مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………. 33

3-2- واکنش های هسته ای ……………………………………………………………………………………………………… 34

3-3- کاربرد قوانین پایستگی ………………………………………………………………………………………………………. 36

3-3-الف- انرژی واکنش های هسته ای ……………………………………………………………………………………. 37

3-3-ب- پایستگی تکانه خطی ……………………………………………………………………………………………………. 38

3-3-ج- سایر قوانین پایستگی ……………………………………………………………………………………………………. 41

3-4- انواع واکنش های هسته ای ……………………………………………………………………………………………… 42

3-5- سطح مقطع………………………………………………………………………………………………………………………….. 44

فصل چهارم: مدل شبه کوارکی و نگرشی جدید به واکنش های هسته ای

4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………. 47

4-2- مدل کوارکی و اعداد جادویی ……………………………………………………………………………………………. 48

4-3- انرژی بستگی هسته ای براساس مدل شبه کوارکی ………………………………………………………. 49

4-4- محاسبه ضریب پایداری هسته ( )………………………………………………………………………………….. 54

4-5- محاسبه انرژی آزاد شده واکنش های هسته ای بر اساس مدل شبه کوارک………………… 55

4-6- سطح مقطع واکنش های هسته ای بر اساس مدل شبه – کوارک ……………………………….. 59

4-7- آهنگ واکنش) Reaction Rate ( واکنش های هسته ای بر اساس مدل

شبه کوارک ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 7

فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………………………. 81

5-2- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………………. 82

 

فهرست منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………… 83

فهرست جدول ها

جدول ( 1- 1 ): دسته بندی لپتون ها………………………………………………………………………………………… 5

جدول ( 1-2 ): دسته بندی کوارک ها………………………………………………………………………………………… 6

جدول (4-1): مقایسه انرژی بستگی هسته ای در مدل (INM) با مدل قطره مایع و داده های

تجربی…………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 51

جدول(4-2): ضریب پایداری هسته ( ) برای هسته های مختلف…………………………………………… 54

جدول (4-3): مقایسه انرژی آزاد شده در واکنش های هسته ای در مدل (INM) با مقادیر تجربی و مدل قطره مایع 58

جدول (4-4): محاسبه سطح مقطع کوارک ها در انرژی های مختلف……………………………………… 62

جدول (4-5): سطح مقطع واکنشبر اساس مدل شبه کوارکی با در نظر گرفتن 20% کوارک دریا در انرژی های مختلف …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 65

جدول (4-6): مقایسه سطح مقطع واکنشبر اساس مدل شبه کوارکی با در

نظر گرفتن 20% کوارک دریا با مقادیر تجربی در انرژی های مختلف وقتی پیوندهای کوارکی مشترک قبل و بعد از برخورد را در نظر بگیریم……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 67

جدول (4-7): مقایسه سطح مقطع واکنش بر اساس مدل شبه کوارک با در

نظر گرفتن 20 کوارک دریا با مقادیر تجربی در انرژی های مختلف، وقتی پیوند های کوارکی مشترک قبل و بعد از برخورد را در نظر بگیریم………………………………………………………………………………………………………………………………………. 69

جدول (4-8): مقایسه آهنگ واکنش بر اساس مدل شبه کوارک با در نظر گرفتن 20% کوارک دریا با مقدار تجربی 75

جدول (4-9): مقایسه آهنگ واکنش بر اساس مدل شبه کوارک با در نظر گرفتن 20% کوارک دریا با مقدار تجربی 78

فهرست شکل ها

شکل ( 1- 1 ): سلسله مراتب ساختار ماده…………………………………………………………………………………. 4

شکل (1-2): گره بنیادی……………………………………………………………………………………………………………….. 8

شکل (1-3): پراکندگی مولر…………………………………………………………………………………………………………. 8

شکل (1-4): پراکندگی باهاباها…………………………………………………………………………………………………….. 9

شکل(1-5 ): گره کوارک – گلوئونی…………………………………………………………………………………………….. 10

شکل (1- 6 ): نمودارqq qq ………………………………………………………………………………………………. 10

شکل (1- 7 ): پایستگی رنگ در گره کوارک-گلوئونی……………………………………………………………….. 11

شکل(1-8): گره باردار بنیادی لپتونی………………………………………………………………………………………….. 13

شکل (1-9): پراکندگی نوترینو و میوان………………………………………………………………………………………. 13

شکل (1- 10): گره خنثی بنیادی لپتونی…………………………………………………………………………………… 13

شکل (1-11 ): پراکندگی نوترینو و میوان…………………………………………………………………………………… 14

شکل (1-12 ): گره باردار بنیادی کوارک…………………………………………………………………………………….. 14

شکل (1-13 ): گره خنثی بنیادی کوارک…………………………………………………………………………………… 14

شکل (2-1): نمودار انرژی بستگی بر نوکلئون…………………………………………………………………………….. 20

شکل(2-2): نمودار توزیع هسته های پایدار………………………………………………………………………………… 21

شکل (2-3): نمودار شماتیک سطوح انرژی………………………………………………………………………………… 22

شکل (2-4): سهمی های جرمی………………………………………………………………………………………………….. 24

شکل (2-5): ترازهای انرزی نوکلئون ها ……………………………………………………………………………………… 27

شکل ( 2-6): ترازهای انرژی در یک چاه پتانسیل گرد شده شامل یک شکافتگی قوی

اسپین – مدار…………………………………………………………………………………………………………………………………. 30

شکل ( 3-1 ): رشته مراحل یک واکنش هسته ای بر طبق نظریه وایسکوف ……………………….. 35

شکل ( 3-2): واکنش هسته ای در سیستم آزمایشگاهی………………………………………………………….. 39

شکل ( 3-3): واکنش هسته ای در سیستم مرکز جرم……………………………………………………………… 40

شکل ( 3-4): آرایش اساسی تجربی برای تعیین سطح مقطع یک واکنش هسته ای…………….. 44

شکل (4-1): مدل کوارکی و اعداد جادویی…………………………………………………………………………………. 49

شکل (4-2): داده های تجربی انرژی بستگی هسته ای به ازای هر نوکلئون بر حسب عدد جرمی 52

2-2- تاریخچه مایعات یونی 7
2-3- خواص مایعات یونی 9
2-4- کاربردهای مایعات یونی 11
2-4-1- استفاده از مایعات یونی جهت ترسیب الکتروشیمیایی فلزات و نیمه رساناها 11
2-4-2- استفاده از مایعات یونی در کروماتوگرافی 12
2-4-3- استفاده از مایعات یونی در پیل­های سوختی با غشای پلیمری 12
2-5- الكترود های اصلاح شده شیمیایی 13
2-5-1- الکترود­های اصلاح شده با فیلم­های پلیمری 13
2-5-2- الکترودهای اصلاح شده با پلیمرهای قالب مولکولی 15
2-5-3- الکترودهای اصلاح شده با نانوذرات 16
2-5-4- الکترودهای اصلاح شده با آنزیم­ها 17
2-6- الکتروکاتالیز در سطح الکترودهای اصلاح شده 18
2-7- كاربرد اصلاح­گر در بافت خمیركربن 20
فصل سوم: بخش تجربی23
3-1- مواد شیمیایی 24
3-2- تجهیزات 25
3-3- الکترودهای مورد استفاده 25
3-4- روش ساخت الکترودکار 26
فصل چهارم: تهیه الکترودهایخمیرکربناصلاح شده با مایع یونی فاقد و واجد نیکل و بررسی رفتار الکتروشیمیایی
آنها 27
4-1- کلیات 28
4-2- مطالعه پاسخ الکتروشیمیایی الکترودهای T-CPE و IL/CPE به روش ولتامتری چرخه­ای 28
4-3- مطالعه امپدانس الکتروشیمیایی الکترودهای خمیر کربن ساده و خمیر کربن اصلاح شده با مایع یونی 30
4-4- تهیه الکترود خمیرکربن اصلاح شده با مایع یونی واجد نیکل (Ni/IL/CPE) 31
4-5- بررسی اثر سرعت روبش پتانسیل بر رفتار Ni/IL/CPE 34
4–6- پاسخ الکتروشیمیایی Ni/IL/CPEبه روش کرونوآمپرومتری با پله پتانسیل دو گانه 37

4–7- نتیجه گیری 39
فصل پنجم:استفاده از الکترود خمیرکربن اصلاح شده با مایع یونی واجد نیکل(II)برای الکتروکاتالیز
فرآیند اکسایش متانول 40
5-1- کلیات 41
5-2- بررسی فرآیند اکسایش متانول در سطح الکترود­ خمیر کربن 41
5-3- بررسی فرآیند اکسایش متانول در سطح الکترود خمیرکربن اصلاح شده با مایع یونی فاقد و واجد Ni(II) 42
5-4- تاثیر افزایش غلظت متانول بر فرآیند الکتروکاتالیز اکسایش متانول 47
5-5- بررسی فرآیند الکتروکاتالیز اکسایش متانول در سطح الکترود خمیرکربن اصلاح شده به روش کرونوآمپرومتری
با پلۀ پتانسیل دوگانه 49
5-6- محاسبۀ ضریب نفوذ متانول و ثابت سرعت واکنش شیمیایی کاتالیزی بین متانول و محل های فعال نیکل 51
5-7- پایداری الکترود اصلاح شده 53
5-8- نتیجه گیری 53
فصل ششم:استفاده از الکترود خمیرکربن اصلاح شده با مایع یونی واجد نیکل(II)برای الکتروکاتالیز فرآیند
اکسایش فرمالدهید 55
6-1- کلیات 56
6-2- بررسی فرآیند اکسایش فرمالدهید در سطح الکترود خمیرکربن ساده و الکترود خمیرکربن اصلاح شده با مایع یونی 57
6-3- بررسی الکتروکاتالیز اکسایش فرمالدهید در سطح الکترود خمیرکربن اصلاح شده با مایع یونی واجد Ni(II) به
روش ولتامتری چرخه­ای 58
6-4- اثر سرعت روبش پتانسیل بر فرآیند الکتروکاتالیز اکسایش فرمالدهید 60
6-5- بررسی فرآیند الکتروکاتالیز اکسایش فرمالدهید در سطح الکترود خمیرکربن اصلاح شده با مایع یونی واجد نیکل
به روش کرونوآمپرومتری با پلۀ پتانسیل دوگانه 62
6-6- محاسبۀ ثابت سرعت واکنش شیمیایی کاتالیزی بین فرمالدهید با محل های فعال نیکل 64
6-7- نتیجه گیری 65
نتیجه گیری کلی 66
پیشنهادات 69
منابع 70
چکیده انگلیسی 76
مقدمه
اصلاح سطح الکترودها به منظور فراهم کردن برخی کنترل­ها بر روی نحوه­ی برهمکنش الکترود با محیط اطرافش یکی از فعالترین زمینه­های تحقیقاتی مورد علاقه در الکتروشیمی در طی سی سال اخیر بوده است. در حالی که کارآیی یک الکترود به مواردی از قبیل جنس الکترود، محلولی که الکترود در آن قرار دارد و پتانسیل اعمالی به الکترود، محدود می­شود، امروزه قابلیت الکترودهای اصلاح شده مسیر قدرتمندی جهت بهبود کارآیی آنها فراهم کرده است. برای الکتروشیمی تجزیه­ای این موضوع بسیار مهم بوده که اصلاح سطوح الکترودها مسیرهایی جهت افزایش گزینش پذیری، مقاومت در برابر زنگ زدگی، تغلیظ گونه­ها، بهبود خواص الکتروکاتالیزی و محدودیت دسترسی گونه­های مزاحم به سطح الکترود در یک نمونه پیچیده، مانند یک مایع بیولوژیکی را فراهم کرده­اند[2،1]. همچنین نقش مهمی جهت تحقیق در زمینه تبدیل و ذخیره انرژی، محافظت از خوردگی، الکترونیک مولکولی[1] ، ابزارهای الکتروکرومیک[2] و تحقیقات بنیادی در زمینه پدیده­های مؤثر بر فرآیندهای الکتروشیمیایی داشته است [3].
در اهداف الکتروکاتالیزی، الکترودهای اصلاح شده شیمیایی جهت تسریع در سرعت انتقال الکترون ماده تجزیه­ای مورد نظر در پتانسیلی که این انتقال در سطح الکترود برهنه کند است، به کار می­روند. واکنش­های الکترودی بسیاری از مواد تجزیه­ای مهم، در سطح الکترود برهنه نیاز به پتانسیل­هایی بسیار بالاتر از پتانسیل فرمال خود دارند تا بتوانند با سرعت بالای مورد انتظار انجام شوند. تسریع چنین واکنش­های الکترودی که از نظر سینتیکی کند است به­وسیله واسطه­گر­های انتقال بار و طی فرایندی به نام الكتروكاتالیز انجام می­شود. الكتروكاتالیز را میتوان به دو صورت همگن و ناهمگن انجام داد كه در نوع همگن تركیب واسطه گر به محلول اضافه می شود، در حالیكه در نوع ناهمگن از واسطه­گر­های تثبیت شده در سطح الکترودهای اصلاح شده استفاده می­شود. بدین منظور الکترودهای اصلاح­ شده شیمیایی مختلفی برای الکتروکاتالیز ساخته ­شده­اند که شامل [4]:
1) واسطه­گر­های تثبیت شده در یک پوشش تک لایه

2-3-2- توسعه. 33

2-3-3- توسعه پایدار 33

2-4- توسعه پایدار شهری.. 35

2-5- ناپایداری توسعه شهری.. 36

2-6- بنیادهای شهر پایدار 36

2-7- مفاهیم و دیدگاههای اساسی در توسعه محله‏ای.. 37

2-8- محله پایدار 40

2-9- پیدایش دیدگاه توسعه محلهای پایدار 40

2-10- نمونه‏هایی از رویکردهای مرتبط با محله پایدار 41

2-10-1- طراحی محله سنتی.. 41

2-10-2- توسعه محلی مبتنی بر حمل و نقل عمومی.. 41

2-10-3- محلات سرزنده 42

2-10-4- ایده محدوده امن.. 42

2-10-5- ایده رشد هوشمند. 43

2-10-6- توسعه محله‏ای پایدار 43

2-10-7- ابعاد و معیارهای پایداری محله. 44

2-11- وظایف شهرداری در زمینه توسعه پایدار محله‏ای.. 51

2-12- اسکان غیررسمی.. 54

2-12-1- ویژگی‏های اساسی سکونتگاههای غیر رسمی.. 57

2-13- نقد مفهوم حاشیه نشینی.. 63

2-15- پایداری محله‏ای.. 65

2-16- ابعاد شهر پایدار 65

2-17- شاخص های توسعه پایدار 68

2-18- شاخص های پایداری در جهان.. 73

2-18-1- انگلیس…. 73

2-18-2- چین.. 73

2-18-3- آمریکا 74

فصل سوم: روش شناسی و محدوده مورد مطالعه. 80

3-1- مقدمه. 81

3-2- روش تحقیق.. 81

3-3- جامعه آماری.. 83

3-4- گروه نمونه و روش نمونه گیری.. 83

3-5- ابزار گردآوری اطلاعات و روایی و پایایی آن.. 85

3-5-1- ابزار گردآوری اطلاعات… 85

3-5-2- روایی و پایایی پرسشنامه. 86

3-6- روش تجزیه و تحلیل داده‏ها 87

3-7- فرایند انجام تحقیق.. 88

3-8- محدوده مورد مطالعه (محله جعفرآباد) 90

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش…. 97

4-1- مقدمه. 98

4-2-آمارهای توصیفی.. 98

4-3-1-8- بررسی شاخص‏های توسعه پایدار محلی در محله جعفرآباد. 130

– امنیت و ایمنی.. 132

– تنوع و سرزندگی.. 132

– هویت و خوانایی.. 134

– پویایی و سازگاری.. 134

– احساس تعلق.. 135

– دسترسی.. 136

4-3-1-1-تحلیل توسعه پایدار شهری در محله جعفرآباد. 140

فصل پنجم: آزمون فرضیه ها، نتایج پژوهش و پیشنهادها 143

5-1- مقدمه. 144

5-2- بررسی و تفسیر یافته‏های پژوهش و آزمون فرضیات… 144

5-3- نتیجه‏گیری.. 146

5-4- پیشنهادها 144

منابع: 156

پیوست… 160

چکیده

انجدان………………………………………………………………………………………………………………26

2-2-7-امامان اسماعیلی که در ایران حکومت کردند………………………………………………………………………..28

2-2-8-حکومت امامان اسماعیلی در مرکز ایران………………………………………………………………………………..28

2-2-8-1-حکومت و شورش آقاخان محلاتی(آقاخان اول) در کرمان………………………………………………..31

2-2-8-2-مسئله بازگشت آقاخان به ایران…………………………………………………………………………………………34

2-2-8-3-اسماعیلیان ایران پس از رفتن آقاخان اول به هند……………………………………………………………36

2-2-9-آقاخان دوم (آقاعلی شاه)……………………………………………………………………………………………………….37

2-2-10-بررسی مقایسه ای ائمه اسماعیلیان قاسم شاهی و محمدشاهی………………………………………………… 38

 

فصل سوم: اسماعیلیان ایران از آغاز مشروطه تا پایان پهلوی اول1285-1320ش/1906-1942م

3-1-آقاخان سوم…………………………………………………………………………………………………………………………………………..40

3-1-1-شخصیت سیاسی آقاخان سوم…………………………………………………………………………………………………………41

3-1-2-آقاخان سوم و رابطه او با انگلیس……………………………………………………………………………………………………..42

3-1-3-آقاخان سوم و رابطه او با ایران………………………………………………………………………………………………………….43

3-1-4-آقاخان ها و لذائذ دنیوی…………………………………………………………………………………………………………………….44

3-1-5-قانون1905م آقاخان سوم……………………………………………………………………………………………………………………45

3-1-6-سیاست تجددگرایی آقاخان سوم در ایران………………………………………………………………………………………….47

3-2- وضعیت رهبری اسماعیلیان ایران…………………………………………………………………………………………………………….48

3-3-جماعت خانه………………………………………………………………………………………………………………………………………………50

3-4-مدارس اسماعیلیان…………………………………………………………………………………………………………………………………….51

3-5- آئین ها و مراسم اسماعیلیان…………………………………………………………………………………………………………………..54

3-6- روابط اسماعیلیان………………………………………………………………………………………………………………………………………57

3-6-1- رابطه اسماعیلیان ایران با یکدیگر………………………………………………………………………………………………………..59

3-6-2-رابطه اسماعیلیان ایران با اثنی عشری های ایران………………………………………………………………………………. 60

3-6-3-رابطه اسماعیلیان ایران با اسماعیلیان خارج از ایران…………………………………………………………………………..61

3-7-اسماعیلیان و احکام دینی…………………………………………………………………………………………………………………………61

 

فصل چهارم :وضعیت اجتماعی اسماعیلیان ایران از ابتدای دوران پهلوی دوم تا آغاز انقلاب اسلامی ایران 1320-1357 ش/ 1942-1979م

4-1-آقاخان سوم و رابطه او با پهلوی دوم……………………………………………………………………………………………………64

4-2-سال های پایانی امامت آقاخان سوم و نزاع برسر جانشینی او……………………………………………………………..64

4-3-آقاخان چهارم ………………………………………………………………………………………………………………………………………67

4-3-1-آقاخان چهارم و رابطه او با دولت پهلوی…………………………………………………………………………………………68

4-3-2-شبکه توسعه آقاخان………………………………………………………………………………………………………………………..70

4-4-وضعیت رهبری اسماعیلیان ایران…………………………………………………………………………………………………………71

4-4-1-دو کمیته در ایران جهت رسیدگی به امور اسماعیلیان …………………………………………………………………..72

4-4-2-آموزش مذهبی اسماعیلیان……………………………………………………………………………………………………………….73

4-5- فرقه های فرعی اسماعیلیان ایران در دوره معاصر………………………………………………………………………………74

4-5-1-مرادمیرزائی………………………………………………………………………………………………………………………………………..74

4-5-2-طرفداران تیمسار شاه خلیلی……………………………………………………………………………………………………………74

4-6- جشن ها و اعیاد اسماعیلیان………………………………………………………………………………………………………………..77

4-6-1-اعیاد اسلامی……………………………………………………………………………………………………………………………………..77

4-6-2-اعیادشیعیان……………………………………………………………………………………………………………………………………..77

4-6-3- اعیاد اسماعیلیان……………………………………………………………………………………………………………………………..78

4-7-شهرها و روستاهای محل سکونت اسماعیلیان در ایران………………………………………………………………………..78

4-7-1-اسماعیلیان شهرها و روستاهای مرکزی ایران………………………………………………………………………………….78

4-7-2-اسماعیلیان جنوب ایران………………………………………………………………………………………………………………….. 80

4-7-3- اسماعیلیان استان خراسان………………………………………………………………………………………………………………84

4-8 نتیجه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 88

ضمائم

جدول شماره 1، فهرست اسامی امامان اسماعیلی که در ایران امامت کردند……………………………………………….90

1-2- اهمیت موضوع تحقیق ………………………………………

…………………………………………….

5

1-3- اهداف تحقیق ……………………………………..

…………………………………………………………..

6

1-4- پرسش های اصلی ……………………………..

…………………………………………………………..

7

1-5- فرضیه های اصلی …………………………..

…………………………………………………………..

7

1-6- پیشینه تحقیق …………………………………….

………………………………………………………….

7

1-7- قلمرو تحقیق

………………………………………………………………………………………………..

9

1-8- مراحل انجام کار و روش تحقیق

………………………………………………………………..

10

1-8-1- روش تحقیق ……………………………..

…………………………………………………….

10

1-8-2- جامعه آماری ……………………………

…………………………………………………

10

1-8-3- روش نمونه گیری …………………………..

………………………………………………….

10

1-8-4- شیوه گردآوری اطلاعات ……………………………………………………….

……………

11

1-8-5- ابزارهای گردآوری اطلاعات … ………………………………………….

1-8-6- شیوه های تجزیه و تحلیل یافته ها ………………………………………….

………………..11

………………..12

1-8-6-1 روایی (اعتبار) ابزار سنجش ……………………………………..

……………………..

12

1-8-6-2- پایایی ابزارسنجش………………………..

…………………………………………….

12

1-9- محدودیت های پژوهش………………………………………

…………………………………………….

13

فصل دوم: چارچوب نظری پژوهش

مقدمه

…………………………………………………………………………………………………………………..

15

2-1- مفاهیم، اصطلاحات و انواع گردشگری……………………………….

…………………………………

16

2-1-1- تعریف واژه توریست، توریسم…………………………………..

…………………………………

16

2-1-2- سیر تحول تاریخی مفهوم توریسم………………………..

……………………………….

18

2-1-3- هستی شناسی توریست و توریسم ……………………………………………………………………………19

2-1-4- طبقه بندی انواع توریسم……………………………………………………………………………………………..19

2-1-4-1- انواع گردشگری از چند دیدگاه…………………………………………………………………………..20

2-2- تعاریف جنگ، انواع، انگیزه ها و جنگ تحمیلی………………………………………………………………….27

2-2-1- چند دیدگاه درباره مفهوم جنگ…………………………………………………………………………………..27

2-2-2- انواع جنگ ………………………………………………………………………………………………………………..28

2-2-3- انگیزه های مادی و معنوی در جنگ(جنگ تحمیلی)…………………………………………………….28

2-2-4- نگاهی بر جنگ تحمیلی یا دفاع مقدس……………………………………………………………………….29

2-3- رابطه میان جنگ و گردشگری جنگ……………………………………………………………………………………30

2-3-1- انواع گردشگری مرتبط با گردشگری جنگ…………………………………………………………………31

2-3-1-1- گردشگری آموزشی…………………………………………………………………………………………..31

2-3-1-2- گردشگری فرهنگی…………………………………………………………………………………………..32

2-3-1-3- گردشگری میراث…………………………………………………………………………………………….32

2-3-1-4- گردشگری علایق خاص………………………………………………………………………………….33

2-3-1-5- گردشگری سیاه……………………………………………………………………………………………….34

2-3-1-6- گردشگری مکان های سیاه………………………………………………………………………………35

2-3-1-7- گردشگری مرگ………………………………………………………………………………………………36

2-3-1-8- گردشگری میراث بیرحمی و قساوت……………………………………………………………….39

2-3-1-9- گردشگری جنگ……………………………………………………………………………………………..40

2-3-1-10- گردشگری میدان جنگ…………………………………………………………………………………42

2-3-1-10-1- کارکرد میادین جنگ………………………………………………………………………………43

2-3-1-10-2- تیپ شناسی مسافران میادین جنگ………………………………………………………..45

2-3-2- رویکردهای گردشگری جنگ……………………………………………………………………………….46

2-3-3- عرضه و تقاضای گردشگری سیاه(جنگ)……………………………………………………………..48

2-3-3-1- طیف بندی محصولات گردشگری سیاه(گستره عرضه)………………………………..48

2-3-3-2- عوامل محرک گردشگری سیاه……………………………………………………………………51

2-3-3-2-1- ارزش های فرهنگی…………………………………………………………………………….52

2-3-3-2-2- تقدیس……………………………………………………………………………………………….53

2-3-3-2-3- مشخص شدن(برجسته سازی)…………………………………………………………….53

2-3-3-2-4- هویت…………………………………………………………………………………………………53

2-3-3-2-5- آموزش و اکتشاف……………………………………………………………………………….54

2-3-3-2-6- علاقه تاریخی……………………………………………………………………………………..55

2-3-3-2-7- میراث…………………………………………………………………………………………………55

2-3-3-2-8- احساس غربت……………………………………………………………………………………56

2-3-3-2-9- خاطره و یادمان…………………………………………………………………………………..56

2-3-3-2-10- کنجکاوی………………………………………………………………………………………….57

2-3-3-2-11- موقعیت…………………………………………………………………………………………….57

2-3-3-2-12- رسانه……………………………………………………………………………………………….58

2-3-4- عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری جنگ……………………………………………………………..60

2-4- نگاهی کوتاه به تاریخچه گردشگری در جهان……………………………………………………………….64

2-5-تاریخچه گردشگری در ایران………………………………………………………………………………………….66

2-5-1- زمینه تأسیس نهادها و ساختار اداری گردشگری در ایران………………………………………69

2-6- تاریخچه گردشگری جنگ در جهان………………………………………………………………………………71

2-6-1- مقاصدمعروف گردشگری جنگ در جهان………………………………………………………………73

2-6-1-1- گردشگری جنگ در فرانسه……………………………………………………………………………74

2-6-1-2- گردشگری جنگ دربلژیک……………………………………………………………………………..77

2-6-1-3- گردشگری جنگ در ترکیه……………………………………………………………………………..87

2-6-1-4- گردشگری جنگ در روسیه……….. …………………………………………………………………89

2-6-1-5- گردشگری جنگ در ژاپن……………………………………………………………………………….94

2-7- راهیان نور،مقدمه ای برای گردشگری جنگ در ایران……………………………………………………..98

2-7-1- اهداف راهیان نور…………………………………………………………………………………………………99

2-7-2- تفاوت راهیان نور و گردشگری جنگ…………………………………………………………………100

فصل سوم: ویژگی های جغرافیایی استان خوزستان

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………..102

3-1- ویژگی های جغرافیای طبیعی …………………………………………………………………………………103

3-1-1- موقعیت محدوده جغرافیایی……………………………………………………………………………103

3-1-2- زمین شناسی ……………………………………………………………………………………………………103

3-1-3-توپوگرافی………………………………………………………………………………………………………104

3-1-4- اقلیم……………………………………………………………………………………………………………….104

3-1-5- باد………………………………………………………………………………………………………………….105

3-1-6- منابع آب……………………………………………………………………………………………………….106

3-1-7- خاک شناسی……………………………………………………………………………………………………106

3-1-8-پوشش گیاهی…………………………………………………………………………………………………107

3-1-9- حیات جانوری ………………………………………………………………………………………………..108

3-2- ویژگی های جغرافیای انسانی …………………………………………………………………………………….109

3-2-1- سابقه تاریخی استان خوزستان…………………………………………………………………………..109

3-2-2- وجه تسمیه نام خوزستان…………………………………. ……………………………………………..109

3-2-3- مطالعات تقسیمات سیاسی استان خوزستان………………………………………………………..109

3-2-4- ویژگی های اجتماعی(جمعیتی)…………………………………………………………………………..110

3-2-4-1- ویژگی های جمعیتی………………………………………………………………………………….110

3-2-4-1-1- تراکم جمعیت ………………………………………………………………………………….112

3-2-4-1-2- ساختار سنی وجنسی جمعیت استان …………………………………………………112

3-2-4-1-3- سواد…………………………………………………………………………………………………112

3-2-4-2- شاخصه های اشتغال………………………………………………………………………………….113

3-2-5- ساختار اقتصادی……………………………………………………………………………………………….113

3-3- طبقه بندی جاذبه های گردشگری استان خوزستان……………………………………………………..114

3-3-1- جاذبه های طبیعی………………………………………………………………………………………………..115

3-3-2- جاذبه های انسانی ……………………………………………………………………………………………118

3-3-2-1- قلعه های تاریخی…………………………………………………………………………………………120

3-3-2-2- حمام های تاریخی……………………………………………………………………………………….123

3-3-2-3- کاروانسراها…………………………………………………………………………………………………..124

3-3-2-4- مکان های تاریخی…………………………………………………………………………………………125

3-3-2-5- پل های باستانی……………………………………………………………………………………………..129

3-3-2-6- مساجد تاریخی………………………………………………………………………………………………130

3-3-2-7- آرامگاه ها و زیارتگاه ها…………………………………………………………………………………131

3-3-2-8- نقش برجسته ها……………………………………………………………………………………………..135

3-3-2-9- آسیاب های باستانی………………………………………………………………………………………..136

3-3-2-10- خانه های تاریخی………………………………………………………………………………………..137

3-3-3- جاذبه های فرهنگی گردشگری جنگ در استان خوزستان…………………………………………138

3-3-3-1- مسیرهای گردشگری جنگ در استان خوزستان………………………………………………..138

3-3-3-2- یادمان های دفاع مقدس در استان خوزستان……………………………………………………139

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل موضوع پژوهش

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………….153

4-1- یافته های توصیفی پژوهش……………………………………………………………………………………………..154

4-1-1- جنسیت ……………………………………………………………………………………………………………….154

4-1-2- وضعیت تأهل………………………………………………………………………………………………………..154

4-1-3- سن پاسخگویان……………………………………………………………………………………………………..155

4-1-4- تحصیلات پاسخگویان……………………………………………………………………………………………156

4-1-5- شغل………………………………………………………………………………………………..156

4-1-6- وسیله نقلیه……………………………………………………………………………. …………………………….157

4-1-7- سکونت در مناطق جنگی در حین جنگ…………………………………. ……………………………157

4-1-8- اولین بازدید از مناطق جنگی کشور………………………………………………. ……………………….158

4-1-9- آیا از سایر مناطق جنگی کشور بازدید کرده اید؟……………………………………………………..158

4-1-10- آیا از مناطق جنگی سایر کشورها دیدن کرده اید؟…………………………………. ………….159

4-1-11- آیا سابقه حضور در جبهه های جنگ داشته اید؟…. …………………………………………..159

4-1-12- آیا جزء خانواده شهدا و یا جانبازان هستید؟……………………………………………………..160

4-2- یافته های کیفی پژوهش……………………………………………………………………………………………160

4-2-1- ویژگی های خاص گردشگری…………………………………………………………………………..161

4-2-2- نقش برنامه ریزی و آموزش درتوسعه گردشگریجنگ…………. ………………………….162

4-2-3- بزرگداشت آثار…………………………………………………….. ……………………………………….163

4-2-4- همگونی و رابطه مثلث گونه………………………………………………………………………………163

4-2-5- ابعاد بین المللی جنگ……………………………………………………………………………………….164

4-2-6- نقش بخش خصوصی در توسعه گردشگری…………………………………………………………164

4-2-7- نقش ارگان ها و نهادهای دولتی در حفظ مکان ها………………………………………………..165

4-2-8- وجود مین و سیم های خاردار در ایجاد ترس ……………………………………………………..165

4-2-9- فقدان برنامه ریزی و امکانات زیرساختی……………………………………………………………..166

4-2-10- اطلاعات علمی از سایت ها و مکان های مورد بازدید…………………………………………167

4-2-11- رونق گردشگری جنگ در بهبود وضعیت اسکان………………………………………………..167

4-2-12- ورود بازدیدکنندگان به مناطق جنگی………………………………………………………………..168

4-2-13- نقش گردشگری جنگ در توسعه اجتماعی………………………………………………………..168

4-2-14- یادآوری خاطرات جنگ………………………………………………………………………………….169

4-2-15- رضایت از سطح امکانات رفاهی و وضعیت اسکان…………………………………………….170

4-2-16- اثرات یادمان ها در ایجاد خاطره………………………………………………………………………170

4-2-17- تعداد و وضعیت یادمان ها………………………………………………………………………………171

4-2-18- انتخاب راهیان نور و تأثیر آن در افزایش معلومات گردشگران……………………………..171

4-2-19- نقش بازدید از میراث و توان های گردشگری جنگ…………………………………………..172

4-2-20- میزان تمایل برای بازدید دوباره از استان……………………………………………………………173

4-2-21- توجیه و تشویق مردم برای بازدید از مناطق جنگی……………………………………………..174

4-2-22- تغییر در نگرش نسبت به جنگ……………………………………………………………………….177

4-2-23- الویت در انتخاب جاذبه های گردشگری ایران…………………………………………………..175

4-2-24- آینده گردشگری جنگ……………………………………………………………………………………177

4-2-25- مانع اساسی توسعه گردشگری جنگ………………………………………………………………..177

4-3- ارائه مدل مرتبط با گردشگری جنگ…………. ………………………………………………………………..179

4-4- تجزیه و تحلیل SWOT ………………………………………………………………………………………………180

4-4-1- استراتژی و راهبرد مناسب در مناطق جنگی استان خوزستان…………………………………184

4-4-2- جمع بندی تحلیل وضعیت گردشگری جنگ در استان خوزستان………………………….187

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………..190

5-1- نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………….191

5-2- پیشنهادها …………………………………………………………………………………………………………………195

پیوست ها:

پرسشنامه گردشگرن:

فهرست جداول

جدول 2-1: تعاریف و چشم انداز مفهوم تاناتوریسم 37

جدول 2-2: طیف منابع گردشگری سیاه 49

جدول 2-3: سایر عوامل مؤثر بر تقاضای گردشگری جنگ از نگاه گردشگران 63

جدول 4-1: جنسیت گردشگران 154

جدول 4-2: وضعیت تأهل گردشگران 155

جدول 4-3: سن گردشگران 155

جدول 4-4: سطح سواد گردشگران 156

جدول 4-5: شغل بازدیدکنندگان 157

جدول 4-6: وسیله نقلیه 157

جدول 4-7: سکونت در مناطق جنگی در حین جنگ 158

جدول 4-8: اولین بازدید از مناطق جنگی جنوب کشور 158

جدول 4-9: بازدید از سایر مناطق جنگی کشور داشته اند؟ 159

جدول 4-10: بازدید از مناطق جنگی سایر کشورها داشته اند؟ 159

جدول 4-11: سابقه حضور در جبهه 160

جدول 4-12: عضو خانواده های شهدا یا جانبازان 160

جدول 4-13: ویژگی های خاص گردشگری جنگ 161

جدول 4-14: نقش آموزش و برنامه ریزی در توسعه گردشگری جنگ 161

جدول 4-15: بزرگداشت آثار و نتایج جنگ در ترویج صلح 162

جدول 4-16: رابطه مثلث گونهصنعت گردشگریدر تبدیل گردشگری جنگ به جاذبه ملی 163

جدول 4-17: ابعاد بین المللی جنگ و تأثیر در عرصه های ملی 163

جدول 4-18: نقش بخش در خصوصی در توسعه گردشگری 164

جدول 4-19: نقش دولت و نهادهای مربوطه در حفظ مکان ها 164

جدول 4-20: وجود مین و سیم های خاردار در ایجاد نگرانی و عدم جذب گردشگر 165

جدول 4-21: نقش فقدان امکانات زیرساختی در عدم توسعه گردشگری جنگ 165

جدول 4-22: میزان اطلاعات علمی از سایت های جنگی مورد بازدید 166

جدول 4-23: نقش رونق گردشگری جنگ در بهبود وضعیت اسکان گردشگران 167

جدول 4-24: نقش ورود بازدید کنندگان در بهبودی وضعیت ساکنان منطقه 167

جدول 4-25: نقش گردشگری جنگ در توسعه اجتماعی و فرهنگی منطقه 168

جدول 4-26: میزان یادآوری خاطرات به عنوان انگیزه اصلی گردشگری جنگ در منطقه 169

جدول 4-27: میزان رضایت از سطح امکانات رفاهی و وضعیت گردشگران جنگ منطقه 169

جدول 4-28: میزان تأثیر احداث یادمان در ایجاد خاطره ها و حماسه ها 170

جدول 4-29: چگونگی تعداد و وضعیت یادمان ها با توجه به تنوع سایت های جنگی 171

جدول 4-30: تأثیر انتخاب راهنمایان راهیان نور از بین رزمندگان در افزایش معلومات 172

جدول 4-31: نقش بازدید از توان های گردشگری جنگ در استمرار حافظه تاریخی ملت 172

جدول 4-32: میزان تمایل برای بازدید دوباره از استان خوزستان به عنوان مقصد گردشگری 173

جدول 4-33: میزان تشویق سایر افراد برای بازدید از مناطق جنگی جنوب 174

جدول 4-34: میزان تغییر نگرش نسبت به جنگ پس از بازدید از مناطق جنگی جنوب 174

جدول 4-35: الویت انتخاب انگیزه برای بازدید از مناطق جنگی جنوب 175

جدول 4-36: آینده گردشگری جنگ در مقایسه با سایر حوزه های گردشگری ایران 176

جدول 4-37: مانع اساسی توسعه گردشگری جنگ 177

جدول 4-38: ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (نقاط قوت) 179

جدول 4-39: ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (نقاط ضعف) 180

جدول 4-40: ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (فرصت ها) 181

جدول 4-41: ماتریس ارزیابی عوامل خارجی (تهدیدها) 182

جدول 4-42: مجموع ماتریس عوامل داخلی (نقاط قوت و ضعف) 182

جدول 4-43: مجموع ماتریس عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدها) 182

فهرست نمودارها

نمودار 2-1: طیف منابع گردشگری سیاه

نمودار 4-1: الویت در انتخاب انگیزه برای بازدید از مناطق جنگی 175

نمودار 4-2: آینده گردشگری جنگ در مقایسه با سایر حوزه های گردشگری ایران 176

نمودار 4-3: موانع اساسی توسعه گردشگری جنگ 177

نمودار 4-4: مدل زیربنایی گردشگری جنگ در استان خوزستان 178

نمودار4-5: ارزیابی مجموع عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر گردشگری جنگ 183

فهرست نقشه ها

نقشه 2-1: حملات هوایی عراق علیه ایران در جنگ تحمیلی 30

نقشه 2-2: حملات عراق به استان خوزستان 31

نقشه 3-1: تقسیمات سیاسی استان خوزستان 106

چکیده

این پایان نامه به بررسی وضعیت گردشگری جنگ به منظور توسعه گردشگری ملّـی «مطالعه موردی استان خوزستان» پرداخته است. با توجه به این موضوع که جنگ پیامدهای منفی بر صنعت گردشگــری دارد، در دهه های اخیر، به موضوع گردشگری بعد از جنگ در مناطق جنگی پرداخته شده است. گردشگـری جنگ، شکلی جدید از گردشگـری است که پس از جنگ جهانـی اول و دوم شکل گرفت که در آن جنگ با تمـام آثار و پیامدهای خود مبنا و زمینه بروز و ظهور گردشگـری است. این ابعاد شامل مناطق جنگی،صحنه های نبرد، سنگـرها، تسلیحات به جا مانده از جنگ، آثار باقیمانده از قربانیان، یـادمـان ها، موزه ها و … است. از این نظر گردشگـری جنگ شامـل حوزه های مفهومی و قلمـرو معنایی جبهه ها و مناطـق نبرد، مـوزه های جنگ، یادمـان ها و بناهـای یادبود است که با رویکردهای اسطوره ای، تاریخی و تبادل فرهنگی، سیاسی و صلح طلبانه تبیین می گردد. شناسایی جـاذبه های گردشگـری جنـگ در استان خـوزستان به عنـوان نقطـه کانونی جنگ عراق علیه ایران، مطالعه رونـدها و مسائـل عمومی و تخصصی گردشگـری در مناطق جنگـی خوزستان، تحلیل علل فزونی تعداد گردشگران در این استان، سابقه شکل گیری پدیده گردشگری جنگ در کشور«راهیان نور» و بررسی چالش ها و فرصت های فراروی گردشگـری جنگ به منظور ارائه راهکارهای عملی برای نقش آفرینی و توسعه این نوع از گردشگـری در گردشگری ملّـی، اهداف و غایت این پژوهش را تشکیل می دهند. متـدولـوژی این پـژوهش مبتنی بر رویکـرد توصیفـی- تحلیلـی بوده و در کنار آن از الگـوی مـوردی نیز جهت افـزایش روایـی و پایایـی نتایج استفاده شده است. از نظر جامعـه آمـاری بـرای پرسشنامه بازدیـدکنندگان از استان های تهـران، خوزستـان و گلستـان به طور تصادفـی انتخاب شده اند که پاسخ ها و اطلاعات آنها با استفاده از نـرم افزار Excel و SPSS انجام شده است. با کمک تکنیک SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها و راهکارهای مواجه با آن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بیانگـر لزوم استفاده از استراتـژی حمایتـی است که بر اساس این راهبرد، استراتژی توسعه و گسترش گردشگـری جنگ با به حداکثر رساندن نقاط قوت و ایجاد فرصت ها و تنوع در کنار جاذبه مناطـق جنگـی قابـل تحقق است.

مقدمه

سیر و سیاحت بویژه برای گذراندن اوقات فراغت یکی از نیازهای اصلی بشر تلقی شده، به گونه ای که این پدیده با تخصیص 1/. از جمعیت جهان، بزرگترین جابه جایی صلح آمیز تاریخ بشر محسوب می شود. پیشرفت فناوری حمل ونقل و ارتباطات، توسعه تولیدات صنعتی و افزایش درآمد، جهانـی شدن و ابعاد مرتبط با آن، افزایش اوقات فراغت، بهبود خدمات بازنشستگی، ارتقاء سلامت جوامع و دیگر عـوامل تغییرات چشم گیری را در کشورهای صنعتی و به خصوص در شهـرها ایجاد نمـوده و توانسته است جهانـگردی (صنعت بدون درد) را در هزاره سوم میــلادی به عنوان یکی از مهم ترین نیـروهای محرکه اقتصادی و یکی از سه صنعت درآمدزای مهم جهان در کنار صنعت نفت و خودرو سازی مطرح کند( تولایی،1386:15).

اگر در گذشته صحبت از گـردش به میان می آمد، به طور حتم در اذهان بسیاری از مردم تصویری از یک تفـریح ساده با هدف گـذران اوقـاتی از زنـدگی خویش شکل می گرفت؛ اما با گـذشت زمان و کسب و کار و تجربه های نو و بررسی های علمی مشاهده شد که جوامـع امروزی روز به روز درگیر پیچـیدگی های این عصر شده و به طور طبـیعی و ذاتـی رفتار فردی و گروهی خود را طوری تنظیـم می کنند که خواهـان ارزش گـذاری ویـژه ای برای زمـانی از وقت خویـش می شوند و این درک را دارند که هـرچه خود را غرق در دنیای بیکـران فنـاوری کنند به همان کیفیت، نیـازمند بهره منـدی از گردش و تکاپو برای شناخت و درک موضوعاتی جذاب طبیعی، تاریخی و فرهنگی هستند.