2-1 مبانی نظریهوش فرهنگی.. 27
2-1-1 مفهوم هوش…. 27
2-1-2 انواع هوش…. 31
2-1-3 خصوصیات افراد باهوش…. 32
2-1-4 نظریه های هوش…. 33
2-1-4-1 آلفرد بینه. 33
2-1-4-2 دیوید وکسلر. 33
2-1-4-3 چارلز اسپیرمن.. 34
2-1-4-4 لوئیس ترستون.. 34
2-1-4-5 ساخت هوشی گیلفورد. 34
2-1-4-6 هوش سه بخشی استرنبرگ… 35
2-1-4-7 هوش های چندگانه گاردنر. 35
2-1-5 مفهوم فرهنگ…. 36
2-1-6 مشخصه های فرهنگ…. 40
2-1-7تنوع فرهنگی.. 40
2-1-8 تعاملات میان فرهنگی.. 42
2-1-9 تعریف و تحلیل هوش فرهنگی.. 42
2-1-10 ضرورت و اهمیت مطالعه هوش فرهنگی.. 44
2-1-11 عناصر هوش فرهنگی.. 46
2-1-12 عناصر هوش فرهنگی از نظر ارلی و انگ…. 49
2-1-13 مراحل اکتساب هوش فرهنگی.. 54
2-1-14 مراحل تکامل هوش فرهنگی.. 56
2-1-15 آموزش هوش فرهنگی.. 58
2-1-16 تقویت و توسعه هوش فرهنگی.. 60
2-1-17 تقویت ابعاد هوش فرهنگی.. 67
2-1-18 مزایای هوش فرهنگی.. 69
2-1-19 نهادینه کردن هوش فرهنگی.. 70
2-1-20 هوش فرهنگی از نظر اسلام. 72
2-1-20-1 اصول هوش فرهنگی از نظر اسلام. 73
2-1-20-2 ویژگی های مهم هوش فرهنگی از نظر اسلام. 75
2-1-20-3 مؤلفه های هوش فرهنگی از نظر اسلام. 75
2-1-21 انواع شخصیت و قالب های فکری در هوش فرهنگی.. 77
2-1-22 مقایسه ی هوش فرهنگی با سایر انواع هوش…. 79
2-1-23 ارزیابی هوش فرهنگی.. 81
2-1-24 ارتباطات بین فرهنگی.. 81
2 – 2 مبانی نظری تعهد سازمانی.. 83
2-2-1 مفهوم تعهد.. 83
2-2-2 اوصاف تعهد.. 84
2-2-3 انواع تعهد.. 84
2-2-4 عناصر تعهد.. 87
2-2-6 عوامل ترغیب کارآیی و تعهد کارکنان.. 88
2-2-7 زیان های ناشی از عدم تعهد.. 89
2-2-8 مفهوم سازمان.. 89
2-2-8-1 وجوه اشتراک سازمان ها. 90
2-2-8-2 انواع سازمان.. 91
2-2-8-3 ابعاد سازمان.. 91
2-2-8-4 سازمان و محیط… 93
2-2-9 تعاریف و تحلیل تعهد سازمانی.. 95
2-2-10 تعهد سازمانی مفهومی یک بعدی یا چند یعدی.. 100
2-2-11 ضرورت مطالعه و بررسی تعهد سازمانی.. 105
2-2-12 انواع تعهد سازمانی.. 107
2-2-13 مراحل ایجاد تعهد سازمانی.. 108
2-2-14 ابعاد تعهد سازمانی.. 109
2-2-15 شاخص های تعهد سازمانی.. 113
2-2-16 رابطه متغیرها با ابعاد تعهد.. 114
2-2-16-1 رابطه متغیرها با تعهد مستمر. 114
2-2-16-2 رابطه متغیرها با تعهد هنجاری.. 116
2-2-17 پیامدهای مثبت و منفی سطوح متفاوت تعهد سازمانی.. 117
2-2-17-2……………………………………………………………………………………………. تعهد متوسط… 118
2-2-17-3 تعهد سطح بالا.. 119
2-2-18 عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی.. 122
2-2-19 مطالعاتی بر عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی.. 127
2-2-19-1 مطالعه «کوچ و استیزر». 127
2-2-19-2 مطالعه «مودی و همکاران». 128
2-2-19-3 مطالعه «بارون و گرینبرگ». 129
2-2-19-4 مطالعات «ماتیو». 130
2-2-19-5 مطالعات «کوهن». 130
2-2-19-6 مطالعات «برونینگ و اسنیدر». 131
2-2-19-7 مطالعه «واندنبرگ». 131
2-2-19-8 مطالعه «مایر و اسکورمن». 132
2-2-20 راهکارهای افزایش و بهبود تعهد سازمانی.. 132
2-2-21 نتایج و پیامد های تعهد سازمانی.. 135
2-2-22 دیدگاه ها و الگوهای جدید تعهد سازمانی.. 138
2-2-23 تعهد سازمانی از دیدگاه اسلام. 140
ب) 2-3 پیشینه پژوهش… 142
2-3-1 پیشینه داخلی.. 142
2-3-2 پیشینه خارجی.. 148
2 – 4 مدل مفهومی پژوهش… 150
2-5 نتیجه گیری.. 151
فصل سوم:روش اجرای پژوهش
مقدمه. 154
3-1 روش پژوهش… 154
3-2 متغیرهای تحقیق. 154
3-3 جامعه آماری.. 155
3-4 نمونه آماری و روش نمونه گیری.. 156
3-5 ابزار گردآوری اطلاعات.. 157
3-5-1 مطالعات کتابخانه ای.. 157
3-5-2 جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه. 157
3-5-2-1 پرسشنامه هوش فرهنگی.. 157
3-5-2-2 پرسشنامه تعهد سازمانی.. 160
3-6 روایی و پایایی ابزار اندازه گیری.. 162
3-6-1 روایی (اعتبار) پرسشنامه. 162
3-6-2 پایایی (قابلیت اعتماد) پرسشنامه. 163
3-7 روش های آماری جهت توصیف و استنباط آماری داده ها 164
3-7-1 آمار توصیفی.. 164
3-7-2 آمار استنباطی.. 164
فصل چهارم:توصیف و استنباط آماری داده ها
مقدمه. 168
4-1 داده های توصیفی.. 169
4-1-1 سیمای آماری جمعیت نمونه تحقیق.. 169
4-1-1-1 ناحیه. 169
4-1-1-2 سن.. 170
4-1-1-3 سابقه خدمت… 171
4-1-1-4 تحصیلات… 172
4-1-1-5 رشته تحصیلی.. 173
4-1-1-6 وضعیت تأهل.. 174
4-1-1-7 نوع استخدام. 175
4-1-2 سنجش توصیفی متغیرهای تحقیق.. 175
4-1-2-1 سنجش توصیفی متغیر هوش فرهنگی.. 176
4-1-2-1-1 بررسی گویه های سازنده ابعاد هوش فرهنگی.. 177
4-1-2-2 سنجش توصیفی متغیر تعهد سازمانی.. 183
4-1-2-2-1 بررسی گویه های سازنده ابعاد تعهد سازمانی.. 184
4-1-2-2-2 سنجش حد مؤلفه های سازنده تعهد سازمانی.. 189
4-2 استنباط آماری داده ها 191
4-2-1 فرضیه اصلی.. 192
4-2-2 فرضیه های فرعی.. 193
4-2-2-1 فرضیه فرعی اول.. 193
4-2-2-2 فرضیه فرعی دوم. 194
4-2-2-3 فرضیه فرعی سوم. 195
4-2-2-4 فرضیه فرعی چهارم. 197
4-2-3 رگرسیون خطی چندگانه به منظور بررسی تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی.. 198
4-2-4 مدل تحلیل تبیین تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی با تعهد سازمانی.. 199
4-2-5 فرضیه های جانبی.. 200
4-2-5-1 فرضیه جانبی اول.. 200
4-2-5-2 فرضیه جانبی دوم. 201
4-2-5-3 فرضیه جانبی سوم. 202
4-2-5-4 فرضیه جانبی چهارم. 203
4-2-5-5 فرضیه جانبی پنجم.. 204
4-2-5-6 فرضیه جانبی ششم.. 204
4-2-5-7 فرضیه جانبی هفتم.. 206
4-2-5-8 فرضیه جانبی هشتم.. 207
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادها
مقدمه. 210
5-1 خلاصه پژوهش… 210
5-2 نتیجه گیری کلی.. 212
5-3 نتیجه گیری به تفکیک فرضیه های پژوهش… 213
5-3-1 فرضیه اصلی.. 213
5-3-2فرضیه های فرعی.. 217
5-3-2-1 فرضیه فرعی اول.. 217
5-3-2-2 فرضیه فرعی دوم. 218
5-3-2-3 فرضیه فرعی سوم. 219
5-3-2-4 فرضیه فرعی چهارم. 220
5-3-3 فرضیه های جانبی.. 221
5-3-3-1 فرضیه جانبی اول.. 221
5-3-3-2 فرضیه جانبی دوم. 221
5-3-3-3 فرضیه جانبی سوم. 221
5-3-3-4 فرضیه جانبی چهارم. 222
5-3-3-5 فرضیه جانبی پنجم.. 222
5-3-3-6 فرضیه جانبی ششم.. 222
5-3-3-7 فرضیه جانبی هفتم.. 222
5-3-3-8 فرضیه جانبی هشتم.. 223
5-4 تحلیل مدل مفهومی تحقیق. 225
5-5 محدودیت های پژوهش… 226
5-5-1 محدودیت های در اختیار پژوهشگر. 226
5-5-2 محدودیت های خارج از کنترل پژوهشگر. 227
5-6 پیشنهادهای پژوهش… 227
5-6-1 پیشنهادهای مبتنی بر یافته های تحقیق.. 227
5-6-2 پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده. 230
منابع و مآخذ. 231
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول (2-1): ابعاد هوش فرهنگی.. 47
جدول (2-2): انواع آموزش ها برای ارتقا هوش فرهنگی.. 60
جدول (2-3): پیامدهای مثبت تعهد سازمانی.. 138
جدول (3-1): جمعیت جامعه آماری بر حسب نواحی آموزش و پرورش… 155
جدول (3-2): جمعیت نمونه به تفکیک نواحی آموزش و پرورش… 156
جدول (3-3): سؤالات مربوط به سنجش بعدفراشناختیهوش فرهنگی.. 158
جدول (3-4): سؤالات مربوط به سنجش بعد شناختی هوش فرهنگی.. 158
جدول (3-5): سؤالات مربوط به سنجش بعد انگیزشی هوش فرهنگی.. 159
جدول (3-6): سؤالات مربوط به سنجش بعد رفتاری هوش فرهنگی.. 159
جدول (3-7): سؤالات مربوط به سنجش بعد عاطفی تعهد سازمانی.. 160
جدول (3-8): سؤالات مربوط به سنجش بعد مستمر تعهد سازمانی.. 161
جدول (3-9): سؤالات مربوط به سنجش بعد هنجاری تعهد سازمانی.. 162
جدول (3-10): ضریب آلفای پرسشنامه هوش فرهنگی در این پژوهش… 163
جدول (3-11): ضرایب آلفای مؤلفه های پرسشنامه هوش فرهنگی در این پژوهش… 163
جدول (3-12): ضریب آلفای پرسشنامه تعهد سازمانی در این پژوهش… 163
جدول (4-1): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب ناحیه. 169
جدول (4-2): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن.. 170
جدول (4-3): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه خدمت.. 171
جدول (4-4): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب تحصیلات.. 172
جدول (4-5): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب رشته تحصیلی.. 173
جدول (4-6): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب وضعیت تأهل. 174
جدول (4-7): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب نوع استخدام. 175
جدول (4-8): توزیع فراوانی متغیر هوش فرهنگی.. 176
جدول (4-9): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه های سازنده ابعاد هوش فرهنگی.. 177
ادامه جدول (4-9): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه های سازنده ابعاد هوش فرهنگی.. 178
جدول (4-10): آماره های توصیفی ابعاد سازنده هوش فرهنگی.. 182
جدول (4-11): توزیع فراوانی متغیر تعهد سازمانی.. 183
جدول (4-12): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه های سازنده ابعاد تعهد سازمانی.. 184
ادامه جدول (4-12): توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب گویه های سازنده ابعاد تعهد سازمانی.. 185
جدول (4-13): آماره های توصیفی ابعاد سازنده تعهد سازمانی.. 190
جدول (4-14): بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق به کمک آزمون کولموگروف اسمیرنف… 191
جدول (4-15) جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین هوش فرهنگی با تعهد سازمانی.. 193
جدول (4-16) جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد فراشناختی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی 194
جدول (4-17): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد شناختی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی 195
جدول (4-18): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد انگیزشی هوش فرهنگی با تعهد سازمانی 196
جدول (4-19): جدول ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین بعد رفتاری هوش فرهنگی با تعهد سازمانی 197
جدول (4-20): مشخصكننده های تحلیل رگرسیونی تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی 198
جدول(4-21): ضریب رگرسیونی تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی.. 199
جدول (4-23): بررسی رابطه بین رشته تحصیلی با هوش فرهنگی.. 201
جدول (4-24): نتیجه آزمون خی دو بین رشته تحصیلی با هوش فرهنگی.. 201
جدول (4-25): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سابقه خدمت با هوش فرهنگی.. 202
جدول (4-26): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سن با هوش فرهنگی.. 203
جدول (4-27): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین تحصیلات با تعهد سازمانی.. 204
جدول (4-28): بررسی رابطه بین رشته تحصیلی با تعهد سازمانی.. 205
جدول (4-29): نتیجه آزمون خی دو بین رشته تحصیلی با تعهد سازمانی.. 205
جدول (4-30): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سابقه خدمت با تعهد سازمانی.. 206
جدول (4-31): ماتریس همبستگی اسپیرمن رابطه بین سن و تعهد سازمانی.. 207
جدول (4-32) : مقایسه و اولویت بندی مؤلفه های هوش فرهنگی.. 208
جدول (4-33): نتیجه آزمون فریدمن بین مؤلفه های هوش فرهنگی.. 208
جدول (4-34): مقایسه و اولویت بندی مؤلفه های تعهد سازمانی.. 208
جدول (5-1): خلاصه نتایج پژوهش به تفکیک فرضیه ها 224
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار شماره (2-1): مدل سه بخشی تعهد سازمانی.. 113
نمودار (2- 2): عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی.. 122
نمودار (2-3): عوامل ضروری، عوامل همبسته و پیامدهای تعهد سازمانی.. 123
نمودار (2-5): عوامل سه گانه اثرگذار بر تعهد سازمانی.. 128
نمودار (2-6): پیش شرط های تعهد سازمانی.. 129
نمودار (2-7). عوامل اثرگذار بر تعهد سازمانی.. 132
نمودار(3-1): توزیع فراوانی جامعه آماری مورد بررسی بر حسب نواحی آموزش و پرورش… 155
نمودار(3-2): توزیع فراوانی نمونه آماری مورد بررسی بر حسب نواحی آموزش و پرورش… 156
نمودار (4-1): ناحیه پاسخگویان. 169
نمودار (4-2): سن پاسخگویان. 170
نمودار (4-3): سابقه خدمت پاسخگویان. 171
نمودار (4-4): تحصیلات پاسخگویان. 172
نمودار (4-5): رشته تحصیلی پاسخگویان. 173
نمودار (4-6): وضعیت تأهل پاسخگویان. 174
نمودار (4-7): نوع استخدام پاسخگویان. 175
نمودار (4-8): متغیر هوش فرهنگی.. 176
نمودار (4-9): ابعاد سازنده هوش فرهنگی.. 182
نمودار (4-11): ابعاد سازنده تعهد سازمانی.. 190
نمودار (4-10): متغیر تعهد سازمانی.. 183
فهرست شکل ها
عنوان صفحه
شکل (2-1): اجزای هوش فرهنگی.. 49
شکل (2-2): چرخه چهار مرحله ای هوش فرهنگی.. 55
شکل (2-3): مدل توسعه هوش فرهنگی (توماس، 2005) 63
شکل (2-4): تأثیر مستقیم و غیرمستقیم عوامل محیطی بر سازمان. 94
شکل (2-5): مدل مفهومی تحقیق با تأکید بر تأثیر هوش فرهنگی بر تعهد سازمانی.. 150
شکل (4-1): مدل تحلیل تبیین تأثیر مؤلفه های هوش فرهنگی با تعهد سازمانی.. 199
شکل (5-1): مدل مفهومی تحقیق با توجه به نتایج حاصله. 226
چکیده
هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین هوش فرهنگی با تعهد سازمانی در معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس دولتی شهر مشهد است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن همبستگی توصیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان زن مقطع ابتدایی مدارس دولتی شهر مشهد در سال تحصیلی 94-1393 به تعداد 5297 نفر می باشد. حجم نمونه آماری را با استفاده از جدول «کرجسی و مورگان» 338 نفر تعیین کردیم و از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای نسبتی استفاده شد. داده ها از طریق پرسشنامه هوش فرهنگی ارلی و انگ (2003) و تعهد سازمانی آلن و می یر (1990) جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پایایی پرسشنامه ها بوسیله آلفای کرونباخ برآورد و برای تحلیل داده های جمع آوری شده، روش های آمار توصیفی و استنباطی بکار برده شد. نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنف نشان می دهد که توزیع غیرطبیعی است؛ بنابراین از ضریب همبستگی اسپیرمن برای آزمون فرضیه های پژوهش استفاده شده است. به منظور تعیین ارتباط بین متغیرهای پژوهش نرم افزار SPSS استفاده شده و نهایتاً نشان داده شد که ارتباط مثبت و معناداری بین هوش فرهنگی و تعهد سازمانی برقرار است. بین مؤلفه های (فراشناختی، شناختی و انگیزشی) هوش فرهنگی با تعهد سازمانی رابطه ای وجود ندارد ولی بین بعد (رفتاری) رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.
همچنین نتایج نشان می دهد که بعد رفتاری هوش فرهنگی بیشترین تأثیر را بر تعهد سازمانی می گذارد.
کلمات کلیدی: هوش فرهنگی، تعهد سازمانی
مقدمه
بدون شک عصر حاضر را می توان دوران احیای ارزش های منابع انسانی نامید. بر این اساس ارزشمندترین دارایی هر سازمانی، نیروی انسانی آن سازمان تلقی شده و به عنوان محور توسعه یاد می شود. در فضای رنگارنگ کسب و کار امروزی، مدیر باید بتواند از میان انبوه عادات ، باورها و اشاراتی که بیانگر ویژگی های کارکنان وی است راه باز کند. اکنون دیگر تنها در خارج از مرزهای یک کشور نیست که به فرهنگ های بیگانه برمی خوریم. فرهنگ بیگانه همه جا هست؛ در بنگاه ها در حرفه های گوناگون و در مناطق مختلف. تعامل با افراد مستلزم درک و سازگاری است و به همین جهت در میان مهارتهای مورد نیاز قرن بیست و یک، توانایی تطبیق مستمر با افرادی از فرهنگ های مختلف و توانایی اداره ارتباطات بین فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. محیط کار جهانی، نیاز به افرادی دارد که به فرهنگ های مختلف آشنا باشند و بتوانند با افراد سایر فرهنگ ها ارتباط مناسب برقرار کنند. برای این منظور، افراد نیاز به هوش فرهنگی[1]دارند. توانایی فرد برای تطبیق با ارزش ها، سنت ها و آداب و رسوم متفاوت از آنچه به آنها عادت کرده است و کار کردن در یک محیط متفاوت فرهنگی، معرف هوش فرهنگی است (حسینی، 1392).
مفهوم هوش فرهنگی برای نخستین بار توسط ارلی و انگ از محققان مدرسه کسب و کار لندن مطرح شد. این دو، هوش فرهنگی را قابلیت یادگیری الگوهای جدید در تعاملات فرهنگی و ارائه پاسخهای رفتاری صحیح به این الگوها تعریف کرده اند (Erley, Ang, 2003). آنها معتقد بودند در مواجهه با موقعیت های فرهنگی جدید، به زحمت می توان علائم و نشانه های آشنایی یافت که بتوان از آنها در برقراری ارتباط سود جست. در این موارد، فرد باید با توجه به اطلاعات موجود یک چارچوب شناختی مشترک تدوین کند، حتی اگر این چارچوب درک کافی از رفتارها و هنجارهای محلی نداشته باشد. تدوین چنین چارچوبی تنها از عهده کسانی برمی آید که از هوش فرهنگی بالایی برخوردار باشند (حسینی، 1392).
همزمان با پایان یافتن دوره سلطه اندیشه های کلاسیک و ابزار انگارانه در مدیریت، توجه به انسان و ابعاد وجودی او در مدیریت بیشتر شد و در نتیجه تحقیقات مربوط به رفتار های سازمانی عمق بیشتری یافت. به دنبال گسترش تحقیقات رفتار سازمانی، قلمرویی تحت عنوان “اخلاق کاری” در بین بسیاری از اندیشمندان مطرح شد. اخلاق کاری دارای وجوه و جلوه های متعددی است که یکی از ابعاد آن “تعهد” نام دارد. این مفهوم که در جریان شناخت و درگیر شدن افراد با سازمان تجلی می یابد، در دهه گذشته جایگاه مهمی در تحقیقات مربوط به رفتار سازمانی به خود اختصاص داده است، تا جایی که “تعهد سازمانی[2]”خود به عنوان بحثی مستقل در تحقیقات مذکور شناخته می شود (رنجبر، 1391).
از نیمه دوم قرن بیستم علاقمندی قابل توجهی برای درک تعهد سازمانی ایجاد شده، و نیرو و هزینه زیادی صرف تجزیه و تحلیل و تحقیق این موضوع شده است. نتایج این تحقیقات مؤید آن است که تعهد سازمانی با بسیاری از رفتارهای شغلی کارمندان مرتبط است. از جمله اینکه تعهد سازمانی تأثیر بالقوه و جدی بر عملکرد سازمان دارد (کلیفورد موتاز، 1988). از طرف دیگر می توان اظهار داشت که دلیل اصلی اینکه چرا تعهد سازمانی یکی از مهمترین موضوعات تحقیق در روانشناسی صنعتی و رفتار سازمانی بویژه مدیریت منابع انسانی طی دهه های اخیر بوده است، تأثیر زیاد این موضوع بر کارآیی، اثربخشی، رشد و تکامل سازمان ها بوده است. لذا مدیران منابع انسانی به دنبال روش هایی بوده و هستند که از طریق آن بتوانند موضوع را مورد کنکاش قرار داده ابعاد موضوع را روشن و در نهایت روش های بهبود تعهد سازمانی را پیدا نموده تا از آن طریق برای بهبود سازمان خویش گام بردارند (غیاثی، 1346).
از آنجا که نیروی انسانی کارآمد، شاخص عمده برتری یک سازمان نسبت به سازمان های دیگر است، بنابراین کارکنان متخصص، وفادار، سازگار با ارزش ها و اهداف سازمانی، دارای انگیزه قوی، متمایل و متعهد به حفظ عضویت سازمانی می باشند زیرا سازمان به کارکنانی نیازمند است که فراتر از شرح وظایف مقرر و معمول خود به کار و فعالیت بپردازند. عدم احساس تعهد و تعهد سطح پایین، نتایج منفی را برای فرد و سازمان به دنبال دارد.
شیوه عملکرد فرد در یک سازمان به نوع شخصیت فرد، نقش سازمانی که بر عهده دارد و نیز موقعیت و شرایط سازمانی بستگی دارد (رنجبر، 1391).
توسعه در جوامع امروزی هدف اصلی و محور اساسی سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها قرار می گیرد و کشوری توسعه یافته تلقی می شود که با بکارگیری کلیه منابع بتواند خود را تا سرحد رشد و شکوفایی برساند. بکارگیری صحیح منابع از طریق نیروی انسانی ماهر و آموزش دیده صورت می گیرد که رشد و پرورش این نیروی با ارزش را آموزش و پرورش هر جامعه به عهده دارد (شیرازی، 1373). در فرآیند توسعه، آموزش و پرورش نقش کلیدی و راهبردی را به عهده دارد و در واقع وضعیت آموزش و پرورش آینه تمام نمای فردای یک کشور است. برای دستیابی به آینده ای مطلوب و رسیدن به منزلت در خور توجه، جامعه باید نبض آموزش و پرورش را به دست بگیرد. به بیان دیگر راه توسعه از درون آموزش و پرورش می گذرد نه از کنار آن. یکی از ابزارهای مهم تحقق اهداف توسعه و به تبع آن آموزش و پرورش، وجود منابع انسانی کارآمد و اثربخش می باشد. از این رو نقش مدیران آموزشی حائز اهمیت می باشد. بنابراین امروزه تربیت و بازآموزی افرادی که مسئولیت اداره سازمان های آموزشی را بر عهده دارند از اهمیت بسزایی برخوردار است. اگر سازمان از عهده چنین امر مهمی برآید به جرأت می توان گفت نصف راه را پیموده است چرا که اگر قرار است پیشرفتی در آموزش و پرورش صورت گیرد این پیشرفت عمدتاً از طریق معلمان و مدیران مؤثر خواهد بود، بدین علت است که باید نسبت به تربیت و تأمین همه جانبه آن ها همت گماشت (میرزایی، 1387).
1-1 بیان مسئله