است:

• سهم نظام ارائه خدمات، 25 درصد؛

• سهم عوامل زیستی،15 درصد؛

• سهم عوامل اجتماعی،50 درصد (مرندی،1385)

نقش اساسی عوامل اجتماعی و محیطی موثر بر سلامت از زمانهای بسیار قدیم شناسایی شده است. در کشور ما با وجود کاستی های موجود، به خصوص در مناطق محروم برای سلامت جسمی افراد گام های مناسبی برداشته شده است؛ اما فقدان آنچه که در تمام عرصه های کشور محسوس است، توجه نکردن کافی به ابعاد روانی، رفتاری و اجتماعی افراد است. این بی توجهی در عصر ارتباطات و جهانی سازی، موجب آسیب پذیری افراد در ابعاد روانی، خودکشی، سیگار، فرار از خانه، افت تحصیلی و سایر آسیب های اجتماعی می شود و از جمله مواردی است که باید به آن ها توجه خاص شود. واقعیت تحولات اجتماعی گویای آن است که چهره بیماری ها و اختلالات،در حال دگرگونی است و پدیده انتقال اپیدمیولوژیک در حال وقوع است و به سرعت پیش می رود و موجب بیماری های روانی، رفتاری و اجتماعی خواهد بود عوامل موثر بر سلامت، هم در درون و هم در بیرون از او قرار دارند. این عوامل بر هم اثر می کنند و از این تعامل ممکن است سلامت، ارتقاء یا کاهش یابد. از این رو، سلامت کل جامعه و افراد را می توان نتیجه تعامل وراثت، محیط زیست، سبک زندگی، وضعیت اقتصادی-اجتماعی، درآمد سرانه و…دانست (مرندی،1385).

نوجوانان قشر عظیمی از جمعیت کشور را تشکیل می دهند که در آینده در پویایی و تداوم حیات اجتماعی و رشد و توسعه همه جانبه آن نقش بسزایی خواهند داشت. کسانی که در دوره نوجوانی به سر می برند در دوره مملو از تعارض و نوسان بین استقلال و وابستگی یکی از حساس ترین مراحل زندگی خود را می گذرانند و به این دلیل برای جامعه، خانواده و به ویژه برای والدین مسئولیت سنگینی را ایجاد می کند. پژوهشگران معتقدند که ارتباطات مثبت والد- نوجوان باعث سلامت روان سطوح بالای عزت نفس، رضایت زندگی و به طور کلی شادکامی، به همان اندازه سطوح پایین علائم پریشانی جسمی، خودکشی و پریشانی عاطفی می شود و بعلاوه ادراک نوجوان از این ارتباطات مثبت نقش- حمایتی در برابر مصرف سیگار، الکل و سایر مواد مخدر دارد (هیرو و همکاران، 2009). سطوح بالای تعارض به صورت مدام می توان باعث ایجاد مشکلات روانی – اجتماعی و سایر مشکلاتی شود که در طول نوجوانی گسترش می یابد و می تواند باعث ایجاد مشکل و نقص در پیوندهای رابطه ای و تبدیل و مشکلات در زندگی بعدی گردد (کولیتز[1] و لارسن،1992). در صورتی که تعارض بین والدین و نوجوانان بیش از حد شدید باشد و مدت زیادی تداوم یابد، منجر به پرخاشگری و اختلال در روابط و عملکرد می شود و مداخلات درمانی را اجتناب ناپذیر می سازد (نقل از لطفی، 1387). ارتباطات میان فردی اساس و شالوده هویت و کمال انسان بر مبنای اولیه پیوند وی با دیگران است. ارتباطات موثر موجب شکوفایی و بهبودکیفیت روابطافراد می شود، این در حالی است که ارتباطات غیر موثر مانع شکوفایی انسان شده، روابط را تخریب می کند (ادیب و همکاران، 1384).

فقدان مهارت های ارتباطی برای نوجوانان و افراد بزرگسال نیز با مجموعه ای از پیامدهای منفی همراه است که می تواند گستره وسیعی از رفتارهای اجتماعی افراد را در بر گیرد. خانواده و تحقیق خانواده سالم مشروط به برخورداری افراد آن از سلامت روانی و داشتن رابطه های مطلوب با یکدیگر است، از این رو سالم سازی اعضای خانواده و رابطه آن ها بی گمان تأثیر مثبتی را در جامعه به دنبال خواهد داشت. آموزش های مهارت های ارتباطی به نوجوان کمک می کند تا از برخوردهای تعارض آمیز

و مبتنی بر پرخاشگری در موقعیت های مسئله آفرین با والدینش اجتناب کند. آموزش مهارت های حل مسئله سبب می شود تا نوجوانان بتواند موقعیت های مسئله آفرین بین خود و والدینش را تشخیص دهد و تعریف دقیقی از مسئله مورد نظر ارائه دهد و بتواند با ایجاد راه حل هایی بدیع و انتخاب بهترین راه حل در جهت حل موثر مسئله گام بردارد.

به دلیل اهمیت و ضرورت مهارت های ارتباطی در تعاملی بین فردی به عنوان کلید موفقیت در این تعامل ها و نیز با توجه به اینکه هرگونه نارسایی و نابهنجاری در رفتار اجتماعی، منجر به بروز مشکلاتی در عملکرد فرد خواهد شد، برخورداری از مهارت های ارتباطی برای تمام افراد به طور عام و خانواده به طور خاص حائز اهمیت فوق العاده است. توجه به اهمیت مهارت های ارتباطی با اهداف گوناگون پیشگیری و ارتقای سطح سلامت اجتماعی و روانی ضرورت این گونه مهارت ها را برای نوجوانان و خانواده ها آشکار می سازد. با توجه به اهمیت نقش خودکار آمدی و بهزیستی اجتماعی در زندگی افراد و اهمیت آموزش روابط والد فرزند، به منظور بهبود زندگی نوجوانان و جوانان، و افزایش بهزیستی و سلامت اجتماعی جامعه این تحقیق به این منظور انجام شده است. همچنین انجام این تحقیق باعث گسترش حیطه های دانش می شود. با توجه به این که یافته های پژوهش های قبلی نشان داده است که آموزش مهارت های ارتباطی و زندگی شیوه ای موثر برای بهبود سبک زندگی نوجوانان و والدین بوده است، انتظار می رود نتایج این پژوهش کارایی این شیوه ها را برای ارتقاء کیفیت زندگی و سلامت اجتماعی نوجوانان و جوانان و والدین آنان در فرهنگ ایرانی با توجه به آموزش بسته بومی ایرانی نشان دهد. همچنین با توجه به اینکه تا کنوناثربخشی آموزشروابط والد فرزند مورد بررسی قرار نگرفته بود نتایج این تحقیق اثربخشی این بسته بومی ایرانی را بر خودکار آمدی و بهزیستی اجتماعیوالدین معتادبررسی می نماید و همچنین به شناخت ابعاد تأثیر متغیر مستقل یعنی روابط والد فرزند بر خود کارآمدی و بهزیستی اجتماعی کمک خواهد کرد.

[1] collins

[1]Galanter

[2] UNESCO

[3] Magid,,Colder., & Stroud

[4] Franques, Auriacombe & Tignol

[5]Rommer, & Hennessy

[6] Burleson & Kaminer

[7]Bandura

[8] Bandura

مالی…………………………………………………………………………………………………….18

1.5.2.2.مطالب دیگری در زمینه بازبودن مالی…………………………………………………………………19

2.5.2.2. اندازه ی دولت و دیدگاه­های موجود…………………………………………………………………21

6.2.2.مبانی نظری………………………………………………………………………………………………………21

3.2. بازار سرمایه ………………………………………………………………………………………………………24

1.3.2. ارتباط نظری میان بازار سرمایه و رشد اقتصادی……………………………………………………26

4.2. مروری بر مطالعات گذشته……………………………………………………………………………………28

فصل سه: روش تحقیق

1.3. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………39

2.3. نااطمینانی …………………………………………………………………………………………………………39

1.2.3. الگو های آرچ و گارچ ……………………………………………………………………………………40

1.1.2.3.مفهوم گارچ………………………………………………………………………………………………….41

2.1.2.3.انواع الگوی های گارچ…………………………………………………………………………………..46

3.2.3.3. الگو آپارچ…………………………………………………………………………………………………..47

4.1.2.3. الگو گارچ هم­انباشته…………………………………………………………………………………….47

5.1.2.3. الگو گارچ چند متغیره………………………………………………………………………………….48

6.1.2.3. الگو داده­های تابلویی با رویکرد گارچ…………………………………………………………….48

4.3.الگوی داده های تابلویی ……………………………………………………………………………………..49

1.4.3. مزایای استفاده از داده های تابلویی ……………………………………………………………………49

2.4.3. فرم كلی داده های تابلویی……………………………………………………………………………….51

3.4.3. الگو اثرات ثابت و تصادفی………………………………………………………………………………53

4.4.4. آزمون F (حداکثر درست نمایی)………………………………………………………………………55

5.4.3 آزمون هاسمن: انتخاب بین اثرات ثابت یا تصادفی……………………………………………….57

6.4.3 .آزمون ریشه واحد برای پایایی………………………………………………………………………….58

1.6.4.3.آزمون دیکی فولر…………………………………………………………………………………………58

2.6.4.3.آزمون ریشه واحد برای داده های تابلویی………………………………………………………….59

5.3.توصیف داده ها……………………………………………………………………………………………………60

1.5.3. کشورهای منتخب……………………………………………………………………………………………60

6.3. متغیرهای موجود در الگو…………………………………………………………………………………….61

فصل چهار: محاسبات و یافته های تحقیق

1.4. مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………65

2.4.الگوی پژوهش…………………………………………………………………………………………………….65

3.4. آزمون ریشه واحد……………………………………………………………………………………………….66

4.4. آزمون نسبت درست­نمایی …………………………………………………………………………………..68

5.4. آزمون هاسمن ……………………………………………………………………………………………………68

6.4. براورد الگو ………………………………………………………………………………………………………..68

فصل پنج: نتیجه­گیری و پیشنهادات

1.5. خلاصه پژوهش ………………………………………………………………………………………………….72

2.5. نتیجه­گیری …………………………………………………………………………………………………………72

3.5. پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………….73

منابع………………………………………………………………………………………………………………………….74

پیوست­ها…………………………………………………………………………………………………………………..80

فهرست جدول­ها

عنوان صفحه

جدول 1.4: بررسی ایستایی و ناایستایی متغیرها در گروه کشورهای منتخب ……………………………67

جدول1.4. نتایج آزمون نسبت درست­نمایی…………………………………………………………………………68

جدول3.4. نتایج آزمون هاسمن…………………………………………………………………………………………68

جدول 4.4. براورد الگو……………………………………………………………………………………………………..69

فهرست نمودار

عنوان صفحه

نمودار 1.3: روش های مختلف اندازه گیری نااطمینانی…………………………………………………………39

نمودار 2.3 : فرم های مختلف الگوی گارچ ………………………………………………………………………..46

نمودار 3.3: انواع الگوهای داده های تابلویی ………………………………………………………………………49

فصل اول مقدمه و کلیات تحقیق فصلاول:مقدمهوکلیاتتحقیق

1.1. مقدمه

تعیین حدود دخالت دولت در حوزه فعالیت های اقتصادی مهمترین مسئله ای است که از بدو شکل گیری اندیشه اقتصادی مدرن پیش روی نظریه پردازان اقتصادی قرار داشته است. تجربه 50 سال گذشته فوائد و محدودیت­های عملکرد دولت را به ویژه در ارتقاء توسعه به روشنی نشان داده است. دولت ها برای دستیابی به پیشرفت های مهم در بخش آموزش و بهداشت و کاهش نابرابری­های اجتماعی بسیار کوشیده­اند. البته برخی از عملکردهای دولت نتایج ضعیفی داشته است. سیاست هایی اقتصادی و در برخی مواقع غیراقتصادی دولت ها یکی از مهم­ترین عوامل ایجاد کننده نااطمینانی در اقتصاد هستند. درواقع منظور از دخالت دولت در عرصه اقتصاد، هرگونه فعالیت دولت است که مستلزم هزینه برای، تامین درآمد، انجام فعالیت اقتصادی خالص، نظارت بر فعالیت بخش خصوصی و مشابه آن باشد. بنابراین از تامین امنیت داخلی و خارجی گرفته تا سرمایه گذاری مستقیم و تولید کالای عمومی، در زمره فعالیت های دولت قرار می گیرد. درواقع این سیاست ها، به همراه تغییرات منابع، ترجیحات و فناوری باعث مبهم بودن نتیجه تصمیمات کارگزاران اقتصادی می شود. نوسانات بازار سرمایه سبب تغییر در رفتار سرمایه گذاران می شود که نقش اصلی را در پشتیبانی مالی تولید دارند. از این رو دولت مجبور می شود برای حفظ و افزایش تولید سیاست هایی را اتخاذ کند که سبب تغییر در مخارج دولت می شود. ازین رو مطالعه اثر نوساناتبازدهی سهامبر اندازه دولت از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

2.1. بیان مساله

امروزه با توجه به کمبود منابع سرمایه گذاری و ضرورت تخصیص بهینه این منابع جهت تحریک رشد اقتصادی، شناخت مزیت های نسبی یک کشور در تخصیص منابع و هدایت این منابع به سمت مولدترین و کار آمدترین بخش ها، یکی از مهم ترین مسائل پیش روی سیاست مداران و اقتصاد دانان می باشد. در اینجا مخارج دولت همواره به عنوان بخشی که توانایی تخصیص کارا نداشته و از بازدهی پایینی برخوردار است، مورد توجه بوده است. دولت ها همواره در تلاش بوده اند تا جایی که می توانند سهم کمتری را از اقتصاد برای خود داشته باشند و به اصطلاح دولت را کوچک کنند. برای این هدف ابتدا باید به شناخت مولفه های موثر بر اندازه دولت پرداخت. بسیاری از متغیر های اقتصاد کلان به طور مستقیم و غیر مستقیم بر اندازه دولت اثر گذارند. از این رو، این متغیر دارای نوسانات زیادی می­باشد. یکی از مولفه های تاثیر گذار بر اندازه دولت، بازار سرمایه می باشد. بازار سرمایه به طور مستقیم بر روی تولید و رشد اقتصادی تاثیرگذار است. نوسانات این بازار سبب کاهش اطمینان سرمایه گذار و خروج او از بازار می شود. در اینجا دولت برای بازگرداندن ثبات به بازار سرمایه وادار به عکس العمل و اتخاذسیاست های پولیو مالی می شود. از این رو بررسی ارتباط نوساناتبازده سهامو اندازه دولت از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

از زمانی که کنت آررو[1] (1971) اولین کتاب علمی دقیق‏ و جامع خود را در زمینه مفاهیم ریسک‏ و نااطمینانی در فعالیت‏های اقتصادی به رشته تحریر درآورد، بیش از چهار دهه می‏گذرد. مولف در این کتاب صرف نظر از روش علمی- ریاضی دقیقی که برای اولین بار در زمینه مفهوم ریسک در فعالیت‏های اقتصادی به‏ صورت جامع مطرح و تدوین کرد، یک پیام کلی را نیز برای اقتصاددانان و متخصصان ا‍مور مالی دهه‏‍های آتی‏ مطرح ساخت و آن اینکه ریسک و نااطمینانی امر ذاتی‏ فعالیت‏های اقتصادی در نظام تولیدی متکی بر نیروهای‏ بازار آزاد است. آررو بسیار پیش‏تر از بسیاری مکاتب‏ اقتصادی کلان جدید به اهمیت اطلاعات، نامتقارنی‏ آن، و رفتارها و ویژگی‏های شخصی افراد در تصمیمات‏ اقتصادی در نظام اقتصادی بازار در اثر معروف خود توجه‏ داشت و چارچوبی مفهومی از موضوع ریسک را ارایه نمود که بعدها به صورت گسترده و وسیع تقریبا در تمامی عرصه‏های دانش اقتصاد به خصوص در حوزه‏های مالی موضوعیت و کاربرد پیدا کرد. امروزه ریسک و نااطمینانی به‏ عنوان دو پدیده اجتناب‏ناپذیر نه فقط در حوزه‏های نظری و تجربی اقتصادی و مالی، بلکه‏ در بسیاری دیگر از زمینه‏های سایر علوم، جایگاه‏ ویژه‏ای را به خود اختصاص داده‏اند و از این بابت‏ تحلیل‏های ریسک و نااطمینانی بخشی از حوزه‏ متدولوژی دانش نظری اقتصاد و عرصه‏ تصمیم‏گیری تجربی مالی و اقتصادی را تشکیل‏ می‏دهد [18].

اقتصاددانان و دانشمندان سیاسی در مورد اینکه چه چیزی سطح مخارج دولت را تعیین می­کند، نظریه­های زیادی را پیشنهاد کرده­اند. اقتصاددانان بریتانیایی، آلن پیکاک و ژاک وایزمن، اثر چرخ دنده­ای را معرفی می­کنند. اگر یک جنگ به عنوان مثال مخارج را افزایش دهد، مخارج دولت بعد از جنگ، به سطح مخارج قبل از جنگ کاهش نخواهد یافت.

قانون واگنر که به نام اقتصاددان آلمانی آدولف واگنر(1917-1825) نام گذاری شده است، بیان می­کند که سهم در حال رشد دولت ازتولید ناخالص ملیبه طور ساده، نتیجه­ی پیشرفت اقتصادی است.

نظریه ماسگریو و رو‍ستو موسوم به الگوی توسعه­ای دولت، رشد بخش عمومی را نتیجه­ی هزینه­های توسعه­ای می­داند.

به هر حال بودجه عمومی دولت در هر كشور تصویر تمام نمایی از مجموعه متغیرهای كلان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن كشور، مخصوصا تصمیم درباره نقش دولت و بخش عمومی در اقتصاد است. نقش دولت در جامعه از روی قدرت خرج و حوزه دخالت آن درك می شود كه این خود در نسبت بودجه عمومی دولت درتولید ناخالص داخلیانعكاس پیدا می كند.

داون:…………………………………………………………………………………………. 15

2-2-2. خصوصیات كلی………………………………………………………………………………………………… 16

2-2-3. چه عواملی در بروز سندرم داون موثر هستند؟……………………………………………………………….. 17

2-2-4. ویژگی ها و نشانه های سندرم داون……………………………………………………………………………. 18

2-3. کیفیت زندگی……………………………………………………………………………………………………….. 21

2-3-1. تاریخچه کیفیت زندگی………………………………………………………………………………………… 21

2-3-2. تعاریف کیفیت زندگی:………………………………………………………………………………………… 22

2-3-3.ویژگی های کیفیتزندگی……………………………………………………………………………………. 25

2-3-4. چند بعدی بودن…………………………………………………………………………………………………… 25

2-3-5. بعد عینی کیفیت زندگی………………………………………………………………………………………… 29

2-3-6. بعد ذهنی………………………………………………………………………………………………………….. 30

2-3-7. ویژگی ذهنی بودن………………………………………………………………………………………………. 30

2-3-8. نظریه های کیفیت زندگی………………………………………………………………………………………. 32

2-3-8-1. نظریه های مبتنی بر فرد………………………………………………………………………………………. 32

2-3-8-2. نظریه های مبتنی بر خانواده…………………………………………………………………………………. 32

2-3-8-3. نظریه های روانشناختی………………………………………………………………………………………. 33

2-3-8-4. نظریه های انسان شناسی…………………………………………………………………………………….. 33

2-3-9. ارزیابی کیفیت زندگی………………………………………………………………………………………….. 35

2-3-10. مدل های کیفیت زندگی:……………………………………………………………………………………… 36

2-3-10-1. مدل روحی- روانی…………………………………………………………………………………………. 36

2-3-10-2. مدل ادراکی کیفیت زندگی ژان………………………………………………………………………….. 36

2-3-10-3. مدل فرل و هاسی……………………………………………………………………………………………. 36

2-3-11. عوامل موثر بر کیفیت زندگی………………………………………………………………………………… 37

2-3-12. ابزار سنجش کیفیت زندگی………………………………………………………………………………….. 38

2-3-13. کاربرد های سنجش کیفیت زندگی………………………………………………………………………… 39

2-4. کیفیت زندگی در خانواده های بیماران مزمن روانی:………………………………………………………….. 39

2-5. کیفیت زندگی والدین دارای کودک مبتلا به سندرم داون……………………………………………………. 41

2-6. مهارت زندگی……………………………………………………………………………………………………….. 44

2-6-1. تعاریف……………………………………………………………………………………………………………. 44

2-6-2. مبانی نظری مهارت های زندگی………………………………………………………………………………. 49

2-6-3. مبانی نظریگروه درمانی………………………………………………………………………………………. 53

2-6-3-1. دیدگاه مک دوکال………………………………………………………………………………………….. 53

2-6-3-2. دیدگاه فروید…………………………………………………………………………………………………. 54

2-6-3-3. دیدگاه مورنو………………………………………………………………………………………………….. 54

2-6-3-4. دیدگاه اسلاوسون……………………………………………………………………………………………. 54

2-6-3-5. دیدگاه لوین…………………………………………………………………………………………………… 54

2-6-4. روش آموزش مهارت های زندگی:…………………………………………………………………………… 56

2-6-5. پیشینه اجرایی برنامه های آموزش مهارت های زندگی…………………………………………………….. 57

2-6-6. اهداف آموزش مهارت های زندگی…………………………………………………………………………… 58

2-6-7. اهداف عمده برنامه آموزش مهارت های زندگی نیز عبارت است از:…………………………………….. 59

2-6-8. اهداف آموزش مهارتهای زندگی به طور اخص عبارت است از:…………………………………………. 60

2-6-9. اهمیت مهارت های زندگی……………………………………………………………………………………… 61

2-6-10. ابعاد مهارت های زندگی………………………………………………………………………………………. 63

2-6-11. انواع مهارت…………………………………………………………………………………………………….. 65

2-6-12. پنج حوزه اصلی مهارت های زندگی………………………………………………………………………… 68

2-6-13. تعریف ده مهارت اصلی زندگی……………………………………………………………………………… 69

2-6-14. روش های مورد استفاده در کارگاه های مهارت های زندگی…………………………………………….. 72

2-6-14-1. رویکرد فعال در مقابل رویکرد منفعل در آموزش……………………………………………………… 72

2-7. بررسی متون………………………………………………………………………………………………………….. 73

2-7-1. پژوهشهای خارجی:……………………………………………………………………………………………… 73

2-7-2. پژوهشهای داخلی………………………………………………………………………………………………… 77

3 فصل سوم روش تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 82

3-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 82

3-2. نوع مطالعه…………………………………………………………………………………………………………….. 82

3-3. جامعه مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………… 82

3-3-1. حجم نمونه و روش نمونه گیری……………………………………………………………………………….. 82

3-4. معیارهای انتخاب افراد مورد مطالعه………………………………………………………………………………. 83

3-4-1. معیارهای ورود به پژوهش………………………………………………………………………………………. 83

3-4-2. معیار های خروج…………………………………………………………………………………………………. 83

3-5. روش گردآوری داده ها……………………………………………………………………………………………. 84

3-5-1. پرسشنامه دموگرافیک محقق ساخته شامل:………………………………………………………………….. 84

3-5-2. مقیاس کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (WHOQOL-BREF)……………………………. 84

3-5-3. اعتبار و پایایی…………………………………………………………………………………………………….. 85

3-6. متغیرها و نحوه سنجش آن ها………………………………………………………………………………………. 86

3-6-1. متغیر ها…………………………………………………………………………………………………………….. 86

3-7. روش اجرا…………………………………………………………………………………………………………….. 86

3-8. روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………. 87

3-9. برنامه مداخله…………………………………………………………………………………………………………. 88

3-9-1. آموزش مهارت های زندگی…………………………………………………………………………………… 88

3-9-2. محتوای جلسات آموزشی مهارت های زندگی:…………………………………………………………….. 88

3-10. ملاحظات اخلاقی…………………………………………………………………………………………………. 91

4 فصل چهارم توصیف و تحلیل داده ها…………………………………………………………………………… 94

4-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 94

4-2. بررسی جمعیت شناختی……………………………………………………………………………………………. 94

4-3. بررسی توصیفی اطلاعات………………………………………………………………………………………… 110

4-4. تجزیه و تحلیل استنباطی فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………… 111

5 فصل پنجم بحث و نتیجه گیری………………………………………………………………………………….. 119

5-1. مقدمه………………………………………………………………………………………………………………… 119

5-2. بحث و بررسی یافته ها…………………………………………………………………………………………….. 119

5-2-1. فرضیه اختصاصی 1: مداخله آموزش «مهارت های زندگی» بر سلامت جسمانی مادران دارای فرزند داون موثر است…..121

5-2-2. فرضیه اختصاصی 2 : مداخله «آموزش مهارت های زندگی» بر سلامت روانی مادران دارای فرزند سندرم داون موثر است:………………………………………………….. 122

5-2-3. فرضیه اختصاصی3 : آموزش مهارت های زندگی بر سلامت محیط مادران دارای فرزند سندرم داون موثر است: 124

5-2-4. فرضیه اختصاصی 4: آموزش مهارت های زندگی بر روابط اجتماعی از ابعاد کیفیت زندگی مادران دارای فرزند سندرم داون موثر است:…………………………………………………………………. 126

5-3. نتیجه گیری:………………………………………………………………………………………………………… 127

5-4. محدودیت ها………………………………………………………………………………………………………… 128

5-5. پیشنهادات کاربردی:……………………………………………………………………………………………… 128

5-6. پیشنهادات پژوهشی:………………………………………………………………………………………………. 129

فهرست منابع فارسی و انگلیسی:……………………………………………………………………………………….. 130

پیوست شماره 1…………………………………………………………………………………………………………… 150

پیوست شماره2…………………………………………………………………………………………………………… 153

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………… 172

چکیده:

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های زندگی بر کیفیت زندگی مادران دارای فرزند سندرم داون بود.

روش: پژوهش از نوع شبه تجربی و از نوع (پیش آزمون و پس آزمون) با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش کلیه مادران کودکان سندرم داون 6 ماهه تا 8 ساله مراجعه کننده به کانون سندرم داون ایران بود. 36 نمونه به روش تصادفی و به طور مساوی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه دموگرافیک و فرم کوتاه­کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی(WHOQOL) جمع آوری شد. گروه آزمایش تحت آموزش مهارت های زندگی در قالب 12 جلسه 70 دقیقه ای قرار گرفت. داده ها با نرم افزار 16- SPSSو با استفاده از آزمون تحلیل­کوواریانس چند متغیره تحلیل شد.

یافته ها: میانگین نمره کیفیت زندگی در مادران کودکان سندرم داون، پس از اجرای مداخله در گروه آزمایش در تمام حیطه ها بیشتر از میانگین گروه کنترل بوده است و تفاوت از لحاظ آماری معنادار بود(05/0> P).

نتیجه گیری: آموزش مهارت های زندگی می تواند توسط متخصصان به عنوان رویکردی آموزشی در بهبود شاخص های کیفیت زندگی مادران، ایجاد فضایی مناسب برای مادران برای کمک به رشد خدمات بهداشت روانی مادران کودک سندرم داون صورت گیرد آموزش مهارت های زندگی در جهت افزایش کیفیت زندگی مادران کودکان سندرم داون موثر بوده است.

فصل اول: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

در جهان امروز بزرگ ترین گروهکودکان استثنایی[1] با علائم مشخص بالینی کودکان با نشانگان داون هستند (افروز، 1387) سندرم داون [2]یکی از رایج ترین علت کروموزومی[3] کم توانی هوشی[4] است ( اسپلمن[5] و همکاران، 2013؛ والکر [6]و همکاران، 2011) و که با درجات مختلفی از کم توانی هوشی متوسط تا شدید می باشد (کاپلان[7]و سادوک[8]، 2007/ 1390؛ پریرا[9] و همکاران 2013). این سندرم در اثر سه نوع نابهنجاری کروموزومی شامل: تریزومی 21، موزائیسم[10] و جابجایی [11]کروموزومی ایجاد می شود (فرشباف خلیلی و همکاران، 2012). از جمله مهم ترین نشانه های بارز کودکان سندرم داون عبارت اند از : هیپوتونی[12] عمومی، شکاف های پلکی مورب، پوست گردن چین دار، جمجمه کوچک مسطح، استخوان های برآمده گونه و زبان، دست های پهن و کلفت که یک چین

عرضی بیشتر ندارند و انگشت کوچک کوتاه و به طرف درون خمیده است (هالاهان[13] و کافمن[14]، 2003/ 1388). اگرچه وجود مشکلات در کودکان سندرم داون در مقایسه با معلولیت های دیگر کمتر است ولی کودکان با سندرم داون در مقایسه با کودکان عادی مشکلات بیشتری دارند (ون ریپر[15]،2007؛ فیدلر[16] و همکاران،2006).

این کودکان همانند دیگرکودکان دارای رفتارهای متنوعی هستند و مانند مشخصه های جسمانی، ویژگی های رفتاری مشخصی را نمی توان برای آنها بیان داشت، به خصوص این که تفاوت های فردی، شرایط محیط زندگی حاکم بر کودک، رفتار والدین و اطرافیان و تغییرات جسمی- روانی کودک در مراحل مختلف رشد از جمله عوامل بسیار مهمی است که بر تنوع رفتاری آنان اثر دارد (افروز، 1388).

خانواده یک نظام اجتماعی است که اختلال در هریک از اعضای آن کل نظام را مختل می کند و مشکلات جدیدی را ایجاد می کند (نجاتی و همکاران، 1391). یکی از مواردی که بر نظام خانواده تاثیر می گذارد، ناتوانی فرزندان است (محتشمی و همکاران، 1390). تولد نوزادی با کم توانی می تواند خانواده را به عنوان یک نهاد اجتماعی، به شیوه های مختلف تغییردهد (هاردمن[17] و همکاران، 1387). مادر به عنوان اولین شخصی که به طور مستقیم با کودک ارتباط برقرار می کند، وقتی با فرزند ناتوان خود روبه رو می شود، به علت مشکلات و شرایط ویژه رشد این کودکان از جمله رفتارهای قالبی، مشکلات زبانی، قشقرق و نداشتن مهارت مراقبت از خود و مشکلات حرکتی، باعث تضعیف کارکرد طبیعیش می شود (پروینیان نسب و همکاران، 1391). علاوه بر فشار روانی وجود کودک ناتوان و نگرانی های مرتبط با مشکلات آینده کودک مادران کودکان سندرم داون نسبت به مادران کودکان سالم، مدت زمان بیشتری را صرف کودک خود می کنند (بلو[18] و همکاران، 2006؛ والونگو زانی[19] و همکاران، 2013؛ شلی[20] و همکاران، 2009). این چالش های روزانه و فشارهای ناشی از بزرگ کردن یک کودک ناتوان ممکن است تاثیر منفی بر کیفیت زندگی مادران بگذارد (گودمن[21]وگت لیب[22]،2002؛ دنل[23]، 2010؛ مالرز[24] و همکاران، 2010). همچنین (لازاروس[25]، 2004/ 1386) اثر و ضربه هر واقعه استرس زایی، بر اساس چگونگی مقابله فرد با آن، تحت تاثیر قرار می گیرد، بنابراین مهارتهای مقابله مناسب برای حفظ خانواده و کیفیت زندگی هر عضو خانواده ضروری است. والدین کودکان ناتوان برای حفظ پایداری هیجانی در زندگی خود می توانند کنترل و مدیریت شرایط خود را با استفاده از آموزش ها و برنامه های مناسب یاد بگیرند. آموزش مهارت های زندگی باعث تغییر متناسب نگرش ها، ارزش ها، تقویت رفتارهای متناسب با مشکلات و موانع سلامتی و ارتقاء بهداشت روانی (نجفی و همکاران،1390) و همچنین باعث توانمندی افراد در رویارویی با شرایط مشکل زندگی می شود (صبحی قراملکی، رجبی، 2010).

2-1- بیان مسئله

یکی از متداولترین اختلالات کروموزومی مادرزادی ناشی ازکم توانی هوشی مادرزادی سندرم داون است (ترویت[1] و همکاران، 2012). میزان شیوع سندرم داون 1 در 700 تولد زنده است (کاپلان و سادوک، 2007/ 1390) خصوصیت عمده کودکان سندرم داون کم توانی هوشی است(هالاهان و کافمن، 2003/ 1389). این کودکان از نظر رفتارهای انطباقی، رشد اجتماعی، حافظه، زبان و هیجانات با مشکلاتی مواجه هستند (مش[2]، وولف[3]، 2008/ 1389). عکس العمل اولیه والدین نسبت به کودک کم توان به صورت ترس و وحشت، احساسات متضاد، خشم و اضطراب، غم و اندوه، احساس گناه و درماندگی، نپذیرفتن، خجالت و شرمساری، دلسوزی یا حمایت افراطی می باشد (ادیب سرشکی، 1390؛ مبارکی، 1382). مادران با توجه به ساختار شخصیتی خود بیشتر احساس وظیفه و یا گاهی احساس گناه می کنند که این مکانیزم باعث کسب اطلاعات بیشتر در زمینه کم توانی کودک و حمایت افراطی از کودک آنها می شود. از طرفی چون مادران بیشتر وقت و انرژی خود را صرف کودک می کنند بیشتر در معرض فشارهای بیرونی و درونی کودک قرار می گیرند و بر حسب مسایل هیجانی، روابط خانوادگی و خارج از خانواده واکنش نشان می دهند (کوهسالی و همکاران، 1387).

مادران کودکان مبتلا به نشانگان داون تحت فشار روانی، اضطراب، استرس و احساس گناه بیشتر هستند و احساس ناتوانی بیشتری در قبال کودکان خود می کنند. به دنبال آن مشکلات و مسائلی مانند مشکل پذیرش فرزند، خستگی ناشی از پرستاری و مراقبت، مسائل مربوط به اوقات فراغت، مشکلات مالی خانواده و مسائل پزشکی، آموزشی و توانبخشی برای والدین به خصوص مادر به وجود می آیند (وایتر[4]، 2003/ 1389).

کیفیت زندگی[5] با بیماری و شرایطی که سلامت را به خطر می اندازد در ارتباط است و از طرفی وجود کودک ناتوان باعث ایجاد استرس جسمانی و روحی و روانی بر خانواده و به ویژه مادر می شود (اسکیو[6] و همکاران، 2007). امروزه یکی از مفاهیم جدیدی که در علوم بهداشتی، به ویژه بهداشت روان وارد شده مفهوم کیفیت زندگی است (بیاتیانی و همکاران، 1390). مبحث کیفیت زندگی در بیست سال گذشته موضوعی چالش انگیز و نیز مفید بوده است؛ و این عقیده را بین اکثر افراد رواج داده که کیفیت زندگی یک هدف واقعی و قابل دستیابی برای تمام افراد می باشد (کالی[7] و همکاران، 2010). کیفیت زندگی با توجه به ابعادگسترده سلامتی تعریف می شود (مک کال، 1975/ 1389). براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی [8]کیفیت زندگی دربرگیرنده ی ادراک فرد ازموقعیت خود در زندگی ودر ساختار نظام فرهنگی– ارزشی که درآن زندگی می کند، می باشد. کیفیت زندگی مفهومی گسترده ای است که دربرگیرنده مفاهیمی چون سلامت جسمانی فرد، حالات روانشناختی، میزان استقلال،کیفیت ارتباطات اجتماعی وارتباط با ابعاد برجسته محیطی است. عوامل محیطی نه تنها برمشارکت اجتماعی فرد، بلکه برکیفیت زندگی اونیزاثرگذار است واین نکته درمورد افرادکم توان به مراتب مهمتر از جمعیت عادی است (گلانز[9]و همکاران، 2010). با(این حال در دهه های اخیر حمایت از خانواده هایی که کودک ناتوان با کودکان استثنایی دارند اهمیت حیاتی پیدا کرده، چرا که تحقیقات نشان داده که حمایت و آموزش به این خانواده ها روی خانواده و کودک نتایج مثبتی داشته است (دمسی[10] و همکاران، 2008). یکی از روش های موثروکارآمد در میان رویکرد های آموزشی برای مقابله با فشار های روانی روش آموزش مهارت های زندگی[11] است (هانتر[12]، 1993/ 1385). از نظر سازمان بهداشت جهانی، آموزش مهارت های زندگی شامل 10 مهارت اساسی برای زندگی کردن است. این مهارت ها عبارتند از مهارت 1- تصمیم گیری 2- حل مسئله 3-تفکر خلاق 4- تفکر نقاد 5- توانایی ارتباط موثر6- ایجاد و حفظ روابط میان فردی 7- خودآگاهی 8- همدلی کردن 9- مهارت مقابله با هیجان ها و10- فشار روانی (رئیسی و همکاران،1391). نتایج پژوهش ها حاکی از آن است که آگاهی از مهارت های زندگی، درکاهش علائم افسردگی، اضطراب، استرس و شکایات جسمانی نقش موثری دارد (مردانی و همکاران، 2011(. واکا[13] (2006) معتقد است که والدین کودکان کم توان اندوخته عاطفی و احساس پایینی دارند ودر برقراری ارتباط با فرزندان و تطابق با عواطف و احساسات خود دچار مشکل می شوند. پژوهش (راچ[14]و همکاران، 1999/ 1387) نشان داد که والدین کودکان سندرم داون فشار و افسردگی شدیدتری نسبت به والدین کودکان عادی دارند و با افزایش سن کودک، میزان احساس رضایت مادران از زندگی کاهش می یابد. مطالعات متعددی نشان داده است که کیفیت زندگی مادران دارای کودکان کم توان نسبت به مادران کودک سالم، پایین تر می باشد (خیاط زاده ماهانی، 1388). بنابراین تغییرات تنش زای زندگی به تغییراتی در نحوه پاسخدهی والدین به کودک می انجامدکه به نوبه خود بر احساس ایمنی کودک تاثیر می گذارد (اتکینسون[15] و همکاران، 2000/ 1386).

بالا بردن آگاهی والدین در مورد استرس، اضطراب، تسهیل دسترسی به اطلاعات مناسب و توصیه به درمان نه تنها برای خود والدین مفید می باشد بلکه حمایت والدین در ارتباط با اضطراب شدید می تواند منجر به ارتباط مطمئن بین والدین وکودک و در نتیجه افزایش کیفیت زندگی آنها گردد (دهی و همکاران، 1386). به دلیل اثرات طولانی مدت سندرم داون و تاثیرات منفی برکیفیت زندگی مادران و با توجه به اینکه یکی از روش های موثر و کارآمد در میان رویکرد های آموزشی برای مقابله باچالش های زندگی آموزش مهارت های زندگی می باشد (صبحی قراملکی، رجبی، 2010).

بالا بودن آموزش مهارت های زندگی تامین کننده سلامت روانی، اجتماعی و جسمانی افراد می باشد و پایین بودن مهارت های زندگی موجب بروز آسیب های روانشناختی و بروز رفتارهای نامناسب در افراد می شود (رامشت[16] و فرشاد، 2009[17]، مونکونگ[18] و همکاران، 2009 / 1391). بنابراین با توجه به شیوع بالای سندرم داون و ناتوانی های ناشی از این معلولیت و اثرات طولانی مدت ناتوانی کودک بر اعضای خانواده به خصوص مادران به عنوان مراقبان اصلی کودک و کیفیت زندگی این گروه و با عنایت به عدم دستیابی محقق به چنین پژوهشی و این نکته که با استفاده از آموزش، مادران بتوانند اطلاعات لازم، تواناییها، گرایش ها و مهارت های لازم برای زندگی موفق، سالم و بدون فشار روانی زیاد را در خود ارتقا دهند و در نتیجه سبب بهبود کیفیت زندگی کودکانشان خواهد شد؛ این مطالعه به این منظور انجام خواهد شد که مشخص گرددآیا آموزش مهارت های زندگی بر کیفیت زندگی مادران دارای فرزند سندرم داون تاثیر گذار است؟

[1] .Truitt, M.

[2]. Mash, E. J.

[3]. Wolf, D. A.

[4]. Witter, D. D.

[5] . Quality of life

[6] . Schieve, L. A.

[7]. Kalay, A.

[8]. The World Health Organization

[9]. Glanz, B.

[10]. Dempsey, I.

[11]. Life skill

[12]. Hanter.

[13].Vacca, J.

[14]. Roach, M.

[15]. Atkinson, R.

[16] . Ramesht, M.

[17] . Farshad, C.

[18] . Monkong, L.

[1] .exceptional child

[2]. Down syndrome

[3] . cromosoma

[4] .Intellectual disabilities

[5]. Spellman, C.

[6]. Walker, J. C.

[7] . Kaplan, H. I.

[8] . Sadock, V. A.

[9]. Pereira, k.

[10]. Mosaicism

شریک جنسی اولیه 13

شریک جنسی ثانویه 13

تماس جنسی ناسالم 13

رفتارهای جنسی پرخطر 14

مقدمه ای بر رفتارهای پرخطر نوجوانان 17

نقش شخصیت در رفتارهای جنسی پرخطر 19

دیدگاه های مرتبط در خصوص اعتیاد و رفتارهای پرخطر 20

دیدگاه روانی اجتماعی 20

دیدگاه روان تحلیلی 20

دیدگاه یادگیری اجتماعی 21

دیدگاه رشدی- شناختی 21

دیدگاه اعتقادات مذهبی 22

دیدگاه آمادگی زیست شناختی 22

دیدگاه اجتماعی- فرهنگی 23

آثار محرومیت از پدر در همانندسازی نقش جنسی 24

نظریه های موجود در مورد رفتارهای سالم و پرخطر 24

تعریف اعتیاد 25

مصرف موادمخدر 26

ملاکهای DSM-IV-TR

طبقه بندی انواع مواد 28

موادافیونی 28

موادآرامبخش، خواب آوار یا ضداضطراب 28

توهم زا 29

محرک ها 29

تعریف متامفتامین 29

اثرات متامفتامین 31

عوامل موثر در شروع مصرف مواد 32

برای احساس سرخوشی 32

برای احساس بهبودی 32

برای کارکردبهتر 32

کنجکاوی و اینکه دیگران هم مصرف می کنند 32

رابطه پرخطرجنسی و ایدز 33

انواع درمان ها و مقایسه آن ها 34

گروه حمایت همتایان 34

جلسات12گامی 35

تحلیل عود 35

حمایت اجتماعی 35

مدل ماتریکس 35

اصول راهنما در درمان ماتریکس 36

رابطه مثبت و همیارانه 37

ساختارانتظارات 37

مهارت های شناختی- رفتاری 38

گروه های خودیاری 39

پیشینه پژوهش 40

پژ وهش های داخلی 40

پژوهش های خارجی 41

فصل سوم: روش پژوهش 49

روش 50

معرفی متغیرها 50

جامعه آماری 50

نمونه و روش نمونه گیری 51

ابزار پژوهش 51

روش تجزیه و تحلیل داده ها 51

روش اجرا 52

فصل چهارم: یافته های پژوهش 54

آمارتوصیفی 55

آزمون سوالات 56

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری 59

بحث و نتیجه گیری 60

محدودیت های پژوهش 63

پیشنهادها 63

پیشنهاد کاربردی 63

پیشنهادات پژوهشی 63

منابع 65

منابع فارسی 65

منابع انگلیسی 70

پیوست ها 76

چکیده:

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روش ماتریکس بر کاهش رفتارهای پرخطر جنسی مردان معتاد شهر کرمانشاه بود.

روش: روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش معتادان مرد شهر کرمانشاه بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. به آزمودنی ها پرسشنامه رفتارهای پر خطر جنسی داده شد. تعداد 24 نفر به­ روش تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل با تعداد برابر (n=12) جایگزین شدند.

روش ماتریکس بر روی گروه آزمایشی به صورت گروهی اجرا شد. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه ای دوباردرهفته تحت مداخله روان درمانی گروهی قرارگرفتند. بعد از اتمام جلسات از دو گروه پس آزمون به عمل آمد.

یافته ها: یافته ها نشان دهنده تفاوت معنی دار میانگین رفتارهای پر خطر گروه آزمایش و گروه کنترل بود. نتایج آزمون های تحلیل کواریانس نشان دادکه روش ماتریکس برکاهش رفتارهای پرخطرجنسی و تعدادشرکای جنسی بطور معناداری تأثیرگذاربوده است. همچنین نتایج آزمونt وابسته نشان داد تفاوت معناداری بین وضعیت تأهل در افراد پرخطر جنسی نداشته است.

نتیجه گیری: نتایج نشان دادکه روش ماتریکس احتمالاً می تواند باعث کاهش رفتار پر خطر جنسی در بین معتادین شود بنابراین از این رویکرد ممکن است بتوان برای کاهش رفتارهای پرخطر جنسی در گروه های پرخطر به منظور پیشگیری از ابتلا به HIV استفاده کرد.

فصل یکم: مقدمه پژوهش

مقدمه:

در بررسی تاریخ، هیچ جامعه بشری را نمی­توان یافت که با معضل مربوط به مواد مخدر دست به گریبان نباشد و شاید بتوان گفت مواد مخدر همزاد با بشر در این جهان یافت شده و تا زمانی که انسان در این عرصه وجود دارد آن نیز پابرجا خواهد بود. مسائل مربوط به مواد مخدر تازگی نداشته و اثرات آن نیز همواره در سرنوشت ملت­ها و اقوام قابل جستجو است (سهرابی، هادیان، اصغرنژاد، 1387).

بزرگترین معضل اجتماعی امروز ایران، اعتیاد است که مسأله و مشکل میلیون­ها جوان است که وارثان اصلی کشورند. امروزه اعتیاد به انواع مواد مخدر و مشکلات مرتبط با آن به نحو بسیار خطرناک و تأسف باری نسل جدید کشور را تهدید می کند. شیوع مواد مخدر و اعتیاد سال­هاست که یکی از گرفتاری های درجه اول کشور محسوب می­شود و کوشش­هایی که تاکنون برای مهار این پدیده صورت گرفته است به دلایل مختلف علی رغم خواست قلبی مردم و دولت موفقیت­های اندکی در پی داشته است (سهرابی، هادیان، اصغرنژاد، 1387).

اعتیاد حالت مزمن روانی و جسمی است که در اثر مصرف مکرر مواد مخدر در فرد ایجاد شده و در طی آن در فرد نیاز و تمایل جسمی و روحی برای مصرف دوباره مواد مخدر به وجود می­آید. فرد در طی اعتیاد خود مصرف مواد را مرتباً افزایش داده و در اثر قطع مواد نشانگان محرومیت در فرد ایجاد می­شود(سادوک و سادوک[1]، 2008 ؛ ترجمه رضاعی، 1388).

اعتیاد کلیه رفتارهای فردی و اجتماعی را تحت شعاع قرار می­دهد و به عنوان مهمترین آسیب اجتماعی، جامعه انسانی را مورد هجوم قرار داده است(هوشنگ و جزایری، 1377). معتادان به مواد مخدر جزو گروهای پر خطر می باشند(جرلایز، 2008) بنابراین انجام مداخلاتی در جهت کاهش رفتارهای پرخطر آنها ضروری به­نظر می­رسد زیرا اعتیاد به­عنوان یك آسیب اجتماعی، شاید هیچ­گاه به­طور كامل ریشه‏كن نشود، اما با تدبیر، اندیشه و تلاش واقعی حداقل می‏توان آسیب­های مرتبط با آن­ را همچون رفتارهای پرخطر جنسی و به تبع آن سرعت شیوع و انتقال بیماری ایدز را كاهش داد. یکی از مداخلاتی که در دهه­های اخیر در زمینه ایجاد تغییر و یا کاهش در رفتار­های نامناسب با موفقیت و استقبال زیادی همراه بوده است روش ماتریکس می­باشد که به عنوان درمانی به­شکل فردی و گروهی به صورت مستقل و یا درکنار سایر درمان­ها در حوزه­های مختلف به­کار رفته است(مکری واختیاری،1388). با توجه به مشکلاتی از قبیل ابتلا به HIV و بیماری مقاربتی که می تواند به واسطه رفتارهای پرخطر به استثنای خودکشی درپسران بیشتراز دختران است(لیندبرگ،بوگسس و ویلیامز[3]،2000) و با در نظرگرفتن تعداد زیاد معتادان در جهان و کشور ما و نیز با در نظر گرفتن اینکه ارتباط جنسی نامشروع، در میان حدود نیمی از معتادان گزارش شده است(رازقی، 1999). این پژوهش درصدد است تا با استفاده از آموزش روش ماتریکس و تأثیر ممکنه آن در تسلط بر احساسات و رفتارها و نیز نقش این روش در تصمیم گیری مناسب تر، مداخله ای را در جهت کاهش رفتارهای پر خطر جنسی در مردان معتاد انجام دهد.

بیان مسئله:

با شروع قرن جدید جوامع بشری با معضل بزرگ اجتماعی – روانی سوء مصرف مواد مواجه هستند. به عبارت دیگر، سوء مصرف مواد مخدر یک پدیده­ی جهانی است و کمتر کشوری یافت می­شود که این معضل در آن وجود نداشته باشد. سوء مصرف مواد مخدر، امروزه پا را از مرز اختلالات فردی و روانشناختی فراتر نهاده و به یک معضل اجتماعی تبدیل شده است،که از آن با عناوینی هم­چون طاعون قرن و بلای خانمان سوز یاد می­شود.

طبق گزارش ستادمبارزه با مواد مخدرپس از تصادفات دومین عامل فوت در مرگهای مشکوک عوارض ناشی از اعتیاداست (رقیبی و پورقازی، 1384). اولین گزارشی که از مصرف مواد مخدر در ایران به چاپ رسیده است مربوط به قرن 17 میلادی می­باشد، ولی اولین آمار رسمی مکتوب به تعداد مصرف­کننندگان درایران مربوط به سال 1948 میلادی است که تعداد معتادان به تریاک را 1250000 نفراز کل جمعیت 14700000 نفرذکرکرده­اند (رزاقی، رحیمی و مدنی،1381).

در مطالعه­ بعدی که توسط مؤسسه داریوش در مورد همه­گیری مصرف مواد در 28 استان کشور در سال1383 انجام گرفت­، تعداد معتادان کشورکه نیازمند خدمات درمانی بودند بین 1500000 نفر تا1800000 نفر برآورد شدند (نارنجی­ها ،1383). تخمین­های مبتنی بر گزارشهای سازمان ملل نشان می­دهد که 5/1 الی2 درصد ازجمعیت ایران مشکل جدی یا سوء مصرف مواد مخدر دارند(محمدی،1390).

اعتیاد یکی از بزگترین معضلات بزرگ جامعه ما است. اعتیاد معلول عوامل و مشکلات مختلف اجتماعی، روانشاختی و بیولوژیک است. معتادان به مواد مخدر از جمله گروه های پرخطردر ابتلا به عفونتهای ناشی از ویروس هاعامل هپاتیت c، هپاتیت B و ایدزهستند. از جمله رفتارهای پر خطرافراد معتاد، می توان به استفاده مشترک از سرنگ آلوده جهت تزریق مواد اشاره کردکه باعث انتقال عفونت های اشاره شده در بین این افراد می شود (عطایی، صالحی، جوادی، خوروش، عاطفه السادات و همکاران، 1389).

از جمله دیگر رفتارهای پرخطر در افراد معتاد می توان به رفتارهای پرخطر جنسی درآنها اشاره کردکه عامل مؤثری درگسترش عفونت ایدز در سایر گروه های اجتماعی است و این موارد شامل شرکای متعدد جنسی و رفتار جنسی بدون استفاده از وسایل محافظتی نظیرکاندوم است (عطایی، صالحی، جوادی، خوروش، عاطفه السادات و همکاران، 1389).

هرگونه رابطه جنسی(دهانی، مهبلی و مقعدی) كه بدون استفاده از وسایل ایمنی رابطه جنسی ازقبیل كاندوم مردانه یا زنانه انجام گیردكه درآن احتمال مبتلاشدن به ایدز و دیگر بیماریهایی كه ازطریق رابطه جنسی منتقل می­گردند افزایش یابد، رفتار پرخطر جنسی نامیده می­شود(سادوک و سادوک[4]، 2008 ؛ ترجمه رضاعی، 1388). همچنین داشتن شركای جنسی متعدد وگذری و ازطرفی رابطه جنسی در زمان مصرف مواد مخدر، جز رفتارهای پرخطر جنسی قرارمی گیرند(باكتینگ، راسر و اسكلما، 1999).

ضمن آنکه درتحقیقات مختلف رابطه متغیر رفتارهای پرخطرجنسی با متغیرهای دیگری بررسی شده است از قبیل شیوع رفتارهای جنسی پرخطر(حیدری، میراحمدی زاده، کشتکاران، اعتمادی و لطفی،1390)، زمان و روش آموزش مسائل جنسی(جلالی، ناهیدی، امیرعلی اکبری وعلوی مجده ،1384)، لزوم ارائه آگاهی های جنسی لازم به افراد معتاد(عطایی، صالحی، جوادی، خوروش، عاطفه السادات و همکاران، 1389)، استفاده از مدل رویکرد برنامه ریزی شده به سلامت جامعه( یزدان پناه، صفری، یوسفی، عنقا، حبیبیان، و همکاران، 1389)، تأثیرمتادون درمانی در کاهش رفتارهای پرخطرجنسی(مرسلی، 1387)، تأثیر نشانگان فزون کنشی-کاهش توجه[8] درگرایش به رفتارهای پرخطرجنسی(میکائیلی و هاشمی،1392). پیش بینی کننده های روانشناختی رفتارهای پرخطرجنسی( میکائیلی و هاشمی، 1392). همه این تحقیقات، اهمیت و گستردگی مشکل رفتارهای پرخطرجنسی را بیان نموده اند.

شواهد نشان می دهندکه اعتیاد در حال حاضر یکی از بزرگترین و پرهزینه­ترین معضلات جامعه ما راتشکیل می­دهدکه هم اکنون رو به گسترش می باشد(سبزی خوشنامی، 1390). برآوردهای صورت گرفته نشان می­دهدكه میزان خسارتهای اقتصادی- اجتماعی مستقیم و غیر مستقیم مواد مخدر و اعتیاد و مشکلات در ارتباط با آن از قبیل انتقال و مبتلا شدن به ایدز و بیماری­های مقاربتی و درمان آن دركشورسالیانه700 میلیاردتومان می­باشدکه قسمتی از این هزینه مربوط به بیماریهای مرتبط با اعتیاد و معتادان از قبیل بیماری ایدز و هپاتیت می باشد(صادقی اهری، 1382(.

آمارها نشان دهنده شیوع بالای رفتارهای پرخطر جنسی در بین معتادان است. طبق گزارش 8/55% معتادان روابط جنس خارج از چهارچوب خانواده داشته اند(عطایی، صالحی، جوادی، خوروش، عاطفه السادات و همکاران، 1389). همچنین در تحقیق نارنجی ها(1383) شیوع رفتارهای پرخطرجنسی بین معتادان 7/42 و در پژوهشی دیگر میزان رفتارهای پرخطرجنسی معتادان 8/59% تخمین زده شده است(یاری، باباخانی و توکلی، 1388).

با توجه به افزایش معتادان در ایران و جهان شیوع بالای رفتارهای پرخطرجنسی در بین آنها و اینکه یکی از راه­های اصلی انتقال ایدز و دیگر بیماریهای مقاربتی رفتارهای پرخطرجنسی است(عطایی، صالحی، جوادی، خوروش، عاطفه السادات و همکاران، 1389)، انجام مداخلاتی در راستای کاهش رفتارهای پرخطر و جلوگیری از منتقل شدن و شیوع این قبیل بیماری­ها بسیار مهم می­باشد.

چون کاربردهای مدل ماتریسی در حوزه های مختلف، برای درمان وابستگی به کوکایین(راوسن، ابرت، مک کان و مان، 1986)، مصرف دارو و الکل، بهبود درشاخص های روان شناختی و کاهش رفتارهای پرخطر جنسی مرتبط با انتقال ایدز( ویروس نقص ایمنی انسان) (شاپ تاو، راوسن، مک کان و ابرت، 1994؛ شاپ تاو، راوسن و لینگ،1997) به اثبات رسیده و این اثربخشی درمان حمایت تجربی برای استفاده از این مدل را فراهم کرده است.

تعدادی از طرح هایی که با حمایت مالی موسسه ملی سوء مصرف مواد آمریکا اجرا شده، بیانگرآن است که شرکت کنندگان درمان شده با مدل ماتریسی، کاهش های آماری معناداری را در مصرف دارو و الکل، بهبودهایی را در شاخص های روان شناختی و کاهش رفتارهای پرخطر جنسی مرتبط با انتقال ایدز داشتند (راوسن، 1995؛ شاپ تاو، راوسون، مک کان و ابرت، 1994؛ شاپ تاو، راوسون و لینگ، 1997).

این موارد بررسی جنبه ها و راهکارهای بیشتردر خصوص رفتارهای پرخطرجنسی را می طلبد. بنابراین در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر روش ماتریکس برکاهش رفتارهای پرخطرجنسی مردان معتاد شهرکرمانشاه پرداخته شده است.

اهمیت و ضرورت پژوهش:

اعتیاد درحال حاضر یکی از بزرگترین مشکلاتی است که گریبان گیر انسان شده و عوارض ناشی از آن، آسیب های بسیار جدی اجتماعی، روانی، فردی، فرهنگی و اخلاقی ایجاد می کند. ضمن آنکه باید بدانیم اهمیت پدیده شوم اعتیاد، نیازی به سخنرانی و قلم فرسایی افراطی ندارد( وزارت بهداشت،1381).

از سویی دیگر امروزه شیوع بیماری های پرخطر جنسی تبدیل به یکی از مهمترین دل نگرانی های بشری شده و در جهان رشد تصاعدی دارد. آمارها بیانگر این هستندکه هر روز16 تا20 هزار نفر در جهان به ایدز مبتلا می شوند و در ایران نیز مطابق آمار موجود، تا سال 1381، تعداد 4424 نفر مبتلا به ایدز بوده اند و از این تعداد، 365 نفر به علت رفتار جنسی پرخطر آلوده شده اند(عطایی، صالحی، جوادی، خوروش، عاطفه السادات و همکاران، 1389).

ضمن انکه استان کرمانشاه به علت تجربه مستقیم 8 سال جنگ و نیز مشکلات و محرومیت های اقتصادی و اجتماعی و رفاهی بعد از جنگ(که همچنان ادامه هم دارد)، در حال حاضر یکی از آسیب پذیرترین استانهای ایران است. اعتیاد و رفتارهای پرخطرجنسی، بخش کوچکی از این مشکلات هستند. این نکته ضرورت انجام مطالعات تخصصی و ارائه راهکارهای علمی برای شهروندان این استان را بیش از پیش نشان می دهدکه اگر دراین زمینه تلاش نشود، این تجارب تلخ، تلخ تر خواهند شد. به زبان روانشناسی، یعنی شدت و فراوانی آسیب های روانی اجتماعی دربین مردم این استان، خارج از حد تعاملات خواهد شد.

…… 14

2-7-2- عوامل فردی………………………………………………………………………………………………………. 14

1-7-3- عوامل گروهی……………………………………………………………………………………………………. 14

1-7-4- عوامل سازمانی………………………………………………………………………………………………….. 15

1-7-5- معیارهای مقایسه………………………………………………………………………………………………. 15

عنوان صفحه

فصل دوم: پیشینه پژوهش

2-مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………. 17

2- 1 – مبانی نظری………………………………………………………………………………………………………………. 17

2-2- سطوح، مدلها و چارچوبهای رفتار سازمانی……………………………………………………………….. 20

2-3- بعد فردی……………………………………………………………………………………………………………………… 23

2-3-1- ویژگیهای بیوگرافیک………………………………………………………………………………………… 24

2-3-1-1- سن………………………………………………………………………………………………………….. 24

2-3-1-2- جنسیت…………………………………………………………………………………………………… 24

2-3-1-3- وضعیت تأهل………………………………………………………………………………………….. 24

2-3-2- شخصیت……………………………………………………………………………………………………………. 25

2-3-2-1- تعاریف مختلف در باب شخصیت…………………………………………………………… 25

2-3 -2-2-سطوح مختلف شخصیت………………………………………………………………………… 26

2-3-2-3- نظریه های مختلف در باب شخصیت…………………………………………………… 26

2-3-2-3-1-رویکردهای نظریه ای……………………………………………………………………… 26

2-3-2-3-2-رویکرد اندیشه نگارانه……………………………………………………………………. 28

2-3-2-3-3- رویکرد تحلیل روانشناختی و رویکرد شناختی…………………………. 29

2-3-2-3-4-نظریات نوع شناختی…………………………………………………………………….. 29

2-3-2-3-5- رویکرد خصایص……………………………………………………………………………. 30

2-3-2-3-6-رویکرد انسان شناسانه……………………………………………………………………. 31

2-3-2-3-7-رویکرد التقاطی یا تلفیقی …………………………………………………………….. 31

2-3-2-3-8-رویکردهای مربوط به رشد…………………………………………………………….. 31

2-3-2-3-9- رویکرد خصایص اجتماعی، ادراک شخصی و ثبات عاطفی ……… 32

2-3-2-4- نقش شخصیت در رفتار…………………………………………………………………………. 33

عنوان صفحه

2-3-3- هوش………………………………………………………………………………………………………………….. 34

2-3-3-1- تعاریف مختلف در باب هوش…………………………………………………………………. 34

2-3-3-2- انواع هوش……………………………………………………………………………………………….. 34

2-3-3-3- نقش هوش در رفتار………………………………………………………………………………… 36

2-3-4- توانایی ………………………………………………………………………………………………………………… 37

2-3-4-1- تعاریف موجود در باب توانایی……………………………………………………………….. 37

2-3-4-2- انواع توانایی…………………………………………………………………………………………….. 37

2-3-4-3- نقش توانایی در رفتار……………………………………………………………………………… 40

2-3-5- نظام اعتقادی………………………………………………………………………………………………………… 40

2-3-5-1- انواع ارزش ها………………………………………………………………………………………….. 41

2-3-5-2- منابع ارزش……………………………………………………………………………………………… 43

2-3-5-3- نقش نظام اعتقادی و ارزشها در رفتار…………………………………………………… 43

2-3-6- نگرش ها………………………………………………………………………………………………………………. 44

2-3-6-1- تعاریف موجود پیرامون نگرش……………………………………………………………….. 44

2-3-6-2- کارکرد های نگرش………………………………………………………………………………….. 44

2-3-6-3- تفاوت ارزشها و نگرشها…………………………………………………………………………… 45

2-3-6-4- اجزای تشکیل دهنده نگرش………………………………………………………………….. 46

2-3-6-5- نگرشهای مربوط به رفتار سازمانی…………………………………………………………. 46

2-3-6-5-1- رضایت شغلی………………………………………………………………………………… 47

2-3-6-5-2- تعهد سازمانی………………………………………………………………………………… 47

2-3-6-5-3- ناهماهنگی شناختی……………………………………………………………………. 48

2-3-6-6- نقش نگرش در رفتار…………………………………………………………………………. 48

2-3-7- ادراک…………………………………………………………………………………………………………………. 49

2-3-7-1- تعاریف مربوط به ادراک…………………………………………………………………………. 50

عنوان صفحه

2-3-7-2- کاربرد ادراک در رفتار سازمانی……………………………………………………………… 50

2-3-7-3- نظریه های موجود در باب ادراک………………………………………………………….. 50

2-3-7-3-1- نظریه اسناد…………………………………………………………………………………… 50

2-3-7-3-2-کانون کنترل…………………………………………………………………………………… 51

2-3-7-4- عوامل تأثیرگذار بر ادراک افراد……………………………………………………………… 51

2-3-7-5- نقش ادراک در رفتار………………………………………………………………………………. 52

2-3-8- یادگیری……………………………………………………………………………………………………………… 53

2-3-8-1- تعاریف موجود در باب یادگیری…………………………………………………………….. 53

2-3-8-2- نظریه های موجود در باب یادگیری………………………………………………………. 54

2-3-8-2-1- نظریه های رفتاری……………………………………………………………………….. 54

2-3-8-2-2- نظریات شناختی…………………………………………………………………………… 55

2-3-8-3- انواع یادگیری………………………………………………………………………………………….. 56

2-3-8-4- نقش یادگیری در رفتار…………………………………………………………………………… 56

2-3-9- انگیزش………………………………………………………………………………………………………………. 57

2-3-9-1- تعاریف موجود در باب انگیزش……………………………………………………………… 57

2-3-9-2- ابعاد انگیزش……………………………………………………………………………………………. 57

2-3-9-3- عناصر متشکله انگیزش………………………………………………………………………….. 58

2-3-9-4- نظریه های موجود در باب انگیزش……………………………………………………….. 58

2-3-9-4-1- نظریه های محتوایی…………………………………………………………………….. 58

2-3-9-4-2- نظریه های فرایندی……………………………………………………………………… 59

2-3-9-5- نقش انگیزش در رفتار……………………………………………………………………………. 61

2-4- بعد گروهی…………………………………………………………………………………………………………………… 63

2-4-1- ویژگی های گروه……………………………………………………………………………………………….. 64

2-4-1-1- نقش…………………………………………………………………………………………………………. 64

عنوان صفحه

2-4-1-2- هنجارها……………………………………………………………………………………………………. 65

2-4-1-3- موقعیت……………………………………………………………………………………………………. 65

2-4-1-4- اندازه………………………………………………………………………………………………………… 65

2-4-1-5- انسجام……………………………………………………………………………………………………… 66

2-4-1-6- ترکیب گروه…………………………………………………………………………………………….. 66

2-4-1-7- مقام فردی……………………………………………………………………………………………….. 67

2-4-2- دلایل پیوستن افراد به گروهها…………………………………………………………………………. 67

2-4-3- رهبری………………………………………………………………………………………………………………… 68

2-4-3-1- تعاریف موجود در باب رهبری……………………………………………………………….. 68

2-4-3-2- ابعاد متمایز کننده رهبری و مدیریت در سازمان…………………………………. 69

2-4-3-3- دیدگاههای مختلف در باب رهبری………………………………………………………… 70

2-4-3-3-1- رویکرد خصایص……………………………………………………………………………. 71

2-4-3-3-2-رویکرد رفتاری……………………………………………………………………………….. 71

2- 4-3-3-3-رویکرد کارکردی (گروهی)…………………………………………………………… 73

2-4-3-4-سبک های رهبری………………………………………………………………………………….. 77

2-4-3-5- نقش رهبری در رفتار……………………………………………………………………………… 78

2-4-4- ارتباطات…………………………………………………………………………………………………………….. 78

2-4-4-1- تعاریف موجود در باب ارتباطات……………………………………………………………. 79

2-4-4-2- کارکردهای ارتباطات در سازمان……………………………………………………………. 79

2-4-4-3- کانالها و جهت های ارتباطی در سازمان………………………………………………… 80

2-4-2-4- انواع ارتباطات ………………………………………………………………………………………… 80

2- 4-5- نظریه اسلام در مورد ارتباطات………………………………………………………………………. 82

2-4-6- موانع ارتباطی در سازمان………………………………………………………………………………….. 82

2-4-7- نقش ارتباطات در رفتار…………………………………………………………………………………….. 83

عنوان صفحه

2-4-7- قدرت…………………………………………………………………………………………………………………. 83

2-4-7-1- تعاریف قدرت………………………………………………………………………………………….. 84

2-4-7-2- منابع و سطوح قدرت در سازمان…………………………………………………………… 85

2-4-7-3- زوایای مهم قدرت…………………………………………………………………………………… 88

2-4-7-4- انواع دیدگاهها و رویکردها در باب قدرت سازمانی……………………………….. 88

2-4-7-4-1- رویکردهای احتمالی قدرت………………………………………………………….. 88

2-4-7-4-2- قدرت ناشی از ساختار…………………………………………………………………. 88

2-4-7-4-3- رویکردهای کثرت گرایی به قدرت …………………………………………….. 89

2-4-7-4-4- ﺑﺮرﺳﻲﻗﺪرتدردﻳﺪﮔﺎهﺳﺎﺧﺘﺎری……………………………………………………… 89

2-4-7-4-5- ﺑﺮرﺳﻲﻗﺪرتدردﻳﺪﮔﺎهﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮدازانﻛﻨﺶﻣﺘﻘﺎﺑﻞ……………………………. 90

2-4-7-4-6- دیدگاه اسلام در مورد قدرت……………………………………………………….. 91

2-4-7-5- نقش قدرت در رفتار………………………………………………………………………………. 91

2-4-8- سیاست………………………………………………………………………………………………………………. 92

2-4-8-1- تعاریف سیاست………………………………………………………………………………………. 92

2-4-8-2- دلایل بروز رفتار سیاسی در سازمان……………………………………………………… 93

2-4-8-3- عوامل بروز رفتار سیاسی……………………………………………………………………… 93

2-4-8-4- سطوحعمل سیاسی در سازمان……………………………………………………………… 95

2-4-8-5- دیدگاه های مربوط به سیاست درسازمان………………………………………………. 95

2-4-8-6- سیاست به عنوان وسیله ای برای حفاظت شخصی……………………………… 96

2-4-8-7- انواع راهبردهای سیاسی…………………………………………………………………………. 96

2-4-8-8-شکل گیری رفتار سیاسی و تأثیر آن در سازمان………………………………….. 97

2-4-8-9- انواع رفتارهای سیاسی در سازمان………………………………………………………… 98

2-8-8-9-1- انواع تاکتیکهای سیاسی………………………………………………………………. 98

2-6-8-9-2- انواع بازیهای سیاسی…………………………………………………………………. 100

عنوان صفحه

2-4-8-9-3- انواع بازیهای قدرت……………………………………………………………………. 102

2-4-8-10- نقش سیاست در رفتار………………………………………………………………….. 103

2-4-9- تعارض………………………………………………………………………………………………………………. 104

2-4-9-1- تعاریف موجود پیرامون تعارض…………………………………………………………….. 105

2-4-9-2- کارکردهای تعارض در سازمان………………………………………………………………. 106

2-4-9-3- انواع و سطوح تعارض سازمانی…………………………………………………………….. 107

2-4-9-4- طرق بررسی تعارض در سازمان……………………………………………………………. 109

2-4-9-5- منابع تعارض در سازمان……………………………………………………………………….. 110

2-4-9-7- عوامل بروز تعارض در سازمان………………………………………………………………. 110

2-4-9-9- دیدگاههای موجود در رابطه با تعارض…………………………………………………. 111

2-4-9-9-1- دیدگاه نظریه پردازان کلاسیک………………………………………………….. 111

2-4-9-9-2- دیدگاه نهضت روابط انسانی……………………………………………………….. 111

2-4-9-9-3- دیدگاه تعاملگرایان………………………………………………………………………. 111

2-4-9- 10- نقش تعارض در رفتار………………………………………………………………………… 112

2-4-10 –سرمایه اجتماعی………………………………………………………………………………………….. 113

2-4-10-1- تعاریف موجود…………………………………………………………………………………….. 113

2-4-10-2- مزایای سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………….. 115

2-4-10-3- تأثیرات سرمایه اجتماعی…………………………………………………………………… 115

2-4-10-4-ابعاد سرمایهاجتماعی………………………………………………………………………… 115

2-4-10-5- سطوح تحلیل سرمایه اجتماعی…………………………………………………………. 116

2-4-10-6- عناصر و ابعاد سرمایه اجتماعی………………………………………………………….. 116

2-4-10-7- منابع، مکانیسمها و پیامدهای سرمایه اجتماعی……………………………….. 119

2-4-10-8- نقش سرمایه اجتماعی در رفتار…………………………………………………………. 120

2-5- بعد سازمانی………………………………………………………………………………………………………………… 120

عنوان صفحه

فصل سوم: روش پژوهش

3- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………. 227

3- 1- روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………. 227

3-2- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………………. 227

3-3- نمونه و روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………………… 228

3-4- ابزار پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………. 229

3-5- روایی و پایایی مقیاس ……………………………………………………………………………………………… 230

3-5-1-روایی و پایایی ابعاد رفتار سازمانی ………………………………………………………………….. 230

3-5-2 – روایی و پایایی عوامل رفتار سازمانی……………………………………………………………… 230

3-6- روش جمع آوری اطلاعات ……………………………………………………………………………………….. 232

3 – 7- روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………….. 232

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………. 234

4-2- تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………. 234

4-2-1- سؤال اول: تأثیر مبانی فردی رفتار سازمانی در رفتار کارمندان

دانشگاه شیرازبه چه میزان است؟………………………………………………………………………………… 234

4-2-2- سؤال دوم: تأثیر مبانی گروهی رفتار سازمانی در رفتار کارمندان

دانشگاه شیراز به چه میزان است؟……………………………………………………………………………….. 235

4-2-3- سؤال سوم: تأثیر مبانی سازمانی رفتار سازمانی دررفتار کارمندان

دانشگاه شیراز به چه میزان است؟……………………………………………………………………………….. 236

4-2-4- سؤال چهارم: آیا تفاوت معناداری بین میزان تأثیر عوامل بعد

فردی رفتار در رفتار کارمندان دانشگاه شیراز وجود دارد؟…………………………………………. 237

4-2-5- سؤال پنجم: آیا تفاوت معناداری بین میزان تأثیر عوامل بعد گروهی

در رفتار کارمندان دانشگاه شیراز وجود دارد؟…………………………………………………………….. 239

عنوان صفحه

4-2-6- سؤال ششم: آیا تفاوت معناداری بین میزان تأثیر عوامل

بعد سازمانی در رفتارکارمندان دانشگاه شیراز وجود دارد؟………………………………………… 240

4-2-7- سؤال هفتم: آیا تفاوت معناداری بین میزان تأثیر مجموعه عوامل فردی،

گروهی و سازمانی در رفتار کارمندان دانشگاه شیراز وجود دارد؟ ……………………………… 242

4-3- خلاصه نتایج پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 245

فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………….. 247

5-2- بحث و نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………….. 248

5-3- نتیجه گیری نهایی………………………………………………………………………………………………………. 262

5-4- محدودیت­ها………………………………………………………………………………………………………………… 264

5-4-1- محدودیت های اجرایی……………………………………………………………………………………. 264

5-4-2- محدودیت های پژوهشی…………………………………………………………………………………… 264

5-5-پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………………… 264

5-5-1-پیشنهادهای کاربردی………………………………………………………………………………………… 264

5-5-2- پیشنهادهای پژوهشی………………………………………………………………………………………. 266

فهرست منابع و مآخذ

منابع فارسی………………………………………………………………………………………………………………………….. 268

منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………………………. 277

پیوست

پیوست1 مقیاس ارزیابی عوامل رفتار سازمانی ………………………………………………………………….. 310

فصل اول

 

کلیات پژوهش