2-3- معماری اسلامی و نمادهای بارز آن…………………………………………………………….. 17
2-3-1- درآمد………………………………………………………………………………………………….. 17
2-3-2- برخی از نمادهای معماری اسلامی…………………………………………………………… 19
2-3-2-1- گنبد………………………………………………………………………………………….. 19
2-3-2-2- طاق………………………………………………………………………………………….. 19
2-3-2-3- مفهوم امام یا پیشوا………………………………………………………………………… 20
2-3-2-4- نور و رنگ…………………………………………………………………………………… 20
2-3-2-5-احجام سه گانهی کروی………………………………………………………………… 21
2-3-2-6- دایره ………………………………………………………………………………………… 21
2-4- مباحثی در علوم رفتاری و روانشناسی محیط……………………………………….. 21
2-4-1- پدیدار شناسی…………………………………………………………………………………. 21
2-4-2- مفهوم مکان……………………………………………………………………………………. 22
2-4-3- هویت مکان………………………………………………………………………….. 22
2-4-4- حس مکان………………………………………………………………………………… 23
2-4-5- حس لامکانی یا احساس بیمکانی…………………………………………………….. 24
2-4-6- حافظهی جمعی…………………………………………………………………………. 25
2-4-7- خرد جمعی……………………………………………………………………………. 25
2-4-8- شعور و حافظهی جمعی……………………………………………………………… 26
2-5- وجه سوم در هستی: ماده، انرژی و ” شعور ” …………………………………….. 26
2-5-1- نظریهی شعور…………………………………………………………………………….. 26
2-5-2- پزشکی هومیوپاتی……………………………………………………………. 28
2-6- استفاده از نظریهی شعور و تشریح شعور در حوزهی کلام……………………. 28
2-6-1- شعور در کلام………………………………………………………………………….. 28
2-6-2- شعور مثبت و منفی…………………………………………………………………. 29
2-6-3- تشعشع در کلام……………………………………………………………………….. 30
2-6-4- تشعشع شعوری…………………………………………………………………………. 30
2-6-5- شارژ شعوری……………………………………………………………………………… 31
2-6-6- روح جمعی……………………………………………………………………………. 31
2-6-7- شواهد تذکر به ” روح جمعی ” در قرآن…………………………………………… 32
2-6-8- شواهدی مبنی بر وجود آگاهی نسبت به مباحث شعور و تشعشع شعوری در فرهنگ اسلامی.. 33
2-7- نقد و بررسی مباحث روانشناسی محیطی از منظر شعور……………………….. 34
2-7-1- معماری، هرمنوتیک، شعور و القای حس و معنا در ناخودآگاهی……………….. 34
2-7-2- جمعبندی مختصر از نظریههای پدیدارشناسانه در خصوص روانشناسی محیط…… 35
2-7-3- تحلیل ماهیت حسمکان و حس تعلق به اجتماع از منظر شعور………………….. 36
2-7-4- حس تعلق به مکان در شهرهای قدیمی و شهرهای سنتی………………………… 37
2-8- تاملی بر شهرسازی در جهان اسلام از منظری نو و از بُعد شعور…………………. 40
2-8-1- درآمد……………………………………………………………………………………….. 40
2-8-2- شهرسازی اسلامی در سیرهی پیامبر اکرم (ص……………………………… 40
2-8-3- شهرسازی اصفهان، تجلی نمونهای از شهرسازی ایدئولوژیک ایرانی-اسلامی….. 43
2-9- تعاریف و مفاهیم……………………………………………………………………………. 44
2-9-1- تعریف فرهنگ…………………………………………………………………………….. 44
2-9-2- ریشهی مفهومی ” شهر-فرهنگ………………………………………………………… 45
2-9-3- تعریف مدل “شهر- فرهنگ……………………………………………………………….. 45
2-9-4- تعریف “میدان شعوری………………………………………………………………….. 45
2-9-5- نقش میدان شعوری در شکلگیری کائنات و علت جاذبهی اجرام سماوی در قرآن………. 46
2-9-6- اهمیت میدان شعوری فضا-زمان در سرنوشت شهرها و حوادث طبیعی……… 47
2-10- پایداری و مفهوم آن…………………………………………………………………………. 49
2-10-1- پیدایش مفهوم پایداری…………………………………………………………………. 49
2-10-2- توسعهی پایدار……………………………………………………………………………… 49
2-10-3- ابعاد توسعهی پایدار……………………………………………………………………… 49
2-10-3-1- پایداری اکولوژیکی………………………………………………………………………. 49
2-10-3-2-پایداری اجتماعی……………………………………………………………………… 50
2-10-3-3- پایداری اقتصادی…………………………………………………………………………. 50
2-10-3-4- پایداری محیطی در فرهنگ قرآن…………………………………………….. 50
2-11- اصول پیشنهادی شهر-فرهنگ در جهت هویت بخشی ایرانی-اسلامی به مجتمعهای زیستی… 51
2-11-1- جمعگرایی در اجتماع و تلاش در جهت رواج فرهنگ اجتماع محور………… 51
2-11-2-کانونکرایی در بافت و ساخت شهر از طریق جایگزاری کاربریهای عمومی در نقاط متراکم مجتمعهای زیستی در جهت ایجاد یک میدان شعوری………………………………… 52
2-11-3- قدسی سازی با تشعشعی نقاط کانونی شهر و ایجاد محیط ارزشی در هستهی مرکزی شهر با انعکاس این مفاهیم در میدان شعوری……………….52
2-11-4- برنامهریزی سیستمی شهر در جهت ایجاد یک کل واحد از بُعد شعوری، کالبدی و اجتماعی….. 53
2-11-5- عدم تفکیک “فرد” از “اجتماع”، مسئولیت افراد در قبال سرنوشت جامعه و تشویق به مشارکت عمومی…..53
2-11-6- حفظ و ترویج آداب و رسوم اجتماعی-عقیدتی که به صورت عمومی برگزار میشود و لزوم فضاهایی در مراکز زیستی برای انجام این امور…………………….. 54
فصل سوم: معرفی محدودهی مورد مطالعه
3-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………. 56
3-2- موقعیت جغرافیایی……………………………………………………………………….. 56
3-2-1- موقعیت و وسعت شهرستان خوی……………………………………………………. 56
3-2-2- موقعیت جغرافیایی شهر خوی……………………………………………………….. 57
3-2-3- محدودهی حوزهی طبیعی شهر………………………………………………………. 57
3-3- مطالعات جغرافیای طبیعی محدوده ی مورد مطالعه……………………………… 57
3-3-1- زمین شناسی منطقه خوی……………………………………………………………. 57
3-3-2-وضعیت تکتونیکی و زلزله خیزی شهر خوی…………………………………….. 58
3-3-3- وضعیتتوپوگرافی………………………………………………………………………. 58
3-3-4- مطالعات اقلیمی………………………………………………………………………… 59
3-3-4-1- دما………………………………………………………………………………………. 59
3-3-4-2- بارش………………………………………………………………………………………. 59
3-3-4-3- رطوبت……………………………………………………………………………… 60
3-4- مطالعات جغرافیای انسانی محدودهی مورد مطالعه…………………………. 61
3-4-1- ویژگیهای اجتماعی جمعیت خوی…………………………………………….. 61
3-4-1-1- رشد جمعیت در شهر خوی از سال 1335 تا 1390………………………61
3-4-1-2- درصد رشد جمعیت خوی در دورههای مختلف سرشماری…………….. 62
3-4-1-3- بعد خانوار…………………………………………………………………………… 62
3-4-1-4- وضعیت سواد…………………………………………………………………….. 63
3-4-1-5- مهاجرت…………………………………………………………………………….. 64
3-4-2- ویژگیهای اقتصای جمعیت شهر خوی…………………………………………… 64
3-4-2-1- وضعیت اشتغال در شهر خوی…………………………………………………. 64
3-4-2-2- نرخ اشتغال مردان و زنان………………………………………………………. 65
3-5- ویژگیهای تاریخی و فرهنگی در منطقهی خوی………………………………. 66
3-5-1- سابقه تاریخی………………………………………………………………………….. 66
3-5-2- وجه تسمیه…………………………………………………………………………….. 67
3-6- بررسی وضعیت کالبدی شهر خوی………………………………………………….. 67
3-6-1- هستهی اولیه………………………………………………………………………… 67
3-6-2- بررسی ساخت شهر…………………………………………………………………… 68
3-6-3- وضعیت توسعهی کالبدی شهر و جهات توسعهی کالبدی آتی……………….. 71
3-6-4- بررسی بافت شهر………………………………………………………………….. 72
3-7- بررسی نحوه پراکندگی کاربریهای شاخص در شهرهای اسلامی………….. 73
3-7-1- کاربری مذهبی (مسجد) ……………………………………………………………… 73
3-7-2- کاربری آموزشعالی (مدرسه) ……………………………………………………… 74
3-7-3- کاربریهای تجاری (بازار) …………………………………………………………… 75
3-7-4- کاربریهای فرهنگی-هنری…………………………………………………… 76
3-7-5- سیستم محلات شهری…………………………………………………………. 77
3-8- شخصیتهای فرهنگی-مذهبی مدفون در شهر خوی………………………………… 78
3-8-1- شمسالدین محمد بن علی بن ملک داد تبریزی معروف به “شمس تبریزی”…… 78
3-8-2- پوریای ولی………………………………………………………………………………. 79
3-8-3- امامزاده سید بهلول (ع) ………………………………………………………………. 80
3-8-4- امامزاده میرهادی سید کوثری (ع) ……………………………………………….. 81
3-8-5- امامزاده محمد (ع) …………………………………………………………………….. 81
3-9- جمع بندی…………………………………………………………………………………. 82
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- مقدمه………………………………………………………………………. 85
4-2- تحلیل ساخت و بافت شهر خوی از منظر ویژگیهای شهر اسلامی……….. 85
4-2-1- کانونگرایی در بافت و ساخت شهر…………………………………………….85
4-2-2- کاربری مسجد…………………………………………………………………….. 86
4-2-2- کاربری تجاری (بازار) ……………………………………………………………. 88
4-2-3- کاربری آموزش عالی ( مدرسه) ………………………………………………. 89
4-2-4- محلات شهری………………………………………………………………………… 90
4-2-5-کاربریهای فرهنگی-هنری…………………………………………………………. 91
4-5- اقدامات انجام شده در خصوص تلاش برای هویت بخشی ایرانی-اسلامی به شهر…….. 93
4-6- تحلیل ویژگیهای شهر خوی از نقطه نظر اصول شش گانهی “شهر-فرهنگ”……. 94
4-6-1- جمعگرایی در اجتماع و تلاش در جهت رواج فرهنگ اجتماع محور……. 94
4-6-2- کانونگرایی در بافت و ساخت شهر از طریق جایگزاری کاربریهای عمومی در نقاط متراکم مجتمعهای زیستی در جهت ایجاد یک میدان شعوری قوی………………. 95
4-6-3- قدسیسازی بار شعوری نقاط کانونی شهر و ایجاد محیط ارزشی در هستهی مرکزی شهر……. 95
4-6-4- برنامهریزی سیستمی شهر در جهت ایجاد یک کل واحد از بُعد شعوری، کالبدی و اجتماعی…. 96
4-6-5- عدم تفکیک “فرد” از “اجتماع”، مسئولیت افراد در قبال سرنوشت جامعه و تشویق به مشارکت عمومی… 96
4-6-6- حفظ و ترویج آداب و رسوم اجتماعی-عقیدتی که به صورت عمومی برگزار میشود و لزوم فضاهایی در مراکز زیستی برای انجام این امور…………………….. 97
4-7- جمع بندی…………………………………………………………………………. 97
فصل پنجم: آزمون فرضیه، جمعبندی و نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات
5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………….. 100
5-2-آزمون فرضیه ها……………………………………………………………………….. 100
5-2-1- فرضیه اول……………………………………………………………………. 100
5-2-2- فرضیه دوم………………………………………………………………………….. 101
5-3- بحث و نتیجه گیری………………………………………………………….. 101
5-4- ارائه پیشنهادات…………………………………………………………….. 104
5-4-1- پیشنهاد اول: طرح پیشنهادی برای اجراییکردن شهر-فرهنگ در شهر خوی…….. 104
5-4-1-1- جانمایی شهر–فرهنگ در مطالعه موردی شهر خوی……………………. 104
5-4-1-2- عناصر اصلی میدان…………………………………………………………… 106
5-4-1-2-1- مسجدجامع یا مصلای شهر……………………………………………… 106
5-4-1-2-2- موسسات علمی-آموزشی…………………………………………………. 107