2-2-7-2-1 مدلهای تاثیر فعالیت بدنی بر خودپنداره جسمانی———- 26
2-2-7-3 شاخص توده بدنی و خودپنداره جسمانی—- 31
2-2-7-4 وضعیت اجتماعی- اقتصادی و خودپنداره جسمانی————- 31
2-3 پیشینه تحقیقی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———— 33
2-3-1 تحقیقات مربوط به رابطه فعالیت بدنی و خودپنداره جسمانی– 33
2-3-2 تحقیقات مربوط به بالیدگی و خودپنداره جسمانی———— 39
2-3-3 جمعبندی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 42
فصل سوم: روش شناسی
3-1 مقدمه—– 44
3-2 روش و طرح تحقیق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 44
3-3 جامعه آماری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 44
3-4 نمونه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه—— 44
3-5 متغیرهای تحقیق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———– 45
3-6 ابزار تحقیق– 45
3-6-1 پرسشنامه جمعیت شناختی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 45
3-6-2 فرم کوتاه پرسشنامه خودتوصیفی جسمانی—– 45
3-6-3 پرسشنامه بینالمللی فعالیت بدنی کودکان و نوجوانان———— 47
3-6-4 تمرین جسمانی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد———- 48
3-7 شیوه اجرا— 48
3-6 روش تحلیل آماری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 49
فصل چهارم: یافتههای پژوهش
4-1 مقدمه—– 51
4-2 توصیف خصوصیات آزمودنیها-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد 51
4-3 بررسی پیش فرضها-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 54
4-4 تحلیل کواریانس مربوط به متغیر خودپنداره ظاهر بدنی————- 56
4-4-1 آمارههای توصیفی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 56
4-4-2 بررسی پیش فرضها-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 58
4-4-3 نتایج آزمونهای اثرات بین شرکت کنندگان—- 59
4-4-4 بررسی فرضیههای اول، دوم و سوم———— 62
4-5 تحلیل کواریانس مربوط به متغیر خودپنداره توانایی بدنی———— 64
4-5-1 آمارههای توصیفی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 64
4-5-2 بررسی پیش فرضها-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 65
4-5-3 نتایج آزمونهای اثرات بین شرکت کنندگان—- 66
4-5-4 بررسی فرضیههای چهارم، پنجم و ششم——- 70
4-6 تحلیل کواریانس مربوط به متغیر خودتوصیفی جسمانی————- 71
4-6-1 آمارههای توصیفی-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 72
4-6-2 بررسی پیش فرضها-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد—— 73
4-6-3 نتایج آزمونهای اثرات بین آزمودنیها——— 74
4-6-4 بررسی فرضیههای هفتم، هشتم ونهم———- 77
فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
5-1 مقدمه—– 80
5-2 خلاصه تحقیق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————- 80
5-2-1 خلاصه یافتههای تحقیق-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد— 80
5-3 بحث—— 81
5-3-1 بحث فرضیه اول-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 81
5-3-2 بحث فرضیه دوم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 81
5-3-3 بحث فرضیه سوم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 82
5-3-4 بحث فرضیه چهارم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 84
5-3-5 بحث فرضیه پنجم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 84
5-3-6 بحث فرضیه ششم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 85
5-3-7 بحث فرضیه هفتم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——– 86
5-3-8 بحث فرضیه هشتم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——- 86
5-3-9 بحث فرضیه نهم-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد——— 87
5-4 نتیجه گیری-بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد————– 89
5-5 پیشنهادها– 90
فهرست منابع—- 91
پیوستها——- 98
چکیده:
هدف تحقیق حاضر مقایسه 8 هفته تمرینآمادگی جسمانیبر خودپنداره جسمانی دختران نوجوان کم تحرک دیررس و زودرس میباشد. بدین منظور 80 دختر نوجوان کم تحرک 13- 15 سال بر اساس سن شروع قاعدگی در دو گروه زودرس و دیررس انتخاب شده و هر گروه بهطور تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند و در یک طرح تحقیق دو عاملی شرکت کردند. سطح فعالیت بدنی و خودپنداره جسمانی هرکدام به ترتیب با پرسشنامه بین المللی فعالیت بدنی کودکان و نوجوانان و فرم کوتاه پرسشنامه خودتوصیفی جسمانی (PSDQ- S) اندازهگیری شد. گروه های تجربی به مدت 8 هفته، هر هفته 3 جلسه و هر جلسه 60 دقیقه به تمرینات آمادگی جسمانی پرداختند. نتایج تحلیل کوواریانس 2 (تمرین) در 2 (بالیدگی) 8 هفته برنامه آمادگی جسمانی بر خودتوصیفی جسمانی دختران نوجوان کم تحرک دیررس و زودرس افزایش معناداری نشان داد که این اثر افزایشی در آنها متفاوت بود به این ترتیب که اثر تمرینات بر خودتوصیفی جسمانی دختران نوجوان کم تحرک زودرس، بیشتر بود. این نتایج، نیاز به برنامه های مداخله ای برای افزایش خودپنداره جسمانی با در نظر گرفتن بالیدگی را نشان میدهد.
فصل اول: طرح پژوهش
1-1- مقدمه
امروزه تحرک و فعالیت ورزشی نوجوانان نسبت به دوران گذشته رو به افول گذاشته است به طوریکه فقر حرکتی و اضافه وزن از مشکلات عمده دانش آموزان است. شرکت افراد جوان در فعالیتهای ورزشی، علاوه بر تقویت قوای جسمانی، در افزایش اعتماد بهنفس و ارتقای سایر جنبههای سلامت روانی نیز موثر است. شناسایی عوامل بیولوژیکی، محیطی، اجتماعی و روانی اثرگذار بر فعالیت بدنی، ایده اساسی برای ترویج فعالیت بدنی در نوجوانان است (40).
اخیراً در کشور ما نوجوانان به شیوع بیماریهای ناشی از فقر حرکتی، بیشتر گرفتار میشوند. فقر حرکتی عامل بسیاری از بیماریهای جانفرسا مانند چاقی، ضعف دستگاههای قلبی عروقی و تنفسی است و سلامتی روانی را نیز به طور مستقیم و غیر مستقیم به خطر میاندازد. یکی از مشکلات عمده نوجوانان وابستگی و اعتیاد به تلویزیون و تکنولوژیهای مشابه آن است که باعث کم تحرکی بیشتری میشود اما در نظر گرفتن برنامههای فعالیت بدنی میتواند راهبرد موثری برای مبارزه با این مشکلات باشد. زیرا ورزش و فعالیت بدنی بخش مهمی از برنامه آموزشی مدرسه و فرایند تربیت و پرورش کودکان، نوجوانان و جوانان را تشکیل میدهد (10 و 15).
نوجوانی یک دوره مهم از زندگی است که ادراک از خود به طور عمیق تغییر میکند. مطالعات نشاندادهاست که این دوره یک دوره مهم برای «خود» و ساختارهای عصبی حمایت کنندهاش است (35). یکی از ابعاد «خود»، خودپنداره[1] میباشد، خودپنداره، آگاهی شخصی از محدودیتها، ویژگیها و خصوصیات شخصی و خصوصیاتی که ممکن است شخص در آنها با بقیه مشابه یا متفاوت باشد. در واقع خودپنداره ادراکی است که شخص از خودش بدون قضاوت یا مقایسه شخصی زودگذر با دیگران دارد (51).
بر اساس نظر وینبرگ و گولد (1999) نباید خودپنداره را تنها به عنوان یک واژه کلی تلقی کرد بلکه باید آن را به عناصری مانند خودپنداره اجتماعی، خودپنداره تحصیلی و خودپنداره جسمانی تفکیک کرد (51). خودپنداره جسمانی هم شامل نحوه نگرش فرد نسبت به خود است و هم شامل شیوهای است که فرد توسط آن بدن خود را ادراک میکند و نگرش فرد را نسبت به ابعاد بدنی، تواناییها و مهارتهای بدنیاش نشان میدهد (78). از طرفی بالیدگی در شکلدهی خودپنداره فرد نقش بسزایی دارد (51). افراد نوجوان در سنین متنوعی به مرحله نوجوانی وارد میشوند و به وضعیت بالیدگی میرسند. بالیدگی به عنوان فرایندی از بالیده شدن یا پیشروی به طرف وضعیت بالیده تعریف میشود. لذا در یک گروه از کودکان با جنس و سن تقویمی همانند، در سن زیستی یا سطح بالیدگی زیست شناختی کسب شده، پراکندگی وجود دارد (65). رشد خودپنداره، یک جنبه مسلط در کودکی و نوجوانی است و اغلب تحت تاثیر سطح بالیدگی قرار میگیرد (مثلا تاخیر یا پیشرفت در بالیدگی). در این سنین از یک طرف رشد اجتماعی، شخصی و عاطفی و از طرف دیگر نیز جابجایی زمانی بالیدگی (تاخیر یا پیشرفت) وجود دارد که این جابجایی میتواند بر رشد خودپنداره فرد اثر بگذارد (51).
همچنین شرکت افراد جوان در فعالیتهای ورزشی، علاوه بر تقویت قوای جسمانی در افزایش اعتماد بهنفس و ارتقای سایر جنبههای سلامت روانی نیز موثر است و یکی از ابعادی که فعالیت بدنی و بهخصوص آمادگی جسمانی میتواند تاثیر بسیار زیادی روی آن داشته باشد خودپنداره است (51).
در این راستا این تحقیق در نظر دارد اثر یک دوره تمرین آمادگی جسمانی را بر خودپنداره جسمانی دختران نوجوان دیررس و زودرس کم تحرک بررسی و مقایسه کند.
2-1- بیان مسأله
سلامتی انسان ابعاد مختلفی اعم از بدنی، روانی، عاطفی و اجتماعی دارد که لازم است به همه آنها توجه شود. یکی از موضوعات مهمی که درباره سلامت روانی مطرح میشود عزت نفس و ادراک فرد از خودش است. ادراک فرد از خود تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد که فعالیت بدنی و شرکت در ورزش سازمان یافته یکی ازین عوامل است (34).
در جامعهای که اهمیت زیادی برای موفقیت در فعالیتهای ورزشی قائل هستند، طبیعی است که تصور شود خودپنداره به میزان زیادی افزایش خواهدیافت. یک خود پنداره منفی میتواند آثار مخربی بر تمام جنبههای زندگی فرد داشته باشد. مربیان و والدین باید نحوه بهکارگیری فعالیتهای حرکتی کودکان و نوجوانان را که باعث تشکیل خودپندارههای مثبت و باثبات میشوند، مشخص کنند (51).
خودپنداره جسمانی شامل نحوه نگرش فرد نسبت به خود است و هم شامل شیوهای است که فرد توسط آن بدن خود را ادراک میکند و نگرش فرد را نسبت به ابعاد بدنی، تواناییها و مهارتهای بدنیاش نشان میدهد. از طرفی بالیدگی در شکلدهی خودپنداره فرد نقش بسزایی دارد (51 و 78). افراد نوجوان در سنین متنوعی به مرحله نوجوانی وارد می شوند و به وضعیت بالیدگی میرسند. بالیدگی به عنوان فرایندی از بالیده شدن یا پیشروی به طرف وضعیت بالیده تعریف میشود. لذا در یک گروه از کودکان با جنس و سن تقویمی همانند، در سن زیستی یا سطح بالیدگی زیست شناختی کسب شده، پراکندگی وجود دارد (65). رشد خودپنداره، یک جنبه مسلط در کودکی و نوجوانی است و اغلب تحت تاثیر سطح بالیدگی قرار میگیرد (مثلا تاخیر یا پیشرفت در بالیدگی). در این سنین از یک طرف رشد اجتماعی، شخصی و عاطفی و از طرف دیگر نیز جابجایی زمانی بالیدگی (تاخیر یا پیشرفت) وجود دارد که این جابجایی میتواند بر رشد خودپنداره کودک اثر بگذارد (51).
تغییرات جسمانی که در طی بلوغ در دختران رخ میدهد (22% افزایش توده چربی) با افزایش توده عضلانی یا بافت اسکلتی همراه نیست (78)، از این رو با توجه به تغییرات در اندازه، شکل وترکیب بدنی، شرکت در فعالیت بدنی کاهش مییابد. بنابراین تغییرات جسمانی زمان بلوغ و بالیدگی زودرس دختران نوجوان ممکن است به طور مستقیم روی توانایی دختران برای شرکت در فعالیت جسمانی تاثیر داشته باشد. به عنوان مثال، رشد سینه ممکن است به طور مستقیم، شرکت در فعالیت جسمانی خودانگیخته را به دلیل نیاز به لباس مناسب کاهش دهد (28).
از طرفی نوجوانی به عنوان دوره خطر کاهش فعالیت بدنی به ویژه بین دختران نوجوان زودرس[1] شناخته شده است و این کاهش فعالیت کاهش خودارزشمندی جسمانی را نیز در پی دارد (54). تغییر در انگیزه، نگرش نسبت به عملکرد و تغییر در تصویر بدنی در خلال دوره نوجوانی ممکن است از عوامل تاثیرگذار بر کاهش فعالیت باشد (78).
منابع زیادی این کاهش را در دختران نوجوان مشخص کردهاند و نشان دادهاند که درصد شرکت در فعالیت بدنی از %58 در سن 11-12 سالگی، به %41 در سن 13-15 سالگی کاهش مییابد، این افت در فعالیت بدنی همزمان با بلوغ است که معمولا در سن 12-13 سالگی اتفاق میافتد (26).