… 12

1-2-4-4- عوامل شیمیایی و بیوشیمیایی …………………………………………………………………………. 12

1-2-4-4-1- عوامل شیمیایی و بیوشیمیایی موجود در مواد غذایی ………………………………… 12

1-2-4-4-2- عوامل شیمیایی که از خارج مواد غذایی به آن وارد می شوند …………………… 13

1-2-5- منابع آلودگی مواد غذایی ………………………………………………………………………………….. 13

1-2-5-1- آلودگی حاصل از میوه ها و سبزی ها …………………………………………………………. 13

1-2-3-2- آلودگی حاصل از حیوانات ……………………………………………………………………….. 14

1-2-5-3- آلودگی حاصل از فاضلاب ……………………………………………………………………….. 14

1-2-5-4- آلودگی حاصل از خاک ……………………………………………………………………………. 14

1-2-5-5- آلودگی حاصل از آب ………………………………………………………………………………. 15

1-2-5-6- آلودگی حاصل از هوا ………………………………………………………………………………. 15

1-2-6- آلودگی به هنگام جابجایی و فرآوری مواد غذایی………………………………………………….. 15

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش ………………………………………………………………………………………….. 16

1-4- اهداف پژوهش ………………………………………………………………………………………………………….. 16

1-4-1- هدف اصلی …………………………………………………………………………………………………….. 16

1-4-2- اهداف فرعی ……………………………………………………………………………………………………. 16

1-5- فرضیه های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………. 16

1-5-1- فرضیه اصلی ……………………………………………………………………………………………………. 16

1-5-2- فرضیه های فرعی …………………………………………………………………………………………….. 17

فصل دوم : مروری بر پژوهش های پیشین

• 1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………. 19

2-2 مروری بر مطالعات انجام شده ……………………………………………………………………………………….. 20

2-2-1 مطالعات انجام شده در ایران ………………………………………………………………………………… 20

2-2-2- مطالعات انجام شده در خارج از ایران………………………………………………………………….. 23

فصل سوم : مواد و روشها

1-3- مواد شیمیایی …………………………………………………………………………………………………………. 26

3-2-. انجام آزمایش ها ………………………………………………………………………………………………………. 26

3-3- شمارش کلی میکروبی (محاسبه استاندارد) ……………………………………………………………………. 27

3-4- روش کار ………………………………………………………………………………………………………………….. 27

3-4-1- باکتری های گرم مثبت …………………………………………………………………………………….. 27

3-4-2- باکتری های گرم منفی ……………………………………………………………………………………….. 27

3-5- جداول آنتی بیوتیک و تعداد کلنی مواد غذایی ……………………………………………………………….. 33

3-5-1- بررسی مواد غذایی خام ……………………………………………………………………………… 33

3-5-2- بررسی مواد غذایی پخته …………………………………………………………………………….. 46

3-5-3- بررسی ادوات طبخ ……………………………………………………………………………………. 48

3-6- تجزیه و تحلیل آماری ………………………………………………………………………………………….. 52

فصل چهارم : بحث ونتایج

4- 1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………. 54

4-2 تجزیه و تحلیل توصیفی داده ها ………………………………………………………………………………… 54

4-2-1- دیسک های آنتی بیوتیک برای مواد غذایی خام دارای باکتری گرم منفی …………………. 55

4-2-2- دیسک های آنتی بیوگرام برای مواد غذایی خام دارای باکتری گرم مثبت …………………. 55

4-2-3- دیسک های آنتی بیوتیک برای مواد غذایی پخته دارای باکتری گرم منفی …………………. 56

4-2-4- دیسک های آنتی بیوگرام برای مواد غذایی پخته دارای باکتری گرم مثبت ………………… 57

4-2-5- دیسک های آنتی بیوتیک برای ادوات طبخ دارای باکتری گرم منفی ……………………….. 57

4-2-6- تست آنتی بیوگرام برای تمام مواد غذایی اعم از پخته و خام و ادوات طبخ دارای بار میکروبی…………………. 58

4-2-7- تست آنتی بیوگرام برای تمام مواد غذایی دارای باکتری گرم مثبت …………………………. 60

4-3- تست آنتی بیوگرام و نمودار برای باکتری های موجود در مواد غذایی خام و پخته …………….. 60

4-3-1- تست آنتی بیوگرام برای باکتری انتروباکتر موجود در مواد غذایی خام و پخته …………. 60

4-3-2- تست آنتی بیو گرام برای باکتری کلبسیلای موجود در مواد غذایی خام و پخته ……….. 61

4-3-3- تست آنتی بیو گرام برای باکتری پروتئوس موجود در مواد غذایی خام و پخته …………. 63

4-3-4- تست آنتی بیو گرام برای باکتری سودوموناس موجود در مواد غذایی خام و پخته ……. 65

4-3-5- تست آنتی بیو گرام برای باکتری ای کلای موجود در مواد غذایی خام و پخته ………… 66

4-3-6- تست آنتی بیو گرام برای باکتری استافیلوکوکوس موجود در مواد غذایی خام و پخته ……………………. 67

4-3-7- تست آنتی بیوگرام برای تمام نمونه های ماده غذایی ………………………………………….. 68

4-4- آزمون فرضیه های پژوهش ……………………………………………………………………………………. 71

4-4-1- فرضیه اصلی …………………………………………………………………………………………………. 71

4-4-2- فرضیه فرعی اول ………………………………………………………………………………………….. 72

4-4-3- فرضیه فرعی دوم ………………………………………………………………………………………….. 73

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

5- 1- نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………. 76

5-2- پیشنهادات ………………………………………………………………………………………………………………. 79

منابع

منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………………………………. 82

منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………. 84

فهرست جداول

جدول 3-1 : نمونه های مواد غذایی، ادوات طبخ، کارکنان دارای بار میکروبی ………………………………… 28

جدول3-2 : مواد غذایی خام دارای بار میکروبی صفر …………………………………………………………………. 29

جدول3-3 : مواد غذایی پخته دارای بار میکروبی ………………………………………………………………………. 29

جدول3-4 : ادوات طبخ دارای بار میکروبی صفر ………………………………………………………………………… 30

جدول 3-5 : عوامل شناسایی باکتری های گرم مثبت از طریق انجام تست های مربوطه …………………… 30

جدول 3-6 : عوامل شناسایی باکتری های گرم منفی از طریق انجام آزمایش های مربوطه …………………. 30

جدول3-7 : مواد غذایی آلوده به باکتری ای کلای، کلبسیلا،سودوموناس آئروژینوزا ………………………… 31

جدول 3-8 : مواد غذایی آلوده به باکتری انتروباکترآئروژنز،انترو باکتر کلوسه آ ………………………………… 31

جدول 3-9 : نمونه های آلوده به باکتری پروتئوس وولگاریس، پروتئوس میرابلیس …………………………. 31

جدول3-10 : نمونه های آلوده به باکتری استافیلوکوکوس ساپروفیتیکوس،استافیلوکوکوس اورئوس…….. 32

جدول 3-11 : نمونه های مواد غذایی آلوده به کپک ……………………………………………………………………. 32

جدول3-12 : آنتی بیوتیک برای استافیلو کوکوس ساپروفیتیکوس، باکتری گرم مثبت(سیب زمینیخام)……. 33

جدول3-13 : آنتی بیوتیک برای E Coli باکتری گرم منفی(سیب زمینی خام) ………………………………. 33

جدول3-14 : آنتی بیوتیک برای پروتئوس وولگاریس باکتری گرم منفی(سبزی سوپ) …………………… 34

جدول3-15 : آنتی بیوتیک برای پروتئوس وولگاریس باکتری گرم منفی(مواد کتلت) …………………………….. 34

جدول 3-16: آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس ساپرو فیتیکوس باکتری گرم مثبت(عدس خام) ………………………. 35

جدول3-17: آنتی بیوتیک برای انتروباکتر آئروژنز باکتری گرم منفی(اسفناج خام)………………………………………………. 35

جدول 3-18 : آنتی بیوتیک برای پروتئوس وولگاریس باکتری گرم منفی(جو خام)……………………………. 36

جدول3-19 : آنتی بیوتیک برای E Coli باکتری گرم منفی(ماهی خام) ………………………………………….. 36

جدول 3-20 : آنتی بیوتیک برای کلبسیلا باکتری گرم منفی(ماهی خام) …………………………………………. 37

جدول3-21 : آنتی بیوتیک برای سودوموناس آئروژینوزا باکتری گرم منفی(نخود خام) ……………………. 37

جدول3-22 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(سالاد) …………………………………..38

جدول 3-23 : آنتی بیوتیک برای استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت (کاهو) ……………………… 38

جدول3-24 : آنتی بیوتیک برای استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت (کلم ………………………… 39

جدول 3-25 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت (خیار) …………………………….. 39

جدول 3-26 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(پیاز) ………………………………. 39

جدول 3-27 : آنتی بیوتیک برای استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(فلفل دلمه ای) ………….. 40

جدول 3-28 : آنتی بیوتیک برای استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(گوجه) ……………………… 40

جدول3-29 : آنتی بیوتیک برای استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(سبزی خوردن) ……………. 41

جدول 3-30 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(هویج) …………………………….. 41

جدول3-31 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت( سبزی قورمه سبزی)…………… 42

جدول3-32 : آنتی بیوتیک برای استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت (سبزی پلو) ……………….. 42

جدول 3-33 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(سبزی آش) ………………………… 42

جدول 3-34 : آنتی بیوتیک برای E coli باکتری گرم منفی(مرغ خام کبابی) ………………………………….. 43

جدول3-35 : آنتی بیوتیک برای انتروباکتر آئروژنز باکتری گرم منفی (کباب کوبیده خام) ………………….43

جدول3-36 : آنتی بیوتیک برای پروتئوس میرابلیس باکتری گرم منفی(قند) …………………………………. 44

جدول 3-37 : آنتی بیوتیک برای پروتئوس میرابلیس باکتری گرم منفی(سیر خام) ………………………….. 44

جدول3-38 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(آلو خام) …………………………… 45

جدول3-39 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(لپه) ………………………………….. 45

جدول3-40 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(گوشت خام) ……………………… 46

جدول3-41 : آنتی بیوتیک برای کلبسیلا باکتری گرم منفی(املت) …………………………………………………. 46

جدول 3-42 : آنتی بیوتیک برای انتروباکترکلوسه آ باکتری گرم منفی(خوراک گوشت) ……………………. 47

جدول3-43 : آنتی بیوتیک برای پروتئوس وولگاریس باکتری گرم منفی(گوجه کبابی) ……………………… 47

جدول 3-44 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(سیر داغ) …………………………….48

جدول3-45 : آنتی بیوتیک برای پروتئوس وولگاریس باکتری گرم منفی(چرخ گوشت) ………………….. 48

جدول 3-46 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(ناخن) ……………………………….. 49

جدول 3-47 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(لباس کار) ………………………….. 49

جدول 3-48 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(کف دست)…………………………. 49

جدول3-49 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(کف زمین) ………………………….. 50

جدول3-50 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(سینک) ……………………………….. 50

جدول 3-51 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(شیر آب) ……………………………. 51

جدول3-52 : آنتی بیوتیک استافیلوکوکوس اورئوس باکتری گرم مثبت(چاقو) …………………………………. 51

جدول 4-1: دیسک های آنتی بیوتیک برای مواد غذایی گرم منفی خام ……………………………………………. 55

جدول 4-2 :دیسک های آنتی بیوتیک برای مواد غذایی گرم مثبت خام …………………………………………… 56

جدول 4-3 :دیسک های آنتی بیوتیک برای مواد غذایی گرم منفی پخته ………………………………………….. 56

جدول 4-4 :دیسک های آنتی بیوتیک برای مواد غذایی گرم مثبت پخته ………………………………………… 57

جدول 4-5 :دیسک های آنتی بیوتیک برای ادوات طبخ گرم منفی ………………………………………………… 57

جدول 4-6 : دیسک های آنتی بیوتیک برای ادوات طبخ گرم مثبت ……………………………………………… 58

جدول 4-7 : تست آنتی بیوگرام برای تمام مواد غذایی و ادوات پخت دارای بارمیکروبی ………………… 59

جدول 4-8 : تست آنتی بیوتیک برای تمام مواد غذایی گرم مثبت …………………………………………………. 60

جدول 4-9 : دیسک آنتی بیوتیک برای باکتری انتروباکتر مواد غذایی پخته و خام ………………………….. 60

جدول 4-10 : دیسک آنتی بیوتیک برای باکتری کلبسیلا مواد غذایی پخته و خام …………………………… 62

جدول 4-11 : دیسک آنتی بیوتیک برای باکتری پروتئوس مواد غذایی پخته و خام ………………………… 63

جدول 4-12 : دیسک آنتی بیوتیک برای باکتری سودوموناس مواد غذایی پخته و خام. …………………… 65

جدول 4-13: دیسک آنتی بیوتیک برای باکتری ای کلای مواد غذایی پخته و خام ………………………… 66

جدول 4- 14: دیسک آنتی بیوتیک برای باکتری استافیلوکوکوس مواد غذایی پخته و خام ……………… 67

جدول 4-15 تست آنتی بیوتیک برای مواد غذایی خام و پخته و ادوات پخت …………………………………. 68

جدول 4-16 تفاوت بار میکروبی مواد غذایی قبل و بعد از پخت………………………………………………….. 71

جدول 4-17 تفاوت بارمیکروبی مواد غذایی گروه آزمایش قبل و بعد از پخت ………………………………… 73