2-6- اعتماد وقابلیت اعتماد. 8

2-7- تجارت الکترونیک و اعتماد. 8

2-8- اعتماد به تکنولوژی.. 8

2-9- اعتماد و آشنایی.. 8

2-10- طراحی در جهت اعتماد. 8

2-11- جمع بندی.. 8

فصل3- ادبیات موضوعی.. 8

3-1- مقدمه. 8

3-2- اعتماد و قابلیت کاربری.. 8

3-3- امنیت و قابلیت کاربری.. 8

3-4- طراحی امنیت قابل کاربرد. 8

3-4-1- روش های طراحی امنیت اطلاعات… 8

3-4-2- امنیت قابل کاربرد. 8

3-4-3- اصول طراحی و اصطلاحات… 8

3-4-4- امنیت کاربر محور 8

3-5- HCI و قابلیت کاربری.. 8

3-6- رویکردهای کاربر محور 8

3-6-1- اهداف… 8

3-6-2- وظایف و سناریوها 8

3-6-3- Personaها 8

3-6-4- معایب رویکردهای کاربر محور 8

3-6-5- مهندسی نرم افزار بشر محور 8

3-7- تبیین امنیت… 8

3-7-1- فریم های مشکل.. 8

3-7-1-1- بسط فریم های مشکل امنیت… 8

3-7-1-2- معایب فریم های مشکل.. 8

3-7-2- رویکرد های هدف محور 8

3-7-2-1- KAOS. 8

3-7-2-1-1- معایب KAOS. 8

3-7-3- رویکردهای عامل محور 8

3-7-3-1- I*. 8

3-7-3-2- Tropos 8

3-7-3-2-1- بسط های امنیتی. 8

3-7-3-2-2- معایب.. 8

3-7-4- رویکردهای سناریو محور 8

3-7-4-1- مورد کاربرد. 8

3-7-4-2- موردهای استفاده نادرست و سوء استفاده 8

3-7-4-3- معایب… 8

3-8- مشخصات چهارچوب… 8

3-8-1- RUP. 8

3-8-2- RESCUE.. 8

3-8-3- SQUARE.. 8

3-9- جمع بندی.. 8

فصل 4- ارائه مدل.. 8

4-1- مقدمه. 8

4-2- فهمیدن و شناسایی زمینه استفاده 8

4-3- جمع آوری و آنالیز نیازمندی ها 8

4-4- آنالیز ریسک…. 8

4-5- طراحی نمونه آزمایشی و تست و ارزیابی آن.. 8

4-6- طراحی رابط کاربری و اقدامات امنیتی.. 8

4-7- پیاده سازی سیستم.. 8

4-8- تست و ارزیابی محصول نهایی.. 8

4-9- تحویل به مشتری.. 8

4-10- جمع بندی.. 8

فصل 5- تحلیل نتایج.. 8

5-1- مقدمه. 8

5-2- ساختار پرسشنامه. 8

5-3- چهارچوب تحلیل پرسشنامه. 8

5-4- جمع بندی.. 8

فصل 6-اعتبارسنجی.. 8

6-1- مقدمه. 8

6-2- معرفی جامعه آماری.. 8

6-3- جمع بندی نظر خبرگان.. 8

6-4- جمع بندی.. 8

فصل7- نتیجه گیری و پیشنهادات برای تحقیقات آتی.. 8

7-1- مقدمه. 8

7-2- روال پایان نامه و نتایج حاصله. 8

7-3- سهم علمی پایان نامه و کاربردهای آن.. 8

7-4- پیشنهاد جهت تحقیقات آتی.. 8

مراجع.. 8

واژه نامه فارسی به انگلیسی.. 8

واژه نامه انگلیسی به فارسی.. 8

 

فهرست جداول

جدول 2 – 1 – تعاریف قابلیت کاربری.. 13

جدول 2 – 2 – مزایا و معایب طراحی مشارکتی.. 8

جدول 2 – 3 – تعاریف اعتماد. 8

جدول 3 – 1 – مدل های مهندسی نیازمندیهای امنیتی.. 8

جدول 5 – 1 – تطابق پرسشنامه و عناصر مدل – بررسی روال کلی.. 8

جدول 5 – 2 – تطابق پرسشنامه و عناصر مدل – بررسی عوامل مؤثر بر جمع آوری نیازمندی ها 8

جدول 5 – 3 – تطابق پرسشنامه و عناصر مدل – بررسی عوامل مؤثر بر آنالیز ریسک…. 8

جدول 6 – 1 – نتایج پرسشنامه. 8

جدول پیوست الف – 1 – بررسی روال کلی.. 8

جدول پیوست الف – 2 – بررسی عوامل مؤثر بر آنالیز ریسک…. 8

جدول پیوست الف – 3 – بررسی عوامل مؤثر بر آنالیز ریسک…. 8

فهرست اشکال

 

شکل 2 – 1 – فعالیت های کلیدی طراحی مبتنی بر کاربر. 8

شکل 2 – 2 – گام های اصلی RESPECT. 8

شکل 3 – 1 – مدل مفهومی دونالد نورمن.. 8

شکل 3-2- چهارچوب قابلیت کاربری ISO 9241 – 11. 8

شکل 3-3- فعالیت های طراحی کاربر محور 8

شکل 4 – 1 – مدل کلی.. 8

شکل 4 – 2 – مدل جمع آوری و آنالیز نیازمندیها 8

شکل 4 – 3 – مدل آنالیز ریسک…. 8

شکل 5 – 1 – ساختار تحلیلی پرسشنامه. 8

 

فصل 1

کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

امروزه استفاده از سیستم های کامپیوتری و نرم افزاری، اهمیت زیادی در شرکت ها و سازمانهای مختلف دارد به گونه ای که بدون استفاده از این سیستم ها، بازده کاری بسیارکاهش می یابد.

بنابراین با توجه به اهمیت استفاده و میزان کاربرد نرم افزارهای کاربری، لزوم استفاده از سیستم های قابل کاربرد و قابل اعتماد بیش از پیش احساس می شود. تا با ارائه اینگونه سیستم ها، هم کاربران به راحتی با سیستم ها ارتباط برقرار کنند و روال های سازمانی، علی الخصوص روال های امنیتی طراحی شده را اجرا کنند و هم قابلیت اعتماد سازمان به سیستم تأمین شود.

در این فصل به اهمیت ارائه مدلی جامع برای طراحی سیستم های قابل کاربرد و قابل اعتماد پرداخته خواهد شد سپس موارد مرتبط نظیر پرسش و هدف تحقیق، متدولوژی تحقیق و نتایج مورد انتظار تحقیق شرح داده خواهند شد.

1-2- هدف از پایان نامه

با توجه به اهمیت طراحی سیستم های قابل اعتماد و قابل کاربرد که دلایل این اهمیت، در بخش های بعد توضیح داده خواهد شد و مشکلات این حوزه، هدف از این تحقیق، بررسی مشکلات سیستم های نرم افزاری از نظر قابلیت کاربری و اعتماد، راه کارهای طراحی سیستم های قابل کاربرد و قابل اعتماد تاکنون و در نهایت ارائه مدلی در جهت طراحی سیستم های قابل کاربرد و قابل اعتماد که عناصر مؤثر در طراحی اینگونه سیستم ها و روابط میان آنها را شامل شود و به صورت گویایی این عناصر و روابط میان آنها به تصویر کشیده شود تا برای طراحان این حوزه، قابل استفاده باشد.

1-3- توضیح مسأله و موضوع تحقیق

امروزه استفاده از سیستم های کامپیوتری و نرم افزاری، اهمیت زیادی در شرکت ها و سازمانهای مختلف دارد به گونه ای که عدم استفاده از آنها، امری اجتناب ناپذیر است.

سیستم های نرم افزاری برای ارائه خدمات بهتر و مطلوب تر که منجر به افزایش بازده کاری سازمان شود، باید قابلیت کاربری و اعتماد بالایی داشته باشند. قابلیت کاربری تا اینکه کاربران به راحتی برای انجام وظایف خود با سیستم ارتباط برقرار کنند و قابلیت اعتماد برای اینکه مکانیزم های امنیتی لازم در سیستم های نرم افزاری برای حفظ امنیت سازمان پیاده سازی شده باشد. در این میان گاهی روال های

امنیتی از قابلیت کاربری لازم برخوردار نیستند. در نتیجه کاربران سعی در کشف روال هایی دارند که منجر به عدم اجرای این روال ها شود. حال به اشتباه یا ناخواسته روال ها را اجرا نمی کنند یا نادرست اجرا می کنند که امنیت سازمان را با خطر جدی مواجه خواهند کرد.

در نتیجه طراحی سیستم هایی که قابلیت کاربری و اعتماد بالایی داشته باشند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای طراحی سیستم های این چنینی، نیاز به اطلاع از فاکتورهایی است که در طراحی مؤثر خواهند بود و طراحی را تحت تأثیر خود قرار خواهند داد. تا چشم اندازی برای طراحان در جهت طراحی سیستم های قابل کاربرد و قابل اعتماد باشد.

تلاش های صورت گرفته در این زمینه، بیشتر به صورت جداگانه در هر یک از زمینه های قابلیت کاربری و قابلیت اعتماد بوده است. با توجه به اهمیت طراحی اینگونه سیستم ها، نیاز به تجمیع تحقیقات هر دو حوزه می باشد.

1-4- ضرورت انتخاب موضوع

با توجه به افزایش سریع رقابت میان شرکت های تولید کننده نرم افزار، توجه به جلب رضایت مشتریان روز به روز در حال افزایش است. به گونه ای که توجه بسیاری از شرکت ها، به مسائلی مانند قابلیت کاربری، قابلیت اعتماد، HCI [1]وUCD[2]جلب شده است.

با توجه به اینکه محصولات تولید شده توسط تعداد زیادی از مردم از طیف های مختلف مورد استفاده قرار

می گیرد، استفاده از روش های طراحی مختلف برای ارائه سیستم های قابل کاربرد و قابل اعتماد، می تواند در بهبود کیفیت محصولات و جلب رضایت مشتریان بسیار مؤثر باشد.

از طرفی سیستم های قابل کاربرد و قابل اعتماد، کاربران را قادر می سازند تا سیستم جدید را به راحتی یاد بگیرند و به کار برند. مزایای استفاده از اینگونه سیستم ها موجب می­شوند بهره­وری و کارایی افزایش یابد و هزینه آموزش، یادگیری و پشتیبانی سیستم کاهش یابد. استفاده از این گونه روش ها در بهبود کیفیت محصولات نقش مؤثری را ایفا می کند و کیفیت محصولات را افزایش می دهد.

1-5- اهمیت موضوع

اغلب تحقیقات در این زمینه، روی نیازهای کاربر نهایی تمرکز دارند تا نیازهای طراح؛ و مطالعات کمی در جهت اینکه چگونه طراحان باید به نگرانی های قابلیت کابری و امنیتی نزدیک شوند انجام شده است. ما به ابزاری نیازمندیم که برنامه نویس بتواند با استفاده از آن، نیازمندی های سازمانی و امنیتی را شناسایی کرده تا بتواند راه حلی برای برآوردن این نیازمندی ها ارائه دهد.

مدل های زیادی در زمینه سیستم های قابل کاربرد، قابل اعتماد و امن ارائه شده است که هر کدام معایب و

مزایای خاص خود را دارند. اما نیاز به مدلی جامع که بتواند نیاز های کاربر را در راستای قابلیت اعتماد، کاربری و امنیت برآورد کند هنوز احساس می شود و تحقیقات انجام شده، کافی به نظر نمی رسد. این تحقیقات اغلب به صورت پراکنده و جداگانه در هر دو زمینه است که نیاز به مدلی که فاکتورهای مؤثر در هر دو حوزه را در نظر بگیرد احساس می شود.