1-3- اهمیت علم فیزیولوژی پس از برداشت در گیاهان زینتی………………………………. 4

1-4- عوامل تاثیر گذار در عدم موفقیت صادرات گل های بریده…………………………….. 5

1-5- عوامل موثر در طول عمر گیاهان زینتی………………………………………………………. 6

1-6- دلایل کاهش طول عمر پس از برداشت گل…………………………………………………… 6

1-7- عوامل محیطی موثر در طول عمر گل های شاخه بریده …………………………………. 7

1-7-1- نور………………………………………………………………………………………….. 7

1-7-2- دما…………………………………………………………………………………………. 7

1-7-3- آبیاری…………………………………………………………………………………….. 8

1-7-4- تهویه گلخانه……………………………………………………………………………. 8

1-8- زمان برداشت گل های شاخه بریده……………………………………………………………. 8

1-9- شرایط نگهداری گل­های شاخه بریده………………………………………………………….. 9

1-10- گیاهشناسی آنتوریوم………………………………………………………………………….. 10

1-11- اهمیت و جایگاه………………………………………………………………………………….. 10

1-12- شرایط نگهداری گل شاخه بریده آنتوریوم……………………………………………… 11

1-13- گلدهی………………………………………………………………………………………………. 11

1-14- برداشت…………………………………………………………………………………………….. 11

1-15- عوامل موثر بر رشد و نمو آنتوریوم………………………………………………………… 12

1-15-1- دما…………………………………………………………………………………….. 12

1-15-2- نور……………………………………………………………………………………… 13

1-15-3- رطوبت……………………………………………………………………………….. 13

1-15-4- تغذیه…………………………………………………………………………………. 14

1-16- روش­های تکثیر آنتوریوم…………………………………………………………………….. 15

1-16-1- ازدیاد با بذر…………………………………………………………………………. 15

1-16-2- ازدیاد رویشی………………………………………………………………………. 16

1-16-2-1- قلمه­گیری……………………………………………………………. 16

1-16-2-2- خوابانیدن…………………………………………………………….. 16

1-16-2-3- تقسیم کردن ……………………………………………………….. 16

1-16-2-4- – ازدیاد از طریق کشت بافت………………………………….. 16

1-17- پس از برداشت آنتوریوم………………………………………………………………………. 17

1-18- محلول­های محافظ گل…………………………………………………………………………. 17

1-18-1- قند …………………………………………………………………………………… 18

1-18-2- ترکیبات ضد­اتیلنی………………………………………………………………. 19

1-18-2-1- ترکیبات نقره………………………………………………………… 19

1-18-2-2- متیل سیکلوپروپن (1-MCP…………………………………. 19

1-18-2-3- آمینواکسی استیک اسید (AOA)…………………………. 19

1-18-2-4- الکل …………………………………………………………………… 20

1-18-2-5- ضد اتیلن­های دیگر……………………………………………….. 20

1-18-2-6- آنتی­باکتری­ها و اسیدی کننده­ها…………………………….. 20

1-18-2-7- کیفیت آب……………………………………………………………. 21

1-19- مروری بر پیشینه پژوهش……………………………………………………………………. 21

1-19-1- اسید­ سالیسیلیک………………………………………………………………………….. 21

1-19-2- پراکسید هیدروژن…………………………………………………………………………. 23

1-19-3- سایتوکنین­ها…………………………………………………………………………………. 26

1-20- مهمترین اهداف پژوهش…………………………………………………………………28

فصل دوم: مواد و روش پژوهش

2-1- مواد و روش شناسی پژوهش…………………………………………………………………… 30

2-2- آماده سازی تیمارهای آزمایش…………………………………………………………………. 32

2-3- شاخص های ارزیابی………………………………………………………………………………… 32

2-3-1 عمر گلجایی…………………………………………………………………………….. 32

2-3-2- محلول جذب شده………………………………………………………………….. 33

2-3-3- وزن تر نسبی…………………………………………………………………………. 33

2-3-4- نشت یونی…………………………………………………………………………….. 33

2-3-5- قند محلول……………………………………………………………………………. 34

2-4- روش تجزیه آماری………………………………………………………………………………… 35

2-5- فاصله زمانی اندازه­گیری شاخص­ها…………………………………………………………… 35

2-6- علائم اختصاری…………………………………………………………………………………….. 35

فصل سوم: نتایج و یافته­های پژوهش

1-3- نتایج آزمایش اول……………………………………………………………. 41

3-1-1- عمر گلجایی…………………………………………………………………………… 41

3- 1-2- میزان محلول جذب شده……………………………………………………….. 42

3-1-3- وزن تر نسبی…………………………………………………………………………. 46

3-1-4- نتیجه­گیری کلی آزمایش اول…………………………………………………… 50

3-2- نتایج آزمایش دوم…………………………………………………………………………………. 51

3-2-1- عمر گلجایی…………………………………………………………………………… 51

3-2-2- میزان محلول جذب شده………………………………………………………… 52

3-2-3- وزن تر نسبی…………………………………………………………………………. 56

3-2-4- نتیجه­گیری کلی آزمایش دوم…………………………………………………… 60

3-3-نتایج آزمایش سوم………………………………………………………………………………… 61

3-3-1-عمر گلجایی…………………………………………………………………………… 61

3-3-2- میزان محلول جذب شده………………………………………………………… 62

3-3-3- وزن تر نسبی…………………………………………………………………………. 66

3-3-4- قند محلول……………………………………………………………………………. 70

3-3-5- نشت یونی…………………………………………………………………………….. 73

فصل چهارم: نتیجه­گیری و بحث

بنزیل­آدنین…………………………………………………………………………………………………… 78

پراکسیدهیدروژن…………………………………………………………………………………81

اسیدسالیسیلیک…………………………………………………………………………………..83

نتیجه­ گیری کلی………………………………………………………………………………………86

پیشنهادات…………………………………………………………………………………………..87

– مقدمه

گل آرام­بخش و تسکین دهنده دل­ها و زیبایی­بخش محیط زیست و تلطیف کننده روح انسان است و زندگی در مجاورت گل و گیاه برای انسان اثرات مفید روحی و روانی دارد.گل­ها بخش جدایی ناپذیر زندگی انسان­ها بدلیل تنوع­شان در زیبایی، شکل، بافت، رنگ و عطر می­باشند (67). گل­ها علاوه بر اینکه از نظر روحی و روانی دارای تاثیرات مفید همچون افزایش ضریبامید به زندگیو تغذیه­ی روحی، افزایش ضریب کارایی افراد در محیط کاری و افزایش تفاهم و روابط حسنه­ی خانوادگی و اجتماعی هستند، فواید اقتصادی فروانی از جمله نیاز فراوان به نیروی کار و ارزآوری دارند (4). صنعت گل در کشورهای پیشرفته، توسعه فراوانی یافته ولی متاسفانه در کشور پهناور ایران با مشکلات فراوانی رو به رو است. کشور ما ایران از لحاظ جایگاه تولید گل و گیاهان زینتی در رده 17 جهان قرار گرفته است. ولی از لحاظ صادرات در رتبه 107 جهانی است (20).

از مهمترین گل­های بریده زینتی که اهمیت بسیار زیادی در دنیا و در کشور ما از نظر تجاری دارد گل آنتوریم با نام علمی (Anthurium andraeanum L.)می­باشد که گیاهی از تیره شیپوری است. گیاهی دائمی گلخانه ای با ریشه های ضخیم است که گونه های آن اغلب به صورت دارزی در جنگل­های استوایی یافت می­شود. گلی است که برگ­های مخملی و زیبای آن در گل آرایی جایگاه ویژه ای دارد. بیشتر به خاطر اسپات رنگی و گاهی برای برگ­های زیبای آن پرورش داده می شود. مزیت این گل در گل­آرایی ناشی از دمگل بسیار بلند و طولانی بودن دوران گلدهی آن که به حدود3 ماه می رسد، می­باشد. دمگل به یک اسپات ختم شده که داخل آن گل آذین سنبله دم روباهی شکل به نام اسپادیکس قرار دارد و گل­های حقیقی روی آن قرار دارند. اسپات از نظر شکل و اندازه تنوع زیادی دارد. بسیاری از گونه­ها در فصل پاییز و زمستان گل می دهند (27).

انسداد آوندی یکی از مشکلات اکثر گل­های شاخه بریده است که ماندگاری آنها را کاهش می دهد. پس از جدا شدن گل از گیاه مادری، سطح برش خورده در معرض میکروارگانیسم های مختلف قرارمی گیرد که این امر باعث انسداد آوند چوبی می شود، به طوریکه از انتقال آب در ساقه جلوگیری کرده و شرایط را برای پیری زود هنگام گل فراهم می کند (1).

امروزه از مواد شیمیایی مختلفی با خاصیت میکروب­کشی در محلول­های نگهدارنده گل­های شاخه بریده استفاده می­شود، ولی به دلایل مشکلات زیست محیطی که این ترکیبات دارند، باعث شده است که امروزه مواد طبیعی و سازگار با محیط زیست مورد توجه قرار گیرد. اخیرا استفاده از انواع اسیدهای آلی برای بهبود کمی و کیفی محصولات زراعی و باغی رواج فراوان یافته است. مقادیر بسیار کم از اسیدهای آلی اثرات قابل ملاحظه­ای در بهبود خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک داشته و به دلیل وجود ترکیبات هورمونی اثرات مفیدی در افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی دارند (10).

لذا این پژوهش نیز در همین راستا و به منظور بررسی تاثیر اسید سالیسیلیک، پراکسید هیدروژن و بنزیل آدنین روی خواص فیزیکو شیمیایی گل آنتوریوم انجام شد. امید است نتایج این پژوهش به عنوان روشی نوین و موثر در جهت جلوگیری از ضایعات گل­های بریده با افزایش عمر گلجایی آن ها در تجارت گل اقتصاد کشور تاثیر گذار بوده و علاوه بر کمک به رفع نیاز های داخلی، گام موثری جهت صادرات گل­های شاخه بریده با کیفیت و خواسته بازارهای جهانی باشد.

1-2- اهمیت علم فیزیولوژی پس از برداشت

امروزه برای بالا بردن میزان بهره­وری، استفاده بهتر از منابع کارگری، انرژی و سرمایه، به جای افزایش در تولید، توجه و تاکید بیشتری روی نگهداری فرآورده های پس از برداشت می شود (24).

فیزیولوژی پس از برداشت با مطالعه بیوشیمی در مورد فیزیولوژی بافت و اندام زنده و با شناخت دقیق تغییرات و عملیات موثر بر کاهش مرغوبیت، راه­های کنترل آنها را از هنگام برداشت تا زمان مصرف بررسی می­نماید و با استفاده از دانش فنی و ابزار موجود در صدد جلوگیری از فساد، افزایش عمر انباری و حفظ ارزش غذایی و کیفیت محصولات باغبانی برمی­آید (27).

1-3- اهمیت علم فیزیولوژی پس از برداشت در گیاهان زینتی

سرمایه گذاری مهم به منظور تولید گل که از نظر اقتصادی با اهمیت باشد، از 50 سال پیش در ایران آغاز شده است. قبل از آن تاریخ نیز در بسیاری از منازل و باغ­ها، گل و درختچه­های زینتی و چمن کشت و کار می شد، لیکن این کار از نظر اقتصادی به وسعت و اهمیت امروز نبود. بخش عمده سرمایه گذاری گلکاری ایران در بخش خصوصی است (12).

گیاهان زینتی از جمله محصولاتی هستند که در بسیاری از نقاط ایران قابل تولید بوده و از قابلیت ارزآوری بالایی برخوردارند و می توانند به عنوان یکی از کالاهای عمده غیر نفتی در ترکیب صادرات کشور قرار گیرند (3). بنابراین شرایط کشت و کار، برداشت، حمل و نقل و نگهداری این محصولات حائز اهمیت بوده و نیازمند به اطلاعات تخصصی کافی ضروری می باشد، زیرا ارزش گیاهان زینتی به طراوت و زیبایی آنها بستگی دارد (27).حفظ شادابی گل­های بریدنی و افزایش عمر نگهداری آنها پس از جدا شدن از گیاه مادری به عنوان یک عامل مهم و کاربردی در بازارپسندی و صادرات این محصولات پر ارزش باغبانی، در نظر گرفته می شود (9).

طبق آمار دفتر امور گل و گیاهان زینتی، تولید گل­های شاخه بریده در کشور در سال 1386 حدود 3/172 میلیون شاخه بوده است. لذا با توجه به گسترش روز افزون تولید و صادرات گیاهان زینتی و بادر نظر گرفتن هزینه های بالای تولید و حساسیت زیاد محصول به شرایط انبارداری، توجه به مسائل پس از برداشت اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد (3).

4

1-2-4- مواجهه انسان با آلودگی کادمیوم ………………………………………………………………….

5

1-2-5- اثرات کادمیوم بر روی سلامتی ……………………………

7

1-3- کربنات کلسیم ……………………………………………………………

8

1-3-1- شکل­های کریستالی کربنات کلسیم ……………………

9

1-4- کریستالیزاسیون …………………………………………………….

15

1-4-1- فوق اشباعیت ………………………………………………..

15

1-4-2- مکانیسم تشکیل بلور ……………………………………..

18

1-4-3- مکانیسم رشد بلور ……………………………………………

21

1-4-4- عوامل تجربی تعیین کننده اندازه ذرات …………………………………….

22

1-4-5- اثر اختلاط بر فرایند تبلور ……………………………………………….

23

1-4-6- ترسیب ……………………………………………………………………….

24

1-4-7- صاف کردن و شستشوی رسوب ……………………………………….

25

فصل دوم: مروری بر تحقیقات گذشته

عنوان

صفحه

2-1- پیشگفتار ……………………………………………………

27

2-2- تکنیک­های حذف کادمیوم …………………………………….

28

2-2-1- روش­های شیمیایی …………………………………….

28

2-2-2- همرسوبی ……………………………………………………

34

2-2-3- تکنیک جداسازی غشا ………………………………………..

37

2-2-4- تکنیک تبادل یونی ……………………………………..

39

2-2-5- تکنیک استخراج با حلال ………………………………………………

43

2-2-6- تکنیک جذب ……………………………………………………………..

62

2-3- نتایج ……………………………………………………………………..

80

فصل سوم: آزمایشگاهی

3-1- شرح دستگاه آزمایش …………………………………………..

84

3-2- روش تهیه محلول­های آزمایش ………………………………………..

87

3-3- روش آزمایش ………………………………………….

87

3-4- دستگاه­های آنالیز استفاده شده در آزمایشات …………………………………………………………..

90

3-4-1- دستگاه جذب اتمی …………………………………………………

90

3-4-2- میکروسکوپ الکترونی روبشی …………………….

93

3-4-3- طیف سنج پراشاشعه ایکس………………………………..

94

فصل چهارم: بحث و نتیجه­ گیری

4-1- تاثیر pH ………………………………………………………

97

4-2- تاثیر شدت جریان تزریق ………………………………………

99

4-3- تاثیر شدت همزدن ………………………………………………………………….

100

4-4- تاثیر غلظت واکنشگرها …………………………………………….

101

4-5- تاثیر غلظت اولیه کادمیوم …………………………………………

102

4-6- تاثیر دما ……………………………………………………

103

4-7- تاثیر جابجایی واکنشگرها ……………………………………………..

105

عنوان

صفحه

4-8- تاثیر حضور و عدم حضور دانه­های اولیه ……………………………………………………………………

106

4-9- اثر افزایش کربنات آمونیوم به جای کربنات سدیم …………………………………………………..

107

4-10- اثر استفاده از پساب یک واحد صنعتی …………………………………………………………………..

108

4-11- تعیین مکانیسم همرسوبی …………………………………………….

109

4-12- ضریب توزیع …………………………………………………….

110

4-13- سختی آب ………………………………………………………………..

112

4-14- حذف کادمیوم از نمونه واقعی ……………………………….

113

4-15- عکس­برداری SEM ………………………………………………

114

4-16- آنالیز XRD ………………………………………………………..

117

4-17- درصد خطا آزمایش­ها ………………………………………..

119

فصل پنجم: نتیجه­گیری و پیشنهادات

5-1- نتیجه­گیری کلی ………………………………………………………………

121

5-2- پیشنهادات …………………………………………………………………

123

فهرست منابع و مآخذ

2-2-6- مفهوم و کلیات سازمان 20

2-2-7- انواع سازمان 22

2-2-8- سطوح عملکرد سازمان 25

2-2-9- دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل 25

2-2-10- فساد از دیدگاه دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل 26

2-2-11- انواع فساد از دیدگاه دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل 26

2-2-12- ساختار فساد اداری در ایران بعد از انقلاب 28

2-3- سوابق و پیشینه پژوهش 31

2-3-1 تحقیق های داخلی 32

2-3-2 تحقیق های خارجی 43

2-3-3 توصیف کمی نتایج تحقیق های داخلی و خارجی 50

2-4- مدل مفهومی تحقیق 52

فصل سوم: روش تحقیق 54

3-1- مقدمه 55

3-2- روش پژوهش 56

3-3- قلمرو مکانی و زمانی و موضوعی تحقیق 56

3-4- جامعه و نمونه مورد بررسی 56

3-5- روش، ابزار تجزیه و تحلیل و جمع آوری داده ها 57

3-6- مطالعه موردی 57

3-6-1 تعریف مطالعه موردی 58

3-6-2 زمینه های کاربرد تحقیق موردی 58

3-6-3 اهمیت و ویژگی های مطالعه موردی 58

3-6-4 خصوصیات روش تحقیق موردی 59

3-6-5 مراحل مطالعه موردی 59

3-6-6 مزایای مطالعه موردی 60

3-6-7 معایب تحقیق موردی 60

فصل چهارم: یافته ها و تجزیه و تحلیل آن ها 61

4-1- مقدمه 62

4-2- معرفی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل و پیشینه آن 62

4-3- ساختار دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل 64

4-4- دفاتر تخصصی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل 66

4-5- حوزه های فعالیت دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل 67

4-6- استراتژی های دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در زمینه مبارزه با فساد 68

4-7- اقدامات دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در زمینه فساد 70

4-7-1 کنوانسیون بین المللی مبارزه با فساد 70

4-7-2 کمک های فنی 74

4-7-2-1 افزایش آگاهی و دسترسی 75

4-7-2-2 پی گیری های اجرای کنوانسیون 76

4-7-2-3 استرداد دارایی ها 79

4-7-2-4 تقویت سلامت قوه قضاییه 83

4-7-3 پشتیبانی های علمی 86

4-7-3-1 تاسیس آکادمی ضد فساد 86

4-7-3-2 تشکیل کتابخانه عمومی 87

4-7-3-3 برگزاری همایش ها و اجلاس های عمومی 88

4-7-4 همکاری با سایر سازمان ها 92

4-7-4-1 همکاری با سایر سازمان های بین المللی 92

4-7-4-2 همکاری با بخش های خصوصی و غیردولتی 93

4-8- اقدامات انجام شده در ایران در زمینه مبارزه با فساد 93

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری و پیشنهادها 101

5-1- خلاصه تحقیق 102

5-2-موانع و محدودیتهای تحقیق 104

5-3- پیشنهادها جهت پژوهش های آتی 104

5-3-1 پیشنهاد به محققان 105

5-3-2 پیشنهاد به سازمان ها و مدیران اجرایی 105

پیوست ها 107

منابع و مأخذ 144

چکیده لاتین 150

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 1-1 روند فساد در ایران از نظر شاخص ادراک فساد طی ساله ای 2012-2004 5

جدول 2-1 پیشینه تحقیق های داخلی 33

جدول 2-2 پیشینه تحقیق های داخلی 34

جدول 2-3 پیشینه تحقیق های داخلی 35

جدول 2-4 پیشینه تحقیق های داخلی 36

جدول 2-5 پیشینه تحقیق های داخلی 37

جدول 2-6 پیشینه تحقیق های داخلی 38

جدول 2-7 نتیجه گیری از منابع داخلی 39

جدول 2-8 پیشینه تحقیق های خارجی 43

جدول 2-9 پیشینه تحقیق های خارجی 44

جدول 2-10 پیشینه تحقیق های خارجی 45

جدول 2-11 پیشینه تحقیق های خارجی 46

جدول 2-12 پیشینه تحقیق های خارجی 47

جدول2-13 نتیجه گیری از منابع خارجی 48

جدول 4-1 تجارب دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در زمینه پیشگیری از فساد…………………………….. 96

جدول 4-2 تجارب دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در زمینه نظارت بر فساد 99

جدول 4-3 تجارب دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در زمینه مقابله با فساد……………………………… 100

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

نمودار 1-1 نمرات شاخص ادراک فساد ایران در دهه اخیر 6

نمودار 4-1 63

نمودار 4-2 66

فهرست شکل­ها

عنوان صفحه

شکل2-1 مدل مفهومی معرفی سازمان و عملکرد آن در سه حوزه (پیشگیری،نظارت،مقابله) 53

شکل 4-1 ساختار دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل 65

شکل 4-2 حوزه های فعالیت دفترمبارزه با مواد مخدرو جرم سازمان ملل 67

شکل 4-3 اقدامات دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در زمینه فساد 69

شکل 4-4 روند بازیابی اموال به سرقت رفته 81

 

 

فهرست پیوست ها

عنوان صفحه

چکیده

با توجه به ماهیت فراملی و بین المللی بودن موضوع فساد و مبارزه با آن، اقدامات زیادی در سطح بین المللی و منطقه­ای برای مبارزه با این پدیده صورت پذیرفته است. در این میان، نقشسازمان ملل متحدو ارکان آن بسیار تعیین کننده است. این سازمان می تواند در کمک به کشورهای عضو برای جلوگیری از فساد اداری، ارتقای سلامت و شفافیت بسیار موثر، کارآمد و تأثیرگذار عمل کند. از جمله ارکان مهم سازمان ملل متحد، دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل است که در ایران شعبه دارد و بر اساس اساس نامه اش به مقابله با فساد در سطح ملی، منطقه­ای و بین المللی می­پردازد.

هدف این تحقیق شناخت نقش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در مبارزه با فساد، به منظور بهره­مندی از استراتژی­ها و تجربیات این دفتر برای مبارزه با فساد در ایران می­باشد. در مبانی نظری تحقیق به بیان ادبیات فساد، فساد از دید دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل و فساد در ایران پرداخته شده است. سپس نتایج تحقیقات صورت گرفته در زمینه فساد و دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل معرفی شده است که البته نتایج تحقیق­های داخلی صورت گرفته بیشتر به فساد و ابعاد آن پرداخته و در تحقیق­های خارجی نیز که عمدتاً به صورت کتاب درآمده است به معرفی برخی از اقدامات دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل پرداخته شده است. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی، مورد پژوهی صورت گرفته است. از این رو، پس از تعریف مطالعه موردی و جنبه­های مختلف آن، شاخص­های مورد استفاده در تحقیق در سه حوزه (پیشگیری، مراقبه و مقابله) تعیین شده است.

در جمع­بندی یافته­های تحقیق، ابتدا به معرفی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل و اقدامات و استراتژی­های این دفتر پرداخته شده و سپس تجارب این دفتر در کشورها در زمینه مبارزه با فساد بیان شده است.

نتیجه نهایی این تحقیق، با توجه به محدودیت­های تحقیق (مانند عدم همکاری شعبه ایران دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل، نبود تحقیقات مرتبط با موضوع تحقیق، مدت زمان محدود نگارش پایان­نامه و …) نشان می­دهد که، برای پیاده­سازی اقدامات دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل، توجه به شرایط و مقتضیات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ایران ضروری است و بومی­سازی اقدامات این دفتر لازمه اجرای این امر است؛ و در این راه، همکاری و مشارکت مردم، بخش خصوصی و جامعه مدنی از ضروریات است.

کلید واژه ها: فساد، پیشگیری، نظارت، مقابله، دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل.

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

هرچند فساد به معنای (عام) از زمان حضرت آدم(ع) وجود داشته است ولی فساد خاص (اداری) به قول آقای آلاتاس از زمان هامورابی یعنی 1200 سال قبل از مسیح معمول بوده است (رفیع پور،1386:ص 23). مباحث نظری درباره فساد در دهه 1950 به شكل جدی طرح شد، و از دهه 1970 اولین آثار و مطالعات نظری و بررسی­های تجربی درباره فساد و علل آن ارائه شد و از آن زمان به بعد مقوله فساد به عنوان یكی از مهم­ترین مباحث در زمینه دولت، حكمرانی و توسعه مطرح بوده است (صادقی و همکاران، 1388: ص2).

افزایش شهرنشینی نیز در سال­های اخیر افزایش بوروكراسی اداری را به همراه داشته است و همین امر راه را برای افزایش فساد هموار کرده است.

افزایش شهرنشینی باعث افزایش رشوه در پرداخت مالیات، رشوه جهت استخدام، رشوه جهت قراردادهای مقاطعه كاری، رشوه برای دریافت مجوزهای فعالیت­های اقتصادی و … شده كه خاص مناطق شهری است (صادقی و همکاران، 1388: ص7 ).

به همین جهت در همه کشورها قوانینی برای مقابله با فساد وضع می­کنند و در صدد مقابله با آن بر می­آیند (جباری پور، 1389: ص 1).

در سیاست­های کلی ناظر بر برنامه­های توسعه، به ویژه برنامه چهارم و پنجم، ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، در چندین بند به موضوع مقابله با فساد پرداخته شده است (جباری پور، 1389، ص1).

اما با این حال، وضعیت ایران در زمینه مقابله با فساد در جهان مناسب نیست .

در تحقیق میدانی که توسط یکی از محققان ایرانی برای اندازه­گیری ادراک فساد از نظر مردم صورت گرفته، یافته­های زیر به دست آمده: در حالی که تنها 2% از پاسخگویان معتقدند که در کشور ما فساد مالی وجود ندارد، اما 98% بقیه وجود فساد را به اندازه­ها و در سطوح گوناگون تایید می­کردند (رفیع پور ، 1385، ص92).

در حالی که بر اساس آمار سازمان شفافیت بین الملل[2] در سال 2006، ایران در میان کشورهای جهان از نظر شاخص ادراک فساد با نمره 2/3-1/3 از 10 در رتبه 105 قرار داشته، در سال 2010، ایران با نمره 2/2 در رتبه 146 جهان قرار گرفته؛ و در سال 2011 دارای نمره 7/2 و در مقام 124 از بین 183 کشور جهان قرار گرفته؛ و در سال 2012 با نمره 8/2، در مقام 133 از بین 176 کشور جهان قرار گرفته است.

جدول 1-1: روند فساد در ایران در بین سایر کشورها از نظر شاخص ادراک فساد طی ساله ای 2012-2004

سال	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012
تعداد کشور	133	146	158	163	179	180	180	180	183	176
نمره (بین0تا 10)	3	9/2	9/2	7/2	5/2	3/2	8/1	2/2	7/2	8/2
رتبه	78	87	88	105	131	141	168	146	120	133

مأخذ: سازمان شفافیت بین الملل

نمودار 1-1: نمرات شاخص ادراک فساد ایران در دهه اخیر

آمارهای ارائه شده توسط سازمان­های بین­المللی، وضعیت فساد در ایران را نگران کننده گزارش می­کنند و تأسف برانگیزتر آن که بر اساس این گزارش، میزان فساد در ایران طی 9 سال گذشته از روند روبه رشدی – که به هیچ وجه شایسته نام و تمدن و فرهنگ اسلامی کشور ایران نیست – برخوردار بوده است (توکلی ، 1390)

از طرفی، با توجه به گستردگی فساد در کشورهای مختلف (اعم از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته) سازمان­های بین­المللی درصدد مبارزه با فساد برآمده اند (آلبرشت، 2006، ص2) و اقداماتی را هم انجام داده­اند. از جمله این سازمان­ها که به مبارزه با فساد پرداخته است، دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل می­باشد.دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل از ارکان اصلی سازمان ملل متحد به شمار آمده و تنها سازمان جهانی در این زمینه است که در ایران شعبه دارد.

نتیجه این که ، وجود مسئله فساد و عدم تبیین و شناخت نقش سازمان­های جهانی مقابله با فساد و به کار نبستن تجربیات و راهکارهای این سازمان­ها از جمله دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل که به مبارزه با فساد می­پردازد در جمهوری اسلامی ایران کماکان وجود دارد.

1-1- اهمیت و ضرورت تحقیق

پدیده فساد، به ویژه در دنیای امروز و مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه، به عنوان یکی از مهم­ترین موانع پیشرفت جامعه، مطرح شده است. این پدیده صدمات جبران ناپذیری (مثل زایل شدن مشروعیت دولت) را بر سرعت حرکت چرخ توسعه جامعه ایجاد کرده و مسیر توسعه و پیشرفت را مسدود و محدود می­سازد (زاهدی و همکاران، 1388: ص 2).

در ایران هم فساد اداری به ویژه در دوره­ی رضا شاه در حكومت بیداد می­کرد به طوری که در طی دوران حكومت او 44 هزار سند به نام وی انتقال یافت. از سال­های دهه 1340 که درآمد دولت بیش از پیش وابسته به نفت شد، و به ویژه در دهه 1350 كه با افزایش ناگهانی قیمت نفت درآمدهای نفتی ایران تقریباً چهار برابر شد، فساد اداری رو به گسترش نهاد. (الوانی و همکاران، 1389،ص 6) به طوری که از سال 1350 تا سال 1357 تنها در بازرسی شاهنشاهی 3750 پرونده سوء استفاده کلان تشکیل گردید (حسینیان، 1384). با پیروزی انقلاب اسلامی، مفاسد اداری و مالی به حداقل رسید و عاملان فاسد جولان کمتری داشتند. اما متأسفانه با گذشت زمان، این پدیده شوم مجدداًٌٌ چهره نمایاند و در حال حاضر ایران نیز مانند سایر کشورها دچار بیماری فساد بوده و میزان آن رو به افزایش نیز می باشد. علاوه بر برخی سوء استفاده­های سال­های گذشته نظیر اختلاس مرتضی رفیق دوست در سال 74 مبنی بر 123 میلیارد تومان که به حبس ابد محکوم شد و اختلاس شهرام جزایری در سال 80 و محکومیت او به 27 سال (رفیع پور، 1386: ص 69-70)، اخیراً هم (شهریور 1390) به گزارش جراید، اختلاس 3 هزار میلیارد تومانی در نظام بانکی توسط شخصی به نام{مه آفرید امیرخسروی} (از طریق یکی از شعببانک صادراتو با گرفتن مشاوران و کارشناسان بانکی اقدام به تهیه اعتبار اسنادی خارج از عرف بانک داری، خارج از سیستم نرم افزاری بانک و حدود اختیارات و بدون ثبت در دفاتر و مسئولیت شعبه، البته با دادن رشوه یک میلیارد تومانی به رئیس شعبه صورت گرفته و شخص اختلاس کننده با دریافت این اسناد اعتباری اقدام به واگذاری و تنزیل در ۷ بانک دیگر کرده و در سررسید هم با گرفتن اعتبار بیشتر نسبت به تسویه اسناد قبلی اقدام کرده و به همین دلیل حجم اختلاس به ۳ هزار میلیارد تومان رسیده است. این امر اوضاع نامناسب ایران در زمینه فساد را نشان می دهد. بنابراین، باید هر چه زودتر برای درمان این بیماری اقدام گردد و برای انجام این کار باید از تجارب سازمان­های جهانی استفاده شود زیرا تجارب آن­ها حاصل تجارب کشورهای مختلف با شرایط محیطی و اقتصادی و فرهنگی و سیاسی گوناگون است.

بنا به فرموده حضرت علی (ع) :

« هر که تجربه­ها را نگه دارد [و به موقع به کار ببندد] اعمال و برنامه هایش درستمی­شود» (غررالحکم، جلد 2، ص 299).

از آن جا که دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل دارای تجربیاتی در زمینه مقابله با فساد از جمله در زمینه پیشگیری، مراقبه و مقابله با فساد است، در این راه توانسته از همکاری­های بین­المللی استفاده کرده و به موفقیت­هایی هم در زمینه کاهش فساد دست یابد unodc.org)).

همچنین، بنا بر تاکید های مقام معظم رهبری برای مبارزه و مقابله با فساد در فرمان هشت ماده­ای مورخ 10/02/1380 ایشان خطاب به روسای قوای سه گانه، و اخیراً ابلاغ سیاست­های کلی نظام اداری (صفایی، 1389: ص1) ، انجام تحقیق در حوزه فساد دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان، ضروری بوده و مزایای زیر را به دنبال خواهد داشت:

• انتخاب راهکار بهتر مبارزه با فساد در حوزه های پیشگیری[1]، نظارت[2] و مقابله[3] با میزان اثربخشی بالا، با توجه به محیط فرهنگی و اجتماعی و سیاسی کشور جمهوری اسلامی ایران؛

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

مقدمه. 14

2-1- سیر تحول و تاریخچه مدیریت دانش… 16

2-2- سه فاز مدیریت دانش… 18

2-3- روند تاریخی حرکت سازمانها به سوی سازمانهای دانش مدار 19

2-4- دانش چیست؟. 21

2-4-1- حوزه های تعریف دانش… 21

2-4-2- تعریف دانش در سیر زمان.. 22

2-5- سلسله مراتب دانش… 24

2-5-1- هرم دانش… 25

2-5-2- تفاوت دانش و اطلاعات… 25

2-6- انواع دانش… 26

2-7- عناصر دانش… 28

2-8- کارکردهای دانش… 29

2-9- مدیریت دانش… 30

2-9-1- اهمیت و ضرورت مدیریت دانش… 30

2-9-2- طیف تعاریف مدیریت دانش… 31

2-9-3- مفهوم مدیریت دانش… 32

2-9-4- تفاوت مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش… 35

2-9-5- مبانی نظری مدیریت دانش… 35

2-9-6- اصول مدیریت دانش… 36

2-9-7- مراحل مدیریت دانش… 37

2-9-8- گام های اصلی پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان ها 37

2-10- نقش ها و مهارت های مورد نیاز در پیاده سازی مدیریت دانش 39

2-11- مزایای مدیریت دانش… 40

2-12- انتقادات وارده بر مدیریت دانش… 42

2-13- عوامل شکست و موفقیت مدیریت دانش… 43

2-14- مفاهیم مرتبط با مدیریت دانش… 44

2-15- چرخه دانش (فرآیند مدیریت دانش). 45

2-16- مدیریت دانش در حوزه دولتی.. 46

2-16-1- اهمیت نیاز به مدیریت دانش در سازمانهای دولتی.. 46

2-16-2- عناصر و ابعاد مدیریت دانش در سازمانهای دولتی.. 48

2-16-3- موانع استقرار مدیریت دانش در سازمان های دولتی.. 50

2-17- مدل های مدیریت دانش… 50

2-18- مبانی نظری تحلیل مفهوم مسیر شغلی (کارراهه). 57

2-18-1- تعریف مسیر شغلی.. 57

2-18-2- توسعه مسیر شغلی.. 58

2-18-3- توسعه مسیر شغلی در مقایسه با توسعه کارکنان.. 60

2-18-4- انواع مسیرهای شغلی.. 60

2-18-5- مراحل سنتی مسیر شغلی.. 61

2-18-6- مراحل برنامه ریزی مسیر شغلی.. 63

2-19- سوابق تحقیق.. 65

2-20- نگاهی مختصر به سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان 70

خلاصه فصل.. 72

فصل سوم: روش (متدولوژی) تحقیق

مقدمه. 74

3-1- روش تحقیق.. 74

3-2- متغیرهای تحقیق.. 76

3-3- جامعه و نمونه آماری.. 78

3-4- ابزار جمع آوری داده ها 78

3-5- اعتبار (روایی) و اعتماد (پایایی) ابزار اندازه گیری.. 80

3-6- روش تجزیه و تحلیل داده ها 82

خلاصه فصل.. 84

فصل چهارم: تجزیه تحلیل داده ها

مقدمه. 86

4-1- تحلیل توصیفی.. 86

4-1-1- توصیف مشخصات عمومی نمونه مورد مطالعه. 86

4-1-2- توصیف عوامل پنج گانه. 89

4-2- تحلیل استنباطی.. 92

4-2-1- بررسی روابط بین ابعاد مفاهیم. 92

4-2-3- آزمون فرضیات مدل.. 116

4-2-3-1- ارتباط میان عناصر چرخه دانش و مسیرهای شغلی 119

4-2-4- مدل اندازه گیری متغیرهای برونزا(Y-MODEL). 123

فصل پنجم: نتایج و پیشنهادها

مقدمه. 126

5-1- نتایج توصیفی.. 126

5-2- نتایج تحلیل استنباطی.. 127

5-3- پیشنهادها 131

5-4- محدودیت های تحقیق.. 132

5-5- پیشنهاد به محققین آینده 133

پیوست ها 134

منابع و مأخذ. 138

منابع فارسی.. 139

منابع غیر فارسی.. 144

چکیده انگلیسی.. 147

فهرست جداول

جدول2-1 : گاهشمار مدیریت دانش… 16

جدول2-2 : تاریخچه تکوین مدیریت دانش… 18

جدول 2-3 : تفاوت اطلاعات و دانش… 26

جدول2-4 : مفهوم مدیریت دانش… 34

جدول 2-5 : تفاوت مدیریت اطلاعات و مدیریت دانش… 35

جدول 3-1: مقیاس لیکرت پرسشنامه. 80

جدول 3-2 : پایایی پرسشنامه. 81

جدول 3-3 : آزمون KMO.. 82

جدول 4-1: توزیع فراوانی نمونه به تفکیک جنسیت… 86

جدول 4-2: توزیع فراوانی نمونه به تفکیک سنی.. 87

جدول 4-3: میزان تحصیلات پاسخ دهندگان.. 87

جدول 4-4: سمت سازمانی پاسخ دهندگان.. 88

جدول 4-5: سابقه خدمت پاسخگویان.. 89

جدول 4-6: آمار توصیفی مؤلفه های جذب دانش… 90

جدول 4-7: آمار توصیفی مؤلفه های ذخیره دانش… 90

جدول 4-8: آمار توصیفی مؤلفه هایاشتراک دانش… 91

جدول 4-9: آمار توصیفی مؤلفه های بکارگیری دانش… 91

جدول 4-10: آمار توصیفی مؤلفه های مسیر شغلی.. 92

جدول 4-11: آزمون همبستگی پیرسون بین منبع انسانی و غیرانسانی دریافت دانش 93

جدول 4-12: آزمون همبستگی پیرسون بین منبع انسانی دریافت دانش و امکانا ت جذب دانش 94

جدول 4-13: آزمون همبستگی پیرسون بین منبع غیرانسانی دریافت دانش و امکانات جذب دانش 94

جدول 4-14: آزمون همبستگی پیرسون بین پایگاه داده و دسترسی به پایگاه داده 95

جدول 4-15: آزمون همبستگی پیرسون بین پایگاه داده و سامانه ذخیره دانش 96

جدول 4-16: آزمون همبستگی پیرسون بین دسترسی به پایگاه داده و سامانه ذخیره دانش 96

جدول 4-17: آزمون همبستگی پیرسون بین آموخته های کارکنان و مشوق های سازمانی 97

جدول 4-18: آزمون همبستگی پیرسون بین بکارگیری مهارت و وظیفه سازمانی 98

جدول 4-19: آزمون همبستگی پیرسون بین بکارگیری مهارت و توانایی کسب شده 98

جدول 4-20: آزمون همبستگی پیرسون بین توانایی کسب شده و وظیفه سازمانی 99

جدول 4-21: آزمون همبستگی پیرسون بین ارتقایی (عمودی) و چرخشی 99

جدول 4-22: آزمون همبستگی پیرسون بین ارتقایی (عمودی) و انتقالی 100

جدول 4-23: آزمون همبستگی پیرسون بین ارتقایی (عمودی) و افقی 100

جدول 4-24: آزمون همبستگی پیرسون بین چرخشی و انتقالی 101

جدول 4-25: آزمون همبستگی پیرسون بین چرخشی وثابت (افقی) 101

جدول 4-26: آزمون همبستگی پیرسون بین انتقالی و ثابت (افقی) 102

فهرست نموداها

نمودار 4-1: نمودار دایره ای تحصیلات پاسخ دهندگان.. 87

نمودار 4-2: سمت سازمانی پاسخ دهندگان.. 88

نمودار 4-3: سابقه خدمت پاسخگویان.. 89

فهرست اشكال

شکل 1-1: مدل مفهومی تحقیق.. 11

شکل2-1: دو بخش متفاوت دانش… 22

شکل2-2 : هرم دانش… 25

شکل 2-3: چهار كاركرد اساسی دانش… 30

شکل2-4 : عناصر تشکیل دهنده فرآیند دانش… 46

شکل 2-5: مدل مفهومی مدیریت دانش در سازمانهای دولتی.. 49

شکل2-6 : مدل نوناکا و تاکیوچی.. 51

شکل 2-7: فرآیند چرخه دانش (متغیرهای مستقل تحقیق). 56

شکل 2-8 : مدل توسعه مسیر شغلی.. 59

شکل 4-1: مدل مفهومی مسیر شغلی.. 103

شکل 4-2: مدل تخمین غیر استاندارد مسیر شغلی.. 104

شکل 4-3: مدل تخمین استاندارد مسیر شغلی.. 105

شکل 4-4: مدل اعداد معنی داری مسیر شغلی.. 105

شکل 4-5: مدل مفهومی جذب دانش… 106

شکل 4-6: مدل تخمین غیر استاندارد جذب دانش… 107

شکل 4-7: مدل تخمین استاندارد جذب دانش… 107

شکل 4-8: مدل اعداد معنی داری جذب دانش… 108

شکل 4-9: مدل مفهومی ذخیره دانش… 109

شکل 4-10: مدل تخمین غیراستاندارد ذخیره دانش… 109

شکل 4-11: مدل تخمین استاندارد ذخیره دانش… 110

شکل 4-12: مدل اعداد معنی داری ذخیره دانش… 110

شکل 4-13: مدل مفهومی اشتراک دانش… 111

شکل 4-14: مدل تخمین غیراستاندارد اشتراک دانش… 111

شکل 4-15: مدل تخمین استاندارد اشتراک دانش… 112

شکل 4-16: مدل اعداد معنی داری اشتراک دانش… 112

شکل 4-17: مدل مفهومی بکارگیری دانش… 113

شکل 4-18: مدل تخمین غیراستاندارد بکارگیری دانش… 113

شکل 4-19: مدل تخمین استاندارد بکارگیری دانش… 114

شکل 4- 20: مدل اعداد معنی داری بکارگیری دانش… 116

شکل 4-21: مدل مفهومی تحقیق.. 116

شکل 4-22: مدل تخمین غیراستاندارد تحقیق.. 117

شکل 4-23: مدل تخمین استاندارد تحقیق.. 117

شکل 4-24: مدل اعداد معنی داری تحقیق.. 118

شکل 4-25: مدل تخمین استاندارد مسیرشغلی عمودی (ارتقایی) 119

شکل 4-26: مدل تخمین استاندارد مسیرشغلی چرخشی.. 120

شکل 4-27: مدل تخمین استاندارد مسیرشغلی انتقالی.. 121

شکل 4-28: مدل تخمین استاندارد مسیرشغلی ثابت (افقی). 122

شکل 4-29: مدل تخمین استاندارد متغیرهای برونزا 123

شکل 4-30: مدل اعداد معنی داری متغیرهای برونزا 124

 

چکیده

سازمان ها برای مقابله با تهدیدات محیطی و استفاده فرصت های احتمالی، ناچارند ظرفیت ها و توانمندی درونی خود را بشناسند، نقاط ضعف را بیابند و به تقویت نقاط قوت بپردازند. در چنین شرایطی سازمان هایی موفق و کامیاب هستند که ضمن کسب دانش و آگاهی وسیع از عوامل محیطی برای حفظ حیات خود، بتوانند زمینه رشد و پویایی و افزایش عملکرد سازمان را بهبود بخشند. یکی از راههای تحقق این امر مقوله مدیریت دانش است و امروزه مدیریت دانش به عنوان منبعی مهم درجهت مزیت رقابتی و ارزش آفرینی شناخته شده است. تغییرات سریع و رشد روزافزون دانش و اطلاعات، هر سازمانی را بر آن می دارد تا برای بقاء، تمام تلاش خود را در مدیریت دانش به کار گیرد.

حوزه مدیریت دانش هر روز گسترده تر می شود و سازمان صنعت، معدن و تجارت زنجان درصدد آشنا کردن کارکنان خود با دانش روز است. در این میان فرآیند چرخه دانش در سازمان صنعت، معدن و تجارت زنجان امری ضروری برای افزایش علم و دانش کارکنان و انجام صحیح وظایف می باشد.

در این پژوهش به بررسی ارتباط میان چرخه دانش از حوزه مدیریت دانش و مسیر شغلی از حوزهمدیریت سرمایهانسانی پرداخته ایم. جامعه آماری این تحقیق شامل کارکنان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان می باشد. در ضمن داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه با روش مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار لیزرل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند.

نتایج حاصل از فرضیه ها بیانگر این مطلب می باشد که بین جذب، ذخیره، اشتراک و بکارگیری دانش با مسیر شغلی ارتباطی معنی دار و مثبت وجود دارد.

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

مقدمه