1 – 4 – 1 نیازهای اجتماعی وفرهنگی زنان ………………………………………… 17

1 – 4 –2 -تقسیم بندی زنان بر اساس پوشش ……………………………………… 18

1 – 4 –3- زن سرپرست خانوار ………………………………………………………….. 18

1 – 4 – 4 – زنان روسپی وخیابانی ………………………………………………………… 19

1 – 5 – انحراف چیست ومنحرف کیست ………………………………………………. 20

1 – 5 – 1 – تقسیم بندی انحرافات اجتماعی ……………………………………….. 21

1 – 5 – 2 – خانواده ……………………………………………………………………….. 24

1-5-2-1- خانواده و نقش آن در تربیت فرزندان ………………………………………….. 26

1 – 5 – 3 – نشانه های افراد خطرناک ……………………………………………… 27

1 – 5 – 4 – اسیب شناسی اجتماعی …………………………………………….. 28

1 – 5 – 5 – اهمیت آسیب شناسی اجتماعی ………………………………………. 28

1 – 5 – 5 – 1- تعریف وهدفهای آسیب شناسی ………………………………….. 29

1 – 5 – 6 – جوان و ناهنجاری های رفتاری …………………………………………. 30

1 – 5 – 7 – تعریف آزار خیابانی ……………………………………………………….. 30

1 – 5 – 7 – 1 انواع آزارهای خیابانی ………………………………………………….. 31

1 – 5 – 7 – 2 – پیامدهای آزارهای خیابانی …………………………………………. 32

1 – 5 – 8 – خانواده وانحراف ……………………………………………………………. 37

1 – 5 – 8 – 1 – رابطه فرار وانحراف …………………………………………….. 38

1- 6 – تاریخچه فحشا در ایران ………………………………………………………… 39

1 – 6 – 1 – عوامل افزایشزنان خیابانیبعد از انقلاب ……………………………. 43

1 – 6 – 2 – بررسی عوامل گرایش به فحشا از دیدگاه اجتماعی واقتصادی …….. 45

1 – 6 – 3 – زمینه های بروز انحرافات اجتماعی زنان در جامعه …………………… 47

1 – 7 – تعاریف فرار …………………………………………………………………….. 50

1 -7 – 1 – انواع فرار …………………………………………………………………….. 51

1 -7 – 1 – 1 – انواع رویکردها در خصوص علل فرار …………………………… 53

1 – 7 – 2 – زنان خیابانی چگونه متولد می شوند ……………………………. 55

1 – 7 – 3 – مردان خیابانی در کمین دختران خیابانی…………………………… 57

1 – 7 – 4 – پیامدهای فرار دختران ………………………………………………. 61

1 – 8 – شمارش سرانگشتی زنان خیابانی …………………………………… 65

1 – 9 – میانگین سن دختران فراری ……………………………………………. 71

1 – 10 – موج سوم انتقال ایدز به دلیل رفتاریهای جنسی ……………….. 74

1 – 11 – راهکارهای پیشگیری وکاهش اسیب های اجتماعی فرار …………. 76

– 12 – بررسی مشکلات اجتماهی وروان شناختیزنان سرپرستخانواده تحت پوشش بهزیستی….77

– فصل دوم ( نگاهی به مبانی معماری وطراحی )

2 – 1 – حرکت وتحول ……………………………………………………….. 80

2 – 2 – فضای سبز …………………………………………………………… 83

2 – 2 -2- انواع فضاهای به وجود امده……………………………………. 84

2 – 3 – عناصر مهم در طراحی محوطه ………………………………………. 86

2 – 3 – 1 – عنصر گیاه در فضای سبز ……………………………………….. 88

2 – 3 – 2 – انتخاب مصالح …………………………………………………. 90

2 – 3 – 3 – عنصر اب در فضای سبز ………………………………………….. 92

2 – 4 – قرارگاه فیزیکی …………………………………………………………… 95

2 – 5 – نقش واهمیت شرایط محیطی از دیدگاه مکاتب مختلف روانشناسی……….. 95

2 – 5 – 1 – خلوت – قلمروپایی – فضای شخصی……………………………… 96

2 – 6 – روانشناسی اشکال هندسی ورنگ ها ……………………………… 98

2 – 7 – ماهیت انسان ونیازهای متعالی او از دیدگاه ویکتور فرانکل…………. 101

2 – 8 – نیلوفر نماد چیست …………………………………………………… 118

2 – 8 – 1 – جشن نیلوفر ………………………………………………………. 121

فصل سوم ( مطالعات شهر کرمانشاه )

3 – 1 – ویژگی های اقلیمی استان کرمانشاه…………………………………. 122

3 – 1 – 1 – وضعیت بارندگی ……………………………………………………… 123

3 – 1 – 2 – وضعیت تابش …………………………………………………………. 124

3 – 1 – 3 – جهت وزش باد ……………………………………………………… 124

3 – 1 – 4 – بادهای مهم استان ………………………………………………… 124

3 – 1 – 5 – درجه حرارت ……………………………………………………… 125

3 – 1 – 6 – جهت یابی سایت …………………………………………………….. 126

3 – 2 – طبقه بندی اقلیم کرمانشاه ………………………………………… 127

3 – 2 – 1 – جغرافیا وموقعیت ……………………………………………… 127

3 – 2 – 2 – ناهمواری های استا……………………………………… 128

3 – 2 – 3 –پوشش گیاهیاستان ………………………………………. 129

3 – 2 – 4 – مراتع استان ……………………………………………………. 132

3 – 3 –مردم شناسیوفرهنگ وجمعیت……………………………………….. 132

3 – 4 – مذهب ………………………………………………………………… 133

3 – 5 – زبان …………………………………………………………………….. 133

3 – 6 – آثار تاریخی ………………………………………………………………. 133

3 – 6 – 1 – طاق بستان ……………………………………………………….. 135

3 – 6 – 2 – بیستون …………………………………………………………….. 135

3 – 6 – 3 – آثار تاریخی دوره قاجار ……………………………………………….. 135

فصل چهارم(بررسی الگوهای نمونه)

4-1- مفاهیم اساسی درمددکاری اجتماعی……………………………………. 137

4-1-1- تعاریف مددکاری اجتماعی …………………………………………………… 137

4-1-2-مددکاران اجتماعی ونقش آنها ……………………………………………… 139

4-1-3-موسسه محل کار مددکاری اجتماعی …………………………………… 139

4-2-معلولین اجتماعی …………………………………………………………………. 141

4-5- خانه سلامت ……………………………………………………………… 142

4-5-1- نحوه ی ارائه خدمات به دختران فرار ی………………………………….. 146

4-5-2- شرایط پذیرش ……………………………………………………………….. 147

4-5-3- اشکالات وکمبودهای موجود در این مکان ………………………………… 148

4-6- مراکز بازپروری زنان ودختران آسیب دیده …………………………………….. 148

4-7- کمیته امور اسیب دیدگان اجتماعی …………………………………………… 149

4-7-1-روش های ترخیص از این مرکز ………………………………………………….. 149

4-8- معرفی برنامه اورژانس ……………………………………………………………. 153

4-8-1-ضرورت راه اندازی اورژانس اجتماعی …………………………………. 154

4-8-2-جایگاه خانواده در اورژانس اجتماعی …………………………………………. 155

4-8-3-اورژانس اجتماعی چگونه باید عمل کند ………………………………………. 155

4-9- قانون مجازات اسلامی در برابر معضل فرار ……………………………………. 156

4-9-1- اقدامات جامعه در برابر فرار دختران………………………………………….. 157

4-10- بررسی پدیده فرار دختران در شهر کرمانشاه ………………………………. 157

4-11- مقالات وتحقیقات انجام شده در این زمینه ………………………………….. 159

4-12- پیشنهادات ………………………………………………………………………… 191

4-13-اصل 21 قانون اساسی …………………………………………………………. 192

فصل پنجم ( معرفی سایت )

5-1- دلایل انتخاب سایت ( مکان یابی ) ………………………………………………. 194

5-1-1- محل انتخاب سایت پروژه (سراب نیلوفر) ……………………………………..201

5-2- تحلیل روند کار ……………………………………………………………………. 205

5-3- عکس های سراب نیلوفر ………………………………………………………… 206

5-3-1- عکس های سایت انتخابی برای مجموعه ……………………………………… 208

5-4-تحلیل سایت …………………………………………………………………………. 212

5-5- جدول اقیلم……………………………………………………………………….. 213

5-6- برنامه فیزیکی …………………………………………………………………. 214

5-7- ساختار فنی و اجرایی و سازه ای ……………………………………………… 224

5-7-1-تقسیم بندی سازه ها از نظر مصالح و اجرا……………………………………. 224

5-7-2- تاسیسات مکانیکی …………………………………………………………….. 234

5-7-3- طرح پیشنهادی سیستم آتش نشانی و اطفای حریق ……………………. 234

فصل ششم ( ارائه نقشه ها )

پیوست ……………………………………………………………………………….

سایت پلان ………………………………………………………………………..

پلان ها ………………………………………………………………………………

مقاطع ………………………………………………………………………………

نماها ……………………………………………………………………………….

منابع …………………………………………………………………………….. 237

پیشگفتار:

اینجانب پس از بررسی ها ومطالعات مکرر به این نتیجه رسیدم که برخی از مسائل اجتماعی مانند : اعتیاد – حودکشی – قاچاق – تکدی گری – سرقت و کودکان آسیب دیده اعم از کودکان خیابانی و دختران فراری، روسپیگری، علیرغم منع

قانونی و قبح اخلاقی و اجتماعی روندی افزایشی دا رند و شادابی و طراوت حیات اجتماعی را بشدت تهدید میکنند، بطوریکه اکثریت مردم و مسئولان جامعه نسبت به آنها اشتغال ذهنی پیداکرده و نگرانی خود را نسبت به گسترش آنها ابراز میدارند.

فرار دختران از خانه اگر چه در نگاه اول پدیده ای فردی است اما با توجه به پیامد های سوء آن که در نظم اجتماعی اختلال و آشفتگی ایجاد می کند،و منشاء بسیاری ازرفتارهای ضد اجتماعیو انحرافی مانند خودفروشی، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی، توزیع مواد مخدر، تشکیل باندهای فساد و فریب سایر زنان ودختران، رواج روسپیگری و شیوع انواع بیماری های مقاربتی و… می شود. این پدیده سبب می شود که سطح جرم و جنایت در جامعه افزایش یابد و در نتیجه امنیت و سلامت اجتماعی به مخاطره بیافتد.

فرار دختران از خانه معلول شبکه پیچیده ای از عوامل مؤثر خانوادگی، روانی، اجتماعی و فرهنگی است که شناخت آنها مستلزم

تلاش علمی دقیق و جامع است.

به همین جهت با درك شرایط حساس و ضرورتهای امروز و فردای جامعۀ ایران در روند تحولات جهانی و جایگاه و نقش علم معماری در کاهش آسیبها ودر راستای پیوند جامعه شناسی با واقعیتهای امروزی جامعۀ ایران با همفکری، و هم راهی محققان اجتماعی، مسئولان، مدیران و کارشناسان نهادهای دولتی و غیردولتی ذیربط حرکتی در جهت شناخت علمی آسیبهای اجتماعی را آغاز نمود.

هدف اصلی این حرکت بیان آسیبهای اجتماعی عمده در ایران، توصیف ویژگیهای هر یک از این آسیبها، ریشه یابی و تحلیل علل و عوامل مؤثر بر پیدایش و گسترش آنها و بالاخره ارائۀ راهبردهای مناسب مبتنی بر یافته های علمی واصول تاثیر گذار معماری برای اصلاح وضع موجود در جهت مواجهه خردمندانه با آسیب ها و برنامه ریزی علمی و اقدامات همه جانبه و هماهنگ در راستای درمان و پیشگیری آنهاست.

امید است پروژه وطرح حاضربتواند ضمن پاسخگویی به پرسشهای اساسی وارائه راهکار وطرحی نو در زمینۀ آسیب های اجتماعی مؤثر واقع شود و بتواند سطح آگاهی و دانش افراد را ارتقاء بخشد همچنین دید اجتماع را نسبت به این گروه از افرار اسیب دیده تغییر دهد چرا که آنها معصومینی هستند که عمده شان در میان شوره زار هزار درد و مرداب فقر (اقتصادی ، اجتماعی)روئیده اند.

گروهی که گرچه در جامعه انگ میخورند و در رسانه گاهاً چهره ی ناخوشایندی از آنها به نمایش در می آید ، اما در واقع بازتاب واقعیت حاکم بر شرایط اجتماعی و نقص سیستم های خدمات اجتماعی ، اقتصادی و آموزشی جامعه ما هستند.

پس در اینجا به تاکید باید گفت :«دختران فراری نه معضل اند و نه آسیب » که در جهت رفعشان بکوشیم.

بلکه آنها را می توان تجلی دردناک کژیهای برخاسته از متن جامعه ای انگاشت ؛ که کاستی هایش را در واحدی به نام خانواده باز تولید می کند ، و در این چرخه عده ای بی گناه و مجبور به شرایط را (که دختران فراری نیز جزو این بی گناهان اند ) در معرض آسیب و شاید آسیب زائی قرار می دهند . پس معضل یا آسیب خواندن این گردد و گرچه بر سیل تاکید بر اختیار باشد )بدور از انصاف و معرفت است.

چکیده:

واقعیت این است که هیچ یک از دختران جامعه ما دوست ندارند فضای خانه را با همه سختی ها ومشکلاتش رها کرده ودر منجلابی از فساد وتباهی بیفتند .هیج یک از دختران دوست ندارند زندگی در سراب ویا تنهایی تجربه کنند اما یکسری شرایط وعوامل در جامعه وخانواده آنها را ناخواسته به سمت خانه گریزی سوق می دهد . یافته ها نشان می دهد که با افزایش خودکارامدی روابط اجتماعی مثبت افراد بهبود پیدا می کند .بنابراین اموزش خودکارامدی در این پروژه موجب افزایش تعاملات مثبت اجتماعی در دختران فراری شده است .

حال که ما در فکر جمع اوری این افراد از محیط های الوده واسکان دادن آنها هستیم باید محیطی را طراحی کنیم روان – سیال ودر حال حرکت باید محیط طراحی شده حرکت را داشته باشد که تداوم زندگی واهنگ زمان ؛ چرخه حیات ؛ تاریکی وروشنی وباد وهوا همه باید در طراحی انعکاس پیدا کنند زیرا بشر اولیه از همان اغاز بدو زندگی تمام نیازهای خود را از محیط پیرامون وطبیعت خود فراهم نموده است وهنگامی که فرمها وفضا را به درستی نشناسیم طراحی هر معنا ونظریه ای به صورت معماری ناقص می باشد چون معماری فرم پردازی است وان هم در خدمت ایجاد فضا .

در این پژوهش هدف نهایی رسیدن به یک سری قواعد معماری است به شکلی که رشد فکری وتعالی روحی انسان را در مقاطع مختلف سنی ودر طول زندگی به تصویر بکشد .ارتباط معماری در گذشته ؛ حال واینده که در عین حال بتواند جوابگوی نیازمندی های سایت مربوطه باشد این پروژه بر اساس تجزیه وتحلیل حالتهای روحی وروانی جوانان اسیب دیده ومبتنی بر یک سلسله اصول ساختاری که تدریجا به یک سری اصول کلی در طراحی کالبدهای طبیعی برسد تابتواند عاملی در جهت تعالی وبهبود باشد . جهت طراحی وساماندهی فضاهای معماری بیش از هر چیز نیاز به برنامه ای تدوین شده ومبتنی بر یک سری اصول که پاسخگو به نیازهای روانی وروحی انسان در قالب یک سلسله اصول ساختاری وجود دارد که تدریجا به یک سری اصول کلی در طراحی فضاها برسد .

در طراحی این پروژه شاخصهای متعددی مدنظر بوده اند که هریک تاثیر خاصی بر طراحی مجموعه گذاشته اند وپس از گذر از مرحله مطالعاتی مرحله طراحی پروژه اغاز گردیدکه یک بخش طراحی محوطه مجموعه ویک بخش طراحی ساختمانهای مجموعه ویک بخش طراحی کل سایت مجموعه در ارتباط با هم انجام شد تا نهایتا در مجموع با هم هارمونی وهم خوانی ایجاد کنند .همان طور که میدانیم روحیاتی که از طرحهای گوناگون بدست می اید متفاوت است به عنوان مثال استفاده از حرکات موجی وارگانیک در یک طرح معماری اغلب با انگیزه هایی از قبیل : پویایی ومعنا بخشی به زندگی وجنب وجوش را نشان می دهد وتاثیری را که این فرمها بر روحیه افراد می تواند داشته باشد انچنان قوی است که گاه انسان با قرارگیری در این محیط ها تولدی نو را در خود احساس می کند . فرم های مدور ودایره وار نقطه ای گسترش یافته ودر برگیرنده مفاهیمی چون نبود هر نوع تمایز وتفکیک ونمادی از زمان زمانی که به عنوان لحظاتی پی در پی تکرار می شود مانند حرکت اسمان ونمایانگر – درون گرایی وارامش وپاکی است ودر سایت انتخابی که از جمله بسترهای طبیعی وجذاب است وپتانسیل های کافی برای گذراندن اوقات فراغت وخلوت گزینی را دارد طرحها وبناهایی وجود دارد که نماد یکپارچگی وتغییرات وتکامل ویاد اور بهشت زمینی می باشد . واینکه هنوز زندگی در حال حرکت است وباید به اینده امید داشت .

آسیب دیده در پی درمان است ، نه حرمان ، او را آسایش و امنیت نیاز است نه نصایح بی پایه و باز خواست!

مقدمه:

فرار دختران از خانه اگرچه در نگاه اول پدیده ای فردی است اما با توجه به پیامدهای سوء آن که در نظم اجتماعی اختلال وآشفتگی ایجاد می کند منشا بسیاری از رفتارهای ضد اجتماعی وانحرافی می شود ونه تنها آنان را در معرض آسیب های جدی روانی وجسمی قرار می دهد بلکه در صورت عدم انجام اقدامات موثر برای حل آن بخشی از نیروی کار وتولید جامعه وسلامت جسم وروان تعداد قابل توجهی از مادران فردای جامعه از دست خواهد رفت .

حال سوال این است که آیا این پدیده نشانگر وجود اختلال در کارکرد نهاد خانواده ویا سایر نهاد های جامعه است ؟

محیط خانواده اولین محیطی است که زمینه اجتماعی شدن فرد را فراهم می کند ومهمترین عامل تربیتی کودک محسوب می شود . کودک از آغاز تولد چیزی از دنیای اطراف خود نمی داند ومحیط اطراف است که کودک در آن رشد یافته وآماده برای ورود به اجتماع می شود لذا خوب یا بد شدن کج روی یا پیروی ازراه راست همه رابطه مستقیم با کسب تربیت والدین دارد .

خانواده از هم پاشیده نمی تواند محیط مناسب وآرامی را برای تکامل شخصیت کودک خود فراهم سازد واین خانواده اساس کج روی های اجتماعی را پایه گذاری می کند .تعارض در خانواده از جمله عوامل آسیب زا جهت انواع انحرافات اجتماعی محسوب می شود .

پژوهشهای انجام شده در خصوص آسیب های اجتماعی نشان می دهد که 2 دسته عوامل بیرونی یا اجتماعی وعوامل درونی یا روانی در بروز این هنجارها تاثیر گذار است . از انجا که دوره ی نوجوانی یکی از پر مخاطره ترین دورانها در زندگی فرد است که با تغییرات فراوان جسمی وروانی توام است در بسیاری از منابع از این دوران به عنوان بحران بلوغ یاد شده است واگر نوجوانی در خانئاده خوب هدایت شود می تواند به آسانی خود را در مقابل تغییرات روانی وعاطفی ناشی از بحران بلوغ حفظ نموده واز اسیب های احجتماعی دور بماند .

به درستی هیچ جامعه ای نمی تواند ادعای سلامت کند مگر آن که از خانواده سالمی برخوردار باشد .ولی وقتی خانواده ای به هر نهادی شبیه است غیر از خانواده ، وقتی چارچوب خانه ای نه کانون امن وعاطفی است ونه حریم حرمت های انسانی ترک کردن این خانه وجدا شدن از خانواده اولین طنابی است که فرزندان به آن چنگ می زنند تا از ترس واضطراب وناامیدی رهایی یابند غافل از اینکه فرار از خانه هزار درد بر دردهایشان می افزاید .حال با وجود این معضل ومشکلی که روز به روز در حال افزایش می باشد با استفاده وبهره گیری از دانشهای گوناگون مانند جامعه شناسی – اسیب شناسی اجتماعی – مدد کاری اجتماعی – روانشناسی رفتاری – روانشناسی محیط – معماری وشهر سازی می توان به بررسی ریشه ی این مشکل پرداخت وراهکارهای مطلوبی را جهت بهبود اوضاع وضع کرد.

فصل اول: دختران فراری

1-1- نام موضوع

هویت یابی در امتداد بی راهه ها ( نیلوفرانی که در مرداب می رویند )

مرکز نگهداری – آموزشی – درمانی دختران فراری

1-1-1- بیان موضوع

2-1-1- سوال اصلی تحقیق

آیا این مسئله یک معضل روانشناختی است ودرمان پذیر است ؟ چگونه می توان ریشه ی این درد را شناخت وبا استفاده از اصول ومبانی معماری آن را به سمت بهبود وضع هدایت کنیم ؟

چرا اکثر این دختران با وجود اینکه پس از فرار در ساختمانهای متروکه – پارک ها شب را به صبح می رسانند اما حاضر به مراجعه به صورت خود معرف بهخانه های سلامت وبهزیستی نیستند ؟

مراکز نگهداری از این افراد آسیب دیده بر مبنای کدام شاخص در شهر مکان یابی می شوند ؟