2-6. وضعیت SMEs در سایر کشورها و راهبردهای حمایتی دولت ها 31

2-6-1. تجربه ایتالیا………………………….. 32

2-6-2. تجربه کره جنوبی………………………… 34

2-6-3. تجربه مالزی……………………………. 38

2-7. راهبردهای مناسب دولت ها از SMEs بمنظورتوسعه صادرات 45

2-8. راهبردهای درون بنگاهی مناسب برای توسعه صادرات SMEs 46

2-9. موانع صادراتی SMEs ……………………….. 47

2-9-1. موانع داخلی……………………………. 47

2-9-1-1. موانع اطلاعاتی………………………… 47

2-9-1-2. موانع کارکردی………………………… 49

2-9-1-3. موانع بازاریابی………………………. 50

2-9-2. موانع خارجی……………………………. 56

2-9-2-1. موانع رویه ای………………………… 56

2-9-2-2. موانع دولتی………………………….. 58

2-9-2-3. موانع کار……………………………. 59

2-9-2-4. موانع محیطی…………………………. 59

2-10. تکنیک های تصمیم گیری اوزان شاخص ها ………… 62

2-10-1.روش AHP ……………………………….. 63

2-10-2. الگوریتم AHP ………………………….. 65

2-11. پیشینه تحقیق …………………………… 67

فصل سوم: روش تحقیق

3-1. مقدمه ………………………………….. 71

3-2. روش تحقیق ………………………………. 71

3-3. روش گردآوری اطلاعات……………………….. 72

3-4. گام های تحقیق …………………………… 73

3-5. پایایی پرسشنامه………………………….. 73

3-6روایی پرسشنامه ……………………………. 74

3-7. جامعه و نمونه تحقیق ……………………… 75

3-8. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات…………………. 76

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات

4-1. مقدمه…………………………………… 79

4-2. آمار توصیفی……………………………… 79

4-2-1. آمار توصیفی جمعیت شناختی………………… 79

4-2-2. آمار توصیفی متغیرهای تحقیق………………. 84

4-3. آمار استنباطی……………………………. 85

4-3-1. ررسی فرضیه های تحقیق……………………. 86

4-3-2. رتبه بندی موانع شناسایی شده……………… 88

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1. مقدمه…………………………………… 95

5-2. نتایج آمار توصیفی………………………… 95
5-3. نتایج آمار استنباطی………………………. 96

5-4. بحث و پیشنهادات………………………….. 97

5-5. پیشنهادات برای تحقیقات آینده……………… 101

5-6. محدودیت های تحقیق……………………….. 101

منابع و مأخذ………………………………… 103

ضمائم ……………………………………… 106

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 2-1) تعریف شرکت های کوچک و متوسط در اتحادیه اروپا 14

جدول 2-2) تعریف بنگاه های کوچک و متوسط و معیارهای آن در کشورهای مختلف…………………………………………………………………………………………… 14

جدول 2-3) ویژگی های صنایع کوچک و متوسط………………………….. 16

جدول 2-4) مقایسه بنگاه های کوچک و متوسط با بنگاه های بزرگ 17

جدول 2-5) شاخص های بنگاه های کوچک و متوسط در ایران…… 27

جدول 2-6) تعداد شاغلان بنگاه های 10-49 نفر کارکن در استان گیلان 28

جدول 7-2) تعداد کارگاه صنعتی دارای 10 نفرکارکن و بیشتر در استان گیلان…………………………………………………………………………………………….. 29

جدول 2-8) ارزش افزوده بنگاه های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر در استان گیلان…………………………………………………………………………………. 30

جدول 2-9) شاخص های بنگاه های کوچک و متوسط در سایر کشورها 31

جدول 2-10) شاخص ناسازگاری تصادفی……………………………………… 66

جدول 2-11) مقیاس AHP………………………………………………………………. 67

جدول 3-1) درصد آلفای کرونباخ……………………………………………… 74

جدول 3-2) موانع صادراتی SMEs……………………………………………….. 76

جدول 4-1) نتایج مربوط به جنسیت پاسخگویان………………………. 79

جدول 4-2) نتایج مربوط به سن پاسخگویان……………………………. 80

جدول 4-3) نتایج مربوط به تحصیلات پاسخگویان……….. 81

جدول 4-4) نتایج مربوط به سابقه کار پاسخگویان…….. 82

جدول 4-5) نتایج مربوط به سمت شغلی پاسخگویان……… 83

جدول 4-6) نتایج توصیفی پاسخ به سوالات……………. 85

جدول 4-7) نتایج آزمون تی ……………………… 86

جدول 4-8) اولویت بندی موانع اصلی……………….. 88

جدول 4-9) اولویت بندی موانع داخلی………………. 89

جدول 4-10) اولویت بندی موانع بازاریابی………….. 90

جدول 4-11) اولویت بندی موانع خارجی……………… 91

جدول 4-12) اولویت بندی موانع محیطی……………… 92

جدول 4-13) وزن نهایی موانع…………………….. 93

جدول 5-1) نتایج آمار توصیفی شرکت کنندگان………… 95

جدول 5-2) نتایج فرضیه های تحقیق………………… 96

جدول 5-3) نتایج اولویت بندی موانع………………. 96

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

نمودار 2-1) میزان اشتغال در SMEs در برخی کشورها……………. 20

نمودار 2-2) درصد تعداد کارگاه های صنعتی 10-49 نفر کارکن بیشتر بر حسب استان ها…………………………………………………………………………….. 28

نمودار 2-3) نمونه ای از یک درخت سلسله مراتبی………………. 64

نمودار 3-1) گام های تحقیق……………………………………………………. 73

نمودار 4-1) نمودار دایره ای مربوط به جنسیت پاسخگویان. 80

نمودار 4-2) نمودار دایره ای مربوط به سن پاسخگویان…….. 81

نمودار 4-3) نمودار دایره ای مربوط به تحصیلات پاسخگویان 82

نمودار 4-4) نمودار دایره ای مربوط به سابقه کار پاسخگویان 83

نمودار 4-5) نمودار دایره ای مربوط به سمت شغلی پاسخگویان 84

فهرست شکل ها

عنوان صفحه

شکل 4-1) خروجی نرم افزار اولویت بندی موانع اصلی….. 88

شکل 4-2) خروجی نرم افزار اولویت بندی موانع داخلی… 89

شکل 4-3) خروجی نرم افزار اولویت بندی موانع بازاریابی 90

شکل 4-4) خروجی نرم افزار اولویت بندی موانع خارجی…. 91

شکل 4-5) خروجی نرم افزار اولویت بندی موانع محیطی…. 92

 

چکیده

اساس کسب و کار در هر کشوری بر پایه فعالیت های بنگاه های کوچک و متوسط بنا شده است. در کشور ما با وجود اینکه بیش از 95% کل واحدهای تولیدی در گروه صنایع کوچک و متوسط قرار می گیرند، این بنگاه ها سهم قابل توجهی درتولید ناخالص ملیو ایجاد ارزش افزوده کسب ننموده و از موانع متعددی در توسعه صادرات بویژه به کشورهای خارج رنج می برند. هدف اصلی تحقیق فوق رتبه بندی موانع صادراتی بنگاه های کوچک و متوسط شهرستان رشت است. برای این منظور، پس از بررسی پیشینه موضوع، تعدادی از موانع بر اساس مطالعات لوندیو (2004) شناسایی و بمنظور رتبه بندی هر یک از آنها، پس از طراحی پرسشنامه مقایسات زوجی و توزیع آنها در میان 140 نفر از مدیران و خبرگان بنگاه های کوچک و متوسط در شهر رشت که در این زمینه به عنوان صاحب نظر شناخته می شوند، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که از منظر پاسخگویان، موانع بازاریابی با وزن 0.231، محیطی با وزن 0.225، و موانع دولتی با وزن 0.162 به ترتیب دارای بیشترین اهمیت هستند. در انتها نیز پیشنهاداتی به منظور مقابله با موانع فوق ارائه شد.

کلمات کلیدی:بنگاه های کوچک و متوسط، ، توسعه صادرات، موانع صادراتی، روشAHP

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1. مقدمه

استراتژی كوچك زیباست، توسط شوماخر اقتصاددان آلمانی در ادبیات اقتصادی مطرح گردید، براساس این استراتژی، بیكاری بعنوان مهمترین مسئله كشورهای جهان سوم و معضل سیل مها جرت از روستاها به شهرها، لزوم توجه به برنامه ها و سیاستهای صنعتی در جهت كاهش بیكاری؛ مهمترین سیاست ها در جهت رشد و توسعه اقتصادی عنوان شده است. مزایای برشمرده شده برای این استراتژی عبارتند از:

• فرصتهای اشتغال می بایست در مناطق روستایی و شهرهای كوچك بوجود آید،

• این فرصتها باید به اندازه كافی ارزان باشد،

• نظر به اینكه جمعیت كشورهای جهان سوم از آموزش های كافی برخوردار نیستند و نرخ بی سوادی

• در این مناطق در مقایسه با نقاط توسعه یافته بالاتر است، روشهای تولید برگزیده شده بایستی بالنسبه

• ساده انتخاب شوند،

• روشهای تولید باید بصورتی باشند كه از منابع محلی استفاده نموده و محصولات آن عموما˝ برای استفاده محلی و بومی باشد.