2-3-2. تفاوت دانش فنی وحق اختراع………… 34

2-3-3. تفاوت دانش فنی و کمک فنی……………. 35

2-3-4. تعریف دانش فنی……………………………… 36

2-3-5. ابعاد دانش فنی…………………………… 37

2-4. ارزشگذاری دانش فنی.. 41

2-4-1. مزایای ارزشگذاری دانش فنی…………… 41

2-4-2. رویکردهای ارزشگذاری……………………. 42

2-4-3. تفاوت مفاهیم ارزشگذاری و سنجش……….. 45

2-4-4. عوامل موثر بر ارزشگذاری دانش فنی در ادبیات موضوع.. 46

2-4-5. عوامل موثر ارزشگذاری دانشفنی در این تحقیق.. 49

فصل 3: روششناسی تحقیق.. 51

3-1. مقدمه.. 52

3-2. روش تحقیق.. 53

3-2-1. انواع تحقیق………………………………. 54

3-3. جامعه آماری.. 56

3-4. حجم نمونه و روش اندازه گیری.. 56

3-4-1. انواع روشهای نمونه گیری…………………. 56

3-4-2. روش نمونه گیری تحقیق…………………… 58

3-4-3. تعیین حجم نمونه………………………… 60

3-5. ابزار جمع آوری اطلاعات.. 60

3-5-1. ابزار جمع آوری اطلاعات در پژوهش……….. 61

3-5-2. روایی و پایایی ابزار اندازه گیری…………….. 62

3-6. روش تجزیه و تحلیل داده ها.. 63

3-6-1. الگوریتم اجرایی پژوهش…………………… 63

فصل 4: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق.. 65

4-1. مقدمه.. 66

4-2. تحلیل داده های جمعیت شناختی.. 68

4-2-1. توزیع پاسخ دهندگان بر حسب میزان تحصیلات.. 68

4-2-2. توزیع پاسخ دهندگان بر حسب سابقه شغلی.. 69

4-2-3. توزیع پاسخ دهندگان بر حسب سازمان مورد مطالعه.. 70

4-3. تعیین عوامل موثر بر ارزشگذاری دانش فنی.. 71

4-4. گروهبندی متغیرهای پژوهش.. 74

4-4-1. محاسبه مقادیر آماری معیارهای………….. 75

4-5. تعیین قانون توزیع داده های آماری.. 76

4-5-1. نتیجه گیری……………………………….. 77

4-6. آزمون فرضیه های پژوهش.. 78

4-6-1. فرضیه اول: “عوامل ذاتی و فنی، از عوامل موثر بر تعیین ارزش دانشفنی در صنایع دفاعی است.”.. 79

4-6-2. فرضیه دوم: “عوامل رقابتافزا، از عوامل موثر بر ارزشگذاری دانشفنی در صنایع دفاعی است.”.. 80

4-6-3. فرضیه سوم: “عوامل عملکردی، از عوامل موثر بر ارزشگذاری دانشفنی در صنایع دفاعی است.”.. 81

4-6-4. نتیجه کلی آزمون فرضیه های تحقیق….. 82

4-7. رتبهبندی عوامل موثر بر ارزشگذاری دانش فنی……… 83

4-7-1. تعیین مدل تحلیلی بر اساس عوامل تعیین شده.. 85

4-7-2. ایجاد ماتریسهای مقایسات زوجی فردی.. 87

4-7-3. ایجاد ماتریس مقایسات زوجی گروهی.. 132

4-7-4. تعیین اهمیت نسبی عوامل………………. 136

4-7-5. وزن مطلق عوامل موثر بر ارزشگذاری دانش فنی.. 138

فصل 5: نتیجه گیری و پیشنهادات.. 140

5-1. مقدمه.. 141

5-2. یافته ها و نتیجه گیری…. 143

5-2-1. تعیین عوامل موثر و کلیدی در ارزشگذاری.. 143

5-2-2. نتایج آزمون فرضیه ها…………………… 144

5-2-2-1…………………………………. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه اول.. 144

5-2-2-2…………………………………. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه دوم.. 145

5-2-2-3…………………………………. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه سوم.. 145

5-2-3. نتایج تعیین اهمیت نسبی و رتبهبندی عوامل.. 146

5-2-3-1. نتایج مربوط وزن و اهمیت نسبی عوامل زیرمجموعه معیار عوامل ذاتی و فنی 147

5-2-3-2. نتایج مربوط وزن و اهمیت نسبی عوامل زیرمجموعه معیار عوامل رقابتافزا 148

5-2-3-3. نتایج مربوط وزن و اهمیت نسبی عوامل زیرمجموعه معیار عوامل عملکردی 149

5-2-4. نتایج تعیین رتبه بندی تمامی عوامل در مقایسه با یکدیگر.. 150

5-3. پیشنهادات….. 151

منابع و مراجع……………………………………………………………………………………………………………………………………153

 

فهرست شکل­ها

شکل (1-1) مدل تحقیق.. 9

شکل (2-2) جایگاه دانش فنی در جهان ناملموس ها.. 32

شکل (2-3) ابعاد دانش فنی.. 38

شکل (2-4) راهنمای شناسایی انواع دانش.. 40

شکل (3-1) الگوریتم نمونه گیری پژوهش.. 59

شکل (3-2) الگوریتم اجرایی پژوهش.. 64

شکل (4-1) مراحل تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش.. 67

شکل (4-2) نمودار توزیع پاسخ دهندگان بر حسب میزان تحصیلات.. 68

شکل (4-3) نمودار توزیع پاسخ دهندگان بر حسب سابقه شغلی.. 69

شکل (4-4) میزان اهمیت متغیرها.. 73

شکل (4-5) مراحل اجرایی رتبه بندی و تعیین اهمیت نسبی عوامل موثر بر ارزشگذاری دانش فنی.. 84

شکل (4-6) مدل فرآیند سلسله مراتبی.. 86

فهرست جدول­ها

جدول (2-1) مفهومسرمایه فکری………………………………………………………….. 23

جدول (2-2) تعریف و دسته بندی سرمایه انسانی (Martı´n-de-Castro et al., 2011) 26

جدول (2-3) تعاریفسرمایه ساختاری(Martı´n-de-Castro et al., 2011)…. 28

جدول (2-4) تعریف و دستهبندیسرمایه ارتباطی…………………………… 30

جدول (2-5) متغیرهای مستقل پژوهش…………………………………………………… 50

جدول (4-1) توزیع پاسخدهندگان بر حسب میزان تحصیلات……………… 68

جدول (4-2) توزیع پاسخدهندگان بر حسب سابقه شغل……………………. 69

جدول (4-3) توزیع پاسخدهندگان بر حسب سازمانهای مورد مطالعه.. 70

جدول (4-4) دادههای توصیفی میزان اهمیت متغیرهای تحقیق…….. 71

ادامه جدول (4-4) دادههای توصیفی میزان اهمیت متغیرهای تحقیق 72

جدول (4-5) نتیجه پذیرش یا عدم پذیرش متغیرهای تحقیق…………. 73

ادامه جدول (4-5) نتیجه پذیرش یا عدم پذیرش متغیرهای تحقیق 74

جدول (4-6) گروهبندی متغیرهای پژوهش…………………………………………….. 76

جدول (4-7) محاسبه مقادیر معیارها…………………………………………………. 76

جدول (4-8) محاسبات آزمون نرمال بودن توزیع دادهها از طریق آزمون کولموگراف ـ اسمیرنوف…………………………………………………………………………… 77

جدول (4-9) نتایج آزمون کای دو در مورد عامل ذاتی و فنی….. 79

جدول (4-10) مقایسه فراوانی مشاهده شده و مورد انتظار در مورد عامل ذاتی و فنی………………………………………………………………………………………………………………… 79

جدول (4-11) آزمون کای دو در مورد عامل رقابتافزا………………… 80

جدول (4-12) نتایج مقایسه فراوانی مشاهده شده و مورد انتظار در مورد عامل رقابتافزا…………………………………………………………………………………………………… 81

جدول (4-13) نتایج آزمون کای دو در مورد عامل عملکردی……….. 82

جدول (4-14) مقایسه فراوانی مشاهده شده و مورد انتظار در مورد عامل عملکردی……………………………………………………………………………………………………….. 82

جدول (4-15) نتیجه آزمون فرضیههای پژوهش……………………………………. 83

جدول (4-16) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 1 87

جدول (4-17) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 2 88

جدول (4-18) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 3 88

جدول (4-19) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 4 88

جدول (4-20) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 5 89

جدول (4-21) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 6 89

جدول (4-22) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 7 89

جدول (4-23) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 8 90

جدول (4-24) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 9 90

جدول (4-25) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 10 90

جدول (4-26) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 11 91

جدول (4-27) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 12 91

جدول (4-28) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 13 91

جدول (4-29) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 14 92

جدول (4-30) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 15 92

جدول (4-31) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 16 92

جدول (4-32) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 17 93

جدول (4-33) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 18 93

جدول (4-34) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 19 93

جدول (4-35) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 20 94

جدول (4-36) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 21 94

جدول (4-37) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 22 94

جدول (4-38) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 23 95

جدول (4-39) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 24 95

جدول (4-40) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 25 95

جدول (4-41) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 26 96

جدول (4-42) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 27 96

جدول (4-43) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 28 96

جدول (4-44) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 29 97

جدول (4-45) ماتریس مقایسه زوجی عوامل ذاتی و فنی خبره شماره 30 97

جدول (4-46) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 1 98

جدول (4-47) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 2 98

جدول (4-48) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 3 99

جدول (4-49) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 4 99

جدول (4-50) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 5 100

جدول (4-51) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 6 101

جدول (4-52) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 7 101

جدول (4-53) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 8 102

جدول (4-54) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 9 102

جدول (4-55) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 10 103

جدول (4-56) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 11 103

جدول (4-57) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 12 104

جدول (4-58) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 13 105

جدول (4-59) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 14 105

جدول (4-60) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 15 106

جدول (4-61) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 16 106

جدول (4-62) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 17 107

جدول (4-63) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 18 107

جدول (4-64) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 19 108

جدول (4-65) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 20 109

جدول (4-66) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 21 109

جدول (4-67) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 22 110

جدول (4-68) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 23 110

جدول (4-69) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 24 111

جدول (4-70) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 25 111

جدول (4-71) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 26 112

جدول (4-72) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 27 113

جدول (4-73) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 28 113

جدول (4-74) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 29 114

جدول (4-75) ماتریس مقایسه زوجی عوامل رقابت افزا خبره شماره 30 114

جدول (4-76) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 1 115

جدول (4-77) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 2 115

جدول (4-78) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 3 116

جدول (4-79) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 4 116

جدول (4-80) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 5 116

جدول (4-81) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 6 116

جدول (4-82) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 7 117

جدول (4-83) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 8 117

جدول (4-84) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 9 117

جدول (4-85) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 10 118

جدول (4-86) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 11 118

جدول (4-87) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 12 118

جدول (4-88) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 13 119

جدول (4-89) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 14 119

جدول (4-90) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 15 119

جدول (4-91) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 16 120

جدول (4-92) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 17 120

جدول (4-93) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 18 120

جدول (4-94) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 19 121

جدول (4-95) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 20 121

جدول (4-96) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 21 121

جدول (4-97) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 22 121

جدول (4-98) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 23 122

جدول (4-99) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 24 122

جدول (4-100) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 25 122

جدول (4-101) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 26 123

جدول (4-102) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 27 123

جدول (4-103) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 28 123

جدول (4-104) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 29 123

جدول (4-105) ماتریس مقایسه زوجی عوامل عملکردی خبره شماره 30 12

جدول (4-106) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 1 125

جدول (4-107) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 2 125

جدول (4-108) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 3 125

جدول (4-109) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 4 125

جدول (4-110) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 5 126

جدول (4-111) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 6 126

جدول (4-112) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 7 126

جدول (4-113) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 8 126

جدول (4-114) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 9 126

جدول (4-115) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 10 127

جدول (4-116) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 11 127

جدول (4-117) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 12 127

جدول (4-118) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 13 127

جدول (4-119) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 14 128

جدول (4-120) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 15 128

جدول (4-121) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 16 128

جدول (4-122) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 17 128

جدول (4-123) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 18 129

جدول (4-124) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 19 129

جدول (4-125) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 20 129

جدول (4-126) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 21 129

جدول (4-127) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 22 129

جدول (4-128) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 23 130

جدول (4-129) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 24 130

جدول (4-130) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 25 130

جدول (4-131) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 26 130

جدول (4-132) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 27 130

جدول (4-133) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 28 131

جدول (4-134) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 29 131

جدول (4-135) ماتریس مقایسه زوجی لایه معیارها خبره شماره 30 131

جدول (4-136) نرخ سازگاری ماتریسهای مقایسات زوجی فردی……. 133

ادامه جدول (4-136) نرخ سازگاری ماتریسهای مقایسات زوجی فردی 134

جدول (4-137) ماتریس مقایسه زوجی گروهی عوامل ذاتی و فنی.. 135

جدول (4-138) ماتریس مقایسه زوجی گروهی عوامل رقابت افزا.. 135

جدول (4-139) ماتریس مقایسه زوجی گروهی عوامل عملکردی……… 136

جدول (4-140) ماتریس مقایسه زوجی گروهی لایه معیارها………….. 136

جدول (4-141) وزن نسبی عوامل فنی و ذاتی…………………………………… 137

جدول (4-142) وزن نسبی عوامل رقابتافزا…………………………………….. 137

جدول (4-143) وزن نسبی عوامل عملکردی…………………………………………. 137

جدول (4-144) وزن نسبی معیارها………………………………………………………. 138

جدول (4-145) محاسبه وزن مطلق عوامل ذاتی و فنی…………………… 138

جدول (4-146) اهمیت نسبی کلیه عوامل موثر بر ارزشگذاری دانش فنی 139

چکیده

این پژوهش تلاشی برای شناسایی و رتبه­بندی عوامل موثر بر ارزش­گذاری دانش­فنی در صنایع راهبردی کشور است. با توجه به ماهیت فناور­محور بودن این صنایع، دانش فنی به عنوان یکی از عوامل نامشهود فناوری یكی از مهم ترین و راهبردی ترین انواع منابع و دارایی های نامشهود محسوب می­شود. در راستای اهداف پژوهش مبنی بر شناسایی و رتبه­بندی عوامل موثر بر ارزش­گذاری دانش­فنی، ابتدا سعی شده با تبیین و مفهوم­شناسی دانش­فنی، عوامل و معیارهای مناسب برای ارزش­گذاری آن از ادبیات موضوع استخراج شوند. در ادامه به منظور تحقق اهداف و بررسی فرضیه­های پژوهش، از طریق روش نمونه­گیری چندمرحله­ای تعداد دو سازمان صنعتی از محدودۀ اجرایی پژوهش انتخاب شدند. سپس با طراحی پرسش­نامه­های مناسب با اهداف پژوهش، داده­های موردنظر جمع­آوری گردید. سپس با تجزیه و تحلیل داده­های پژوهش تعداد نوزده عامل به عنوان عوامل موثر در ارزش­گذاری تعیین شدند که بر اساس این عوامل سه فرضیۀ پژوهش از طریق آزمون کای دو مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان نیز با توجه به پذیرش هر سه فرضیه موردنظر اهمیت نسبی هر یک از عوامل موثر بر ارزش­گذاری دانش فنی از طریق اجرای تکنیک سلسله مراتبی تعیین گردید.

مقدمه

با توجه به رشد فزایندۀ اهمیت و نقش دارایی های نامشهود در خلق ارزش، در حال حاضر موضوع مدیریت و ارزش­گذاریدارایی­های نامشهوددر سازمان­های کنونی از اهمیت زیادی برخوردار شده است؛ که در همین راستا در حال حاضر ارزش گذاری دارایی های نامشهود در صنایع استراتژیك كشور اهمیت زیادی یافته است. بر این اساس، در حال حاظر تلاش های زیادی در جهت ارزش گذاری این دارایی های انجام شده است. اما از آن جایی كه این دارایی ها، ماهیتی نامشهود دارند ارزش گذاری آن ها امری مشكل است. همچنین مشکل دیگری که در زمینۀ ارزش­گذاری آن­ها وجود دارد، تنوع و تعدد انواع و مصادیق این دارایی­ها در سازمان­ها هستند.

از این رو، در ارزش­گذاری دارایی های نامشهود ابتدا باید آنچه که قرار است ارزش­گذاری شود مشخص گردد. بر این اساس با توجه به فناوری­محور بودن صنایع راهبردی موردنظر، دانش فنی به عنوان یكی از مهم ترین و راهبردی ترین انواع این دارایی ها شناخته می­شود. در این راستا به منظور ارزش­گذاری دانش فنی، این پژوهش درصدد است تا با شناسایی و رتبه­بندی عوامل موثر بر ارزش­گذاری این دانش، گامی در جهت ارزش­گذاری دانش فنی در این صنایع بردارد.