوای رویابزار دقیق

LA

آنالیزور سطح

LAH

هشداردهنده سطح زیاد مایع

LAHH

هشداردهنده سطح زیاد خیلی مایع

LAL

هشداردهنده سطح کم مایع

LALL

هشداردهنده سطح خیلی کم مایع

LG

اندازه گیری ارتفاع مایع

LGH

هشداردهنده اندازه زیاد مایع

LGHH

هشداردهنده اندازه خیلی زیاد مایع

LGL

هشداردهنده اندازه کم مایع

LGLL

هشداردهنده اندازه خیلی کم مایع

LI

کنترل کننده سطح

LIC

کنترل کننده ارتفاع مایع

LT

ترانسمیتر سطح مایع

LV

شیر کنترل سطح مایع

M

میکسر

P

پمپ

PCV

هشداردهنده فشار بالا

PG

اندازه گیری فشار

PI

هشداردهنده فشار بالا

PIC

کنترل کننده فشار

PSV

شیر فشار شکن

PT

ترانسمیتر فشار

PV

شیر کنترل فشار

RO

اسموز معکوس

T

مخزن

TI

هشداردهنده دما

XV

شیر کنترل جریان

پیشگفتار:

امروزه ایجاد محیطی ایمن که در آن تمامی عوامل آسیب رسان شناسایی، ارزیابی، حذف یا کنترل گردیده تا سلامت افراد و تأسیسات را تضمین نماید از اولویت های مدیریت های صنعتی می باشد، علم ایمنی نیز همانند نگرش سنتی به ایمنی عکس العملی بوده است یعنی تا هنگامی که حوادث رخ نمی داد مدیران به فکر یافتن اشکالات و رفع آنها بر نمی آمدند. در دهه های اخیر ملاحظات وجدانی و اخلاقی صاحبان صنایع در کنار الزامات قانونی و تعهدات بیمه ای، توجه به علم ایمنی را در جایگاهی ویژه قرار داده است. در این میان از تأثیر زیاد ایمنی بر سود آوری و افزایش رقابت با همکاران نیز نباید غافل شد. بنابراین توجه به ایمنی با نگرش پیشگیرانه نسبت به حوادث به خصوص در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی که پتانسیل بالایی جهت ایجاد سوانح انسانی و زیست محیطی دارند، محور توجه قرار گرفته است.
صنعت گاز در ایران به دلیل وجود ذخایر عظیم گازی در این کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پالایشگاه های گاز یکی از مهم ترین قسمت های این صنعت به شمار می روند و لزوم افزایش ایمنی در این بخش ها از مهم ترین موارد مورد توجه همه می باشد زیرا کوچک ترین مشکلی در این صنعت علاوه بر فجایع عظیم زیست محیطی و انسانی ممکن است مسایل اقتصادی جبران ناپذیری را به کشور تحمیل نماید.
روش های متعددی جهت افزایش فرایندهای جاری در صنایع گازی مورد استفاده قرار می گیرند که مطالعه مخاطرات و راهبری فرآیند[1] یکی از بهترین این روش ها است. استفاده از این روش در کشورهای صنعتی به صورت یک الزام مطرح می شود اجرای این سیستم در کشورهای رو به توسعه شدیداً توصیه شده و در بسیاری از صنایع نفت، گاز و پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد. اجرای سیستم HAZOP در پالایشگاه های ایران به منظور افزایش ایمنی سیستم ها به یکی از مهم ترین کارهای قابل انجام در این کارخانجات تبدیل شده و تاکنون در بسیاری از صنایع مرتبط با نفت، گاز و پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد.
از کارهای انجام شده در این صنایع می توان به مطالعه HAZOP و ارزیابی ریسک برای واحد اوره مجتمع پتروشیمی شیراز، واحدهای شیرین سازی مجتمع پتروشیمی رازی، واحد تولید اکسید اتلین مجتمع پتروشیمی اراک، واحد تولید فلور- UCF اصفهان واحد های بی کربنات سدیم مجتمع پتروشیمی شیراز، واحد بازیافت LPG پالایشگاه گاز کنگان، واحد تولید پلی استایرن پتروشیمی تبریز، واحد های بالادستی منطقه دهران و دانان، واحد آبگیری از دریا در پتروشیمی مبین و واحد آیزوماکس شرکت پالایش نفت بندرعباس اشاره نمود. البته فعالیت های انجام شده در این زمینه بسیار زیاد و رو به پیشرفت است و هر روز واحدهای بیشتری از مجتمع پتروشیمی تحت این مطالعه قرار می گیرند[1].
دلایل ضرورت و توجیه اجرای پروژه در واحد Utility پالایشگاه پنجم مجتمع گاز پارس جنوبی:

1. با توجه به اینکه بیش از 5 سال از زمان نصب و راه اندازی این واحد می گذرد و این در حالی است که در واحد Utility هیچ گونه مطالعات HAZOP موجود و در دسترس نمی باشد و پس از بهره برداری واحد، مطالعات شناسایی مخاطرات از طریق مطالعات HAZOP انجام نگردیده است.

1. حجم سرمایه گذاری بالا به همراه اهمیت بعد استراتژیک تأمین سوخت و انرژی مستمر و مداوم ایجاب می کند عوامل مخاطره آمیز و عواملی که باعث کاهش نرخ تولید و یا برهم زننده کیفیت محصول می گردد، شناسایی و تدابیر لازم برای حذف آن ها اتخاذ گردد.

1. مراکز دولتی و افراد همیشه در مقابل تغییرات مقاومت نشان می دهند. ارائه راهکار های علمی، مدون و مستدل از طریق گروهی متخصص و زبده با کمک تجربیات پرسنل خود مجتمع، راه را برای بهبود هر چه سریع تر سطح ایمنی و عملیاتی سیستم هموارتر می نماید.

هزینه های مستقیم و غیرمستقیم ناشی از حوادث هر ساله صدمات مالی و جانی قابل توجهی را متوجه صنایع کشور و علی الخصوص صنعت پالایش گاز به دلیل ماهیت فعالیت های این صنعت به عنوان یکی از صنایع پرمخاطره کشور می سازد، لذا برای جلوگیری از وقوع چنین حوادثی، استفاده از یک روش سیستماتیک برای شناسایی مخاطرات پنهان موجود در واحدهای صنعتی و بازبینی مستمر آن ضروری است.
بسیاری از مدیران و کارشناسان توجه به مسائل ایمنی را صرفه جویی در وقت و سرمایه قلمداد می کنند. پیاده سازی برنامه های ایمنی در واحدهای صنعتی، شناسایی پتانسیل های خطر و ارائه راهکارهای اجرایی برای پیشگیری و کاهش صدمات ناشی از حوادث، می تواند مزایای بسیاری را به لحاظ اقتصادی و استفاده بهینه از زمان در برداشته باشد. از جمله این مزایا می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• کاهش هزینه های مربوط به: