2.2.3. شکل گیری و تغییر باور و نگرش و رفتار 35

2.2.4. ارائه خدمات در حوزه­ی سازمانی 42

2.2.5 معرفی خدمات مالی و ویژگیهای آن 44

2.2.6 نیازهای مالی و انگیزه های رفتار مصرف کننده 48

2.2.7. خدمات بانکداری الکترونیک 52

2.2.8. خدمات بانکداری اینترنتی 61

2.2.9. بانکداری الکترونیک در ایران 63

2.3. پذیرش فناوری اطلاعات 66

2.3.1 تئوریها و مدلهای رفتار مصرفکننده در حوزهی فناوری اطلاعات 67

2.3.1.1. تئوری رفتار منطقی 68

2.3.1.2. تئوری رفتار برنامهریزی شده 69

2.3.1.3. مدل پذیرش فناوری 70

2.3.1.4. تکمیل مدل پذیرش فناوری 73

2.3.1.5. مدل پذیرش فناوری 2 76

2.3.1.6. توسعه ی مدل پذیرش فناوری 2 77

2.3.1.7 مدل تناسب بین وظیفه و فناوری 79

2.3.1.8. نظریه یکپارچه پذیرش و به کارگیری فناوری 80

2.4. مروری بر تحقیقات در حوزه بانکداری الکترونیک 84

2.4.1. تحقیقات در حوزه ی بانکداری اینترنتی 87

2.4.1.1. تحقیقات بین المللی در حوزه ی بانکداری اینترنتی بابهره­گیری از مدل پذیرش فناوری 90

2.4.1.2. تحقیقات بین المللی در حوزه­ی بانکداری اینترنتی با بهره­گیری از نظریه یکپارچه پذیرش واستفاده از فناوری 93

2.4.2. تحقیقات در حوزه ی همراه بانک 95

2.4.2.1. تحقیقات بین المللی درحوزه ی همراه بانک با بهره گیری از مدل پذیرش فناوری 97

2.4.2.2. تحقیقات بین المللی در حوزه ی همراه بانک با بهره گیری از نظریه یکپارچه پذیرش واستفاده از فناوری 99

2.4.3. تحقیقات در حوزه ی پذیرش فناوری در سازمانها با محوریت فناوری اطلاعات 101

2.4.3.1. تحقیقات بین المللی با بهره گیری از نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری 102

2.4.4. تحقیقات در حوزه ی پذیرش بانکداری الکترونیک در ایران 105

2.5. مدل مفهومی تحقیق 111

2.5.1. تعریف عملیاتی متغییرها ی مدل مفهومی 113

2.5.2. معرفی متغییرهای میانجی 118

2.5.3. پاسخ به سوالات تحقیق 121

2.5.4. مدل مفهومی 125

2.5.4.1. عملکرد مورد انتظار 125

2.5.4.2. تلاش مورد انتظار 126

2.5.4.3. تاثیرات اجتماعی 127

2.5.4.4. تسهیل شرایط 128

2.5.4.5. اعتماد 128

2.5.4.6. قصد رفتاری استفاده 130

3 روش تحقیق 131

3.1. مقدمه 131

3.1.1. طرح تحقیق 132

3.1.2. دسته­بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده­ها (طرح تحقیق) 133

3.2. ابزار جمع­آوری اطلاعات 135

3.2.1. روش های کتابخانه­ای 135

3.2.2. پرسشنامه 136

3.2.3. متغییرهای تحقیق 148

3.2.4. مقیاس های اندازه گیری 150

3.2.5. جامعه و نمونه آماری 152

3.3. روش تحلیل داده ها 154

3.3.1. روش های توصیفی 154

3.3.2.روش های تحلیلی155

3.3.2.1. آزمون مقایسه میانگین دو جامعهی آماری 155

3.3.2.2. آزمون فرض آماری بری مقایسه واریانس دو جامعه آماری 155

3.3.2.3. آزمون فرض آماری برای مقایسه ی میانگین چند جامعه 156

3.3.2.4. تحلیل همبستگی 156

3.3.2.5. آزمون فریدمن 157

3.3.3. روش معادلات ساختاری 157

3.3.3.1.ارزیابی تناسب یا برازش مدل 159

3.3.3.2.اصلاح مدل 161

3.3.3.3. تفسیر مدل 161

4 تجزیه و تحلیل داده­ها 163

4.1. مقدمه 163

4.2. نتایج آمار توصیفی 164

4.2.1. اطلاعات جمعیت شناختی 164

4.2.1.1. استفاده از سیستم بانکداری اینترنتی 164

4.2.1.2. تقسیم بندی براساس جنسیت 166

4.2.1.3. تقسیم بندی براساس سن 167

4.2.2. تقسیم بندی براساس سطح تحصیلات 168

4.2.3. اطلاعات آماری درباره ی دانش کامپیوتر و اینترنت پاسخ­دهندگان 169

4.2.3.1. دانش کامپیوتر پاسخ دهندگان 169

4.2.3.2. مدت زمان استفاده کارکنان از اینترنت 171

4.2.3.3. فراوانی استفاده از اینترنت 172

4.2.4. نتایج آمار توصیفی متغییرهای مدل مفهومی تحقیق 175

4.2.5. بررسی فرضیه های تحقیق 182

4.2.6. بررسی و ارزیابی فرضیه­های تحقیق 196

4.2.6.1. نتایج حاصل از آزمون­های رگرسیون و تحلیل عاملی تاییدی 201

4.2.7. آزمون­های تکمیلی 201

5 یافته­های تحقیق و پیشنهادات 229

5.1. مقدمه 229

5.2. تحلیل نتایج تحقیق 230

5.2.1. ارزیابی نتایج فرضیه­ها 230

5.2.2. پاسخ به سوالات تحقیق 233

5.2.3. بررسی و ارزیابی آزمون­های تکمیلی 235

5.3. پیشنهادات و توصیه­های مدیریتی 239

5.3.1. محدودیت­های تحقیق 243

5.3.2. پیشنهادات برای تحقیقات آتی 244

منابع 246

ضمائم و ملحقات 261

فهرست جداول

جدول 1 سلسله مراتب چهارگانه تاثیرها 35

جدول 2مهمترین ویژگی های رفتاری مشتریان خدمات مالی 49

جدول3 دورههای تحول در نظام بانکداری 51

جدول4 مقایسه ویژگیهای بانکداری سنتی و الکترونیکی 54

جدول 5کاربرد کانال ها بر مبنای تراکنش صورت گرفته 60

جدول 6ویژگی های کلی مدل پذیرش فناوری 70

جدول 7مهمترین دلایل عدم امکان به کارگیری مدل درسطح سازمان 79

جدول 8مروری بر تحقیقات بین المللی در حوزه­ی بانکداری اینترنتی 89

جدول 9 مروری بر تحقیقات انجام شده بر پایه­ی نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده ازفناوری 92

جدول 10مروری بر تحقیقات بین المللی بر مبنای مدل پذیرش فناوری در حوزه ی همراه بانک 95

جدول 11مروری بر تحقیقات بین المللی بر مبنای نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده ازفناوری در حوزه ی همراه بانک 98

جدول 12مدل ها و تئوری ها در حوزه ی پذیرش فناوری اطلاعات 111

جدول 13ارزیابی نقش متغییرهای میانجی در مدل های مختلف پذیرش فناوری. 117

جدول 14معرفی متغییرهای مدل مفهومی 122

جدول 15 نمونهای از پرسشنامه­ی مرحله­ی پیش تحقیق 136

جدول 16آلفای کرونباخ آزمون پیش مطالعه 141

جدول 17آلفای کرونباخ به تفکیک گزاره­ها 141

جدول 18 نتایج نهایی آزمون پایایی آزمون پیش مطالعه 145

جدول 19فراوانی پاسخ­دهندگان برحسب استفاده از سیستم بانکداری اینترنتی 163

جدول 20 تقسیم بندی پاسخ دهندگان برحسب سن کارکنان 165

جدول 21 تقسیم بندی پاسخ دهندگان برحسب سطح تحصیلات کارکنان 166

جدول 22 تقسیم بندی پاسخ دهندگان برحسب دانش کامپیوتر 167

جدول 23تقسیمبندی پاسخدهندگان برحسب تجربه استفاده ازاینترنت 169

جدول 24 فراوانی استفاده ازاینترنت 170

جدول 25 فراوانی استفاده ازاینترنت 172

جدول 26 شاخص های توصیفی گزاره های متغیرعملکرد مورد انتظار در نمونه مورد بررسی 174

جدول 27 شاخص های توصیفی گزاره های متغیرتلاش مورد انتظار در نمونه مورد بررسی 175

جدول 28 شاخص های توصیفی گزاره های متغیرتاثیرات اجتماعی در نمونه مورد بررسی 176

جدول 29 شاخص های توصیفی گزاره های متغیرتسهیل شرایط در نمونه مورد بررسی 178

جدول 30 شاخص های توصیفی گزاره های متغیراعتماد در نمونه مورد بررسی 179

جدول 31 شاخصهای توصیفی گزاره­های متغیر قصدرفتاری در نمونه مورد بررسی 180

جدول 32 شاخصهای برازش مدل اندازه­گیری متغیر عملکرد مورد انتظار 183

جدول 33 شاخصهای برازش مدل اندازه گیری متغیر تلاش مورد انتظار 185

جدول 34 شاخصهای برازش مدل اندازهگیری متغیر تاثیرات اجتماعی 187

جدول 35 شاخصهای برازش مدل اندازه گیری متغیر تسهیل شرایط 190

جدول 36 شاخصهای برازش مدل اندازهگیری متغیر اعتماد 192

جدول 37 شاخصهای برازش مدل اندازه گیری متغیر قصد استفاده 194

جدول 38 خلاصه نتایج آزمون فرضیه­ها 194

جدول 39 نتایج آزمون تی تک نمونه ای برای متغیرهای مکنون تحقیق 200

جدول 40 نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه جهت سنجش اثر جنسیت بر متغیرهای تحقیق 202

جدول 41 نتایج آزمون مقایسه میانگین دو جامعه جهت سنجش اثر استفاده بر متغیرهای تحقیق 204

جدول 42 نتایج آزمون آنووا جهت سنجش اثر سطوح سنی مختلف بر متغیرهای تحقیق 206

جدول 43 نتایج آزمون توکی جهت مقایسه میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب سطوح سنی مختلف 207

جدول 44 نتایج آزمون آنووا جهت سنجش اثر سطوح تحصیلات مختلف بر متغیرهای تحقیق 209

جدول 45 نتایج آزمون توکی جهت مقایسه میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب سطوح تحصیلات مختلف 210

جدول 46نتایج آزمون آنووا جهت سنجش اثرسطوح مختلف دانش کلی کارکنان نسبت به کامپیوتر و اینترنت بر متغیرهای تحقیق 212

جدول 47 نتایج آزمون توکی جهت مقایسه میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب سطوح مختلف دانش کلی کارکنان نسبت به کامپیوتر و اینترنت 213

جدول 48 نتایج آزمون آنووا جهت سنجش اثر مدت زمان آشنایی و کار با اینترنت کارکنان بر متغیرهای تحقیق 217

جدول 49 نتایج آزمون توکی جهت سنجش اثر مدت زمان آشنایی و کار با اینترنت کارکنان بر متغیرهای تحقیق 218

جدول 50 نتایج آزمون آنووا جهت سنجش اثر میزان استفاده کارکنان از اینترنت مختلف بر متغیرهای تحقیق 221

جدول 51 نتایج آزمون توکی جهت مقایسه میانگین متغیرهای تحقیق بر حسب میزان استفاده از اینترنت کارکنان 222

جدول 52 نتایج آزمون فریدمن جهت بررسی اولویت هر یک از ابعاد تحقیق 225

فهرست شکلها

شکل1- 1 مدل مفهومی تحقیق. 19

شکل2تئوری رفتار منطقی. 67

شکل 3 تئوری رفتار برنامهریزی شده. 68

شکل 4 مدل مفهومی ازپذیرش فناوری. 69

شکل 5 فرآیند پذیرش و استفاده از فناوری اطلاعات بر مبنای مدل پذیرش فناوری. 71

شکل 6 مدل پذیرش فناوری 2 (. 77

شکل 7 مدل تناسب وظیفه با فناوری. 78

شکل 8 ابعاد مختلف فناوری. 111

شکل 9مدل مفهومی تحقیق. 129

شکل 10 مدل اندازهگیری متغیر عملکرد مورد انتظار در حالت تخمین استاندارد. 182

شکل 11 مدل اندازهگیری متغیر عملکرد مورد انتظار در حالت معناداری 183

شکل 12مدل اندازهگیری متغیر تلاش مورد انتظار در حالت تخمین استاندارد. 185

شکل 13 مدل اندازهگیری متغیر تلاش مورد انتظار در حالت معناداری 185

شکل 14 مدل اندازه گیری متغیر تاثیرات اجتماعی در حالت تخمین استاندارد. 187

شکل 15 مدل اندازهگیری متغیر تاثیرات اجتماعی در حالت معناداری 187

شکل16 مدل اندازهگیری متغیر تسهیل شرایط در حالت تخمین استاندارد 189

شکل17 مدل اندازهگیری متغیر تسهیل شرایط در حالت معناداری 190

شکل18 مدل اندازهگیری متغیر اعتماد در حالت تخمین استاندارد 191

شکل 19 مدل اندازهگیری متغیر اعتماد در حالت معناداری. 192

شکل 20 مدل اندازه گیری متغیر قصد استفاده در حالت تخمین استاندارد. 193

شکل 21 مدل اندازه گیری متغیرقصد استفاده در حالت معناداری 194

 

 

 

 

 

• طرح تحقیق

  • مقدمه

………………………………………………

2-1-3) تعریف ارزیابی عملکرد…………………………………………………………………………………………………………………………………..

2-1-4) اهمیت ارزیابی عملکرد…………………………………………………………………………………………………………………………………

2-1-5) فرایند ارزیابی عملکرد……………………………………………………………………………………………………………………………………

2-1-6) اندازه گیری عملکرد……………………………………………………………………………………………………………………………………..

صفحه 1   3 5 7 8 9 9 17 17 21   24 25 25 26 27 27 27

عنوان 2-1-7) طبقه بندی سنجه های اندازه گیری عملکرد……………………………………………………………………………………………… 2-1-8) مدل های ارزیابی عملکرد ……………………………………………………………………………………………………………………………. 2-1-8-1) سیستم اندازه گیری عملکردAMBITE…………………………………………………………………………………………….. 2-1-8-2) فرایند الگوسازی……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-1-8-3) سیستم اندازه گیری عملکردECOGRAL………………………………………………………………………………………. 2-1-8-4) الگوی کارت امتیازی متوازنBCS………………………………………………………………………………………………………….. 2-1-8-5) مدل الگوی بالدریجMB………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-1-9) عملکرد شرکت از دیدگاه بازارهای عوامل …………………………………………………………………………………………………… 2-1-10) عملکرد بازرگانی ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2-1-11) عملکرد بازار………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2-1-12) عملکرد مالی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-1-13) سنجش عملکرد بازرگانی……………………………………………………………………………………………………………………………. 2-2) بخش دوم:مزیّت رقابتی………………………………………………………………………………………………………………………………. 2-2-1) مفهوم مزیّت رقابتی……………………………………………………………………………………………………………………………………… 2-2-2) نظریه های مزیّت رقابتی………………………………………………………………………………………………………………………………. 2-2-2-1) نظریه های سازمان صنعتی(I/O)ودیدگاه پورتر ………………………………………………………………………………… 2-2-2-2) نظریه مبتنی بر منبع(RBV)……………………………………………………………………………………………………………….. 2-2-2-3) نظریه شومپترین………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2-2-3) پنج نیروی رقابتی پورتر جهت تجزیه و تحلیل رقابت ………………………………………………………………………………… 2-2-4) تحلیل زنجیره ارزش و فعالیت های سازمانی……………………………………………………………………………………………….. 2-2-5) عوامل تاثیر گذار ملّی در مزیّت رقابتی جهانی…………………………………………………………………………………………..

صفحه 28 29 29 31 32 33 40 41 44 47 48 49 54 55 60 60 63 65 66 71 72

عنوان 2-2-6) شرایط عاملی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2-2-7) شرایط تقاضای داخلی…………………………………………………………………………………………………………………………………… 2-2-8) صنایع حمایتی و مرتبط ………………………………………………………………………………………………………………………………. 2-2-9) ساختار و استراتژی شرکت و رقابت …………………………………………………………………………………………………………….. 2-2-10) الگوی جامع مدیریت استراتژیک ………………………………………………………………………………………………………………. 2-3) بخش سوم:استراتژی های بازاریابی…………………………………………………………………………………………………………… 2-3-1) مفهوم بازاریابی …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-3-2) تفاوت فروش با بازاریابی ………………………………………………………………………………………………………………………………. 2-3-3) وظایفمدیریت بازاریابی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-3-4) بازاریابی دست آوردی ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-3-5) آمیخته بازاریابی …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2-3-5-1) چهار سی (C4) ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-3-5-2) عناصر تشکیل دهنده(P4) …………………………………………………………………………………………………………………….. 2-3-6) محصول…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2-3-7) تصمیم گیری در باره صفات کالا …………………………………………………………………………………………………………………. 2-3-8) قیمت……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2-3-9) عوامل موثرهنگام تعین قیمت……………………………………………………………………………………………………………………… 2-3-10) توزیع …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 2-3-11) تبلیغ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-4) بخش چهارم:منابع و قابلیت ها………………………………………………………………………………………………………………….. 2-4-1) تعریف و مفهوم منابع شرکت ……………………………………………………………………………………………………………………….

صفحه 73 74 76 76 77 78 79 79 80 82 83 84 85 86 89 94 95 98 103 107 108

عنوان 2-4-2) انواع منابع……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2-4-3) رویکرد مبتنی بر منابع………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-4-4) تحقیقات انجام شده در رویکرد مبتنی بر منابع…………………………………………………………………………………………… 2-4-5) چند مدل نمونه از رویکرد مبتنی بر منبع ………………………………………………………………………………………………….. 2-4-6) تعریف قابلیت های شرکت ………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-4-7) انواع قابلیت های شرکت ……………………………………………………………………………………………………………………………… 2-4-8) نقش قابلیت های سازمانی در ایحاد مزیت رقابتی……………………………………………………………………………………….. 2-5) بخش پنجم:پیشینه…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 2-5-1) تحقیقات انجام شده در مورد موضوع تحقیق ……………………………………………………………………………………………… فصل سوم : روش اجرای تحقیق 3-1) مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3-2) فرایند اجرای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 3-3) روش اجرای تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3-4) جامعه و نمونه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3-5) روش و ابزار جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………………. 3-6) روایی و پایایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………………………………… 3-6-1)روایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3-6-2) پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 3-7) روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………………………………………………..

صفحه 108 111 119 123 125 126 127 129 130   140 140 141 141 142 143 143 143 144

عنوان فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق 4-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4-2) توصیف نمونه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4-3) توصیف متغیر های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………. 4-3-1) منابع شرکت ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4-3-2) قابلیت های شرکت ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 4-3-3) استراتژی های بازاریابی ……………………………………………………………………………………………………………………………….. 4-3-4) مزیت رقابتی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4-3-5) عملکرد مالی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4-3-6) عملکرد بازار…………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4-4) آماراستنباطی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4-5) برآورد و آزمون مدل ساختاری تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………. 4-6) سنجش مدل اندازه گیری هریک از متغیرها ………………………………………………………………………………………………….. 4-7) آزمون فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………. فصل پنجم: بحث ، نتیجه گیری و پیشنهادات 5-1) مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 5-2) نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5-2-1) نتایج آمار توصیفی ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5-2-2) نتایج آماراستنباطی………………………………………………………………………………………………………………………………………. 5-3) پیشنهاد بر اساس یافته های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………. 5-4) محدودیت های تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………….

صفحه   148 148 153 153 154 155 156 157 158 159 161 166 178   180 180 180 183 186 187

عنوان 5-5) پیشنهاد برای تحقیقات آینده ………………………………………………………………………………………………………………………….. منابع منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. منابع انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. پیوست ها پیوست الف : پرسشنامه …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. پیوست ب: خروجی LISREL برای مدل تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….. پیوست پ : پایایی پرسشنامه……………………………………………………………………………………………………………………………………… پیوست ت : جدول آزمون همبستگی بین متغیر ها……………………………………………………………………………………………………

صفحه 187 189 193 199 203 214 222

عنوان فهرست جداول جدول2-1) انواع تقاضا و وظایف مدیریت بازاریابی …………………………………………………………………………………………………… جدول2-2) اجزای ترفیع وتشویق …………………………………………………………………………………………………………………………….. جدول2-3) مقایسه بین نظریه سازمان صنعتی، نظریه پورتر و رویکرد مبتنی بر منابع ………………………………………….. جدول3-1) صفات طیف پاسخی پرسشنامه محیطی ……………………………………………………………………………………………….. جدول3-2) توزیع سوالات پرسشنامه ……………………………………………………………………………………………………………………….. جدول3-3) پایایی مربوط به سوالات پرسشنامه ………………………………………………………………………………………………………. جدول4-1) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر اساس جنسیت ………………………………………………………………………………….. جدول4-2) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر اساس وضعیت تاهل ………………………………………………………………………….. جدول4-3) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر اساس رده سنی………………………………………………………………………………….. جدول4-4) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر اساس میزان تحصیلات ……………………………………………………………………… جدول4-5) توصیف متغیر منابع شرکت …………………………………………………………………………………………………………………… جدول4-6) توصیف متغیر قابلیت های شرکت …………………………………………………………………………………………………………. جدول4-7) توصیف متغیر استراتژی های بازاریابی ………………………………………………………………………………………………….. جدول4-8) توصیف متغیر مزیت رقابتی …………………………………………………………………………………………………………………… جدول4-9) توصیف متغیر عملکرد مالی ………………………………………………………………………………………………………………….. جدول4-10) توصیف متغیر عملکرد بازار …………………………………………………………………………………………………………………. جدول4-11) شاخص های معنا داری و برازش مدل کامل ……………………………………………………………………………………… جدول4-12) شاخص برازش مدل اندازه گیری منابع شرکت …………………………………………………………………………………… جدول 4-13) شاخص برازش مدل اندازه گیری قابلیت های شرکت ………………………………………………………………………. جدول 4-14) شاخص برازش مدل اندازه گیری استراتژی های بازاریابی ………………………………………………………………… جدول 4-15) شاخص برازش مدل اندازه گیری مزیت رقابتی ………………………………………………………………………………….

صفحه   80 106 122 142 142 144 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 165 166 168 170 173

عنوان جدول 4-16) شاخص برازش مدل اندازه گیری عملکرد بازرگانی ……………………………………………………………………………. جدول4-17) نتایج تحلیل مسیر ……………………………………………………………………………………………………………………………….. جدول4-18) محاسبه اثرات مستقیم متغیرهای مدل بر یکدیگر………………………………………………………………………………. جدول4-19) نتایج آزمون فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………………………………. فهرست نمودارها نمودار4-1) درصد فراوانی برحسب جنسیت …………………………………………………………………………………………………………….. نمودار4-2) درصد فراوانی برحسب وضعیت تاهل……………………………………………………………………………………………………… نمودار4-3) درصد فراوانی برحسب رده سنی…………………………………………………………………………………………………………….. نمودار4-4) درصد فراوانی برحسب میزان تحصیلات…………………………………………………………………………………………………. نمودار4-5) نمودار هیستوگرام منابع شرکت…………………………………………………………………………………………………………….. نمودار4-6) نمودار هیستوگرام قابلیت های شرکت…………………………………………………………………………………………………… نمودار4-7) نمودار هیستوگرام استراتژی های بازاریابی…………………………………………………………………………………………….. نمودار4-8) نمودار هیستوگرام مزیت رقابتی……………………………………………………………………………………………………………… نمودار4-9) نمودار هیستوگرام عملکرد مالی……………………………………………………………………………………………………………… نمودار4-10) نمودار هیستوگرام عملکرد بازار……………………………………………………………………………………………………………..

صفحه 174 177 177 178 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158

عنوان فهرست اشکال شکل1-1) مدل علّی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-1) چهار چوب روشAMITE ………………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-2) چشم انداز واستراتژی:چهار وجه کارت امتیازی متوازن………………………………………………………………………….. شکل2-3) وجه مشتری معیار های اساسی……………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-4) وجه مشتری: پیوند ارزش پیشنهادی با معیار های کلیدی نتیجه …………………………………………………………. شکل2-5) شمای کلّی مدل مالکوم بالدریج …………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-6) جریان های عملکرد شرکت……………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-7) زنجیره ی ارزش پورتر……………………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-8) الگوی رقابت مبتنی بر پنج نیرویمایکل پورتر……………………………………………………………………………………… شکل2-9) استراتژی های عمومی پورتر …………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-10) عوامل مزیت رقابتی یک کشور………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-11) ویژگی های موثر تقاضای ملّی در مزیّت رقابتی …………………………………………………………………………………… شکل2-12) الگوی جامع مدیریت استراتژیک …………………………………………………………………………………………………………… شکل2-13) مقایسه مفاهیم فروش وبازاریابی……………………………………………………………………………………………………………. شکل2-14) ابعاد کالا ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-15) طبقه بندی کالا های مصرفی ………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-16) عوامل موثر بر تصمیمات قیمت گذاری ………………………………………………………………………………………………. شکل2-17)کانال های بازاریابی مصرفی……………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-18) سیستم بازاریابی عمودی ………………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-19) سیستمارتباطات بازاریابی…………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-20) رویکرد مبتنی بر منابع در گذر زمان …………………………………………………………………………………………………….

صفحه   13 30 35 36 38 41 45 62 66 69 73 75 77 79 86 88 95 101 102 103 116

عنوان شکل2-21) مدل از درون به بیرونRBV…………………………………………………………………………………………………………………. شکل2-22) تحلیل استراتژی با استفاده از رویکرد مبتنی بر منابع …………………………………………………………………………. شکل2-23) مدل مبتنی بر منابع از مزیّت رقابتی پایدار…………………………………………………………………………………………… شکل2-24) مدل یکپارچه از رویکرد مبتنی بر منابع و استراتژی رقابتی…………………………………………………………………. شکل2-25) اجزای تجزیه و تحلیل درون سازمانی که منجر به کسب مزیّت رقابتی می گردد ………………………………. شکل2-26) مدل مفهومی اله وردی…………………………………………………………………………………………………………………………… شکل2-27) مدل مفهومی کرمپور و همکاران …………………………………………………………………………………………………………… شکل2-28) مدل مفهومی پور جهانی ……………………………………………………………………………………………………………………….. شکل2-29) مدل مفهومی رابطه بین بازار گرایی و مزیّت رقابتی و عملکرد …………………………………………………………… شکل4-1) مدل پایه تحقیق در حالت استاندارد……………………………………………………………………………………………………….. شکل 4-2) مدل پایه تحقیق در حالت معنا داری ……………………………………………………………………………………………………. شکل 4-3) تحلیل عاملی تاییدی عامل منابع شرکت در حالت استاندارد ………………………………………………………………. شکل4-4) تحلیل عاملی تاییدی عامل منابع شرکت در حالت معناداری…………………………………………………………………. شکل4-5) تحلیل عاملی تاییدی عامل قابلیت های شرکت در حالت استاندارد………………………………………………………. شکل4-6) تحلیل عاملی تاییدی عامل قابلیت های شرکت در حالت معناداری……………………………………………………….. شکل4-7) تحلیل عاملی تاییدی استراتژی های بازاریابی در حالت استاندارد………………………………………………………….. شکل4-8) تحلیل عاملی تاییدی استراتژی های بازاریابی در حالت معناداری………………………………………………………….. شکل4-9) تحلیل عاملی تاییدی مزیت رقابتی در حالت استاندارد…………………………………………………………………………… شکل4-10) تحلیل عاملی تاییدی مزیت رقابتی در حالت معناداری………………………………………………………………………… شکل4-11) تحلیل عاملی تاییدی عملکردبازرگانی در حالت استاندارد……………………………………………………………………. شکل4-12) تحلیل عاملی تاییدی عملکرد بازرگانی در حالت معناداری……………………………………………………………………

صفحه 117 118 123 124 126 132 133 135 136 163 164 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176

 

 

چــکـیــده

در دنیای رقابتی امروز شرکت هایی موفق هستند که به توانند ارزش های بیشتری برای مشتریان به وجود آورند و بنا به گفته سرجیو زیمن[1] دلایل بیشتری به مشتریان ارائه کنند تا آن ها را به خرید و ایجاد رابطه بلندمدت با شرکت ترغیب سازند.خلق ارزش برتر برای مشتری در سایه مولفه­های گوناگون اساس بهبود عملکرد بازرگانی شرکت ها را فراهم می سازد. این درحالی است که صاحب نظران پتانسیل شرکت های حاضر در بازار سرمایه­ای ایران را از لحاظ عملکرد بهتر ، بیشتر از این می دانند. بنابراین هدف این تحقیق شناسایی عواملی است که بر عملکرد بازرگانی شرکت ها مؤثرند.مطالعات مختلف بیانگر این مطلب است که چهار دسته متغیرهای مزیّت رقابتی، استراتژی­های بازاریابی، منابع و قابلیت­های شرکت می توانند بر عملکرد بازرگانی شرکت ها اثر بگذارند که در این بررسی به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده­اند. تحقیق حاضر از لحاظ نوآوری می خواهد برای اولین بار در استان گیلان مزیّت­ها منابع و قابلیت ها را برای تبیین عملکرد بازرگانی شرکت ها در کنار استراتژی های بازاریابی در قالب یک مدل علّی بررسی نماید. این تحقیق از طریق یک مدل علّی سعی در تبیین تعیین کننده­های عملکرد بازرگانی شرکت­ها را دارد. مزیّت رقابتی شامل سازه­های بهبود کیفیت محصولات و خدمات و میزان ورود به بازارهای پر منفعت می باشد. هم چنین استراتژی های بازاریابی نیز بر عملکرد بازرگانی شرکت ها تاثیر گذار است که این عامل دارای سازه­های توسعه محصولات و خدمات ، کاهش هزینه و قیمت و شفافیت تبلیغات می باشد. منابع شرکت نیز در این تحقیق شامل : منابع فیزیکی که دارای سازه­های فن آوری تجهیزات و ظرفیت خدمات است. منابع مالی شامل سازه­های نقدینگی و توانایی به دست آوردن منابع مالی و منابع تجربی شامل سازه های دانش ، تخصص و سنجش عملکرد گذشته می باشد. و در نهایت آخرین متغیر تاثیر گذار بر عملکرد بازرگانی شرکت ها قابلیت­های شرکت می باشد و متشکل شده است از : دیدگاه تسهیمی دارای زیرسازه­های عقیده مشترک و توسعه توانایی­های شرکت. ساختار ارتباطی شامل زیر سازه­های روابط نزدیک با عرضه کنندگان،شناخت نیازهای مشتریان و سهام داران و درک/پاسخ به فن آوری که شامل زیرسازه­های فراگرفتن پیشرفت های فن آوری و پاسخ سریع به تغییرات فن آوری می باشد. هدف کلی این تحقیق طراحی و آزمون مدل علّی جهت تبیین عملکرد بازرگانی شرکت­های تولیدی استان گیلان می باشد.

جامعه آماری در این تحقیق شرکت­های تولیدی استان گیلان می­باشد. در تحقیق حاضر با استفاده از شاخص­های آمار توصیفی،هر یک از متغیرها تشریح و سپس با استفاده از مدل علّی نسبت به آزمون آن اقدام گردید. نتایج تجزیه و تحلیل ها نشان داد که به طور کلی بین منابع شرکت ها و استراتژی های بازاریابی و قابلیت شرکت ها و استراتژی های بازار یابی رابطه وجود دارد. هم چنین بین استراتژی های بازار یابی و مزیّت رقابتی رابطه ی مثبتی حاکم است. از سوی دیگر، مزیّت رقابتی با عملکرد بازار و عملکرد مالی رابطه دارد. و در نهایت بین عملکرد بازار و عملکرد مالی رابطه ی مثبت و مستقیمی وجود دارد.

واژگان کلیدی: عملکرد بازار، عملکرد مالی، مزیّت رقابتی، استراتژی­های بازاریابی،منابع شرکت، قابلیت­های شرکت

 

 

 

فصل اول

کلیّات تحقیق
1-1) مقــدمــه

به نظر می رسد که موفقیت شرکت ها و مؤسسات امروزی در گرو شناخت هرچه بیشتر از مشتریان ،رقبا و سایر عوامل تاثیر گذار بر بازار است. نیازها و خواسته های مشتریان همواره در حال تغییر هستند و تنها در صورت شناخت این تغییرات است که شرکت می تواند موفق شود. از سویی رقبا نیز به دنبال جذب مشتریان بیشتر برای خود هستند و در این راه از هیچ کوششی چشم پوشی نخواهند کرد. شناخت و پیش بینی این عوامل و ارائه راه کار مناسب در برخورد با آن ها نقش کلیدی در موفقیت شرکت در بازار هدف بازی خواهد کرد. از این رو گرایش به بازار و نیازهای مشتریان اولین ویژگی بازاریابی جدید است و در این شرایط مدیران کامیاب کسانی هستند که سازمان خود را با شرایط روز همگام سازند و این زمانی امکان پذیر است که کارمندان و مدیران شرکت گرایش به عملکرد بازار را به عنوان یک فرهنگ و بینش بپذیرند. (نوری نیا،1386،ص32) یک شرکت یا سازمان با تفکر بازارگرا به طور مستمر برخواسته های مشتریان نظارت دارد و تلاش می کند که به وسیله پاسخگویی ، عملکرد بازارگانی خود را ارتقاء دهد.(چیرانی و همکاران،1391،ص2) کارشناسان معتقدند که مزیّت رقابتی می تواند نقش به سزایی را در بهبود عملکرد بازرگانی شرکت ها ایفا کند. مزیّت رقابتی ، وضعیتی است که یک بنگاه را قادر می سازد که با کارایی بالاتر و به کارگیری روش های برتر، محصولات را با کیفیت بالاتر عرضه نماید و در رقابت سود بیشتری را برای بنگاه فراهم آورد. یک واحد اقتصادی زمانی دارای مزیّت رقابتی است که به تواند به دلایل خاص که ناشی از ویژگی های آن واحد است( مانند وضعیت مکانی، فن آورانه، پرسنلی و….)به طور مداوم تولیدات خود را نسبت به رقبایش با هزینه ای پایین تر و کیفیت بالاتر عرضه کند. (P108 ،2008،Yilmaz) امروزه مشتریان در کانون اصلی توجه شرکت ها قرار دارند و رضایت مندی آن ها، عامل کسب مزیّت رقابتی برای سازمان ها است. لازمه جلب رضایت مشتری، برآورده ساختن کامل نیازهای آنان و شناسایی دقیق خواسته ها، انتظارات، تمایلات، توانایی ها و محدودیت های آن ها در خرید محصولات است. با دست یابی به چنین اطلاعاتی می توان عوامل تاثیر گذار بررفتار مصرف کنندگانرا به خوبی تشخیص داد و در اتخاذ استراتژی های بازاریابی شرکت ها (محصول،قیمت،توزیع،تبلیغ) از آن ها استفاده نمود. بنابراین محصولات شرکت ها باید مطابق با مزایایی مورد انتظار مشتریان باشد تا در نهایت بهبود عملکرد بازرگانی شرکت هارا منجر شود.(زرگریان،1391،ص2) دو عامل تاثیرگذار بر استراتژی های بازاریابی شرکت ها منابع و قابلیت های شرکت می باشند. منابع عبارتند از عوامل تولید که یک شرکت به وسیله آن ها کالا و خدمات با ارزشی برای مشتریانش تولید می نماید.برای نیل به این هدف آن ها از منابعی استفاده می کنند و تا اندازه ای که این منابع نسبت به رقبا برتر باشد،این شرکت ها موفق تر خواهند بود. (پور جهانی،1388،ص2) و قابلیت های شرکت ترکیبی از مهارت ها ، دانش و رفتارهایی که در سرتاسر شرکت یا سازمان وجود دارد و در افراد ، سیستم ها ، فرایند ها و ساختارها منعکس می شود. در یک تعریف دیگر ، مهارت هایی که شرکت برای تبدیل داده ها به ستاده ها به کار می گیرد تا در قالب فرایندهای سازمانی از ترکیب منابع محسوس و نامحسوس برای به دست آوردن اهداف مورد نظر مانند خدمت به مشتری ، توانمندی های توسعه محصول برتر، نوآوربودن کالاها و خدمات استفاده نماید.(غلامین،1390،ص12) بنابراین شرکت ها برای رسیدن به عملکرد بازرگانی بالاتر از میانگین صنعت خود، باید سرمایه گذاری سازگاری در منابع و قابلیت هایشان بکنند، پس هر چقدر رقابت شدیدتر می شود اهمیت شناسایی منابع و قابلیت ها ، خود را بیشتر هویدا می سازد. (پورجهانی،1388،ص3)

 

 

16

2-1-6-1) عملکرد شرکت از دیدگاه بازار مشتری……………………………………………. 16

2-1-6-2) عملکرد شرکت از دیدگاه بازارهای عوامل………………………………………… 18

2-1-6-3) عملکرد شرکت از دیدگاه بازارهای مالی………………………………………….. 18

2-1-7) مفهوم ارزیابی عملکرد سازمانی……………………………………………………. 20

2-1-8) ضرورت ارزیابی عملکرد……………………………………………………………. 21

2-1-9) مزایایی ارزیابی عملکرد……………………………………………………………… 23

2-1-10) ویژگی های یک سیستم مطلوب اندازه گیری عملکرد………………………………. 24

2-1-11) اهداف ارزیابی عملکرد سازمانی…………………………………………………… 25

2-1-12) سطوح ارزیابی عملکرد سازمانی………………………………………………….. 25

2-2-12) دیدگاه های سنتی و نوین در ارزیابی عملکرد……………………………………… 38

2-1-13) مدیریت عملکرد……………………………………………………………………. 39

2-1-14) مدیریت عملکرد در سطح سازمانی…………………………………………………. 42

بخش دوم: بازار گرایی………………………………………………………………………… 45

2- 2-1)مفهوم بازار گرایی…………………………………………………………………… 45

2-2-2)ابعاد بازار گرایی……………………………………………………………………… 47

2-2-3)رویکرد های قالب دربازارگرایی……………………………………………………… 56

2-2-4)نتایج بازارگرایی………………………………………………………………………. 59

بخش سوم: نوآوری………………………………………………………………………….. 62

2-3-1) مفهوم نوآوری……………………………………………………………………….. 62

2-3-2) انواع نوآوری………………………………………………………………………… 62

2-3-3) رویکرد اساسی به نوآوری…………………………………………………………… 64

2-3-4) فرایند نوآوری……………………………………………………………………….. 65

بخش چهارم: مزیت رقابتی……………………………………………………………………. 66

2-4-1) مفهوم و تعریف مزیت رقابتی………………………………………………………… 66

2-4-2) مزیت رقابتی پایدار…………………………………………………………………… 68

2-4-3) استراتژی های عمومی (ژنریك) پورتر………………………………………………. 69

بخش پنجم : پیشینه تحقیق……………………………………………………………………. 72

فصل سوم : روش تحقیق

3-1 ) مقدمه………………………………………………………………………………….. 78

3-2) روش تحقیق……………………………………………………………………………. 78

3-3) فرآیند اجرای تحقیق…………………………………………………………………….. 79

3-4) جامعه و نمونه آماری…………………………………………………………………… 79

3-5) روش جمع آوری اطلاعات……………………………………………………………….80

3-6) ابزارهای جمع آوری داده ها و اطلاعات………………………………………………….80

3 -7) روایی وپایایی ابزار اندازه گیری……………………………………………………….. 81

3 – 7 – 1 )روایی پرسشنامه………………………………………………………………… 81

3 – 7 – 2 )پایایی پرسشنامه………………………………………………………………… 81

3-8) روش تجزیه وتحلیل داده ها………………………………………………………………83

 

فصل چهارم: تجزیه وتحلیل داده ها و اطلاعات

4-1 ) مقدمه………………………………………………………………………………….. 85

4-2) توصیف متغیر های تحقیق………………………………………………………………. 85

4-3)بررسی نرمال بودن متغیرهای تحقیق(آزمون کلوموگروف – اسمیرنف)…………………. 89

4-4 ) بررسی وضعیت متغیرهای تحقیق……………………………………………………… 90

4-5) بررسی مدل تحقیق……………………………………………………………………… 90

4-5-1)مدل پایه تحقیق درحالت استاندارد……………………………………………………. 90

4-5-2)مدل پایه تحقیق درحالت اعداد معنی داری…………………………………………….. 91

4-5-3)بررسی شاخص های معنی داری وبرازش مدل……………………………………….. 92

4-5-4)آزمون فرضیه های تحقیق……………………………………………………………. 93

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه…………………………………………………………………………………… 96

5-2) خلاصه تحقیق…………………………………………………………………………… 96

5-3) نتایج آمار توصیفی……………………………………………………………………… 97

5-4) نتایج آمار استنباطی…………………………………………………………………….. 98

5-5)مقایسه نتایج تحقیق حاضر با تحقیقات گذشته……………………………………………. 99

5-6)پیشنهادات در راستای نتایج تحقیق………………………………………………………100
5-7)پیشنهاد برای تحقیقات آینده………………………………………………………………102

منابع وماخذ……………………………………………………………………………………103

ضمائم…………………………………………………………………………………………110

 

 

 

 

 

 

فهرست جداول

2- 1 )اهداف ارزیابی عملکرد سازمان……………………………………………………….. 24

2-2) دسته بندی سطوح ارزیابی عملکرد…………………………………………………….. 25

2- 3 ) ارزیابی دستگاهها و کارکنان بر اساس نگرش نوین در مقایسه با نگرش سنتی…….. 39

جدول3- 1) معرفی ابزار سنجش تحقیق………………………………………………………80

3-2) ضریب آلفای کرونباخ…………………………………………………………………… 82

4- 1) توصیف متغیر نوآوری…………………………………………………………………. 85

4-2) توصیف متغیر مزیت رقابتی…………………………………………………………….. 86

4- 3) توصیف متغیر بازارگرایی……………………………………………………………… 87

4- 4) توصیف متغیر عملکرد…………………………………………………………………. 88

4- 5) آزمون کولموگروف- اسمیرنف…………………………………………………………. 89

4- 6) نتایج آزمون تی تست متغیر های تحقیق……………………………………………….. 90

4- 7) شاخص های معنی داری و برازش مدل………………………………………………… 93

5-1)جدول مقایسه تحقیق حاضرباتحقیقات مشابه…………………………………………..100

 

 

 

فهرست نمودار ها

4- 1) هیستوگرام متغیر نوآوری……………………………………………………………. 86

4- 2) هیستوگرام متغیر مزیت رقابتی………………………………………………………… 87

4- 3) هیستوگرام متغیر بازارگرایی………………………………………………………….. 88

4- 4) هیستوگرام متغیرعملکرد……………………………………………………………… 89

4- 5) مدل پایه تحقیق درحالت استاندارد……………………………………………………… 91

4- 6) مدل پایه تحقیق درحالت اعداد معنی داری……………………………………………… 92

5-1)نمودار راداری مقایسه متغیر های اصلی تحقیق…………………………………………. 98

 

 

 

 

 

فهرست اشکال

1-1) مدل تحقیق………………………………………………………………………………. 6

2-1) چارچوب روشAMBITE………………………………………………………………… 27

2-2) چهار وجه کارت امتیازی متوازن……………………………………………………….. 29

2-3) وجه مشتری معیارهای اساسی………………………………………………………….. 32

2-4) شمای کلی مدل مالکوم بالدریج…………………………………………………………. 36

2-5) مدلEFQM……………………………………………………………………………… 37

2-6) اجزاء اصلی مدیریت عملکرد………………………………………………………….. 42

2-7) مدیریت عملکرد در سطح سازمانی……………………………………………………… 44

2-8) فرایند نوآوری هاشیلد…………………………………………………………………… 65

2-9) تاثیر شیستگی های سازمانی ومزیت رقابتی بر عملکرد سازمانی……………………….76

5-3)مدل پیشنهادی برای تحقیقات بعدی……………………………………………………..102

 

 

 

چکیده:

اهداف:هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر بازارگرایی بر عملکرد شرکت های تولیدی در استان گیلان از طریق نوآوری ومزیت رقابتی است.

روش ها:جامعه آماری تحقیق ، شامل شرکت های تولیدی استان گیلان است که 36 مجموعا1850شرکت برآرود شد و 136 شرکت به روش نمونه گیری تصادفی از بین آنها انتخاب شد. پرسشنامه ای شامل 61سوال برای جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی مورد استفاده واقع گردید. همچنین از آزمون معادلات ساختاری به کمک نرم افزار LISREL8.53برای آزمون فرضیه های تحقیق استفاده شد.

یافته ها و نتایج: یافته های تحقیق بیانگر وجود تاثیر بازار گرایی بر نوآوری وتاثیر نوآوری برمزیت رقابتی است. همچنین در نهایت مشخص شد که مزیت رقابتی نیز بر عملکرد تاثیر مثبت دارد.

کلید واژه: بازارگرایی، نوآوری، مزیت رقابتی ، عملکرد

 

2-1- تحریم. 19

2-1-1- آسیب پذیری کشور مورد هدف تحریم. 21

2-2- ابعاد نظری تحریم: 22

2-2-1- نظریه سمبولیک… 24

2-2-2- نظریه بازدارندگی.. 24

2-3- تحریم به عنوان سیاست بعد از جنگ سرد. 25

2-4- هزینه های تحریم. 26

2-5- کارایی سیاسی و اقتصادی تحریم ها 28

2-6- اثربخشی تحریم. 31

2-7- انواع تحریم ها: 33

2-7-1- تحریم های خصوصی.. 33

2-7-2- تحریم های بین المللی.. 34

2-8- تحریم های یک جانبه: ناقض حق توسعه. 38

2-9- تحریم های اقتصادی: 39

2-9-1- تحریم اقتصادی و منشورسازمان ملل متحد. 43

2-9-2- مقایسه تحریم های مالی و تجاری.. 45

2-9-3- تحریم اقتصادی یکجانبه ناقض حقوق بین الملل است.. 47

2-10- سیاست خارجی.. 49

2-11- عوامل مؤثر بر سیاستگذاری خارجی: 51

2-11-1- ارزش ها و اعتقادات.. 51

2-11-2- زمینه های تاریخی و فرهنگی.. 52

2-11-3- تصویر کلی از سیاست بین المللی.. 52

2-11-4- برداشت ها 52

2-11-5- مشکلات داخلی و افکار عمومی.. 52

2-11-6- نیازهای داخلی.. 53

2-11-7- ساختار نظام بین الملل. 53

فصل سوم: 54

پیشینه روابط ایران و چین.. 54

3-1- پیشینه تاریخی روابط ایران و چین.. 55

3-2- مناسبات ایران و چین در دوران اسلامی.. 56

3-3- روابط ایران و چین پس از تأسیس چین نوین.. 59

3-4- مناسبات ایران و چین پس از سیاست درهای باز چین.. 65

3-5- روابط تجاری ایران و چین؛ از دیرباز تاکنون. 68

فصل چهارم: 71

تحریم های یک جانبه و بین المللی علیه ایران و تأثیر آن بر روابط ایران و چین.. 71

4-1- پیشینه تحریم علیه ایران. 72

4-2- تحریم های یکجانبه: 73

4-2-1- تحریم های امریکا 74

4-2-1-1- آثار تحریم های امریکا 81

4-2-2- تحریم های اتحادیه اروپا: 85

4-2-2-1- ریشه ها و اهداف تحریم. 87

4-2-2-2- آثار تحریم ها 88

4-3- تحریم های بین المللی.. 89

قطعنامه ۱۶۹۶. 90

قطعنامۀ ۱۷۴۷. 91

قطعنامه 1803. 91

قطعنامه 1835: 92

قطعنامه ۱۹۲۹. 93

4-4- اهداف تحریم ها علیه ایران: 93

4-4-1- تسلیم یا براندازی نظام جمهوری اسلامی.. 94

4-4-2- روی کار آوردن عناصر غربی.. 95

4-5- پیامد تحریم ها علیه ایران: 96

4-5-1- تأثیر دوجانبه تحریم بر روابط ایران و چین.. 99

4-5-2- استفاده چین از غیبت رقبای غربی در بازار ایران. 100

4-5-3- مشکل در مبادلات بانکی ایران و چین.. 102

فصل پنجم: 107

کاهش تحریم ها در دولت روحانی و نقش آن در روابط تجاری ایران و چین.. 107

5-1- نقش سیاست خارجی در کاهش تحریم ها 108

5-2- روند کاهش تحریم ها در دولت روحانی.. 110

5-3- کاهش تحریم های امریکا 112

5-4- کاهش تحریم های اتحادیه اروپا 113

5-5- رویکرد چین نسبت به اعمال تحریم علیه ایران: 116

5-5-1- منافع چین.. 118

5-5-2- منافع ایران: 122

5-5-2-1- چشم انداز روابط اقتصادی ایران و چین.. 122

5-5-2-2- توسعه همکاری اقتصادی.. 127

5-5-2-3- چشم انداز سرمایه گذاری خارجی چین در ایران. 133

5-6-روندروبه رشدروابط تجاری دوکشور پس ازکاهش تحریم ها علیه ایران. 137

نتیجه گیری.. 143

2-1-2) انواع مزیت های رقابتی.. 20

2-1-3)دیدگاه های مزیت رقابتی.. 23

2- 1-4) مدل الماس ملی.. 31

بخش دوم : سرمایه فکری

2ـ 2-1) مقدمه.. 36

2ـ 2ـ 2) تعریف دارایی و تقسیم بندی آن.. 37

2ـ 2ـ 3) تشریحدارایی نامشهود.. 37

جدول( 2-1) تعاریفی در مورد منابع نامشهود .. 39

2ـ 2ـ 4) مدیریت دانش :.. 40

2ـ 2ـ 5) تشریح سرمایه فکری :.. 41

2ـ 2ـ 6) مدل های مختلف سرمایه فکری.. 44

2ـ 2ـ 7) کاربرد سرمایه فکری.. 53

2ـ 2ـ 8) درجه بندی سرمایه فکری.. 56

2ـ 2ـ 9) ارزش پویای سرمایه فکری.. 58

2ـ 2ـ 10) شاخص سرمایه فکری ملی.. 59

بخش سوم: کارآفرینی

2- 3-1) مقدمه.. 62

2ـ 3-2) مفهوم کارآفرینی.. 63

2- 3-3) رویکردهای کارآفرینی.. 64

2ـ 3-4) مدل های کارآفرینی.. 66

2-3-3-1) مدل های محتوایی.. 67

2-3-3-2) مدل های فرآیندی.. 67

2-3-5) نظریه های فرهنگ کارآفرینی.. 72

2- 3-6) انواع کارآفرینی.. 74

2ـ 3-7) ویژگی های افراد کارآفرین.. 76

2- 3-8) فرآیند کارآفرینی.. 76

2- 3-9) کار آفرینی استراتژیک.. 78

2-3-10) بازاریابی ، کارآفرینی و مزیت رقابتی.. 82

2ـ 3-11) ابعاد کارآفرینی سازمانی.. 84

2-3-12) موانع کارآفرینی در ایران :.. 86

بخش چهارم : قابلیت ها

2-4 -1) مقدمه.. 90

2-4-2) قابلیتهای نوآوری.. 91

2- 4-3) مدل های نوآوری.. 94

2-4-4) نوآوری بسته.. 96

2-4-5) نوآوری کاربر.. 97

2-4-6) نوآوری باز.. 98

2- 4-7) مدل های مدیریت استراتژیک نوآوری در خدمات.. 100

2- 4-8) منابع نوآوری.. 105

2-4-9)شاخص های سنجشنوآوری.. 105

2-4-10) بازاریابی نوآورانه.. 106

2-4-11) قابلیتهای بازاریابی.. 108

2ـ 4-12)مدیریت بازاریابی.. 109

2ـ 4-13) بازاریابی خدمات .. 109

2ـ 4-14) طبیعت و ویژگی های خدمات.. 110

2ـ 4-15) آمیزه بازاریابی خدمات.. 111

2ـ 4-16) خط مشی های بازاریابی برای موسسات خدماتی.. 114

2ـ 4-17) قابلیت های بازاریابی و عملکرد.. 116

بخش پنجم: پیشینه تحقیق

2-5-1) مقدمه.. 119

2-5-1-1) تحقیقات خارجی.. 118

2-5-2) تحقیقات داخلی.. 119

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

3-1) مقدمه.. 125

3ـ 2) روش تحقیق.. 125

3-3) جامعه آماری و حجم نمونه.. 125

3-3-1) جامعه آماری.. 125

3-3-2) روش نمونه گیری.. 125

3-3-3) حجم نمونه.. 125

3-4) روش ها و ابزار گردآوری اطلاعات.. 126

3-5) سنجش روایی و پایایی پرسشنامه.. 128

3-5-1) روایی.. 127

3-5-2) پایایی.. 128

3-6) روش آماری تجزیه و تحلیل داده ها.. 129

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات

4ـ 1) مقدّمه.. 134

4-2) توصیف متغیرهای جمعیت شناختی.. 134

4ـ 2ـ 1) آمار توصیفی متغیر جنسیت.. 134

4-2-2) آمارتوصیفی متغیر سن.. 135

4-2-3) آمار توصیفی متغیر سابقه کار.. 136

4-2-4) آمار توصیفی متغیر تحصیلات.. 137

4ـ 3) آمار توصیفی متغیرهای اصلی تحقیق.. 138

4-3-1) آمار توصیفی متغیر مزیت رقابتی.. 138

4-3-2) آمار توصیفی متغیر سرمایه فکری.. 139

4-3-3) آمار توصیفی متغیر کارآفرینی.. 140

4-3-4 ) آمار توصیفی متغیر قابلیت ها.. 141

4-4) بررسی آزمون مدل تحقیق.. 142

4-4-1) مدل در حالت تخمین استاندارد.. 142

4-4-2) مدل در حالت تخمین ضـرایب T. 143

4-5) ضریب تعیین مدل.. 144

4-6) بررسی فرضیه های تحقیق.. 144

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات تحقیق

5ـ 1) مقدّمه.. 146

5ـ 2) نتیجه گیری.. 146

5-2-1) نتایج بررسی توصیفی داده ها.. 146

5-2-2) نتایج آمار استنباطی.. 147

5-3) بحث.. 149

5-4) پیشنهادها بر مبنای یافته های تحقیق.. 151

5-5) پیشنهاد برای تحقیقات آینده.. 154

5-6) محدودیت های تحقیق.. 154

منابع و ماخذ.. 156

پیوست ها.. 166

پیوست1: سو الات پرسشنامه.. 167

پیوست 2: خروجی لیزرل.. 170

پیوست 3: آزمون مدل علی تحقیق.. 173

پیوست 4: محاسبات ضرایب آلفای کرونباخ.. 175

پیوست 5: توصیف متغیرهای تحقیق.. 184

Abstract 188

فهرست جدول­ها

عنوانصفحه

جدول( 2-1) تعاریفی در مورد منابع نامشهود.. 39

جدول (2-2) مراحل مدل تعاملی.. 95

جدول( 2ـ3 ) انواع نوآوری از دیدگاه تروت.. 104

جدول(3-1) صفات کیفی و ارزش های عددی گزینه های پرسشنامه.. 126

جدول (3-2) توزیع سوالات پرسشنامه.. 127

… 129

جدول (4ـ1) آمار توصیفی متغیر جنسیت.. 134

جدول (4ـ2) آمار توصیفی متغیر سن.. 135

جدول (4ـ3) آمار توصیفی متغیر سابقه کار.. 136

جدول( 4ـ4 ) آمار توصیفی متغیر تحصیلات.. 137

جدول( 4ـ5 ) آمار توصیفی متغیر مزیت رقابتی.. 138

جدول( 4ـ6 ) آمار توصیفی متغیر سرمایه فکری.. 139

جدول (4-7) جدول متغیر کارآفرینی.. 141

جدول (4-8) جدول متغیر کارآفرینی.. 142

جدول ( 4-9 ) مهمترین شاخصهای نیکویی برازش مدل پژوهش.. 144

جدول ( 4-10 ) محاسبه اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مدل بر یکدیگر 145

جدول ( 4-11 ) نتایج مدل ساختاری.. 145

جدول ( 5-1 ) توصیف متغیر مزیت رقابتی.. 147

جدول ( 5-2 ) توصیف متغیر سرمایه فکری.. 147

جدول ( 5-3 ) توصیف متغیر کارآفرینی.. 148

جدول ( 5-4 ) توصیف متغیر قابلیتها.. 148

فهرست شکل­ها

عنوانصفحه

شکل(1-1) مدل ارائه شده در تحقیق لی و هسیه.. 7

شکل (1-2) مدل ارائه شده در تحقیق باتانی و الزوابی.. 8

شکل(1ـ3) مدل ارائه شده در تحقیق مامر زرنلر و همکاران.. 8

شکل (1-4) مدل ارائه شده در تحقیق میچالسکی و همکاران.. 9

شکل (1-5) مدل مفهومی تحقیق.. 10

شکل (2ـ1) نیروهای پیش برنده رقابت در صنعت.. 24

شکل (2-2) زنجیره ارزش پورتر.. 28

شکل 2ـ3 : مدل الماس ملی.. 32

شکل (2-4) مدل سرمایه فکری ادوینسون و مالون.. 45

شکل (2-5) مدل سرمایه فکری بروکینگ.. 46

شکل (2-6) مدل سرمایه فکری روس.. 47

شکل (2-7) مدل سرمایه فکری سالیوان.. 48

شکل (2-8) مدل سرمایه فکری استیوارت.. 49

شکل(2-9) مدل سرمایه فکری بونفرر.. 49

شکل(2-10) مدل سرمایه فکری هانس و لاواندال.. 50

شکل 2(ـ11) : مدل بنتیس… 53

شکل (2ـ12) اتصال استراتژی رقابتی به سرمایه فکری.. 55

شکل (2-13) چهارچوب مفهومی مدل درجه بندی شاخص سرمایه فکری.. 57

شکل(2-14) چهار بعد مدل ارزش پویای سرمایه فکری… 58

شکل (2ـ15) مدل اندازه گیری ارزش پویای سرمایه فکری.. 59

شکل( 2ـ16) مدل مفهومی شاخص سرمایه فکری ملی… 60

شکل( 2ـ17 ) معادله کارآفرینی.. 68

شکل( 2ـ18 ) فرآیند کارآفرینی .. 69

شکل (2ـ19 ) نمودار فرآیند کارآفرینی.. 70

شکل (2-20) متغیرهای ایجاد شرکت نوپا .. 71

شکل( 2ـ21 ) ابعاد کارآفرینی استراتژیک.. 80

شکل (2ـ22) نوآوری بسته… 97

شکل (2ـ 23) نوآوری باز .. 99

شکل( 2ـ24 ) دیدگاه استراتژیک و تیم کاری ، نتایج و تاثیر آن بر نوآوری 102

شکل( 2ـ25 ) مدل پنج وجهی کافمن ففر.. 103

شکل (4ـ1) نمودار هیستوگرام متغیر جنسیت.. 135

شکل (4ـ2) نمودار هیستوگرام متغیر سن.. 136

شکل( 4ـ3) نمودار هیستوگرام متغیر سابقه کار.. 137

شکل( 4ـ4 ) نمودار هیستوگرام متغیر تحصیلات.. 138

شکل( 4ـ5 ) نمودار هیستوگرام متغیر مزیت رقابتی.. 139

شکل (4ـ6) نمودار هیستوگرام متغیر سرمایه فکری.. 140

شکل ( 4-7 ) نمودار هیستوگرام متغیر کارآفرینی.. 141

شکل( 4ـ8 ) نمودار هیستوگرام متغیر قابلیتها.. 142

شکل( 4ـ9 ) مدل آزمون شده در حالت تخمین استاندارد.. 143

شکل( 4ـ10 ) مدل آزمون شده در حالت تخمین ضرایب t. 144

 

 

 

 

 

چکیده

عصر حاضر با هیچ بک از اعصار گذشته قابل قیاس نیست. ویژگی غالب این عصر دانش مداری، اطلاعات محوری و نرخ بالای تغییرات در عرصه های مختلف است. این حقیقتی است که فضای کسب و کارها را دربرگرفته است و بیانگر پیچیدگی بازارهای جهانی روزافزون بازارها و پویایی محیط فراروی شرکت ها و موسسات تولیدی و خدماتی است. سازمان ها برای مصون ماندن از نیروهای محیطی و نیز سازگاری با الزامات رقابتی، چاره ای جز کسب و استفاده از مزیت رقابتی ندارند.بنابراین مزیت رقابتی مساله ای است که باید تمام سازمان های فعال در عرصه بازار به آن توجه کنند. در اقتصاد نوین، تولید ثروت و رشد اقتصادی عمدتا از دارایی های نامشهود به خصوص سرمایه فکری سرچشمه می گیرد.بر همین اساس برای کشوری همچون ایران که در سند چشم انداز 20 ساله خود قصد دارد گوی رقابت در اقتصاد و تجارت از همسایگان خود برباید، باید اقتصاد مبتنی بر دانش ابزاری راهبردی تلقی شود. یکی از فعالیت هایی که در جهت تحقق اقتصاد دانش محور باید صورت گیرد، توجه به نظام بانکی کشور است. علاوه بر این امروزه بانک های پیشرو سعی می نمایند که از طریق ارضا کردن عوامل پر اهمیت برای مشتریان به بهترین نحو ممکن، سودآوری خود را افزایش دهند. اما بسیاری از بانک ها از روش های کاربردی بازاریابی خدمات خود غافل شده اند. در بازار کسب و کار امروزی تنها سازمان هایی می توانند در میدان رقابت باقی بمانند که خود را با این تغییرات همسو ساخته اند. بانک ها به دو دلیل روش های نوین را جایگزین عملکردهای سنتی شعبه می کنند: اولا: ایجاد و نگهداری شعبه به علت هزینه سربار بالایی که دارد. ثانیا: فن آوری و نوآوری نوعی تمایز و مزیت رقابتی برای بانک ها محسوب می شود. لذا این تحقیق متمرکز بر تبیین مزیت رقابتی پایدار در نظام بانکداری می باشد. مطالعات مختلف بیانگر این است که متغیرهای سرمایه فکری، کارآفرینی و قابلیت ها می توانند در ایجاد مزیت رقابتی اثرگدار باشند که در این تحقیق به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده اند. مدل این تحقیق براساس مدل های لی و هسیه(2010)، باتانی و الزوابی(2011)، زرنلر و همکاران (2008) و میچالسکی و همکاران (2008) طراحی شده است. جنبه نوآوری در این تحقیق تبیین مزیت رقابتی بانک های استان گیلان می باشد. مزیت رقابتی براساس سازه های کیفیت، زمان و هزینه، سرمایه فکری براساس سازه هایسرمایه ساختاری، انسانی و مشتری، کارآفرینی براساس سازه های پیشگامی، نوآوری و ریسک پذیری، قابلیت ها براساس سازه های نوآوری و بازاریابی می باشند. هدف کلی این تحقیق، طراحی و آزمون مدل علی، جهت تبیین مزیت رقابتی پایدار در بانک های استان گیلان می باشد. جامعه آماری این تحقیقبانک های خصوصیو دولتی در استان گیلان در تابستان 1392 می باشد. نمونه­گیری با استفاده از روش تصادفی انجام گردید. حجم نمونه 170 تعیین شد. روش این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ جمع­آوری داده­ها، توصیفی است. روش گردآوری داده­ها و اطلاعات، میدانی و نیز ابزار جمع­آوری داده­ها، پرسشنامه­­ی استاندارد می­باشد. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات، مدل­یابی معـادلات ساختاری با استفاده از نرم­افزار لیزرل بوده است. در نهایت با آزمودن فرضیه­ها، نتایج تجزیه و تحلیل­ها نشان می­دهد که بین مزیت رقابتی و کارآفرینی، قابلیت ها و سرمایه فکری رابطه مثبت وجود دارد. همچنین بین سرمایه فکری با کارآفرینی، سرمایه فکری با قابلیت ها، کارآفرینی با قابلیت ها ارتباط مثبت وجود دارد.

واژگان کلیدی :مزیت رقابتی، سرمایه فکری، کارآفرینی، قابلیت ها، مدل­یابی معادلات ساختاری.

فصل اول:   کلیّات تحقیق

 

 

1ـ 1)مقدّمه

برای رشد و سودآوری واقعی شرکت ها، شایستگی های نقش مهم دارند. به طوری که باعث ایجاد مزیت رقابتی[1] برای آن ها می شود.کسب مزیت رقابتی به صورت تصادفی و بدون برنامه حاصل نمی شود، بلکه بایستی سازمان ها با تفکر و طراحی چهارچوب های علمی در این راستا حرکت کنند. محصولات برجسته، فن آوری پیشرفته و مانند آن، اگر در خلق مزیت رقابتی موثر نباشند، هیچ اثری در موفقیت شرکت نخواهند داشت ( حمیدی، 1387، ص ص7-6 ). با این توضیحات می توان گفت مفهوم مزیت رقابتی، توانایی شرکت ها در جذب نظر مشتریان نسبت به رقبا با تکیه بر قابلیت ها و ظرفیت های سازمان است به طوری که رقبا قادر نباشند به طور هم زمان به تحقق این ارزش ها و ایجاد جایگزین برای آن اقدام کنند( مومنی، 1388، ص80 ).این مزیت می تواند در هریک از عناصر آمیخته بازاریابی[2] وجود داشته باشد.

ایده مزیت رقابتی پایدار در سال 1984 زمانی ظهور پیدا کرد که نشان داده شد که انواع مختلفی از استراتژی ها به ایجاد مزیت رقابتی کمک می کند. توضیح واقعی مزیت رقابتی در سال 1985 توسط پورتر[3] بیان شد که گفته شد انواع مختلف استراتژی های رقابتی شرکت ها که شامل تمرکز، تمایز و هزینه پایین می باشد موجب به وجود آمدن مزیت رقابتی پایدار خواهد شد.هرچند منابع کهن مزیت رقابتی مانند ظرفیت های تولید، آزمایشگا ه ها، دسترسی به منابع مالی، کانال های توزیع یا صرفه مقیاس، ضروری اند اما امروزه برای کامیابی در دنیای کسب و کار کافی نیست( معصومی، 1390، ص128). به طور مثال هم اکنون موضوع سرمایه فکری در سازمان های امروزی به یکی از موضوعات اساسی و محوری تبدیل گردیده و سازمان ها برای رسیدن به بهره وری[4] بیشتر و حفظ و بقا خود بایستی به شناسایی و ارزیابی این سرمایه ها بپردازند ( رفیعی، 1390، ص ص 125-123).

تغییر در محیط بیرونی سازمان ها به خصوص بانک ها از قبیل رشد روزافزون علم و فن آوری، جهانی شدن، مقررات زدایی و ورود موسسات مالی جدید نیز، سبب شده تا صنعت بانکداری بسیار رقابتی شود. بانک ها به عنوان موسسات ادامه دهنده خدمات مالی به نظام مشتری محور[5] و نه محصول محور[6] روی آورده اند. نوآوری به عنوان استفاده از دانش برای ارایه یک محصول یا خدمت جدید که مورد تقاضای مشتریان است تعریف می شود. ( فکور، 1387، ص39 ). لذا توجه به نوآوری سازمانی به عنوان یک شایستگی کلیدی متمایز سازمان در جهت تامین و تضمین مزیت رقابتی ضرورت پیدا نموده است ( عقیقی، 1385، ص3). امروزه گرایش به کارآفرینی، یکی از استراتژی های جدید در سازمان ها محسوب می شود تا با تقویت نوآوری، ابتکار عمل و ریسک پذیری، شرایط ورود موثر بانک ها به فرآیند کارآفرینی فراهم شود. با وجود این، خدمات نظام بانکی کشور از تنوع، کیفیت و سرعت لازم برخوردار نیست و در فرآیند تجهیز منابع و تخصیص آن و نیز خدمات رسانی به مشتریان با ناکارآمدی مواجه است. برای برطرف کردن مسایل نظام بانکی، ایجاد بسترها و زمینه های مناسب برای افزایش کارآفرینی[7] می تواند الگویی اثربخش برای دستیابی به نوآوری، ارائه محصولات جدید و در نهایت، بهبود کیفیت خدمات رسانی باشد. لذا این تحقیق متمرکز بر تبیین مزیت رقابتی پایدار در نظام بانکداری می باشد.

 

 

1ـ 2) بیان مساله

عصر حاضر با هیچ یک از اعصار گذشته قابل قیاس نیست.ویژگی غالب این عصر دانش مداری[8] که شامل اطلاعات محوری[9] و نرخ بالای تغییرات در عرصه های مختلف است. این واقعیتی است که فضای کسب و کار[10] را در برگرفته است و بیانگر پیچیدگی روزافزون بازارهای جهانی[11] و پویایی محیط فراروی شرکت ها و موسسات تولیدی و خدماتی است ( باقری ، 1391، ص5 ).سازمان ها برای مصون ماندن از نیروهای محیطی[12] و نیز سازگاری با الزامات رقابتی ، چاره ای جز کسب و استفاده از مزیت رقابتی[13] ندارند. بنابراین مزیت رقابتی مساله ای است که باید تمام سازمان های فعال در عرصه بازار به آن توجه کنند. مزیت رقابتی عاملی است که یک سازمان با آن قادر است یک وضعیت دفاعی یا حمله ای در برابر رقبایش ایجاد کند و شامل قابلیت هایی[14] می باشد که به یک سازمان امکان می دهد خودش را از رقبایش متمایز کند (Li et al,2006,p111 ).پورتر[15] معتقد است مزیت رقابتی از طریق ایجاد ارزش برای مشتریان تحقق می یابد و ارزش نیز با ارایه کالا و خدمات متمایز[16] از رقبا وبهای تمام شده[17]کمتر تجلی می یابد .( باقری ، 1391،ص5). بررسی وضعیت شرکت های ایران گویای آن است که پایین بودن مزیت رقابتی باعث عقب ماندن آن ها در محیط رقابتی شده که این مشکل روز به روز در حال گسترش است . با توجه به ساختار رقابتی در صنایع مختلف ، شرکت ها باید در پی آن بوده که با تقویت موضع رقابتی به طراحی استراتژی هایی که باعث به وجود آمدن مزیت رقابتی برایشان می شود بپردازند.تا اوایل دهه 1950 ، عامل اصلی عقب ماندگی و عدم مزیت کشورهای در حال توسعه را عمدتا کمبود سرمایه های مالی و فیزیکی می دانستند. در اقتصاد نوین ، تولید ثروت و رشد اقتصادی عمدتا از دارایی های نامشهود به خصوص سرمایه فکری [18] سرچشمه می گیرد.بر همین اساس برای کشوری همچون ایران که در سند چشم انداز 20 ساله خود قصد دارد گوی رقابت را در اقتصاد و تجارت از همسایگان خود برباید ، باید اقتصاد مبتنی بر دانش[19] ، ابزاری راهبردی تلقی شود. یکی از فعالیت هایی که در جهت تحقق اقتصاد دانش محور باید صورت گیرد ، توجه به نظام بانکی کشور است .

از کاستی های نظام بانکی کشور ، ساختار دولتی و حجم عظیم آن است که سبب شده چنان که شاید و باید به شاخص های غیر مالی و در راس آن ها به سرمایه فکری توجهی صورت نگیرد.در بحث ساختاری ، کاهش تصدی دولت و کوچک کردن اندازه آن و در عین حال ارتقای نیروهای کیفی از اقداماتی است که می تواند در دستور کار قرار گیرد.هرچند گام هایی در حوزه ی کارآفرینی[20] و قابلیت ها در بانکداری کشور برداشته شده است ، اما به نظر نمی رسد که این اقدامات از انسجام و ارتباط کافی برخوردار باشند. بنابراین بانک ها باید دارایی های خود را از نو طبقه بندی کنند.بانک ها باید درک کنند که چگونه سرمایه فکری می تواند اهداف راهبردی آن ها را محقق سازد.این امر مستلزم کمی کردن سهم سرمایه فکری در ارزش سازمان است. با توجه به تفاوت سطح نظام بانکی ایران در مقایسه با کشورهای توسعه یافته و نقصان شرایط رقابت بانکداری و هم چنین ، تازه تاسیس بودن بانک های خصوصی ، بهره گیری از سرمایه فکری و دانش روز ، عرصه گسترده ای است ( شجاعی ، 1388، ص108).

با توجه به افزایش رقابت در صنعت بانکداری[21] ، بانک ها برای باقی ماندن در صحنه رقابت نیاز دارند که براساس قابلیت ها به مشتریان خدمات متمایزی ارایه دهند . امروزه بانک ها ی پیشرو سعی می نمایند که از طریق کارآفرینی به بهترین نحو ممکن ، سودآوری خود را افزایش دهند. اما بسیاری از بانک ها از روش های کاربردی بازاریابی خدمات خود غافل شده اند ( عارف نژاد ، 1390، ). در کل در بازار کسب وکار امروزی تنها سازمان هایی می توانند در میدان رقابت باقی بمانند که خود را با این تغییرات همسو سازند . در این میان بانک ها به عنوان سازمان های ارایه دهنده خدمات مالی از این قاعده مستثنی نیستند. بانک ها به دو دلیل روش های نوین را جایگزین عملکردهای سنتی شعبه می کنند،اولا ایجاد و نگهداری شعبه به علت هزینه سربار بالایی که دارد.ثانیا، فن آوری و نوآوری[22] نوعی تمایز و مزیت رقابتی برای بانک ها محسوب می شود ( فکور ، 1387 ، ص35 ). لذا این تحقیق متمرکز بر تبیین مزیت رقابتی پایدار در نظام بانکداری در قالب یک مدل علی می باشد.

[1] Competitive Management

[2] Marketing Mix

[3] Michael Porter

[4] Productivity

[5] Customer Orientation

[6] Product Orientation

[7] Entrepreneurship