مهارتهای رفتاری…………………………………… 16

کفایت های هیجانی…………………………………… 16

آمایه های انگیزشی و انتظارات…………………………………… 17

کفایت اجتماعی و بهداشت روانی مثبت…………………………………… 17

دلبستگی…………………………………… 18

مفاهیم اساسی نظریه دلبستگی…………………………………. 19

پایه های شکل گیری نظریه های دلبستگی…………………………………… 20

نظریه روان تحلیلی………………………………….20

نظریه یادگیری…………………………………… 20

آنافروید…………………………………. 22

نظریه اشپیتز…………………………………. 22

نظریه اریکسون…………………………………. 22

نظریه وینی کات …………………………………. 23

نظریه ماهلر…………………………………. 23

نظریه شناختی…………………………………. 24

مراحل دلبستگی…………………………………… 24

رویکرد رفتاری………………………………….. 24

مرحله پیش دلبستگی (تولد تا 6 هفتگی)…………………………………. 24

مرحله دلبستگی در حال انجام (6 هفتگی تا 6-8 ماهگی)…………….. 25

مرحله دلبستگی واضح (6-8 ماهگی تا 18 ماهگی- 2 سالگی)……….. 25

تشکیل رابطه متقابل (18 ماهگی تا 2 سالگی و بعد از آن )………….. 26

الگوهای دلبستگی…………………………………… 27

دلبستگی اجتنابی یا مضطربانه- اجتنابی…………………………………… 27

دلبستگی مقاوم یا مضطربانه- مقاوم………………………………….. 28

دلبستگی آشفته – سردرگم یا مضطربانه- سردرگم…………………….. 28

عوامل موثر بر کفیت دلبستگی …………………………………. 29

انواع اختلالات دلبستگی…………………………………… 30

نوع اول: اختلال دلبستگی بدون تعلق (دل بسته)…………………… 30

نوع دوم: اختلال دلبستگی نامتمایز………………………………….. 30

نوع سوم: اختلال دلبستگی بازداری شده (منع شده)…………….. 31

نوع چهارم: اختلال دلبستگی پرخاشگرانه…………………………… 32

نوع پنجم: اختلال نقش وارونه (جابجا شده )…………………….. 32

دلبستگی اولیه و روابط رمانتیک بزرگسالان………………………… 33

مواضع نظریه پردازان در رابطه با موضوع پژوهش…………….. 35

در زمینه هویت…………………………………… 35

تعریف هویت…………………………………… 35

دیدگاههای نظری درباره هویت…………………………………… 37

رویکرد ساختاری هویت…………………………………… 38

دیدگاه اریکسون………………………………….. 38

دیدگاه مارسیا…………………………………. 40

رویکرد فرآیندی به هویت…………………………………… 42

دیدگاه بورک (نظریه کنترل هویت)…………………………………. 42

دیدگاه برزونسکی به هویت…………………………………… 45

فرآیند هویت…………………………………… 46

محتوی هویت…………………………………… 47

شخصی، جمعی و اجتماعی…………………………………… 47

ساختار هویت…………………………………… 48

سبك های پردازش هویت…………………………………… 49

سبك پردازش هویت اطلاعاتی…………………………………… 50

سبك پردازش هویت هنجاری…………………………………… 52

سبك پردازش هویت مغوشش – اجتنابی……………………… 54

یك مدل تصویری از سبك های هویت…………………………………… 56

عوامل موثر بر شكل گیری هویت…………………………………… 57

جایگاه خود در نظریه سبك های پردازش هویت………………….. 58

سبك های پردازش هویت و مبانی تعریف «خود» …………………59

سبك های پردازش هویت و جهت گیری علّی……………………… 59

سبك های هویت و مفروضه های معرفت شناختی………………… 60

سبك پردازش هویت و اهداف تحصیلی و شغلی……………….. 61

سبك های پردازش هویت و روابط بین فردی……………………. 62

سبك های پردازش هویت و سن…………………………………… 62

رابطه سبك های هویت با عملكرد تحصیلی و پیشرفت تحصیلی…….. 63

پیشینه مطالعاتی…………………………………… 66

فصل سوم روش پژوهش……………………………………. 69

طرح پژوهش……………………………………. 70

جامعه آماری…………………………………. 70

حجم نمونه………………………………….70

شیوه نمونه گیر ی…………………………………. 71

روش گردآوری اطلاعات…………………………………… 71

نحوه نمره گذاری و تفسیر نتایج…………………………………… 71

ویژگی های روان سنجی…………………………………… 72

.پرسشنامه سنجش سبک هویت (ISI-G6)……………………… 73

پرسشنامه کفایت اجتماعی…………………………………… 75

روش تجزیه تحلیل داده ها………………………………….76

فصل چهارم (تجزیه و تحلیل داده ها)………………………………… 77

مقدمه…………………………………. 78

4-1 : داده های توصیفی…………………………………… 78

4-2 : تحلیل داده ها…………………………………. 86

فصل پنجم بحث و نتیجه گیری…………………………………… 91

1-5 خلاصه پژوهش…………………………………. 92

2-5 : بحث در چارچوب فرضیه های پژوهش…………………. 93

3-5 محدودیت های پژوهش……………………………………. 97

4-5 پیشنهادها…………………………………. 97

پیشنهادهای پژوهشی…………………………………. 97

پیشنهادهای کاربردی…………………………………. 98

منابع …………………………………. 99

پیوست ها…………………………………. 107

چکیده:

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین سبک های دلبستگی وسبک های هویتبا کفایت اجتماعی دانش آموزان دبیرستان تدوین شده است . این پژوهش از نوع تحقیقات همبستگی است . جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه مدارس دولتی شهرستان گیلان غرب استان کرمانشاه بوده است. نمونه این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 240 نفر انتخاب شدند.و از پرسشنامه های کفایت اجتماعی، پرسشنامهی سبک های هویت،پرسشنامه سبک های دلسبتگی استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی مانند میانگین، انحراف معیار، هیستوگرام و آمار استنباطی، تحلیل رگرسیون چند متغیری و همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج نشان داد بین سبک های دلبستگی و کفایت اجتماعی دانش آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد. بین سبک های هویت و کفایت اجتماعی دانش آموزان دبیرستانی رابطه وجود دارد. بدان معنا که بین نمرات سبک های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا با کفایت اجتماعی دانش آموزان ارتباط معکوس و معنی داری وجود دارد اما بین نمرات دلبستگی ایمن و کفایت اجتماعی دانش آموزان ارتباط معنی داری مشاهده نشد. بین نمرات سبک هویت سردرگم و کفایت اجتماعی دانش آموزان درسطح01/0=α ارتباط معکوس و معنی داری تایید شدو همچنین بین سبک های هویت اطلاعاتی ، هنجاری و تعهد هویت با کفایت اجتماعی دانش آموزان ارتباط مستقیم و معنی داری (01/0 P≤)تایید شد.

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه:

در مورد کفایت اجتماعی تعاریف متعددی از سوی روان شناسان و جامعه شناسان ارائه شده است کفایت به طور کلی رابطه ای است که هر ارگانیسم نسبت به وضع موجود با محیط خود برقرار می کند. مفهوم ضمنی آن این است که افراد درگیر فرآیندی مستمر برای ابراز استعدادهای خود واکنش نسبت به محیط و در عین حال تغییر دادن آن به گونه ای مؤثر و سالم می شود (افشارنیاکان، 1380).

به علاوه می توان گفت که هرگاه تعادل جسمی و روحی فرد به گونه ای دچار اختلال شود که حالت ناخوشایندی به فرد دست بدهد و برای ایجاد توازن نیازمند به کارگیری نیروهای درونی و حمایتی خارجی باشد و در این اسلوب در بکارگیری ساز و کارهایی جدید موفق شود به شکل درست حل نماید فرآیند کفایت به وقوع پیوسته است (اسلامی نسب، 1383). اما کفایت اجتماعی به وضعیتی اطلاق می شود که افراد خود را به تدریج از روی عمد و غیرعمد تعدیل می کنند تا با فرهنگ موجود سازگار شوند، مانند رعایت عادت، عرف و یا تقلید (مصائبی، 1387). و این صحت نخواهد داشت جز اینکه کودک در یک محیط، این عاطفی گری و محبت مادرانه و پدرانه را بچشد و ارتباط عاطفی مناسبی با والدین خود برقرار نماید از این طریق زمینه را برای شکل گیری هویت مناسب و سازگاری اجتماعی مثبت و سازنده آماده نماید. بدون شک نوع ارتباط عاطفی با والدین یا نوعسبک دلبستگی[1] یکی از عوامل بسیار تأثیرگذار است، در چگونگی شکل گیری هویت نوجوانان، هر کودکی که به دنیا می آید اولین کسی را که در بدو تولد مشاهده و لمس می کند مادر است در واقع کودک در حالی، دنیای بسته و امن جنبشی را وداع می گوید که امنیت از دست رفته را با آغوش پر مهر مادر میدان می کند و این پایگاه سرشار از عاطفه پایه گذار اولین روان بندهای عاطفی و طرحواره های ارتباطی در نوزاد است که بی شک متضمن امنیت روانی ـ عاطفی کودک در چند سال اول زندگی است و چه بسا اثرات طولانی مدت عواطف مادری، گستره زندگی فرد را در بر می گیرد (بالبی[2]، 1969).نحوة شکل گیری و پرداخته شدن سبک های دلبستگی ارتباط وتأثیر بسیار زیادی در چگونگی بروزکفایت اجتماعی دارد چرا که کفایت اجتماعی به معنی آن است که افراد یا گروه ها رفتار خود را تعدیل و با فرهنگ و هنجارهای اجتماعی انطباق نمایند (اسماعیلی،1380).

رشد انسان با گذر از دوران کودکی به پایان نمی رسد بلکه فرآیندی است مداوم، با گستره ای از تولد تا بزرگسالی ودر نهایت پیری، بعد از دوره کودکی، دوره ای آغاز می شود که نوجوانی[3] نام دارد. در واقع این دوره، دورة گذر از کودکی به بزرگسالی است. این دوره مرز سنی کاملاً مشخصی ندارد اما از 12 سالگی آغاز می شود و تا آخرین سال های دهة زندگی یعنی تا رسیدن به رشد جسمانی کامل، ادامه می یابد. در این دوره نوجوان به بلوغ جنسی و جسمی می رسد و هویت فردی خود را از هویت خانوادگی جدا می کند (اتکینسون و همکاران[4]؛ به نقل از براهنی و همکاران، 1382).

یک وظیفه مهم نوجوانی، شکل گیری هویت[5] است. هویت یک مجموعة به هم پیوسته است از ارزش های شخصی مرتبط با اهداف شغلی، ارتباطات و ارزش های مذهبی و سیالی می باشد (اریکسون[6]، 1968).

هویت در روانشناسی یکی از مشخصات شخصیت فرد به شمار می رود چنانکه در اغلب تعاریف هویت، این مسأله نهفته است که ما چه تعریفی از خود داریم (حاجیانی، 1387). دسترسی به یک هویت با ثبات نه تنها یک حس یکپارچه از خود فراهم می کند بلکه امکان پیشرفت و سازش های آینده را در سراسر زندگی ایجاد می کند (فابر و همکاران[7]، 2003). یکی از مسائل مهم تحول انسان روند شکل گیری هویت است. این فرآیند از بدو تولد آغاز می گردد و در دورة نوجوانی به اوج می رسد، در واقع یکی از تکالیف عمده نوجوانی در جامعه تشکیل هویت است (رزمی، 1383).

گلاسر[8] (1982؛ به نقل از رزمی، 1383) اعتقاد دارد که هویت عبارت است از نیاز به احساس جدا و متمایز بودن از دیگران است، به نظر وی این نیاز نه تنها نیاز روانی و اساسی انسان است که همة مردم و در همة فرهنگ ها از بدو تولد تا مرگ دارا می باشند (گلاسر، 1982؛ به نقل از رزمی، 1383).

سلیگمن (1991) معتقد است که به طور کلی شکل گیری هویت موفق در نوجوانان محصول چهار عامل رشد شناختی، ارتباط با والدین، تجارب خارج از خانواده و زمینه های گسترده اجتماعی دیگر است که از میان این عواملنقش خانوادهو ارتباطات عاطفی درون آن در شکل گیری هویت مورد تأکید قرار گرفته است به گونه ای که تعداد زیادی از پژوهشگران معتقدند که ارتباط کودک با والدین شکل گیری هویت او را تحت تأثیر قرار می دهد.

بیان مسئله: