2-3-6-گردش خون ششی……………………………………………10

2-3-7-سرخرگ ها و سیاهرگ ها………………………………………10

2-4-فیزیولوژی فیزیکی خون در طیور…………………………………..11

2-5-پروتئین های خون…………………………………………………………………………………11

2-6-اسید اوریک………………………………………………………………………………………..14

2-7-اوره……………………………………………………………………………………………………12

2-8-چربی ها………………………………………………………………………………………………12

2-8-1-انواع لیپوپروتئین……………………………………………………………………………….13

2-9-بافت سلول چربی………………………………………………………………………………….13

2-9-1-سلول های چربی………………………………………………………………………………..13

2-9-2-کلسترول………………………………………………………………………………………….14

2-9-3-ساخت گلسترول……………………………………………………………………………….14

2-9-4-کاربردهای اختصاصی کلسترول…………………………………………………………..15

2-9-5-اهمیت زیست پزشکی کلسترول…………………………………………………………..15

2-9-6-بیوسنتز کلسترول…………………………………………………………………………………16

2-10-آرتواسکلروز…………………………………………………………………………………………… 16

2-10-1-علل اصلی آترواسکلروز………………………………………………………………………….. 16

2-10-2-پیشگیری از آترواسکلروز…………………………………………………………………………. 17

2-11-اهمیت مطالعه فراسنجه های خونی طیور…………………………………………………………… 17

2-12-LDL و HDL……………………………………………………………………………………….. 17

2-13-اختلال چربی خون……………………………………………………………………………………. 18

2-14-استاتین ها………………………………………………………………………………………………… 19

2-14-1-منابع استاتین………………………………………………………………………………………… 19

2-14-2-اثرات استاتین بر روی سلامتی…………………………………………………………………… 20

2-14-3-ایزوتوپ ها…………………………………………………………………………………………… 20

2-14-4-جایگاهی برای استاتین ها…………………………………………………………………………. 20

2-14-5-استاتین ها از نظر تجاری…………………………………………………………………………… 21

2-14-6-مصرف ترکیبی داروها……………………………………………………………………………. 21

2-14-7- آتورواستاتین………………………………………………………………………………………. 22

2-14-8-مکانیسم اتر………………………………………………………………………………………….. 23

2-14-9-هشدارها……………………………………………………………………………………………… 23

2-14-10-عوارض جانبی آتورواستاتین…………………………………………………………………… 23

2-14-11-تداخل دارویی……………………………………………………………………………………. 24

2-14-12-اشکال دارویی…………………………………………………………………………………….. 24

2-14-13-نحوه اثر آتورواستاتین…………………………………………………………………………… 24

2-14-14-کل کلسترول LDL…………………………………………………………………………….. 25

2-14-15-مهار آنزیم Squalene synthase ……………………………………………………….. 26

2-14-16-افزایش کلسترول HDL………………………………………………………………………… 26

2-14-17-انتقال معکوس کلسترول…………………………………………………………………………. 26

2-14-18-فارماکونیتینیک:مکانیسم اثر……………………………………………………………………. 26

2-14-19-اثر آتورواستاتین همراه با سالین (نوعی نمک)……………………………………………… 27

2-14-20-تاثیر آتورواستاتین بر روی ژن SREBP-L……………………………………………….. 27

2-15-ال-کارنیتین…………………………………………………………………………………………….. 27

2-15-1-خواص شیمیایی……………………………………………………………………………………. 29

2-15-2-نام شیمیایی ال-کارنیتین و فرمول شیمیایی……………………………………………………. 29

2-15-3-فرم های تجاری ال-کارنیتین……………………………………………………………………… 30

2-15-4-فرم تجاری ال-کارنیتین در بازار………………………………………………………………… 30

2-15-5-استیل ال-کارنیتین ALC………………………………………………………………………… 31

2-15-6-سنتز ال-کارنیتین…………………………………………………………………………………… 31

2-15-7-محل و مقدار ال-کارنیتین در بدن………………………………………………………………. 31

2-15-8-ساخت ال-کارنیتین در بدن……………………………………………………………………… 32

2-15-9-تامین ال- کارنیتین در جوجه های گوشتی…………………………………………………….. 32

2-15-10-تاثیر ال- کارنیتین در عضلات ران……………………………………………………………. 32

2-16-تاثر ال-کارنیتین در مرغ های تخم گذار……………………………………………………………. 33

2-17-تاثیر ال-کارنیتین بر روی اسپرم ها………………………………………………………………….. 33

2-18-ال-کارنیتین موجود در آغوز………………………………………………………………………… 34

2-19-تاثیر ال-کارنیتین بر روی اجسام کتونی…………………………………………………………… 34

2-20-استفاده از ال-کارنیتین در انسان…………………………………………………………………….. 34

2-21-استفاده از ال-کارنیتین در تغذیه خوک ها………………………………………………………… 35

2-22-تاثیر ال-کارنیتین در ماهی ها………………………………………………………………………… 35

2-23-اثرات جانبی ال-کارنیتین……………………………………………………………………………. 35

2-24-کمبود ال-کارنیتین را به دو گروه از اختلالات اولیه و ثانویه تقسیم بندی می کند………….. 36

مقدار ال-کارنیتین موجود در مواد غذایی (میلی گرم در کیلوگرم)…………………………………….. 37

2-25-طریقه جذب ال-کارنیتین……………………………………………………………………………. 37

2-26-انتقال ال-کارنیتین…………………………………………………………………………………….. 38

2-27-دفع ال-کارنیتین……………………………………………………………………………………….. 38

2-28-کمبود ال-کارنیتین……………………………………………………………………………………. 38

فصل سوم……………………………………………………………………………………………………… 40

3-1-زمان انجام آزمایش…………………………………………………………………………………….. 41

3-2-محل انجام آزمایش و مشخصات آن………………………………………………………………… 41

3-3-قفس های آزمایش………………………………………………………………………………………. 41

3-4-آماده سازی سالن پرورش………………………………………………………………………………. 41

3-5-ماده آزمایشی…………………………………………………………………………………………….. 42

3-6-دما و رطوبت…………………………………………………………………………………………….. 42

3-7-تهویه………………………………………………………………………………………………………. 42

3-8-نوردهی……………………………………………………………………………………………………. 43

3-9-برنامه های بهداشتی و واکسیناسیون…………………………………………………………………… 43

3-10-ماده آزمایشی…………………………………………………………………………………………… 44

3-11- مدل آماری طرح……………………………………………………………………………………… 44

3-12-تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………… 45

3-13-نحوه پیاده نمودن طرح……………………………………………………………………………….. 45

3-14-تنظیم و تهیه جیره های آزمایشی…………………………………………………………………….. 45

3-15-پارامترهای اندازه گیری شده بعد از کشتار…………………………………………………………. 47

3-16-صفات مورد بررسی در آزمایش……………………………………………………………………. 48

3-16-1-میانگین خوراک مصرفی…………………………………………………………………………. 48

3-16-2-میانگین افزایش وزن……………………………………………………………………………….. 49

3-16-3-ضریب تبدیل غذایی………………………………………………………………………………. 51

3-16-4-درصد تلفات……………………………………………………………………………………….. 51

3-16-5-پارامترهای اندازه گیری شده بعد از کشتار……………………………………………………… 52

3-16-6-وزن زنده…………………………………………………………………………………………….. 52

3-16-7-درصد وزن لاشه خالص (لاشه آماده طبخ)……………………………………………………. 52

3-16-8-درصد وزن سینه……………………………………………………………………………………. 52

3-16-9-درصد وزن ران…………………………………………………………………………………….. 52

3-16-10-وزن قلب…………………………………………………………………………………………… 53

3-16-11-وزن سنگدان………………………………………………………………………………………. 53

3-16-12-درصد وزن چربی محوطه بطنی……………………………………………………………….. 53

3-16-13-درصد وزن کبد…………………………………………………………………………………… 53

3-17-اندازه گیری پارامترهای خونی……………………………………………………………………….. 54

3-17-1-گلوکز خون…………………………………………………………………………………………. 54

3-17-1-1-اساس آزمایش………………………………………………………………………………….. 54

3-17-1-2-روش انجام آزمایش…………………………………………………………………………… 54

3-17-1-3-محاسبات………………………………………………………………………………………… 55

3-17-2-تری گلیسرید………………………………………………………………………………………… 55

3-17-2-1-اساس آزمایش………………………………………………………………………………….. 55

3-17-2-2-روش انجام آزمایش…………………………………………………………………………… 56

3-17-2-3-محاسبات………………………………………………………………………………………… 56

3-17-3-کلسترول…………………………………………………………………………………………….. 56

3-17-3-1-اساس آزمایش………………………………………………………………………………….. 56

3-17-3-2-روش انجام آزمایش…………………………………………………………………………… 57

3-17-3-3-محاسبات………………………………………………………………………………………… 57

فصل چهارم…………………………………………………………………………………………………… 59

4-1-اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین بر مصرف خوراک جوجه های گوشتی……………. 60

4-2- اثر افزودن سطوح مختلف ال-کارنیتین بر مصرف خوراک جوجه های گوشتی…………….. 61

4-3- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین و ال-کارنیتین بر مصرف خوراک جوجه های گوشتی 62

4-4- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین بر افزایش وزن جوجه های گوشتی…………………. 64

4-5- اثر افزودن سطوح مختلف ال-کارنیتین بر افزایش وزن جوجه های گوشتی………………….. 65

4-6- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین و ال-کارنیتین بر افزایش وزن جوجه های گوشتی. 66

4-7- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین بر ضریب تبدیل غذایی جوجه های گوشتی…………. 68

4-8- اثر افزودن سطوح مختلف ال-کارنیتین بر ضریب تبدیل غذایی جوجه های گوشتی………….. 70

4-9- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین و ال-کارنیتین بر ضریب تبدیل غذایی جوجه های گوشتی 71

4-10- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین بر صفات لاشه جوجه های گوشتی…………………. 73

4-11- اثر افزودن سطوح مختلف ال-کارنیتین بر صفات لاشه جوجه های گوشتی…………………… 77

4-12- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین و ال-کارنیتین بر صفات لاشه جوجه های گوشتی.. 81

4-13- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین بر فاکتورهای خونی جوجه های گوشتی…………… 84

4-14- اثر افزودن سطوح مختلف ال-کارنیتین بر فاکتورهای خونی جوجه های گوشتی……………. 86

4-15- اثر افزودن سطوح مختلف آتورواستاتین و ال-کارنیتین بر فاکتورهای خونی جوجه های گوشتی 88

فصل پنجم……………………………………………………………………………………………………….. 90

5-1-عملکرد تولید……………………………………………………………………………………………….. 91

5-1-1-خوراک مصرفی……………………………………………………………………………………….. 91

5-1-2- افزایش وزن…………………………………………………………………………………………….. 92

5-1-3-ضریب تبدیل غذایی…………………………………………………………………………………… 92

5-2-صفات لاشه………………………………………………………………………………………………… 94

5-2-1-لاشه………………………………………………………………………………………………………. 94

5-2-2-چربی محوطه بطنی…………………………………………………………………………………….. 94

5-2-3-وزن کبد…………………………………………………………………………………………………. 95

5-2-4-وزن ران و سینه…………………………………………………………………………………………. 96

5-2-5- وزن قلب و سنگدان…………………………………………………………………………………… 96

5-3-فاکتورهای خونی………………………………………………………………………………………….. 97

5-3-1-گلوکز……………………………………………………………………………………………………. 97

5-3-2-کلسترول…………………………………………………………………………………………………. 97

5-3-3-تری گلیسرید……………………………………………………………………………………………. 97

5-3-4-آلکالین فسفات…………………………………………………………………………………………. 98

5-3-5-LDL و HDL ……………………………………………………………………………………….. 98

6-3-5-اسید اوریک…………………………………………………………………………………………….. 98

نتیجه گیری نهایی ……………………………………………………………………………………………………………..99

منابع:………………………………………………………………………………………………………………… 100

چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………117

 

فصل اول کلیات

چکیده

گوشت طیور به عنوان یک منبع پروتئینی ایده آل در سراسر دنیا به حساب می آید از طرفی با توجه به مساله بازارپسندی و استفاده زیاد آن توسط مردم اهمیت دادن به میزان ذخیره چربی در گوشت طیور یک نکته شایان توجه می باشد، برای رفع این وضعیت در تولیدات صنعتی طیور می توان از راهکارهای مختلفی استفاده نمود .لذا هدف از این برسی اثرات رژیم غذایی ال-کارنیتن وآتورواستاتین بر عملکرد رشد ویژگیهای لاشه و فاکتورهای خونی در جوجه های گوشتی بوده ، که مجموعه ای شامل 270 جوجه گوشتی یکروزه نر راس 308 با 27 گروه که هر گروه شامل 10 حیوان می شد در بازده زمانی دسامبر 2013 تا ژوئیه 2014 تقسیم شداند هر گروه شامل یک تکرار (10حیوان در یک گروه می شد)و به مدت 42 روز با رژیم غذایی بدون کالری و بدون نیتروژن تغذیه شداند.، که این رژیم غذایی شامل درجات ل- کارنتین متفاوت (0-150-300-میلی گرم در کیلو گرم) و آتورواستاتین (0 – 100-200-میلی گرم در کیلو گرم) تیمار1:(ال-کارنیتین0,آتورواستاتین 0) تیمار2:(ال =کارنیتین150-آتورواستاتین 0) تیمار 3:( ال کارنیتین 300-آتوراستاتین 0) تیمار4: (ال -کارنیتین 0-آتورواستاتین 100 میلی گرم) تیمار 5: ( ال -کارنتین150 آتورواستاتین 100 میلی گرم) تیمار 6:(ال -کارنیتین 300 ,آتورواستاتین 100 میلی گرم)تیمار7 :(ال کارنیتین 0 آتورواستاتین00 2 میلی گرم) تیمار 8 : ( ال –کارنیتین 150 –آتورواستاتین 200 میلی گرم) تیمار 9 : ( ال –کارنیتین 300-آتورواستاتین00 2 میلی گرم) وزن و ضریب تبدیل غذایی با استفاده از تقسیم هفتگی مصرف غذایی با افزایش وزن هفتگی از 3تا 6 هفتگی اندازه گیری شد نسبت تبدیل غذایی با استفاده از تقسیم هفتگی هر تکرار محاسبه شد در 42 روزگی یک جوجه شاهد به ازای هر تکرار انتخاب شد و کشته شد .پاها از لاشه و قوزک پا جدا شدگردن –بال –قلب – کبد- سنگدان –سینه هم جدا شدند و لاشه خالی یا به عبارتی لاشه آماده طبخ وزن شد و ثبت گردید. چربی شکمی هم اندازه گیری شد.همچنین نمونه های خونی به طور بیوشیمیایی مورد تحلیل قرار گرفت با استفاده از نتایج بدست آمده نشان داده شد که ال-کارنتین 300 به طور قابل توجهی منجرب به بهترین افزایش وزن ضریب تبدیل غذایی P<0/05) ( گردید در ادامه در عین حال آتورواستاتین00 2 نیز به طور قابل توجهی بهترین افزایش وزن و ضریب تبدیل غذایی لاشه وزن لاشه شکم پر و وزن لاشه شکم خالی وزن سینه تری گلیسرید HDL (P<0.05 )را نتیجه داد.

کلمات کلیدی: ال-کارنیتین، آتورواستاتین، چربی ، پارامترهای خونی،سینه ،خون،ضریب تبدیل غذایی،رشد ،جوجه های گوشتی .

تركیبی…………………………………………………………………………………………………………………….18

1-3-3-8-خامه رژیمی…………………………………………………………………………………………………………………….19

1-3-3-9-خامه کم چرب…………………………………………………………………………………………………………………19

1-3-4-طعم دار کردن خامه……………………………………………………………………………………………………………. 21

1-3-4-1-خامه طعم دار………………………………………………………………………………………………………………….21

1-3-4-2-خامه طعم دار بازساخته……………………………………………………………………………………………………22

1-3-4-3-خامه طعم دار بازتركیبی…………………………………………………………………………………………………..22

1-3-4-4-خامه قنادی طعم دار………………………………………………………………………………………………………..22

1-3-4-5-خامه طعم دارپر شده تحت فشار………………………………………………………………………………………22

1-3-4-6-طبقه بندی خامه های طعم دار………………………………………………………………………………………….22

1-3-4-6-1-طبقه بندی انواع خامه طعم دار بر حسب نوع طعم………………………………………………………….23

-1-3-4-7-مواد اولیه جهت تولید خامه طعم دار……………………………………………………………………………….23

1-3-5- تولید محصولات عملگر از خامه ………………………………………………………………………………………. 24

1-3-5-1-ترکیب خامه و خرما…………………………………………………………………………………………………………..24

1-3-5-2-ترکیب خامه و دارچین……………………………………………………………………………………………………….25

1-3-5-3-ترکیب خامه و عسل و دارچین……………………………………………………………………………………………26

1-3-5-4-ترکیب خامه با زنجبیل………………………………………………………………………………………………………27

1-4- محصولات عملگرا …………………………………………………………………………………………………………………..28

1-4-2-1-1-خصوصیات فیزیكی عسل………………………………………………………………………………………………30

1-4-2-1-2-خصوصیات شیمیایی عسل……………………………………………………………………………………………..30

1-4-2-2- زنجبیل……………………………………………………………………………………………………………………………32

فصل دوم: مروری بر پژوهش ها ………………………………………………………………………………………………………..34

2-1- مروری بر پژوهش ها ………………………………………………………………………………………………………………35

2-1-1- پژوهش های انجام شده در مورد خامه و محصولات مشابه………………………………………………………35

2-1-2- مطالعات انجام شده در مورد اثرات دارویی عسل و زنجبیل……………………………………………………….38

فصل سوم : مواد و روش ها ………………………………………………………………………………………………………………42

3-1- تولید خامه عسل و زنجبیل………………………………………………………………………………………………………. 43

3-2-آزمایشات فیزیکو شیمیایی………………………………………………………………………………………………………….43

3-2-1-اندازه گیری pH……………………………………………………………………………………………………………………43

3-2-2-اندازه گیری اسیدیته……………………………………………………………………………………………………………….44

3-2-3-اندازه گیری چربی…………………………………………………………………………………………………………………44

3-3-آزمون میکروبی…………………………………………………………………………………………………………………………44

3-4-آزمون حسی…………………………………………………………………………………………………………………………….45

3-5- تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………………………………………45

فصل چهارم : بحث و نتیجه……………………………………………………………………………………………………………….46

4-1- نتایج حاصل از بررسی میزان چربی نمونه های خامه تولید شده…………………………………………………….47

4-2- نتایج حاصل از بررسی pH نمونه های خامه تولید شده……………………………………………………………….49

4-3- نتایج حاصل از بررسی اسیدیته نمونه های خامه تولید شده………………………………………………………….50

4-4- نتایج حاصل از آزمون حسی نمونه های خامه تولید شده……………………………………………………………..51

4-5- نتایج حاصل از آزمون های میکروبی نمونه های خامه تولید شده………………………………………………….53

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات………………………………………………………………………………………………..55

منابع فارسی و انگلیسی…………………………………………………………………………………………………………………….58

چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………………….63

فهرست جدول ها

عنوان صفحه

جدول 1-1 ویژگی های شیمیایی انواع خامه طعم دار……………………………………………………………………………24

جدول4-1- نتایج آزمون میکروبی خامه عسل و زنجبیل………………………………………………………………………..54

فهرست شكل ها

عنوان صفحه

شکل 3-1- دستگاه pH متر ………………………………………………………………………………………………………………43

شکل3-2-روش ژربر………………………………………………………………………………………………………………………..44

شکل 4-1- نتایج ازمون چربی برای خامه معمولی و فرمولاسیون های خامه عسل و زنجبیل………………………49

شکل 4-2- نتایج آزمونpH برای خامه معمولی و فرمولاسیون های خامه عسل و زنجبیل…………………………50

شکل 4-3- نتایج ازمون اسیدیته برای خامه معمولی و فرمولاسیون های خامه عسل و زنجبیل……………………51

شکل 4-4- نتایج ارزیابی حسی خامه عسل و زنجبیل (فرمولاسیون L ) و خامه معمولی…………………………..53

.

چکیده

فراورده های استریلیزه شیر كه به روش فرادما تهیه می شوند، بویژه شیر و خامه فرادما در سالهای اخیر ،جای خود را در رژیم غذایی مردم ایران باز كرده اند. با افزودن ترکیبات سلامت بخش به محصولاتی نظیر خامه صبحانه می توان ارزش غذایی این محصولات را ارتقا داد. در این تحقیق غلظت های 0، 3، 5 و7 درصد از پودر زنجبیل که با استفاده از فرایند پرتودهی سالم سازی شده بود و همچنین غلظت های 0، 10، 20 و 30 درصد از عسل در فرمولاسیون خامه صبحانه با 30 درصد چربی استفاده شد و سطح علاقه مندی مصرف کنندگان به این محصول در مقایسه با خامه معمولی مورد بررسی حسی قرار گرفت همچنین برخی خصوصیات فیزیکو شیمیایی و میکروبی این محصول از جمله درصد چربی، pH، اسیدیته، کلیفرم، کپک و مخمر نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد اضافه کردن عسل به فرمولاسیون ها سبب کاهشpH و افزایش اسیدیته شد. از نظر مقدار چربی تفاوت معنی داری بین فرمولاسیون های خامه وجود نداشت. فرمولاسیون L با 5 درصد پودر زنجبیل و 30 درصد عسل از نظر ارزیاب ها به عنوان بهترین فرمولاسیون خامه طعم دار انتخاب شد. با اینکه نمونه خامه معمولی از نظر امتیاز رنگ بالاتر از نمونه حاوی عسل و زنجبیل بود ولی خامه عسل و زنجبیل تولیدی از نظر ارزیاب ها از پذیرش کلی بالایی برخوردار بود. خامه عسل و زنجبیل از لحاظ میکروبی در محدوده استاندارد قرار داشت.

کلید واژه: خامه، عسل، زنجبیل، خصوصیات فیزیکو شیمیایی، خصوصیات میکروبی

مقدمه

فرآورده های استریلیزه شیر كه به روش فرادما تهیه می شوند، بویژه شیر و خامه فرادما در سالهای اخیر ،جای خود را در رژیم غذایی مردم ایران باز كرده اند و ویژگیهای خاصی مانند عمر نگهداری طولانی، عدم نیاز به شرایط خاص نگهداری، قبل از باز كردن ظرف حاوی محصول، امكان توزیع در اقصی نقاط كشور و حتی صدور به سایر كشورها، اهمیت ویژه ای به این گروه از فراورده ها بخشیده است.(فلوز، [1]2000) خامه قسمتی از شیر است كه از نظر مقدار چربی شیر نسبتاً غنی بوده و با عمل خامه گیری از شیر جدا شده و به حالت امولسیون چربی در شیر بدون چربی می باشد. انواع خامه شامل خامه کم چرب که 12 درصد چربی دارد، خامه زده شده و سفت شده که 30 درصد از آن را چربی تشکیل می دهد، خامه سنگین که 36 درصد چربی دارد، خامه های پر چرب که 40 درصد چربی دارند، خامه بریده یا خامه ترش که نوع دیگری از خامه می باشد که در کشور انگلستان تهیه می شود. این نوع خامه را با حرارت دادن خامه معمولی تهیه می کنند و به خامه بریده یا ترش معروف است. این خامه بسیار چرب بوده و 55 درصد چربی دارد.( استاندارد ملی ایران، 1386)

محصولات خامه طعم دار که اخیرا مورد توجه تولید کنندگان و مصرف کنندگان قرار گرفته است در استاندارد ملی ایران بدین صورت تعریف شده است: خامه ای است كه با افزودن انواع طعم دهنده های مجاز با و یا بدون شكر طعم دار شده و سپس با یكی از روشهای حرارتی شناخته شده پاستوریزه و یا استریلیزه ( فرادما) شده باشد برای تولید خامه طعم دار می توان از خرما، عسل، مالت، وانیل، شیره انگور، شیره خرما، پودر وانیل، زعفران، پودر دارچین… استفاده کرد. (استاندارد ملی ایران، 1386).

از زنجبیل و عسل می توان به منظور طعم دار کردن خامه استفاده کرد. زنجبیل دارای اسید آمینه بوده که در پروتئین سازی و رشد موثر است. زنجبیل در دسته ادویه جات قرار می گیرد و به صورت تازه و آسیاب شده مصرف می شود. نوع تازه آن مقدار کمی یعنی حدود ۷۰ کالری انرژی دارد در حالی که نوع آسیاب شده زنجبیل ۳۳۰ کیلوکالری انرژی دارد که بیشتر به خاطر وجود نشاسته موجود در ریشه زنجبیل است. جنجرول موجود در زنجبیل به آن طعم تندی می دهد و جزو آنتی اکسیدان های مفید و موثر محسوب می شود. زنجبیل برای درمان سردردهای میگرنی توصیه می شود و همچنین در درمان سرماخوردگی، دردهای معده، تهوع و استفراغ موثر است البته مصرف زیاد زنجبیل خطرناک است و می تواند موجب سوزش معده یا بروز سنگ های کلیوی شود و هم چنین به افرادی که داروهای ضد انعقاد مصرف می کنند توصیه نمی شود. ترکیبات اصلی آن شامل: انواع قندها ۵0 تا۷0 درصد ، چربی ها 3 تا 18درصد اولئورزین 4 تا 5 درصد و ترکیبات سوزاننده 1 تا 3 درصد است.( معطر و اردکانی، 1378)

عسل سرشار از مواد مغذی مختلف است. تاکنون حدود 20 قند در عسل شناخته شده که میزان کل آن حدود 80 درصد می باشد و از مهم ترین آن ها گلوکز(31%) و فروکتوز (38%) را می توان نام برد. عسل حاوی آنزیم های متعددی از جمله اینورتاز، دیاستاز، گلوکز اکسیداز، کاتالاز و … می باشد و فاقد هر گونه چربی یا کلسترول می باشد. عسل حاوی انواع مواد معدنی مانند کلسیم ، پتاسیم، آهن ، فسفر ، منیزیم و … است. تحقیقات نشان داده است که هر چه رنگ عسل تیره تر باشد ، حاوی مواد معدنی بیشتری است.
عسل سرشار از ویتامین های مختلف است که از مهم ترین آن ها ویتامین های B1 , B2 , B3 , B5 , B6 و ویتامین C را می توان نام برد(لاهیجی و معصومی .1373).

با توجه به خصوصیات سلامت بخش عسل و زنجبیل اضافه کردن این دو ماده به خامه صبحانه می تواند نیاز بدن به مواد مغذی بیشماری را مرتفع سازد و در دراز مدت سبب ارتقا سطح سلامت جامعه شود . هدف از این تحقیق اضافه کردن عسل و زنجبیل به خامه صبحانه و بررسی سطح علاقه مندی مصرف کنندگان به این محصول بود.

 

فصل اول

کلیات

• کلیات

  • فراورده های لبنی

فراورده هایلبنیبه آن دسته ازمواد غذاییاطلاق می شود که همگی از شیر تولید می شوند. معمولاً ماده اولیه تولید انواعلبنیات، شیر گاو است. اما گاهی از شیر سایر پستانداران همچون بز، گوسفند، اسب و… هم استفاده می شود

1-2-انواع فراورده های لبنی

• شیرکه پس از پاستوریزه و هموژنیزه شدن با مقادیر متفاوت از چربی در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد.

• ، چربی شیر است که به سرشیر هم معروف است.

• خامه ترش، خامه ایست که به وسیله باکتری تخمیر و ترش شده است.

• ، با حذف آب شیر به دست می آید.

• شیر غنی شده، شیری است که با تبخیر آب آن، غلیظ شده است و معمولاً به آن شکر هم اضافه می کنند.

• کره، همان چربی شیر است که از هم زدن خامه حاصل می شود.

• را از راه جامد کردن شیر تهیه می کنند. سپس این بخش جامد را از آب پنیر جدا کرده و می گذارند تا عمل بیاید. این کار معمولاً توسط باکتری یا مایه پنیر صورت می گیرد.

• ، شیری است که بوسیله باکتری استروپتوکوک ترش شده است.

• ، خامه ایست که به آرامی یخ بسته است. (استاندارد ملی ایران، 1386)

از میان انواع غذاهایی که روزانه به مصرف انسان می رسد، شیر و فرآورده های آن به دلیل تنوعی که دارند در میان گروههای سنی مختلف جایگاه ویژه ای دارد. شیر یکی از مناسبترین مواد غذایی است که علاوه بر انواع پروتئین ها، چربیها (که نسبت به سایر چربیها و روغنها قابلیت هضم بالاتری دارد) ، املاح مورد نیاز بدن بخصوص فسفر و کلسیم ، انواع ویتامین ها و نیز تمامی اسیدهای آمینه ضروری را داراست. شیر سالم : دارای طعمی مطبوع ،خوشمزه و كمی شیرین بوده و رنگ آن سفید مایل به زرد است.(کریم، 1374)

1-3-خامه

2-1-1 اثرکودپتاسیم برارتفاع گیاهان. 15

2-1-2 اثرکودپتاسیم برعملکردبذر. 16

2-2 تاریخ کاشت.. 18

2-2-1 اثرتاریخ کاشت برارتفاع گیاه 19

2-2-2 اثرتاریخ کاشت برعملکردبذر. 21

فصل سوم. 23

3-1 بذرماریتیغال. 24

3- 2 محل انجام تحقیق.. 24

3-3 خصوصیات فیزیکی وشیمائی خاک مزرعه. 24

3-4 مشخصات جغرافیایی واقلیم محل اجرای طرح.. 24

3-5 آماده سازی زمین واجرای نقشه آزمایش… 25

3-6 عملیات کاشت.. 25

3-8 اندازه گیری صفات.. 25

3-9 درصدروغن ودرصدسیلیمارین.. 26

3-10 محاسبات آماری.. 26

فصل چهارم. 27

4-1 ارتفاع بوته. 28

4-2 تعدادشاخه فرعی درگیاه 29

4-3 تعدادگل آذین.. 30

4-4 قطرگل آذین.. 32

4-5 درصدروغن.. 42

4-6 عملکردروغن.. 43

4-7 درصدسیلیمارین.. 35

4-8 عملکردسیلیمارین.. 36

فصل پنجم. 37

5-1 ارتفاع بوته. 38

5-2 تعدادشاخه فرعی درگیاه 39

5-3 تعدادگل آذین.. 40

5-4 قطرگل آذین.. 41…………………………………………………………………………………………………………………..

5-5 درصدروغن.. 42

5-6 عملکردروغن.. 43

5-7 درصدسیلیمارین.. 44

5-8 عملکردسیلیمارین.. 45

نتیجه گیری کلی.. 46

پیشنهادات.. 46

فهرست منابع. 48

پیوستها: 55

فهرست جداول

.جدول(4-1 ) مقایسه میانگین اثرتاریخ كاشت وسطوح مختلف پتاسیم برارتفاع بوته…………………………………………………………..28

جدول(4-2) مقایسه میانگین اثر تاریخ كاشت و سطوح مختلف پتاسیم برتعداد شاخه فرعی……………………………………………….29

جدول4-3 ) مقایسه میانگین اثر تاریخ كاشت و سطوح مختلف پتاسیم بر تعدادگل آذین……………………………………………………30

جدول(4-4) مقایسه میانگین اثر تاریخ كاشت و سطوح مختلف پتاسیم برقطرگل آذین…………………………………………………31

جدول(4-5 ) مقایسه میانگیناثر پتاسیم و اثرمتقابل تاریخ کاشت وپتاسیم بر درصدروغن…………………………………………..31

جدول (4-6) مقایسه میانگیناثر پتاسیم واثر متقابل پتاسیم و تاریخ کاشت بر عملکردروغن…………………………………….41

جدول(4-7) مقایسه میانگیناثر پتاسیم و اثر متقابل پتاسیم و تاریخ کاشت بر درصدسیلیمارین………………………………….34

جدول(4-8) مقایسه میانگیناثر پتاسیم و اثر متقابل تاریخ کاشت وپتاسیمبرعملکردسیلیمارین…………………………………34

چکیده

ماریتیغال (Silybum marianumL.)از خانواده کاسنی (Asteraceae) گیاهی دارویی، علفی و یکساله است که در نقاط مختلف ایران به صورت وحشی یافت میشود. مواد مؤثره دانه های گیاه ماریتیغال از نوع فلاونولیگنان ها هستند که این مواد5/1تا3 درصدوزن دانه ماریتیغال راتشکیل می دهند. مهمترین فلاونوئیدهای موجود در دانه های این گیاه عبارتند از: سیلیبین، سیلی کریستین وسیلی دیانین که مجموعه آنها تحت عنوان ترکیبات سیلیمارین شناخته می شوند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر سطوح مختلف پتاسیم و تاریخ کاشت های مختلف بر روی صفات کمی و کیفی گیاه دارویی ماریتیغالSilybum marianumL.))دراستان فارس، شهرستان اقلید بود. آزمایش درقالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارها شامل 3 تاریخ کاشت (20اردیبهشت,30اردیبهشت و10خرداد) و 3 سطح کود پتاسیم (150,100,0 کیلوگرم در هکتار) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای تاریخ کاشت و کود پتاسیم تاثیر معنی داری بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه ماریتیغال دارند، اما اثرات متقابل این دو تیمار معنی دار نبود. بیشترین کمیت صفات رشدی همچون ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، تعدادگل آذین و قطر گل آذین در تاریخ کاشت دوم یعنی 30 اردیبهشت بدست آمد. شواهد نشان می دهد که تیمار کود پتاسیم بیشترین تاثیر را بر روی صفات کیفی گیاه از جمله درصد روغن، درصد سیلیمارین، عملکرد روغن و عملکرد سیلیمارین داشت. همچنین، بالاترین مقدار روغن در تیمار 150 کیلوگرم در هکتار پتاسیم بدست آمد. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که تیمار تاریخ کاشت 30 اردیبهشت به همراه تیمار 150 کیلوگرم در هکتار کود پتاسیم برای داشتن حداکثر رشد و نمو و بالاترین عملکرد گیاه مناسب می باشد و می توان برای مناطق جغرافیایی با شرایط زیست بوم مشابه توصیه نمود.

کلمات کلیدی: ماریتیغال، صفات مورفولوژیکی، روغن دانه، سیلیمارین

فصل اول

مقدمه

1-1 مقدمه:

جوامع بشری از ابتدای شكل گیری در ارتباط نزدیك با محیط اطراف خود بوده و از اجزاء تشكیل دهنده محیط، برای بدست آوردن غذا و دارو استفاده كرده است، شناخت وکاربرد گیاهان برای تهیه غذا و دارو به طور مسلم از طریق آزمون و خطا بوده و به تدریج انسان توانست احتیاجات خود را از محیط اطراف خود تأمین نماید. با شكل گیری تمدن ها و فراهم آمدن امكانات بیشتر، شناخت انسان به تدریج كامل تر گشت.(جم زاده،1388 ). گیاهان دارویی یكی از منابع مهم برای درمان بیماری ها بوده اند و در تمدن های پیشین جمع آوری و كشت آن ها در مكان های مقدس نظیر دیرها و صومعه ها متداول بوده است (جم زاده،1388 ). استفاده از گیاهان در طب سنتی در ایران و سایر كشورهای جهان متداول بوده و بر اساس شواهد تاریخی، كشور ایران در این زمینه پیشتاز و از كشورهای مطرح جهان بوده است (جم زاد، 1388).

استفاده از گیاهان دارویی به قدمت عمر انسان است چون بیماری­ها با پیدایش بشر متولد شده­اند و اسناد چند هزار ساله موجود در تاریخ طب و دارو­سازی حاوی تجربیات و اطلاعات ارزشمند گیاهان درمانی می­باشد،که تا چند دهه گذشته آنچه به عنوان دارو مورد استفاده قرار می­گرفت از منابع طبیعی و به طور عمده از گیاهان به­دست می­آمد. با پیشرفت سریع علوم از یک سوء، و مسائل اقتصادی از سوی دیگر از مصرف گیاهان دارویی به صورت گذشته کاسته شد و داروهای شیمیایی در بسیاری موارد جایگزین آنها شدند(امیدبیگی،1376 ) اما تجربه چند دهه اخیر نشان می­دهد که داروهای شیمیایی با تمام کارایی که دارند، اثرات نا­مطلوب و ناگوار, بسیاری به همراه دارند،که امروزه ثابت شده است کمتر ماده خالصی وجود دارد که دارای اثرات سوء نباشد به همین دلیل در دو دهه اخیر بازگشت به استفاده از گیاهان دارویی مورد توجه بسیار قرار گرفته است و دانشگاه­ها، مراکز تحقیقاتی، کارخانه­ها و سازمان بهداشت جهانی [1]برنامه­های وسیعی جهت استفاده گیاهان دارویی تدارک دیده، و نقش گیاهان دارویی را در قرن بیست و یکم سرنوشت ساز تلقی نموده­اند، با توجه به اینکه در حال حاضر مواد اولیه دارویی در ایران کمتر ساخته می­شود و در صنعت داروسازی به طور اساسی نیازمند به این مواد می­باشیم، استفاده از منابع گیاهان دارویی داخلی یکی از راه­های کاهش این نیاز است که از دیر زمان در ایران به طور سنتی رواج داشته است، اما استفاده­های صحیح از گیاهان دارویی مشروط به وجود اطلاعات دقیق و علمی است که متأسفانه بر اثر مرور زمان و به علت دخالت افراد نا­ آگاه و سود­جو منحرف گشته و افسانه­ها و مطالب غیر واقع به آن­ها اضافه شده است که باید آن­ها را از هم جدا نمود و این جدا­سازی احتیاج به افراد متخصص و صاحب نظر دارد تا نتایج حاصله قابل کاربرد باشد(امیدبیگی،1376 ). در اوایل قرن حاضر پیشرفت علم شیمی و کشف سیستم­های پیچیده­ی سنتز ارگانیک منجر به توسعه­ی صنعت دارو­سازی و جایگزینی شیمی درمانی شد، بدین طریق پزشکی مدرن توانست بسیاری از بیماری­ها غیر قابل علاج و غالباً مرگ آور را درمان کند. با وجود این گیاهان دارویی و داروهایی که از آن­ها تهیه می­­شدند هرگز به طور کامل کنار گذاشته نشدند(امیدبیگی،1376 ). طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی امروزه بیش از 80 درصد مردم جهان (نزدیک به 5 میلیارد نفر)، برای درمان بیماری­ها هنوز از داروهای گیاهی استفاده می­کنند، تقریباً یک چهارم دارو­های تهیه شده­ی دنیا داروی منشأ گیاهی هستند که یا مستقیماً از گیاهان عصاره گیری شده­اند و یا بر اساس ترکیب گیاهی، سنتز شده­اند(امیدبیگی،1376 ). واژه گیاهان دارویی تنها به تسکین دهنده آلام مردم اطلاق نمی­شود بلکه این گیاهان در زیر گروه غذا به عنوان طعم دهنده­ها، نوشنیدنی­ها، شیرین­کننده­ها، رنگ طبیعی و حشره­کش وهمچنین به عنوان ماده اولیه محصولات آرایشی و بهداشتی نیز مورد استفاده قرار میگیرند(امیدبیگی، 1376).با نظری اجمالی به فرهنگ مصرف داروهای گیاهی در ایران متوجه میراث با ارزش این گیاهان در طب غنی سنتی ایران می­شویم. از طرفی فلات وسیع ایران از اقلیم­ها و محیط­های گوناگون برخوردار است به همین دلیل بیش از 7500 گونه گیاهی مختص به ایران است، از این رو به حق فلور ایران یکی از منابع دارو خیز جهان محسوب می­شود (زارع زاده، 1383)

1-2 تاریخچه گیاهان دارویی:

سود…………………………………………………………………………….10

1-14- عامل استانداردسازی داده ها……………………………………………………………..11

1-15- ساختارکلی تحقیق………………………………………………………………………….11

فصل دوم:پیشینه تحقیق………………………………………………………………………….13

بخش اول-مبانی نظری……………………………………………………………………………14

2-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………..14

2-2- کلیات…………………………………………………………………………………………14

2-3- تشریح اختلاف میان سودخالص ووجه ناشی ازفعالیتهای عملیاتی …………………….15

2-4- مفهوم سودازنظرسرمایه گذاران……………………………………………………………16

2-5- مفهوم سودگزارش شده……………………………………………………………………..17

2-6- اهمیتجریان های نقدی…………………………………………………………………….18

2-7- ظهورنظریه کیفیت سود:……………………………………………………………………19

2-7-1- مفهوم کیفیت سود ………………………………………………………………………..20

2-7-2-اهمیت ارزیابی کیفیت سود ………………………………………………………………23

2-8- عوامل مؤثربرکیفیت سودوارزیابی آن:……………………………………………………24

2-8-1-روشهای حسابداری ………………………………………………………………………25

2-8-2- برآوردهای حسابداری …………………………………………………………………..27

2-8-3-نوع صنعت ……………………………………………………………………………….27

2-8-4-ویژگی های مالی …………………………………………………………………………28

2-8-5-عوامل سیاسی…………………………………………………………………………29

2-9- مفاهیم وروشهای اندازه گیری کیفیت سود:………………………………………………..30

2-9-1-مفهوم کیفیت سودمبتنی برسری های زمانی ویژگی های سود ……………………….30

2-9-2-مفهوم کیفیت سودبراساس رابطه بین سود،اقلام تعهدی ووجه نقد ……………………31

2-10- اقلام تعهدی:……………………………………………………………………………….31

2-10-1-اجزای اقلام تعهدی …………………………………………………………………….34

2-10-2-نقش واهمیت اقلام تعهدی ………………………………………………………………34

2-10-3-نسبت وجه نقدحاصل ازعملیات سود ………………………………………………….35

2-10-4-سایرمفاهیم کیفیت سودازدیدگاه اقلام تعهدی…………………………………….35

2-11- ارتباط بادیدگاه مفیدبودن برای تصمیم گیری…………………………………………….36

2-12- تحلیل کیفیت سود …………………………………………………………………………37

2-13- روشهای دستکاری سود…………………………………………………………………..37

2-14- تحلیل بنیادی کیفیت سود………………………………………………………………….38

2-15- مفهوم بازده………………………………………………………………………………..40

2-16- رویکردهاومعیارهای ارزیابی عملکردشرکتها …………………………………………41

2-17-بازده سهام…………………………………………………………………………………41

2-18- تفاوت دیدگاه مدیریت وسهامداران درمحاسبه بازده…………………………………….42

2-19- عوامل تأثیرگذاربربازده سهام:……………………………………………………………42

2-19-1-نقض مدلCAPM …………………………………………………………………….43

2-19-1-1-نسبت سودبه قیمت(E/P) …………………………………………………………..44

2-19-1-2-اندازه شرکت………………………………………………………………………..44

2-19-1-3-برگشت معکوس بازده دربلندمدت …………………………………………………44

2-19-1-4-نسبت ارزش دفتری بهارزش بازار(B/M) ……………………………………..45

2-19-1-5-اهرم مالی……………………………………………………………………………45

2-19-2-مدل فاماوفرنج ………………………………………………………………………….45

2-20- روشهای محاسبه بازده سهام……………………………………………………………..46

2-21- پایداری سود……………………………………………………………………………..46

بخش دوم-پیشینه موضوع تحقیق………………………………………………………………47

الف )تحقیقات انجام شده درخارج ازکشور …………………………………………………….47

2-22-تحقیقات مربوط باکیفیت سود ……………………………………………………………47

2-23-تحقیقات مربوط بارابطه بین سودوبازده …………………………………………………51

2-24-تحقیقات مرتبط باجریان نقدی: …………………………………………………………..54

2-24-1-محتوای اطلاعاتیجریان نقدی………………………………………………………..54

2-24-2-پیش بینی جریان نقدی ………………………………………………………………….55

2-24-3-جریان نقدی دربررسی رابطه سودوبازده …………………………………………….56

2-25-تحقیقات مرتبط باتغییرسودنقدی …………………………………………………………..57

2-26-تحقیقات مربوط بااقلام تعهدی: …………………………………………………………..58

2-26-1-ارتباط وجه نقدحاصل ازفعالیتهای عملیاتی واقلام تعهدی بابازده سهام ……………..58

2-26-2-کیفیت اقلام تعهدی وسود:نقش خطاهای برآوردتعهدی ………………………………58

2-26-3-رابطه بین قابلیت اتکاء اقلام تعهدی وپایداری سود ………………………………….59

ب )تحقیقات انجام شده درداخل کشور ……………………………………………………………59

2-27-ساسان میار(1374) ………………………………………………………………………59

2-28-رضوان حجازی(1375) …………………………………………………………………60

2-29-احمدظریف فرد(1378) ………………………………………………………………….60

2-30-احمدبدری(1378)……………………………………………………………………….60

2-31-عارف باباپور(1380)…………………………………………………………………….61

2-32-پرویزخاوری واحمدرضاباقری گرمارودی (1380)…………………………………61

2-33-احمدعزیزی ومحمدرضاپوررضا(1380)……………………………………………….61

2-34-حسین کدخدایی وعلی صابری(1381)………………………………………………….61

2-35-ساسان مهرانی وکاوه مهرانی (1382)…………………………………………………..61

2-36- علی ثقفی وغلامرضاکردستانی(1383)…………………………………………………62

2-37- حمیدحقیقت وعلی همایون(1383)……………………………………………………….62

2-38-ایرج نوروش ورضامجیدی(1383)……………………………………………………..62

2-39- احمدبدری،سیدجلال صادقی شریف وسعیدطوسی(1384) ……………………………62

2-40- بیتامشایخی،ساسان مهرانی،کاوه مهرانی وغلامرضاکرمی(1384)…………………..63

2-41- محمدحسین قائمی ،امین رضاخوشدل نظامی(1385)………………………………..63

2-42-کریمی وصادقی(1389)………………………………………………………………..63

2-43- مرضیه ابریشم چی(1389)………………………………………………………………63

2-44-محمدزادگان(1385)………………………………………………………………………64

2-45- خلاصه مطالعات مرتبط باموضوع تحقیق…………………………………………..64

2-46- خلاصه…………………………………………………………………………………….72

فصل سوم:روش شناسی تحقیق………………………………………………………………….74

3-1-مقدمه …………………………………………………………………………………………75

3-2- بیان مسأله……………………………………………………………………………………76

3-3- فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………….77

3-4- جامعه آماری………………………………………………………………………………..78

3-5- نمونه آماری…………………………………………………………………………………78

3-6- روش تحقیق…………………………………………………………………………………79

3-7- دوره زمانی تحقیق…………………………………………………………………………..79

3-8- جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………..79

3-9-سنجش متغیرهای مستقل ووابسته:………………………………………………………80

3-9-1-مدل تحقیق…………………………………………………………………………………80

3-9-2-اقلام تعهدی…………………………………………………………………………..80

3-9-3-اقلام اختیاری وغیراختیاری …………………………………………………….81

3-9-4-پایداری سود……………………………………………………………………………….82

3-9-5-بازده عادی سهام………………………………………………………………………….83

3-10-عامل استانداردکننده…………………………………………………………………..84

3-11-تعریف مقداراحتمال:……………………………………………………………………..85

3-11-1-مراحل بررسی فرضیات آماری……………………………………………………….88

3-11-1-1-بررسی ضریب همبستگی بین متغیرهای مستقل ومتغیرهای وابسته……………..88

3-11-1-2-بررسی فرضیات زیربنایی………………………………………………………….88

3-12-خلاصه……………………………………………………………………………………..88

فصل چهارم:تجزیه وتحلیل اطلاعات……………………………………………………………..90

4-1-مقدمه………………………………………………………………………………………….91

4-2-آمارتوصیفی متغیرهای تحقیق:……………………………………………………………..91

4-2-1- تحلیل توصیفی بازده……………………………………………………………………..91

4-2-2- تحلیل توصیفی اقلام تعهدی اختیاری استانداردشده…………………………………….92

4-2-3- تحلیل توصیفی اقلام تعهدی غیراختیاری استانداردشده………………………………..93

4-2-4- تحلیل توصیفی پایداری سود استانداردشده……………………………………………..93

4-3- آزمون نرمال بودن داده ها………………………………………………………………….94

4-4- آماراستنباطی(بررسی فرضیات تحقیق):………………………………………………….94

4-4-1- بررسی فرضیه اصلی (رابطه کیفیت سود و بازده سهام) …………………………..94

4-4-2- بررسی فرضیه اول (رابطه بین اقلام تعهدی اختیاری و بازده سهام) ……………….95

4-4-3- بررسی فرضیه دوم (رابطه بین اقلام تعهدی غیر اختیاری و بازده سه………………95

4-4-4- بررسی فرضیه سوم (رابطه بین پایداری سود و بازده سهام)………………………96

4-4-5-رگرسیون چندمتغیره…………………………………………………………………96

4-5- مقایسه بازده سهام برحسب شرکتها………………………………………………………..98

4-6- مقایسه بازده سهام برحسب سال……………………………………………………………98

4-7- خلاصه………………………………………………………………………………………99

فصل پنجم:نتیجه گیری وپیشنهادات……………………………………………………………100

5-1- مقدمه……………………………………………………………………………………….101

5-2- خلاصه موضوع درروش تحقیق…………………………………………………………102

5-3- خلاصه یافته های تحقیق…………………………………………………………………103

5-4-نتیجه گیری ………………………………………………………………………………..103

5-5-پیشنهاداتی درارتباط باموضوع …………………………………………………………..104

5-6-پیشنهاداتی درارتباط باتحقیقات آتی ………………………………………………………104

منابع………………………………………………………………………………………………106

فهرست جداول

عنوان صفحه

(جدول2-1): چارچوب هاومعیارهای ارزیابی کیفیت سود……………………………………..23

(جدول2-2): خلاصه مطالعات انجام شده درخارج ازایران…………………………………….64

(جدول2-3): خلاصه مطالعات انجام شده درایران………………………………………………69

(جدول4-1): شاخص های توصیفی متغیربازده سهام……………………………………………92

(جدول4-2): شاخص های مرکزی وپراکندگی اقلام تعهدی اختیاری………………………….93

(جدول4-3): شاخص های مرکزی وپراکندگی اقلام تعهدی غیراختیاری……………………..93

(جدول4-4): شاخص های مرکزی وپراکندگی پایداری سود……………………………………94

(جدول4-5): آزمون نرمال بودن داده ها…………………………………………………………94

(جدول4-6): رابطه کیفیت سودوبازده سهام……………………………………………………..95

(جدول4-7): رابطه بین اقلام تعهدی اختیاری وبازده سهام……………………………………..95

(جدول4-8): رابطه بین اقلام تعهدی غیراختیاری وبازده سهام…………………………………96

(جدول4-9): رابطه پایداری سودوبازده سهام……………………………………………………96

(جدول4-10): رگرسیون چندمتغیره……………………………………………………………..96

(جدول4-11): خلاصه مدل رگرسیون چندمتغیره……………………………………………….97

(جدول4-12): معناداربودن مدل رگرسیون چندمتغیره………………………………………….97

(جدول4-13): معناداربودن یانبودن هریک ازمتغیرهای مستقل باوابسته……………………..98

(جدول4-14): آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه بازده سهام برحسب شرکتها……………..98

(جدول4-15): آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه بازده سهام برحسب سال…………………99

(جدول5-1): جدول خلاصه یافته های تحقیق …………………………………………………103

1-5-11- فعالیتمیکروارگانیسمهادرفریزر

1-5-12- لفافهایضدآبوبخار

1-6- پرتودهیموادغذائی

1-6-1- نگهداریموادغذائیبهروشپرتودهی

1-6-2- پرتودهیموادغذائی

1-6-3- منابعاشعهیاپرتو

1-6-4- مزایایاشعهدهیموادغذائی

1-6-5- معایباشعهدهیموادغذائی

1-6-6- اثراتاشعهدهیبرکیفیتموادغذائی

1-6-7- چگونگیتاثیراتضدمیکروبیپرتودهی

1-6-8- تغییراتمیکروبی

1-6-9- مقاومتآنزیمها

1-6-10- فرآوریموادغذاییبهمنظورپرتودهی

1-6-11- قوانین

1-7- نگهداریموادغذاییبهروشکنسروکردن

1-7-1- مراحلتولیدکنسروموادغذایی

1-8- نگهداریموادغذاییبهکمكحذفآب

1-9- خشكکردنموادغذایی

1-9-1- انواعخشککردن

1-9-2- مکانیسمخشککردن

1-9-3- کیفیتموادغذاییدرفرآیندخشککردن

1-9-4- اثراتتغذیهای خشککردن

1-10-روشهایغیرحرارتینگهداریموادغذایی

1-11- فرآوریموادغذاییبااستفادهازفشارهیدرواستاتیكبالا

1-11-1- عواملموثربرغیرفعالشدنمیکروارگانیسمهادرفشاربالا

1-11-2- استفادهازفشاربالادرفرآوریموادغذایی

1-11-3- اثرفرآیندHPPبرموادغذاییمختلف

1-12- میدانهایالکتریکیپالسیقوی

1-12-1- سیستمهایفرآوریدرمیدانهایالکتریکیپالسیقوی

1-12-2- اثراتبیولوژیکیوکاربردهایمیدانهایالکتریکیپالسیدرنگهداریموادغذایی

1-12-3- اثرمیدانهایالکتریکیپالسیبرآنزیمها

1-13- استفادهازترکیباتشیمیاییوبیوشیمیاییدرنگهداریموادغذایی

1-13-1- ترکیباتشیمیاییباخواصضدمیکروبی

1-13-2- نگهدارندههایطبیعیغذا

1-14-فساد مواد غذایی

1-15-پیشرفت های فن آوری

1-16-کاربرد باکتریوسین ها

1-17-کاربردLABها

1-18-ایمنی و کیفیت مواد غذایی

1-19-افق آینده

1-20-اهداف

فصل دوم: بر تحقیقات گذشته

فصل سوم: روش تحقیق

3-1-تهیه ی بیومس و عصاره قارچ تریکودرما

3-2-تهیه ی گوشت پروسس شده تحت شرایط آزمایشگاهی

3-3-گروه های مواجه وتعیین بار میکروبی

3-4-روش تعیین بار میکروبی در گروه های مختلف

فصل چهارم: یافته ها

فصل پنجم: بحث

5-1- بحث

5-2- نتیجه گیری

5-3- پیشنهادات

منابع

چکیده انگلیسی

فهرست نمودارها

نمودار 4-1- مقدار بار میکروبی گوشت پروسس شده بعد از افزودن بیومس و انکوباسیون در زمان های مختلف و در دمایCº25

 

نمودار 4-2- مقدار بار میکروبی گوشت پروسس شده بعد از افزودن بیومس و انکوباسیون در زمان های مختلف و در دمایCº4

 

نمودار 4-3- مقدار بار میکروبی گوشت پروسس شده بعد از افزودن عصاره و انکوباسیون در زمان های مختلف و در دمایCº4

 

نمودار 4-4 مقدار بار میکروبی گوشت پروسس شده بعد از افزودن عصاره و انکوباسیون در زمان های مختلف و در دمایCº25

 

نمودار 4-5- مقدار بار میکروبی گوشت پروسس شده بعد از افزودن نیترات و انکوباسیون در زمان های مختلف و در دمایCº4

 

نمودار 4-6- مقدار بار میکروبی گوشت پروسس شده بعد از افزودن نیترات و انکوباسیون در زمان های مختلف و در دمایCº25

 

نمودار 4-7- مقدار بار میکروبی گوشت پروسس شده در زمان های مختلف بعد از افزودن بیومس، عصاره و نیترات در دمایCº4

 

نمودار 4-8- مقدار بار میکروبی گوشت پروسس شده در زمان های مختلف بعد از افزودن بیومس، عصاره و نیترات در دمایCº25

 

چکیده فارسی

نگه دارنده های شیمیایی اکثرا دارای عوارض بوده و می توانند بیماری های مهلکی نظیر سرطان را برای انسان بهمراه داشته باشند. هدف این مطالعه استفاده از بیومس و عصاره ی قارچ تریکودرما بعنوان یک نگه دارنده طبیعی و مقایسه آن با نیترات بعنوان یک نگه دارنده شیمیایی بود. در این تحقیق قارچ تریکودرما ویریده (Trichoderma viride) با شماره ی استاندارد PTCC 5157 از مرکز سازمان پژوهش های علمی و صنعتی مركز كلكسیون میکروارگانیسم های صنعتی ایران تهیه گردید. سپس طبق پروتوکول استاندارد عصاره و بیومس از آن بدست آمد. در مرحله بعد گوشت پروسس شده تحت شرایط آزمایشگاهی تهیه و بطور جداگانه به آن نیترات، بیومس و عصاره اضافه شد و سپس در طی زمان های مختلف بارمیکروبی آنها در دماهای مختلف ارزیابی شد. این مطالعه نشان داد که در هفته ی اول تفاوتی در بار میکروبی بین سه حالت ( عصاره، بیومس و نیترات) وجود نداشت، اما در هفته ی دوم بیشترین و کمترین بار میکروبی بترتیب در گوشت حاوی عصاره (معادل 10⁵×28) و گوشت حاوی نیترات (معادل 10⁵×20) بود. در هفته ی سوم روند تغییر کرد، بدین معنی که بیشترین بار میکروبی در گوشت حاوی نیترات (معادل 10⁵×24) و کمترین بار میکروبی در گوشت حاوی عصاره (معادل 10⁵×20) دیده شد. در هفته ی چهارم نیز کمترین بار میکروبی(معادل 10⁵×15) باز برای عصاره دیده شد ، اما بیشترین بار میکروبی برای گوشت حاوی بیومس دیده شد (معادل 10⁵×42). این مطالعه همچنین به ما نشان داد بار میکروبی در دمایCº 4 کمتر از دمایCº 25 می باشد

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

1-1-اصولکلینگهداریموادغذایی

تاریخ نگهداری مواد غذایی با تاریخ پیدایش انسان و تغذیه وی همراه بوده، یکی از بزرگترین مشکلات

اکولوژیکی آن را تشکیل داده است زیرا بشر به منظور نگهداری مواد غذایی برای سایر فصول همواره با موجودات مزاحمی که خود را شریک غذای او می دانستند مواجه بوده. حیوانات مختلف مانند سگ، گربه،جوندگان و حشرات و سرانجام باکتری ها، قارچهاو کپکها همیشه در کمین خوردن و از بین بردن یا آلودگی غذای انسانها بوده اند. تعداد بسیاری از این موجودات هنوز هم مغلوب بشر نگردیده اند و از این رو به نظرمی رسد که جدال انسان با آنها ابدی خواهد بود.

طبقه بندی مواد غذایی براساس نحوه فساد پذیری بر اساس مقاومت در مقابل فساد، غذاها را به سه گروه

تقسیم می کنند :

• مقاوم یا فسادناپذیر : این غذاها فسادناپذیرهستند مگر اینکه در هنگام تهیه و جابجایی آنها توجه لازم به عمل نیاید که شامل : شکر، آرد و حبوبات خشک می باشد.

• نیمه مقاوم : چنانچه این غذاها به طور مناسب تهیه، جابجا و نگهداری شوند، برای مدت زمان

نسبتاًطولانی فساد ناپذیر باقی می مانند. مثل:سیب زمینی، انواع بخصوص از سیب درختی، نوعی کلم مومی شده و مغز آجیلها

• فسادپذیر : این گروه شامل اکثر غذاهای روزانه هستند که به آسانی فاسد می شوند. مگر اینکه روشهای بخصوص برای نگهداری آنها به کاربرده شود. مثل : گوشت، ماهی، طیور،اکثر میوه ها و سبزیها، تخم مرغ وشیر.

بیشتر غذاها در این سه گروه قرار می گیرند، اما برخی به اندازهای به یکی از سه گروه نزدیکند که به سختی می توان آنها را در گروه بخصوصی قرارداد. مواد غذایی پس از تولید باید به طریق مناسب برای زمان کمبود نگهداری شود در غیر این صورت دچار فساد و ضایعات خواهند شد. طبق آمار دردنیا همه ساله حدود% 9 از مواد غذایی به علت عدم استفاده از روشهای مناسب فرایند و نگهداری دستخوش آلودگی و فسادمی شوند و خسارات مالی و جانی و بهداشتی فراوانی از این عمل به وجود می آید. بطور کلی عوامل مؤثر در فساد مواد غذایی شامل: سرما، گرما، رطوبت، خشکی، نور، هوا)اکسیژن(، موجودات ذره بینی )باکتری ها، قارچها، کپکها، (، حشرات و آفات، جوندگان می باشند. بیشتر آلودگی موادغذایی در اثر بی احتیاطی در مراحل مختلف تهیه تا هنگام مصرف غذا به وجود می آید(Desrosier et al., 1977).

1-2- روش های نگه داری

نگهداری به وسیله حرارت دادن: حرارت دادن به علت قدرت تخریب خوب بر روی میکروارگانیسم ها در نگهداری برخی موادغذایی کاربرد بیشتری دارد. مثل: پاستوریزاسیون و استریلیزاسیون

نگهداری بااستفاده از سرما: در این روش، سرما واکنشهای شیمیایی و فعالیت آنزیمی موادغذایی را به تأخیر انداخته و همچنین سبب توقف یا کاهش رشد و تکثیر میکرو ارگانیسم ها می گردد.

نگهداری بااستفاده از خشک کردن: نگهداری موادغذایی به طریقه خشک کردن، یکی از قدیمی ترین روشهای نگهداری می باشد. در این روش آب موادغذایی به وسیله حرارت از طریق تبخیر و یا تصعید، گرفته می شوند.

نگهداری بااستفاده از روش تغلیظ: برای نگهداری معدودی از مواد غذایی می توان از غلیظ کردن استفاده کرد. با افزایش غلظت از وزن و حجم محصول کاسته می شود و در فضای مناسب نگهداری می شوند.

نگهداری مواد غذایی بااستفاده از نمک: امروزه به منظور بهبود طعم غذا و خاصیت ذخیره کردن، نمک موارد استفاده زیادی دارد.

نگهداری بااستفاده از مواد افزودنی: بعضی از مواد افزودنی شیمیایی به تنهایی و یا با سایر روشها میتوان مدت زمان نگهداری موادغذایی را بیشتر کرد. مثل: دوددادن، اسید بنزوئیک و ترکیبات آن، اسید سوربیک، دی اکسید گوگرد، پروپیوناتها و آنتی بیوتیکها.

نگهداری به وسیله تشعشع : نگهداری موادغذایی با استفاده از فرایند پرتو دادن روش کاملاً متفاوت در مقایسه با سایر روشها می باشد.

مواد غذایی نقش بسیار مهمی در اقتصاد ملی دارد. برای مثال در حال حاضر در کشور ما تولید داخلی بعضی از محصولات غذایی نزدیک به % 10 نیاز کنونی کشور را تأمین میکندو بقیه نیز طی سال از خارج و از طریق مرزهای آبی، زمینی و هوایی به کشور وارد میشود. با توجه به فسادپذیر بودن محصولات غذایی؛ به طور معمول آنها را در سردخانه های موجود در مبادی ورودی و سایر مراکز، ذخیره میکنند و به تدریج برحسب نیاز در شبکه توزیع قرار میدهند. به علاوه، قسمتی از تولیدات داخل کشور نیز در فصل فراوانی و عرضۀ زیاد محصول، در سردخانه ذخیره میشود؛ ولی متأسفانه طبق برآوردهای انجام شده، هر سال حدود ازمحصولات کشاورزی و دامی به سبب مشکلات حمل و نقل و دور بودن مراکز تولید از مراکز مصرف، نبودن انبار و سردخانه و رعایت نکردن اصول فنی و بهداشتی در نگهداری آنها، در نقاط گوناگون کشور، فاسد میشود و از بین میرود. هر علمی که نگهداری غذا را طولانی میکند، کنسرواسیون یا نگهداری غذا نامیده میشود. که امکان دارد روشهای گوناگون نگهداری نظیر یکفرآیند ساده حرارتی باشد مانند پاستوریزه کردن شیر یا یک رشته عملیات پیچیده و کنترل شده باشد مانند تبدیل گندم به نام یا خشک کردن در سرما (Farkas et al., 2007).

در تمام روشهای مورد اشاره، نگهداری غذا بر 3 اصل کلی استوار است:

• از بین بردن میکروبها و جلوگیری از فعالیت آنها:

• از بین بردن عوامل مؤثر در فعل و انفعالات شیمیایی مانند، آنزیمها و اکسیژن یا جلوگیری از ایجاد ترکیبات شیمیایی؛

• بسته بندی برای جلوگیری از آلودگی مجدد غذا با میکروبها و عوامل مؤثر در فعل و انفعالات شیمیایی.

1-3- مفاهیمکلینگهداریموادغذایی

به منظور نگهداری مواد غذایی به روشهای گوناگون، اصولی را باید در نظر گرفت که عبارتند از:

• جلوگیری یا به تأخیر انداختن تجزیه و فساد میکروبی از طریق:

الف( دور نگهداشتن مواد غذایی از میکرو ارگانیسمها )آسپسی(؛

ب( جدا ساختن موجودات ریزبینی مثلاً با صاف کردن؛

پ( به تأخیر انداختن رشد و فعالیت میکرو ارگانیسمها مانند استفاده از حرارتهای پایین، خشک کردن،

ایجاد شرایط بیهوازی یا به کمک مواد شیمیایی؛

ت( کشتن و از بین بردن موجودات ذره بینی با استفاده از حرارت یا اشعه.

• جلوگیری یا به تأخیر انداختن تجربۀ خود به خودی مواد غذایی از راه:

الف( تخریب یا غیر فعال کردن آنزیمهایی غذایی مانند بلانچینگ؛

ب( جلوگیری یا به تأخیر انداختن واکنشهای شیمیایی مانند جلوگیری از اکسیداسیون مواد غذایی با

استفاده از مواد آنتی اکسیدان.

• جلوگیری از خسارات وارده از حشره ها، حیوانات، دلایل مکانیکی و . . .

روشهایی که برای کنترل فعالیت میکرو ارگانیسمها به کار میرود، معمولاً روی فعالیت آنزیمی مواد غذایی یا واکنشهای شیمیایی نیز مؤثر است. به هر حال در روشهایی مثل خشک کردن یا استفاده از حرارت پایین، چنانچه احتیاط و اقدام خاصی صورت نگیرد، تجزیه خودبه خودی مواد غذایی ادامه خواهد داشت. برای مثال بیشتر سبزیها را قبل از انجماد به منظور غیر فعال کردن آنزیمها، حرارت میدهند. اکثر روشهای متداول نگهداری مواد غذایی براساساز بین بردن و تخریب یا جدا ساختن میکرو ارگانیسمها نیست؛ بلکه شروع رشد آنها را به تأخیر میاندازد و مانع از تکثیر میکروبهایی میشود که در آنها رشد آغاز شده است. منحنی رشد میکروبها در محیط مغذی هنگامی که میکروارگانسیمها وارد مواد غذایی شوند، اگر شرایط برای رشد آنها مطلوب باشد، تکثیر خواهند یافت و مراحلی را خواهند گذراند. چنانچه تعداد میکروبها را در زمانهای مشخص بشماریم، لگاریتم تعداد آنها را در یکسانتیمتر مکعب در محور طولی و واحد زمان را به شکل محور عرضی نمایش بدهیم، منحنی رشد میکروب به دست خواهد آمد این منحنی معمولاً به مراحلی تقسیم میشود.

• مرحله سکون: در این مرحله، رشدی صورت نمیگیرد و حتی ممکن است در تعداد میکروبها کاهش مشاهده شود.

• مرحله سرعت مثبت : میزان رشد میکروبها به طور مداوم در حال افزایش است.

• مرحله رشد لگاریتمی : در این مرحله میزان تکثیر میکروبها بسیار سریع و ثابت است

• مرحله سرعت منفی : در این مرحله میزان تکثیر میکروبها روبه کاهش است.

• مرحله ثابت : در این مرحله تعداد میکروبها ثابت باقی میماند.

• مرحله سرعت مرگ : در این مرحله کم کم مرگ میکروبها آغاز و از تراکم آنها کم میشود.

• مرحله مرگ یا مرحله کاهش : طی این مرحله تعداد میکروبها به تدریج کاهش مییابد.

در مورد بسیاری از باکتریها یا میکرو ارگانیسمها تعداد میکروبها، همانطور که با خط پیوسته در شکل نمایش داده شده است، به طور ثابت تا صفر کاهش نمی یابد؛ ولی تدریجاً به تعداد کمی میرسند و متوقف میشوند که به صورت خط منقطع نشان داده شده است و در نتیجه تعداد سلول زنده برای مدتی باقی میماند.

مهمترین مسئله در نگهداری مواد غذایی، تا آنجا که امکان دارد، طولانی کردن مراحل سکون و سرعت

مثبت است که اغلب توأم است و مرحله سکون نامیده میشود. ممکن است این کار به روشهای متفاوتی انجام گیرد:

• کاهش میکرو ارگانیسمهای عامل فساد تا حدی که امکان دارد. مثلاً کاهش مقدار آلودگی؛ یعنی هرچه تعداد میکروبهای موجود کمتر باشد، مرحلۀ سکون طولانی تر میشود.

• اجتناب از اضافه شدن میکرو ارگانیسمهای فعال و در حال رشد )میکروبهایی که در مرحلۀ رشد لگاریتمی هستند(. چنین موجوداتی ممکن استروی ظروف کثیف و وسایل یا لوازمی که در تماس با غذا هستند، در حال رشد باشند.

• ایجاد شرایط محیطی نامناسب برای رشد، مانند رطوبت، دمای نامناسب، قدرت اکسید و احیا یا وجود عوامل بازدارنده که هرچه محیط نامساعدتر باشد، تأخیر در شروع رشد میکروبی طولانی تر میشود.

• ایجاد صدمه حقیقی در میکرو ارگانیسمها از طریق روشهایی مثل حرارت یا اشعه . بنابراین باکتریهای یا هاگ آنها که تحت حرارت کمتر از مرحله مرگ قرار گرفته اند، برای رشد احتیاج به محیط کشت بهتری دارند. اغلب آمیزهای از روشها برای تأخیر در شروع رشد کافی است و عمر نگهداری مطلوب را افزایش میدهد.

در صنعت تولید غذا، نگهداری طولانی مدت از مواد غذایی به فرایندهایی اطلاق می شود که طی آنها، مواد غذایی را طعم دار کرده و به علاوه با استفاده از این روشها می توان مواد غذایی را برای مدت طولانی نگهداری کرد . این روشها مخصوصاً برای نگهداری گوشت و ماهی و با اضافه نمودن نمک، شکر و انواع نیتراتها و یا نیتریتها صورت می گیرد. بسیاری از روشهای نگهداری طولانی مدت از غذاها شامل دودی کردن هم می شود .

نگهداری مواد غذایی با استفاده از نمک را نمک سود کردن می نامند .خیساندن ماده غذایی در سرکه را هم ترشی گذاشتن می گویند . نمک و شکر با تخلیه آب موجود در مواد غذایی طبق پدیده اسمز، از رشد موجودات ریز زنده داخل غذا جلوگیری نموده و بنابراین مانع فساد آنها می شوند. محلولی که غلظت نمک موجود در آن بیش از % 90 باشد، قادر است تا هر نوع باکتری را نابود کند . روش دودی کردن، مواد شیمیایی خاصی را به ماده غذایی اضافه می کند که در آن صورت،می توان از محلول آب نمک با غلظت پایین تر هم استفاده نمود . گوشت و ماهی نمک سود شده از غذاهای رایج در رژیم غذایی مردمان آفریقای شمالی، قسمت جنوبی چین و مناطق اطراف اقیانوس منجمد شمالی می باشد. در این مناطق، سرطان های مربوط به حلق و بینی »« Epstein-Barr که آنرا با سرایت ویروس به بدن مرتبط می دانند دیده شده است.

تحقیقات نشان می دهد که عامل اصلی ابتلا به این سرطان ها، نوعی باکتری است که در ماهی نمک سود

شده یافت می شود .نیتراتها و نیتریتها نه تنها به نابودی باکتری های موجود در ماده غذایی کمک می کنند، بلکه عطر و طعم و همچنین رنگ قرمز یا صورتی خوشرنگی را به گوشت می دهند. استفاده از این مواد در صنعت غذاسازی بسیار جنجال برانگیز می باشد . در روشهای نگهداری طولانی مدت از غذا، عملیاتی انجام می دهند که ضمن آن، از فساد غذا جلوگیری نموده و یا فرایند فساد را بسیار کند می نمایند و از ابتلا به بیماری های ناشی از غذا جلوگیری می کنند؛ در عین حال که سعی شده غذا طعم، بافتو مواد مغذی خود را حفظ نماید.

نگهداری طولانی مدت از غذا به منظور جلوگیری رشد باکتری، قارچ، و دیگر موجودات ریز زنده انجام می گیرد و همچنین این فرایند، اکسید شدن چربی ها که باعث ترشیده شدن غذا می شود را بسیار کند می

کند . برخی از این روشهای نگهداری، خشک کردن، فریز نمودن، بسته بندی در خلا، کنسرو کردن و یا

اضافه نمودن مواد نگهدارنده به ماده غذایی می باشد . دودی کردن، ترشی گذاشتن و نمک سود کردن، علاوه بر نگهداری طولانی مدت از ماده غذایی طعم و مزه غذا را هم بهبود می بخشند . یکی از قدیمی ترین این روش ها، خشک کردن مواد غذایی می باشد که با گرفتن آب موجود در غذا، از رشد و فعالیت باکتری ها جلوگیری می نمایند .

گاهی همراه با خشک کردن ماده غذایی، آنرا دودی هم می کنند. اگرچه دودی کردن به تنهایی برای نگهداری طولانی مدت از ماده غذایی کافی نیست، این روش، مواد شیمیایی خاصی به ماده غذایی اضافه می کند که از رشد موجودات ریز زنده جلوگیری به عمل می آورد (Doyle et al., 2013, Valero et al., 2010).

1-4- نگهداریموادغذاییبهروشانجماد

انجماد یکی از روش های نگهداری مواد غذایی برای مدت طولانی است . در این روش ماده غذایی دچار فعل و انفعالاتی می شود که در صورت رعایت اصول انجماد این تغییرات را می توان به حداقل رساند .

تغییرات مواد غذایی در طول انجماد :

اگر مواد غذایی به مدت طولانی در درجات حرارت بالاتر ازCº 90 در فریزر حفظ و نگهداری شوند و بخصوص چنانچه شرایط نگهداری مناسب نباشد و فرضاً در طی نگهداری مواد غذایی در فریزر قطع و وصل جریان برق اتفاق افتاده باشد یا درب فریزر زیاد باز و بسته باشد یا مواد غذایی به نحوی مطلوب در آن چیده نشده باشند که سرما نتواند به تمام قسمتها بطور یکنواختی برسد به تدریج تغییرات نامطلوبی در آنها رخ می دهد که مهمترین آنها عبارتند از : تغییرات رنگ، طعم، بو، مزه ازدست رفتن تردی و آب داری و کاهش ارزش غذایی ، از جمله کاهش مقدار بعضی از مواد محلول در آب نظیر ویتامینها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه.

این مواد بخصوص هنگام خارج کردن مواد غذایی از حالت انجماد همراه خون آبه یا عصاره هایی که از ماده غذایی هنگام خارج کردن از حالت انجماد دفع می شود خارج می شوند.در اثر طولانی شدن زمان نگهداری به حالت انجماد هم کم و بیش مقداری از ویتامینها به خصوص مقدار ویتامینهای گروه B و ویتامین C در مواد غذایی کاهش می یابد و بنابراین هر قدر زمان نگهداری طولانی تر باشد احتمال کاهش ارزش غذایی محصول بیشتر است و طبعاً از ارزش ظاهری طعم و رنگ و بطور کلی خصوصیات کیفی کاسته می شود. برای جلوگیری از این تغییرات نامطلوب می توان:

• مواد غذایی را قبل از نگهداری در فریزر حرارت داد. حرارت، آنزیمها و میکروبها را از بین می برد و اینها بعداً در طی زمان نگهداری محصول در یخچال، نمی توانند آنرا فاسد نمایند. این امر بخصوص در مورد سبزیها، ماهی و میوه ها هم که دارای تعدادی از انواع میکروبها هستند و هم محتوی مقداری آنزیمهای متفاوتند حائز اهمیت بیشتری است.

• در مواردی که هنگام خارج کردن از حالت انجماد مقداری عصاره یا خون آبه از مواد غذایی خارج می شود، بهتر است خون آبه یا عصاره خارج شده را مجدداً به مواد غذایی اضافه کرده و از دور ریختن آنها خودداری نمود زیرا مواد دفع شده از با ارزشترین قسمتهای محصول بوده و حاوی مقداری ویتامینهای محلول در آب، مقداری مواد معدنی و مقداری اسیدهای آمینه است.

• مواد غذایی که از حالت انجماد خارج شده اند در طی عمل پختن مقداری بیشتر از رطوبت خود را همراه با مواد محلول در آب مثل ویتامینها، مواد معدنی و اسیدهای آمینه از دست می دهند. بنابراین باید سعی کردد این مواد غذایی در حداقل زمان، حداقل درجه حرارت و بخصوص با اضافه کردن حداقل مقدار آب پخته شوند. بعلاوه از دور ریختن آب پخت این مواد جداً خودداری شود.

• هر قدر سرعت انجماد مواد غذایی بیشتر باشد تغییرات نامطلوب در اثر انجماد کمتر اتفاق می

افتد (Pisano et al., 2011).

1-5- روشخارجکردنموادغذاییازحالتانجماد

عمل انجماد اگر به نحو مطلوبی انجام پذیرد چندان اثر نامطلوبی بر روی محصول ندارد، اما عواملی از

قبیل سرعت انجماد ، شرایط نگهداری بعدی و شرایط خارج کردن از حالت انجماد ممکن است هریک دارای اثرات نامطلوبی باشند. به طور کلی هر قدر عمل خارج کردن از حالت انجماد سریع تر باشد از اثرات نامطلوب آن کاسته می شود اما در حالت عادی زمان خارج کردن از حالت انجماد بسیار طولانی است، از طرفی خارج کردن از حالت انجماد به کمک آب داغ و یا قرار دادن در زیر آب هم مناسب نیست زیرا خون آبه و عصاره محصول خارج می شود، بنابراین چنانچه مواد غذایی برای پخت آماده باشند بهتر است آنها را مستقیماً به ظرف پخت غذا اضافه کرده و عمل حرارت دادن را ادامه داد که در اینصورت اولاً تغییرات نامطلوب به حداقل می رسد و ثانیاً خون آبه و عصاره در صورت خارج شدن از محصول وارد ظرف غذا شده و در هر حال به مصرف می رسند (Pisano et al., 2011).

1-5-1- انجمادوتاثیرآنبرنگهداریموادغذایی

کیفیت محصولات منجمد و مشتری پسندی آنها بوسیله بهینه کردن روش ها و جریان فرآیند شامل سرعت

انجماد ،کیفیت مواد اولیه و شرایط انبارش و ذخیره سازی افزایش می یابد. به هرحال، فاکتورهای مهمی که در کیفیت محصول دخیل می باشند در گروهی جمع بندی می گردند که شامل ویژگی های حسی ) شامل ویژگی های فیزیکی و شیمیایی(، ویژگی های میکروبی و ویژگی های تغدیه ای محصولات منجمد می باشند.

1-5-2- ویژگیهایحسی

مولفه های اصلی این گروه همان مزه و بو و طعم محصول می باشند. تجزیه و تحلیل ها و آزمایشاتی جهت تعیین تاثیر فرآیند انجماد ، انبارش و سردخانه گذاری محصول و نیز از حالت انجماد در آمدن ) ذوب شدن محصول منجمد( با توجه به تغییراتی که در ترکیبات شیمیایی محصول رخ می دهد، انجام گردیده است. اصولاً ویژگی های حسی با توجه به شکل ظاهری و مزه محصول مشخص می گردد.

1-5-3- جنبههایفیزیکیانجماد

مهمترین تغییر فیزیکی که در غذاهای منجمد اتفاق می افتد مهاجرت رطوبت می باشد که خصوصیات

بیوشیمی، فیزیکی و شیمیایی مواد غذایی و در نهایت بافت ماده غذایی و طعم و دلچسبی آنرا تحت تاثیر

قرار می دهد.

1-5-4- بافتموادغذایی

بیش از 21 % بافت اغلب سبزی و میوه جات را آب تشکیل می دهد. در طی فرآیند انجماد ، بدلیل ایجاد

حالت انبساط دیواره سلولی می ترکد.

یکی از متداولترین موارد در کاهش کیفیت محصولات انجماد است که به سبب مهاجرت رطوبت در مواد غذایی اتفاق می افتد. حالتی که کریستال های یخ در سطح ماده غذایی تشکیل می گردد. نقاطی که به صورت دانه دانه و قهوه ای رنگ در سطح محصول مشاهده می شود سبب خشک و سفت شدن و نیز از بین رفتن عطر و طعم محصول می گردد. از این نقص می توان بوسیله استفاده از بسته بندی های ضخیم و ضد آب ) جلوگیری کننده از خروج رطوبت ( در فرآیند انجماد جلوگیری نمود.

1-5-5- جنبههایشیمیاییانجماد

تغییرات شیمیایی که پس از برداشت محصول ) میوه و سبزی( آغاز می گردد می تواند سبب بروز خسارات و ضایعات بسیاری گردد. به همین دلیل می باید بلافاصله پس از برداشت میوه و سبزی، کارهای مقدماتی جهت منجمد کردن سبزی و میوه را انجام داد. برخی آنزیمها می توانند سبب کاهش کیفیت در رنگ و مواد غذایی، تغییرات شیمیایی و تغییر رنگ در میوه و سبزیجات منجمد گردند و می باید توسط عملیات آنزیم بری و حرارت دادن غیر فعال گردند. در اغلب موارد عمل بلانچینگ در سبزیجات جهت حفظ کیفیت سبزیجات منجمد الزامی است. همچنین این عمل سبب کاهش میکروارگانیسم های موجود در سطح محصول می گردد. در مورد میوه جات عمل بلانچینگ ) حرارت دادن( می تواند سبب افت شدید کیفیت محصول گردد. در این موارد جهت کنترل فعالیت آنزیم ها از ترکیبات شیمیایی استفاده می گردد. یکی از ترکیباتی که بصورت جداگانه و یا بصورت مخلوط با شکر جهت جلوگیری از فعالیت آنزیم ها استفاده می شود آسکوربیک اسید می باشد.ایجاد بوی ترشیدگی و اکسید شدن که بر اثر تماس هوا با محصول منجمد بوجود می آید نیز از دسته تغییرات شیمیایی می باشد. این نقص توسط خارج کردن اکسیژن از داخل بسته بندی و نیز استفاده از بسته

بندی های مقاوم به نفوذ اکسیژن جلوگیری می گردد.

1-5-6- جنبههایایمنیوبهداشتیانجماد

عموماً فرایند انجماد بطور قابل ملاحظه ای سبب نابودی میکروارگانیسم های موجود در میوه و سبزی نمی گردد. عمل بلانچینگ قبل از انجماد سبب از بین رفتن برخی میکروارگانیسم ها و کاهش آن ها در عملیات ذخیره سازی در سردخانه می گردد. با این وجود شماری از میکروارگانیسم های موجود می توانند تکثیریافته و در جریان درآمدن از حالت انجماد )آب شدگی محصول( سبب آلودگی و ضایعات گردند. ایجاد نوسان در دمای انبار سردخانه یکی از مهمترین دلایل بروز آلودگی میکروبی در طی ذخیره سازی می باشد. بنابراین مراقبت های ویژه ای جهت حفظ محصول در شرایط یکنواخت در سردخانه لازم می باشد.

1-5-7- کیفیتغذایی

میزان انرژی و ارزش تغذیه ای محصولات منجمد به شرط رعایت شرایط ذکر شده در تهیه مواداولیه و نیز فرایند انجماد ، به نسبت سایر روش های نگهداری بیشتر است.فرآیند انجماد تاثیری بر روی مواد مغذی ندارد، اما در طی فرآیند بلانچینگ ) قبل از انجماد ( ترکیبات محلول در آب از ماده غذایی خارج می گردند.

1-5-8- جلوگیریازایجادطعمترشیدگی

ایجاد طعم و بوی ترشیدگی در اثر تماس محصول منجمد شده با هوا می باشد. این عمل با استفاده از لفافهایی که از ورود هوا به داخل محصول جلوگیری می نمایند و نیز خارج کردن هوای داخل بسته های

منجمد شده صورت می پذیرد.

1-5-9- تغییراتدربافتمحصول

از آنجایی که بیشتر وزن میوه و سبزیجات را آب شکیل می دهد، هنگام انجماد بدلیل انبساط مولکول های

آب یخ زده، دیوار سلولی ترکیده و هنگام خارج شدن از حالت انجماد ،بافت کمی حالت لهیده و آبدار پیدا

می کند. مثلاً هنگامیکه گوجه فرنگی منجمد از حالت انجماد خارج می گردد بصورت توده ای لهیده و آبدار درمی آید. بهمین خاطر برخی میوه و سبزیجات همانند گوجه فرنگی، کرفس و کاهو را منجمد نمی کنند و در صورت لزوم، پس از انجماد هنگام مصرف قبل از انکه کاملاً از حالت انجماد خارج شوند مورد استفاده قرار می گیرند.تغییر در بافت در اثر انجماد نسبت به هنگامیکه سبزیجات قبل از مصرف پخته می شوند کمتر می باشد زیرا پختن سبب نرم شدن دیواره سلولی می گردد. در سبزیجاتی که میزان نشاسته آنها بالا است. همانند نخود سبز، ذرت و لوبیا این حالت کمتر مشهود می باشد.

هنگامی که عمل انجماد به سرعت انجام گیرد، سبب تشکیل تعداد زیادی کریستال های ریز یخ می گردد.

این کریستالهای ریز یخ ایجاد شده به دیواره سلولی خسارت کمتری می زنند نسبت به حالتی که عمل

انجماد به آهستگی انجام گیرد.

1-5-10- ازدستدادنرطوبت

از دست دادن رطوبت یا تبخیر کریستال های یخ از سطح ماده غذایی، سبب ایجاد حالت دانه دانه و نقاط