1-13-1- تصمیم­ گیری از دیدگاه کارفرمایان اقتصادی………18

1-14- مکان یابی شهرک صنعتی………………………….. 18

1-14-1- عوامل و ضوابط عام………………………………. 19

1-14-2- عوامل و ضوابط خاص…………………………….. 20

1-15- اشتباهات متداول در مطالعات مکان یابی………… 21

1-16- ضوابط و معیارهای استقرار واحدها و فعالیت های صنعتی…..23

1-17- ضرورت تصمیم گیری………………………………. 25

1-18- چارچوب و ساختار پردازش هایچند معیارهمکانی…..26

1-19- مراحل تصمیم گیری چند معیاره مکانی…………. 26

1-20- آنالیز تصمیم گیری چند معیاره……………………. 27

1-21- طبقه بندی های صورت گرفته در تصمیم­ گیری­های چند معیاره…..29

1-22- طبقه بندی بر اساس معیارها …………………….29

1-23- طبقه بندی بر اساس تعداد افراد دخیل در فرآیند تصمیم گیری……29

1-24- طبقه بندی بر اساس شرایط حاکم بر فرآیند تصمیم گیری……….30

1-25- عناصر تصمیم گیری های چند معیاره……………. 30

1-26- تحلیل های تصمیم گیری چند ­معیاره مکانی…….30

1-27- روش های تصمیم گیری های چند معیاره……….. 31

1-28- انواع روش های تصمیم گیری چند شاخصه………31

1-29- تحلیل تصمیم گیری چند معیاره…………………. 32

1-30- تصمیم گیری چند معیاره …………………………32

1-31- کاربرد سامانه اطلاعات جغرافیایی در مکان یابی شهرک های صنعتی….33

1-32- روش های استاندارد سازی…………………….. 33

1-33- منطق بولین……………………………………… 33

1-34-منطق فازی………………………………………. 35

1-35- روش تحلیل سلسله مراتبی…………………… 36

1-36- مراحل اجرای روش AHP………………………….

1-37- ایجاد ساختار سلسله مراتبی معیارها……….38

1-38- مزایای فرآیند سلسله مراتبی…………………. 39

1-39- محدودیت های فرآیند تحلیل سلسله مراتبی….40

1-40- روش ترکیب خطی وزنی……………………….. 41

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق

2-1- پیشینه تحقیق در ایران………………………….. 43

2-2- پیشینه تحقیق در سایر کشورها ………………..46

فصل سوم: مواد و روش­ها

3-1- موقعیت منطقه مورد مطالعه…………………….. 51

3-2- تاریخچه استان…………………………………….. 51

3-2-1- شهرستان بویراحمد……………………………. 53

3-2-2- شهرستان گچساران…………………………… 53

3-2-3- شهرستان کهگیلویه……………………………. 54

3-2-4- شهرستان دنا…………………………………… 55

3-2-5- شهرستان بهمئی……………………………… 55

3-3- اقلیم استان……………………………………….. 55

3-3-1- بادهای استان………………………………….. 57

3-4- زمین ­شناسی استان……………………………. 58

3-4-1- منطقه یاسوج…………………………………….59

3-4-2- منطقه دهدشت……………………………….. 59

3-4-3- منطقه گچساران……………………………….. 59

3-5- وضعیت خاک شناسی استان…………………… 62

3-6-توپوگرافیاستان………………………………….. 63

3-7- منابع آب استان…………………………………… 65

3-7-1- دریاچه ها و تالاب های استان………………….. 65

3-8- وضعیتپوشش گیاهیاستان………………….. 67

3-8-1- جنگل…………………………………………….. 68

3-8-2- مراتع……………………………………………….69

3-9- مناطق حفاظت ­شده و ویژگی حیات وحش استان…70

3-9-1- منطقه حفاظت شده دنا………………………. 71

3-9-2- منطقه حفاظت شده جنگلی دنای شرقی……71

3-9-3-منطقه حفاظت شده تنگ سولک……………… 72

3-9-4- منطقه حفاظت شده کوه خیز و سرخ………… 72

3-9-5- منطقه حفاظت شده کوه دیل…………………. 73

3-9-6- منطقه حفاظت شده کوه خامین……………… 73

3-10- موقعیت اقتصادی و اجتماعی استان………….. 74

3-11- جمعیت استان……………………………………. 75

3-12- وضعیت صنایع و معادن استان………………….. 76

3-13- کشاورزی و دام ­داری استان……………………. 76

3-13-1- زراعت و باغبانی………………………………. 77

3-14- وضعیت شهرک های صنعتی استان……………. 78

3-15- نرم افزار…………………………………………… 80

3-16- تعیین معیارها……………………………………. 80

3-17- تهیه لایه های اطلاعاتی………………………… 80

3-18- استاندارد سازی معیارها………………………. 80

3-18-1- منطق بولین………………………………….. 80

3-18-2- منطق فازی……………………………………. 81

3-19- تعیین وزن معیارها با استفاده از روش سلسله مراتبی….81

3-20- ترکیب و تلفیق نقشه های معیارها براساس روش ترکیب خطی- وزنی (WLC)….82

3-21- بررسی صحت مناسب…………………………. 83

3-22- ارزشیابی شهرک های صنعتی مستقر……….. 83

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها (یافته­ ها)

4-1- استاندارد­ سازی نقشه ها با استفاده از منطق بولین….85

4-1-1- نقشه شیب…………………………………… 85

4-1-2- نقشه بولین کاربری اراضی…………………… 85

4-1-3- نقشه بولین فاصله گسل…………………….. 86

4-1-4- نقشه بولین حریم مناطق مسکونی………… 87

4-1-5- نقشه بولین مناطق حفاظت ­شده…………… 87

4-1-6- نقشه بولین مسیل……………………………. 88

4-1-7- نقشه بولین جاده……………………………… 89

4-1-8- نقشه بولین آب­های سطحی…………………… 89

4-2- رویهم­ گذاری نقشه های بولین معیارها………….. 90

4-3- نقشه فازی معیارها………………………………. 91

4-3-1-نقشه شیب……………………………………… 91

4-3-2- نقشه فازی راه های ارتباطی………………….. 91

4-3-3- نقشه فازی فاصله از آب­های سطحی………….. 92

4-3-4- نقشه فازی فاصله از مناطق مسکونی………. 93

4-3-5- نقشه فازی کاربری اراضی…………………….. 93

4-4- وزن ­دهی معیارها…………………………………. 94

4-5- رویهم­ گذاری لایه های اطلاعاتی با روش ترکیب وزنی خطی…..94

4-6- وضعیت مطلوبیت شهرک های صنعتی استان…..95

فصل پنجم: نتیجه­ گیری و پیشنهادات

5-1- ارزیابی معیارها……………………………………. 99

5-2- استاندارد­ سازی معیارها…………………………. 99

5-3- پیشنهادات………………………………………… 101

منابع و ماخذ…………………………………………….. 102

چکیده:

مکان­یابی مناطق صنعتی با در نظر­ گرفتن پیامدهای اقتصادی و زیست ­محیطی یک عامل کلیدی در برنامه ریزی ها و مدیریت مناطق می باشد. از آن جا که معیارهای مکان­یابی متنوع و وسیع می باشند، لذا، لازم است معیارهای مناسب جهت تامین شرایط و ضوابط مورد ­­­نیاز انتخاب گردیده تا بهترین نتیجه حاصل گردد. توسعه پایدار نیازمند یافتن روشی جدید برای طراحی و استقرار مناطق صنعتی است، تا بتواند تاثیر زیست­ محیطی منفی حاصل از ایجاد و بهره­ برداری صنایع را به حداقل برساند.

بدین منظور و جهت ارزشیابی زیست­ محیطی مکان شهرک های صنعتی استان کهگیلویه و بویر­احمد هشت معیار شیب، فاصله از راه های ارتباطی، فاصله از آبراه، فاصله از مناطق مسکونی، کاربری اراضی، مناطق حفاظت­ شده، فاصله از گسل و فاصله از مسیل انتخاب و مورد استفاده قرار گرفت. لایه های اطلاعاتی معیارها به محیط GIS وارد گردید. برای استاندارد ­سازی معیارها با استفاده از منطق بولین ابتدا لایه های استاندارد ­شده توسط عملگر اشتراک همپوشانی گردید و در نهایت نقشه تناسب استقرار صنایع تهیه گردید. در مرحله بعد استاندارد ­سازی عوامل با توابع فازی انجام و وزن­ دهی لایه ها با روش زوجی انجام شد. در نهایت لایه های محدودیت شامل فاصله از گسل، فاصله از مسیل و مناطق حفاظت ­شده توسط منطق بولین استاندارد شد. لایه های شیب، فاصله از راه های ارتباطی، فاصله از آبراه، فاصله از مناطق مسکونی و کاربری اراضی با استفاده از توابع فازی استاندارد گردید سپس با استفاده از معادله ترکیب خطی وزنی در محیط GIS لایه­ها تلفیق و نقشه مطلوبیت استقرار صنایع بدست آمد.

نتایج حاصل از همپوشانی بولین بیانگر آن بود که در استان کهگیلویه و بویر­احمد، 20 لکه جهت استقرار صنایع مناسب می باشد که در قسمت جنوب و شرق منطقه مورد مطالعه واقع گردیده­اند. نتایج حاصل از روش ترکیب وزنی نشان داد که 5/5 درصد از وسعت منطقه از مطلوبیت بالا جهت استقرار صنایع برخوردار می باشد. همپوشانی نقشه موقعیت شهرک های صنعتی مستقر با نقشه حاصل از منطق بولین مشخص کرد که شهرک های صنعتی استان کهگیلویه و بویر­احمد در مناطق نامناسب واقع گردیده­اند. همچنین نقشه حاصل از ترکیب وزنی خطی نشان داد هیچ کدام از شهرک های صنعتی استان در مناطقی با مطلوبیت بالا قرار ندارند.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

افزایش جمعیت و نیاز روز افزون کشور به محصولات جدید، منجر به احداث و توسعه فضاهای تولیدی و صنعتی گردید. تعدد و تنوع و ارتقای محصولات جدید در همه عرصه های زندگی و پاسخ به نیازهای عمومی باعث شد تا کارخانجات تولیدی، به سرعت گسترش یافته و در مدت کوتاهی نیاز روز افزون کشور به صنایع و کارخانجات پیشرفته و مدرن تفکر احداث شهرک های صنعتی را پدید آورد.

رشد صنعت به صورت مجتمع، منطقه، ناحیه، قطب یا شهرک صنعتی پدیده ای گردید تا به لحاظ اهمیت از آغاز قرن بیستم میلادی در توسعه صنعتی کشورهای جهان و بهره گیری از امکانات و قابلیت های هر منطقه مورد توجه ویژه قرار گیرد لزوم همگام ­شدن در راه صنعت و توسعه ملزم به در ­نظر ­گرفتن آمایش سرزمین و تقسیم نیروی کار در مناطق مختلف کشور با هدف توسعه صنعتی محورها و قطب ها، مکان هایی را برای تجمع واحدهای صنعتی به صورت شهرک یا مجتمع، انتخاب و سازماندهی کند. این سازماندهی متأثر از عواملی مانند رشد جمعیت، اشتغال، محدودیت زمین، حفاظت و توسعه محیط زیست و تعیین کاربری زمین های صنعتی می باشد (Forslid et al., 2002).