23

• واقع گرائی دراخلاق ………………………………………………………………………. 23

1-5 اقسام واقع گرائی دراخلاق. ………………………………………………………….. 25

1-1-5 واقع گرائی اخلاقی طبیعت گرایانه…………………………………………… 26

2-1-5 واقع گرائی اخلاقی ناطبیعت گرایانه ……………………………………….. 28

1-2-1-5 مغالطه طبیعت گرایان………………………………………………………… 28

2-2-1-5 برهان سؤال گشوده …………………………………………………………. 29

• ناواقع گرائی اخلاقی…………………………………………………………………………….. 31

1-6 ناواقع گرائی اخلاقی فوق طبیعت گرایانه ……………………………………….. 31

1-1-6 نظریه امر الهی…………………………………………………………………. 32

2-1-6 برخی اشکالات وارد بر نظریه امرالهی…………………………………… 36

• تئوری خطا ……………………………………………………………………………………… 38

1-7 تئوری خطای مکی ……………………………………………………………………… 39

1-1-7 استدلال از راه نسبیت …………………………………………………………….. 39

2-1-7 استدلال از راه عجیب بودن یاغرابت ………………………………………….. 40

• ظهور بر ساخت گرائی ………………………………………………………………………… 42

فصل دوم: فلسفه اخلاق کانت وبر ساخت گرائی اخلاقی

مقدمه ………………………………………………………………………………………….. 44

• فلسفه نقادی کانت ……………………………………………………………………… 45

1-1 نقدعقل محض وشرایط تکون معرقت ……………………………………… 46

1-1-1 زمان و مکان ………………………………………………………… 47

2-1-1 مقولات فاهمه………………………………………………………… 47

3-1-1 وحدت استعلائی ادراک نفسانی …………………………………. 48

4-1-1 من استعلائی…………………………………………………………. 49

• نقدعقل عملی ………………………………………………………………………………. 52

1-2 نسبت سوژه متافیزیکی درنقداول بانقددوم ………………………………… 53

2-2 ساحت اخلاق ……………………………………………………………….. 54

3-2 اراده نیک …………………………………………………………………… 56

4-2 خود مختاری اراده ………………………………………………………….. 57

5-2 قانون اخلاقی ……………………………………………………………….. 60

6-2 امر مطلق ……………………………………………………………………….. 62

1-6-2 صورت بندی های امرمطلق ………………………………………… 64

1-1-6- 2 صورت نخست ………………………………………………… 64

2-1-6-2 صورت دوم ……………………………………………………. 65

3-2-6-2 صورت سوم ………………………………………………. 67

• بر ساخت گرائی درفلسفه اخلاقی کانت …………………………………………… 68

1-3 صدق ومنشأ هنجار مندی ……………………………………………………… 73

فصل سوم : بر ساخت گرائی کانتی

مقدمه …………………………………………………………………………………… 80

• نسبت بر ساخت گرایی بادیگر تئوریهای اخلاقی…………………………………. 81

• روایتهای بر ساخت گرائی……………………………………………………………… 82

1 -2- روایتهای ساده برساخت گرائی………………………………………………. 82

2-2- روایتهای پیچیده برساخت گرائی …………………………………………… 82

• بر ساخت گرائی کانتی جان رالز …………………………………………………….. 86

1-3 – وضعیت اولیه یاروال تصمیم یا روال برساختن ……………………….. 90

• روال تصمیم برساخت گرایانه ……………………………………………………… 92

1-4 مشخصه های روال تعمیم کانتی ………………………………………………. 93

2-4 روال تعمیم ومفهوم کانتی شخص………………………………………….. 95

• توجیه و عینیت و صدق در برساخت گرایی کانتی ………………………….. 102

نتیجه گیری ……………………………………………………………………………….. 109

فهرست منابع و مأخذ …………………………………………………………………….. 115

چکیده :

برساخت گرایی اخلاقی دیدگاهی فرا اخلاقی درباره ی طبیعت صدق و حقایق و خصوصیات اخلاقی است . برساخت گرایی ظاهراً در تقابل با واقع گرایی قرار می گیرد و تنها با روایتهای واقع گرائی اخلاقی توافقی نسبی و محدود دارد. بر ساخت گرایان، مانند واقع گرایان ، جملات اخلاقی را دارای محتوای توصیفی می دانند و بنا بر این به نظر می رسد واقعاً بیان کننده امر واقع باشند.ولی بر ساخت گرایان برغم اینکه می پذیرند که به نحوی حقایق اخلاقی وجود دارند ، بر عکس واقع گرایان، آنها را وابسته به نگرشها و قرار دادهای انسانی و امثال آن می دانند.

جان رالز برای نخستین بار اصطلاح برساخت گرایی در اخلاق را بکار برد و تفسیری برساخت گرایانه از فلسفه اخلاق کانت به دست داد. براساس این تفسیر اخلاق برساخته عقل بشری است و امر مطلق روال برساختن است. رالز همچنین نظریه خود را برساخت گرایی کانتی نامید . براساس برساخت گرایی کانتی محتواى اصول عدالت نتیجه توافق و قرادادى است كه میان افرادى خاص در وضعیت ویژه‏اى بدست می آید و رالز آن را وضعیت اولیه مى‏نامد.وضعیت اولیه روال تصمیم یا روال برساختن در برساخت گرایی کانتی است که در آن اصول عدالت بر ساخته می شوند.

مقدمه

فرا اخلاق[1] شاخه ای ازفلسفه اخلاق²است که به لحاظ وجود شناسی³به این بحث می پردازد که آیا حقایق و اوصاف اخلاقی⁴در عالم پیرامون به نحوی از انحاء وجود دارند و یا اینکه در حوزه اخلاق ما از جانب خود چیزی را انشاء می کنیم که واقعیتی ورای خود ندارد.

این اختلافی است میان شناخت گرایان⁵و ناشناخت گرایان⁶در حوزه اخلاق که که از زمان جورج اوارد مور⁷فیلسوف اخلاق تحلیلی انگلیسی باعث ظهور انبوهی از نوشته های فلسفی شده است که هر کدام علیه دیگری به استدلال پرداخته اند.

ناشناخت گرایان عالم پیرامون را تهی از ارزشها⁸می دانند و تصریح دارند هیچ واقعیت اخلاقی در عالم پیرامون وجود ندارد. نظرهای اخلاقی ما از جنس باور⁹نیستند بلکه به عالم انسانی و ذهن او تعلق دارند و چون نسبتی با عالم خارج ندارند از صدق وکذب آنها نمی توان سخن گفت.

اما شناخت گرایان واقع گرا در اخلاق معتقدند واقعیتهای اخلاقی به نحوی از انحاء در عالم پیرامون وجود دارند و احکام اخلاقی از جنس باورند در نتیجه می توانند صادق یاکاذب باشند.

به عبارت دیگر دعاوی اخلاقی را میتوان در قالب گزاره ها صورت بندی کرد و در نتیجه معرفت بخش هستند وچون شان معرفتی دارند پس صدق و کذب پذیرند. مفاهیم اخلاقی[2] نسبتی با عالم خارج دارند و می توان داوری²اخلاقی و معرفتی درباره آنها کرد.

درخلال این بحث ها ظاهراً غلبه با اردوگاه واقع گرایان اخلاقی بود تا اینکه جی.ال.مکی³با ارائه نظریه خطا⁴کفه بحث ها را به سود ناشناخت گرایان سنگین کرد. بنابر نظریه خطا گزاره های اخلاقی مرتبا و بطور یکسان کاذب اند و اتصاف کیفیات اخلاقی به اعمال و اشیاء و حوادث نادرست است. ارزش های اخلاقی مستقل از خواسته ها و نگرشهای⁵بشری وجود ندارد و خصوصیات اخلاقی ناظر به یک ویژگی و خصیصه موجود در افعال نیست. مکی می گوید درهر صورت ذهن ما در حوزه ارزشها خطا می کند پس نمی توانیم معرفت اخلاقی داشته باشیم.