2

1-1- ترکیبات طبیعی

3

1-1-1- آلکالوئید

3

1-1-2- فلاونوئیدها

4

1-1-3- کومارین ها

4

1-1-4- گلیکوزیدها

4

1-1-5- لیگنان ها

5

1-1-6- استروئیدها

5

1-1-7- اسانس ها

5

1-1-7-1- شیمی اسانس ها

5

1-1-7-2- بیوسنتز اسانس ها

9

1-1-7-3- کاربردهای اسانس های طبیعی

11

1-2- عصاره های گیاهی

11

1-2-1- استخراج عصاره گیاهی

11

1-2-1-1- استخراج گرم و مداوم (سوکسله)

12

1-2-2- استخراج اسانس های طبیعی

13

1-2-2-1- تقطیر با بخار همزمان با استخراج حلال آلی (SDE)

15

1-3- تركیب های ضد اكسیدان

16

1-3-1- روش های سنجش فعالیت ضد اكسیدانی

17

1-3-1-1- آزمون بی رنگ شدن بتا كاروتن در حضور لینولئیك اسید

17

1-3-1-2- سنجش مقدار تام فنل با FCR

18

1-3-1-3- سنجش ظرفیت به دام انداختن رادیكال DPPH

19

1-4- کروماتوگرافی گازی

20

1-4-1- اجزای اصلی دستگاه کروماتوگرافی گازی

21

1-4-1-1- مخزن گاز حامل

21

1-4-1-2- سیستم تزریق نمونه

21

1-4-1-3- ستون وآون ستون

21

1-4-1-4- سامانه آشکارساز

22

1-4-2- کروماتوگرافی گازی/طیف سنج جرمی (GC-MS)

22

1-4-2-1- طیف سنج جرمی چهارقطبی

23

1-4-3- شاخص بازداری کواتس

23

1-5- ارزیابی سمیت سلولی

25

1-6- فعالیت ضد میکروبی

26

1-6-1- میکروارگانیسم­ ها

27

1-6-1-1- باکتری ها

27

1-6-1-2- قارچ ها

27

1-6-2- محیط های کشت میکروبی

28

1-6-3- حساسیت آنتی بیوتیکی

29

1-6-3-1- روش دیسک دیفیوژن

29

1-6-3-2- روش حداقل غلظت ممانعت کننده رشد (MIC)

29

1-7- گیاه شناسی

30

1-7-1- خصوصیات گیاه شناسی راسته چتریان (Apiales)

30

1-7-2- خصوصیات گیاه شناسی خانواده چتریان (Apiaceae)

30

1-7-3- ویژگی های گیاه شناسی طایفه Smyrneae

31

1-7-4- ویژگی های گیاه شناسی شوکران باغی

31

1-7-5- ویژگی های گیاه شناسی خار عروس

32

فصل دوم: دستگاه ها، مواد و روش­ها

34

2-1- دستگاه ها، مواد و وسایل مورد استفاده

35

2-1-1- دستگاه ها و وسایل مورد استفاده

35

2-1-2- مواد شیمیایی مورد استفاده

36

2-1-3- میکروارگانیسم ها و آنتی بیوتیک های مورد استفاده

37

2-2- منابع گیاهی مورد استفاده

38

2-2-1- جمع آوری وآماده سازی نمونه های گیاهی

38

2-3- جداسازی واستخراج عصاره از نمونه گیاهی

38

2-3-1- عصاره گیری از نمونه گیاه

38

2-3-2- تعیین بازده عصاره گیری

39

2-4- استخراج ترکیبات فرار گیاهی

39

2-4-1- تعیین بازده اسانس گیری

40

2-4-2- شناسایی ترکیب های فرار گیاه با دستگاه GC-MS

40

2-5- بررسی فعالیت ضد اكسیدانی

41

2-5-1- بررسی فعالیت ضد اكسیدانی به روش DPPH

41

2-5-2- اندازه گیری مقدار كل تركیبات فنلی

42

2-5-3- آزمایش بی رنگ شدن بتاکاروتن در حضور لینولئیک اسید

44

2-6- فعالیت ضدمیکروبی

46

2-6-1- روش انتشار در آگار (دیسک دیفیوژن)

46

2-6-2- تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی رشد

46

2-7- آزمون سمیت سلولی

47

 

فصل سوم: بحث و نتیجه گیری

48

3-1- ترکیبات فرار گیاهی

49

3-1-1- استخراج ترکیبات فرار گیاهی

49

3-1-2- شناسایی ترکیبات فرار گیاه

50

3-2- استخراج عصاره متانولی از گیاه

53

3-3- آزمون های سنجش فعالیت ضد اکسیدانی

54

3-3-1- آزمون DPPH

54

3-3-2- بررسی کل ترکیب های فنلی به روش Folin-Ciocalteu

61

3-3-3- آزمون بتاکاروتن-لینولئیک اسید

63

3-4- بررسی فعالیت ضدمیکروبی

64

3-5- سمیت سلولی

66

نتیجه گیری

67

پیشنهادها

68

منابع و مآخذ

69

فهرست شکل ها

­­­­

صفحه 8 10 10 13 16 32 33

عنوان   شکل1-1: ساختار ترکیبات اسانسی شکل 1-2: مسیرهای بیوسنتز پیش سازهای ترپنوئیدها شکل 1-3: مسیر بیوسنتز شیکمیک اسید در فنیل پروپانوئیدها شکل1-4: دستگاه سوکسله شکل1-5: دستگاه تقطیر و استخراج همزمان PhysospermumCusson ex Juss.شکل1-6: گیاه Morina persica L.گیاه شکل 1-7:

فهرست نمودارها

صفحه 20 55 56 57 58 59 60 61 62 63

عنوان در حضور ضد اکسیدان DPPHنمودار 1-1: نمودار جذب- طول موج برای نمودار 3-1: نمودار درصد مهار- منفی لگاریتم غلظت برای استاندارد BHT نمودار 3-2: نمودار درصد مهار در برابر منفی لگاریتم غلظت عصاره اندام هوایی خار عروس نمودار 3-3: نمودار درصد مهار- منفی لگاریتم غلظت عصاره ساقه و برگ شوكران باغی نمودار 3-4: نمودار درصد مهار – منفی لگاریتم غلظت عصاره میوه شوكران باغی نمودار 3-5: نمودار درصد مهار- منفی لگاریتم غلظت عصاره میوه فاقد چربی شوكران باغی نمودار 3-6: مقایسه نتایج DPPH عصاره های متانولی گیاه شوكران باغی و خار عروس نمودار 3-7: نمودار جذب در برابر غلظت استاندارد گالیک اسید نمودار 3-8: مقایسه معادل گالیک اسید ترکیبات فنلی در عصاره های شوكران باغی و خار عروس نمودار3-9: مقایسه درصدهای مهار لینولئیک اسید عصاره های شوكران باغی و خار عروس

فهرست جدول­ها صفحه 35 36 37 38 49 50 52 53 54 55 56 56 57 58 58 59 59 60 60 61 62 63

عنوان جدول2-1: دستگاه های مورد استفاده جدول2-2: انواع مواد شیمیایی مورد استفاده جدول2-3: انواع میکروارگانیسم های مورد استفاده جدول2-4: آنتی بیوتیک های مورد استفاده جدول3-1: مقایسه بازده استخراج ترکیبات فرار جدول3-2: ترکیب درصد اجزای فرار در شوکران باغی جدول3-3: ترکیب درصد اجزای فرار در خار عروس جدول3-4 : مقایسه بازده عصاره گیری جدول3-5: درصدهای مهار DPPH برای هر غلظت از نمونه استاندارد BHT جدول3-6: نتایج آزمون DPPH برای نمونه استاندارد BHT جدول3-7 : درصدهای مهار DPPH برای هر غلظت از عصاره اندام هوایی خار عروس جدول3-8 : نتایج آزمون DPPH برای اندام هوایی خار عروس جدول3-9: درصدهای مهار DPPH برای هر غلظت از عصاره ساقه و برگ شوكران باغی جدول3-10: نتایج آزمون DPPHبرای عصاره عصاره ساقه و برگ شوكران باغی جدول3-11: درصدهای مهار DPPH برای هر غلظت از عصاره میوه شوكران باغی جدول3-12: نتایج آزمون DPPHبرای عصاره میوه شوكران باغی جدول3-13: درصدهای مهار DPPH برای هر غلظت از عصاره میوه فاقد چربی شوكران جدول3-14: نتایج آزمون DPPH برای عصاره میوه فاقد چربی شوكران باغی جدول3-15: نتایج آزمون DPPH عصاره گیاه خار عروس و عصاره های شوكران باغی جدول3-16: جذب مربوط به غلظت های متفاوت گالیک اسید جدول3-17: محتوای فنولی عصاره های گیاهی جدول3-18: درصد مهار لینولئیک اسید عصاره های گیاهی جدول3-19 : نتایج مربوط به تعیین فعالیت ضدمیکروبی عصاره های گیاهی

علایم و اختصارات