2-9-1-5- عناصر غذایی.. 17

2-9-1-5-1- نیتروژن. 18

الف) تأثیر فرم جذب نیتروژن بر پارامترهای مورفولوژیکی.. 20

ب) تاثیر فرم جذب نیتروژن بر پارامترهای فیزیولوژیکی.. 22

2-9-1-5-2- فسفر. 24

2-9-1-5-3- پتاسیم. 25

2-9-2-عوامل گیاهی و زراعی.. 25

2-9-2-1-گونه گیاهی و مراحل مختلف رشد. 25

2-9-2-2- عملیات به زراعی.. 26

2-9-3- عوامل زنده وغیر زنده 27

:

3-4-1- اندازه گیری طول ساقه اصلی و قطر گل.. 33

3-4-3- وزن تر و خشک اندام هوایی.. 33

3-4-4- سنجش رنگیزه های فتوسنتزی.. 34

3-4-5- سنجش کارتنوئید کل.. 34

3-4-6- تعیین میزان قندهای محلول کل.. 34

3-4-7- سنجش اسید آمینه پرولین.. 35

36

3-4-9- تعیین میزان آب نسبی برگ (RWC) 36

3-4-10- تعیین فنول کل گل.. 37

3-4-11- تعیین مقدار اسانس کل.. 37

3-4-13- سنجش ترکیبات اسانس…. 38

:

4-1-1- اثر سطوح مختلف ازت بر تعداد گل در بوته. 40

4-1-2- تأثیر کاربرد نسبتهای مختلف نیترات به آمونیوم بر تعداد گل.. 41

4-1-3- اثرمتقابل غلظت ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر تعداد گل در بوته. 42

4-2-1- اثر سطوح مختلف ازت بر تعداد برگ… 44

4-2-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر تعداد برگ… 45

4-2-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر تعداد برگ… 45

4-3-1- اثر سطوح مختلف ازت بر تعداد غنچه. 47

4-3-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر تعداد غنچه. 48

4-3-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر تعداد غنچه. 48

4-4-1- اثر سطوح مختلف ازت بر ارتفاع بوته. 50

4-4-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر ارتفاع بوته. 50

4-4-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر ارتفاع بوته. 51

4-5-1- اثر سطوح مختلف ازت بر قطر گل.. 53

4-5-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر قطر گل.. 54

4-5-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر قطر گل.. 54

4-6-1- اثر سطوح مختلف ازت بر وزن تر گل.. 56

4-6-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر وزن تر گل.. 56

4-6-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر وزن تر گل.. 57

4-7-1- اثر سطوح مختلف ازت بر وزن خشک گل.. 59

4-7-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر وزن خشک گل.. 60

4-7-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر وزن خشک گل.. 60

4-8-1- اثر سطوح مختلف ازت بر کلروفیل (a، b و کل) 62

4-8-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر کلروفیل (a، b و کل) 63

4-8-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر کلروفیل (a، b و کل) 64

4-9-1- اثر سطوح مختلف ازت بر کارتنوئیدها 66

4-9-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر کارتنوئیدها 67

4-9-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر کارتنوئیدها 67

4-10-1- اثر سطوح مختلف ازت بر محتوای نسبی آب برگ… 69

4-10-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر محتوای نسبی آب برگ… 70

4-10-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر محتوای نسبی آب برگ… 70

4-11-1- اثر سطوح مختلف ازت بر پراکسید هیدروژن. 72

4-11-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر پراکسید هیدروژن. 73

4-11-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر پراکسید هیدروژن. 74

4-12-1- اثر سطوح مختلف ازت بر محتوای پرولین.. 75

4-11-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر محتوای پرولین.. 76

4-12-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر محتوای پرولین.. 77

4-13-1- اثر سطوح مختلف ازت بر قند محلول. 79

4-13-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر قند محلول. 79

4-13-3- اثرمتقابل سطوح مختلف ازت و نسبت نیترات به آمونیوم بر قند محلول. 80

4-14-1- اثر سطوح مختلف ازت بر فنول کل.. 82

4-14-2- تأثیر کاربرد نسبت های مختلف نیترات به آمونیوم بر فنول کل.. 82

2-1-9- شیب(slope)………………………………………………………………………………………………. 11

2-1-10- زمین شناسی و خاک شناسی……………………………………………………………………………. 11 11

2-1-11- ویژگی هایپوشش گیاهی……………………………………………………………………………… 11

2-1- 12- ویژگیهای اقلیمی و عوامل مؤثر بر آب و هوای حوضه…………………………………………….. 12

2-1-13- عوامل ناشی از بهره برداری و دخالت انسان………………………………………………………….. 13

2-1-14- پایداری………………………………………………………………………………………………………. 14

2-1-15- توسعه پایدار…………………………………………………………………………………………………. 14

2-1-16- مدیریت آب………………………………………………………………………………………………… 14

2-1-17- مدل فرآیند مطالعات در برنامه ریزی توسعه ومدیریت پایداررودخانه ها………………………. 16

2-1-18- حوضه آبریز از دیدگاه سیستمی………………………………………………………………………… 19

2-1-19- محیط سیستم حوضه……………………………………………………………………………………….. 21

2-1-20- حفاظت از منابع…………………………………………………………………………………………….. 22

2-1-21- مشارکت و توسعه پایدار…………………………………………………………………………………. 22

2-1-22- مدیریت یكپارچه…………………………………………………………………………………………… 23

2-1-23- اصل مشارکت………………………………………………………………………………………………. 24

2-2- پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………………….. 24

2-2-1- پیشینه تحقیق در خارج …………………………………………………………………………………….. 24

2-2-2- پیشینه تحقیق در ایران ……………………………………………………………………………………… 26

2-2-3- پیشینه تحقیق در محدوده مطالعاتی ………………………………………………………………………. 27

فصل سوم: مواد و روشها………………………………………………………………………………………….. 28

3-1- موقعیت جغرافیایی محدوده تحقیق…………………………………………………………………………… 29

3-2- راههای دسترسی به حوضه……………………………………………………………………………………. 32

3-3- موقعیت رودخانه های مهم حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………. 33

3-4- داده های تحقیق………………………………………………………………………………………………… 36

3-4-1- بررسی آمار و اطلاعاتهواشناسی……………………………………………………………………… 37

3-4-2- بررسی آمار و اطلاعات هیدرولوژی……………………………………………………………………. 37

3-4-3- بازسازی و تكمیل نواقص آماری………………………………………………………………………… 37

3-4- 4- بررسی داده‏های بارش…………………………………………………………………………………….. 39

3-4- 4-1- بررسی بارش منطقه‏ای در حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………….. 40

3-4- 4-1-1 – انتخاب پایه زمانی مشترك یا دوره شاخص آماری…………………………………………. 40

3-4- 4-1-2 – بازسازی داده‏های كمبود………………………………………………………………………….. 41

3-5- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 41

3-6- روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………. 43

3-7- ابزارگردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………………. 43

3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………. 43

3-9- ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 43

3-10- روش انجام کار………………………………………………………………………………………………… 47

 

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق…………………………………………… 50

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 51

4-2-فیزیوگرافیحوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………………………… 52

4-2-1- شکل حوزه ………………………………………………………………………………………………….. 52

4-2-1-1- روش هورتن ……………………………………………………………………………………………… 52

4-2-1-2- روش گراولیوس …………………………………………………………………………………………. 52

4-2-1-3- روش میلر …………………………………………………………………………………………………. 52

4-2-1-4- روش شیوم ……………………………………………………………………………………………….. 53

4-2-1-5- روش مستطیل معادل …………………………………………………………………………………….. 53

4-2-2- پستی و بلندی حوضه ………………………………………………………………………………………. 54

4-2-3- پروفیل طولی و شیب رودخانه…………………………………………………………………………….. 54

4-2-3-1- شیب ناخالص…………………………………………………………………………………………….. 57

4-2-3-2- شیب متوسط وزنی ………………………………………………………………………………………. 57

4-2-3-3- شیب خالص …………………………………………………………………………………………….. 57

4-2-4- شیب …………………………………………………………………………………………………………… 58

4-2-4-1- نقشه شیب حوزه………………………………………………………………………………………….. 58

4-2-4-2- جدول و هیستو گرام توزیع شیب نسبت به سطح…………………………………………………… 59

4-2-5- محاسبه شیب متوسط ……………………………………………………………………………………….. 59

4-2-5-1- شیب متوسط وزنی……………………………………………………………………………………….. 59

4-2-5-2- شیب میانه …………………………………………………………………………………………………. 60

4-2-5-3- نمای شیب ………………………………………………………………………………………………… 60

4-2-6- بررسی شیب اراضی اطراف رودخانه ……………………………………………………………………. 60

4-2-6-1- رودخانه سیا مزگی …………………………………………………………………………………….. 60

4-2-6-2- رودخانه چوبر …………………………………………………………………………………………… 60

4-2-6-3- رودخانه پسیخان………………………………………………………………………………………….. 61

4-3- اقلیم(آب و هوای) حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………………… 66

4-3- 1- خصوصیات اقلیمی حوضه ………………………………………………………………………………. 66

4-3- 2- ویژگیهای اقلیمی و عوامل مؤثر بر آب و هوای حوضه………………………………………………. 67

4-3- 4- محاسبه مقدار بارش حوضه …………………………………………………………………………….. 68

4-3- 4- تغییرپذیری بارندگی حوضه……………………………………………………………………………… 71

4-3- 5- تعداد روزهای بارانی……………………………………………………………………………………….. 72

4-3- 6- توزیع بارندگی ماهانه و فصلی…………………………………………………………………………… 73

4-3- 7- حد اكثر بارندگی 24 ساعته حوضه……………………………………………………………………… 75

4-3- 8- حداكثر بارش محتمل……………………………………………………………………………………… 76

4-4- ویژگی های دمایی حوضه ……………………………………………………………………………………. 77

4-4 – 1 – رژیم حرارتی……………………………………………………………………………………………… 80

4-4 – 2 – روند تغییرات میانگین ماهانه دما……………………………………………………………………….. 81

4 – 4 – 3 بررسی میانگین دمای ماهانه حداقل و حداكثر مطلق……………………………………………….. 83

4-4 – 4 تغییرات روزانه و فصلی دما………………………………………………………………………………. 83

4- 4 – 5 – رژیم فصلی دما در حوضه……………………………………………………………………………… 84

4-4 – 6 تعداد روزهای یخبندان…………………………………………………………………………………….. 84

4-4 – 7 تعیین خط برف ماهانه با استفاده از گرادیان دما……………………………………………………… 87

4- 5 – رطوبت نسبی…………………………………………………………………………………………………… 87

4-6 – تبخیر…………………………………………………………………………………………………………….. 89

4-6 – 1 بررسی تغییرات میزان تبخیر از طشت با ارتفاع در حوضه…………………………………………… 90

4- 7- تبخیر و تعرق……………………………………………………………………………………………………. 91

4-7 – 1 تبخیر و تعرق پتانسیل……………………………………………………………………………………… 91

4-7 – 1 – 1 تبخیر و تعرق پتانسیل به روش ترنت وایت……………………………………………………….. 92

4-7 – 2 تبخیر و تعرق واقعی ………………………………………………………………………………………. 96

4-7 – 2 – 1 تبخیر و تعرق واقعی به روش تورك……………………………………………………………… 96

4-8- وضعیت خاک حوضه…………………………………………………………………………………………. 97

4-8-1- مشخصات كلّی خاكهای حوضه………………………………………………………………………….. 98

4-8-1-1- شاخه (رودخانه) چوبر………………………………………………………………………………….. 100

4-8-1-1- شاخه ( رودخانه ) چنار رودخان……………………………………………………………………… 101

4-8-2- مشخصات خاک رودخانه پسیخان………………………………………………………………………. 102

4-8-3- رژیم های رطوبتی و حرارتی خاكها……………………………………………………………………. 103

4-8-3-1-1 رژیم یودیك…………………………………………………………………………………………… 103

4-8-3-1-2 رژیم زریك……………………………………………………………………………………………. 104

4-8-3-2- رژیم حرارتی خاك……………………………………………………………………………………. 104

4-8-3-2-1 رژیم حرارتی ترمیك………………………………………………………………………………… 105

4-8-3-2-2 رژیم حرارتی مزیك…………………………………………………………………………………. 105

4-8-4- خاكهای حوضه رودخانه پسیخان از لحاظ ارتفاعی…………………………………………………. 105

4-8-4- 1 خاكهای جلگه ای……………………………………………………………………………………….. 105

4-8-4- 2 خاكهای كوهپایه ای…………………………………………………………………………………….. 106

4-8-4- 3 خاكهای كوهستانی …………………………………………………………………………………….. 106

4 ـ 9- منابع اراضی……………………………………………………………………………………………………. 107

4 ـ 9-1-گروههای هیدرولیكی خاكها…………………………………………………………………………….. 108

4-10- هیدرولوژی حوضه………………………………………………………………………………………….. 109

4-10-1- تحلیل منطقه ای آبدهی ماهانه و سالانه حوضه پسیخان …………………………………………… 110

4-10-2- تجزیه و تحلیل آمار روزانه جریان ……………………………………………………………………. 110

4-10-2-1- محاسبه متوسط دبی ماهانه و سالانه ………………………………………………………………. 110

4-10-2-2- محاسبه دبی های حداکثر وحداقل………………………………………………………………… 113

4-10-2-3- برآورد دبی حداکثر لحظه ای برای واحدهای هیدورلوژیک حوزه آبخیز پسیخان………. 115

4-10- 2-3-1- برآورد دبی حداکثر لحظه ای برای واحده های هیدو لوژیک به روش کریگر………. 115

4-10- 2-3-2- بر آورد دبی حداکثر لحظه ای با استفاده از رابطه منطقه ای………………………………. 116

4-10-2-4- بررسی دوره های کم آبی و پر آبی ………………………………………………………………. 117

4-10-2-4-1- دبی مشخصه حداکثر……………………………………………………………………………… 117

4-10-2-4-2- دبی مشخصه متوسط یا 6 ماهه…………………………………………………………………… 117

4-10-2-4-3- دبی مشخصه یک ماهه، سه ماهه و نه ماهه …………………………………………………… 117

4-10-2-4-4- دبی مشخصه کم آبی……………………………………………………………………………… 118

4-10- 5- تعیین رژیم آبی رودخانه پسیخان……………………………………………………………………… 118

4-11- زمین شناسی حوضه…………………………………………………………………………………………. 118

4-11-1- زمین شناسی سطحی حوضه پسیخان………………………………………………………………….. 119

4- 11-1-1- سازند زمان پركامبرین………………………………………………………………………………. 120

4-11-1-1-1- واحد Mtg………………………………………………………………………………………… 120

4-11-1-1-2- واحد Mt………………………………………………………………………………………….. 120

4-11-1-2- سازند دوران اول(دیرینه زیستی یا پالئوزوئیك)………………………………………………….. 120

4-11-1-2-1- زیر واحد P ……………………………………………………………………………………….. 120

4-11-1-2-2- زیر واحد PV ……………………………………………………………………………………. 121

4-11-1-3- سازند دوران دوم ( میان زیستی یا مزوزوئیك)………………………………………………….. 121

4-11-1-3-1- واحد TJS ………………………………………………………………………………………. 121

4-11-1-3-2- زیرواحد jsh ……………………………………………………………………………………… 121

4-11-1-4-1- واحد Q1da ( نهشته های كوهپایه ای و آبرفتی پلئیستوسین)…………………………… 121

4-11-1-4- سازند دوران چهارم (كواترنر یا عهد حاضر)……………………………………………………. 121

4-11-1-3-3- واحد K1L ………………………………………………………………………………………. 121

4-11-1-4-2- واحد Qal ( نهشته های آبرفتی و دشت سیلابی)………………………………………….. 122

4-12- فرسایش تشكیلات سطحی در حوضه آبریز پسیخان…………………………………………………. 125

4-12-1- آب و هوا………………………………………………………………………………………………….. 125

4-12-2- مورفولوژی ……………………………………………………………………………………………….. 126

4-12-3- چینه شناسی………………………………………………………………………………………………. 126

4-12-4- پوشش گیاهی ……………………………………………………………………………………………. 126

4-13- کاربری اراضی حوضه………………………………………………………………………………………. 127

4-14- فرسایش در حوضه ………………………………………………………………………………………….. 128

4-15- پوشش گیاهی حوضه ………………………………………………………………………………………. 129

4-15-1- اشكوب بندی پوشش گیاهی ( درختان ) به تناسب ارتفاع………………………………………… 129

4-15-1-1- ارتفاع كمتر از 500 متر با جنگل نیمه متراكم……………………………………………………. 129

4-15-1-2- ارتفاع 500 تا 1500 متر با جنگل متراكم…………………………………………………………. 130

4-15-2- نقش پوشش گیاهی در فرسایش خاك……………………………………………………………… 130

4-16- مسائل اقتصادی- اجتماعی حوضه………………………………………………………………………… 131

4-16-1- نحوه کشاورزی اهالی رودخانه پسیخان………………………………………………………………. 132

4-16-2- آبادی های دارای سکنه …………………………………………………………………………………. 132

4-16-3- تعداد جمعیت، خانوار و بعد خانوار ………………………………………………………………….. 132

4-17- مدیریت یکپارچه و توسعه پایدار حوضه………………………………………………………………… 137

4-18- مصادیق و جنبه های تخریب و تهدیدات پیش روی منابع حوضه ی آبخیز پسیخان…………….. 139

فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات………………………………………………………………142

5-1- بحث ونتیجه گیری…………………………………………………………………………………………….. 143

5-2- پاسخ به فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………………… 156

5-2-1- فرضیه اول……………………………………………………………………………………………………. 156

5-2-2- فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………………. 156

5-3- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………….. 157

منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………….. 161

پیوست……………………………………………………………………………………………………………………. 168

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 2-1- عملكرد حوضه های رودخانه ای……………………………………………………………………. 16

جدول 3-1- موقعیت جغرافیایی زیرحوضه ها و رودخانه های آن…………………………………………….. 30

جدول 3-2- مشخصات ایستگاههای هواشناسی حوضه مطالعاتی و اطراف آن……………………………… 38

جدول 3-3 – مشخصات ایستگاههای هیدرومتری حوضه مطالعاتی و اطراف آن…………………………… 39

جدول 4-1- ضرایب شکل زیر حوزه ها و حوزه اصلی…………………………………………………………. 51

جدول 4-2- شیب های رودخانه ها و آبراهه های اصلی در حوزه پسیخان و زیر حوزه ها……………….. 56

جدول 4-3- کلاس شیب حوزه پسیخان…………………………………………………………………………… 57

جدول 4-4- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه سیاهمزگی………………………………………………… 60

جدول 4-5- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه چناران……………………………………………………… 60

جدول 4-6- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه لاسک……………………………………………………… 61

جدول 4-7- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه چماچاه…………………………………………………….. 61

جدول 4-8- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه مژده………………………………………………………… 62

جدول 4-9- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه پسیخان…………………………………………………….. 62

جدول 4-10- شیب متوسط وزنی ،شیب میانه و نمای شیب در حوزه زیر حوزه ها………………………… 63

جدول 4-11- مشخصات ایستگاههای محدوده مورد مطالعه…………………………………………………… 73

جدول 4-12- مقدار بارش حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………………………… 78

جدول 4-13- تغییرات میانگین بارندگی سالانه ایستگاههای اطراف حوضه…………………………………. 79

جدول4-14- تعداد روزهای بارانی برحسب ماههای سال……………………………………………………….. 80

جدول 4-15- تعداد روزهای بارانی بر حسب فصلهای سال…………………………………………………….. 80

جدول 4-16- مقادیر بارندگی ماهانه و سالانه در حوضه پسیخان……………………………………………… 82

جدول 4-17- توزیع فصلی و درصدهای مربوط به بارندگی حوضه آبخیز پسیخان………………………… 83

جدول 4-18- نتایج تحلیل بارندگی 24 ساعته و احتمال وقوع بارندگی حوضه…………………………….. 84

جدول 4-19- متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاههای اطراف حوضه برحسب سانتیگراد………………. 87

جدول 4-20- معادلات و روابط بین درجه حرارت و ارتفاع در حوضه پسیخان……………………………. 88

جدول 4-21- توزیع درجه حرارت متوسط ماهانه و سالانه بر حسب سانتیگراد در حوضه پسیخان……… 89

جدول 4-22- داده‏های درجه حرارت حوضه پسیخان………………………………………………………….. 89

جدول 4-23- تغییرات ماهانه درجه حرارت حوضه پسیخان……………………………………………………. 90

جدول 7-24- رژیم فصلی و درصد فصل درجه حرارت حوضه پسیخان…………………………………….. 93

جدول 4-25- تعداد روزهای یخبندان بر حسب ماههای سال…………………………………………………… 94

جدول 4-26- ارتفاع ماهانه خط برف براساس گرادیان ماهانه دما……………………………………………. 96

جدول4-27- میانگین رطوبت نسبی ایستگاههای معرف برحسب درصد…………………………………….. 97

جدول 7-28- میانگین تبخیر از طشتك در ایستگاههای معرف………………………………………………… 98

جدول 4-29- برآورد تبخیر و تعرق نقاط ارتفاعی سالانه حوضه به میلی متر………………………………. 99

جدول 4-31- مقادیر تبخیر و تعرق ماهانه حوضه آبریز پسیخان به روش ترنت وایت…………………… 103

جدول 4-32- محدوده های اقلیمی دمارتن……………………………………………………………………….. 107

جدول 4 ـ 33 – مشخصات تیپهای اصلی اراضی و واحدهای اراضی حوضه آبریز پسیخان………………. 119

جدول 4-34- مشخصات فیزیکی حوضه رودخانه پسیخان وزیرحوضه ها…………………………………. 122

جدول (-35- رابطه آبدهی با مساحت در حوضه آبخیز پسیخان……………………………………………… 123

جدول 4-36- آبدهی متوسط روزانه ، ماهانه و سالانه رودخانه پسیخان……………………………………… 124

جدول 4-37- آبدهی متوسط حداقل ماهانه رودخانه پسیخان………………………………………………… 126

جدول 4-38- مقادیر دبی حداکثر و حداکثر لحظه ای ایستگاه نوخاله……………………………………… 126

جدول شماره4-39- دبی حداکثر لحظه ای برآورد شده برای 14 واحد هیدرولوژیک حوزه پسیخان… 128

جدول 4-40- برآورد دبی با دوره برگشت های مختلف با استفاده از فرمول منطقه ای حوزه تالاب… 129

جدول 4-41- مقادیر دبی های مشخصه ایستگاه نوخاله رودخانه پسیخان………………………………….. 130

جدول 4-42- تشكیلات زمین شناسی حوضة آبریز پسیخان…………………………………………………. 135

جدول4-43- وضعیت‏مقاومت مكانیكی،فرسایش پذیریو پتانسیل لغزش و ریزش‏تشكیلات‏سطحی‏حوضه‏پسیخان 139

جدول 4-44- وضعیت حوضه آبخیز پسیخان از نظر پوشش گیاهی…………………………………………. 141

جدول 4-45- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1385)…………………………………. 147

 

فهرست نمودارها/ اشكال

عنوان صفحه

شكل 2-1- طبقه بندی آبراهه ها به روش هورتن (الف) و استرالر (ب ( 27)………………………………… 20

شکل3-1- موقعیت حوضه رودخانه پسیخان در استان گیلان…………………………………………………… 29

شکل3-2- نقشه پایه حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………………………………… 31

شکل3-3- نقشه موقعیت رودخانه های حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………….. 35

شکل 3-4- نقشه موقعیت ایستگاههای حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………… 42

شکل4-1- موقعیت حوضه رودخانه پسیخان در استان گیلان…………………………………………………… 42

شکل 4-2- نقشه هیپسومتریک حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………… 52

شکل 4-3- نقشه شیب حوضه رودخانه پسیخان…………………………………………………………………… 64

شکل 4-4- نقشه جهت شیب حوضه رودخانه پسیخان…………………………………………………………… 65

شکل 4-5- تعداد روزهای بارانی بر حسب ماههای سال………………………………………………………… 81

شکل 4 – 6 – تعداد روزهای بارانی بر حسب فصلهای سال…………………………………………………….. 81

شکل4-7- بارندگی ماهانه حوضه پسیخان………………………………………………………………………… 82

شکل4-8- توزیع فصلی بارندگی حوضه پسیخان………………………………………………………………… 83

شكل 4-9- گرادیان حرارتی حوضه آبریز پسیخان………………………………………………………………. 88

شکل 4-10- رژیم حرارتی حوضه آبریز پسیخان………………………………………………………………… 90

شکل 4 -11- تغییرات ماهانه درجه حرارت حوضه پسیخان……………………………………………………. 91

شکل4-12- ضریب تغییرات ماهانه دما C.V. و انحراف از معیار S.D حوضه پسیخان…………………. 91

شکل 4-13- درصد فصلی درجه حرارت حوضه پسیخان………………………………………………………. 94

شکل4-14- تعداد روزهای یخبندان حوضه بر حسب ماههای سال……………………………………………. 95

شکل 4-15- مقایسه دما و تبخیرو تعرق پتانسیل در روش ترنت وایت……………………………………….. 104

شکل4-16- مقایسه تبخیر از طشت وترنت وایت در حوضه پسیخان………………………………………… 104

شكل 4-17- اقلیم نمای آمبرژه…………………………………………………………………………………….. 108

شکل 4 – 18- نقشه تكتونیك ایران و موقعیت منطقه تحقیق در آن…………………………………………. 131

شکل4-19- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 149

شکل4-20- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 149

شکل4-21- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 150

شکل4-22- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 150

شکل4-23- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1390)…………………………………… 151

شکل4-24- نقشه پراکندگی آبادیهای حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………. 151

شکل 5-1- پروسه طراحی مدیریت یکپارچه و هماهنگ حوضه های رودخانه ای……………………….. 157

 

چکیده

تأثیرات متقابل ناشی از منابع مختلف و اجزای زنده و غیرزنده ی موجود در یک حوضه ی آبخیز، ضرورت پیاده سازی مدل مدیریت سیستمی و یکپارچه را در حوضه های آبخیز با هدف بهره وری بهینه از منابع و هماهنگی و حرکت در راستای توسعه ی پایدار ایجاب کرده است.

محدوده مورد مطالعه در این تحقیق حوضه رودخانه پسیخان در استان گیلان از زیر حوضه های تالاب انزلی است. داده های مورد استفاده در این تحقیق داده های اقلیمی، هیدرولوژی و جغرافیایی حوضه است. فعالیتهای صورت گرفته از سوی نهادهای مرتبط در حوضه که از سازمان ها و نهادهای مرتبط بدست آمده نشان می دهد که در این حوضه ها عوامل بسیاری بر یکدیگر تأثیر می گذارند، که شناخت این عوامل و ارتباط بین آنها بصورت نگرش جامع و سیستمی می تواند از عوامل تخریب کاسته و روند اصلاحی حوضه را تسریع نماید. با بررسی وضعیت طبیعی و منابع آب و خاک حوضه ی پسیخان، چالش های پیش روی توسعه در این حوضه بررسی شده و به برخی از راهکارهای مدیریتی در غالب مدیریت یکپارچه و حوضه ای منابع طبیعی و انسانی به خصوص الزامات اساسی مربوط به هماهنگی مدیریت در واحدهای سیاسی – اداری استانی تابعه اشاره شده است.روش تحلیل داده های نتایج حاصل از تحقیقات نشان می دهد كه برای كاهش سیلاب در حوضه پسیخان می توان سیلاب های بالادست این حوضه را كنترل نمود، كه در این راستا باید نقاطی را برای مدیریت سیلاب های بالادست مكان گزینی کرد كه با مطالعات میدانی موقعیت آنها نسبت به مسیل های فعلی به دست می آید. مدیریت سیلاب در حوضه بدون توجه به عناصر هیدروژئومورفولوژیكی امكان پذیر نمی باشد و با به كارگیری مدل یكپارچه سیلاب امكان حضور تمام شاخص ها در واحدبندی مدیریتی عملی می باشد. لذا در این تحقیق تلاش براین است با استفاده از نتایج مطالعات معتبر ملی و بین المللی و به موازات آن، نتایج مشاهدات و تحقیقات میدانی و مطالعات علمی دراز مدت ، همچنین با شناخت عوامل و ویژگی های محیطی به تحلیل علل و چگونگی ناپایداری محیطهای رودخانه ای پرداخته و راهبردهایی ارایه شد كه كاربر آنها می تواند توسعه و مدیریت حوضه ها را به سوی پایداری سوق داده ودر نهایت برقراری توسعه پایدار منابع موجود، به منظور تأمین نیازهای ساکنین حوضه را تامین نماید.

واژگان کلیدی:حوضه آبخیزپسیخان، حوضه رودخانه ای، مدیریت یکپارچه و جامع، توسعه پایدار

 

مقدمه

توسعه ی پایدار در گرو مراقبت از زمین است و بشر به عنوان بخشی از طبیعت نمی تواند آینده ای داشته باشد مگر آن که از طبیعت و منابع طبیعی حفاظت به عمل آورد(وهابزاده،1377). وضعیت مکانی قرارگیری منابع آب و خاک و پوشش گیاهی در طبیعت اغلب در چارچوب حوضه های آبخیز است و به همین دلیل در مطالعات این بخش در جنبه های مختلف و تأثیرات عملکرد سیستم های طبیعی در مباحث هیدرولوژی و آب شناسی، اقتصادی و اجتماعی، کشاورزی و پوشش گیاهی، خاک شناسی و فرسایش و سایر مباحث نظیر این، حوضه ی آبخیز به عنوان پایه و واحد مطالعاتی مدنظر قرار می گیرد. از این رو تأثیرات متقابل ناشی از منابع مختلف و اجزای زنده و غیرزنده ی موجود در یک حوضه ی آبخیز، ضرورت پیاده سازی مدل مدیریت سیستمی و یکپارچه را در حوضه های آبخیز با هدف بهره وری بهینه از منابع و هماهنگی و حرکت در راستای توسعه ی پایدار ایجاب نموده است. حوضه ی آبخیز پسیخان رود دارای شعبات رودهایی است که از جهات گوناگون جغرافیایی به حوضه پسیخان منتهی می شوند. مهم ترین رودهایی که به این حوضه می ریزد سیاهمزگی، چوبر(امامزاده ابراهیم)، چناران و … است. که از نواحی مختلف شامل مناطقی با کوهستان های متراکم، نیمه کوهستانی، جلگه و دشتی می گذرد و پسیخان رود و شعب کوچک و بزرگ آن از سرچشمه تا مصب عامل وحدت این نواحی است. تصمیم گیری جهت مدیریت منابع طبیعی بسیار پیچیده است زیرا بهره برداران متعددی را شامل می شود و مکانیسم های ارتباط متقابل بین آن ها وجود دارد. و تصمیم گیران معمولاً با بهینه کردن همزمان چندین هدف مواجه اند(محسنی ساروی،1382). مدیریت بهینه ی منابع آب و خاک جز با حفظ منابع و استفاده ی صحیح، مستمر و پایدار و نیز حداقل هدررفت و خسارت به آن ها به وقوع نمی پیوندد(صدرالاشرافی ،1371). این مدیریت یک مدیریت سیستمی است که در جهت به کارگیری و هدایت مفید و مؤثر عوامل و منابع به منطور رسیدن به حالت بهینه و با هدف دستیابی به حداکثر سود، حداقل هزینه و حداکثر کارایی توسط مدل های برنامه ریزی اعمال می گردد(ملک محمدی،1362). خلاصه اینکه نوع نگرش مدیران به رودخانه ها و توسعه حوضه آنها به گونه ای بوده است که اکنون در بسیاری از حوضه ها مسایلی از قبیل بحران آب ، ناپایداری توسعه و بحران مدیریت به صورت چالشهایی بسیار جدی مطرح می باشد.دررویكرد صرفاً مهندسی ، مدیران ، تنها به تهیه و انتقال آب پرداخته اند. در رویكرد دیگری که اقتصاد بوده است سعی نموده اند به راه حل بهینه ای برای تخصیص منابع آب دست یابند و یا اینكه با تمرکز بر رویكرد هیدرولوژیكی سعی کرده اند فقط فن آوری اجرای طرحها را توجیه نمایند.

در حالی که حفظ یا تأمین پایداری درحوضه رودخانه ها نیازمند توجهی عمیق به نگرشی جامع است که اساس آن برخوردی اکوسیستمی با رودخانه ها می باشد. در این نوع نگرش ، آبگیر، کانال اصلی رودخانه ، دشتهای سیلابی، حریم ها، تالابها، دریاچه ها و مصب ها همراه با همه ساکنان هر حوضه که

2-3. ورودی.. 18

2-4. تعریف فضای ورودی شهر. 18

2-4-1. عوامل موثر در طراحی فضای ورودی موفق.. 19

2-5. مفهوم کیفیت محیط شهری.. 20

2-5-1. مدل جان لنگ: نیازهای انسانی.. 20

2-5-2. مدل “کانتر” : مولفه های مکان. 20

2-5-3. مدل جان پانتر. 21

2-5-4. مولفه های کیفیت… 21

2-6. عملکرد (کارکرد) و کالبد محیط.. 22

2-7. عملکرد ورودی شهر. 22

2-7-1. ویژگی های عملکردی ورودی شهر. 22

2-7-2. اصول عملکردی ورودی ها 22

2-7-3. مولفه های عملکردی.. 22

2-7-4. تاثیر سرعت بر عملکرد ورودی شهرها 23

2-7-5. ارتقاء مولفه های عملکردی در ورود به شهر. 24

2-8. مولفه کالبدی.. 24

2-8-1. عوامل تاثیرگذار بر کالبد و ظاهر ورودی شهر. 24

2-8-2. هویت کالبدی.. 25

2-8-3. ورودی شهر امروز صحنه تناقص و تضاد. 25

2-9. انواع ورودی های شهری.. 27

2-9-1. ورودی شهر- خیابان. 28

2-9-2. ورودی شهر- ایستگاه راه آهن.. 29

2-9-3. ورودی شهر – فرودگاه 29

2-10. سلسله مراتب کارکردی – مکانی ورودی ها 30

2-10-1. حوزه های فضای ورودی شهر. 30

2-10-2. روشهای ارزیابی کاربری اراضی شهری.. 32

2-11. ساماندهی شهری.. 37

2-12. نظریه پردازان جهانی.. 37

2-12-1. جان راسکین (1900-1818) 37

2-12-2. کامیلوبویی تو (1914-1836). 38

2-12-3. کامیلو سیت (1903-1843) 38

2-12-4. پاتریک گدس… 38

2-13. نگاهی به گذشته، حال و آینده ورودی شهرها 39

2-14. تجارب جهانی ساماندهی ورودی.. 43

2-14-1. لستر. 44

2-14-2. وین.. 45

2-14-3. آمستردام. 47

2-15. سابقه برنامه ریزی و طرح های ساماندهی مبادی ورودی در ایران. 49

2-15-1. طراحی مبادی ورودی شهر آمل.. 50

2-15-2. شیراز. 52

2-15-3. مشگین شهر. 54

2-15-4. جیرفت… 56

2-15-5. تبریز. 56

2-15-6. کلاچای.. 58

2-15-7. قزوین.. 59

2-15-8. ورودی غربی تهران. 61

2-15-9. نصب دروازه ماهی ورودی شرق بندرانزلی.. 65

2-15-10. دروازه قرآن ورودی غرب شهر خشکبیجار رشت… 66

2-16. دیدگاه ها و نظریات شهری.. 67

2-16-1. نظریه مدرنیسم. 67

2-16-2. نظریه پست مدرنیسم. 68

2-16-3. نظریه توسعه پایدار شهری.. 68

2-16-4. مکتب ترقی گرایی.. 70

2-16-5. مکتب ساختارگرایی{ structuralist school }. 70

2-16-6. دیدگاه سازمان دهی زمین و تفکیک اراضی.. 71

2-16-7. دیدگاه استفاده از طرح جامع در تغییرات کاربری اراضی.. 72

? فصـل سوم: روش اجرای تحقیق، مواد و روش ها

3 –1. روش شناسی تحقیق.. 74

3–1 –1. روش اجرای تحقیق.. 74

3–1 –2. شیوه جمع آوری داده ها و اطلاعات… 74

3 –1–3. ابزار گردآوری اطلاعات… 74

3 –1 –4. جامعه آماری.. 74

3 –1 –5. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات… 75

3-2. ویژگی های جغرافیایی شهر مورد مطالعه. 75

3-2-1. موقعیت جغرافیایی شهر بندر انزلی.. 75

3-2-2.توپوگرافی.. 77

3-2-3. ویژگی های اقلیمی شهر بندر انزلی.. 80

3-2-3-1. درجه حرارت… 80

3-2-3-2. بارندگی.. 80

3-2-3-3. رطوبت نسبی.. 81

3-2-4. منابع آب… 81

3-2-5. خاک شناسی.. 82

3-2-6.پوشش گیاهی.. 82

3-3. تاریخچه شهر بندر انزلی.. 83

3-3-1. جمعیت و خانوار. 86

3-3-2. ساختار جنسی و سنی جمعیت… 86

3-3-3. حرکات جمعیتی (مهاجرت) 87

3-3-4. زبان و مذهب… 89

3-3-5. سواد. 89

3-3-6. ویژگی های اقتصادی شهر بندر انزلی.. 90

3-3-6-1. جمعیت فعال و غیر فعال. 90

3-3-6-2. جمعیت شاغل برحسب گروه های عمده فعالیت… 91

3-3-6-3. حدود کلی تراکم جمعیت شهر بندرانزلی.. 92

3-3-6-4. فعالیت های بندرگاهی.. 93

3-4. سیمای کالبدی شهر بندر انزلی.. 94

3-4-1. محله ها و نواحی شهر بندر انزلی بر حسب مساحت و جمعیت… 95

3-4-2. کاربری اراضی شهر بندر انزلی.. 99

3-4-3. طرح تفصیلی توسعه کالبدی شهر بندر انزلی.. 103

? فصـل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق

4–1. مقدمه. 106

4-2. محدودیت ها و امکانات توسعه کالبدی شهر بندرانزلی.. 107

4-2-1. محتوای اصلی یا اساس طرح جامع شهر بندرانزلی.. 109

4-2-2. مشخصات ساختی و کالبدی شهر بندرانزلی.. 109

4-2-3. حوزه عملکردهای اصلی شهر بندرانزلی.. 110

4-2-4. تحولات کالبدی و کارکردی شهر بندرانزلی……………………………………………………………. 110

4-2-5. حریم شبکه های ارتباطی.. 112

4-2-6. مقررات مربوط به همجواری و دسترسی های مجاز کاربری های مختلف… 112

4-3. پهنه های فضای ورودی شهر. 113

4-4. توقعات موضوعی از ورودی.. 114

4-4-1. تبدیل پذیری.. 115

4-4-2. نفوذ پذیری.. 123

4-5. توقعات موردی از ورودی.. 128

4-5-1. پذیرندگی.. 129

4-5-1-1. بررسی امکانات مسافرین.. 133

4-5-1-2. دلبازی.. 136

4-5-2. خوانایی.. 141

4-5-2-1. وضوح مسیر. 142

4-5-2-2. راهبری.. 148

4-5-2-3. نظم. 150

4-5-3. تشخص…. 153

4-6. پوشش گیاهی.. 159

4-7. مبلمان شهری.. 159

4-8 . حفظ نقاط طبیعی.. 160

4-9. کفپوش مسیر سواره 161

4-10. تحلیل ویژگی های ورودی شهر بندرانزلی از سمت غرب با تکیه به تکنیکSWOT. 162

? فصـل پنجم: بحث و نتیجه گیری و پیشنهادها

5-1. آزمون فرضیه ها 168

5-2. نتیجه گیری.. 172

5-3. پیشنهادهای تحقیق.. 173

منابع و مأخذ. 175

 

 

فهـرست جداول

عنوان صفحه

جدول 2-1: مولفه های کیفیت محیط.. 21

جدول 3-1: جمعیت و خانوار شهرستان بندر انزلی.. 86

جدول 3-2: ترکیب جنسی و سنی جمعیت شهرستان بندر انزلی.. 86

جدول 3-3: مهاجران وارد شده به شهر بندر انزلی.. 88

جدول 3-4 : علل مهاجران وارد شده به شهر بندر انزلی در دهه 1385- 1375. 88

جدول 3-5 : تعداد باسوادان در جمعیت 6ساله و بیشتر شهرستان بندر انزلی، 1385. 89

جدول 3-6 : توزیع نسبی جمعیت 10ساله و بیشتر شهر بندر انزلی برحسب وضع فعالیت… 90

جدول3-7 : توزیع نسبی جمعیت10ساله و بیشتر شهر بندرانزلی برحسب نوع فعالیت و به تفکیک جنس… 91

جدول3-8: توزیع نسبی برآوردشاغلان10 ساله و بیشتر برحسب بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات… 91

جدول 3-9 تراکم ناخالص جمعیتی پیشنهادی طرح جامع و مقایسه آن با وضع موجود. 93

جدول 3-10. محله ها و نواحی شهر بندر انزلی برحسب مساحت و جمعیت… 96

جدول 3-11: سطوح کاربری های موجود در شهر بندر انزلی.. 99

جدول 3-12: سطوح کاربری های مختلف، تعداد و سهم آنها در شهر بندرانزلی سال 1389. 101

جدول 4-1 انواع دیدها در ورودی شهر. 138

جدول 4-2 اهداف، راهبردها و سیاست های ورودی شهر. 154

جدول4-3 تبدیل پذیری.. 162

جدول 4-4 نفوذپذیری.. 163

جدول4-5 پذیرندگی.. 164

جدول4-6 خوانایی.. 165

جدول 4-7 تشخص…. 166

فهـرست نمودارها

عنوان صفحه

نمودار 3-1: ترکیب سنی شهر بندر انزلی – سال 1385. 87

نمودار 3-2: وضعیت جمعیت فعال و غیرفعال شهر بندرانزلی ـ سال 1385. 90

نمودار 3-3: جمعیت فعال شهر بندر انزلی، 1385. 92

نمودار 3-4: مساحت نواحی 9گانه شهر بندر انزلی بر حسب هکتار. 97

نمودار 3-5: جمعیت نواحی 9گانه شهر بندر انزلی.. 97

نمودار 5-1: سنجیدن به ویژگی های مبادی ورودی.. 170
فهـرست تصاویر

عنوان صفحه

تصویر 2-1 دروازه های قدیم ایران. 40

تصویر 2-2 ورودی کنونی شهر لستر از جنوب شرق.. 45

تصویر 2-3 قسمتی از ورودی شهر وین.. 46

تصویر 2-4 قسمتی از ورودی شهر آمستردام. 49

تصویر 2-5 ورودی شهر آمل.. 50

تصویر 2-6 دروازه قرآن شیراز. 53

تصویر 2-7 طرح های المان ورودی شمالی شیراز. 54

تصویر 2-8 ورودی مشگین شهر. 55

تصویر 2-9 نماهای ورودی مشگین شهر. 55

تصویر 2-10 نماهای ورودی محور ترانزیتی کرمان- جیرفت… 56

تصویر2-11 نماهای ورودی پل امام علی(ع) شهر تبریز. 58

تصویر 2-12 طرح ورودی شهر قزوین از سمت تهران. 61

تصویر2-13 تعیین محدوده طراحی و همنشینی آن با یکدیگر. 62

تصویر 2-14 تعیین امتداد مسیر با توجه به مناظر تشکیل دهنده در ورودی غربی تهران. 63

تصویر 2-15 دروازه ماهی ورودی شرق بندرانزلی.. 66

تصویر 2-16 نصب دروازه قرآن ورودی غرب شهر خشکبیجار از سمت خمام. 67

تصویر 3-1 نمایی از محدوده بندر و گمرکات انزلی.. 94

تصویر 4-1 نماهای مسکونی گل های بهشت و آپارتمان های شرکت نفت در محدوده مورد مطالعه. 111

تصویر 4-2 نمایی از پروژه کنارگذر شرق به غرب انزلی.. 112

تصویر 4-3 نمایی از احداث واحدهای آپارتمانی مسکونی مهر. 112

تصویر4-4. تغییر بافت پس مسیر ورودی.. 118

تصویر4-5. نسبت عرض مقطع به ارتفاع بدنه در ابتدا و انتهای ورودی.. 119

تصویر 4-6. سد معبر توسط لوازم ساختمانی برای شاخص کردن ملک تجاری.. 120

تصویر4-7. تابلوهای هشدار دهنده کاهش سرعت… 121

تصویر4-8. قدرت انتخاب مسیر در مسیر تندرو به سمت میدان پرستار و ساحل دریا 122

تصویر 4-9. بسته شدن انتهای دید. 125

تصویر 4-10. قرارگیری مشاغل نامتناسب با ورودی در حاشیه مسیر. 126

تصویر 4-11. قرارگیری کاربری های ناسازگار. 126

تصویر 4-12. نمایی از ریختن زباله در اطراف مسیر ورودی.. 127

تصویر 4-13. عدم توقف خودروها در حاشیه باند سواره و هجوم به سمت مسیر عبور پیاده 128

تصویر4-14. پل هوایی در مسیر ورودی.. 129

تصویر4-15. ایجاد دور برگردان در باند تندرو. 130

تصویر 4-16. توقف وسایل نقلیه در مسیر پیاده رو 131

تصویر 4-17. عدم ایجاد یا تخریب کفپوش پیاده رو. 131

تصویر 4-18. سرویس بهداشتی در انتهای مسیر ورودی.. 133

تصویر 4-19. نمونه هایی از واحدهای پذیرایی مناسب و نامناسب در مسیر ورودی مورد مطالعه. 134

تصویر 4-20. مرکز بهداشتی آموزشی و درمانی موجود در مسیر ورودی.. 135

تصویر4-21. محلی که در ورودی پوشش گیاهی در دو طرف مسیر موجود می باشد. 136

تصویر 4-22. سلیقه ای بودن کاشت گیاهان در بلوار ورودی.. 137

تصویر 4-23. رها شدن فضاهای سبز و بدون کاربری در پی عدم صرفه اقتصادی در استفاده آنها 137

تصویر 4-24. ساختمان های با ارتفاع بلند به عنوان یک عنصر شاخص شهری.. 140

تصویر 4-25. نور پردازی در بلوار مسیر ورودی.. 143

تصویر 4-26. سلیقه ای بودن نورپردازی در مسیر پیاده رو. 143

تصویر 4-27. موانع مزاحم در مسیر ورودی.. 145

تصویر 4-28. ایجاد ناهمواری در مسیر ورودی.. 146

تصویر 4-29. تابلوهایی هشداردهنده راهنمایی.. 147

تصویر 4-30. جداکننده مسیر سواره و پیاده در مسیر ورودی.. 147

تصویر 4-31. وضوح و قابلیت خروجی ها و تقاطع. 148

تصویر 4-32. عدم رعایت تقارن در بدنه ورودی.. 150

تصویر 4-33. رها شدن فضا درست پشت تابلوی ورودی.. 151

تصویر 4-34. تغییر کاربری کشتارگاه سابق انزلی در مسیر ورودی به ساختمان اداری شهرداری تصویر. 156

تصویر 4-35. کیفیت پایین بدنه ورودی.. 158

تصویر 4-36. نمونه ایستگاه اتوبوس در مسیر ورودی.. 160

تصویر 4-37. کیفیت پایین مسیر سواره و درپوش های فاضلاب شهری.. 161

فهـرست نقشه ها

عنوان صفحه

نقشه 1-1 محدوده مورد مطالعه در شهر بندرانزلی.. 9

نقشه 2-1 پل های در دست احداث ورودی شرقی تبریز. 57

نقشه 3-1 موقعیت شهر بندرانزلی در تقسیمات کشوری.. 76

نقشه 3-2 نواحی سه گانه شهر بندرانزلی.. 78

نقشه 3-3 پوشش زمین در شهرستان بندرانزلی.. 79

نقشه 3-4 توسعه تاریخی شهر بندرانزلی در دوران های مختلف… 85

نقشه 3-5 وضعیت ناحیه ها و محله های شهربندرانزلی.. 98

نقشه 3-6 پهنه بندی اراضی شهر بندرانزلی. 1389. 100

نقشه 4-1 کاربری اراضی پیشنهادی طرح توسعه و عمران (جامع) شهر بندرانزلی.. 108

نقشه 4-2 کاربری اراضی پیشنهادی طرح توسعه و عمران محدوده مورد مطالعه. 111

نقشه 4-3 پهنه های فضای ورودی شهر. 114

نقشه 4-4 طول مسیر ورودی.. 116

نقشه 4-5 محل قرارگیری تابلوی کنونی ورودی شهر و مسیر انتهای دید. 117

نقشه 4-6 امتداد کاربری های دو طرف ورودی در ورودی.. 123

نقشه 4-7 تغییر مقیاس کاربری ها درشت دانه و ریزدانه در میسر ورودی.. 124

نقشه 4-8 کاربری اراضی مسیر ورودی.. 132

نقشه 4-9 واحدهای تجاری عرضه محصولات غذایی و جاگذاری آنها 134

2-1-3 عوامل عمده تأثیرگذار در صنعت توریسم. 17

2-1-4 اهمیت گردشگری.. 17

2-1-5 نوع شناسی توریسم. 18

2-1-5-1 توریسم عادی.. 18

2-1-5-2 توریسم طبیعت گرا 19

2-1-6 اکوتوریسم(Ecotourism) 22

2-1-7 تعریف اکوتوریسم. 22

2-1-8 اصول اکوتوریسم. 24

2-1-9 ویژگی های اکوتوریسم. 24

2-1-10 چند تقسیم بندی از اکوتوریسم. 26

2-1-11 گردشگری و توسعه اشتغال. 26

2-1-12 توسعه پایدار. 28

2-1-13 اکوتوریسم پایدار. 29

2-1-14 راهکارهای عملی اکوتوریسم پایدار. 30

2-1-15 انجمن بین المللی اکوتوریسم. 31

2-1-16 اکوتوریسم در ایران و جهان. 31

2-2 مبانی نظری ( مدل ها ، نظریات تحقیق وتئوریها) 33

2-2-1 نگرش سیستمی به گردشگری.. 33

2-2-2 عناصرصنعت گردشگری.. 34

2-2-3 بازار طبیعت گردی.. 36

2-2-4 اثرات اقتصادی اکوتوریسم. 37

2-2-5 طبیعت گردی هم فرصت است و هم تهدید. 39

2-2-5-1 طبیعت گردی به عنوان فرصت.. 39

2-2-5-2 طبیعت گردی به عنوان تهدید. 40

2-2-6 بیانیه کبک در خصوص اکوتوریسم. 41

2-2-6-1 توصیه های بیانیه کبک به دولت ها در سطح ملی، منطقه ای و محلی.. 41

2-2-7 دیدگاه سازمان جهانی گردشگری.. 43

2-2-8 دید گاه گان. 44

2-2-9 دیدگاه رای.. 45

2-10 دیدگاه بویونز، نجیدا و مورالس… 46

2-11 دیدگاه کاسپار. 47

2-12 دیدگاه هولدن. 48

2-2- 13 مدل تحلیلی swot 50

2-2-14-1 ماتریس تهدیدات، فرصت ها، نقاط قوت و ضعف( swot) 50

فصل سوم: ویژگی های جغرافیایی محدوده مورد مطالعه: شهرستان سواد کوه

3-1 ویژگی های جغرافیای طبیعی.. 56

3-1-1 موقعیت سواد کوه 56

3-1-2 زمین شناسی.. 59

3-1-3توپوگرافی.. 60

3-1-4 اقلیم. 65

3-1-4-1 آب و هوا 65

3-1-4-2 دما 66

3-1-4-3 بارش… 67

3-1-4-5یخبندان. 69

3-1-4-6 تعداد ساعات آفتابی.. 70

3-1-4-7 باد. 72

3-1-5منابع خاک.. 73

3-1-6 منابع آب.. 74

3-1-6-1 منابع آبهای سطحی.. 75

3-1-6-2 منابع آب زیر زمینی.. 75

3-1-7پوشش گیاهی.. 77

3-1-7-1 جلگه و دشت.. 77

3-1-7-2 بخشی کوهپایه ای.. 77

3-1-7-3 بخش کوهستانی.. 78

3-1-8 حیات جانوری.. 79

3-2 ویژگی های جغرافیای انسانی.. 80

3-2-1 ویژگی های تاریخی و وجه تسمیه شهرستان سواد کوه 80

3-2-2 اجتماعی و جمعیت.. 82

3-2-2-1 جمعیت و ویژگی های آن. 82

3-2-2-2 ساختار جنسی.. 83

3-2-2-3 شهرنشینی.. 83

3-2-3 ویژگی های اقتصادی شهرستان سواد کوه 83

3-2-3-1 کشاورزی.. 84

3-2-3-2 صنعت.. 85

3-2-4 کالبدی.. 87

3-2-4-1منابع گردشگری سواد کوه 87

3-2-4-1-1 منابع طبیعی.. 87

3-2-4-1-1-1 غار اسپهبد خورشید. 87

3-2-4-1-1-2 غار زنگیان. 88

3-2-4-1-1-3 غار کیجاکچال. 88

3-2-4-1-1-4 غار دیولیلم. 88

3-2-4-1-1-5 دریاچه شورمست.. 88

3-2-4-1-1-6 دریاچه گل پل. 89

3-2-4-1-1-7 آبشار گزو. 89

3-2-4-1-1-8 آبشار شورآب.. 89

3-2-4-1-1-9 آبشار گلناب دره وآبشار شش رودبار. 89

3-2-4-1-1-10 جنگل ترز. 89

3-2-4-1-1-11 جنگل اسلام آباد. 90

3-2-4-1-1-12 جنگل کاشی آباد( جمشید آباد) 90

3-2-4-1-1-13 جنگل خی پوست ( خی بوس) 90

3-2-4-1-1-14 جنگل کسلیان. 90

3-2-4-1-1-15 جنگل چم چم. 90

3-2-4-1-1-1-16 جنگل سرخ کلا.. 90

3-2-4-1-1-17 جنگل پرو. 91

3-2-4-1-1-18 ییلاقات و جاده های گردشگری.. 91

3-2-4-1-1-19 منطقه دراسله. 91

3-2-4-1-1-20 محله قدیمی آلاشت.. 92

3-2-4-1-1-21 جاده شوسه سواد کوه 93

3-2-4-1-1-22 جاده آلاشت.. 94

3-2-4-1-1-23 جاده خطیر کوه 94

3-2-1-1-24 جاده پل سفید، محمود آباد. 95

3-2-4-1-1-25 جاده کسلیان. 95

3-2-4-1-1-26 جاده سرتنگه. 95

3-2-4-1-2 منابع فرهنگی( جاذبه های دست ساخت) 96

3-2-4-1-2-1 اماکن و بقاع مذهبی.. 96

3-2-4-1-2-2 برج لاجیم. 96

3-2-4-1-2-3 برج دیده بانی باوند. 97

3-2-4-1-2-4 قلعه کنگلو. 97

3-2-4-1-2-5کلیسای اوریم رودبار. 98

3-2-4-1-2-6 پل ورسک… 98

3-2-4-1-2-7 پل شاپور. 99

3-2-4-1-2-8 پل داخل شهر پل سفید. 100

3-52-4-1-2-9 پل شاه عباسی روستای ورسک… 101

3-2-4-1-2-10 پل راه آهن اوریم. 101

3-2-4-1-2-11 پل بالو. 101

3-2-4-1-2-12 سه خط طلا.. 101

3-2-4-1-2-13 راه آهن.. 102

3-2-4-1-3 منابع فرهنگ معنوی.. 102

3-2-4-2 بررسی وضعیت زیر ساخت ها در محدوده مطالعاتی.. 104

3-2-4-2-1 اقامتگاه ها( هتل، متل، مهمانپذیر…) و تأسیسات پذیرایی(رستوران، کافی شاپ و انواع غذاهای سنتی و مدرن) 104

3-2-4-2-2 راهنمایان گردشگری.. 105

3-2-4-2-3 دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی.. 105

3-2-4-2-4 شبکه ارتباطی ، پایانه ها و ایستگاه های حمل و نقل. 105

3-2-4-2-5 امکانات مخابراتی و اطلاعات و اخبار. 107

3-2-4-2-6 بانک… 107

3-2-4-2-7 تأسیسات و امکانات شهری.. 107

3-2-4-2-8 امکانات ورزشی تفریحی.. 108

3-2-4-2-9 بررسی و تحلیل تقاضای گردشگران منطقه سواد کوه: 108

3-2-4-2-9-1 بازار تقاضای گردشگران درون استانی( ساکنان محلی) 108

3-24-2-9-2 بازار تقاضای ملی( دیگر استان ها) 109

فصل چهارم:تجزیه وتحلیل داده ها

مقدمه. 111

4-1معرفی اجمالی منطقه. 111

4-2 منابع و جاذبه های موجود در منطقه. 112

4-3 استفاده از مدل SWOT برای تعیین راهبردتوسعه گردشگری.. 114

4-4 تحلیلSWOT از منابع زیر ساختمانها ، مدیریت و نیروی انسانی مرتبط با اکوتورسیم منطقه مورد مطالعه 114

4-4-1 عوامل درونی.. 114

4-4-2 عوامل بیرونی.. 117

4-5 استراتژی ها و راهبردها در بخش منابع ، زیر ساختمانها، مدیریت و نیروی انسانی. 121

فصل پنجم:نتیجه گیری

5-1 نتیجه گیری.. 130

5-2 پیشنهادات و راهکارها 131

منابع و ماخذ. 133

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول شماره 2-1 میزان اشتغال در صنعت مسافرت و جهانگردی.. 27

جدول شماره (2-1) عناصر صنعت گردشگری(سی سا) 35

جدول شماره (2-2) عناصر صنعت گردشگری(سینکلر و استبلر) 36

جدول 2-3 اثرات مثبت حفاظت وتوسعه اکوتوریسم. 40

جدول شماره 2-4. 52

جدول شماره 3-1 مشخصات عمومی شهرستان سواد کوه بر اساس تقسیمات کشوری تا پایان سال 1391 58

جدول3) متوسط دما در منطقه مورد مطالعه. 66

جدول4) میزان بارندگی در منطقه مورد مطالعه. 68

جدول5) تعداد روزهای یخبندان در منطقه مورد مطالعه. 69

جدول6) تعداد ساعات آفتابی در منطقه مورد مطالعه. 70

جدول7) رطوبت نسبی در منطقه مورد مطالعه. 71

جدول8) حداکثر سرعت باد در منطقه مورد مطالعه (متربرثانیه) 72

جدول شماره 3-2 مساحت جنگل ها و پارک های جنگلی، فضای سبز و ذخیره گاه های جنگلی سال 1390 ( واحد : هکتار) 77

جدول 3-3 جمعیت شهرستان سواد کوه به تفکیک نقاط شهری و روستایی.. 82

جدول 3-4 مقایسه ساختار جنسی جمعیت شهرستان سواد کوه طی سالهای 1375 ، 85-90 (درصد) 83

جدول 3-5 جمعیت شهرهای شهرستان سواد کوه سال 1390. 83

جدول شماره 3-6 تعداد پایانه سفر و مسافر جابجا شده برون استانی از طریق پایانه مسافربری : 1392. 106

جدول 3-7 محورهای موجود در شهرستان سواد کوه به تفکیک نوع راه و پوشش در سال 1390. 106

جدول 3-8 انواع راه هایی روستایی زیر پوشش اداره کل راه و ترابری استان ( کیلومتر) 1390. 107

جدول شماره 3-9 تعداد واحدهای بانکی در پایان سال 1392. 107

جدول 1-4 منابع (جاذبه های ) طبیعی.. 112

جدول 4-2 منابع فرهنگی و تاریخی (جاذدبه های ساخت بشر) 113

جدول4-3 لیست اهم منطق، پدیده ها و محیط های طبیعی با جاذبه طبیعت گردی سوادکوه 113

جدول 4-4 ماتریس راهبردها و راهکارهای در برنامه ریزی توسعه اکوتوریسم سوادکوه 123

فهرست نمودار

عنوان صفحه

نمودار شماره 2-1 الگوی اکوتوریسم پایدار. 30

نمودار شماره 2-2 نگرش سیستمی به گردشگری.. 34

نمودار 2-3 اکوتوریسم و بازار گردشگری.. 37

نمودار 2-4 اثرات اقتصادی اکوتوریسم. 38

نمودار 2-5 اکوتوریسم یک فرصت.. 39

نمودار 2-6 اکوتوریسم یک تهدید. 40

نمودار 2-7 دیدگاه سازمان جهانی گردشگری.. 43

نمودار 2-8 دیدگاه گان. 44

نمودار 2-9 سیستم گردشگری از دیدگاه رای.. 45

نمودار 2-11 دیدگاه کاسپار. 47

نمودار 2-12 دیدگاه هولون. 49

نمودار میله ای 3-1 اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 67

نمودار میله ای 3-2 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 68

نمودار میله ای 3 -3 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 69

نمودار میله ای 4-3 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 70

نمودار میله ای 5-3 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 71

نمودار میله ای 6-3 :اوضاع جوی گزارش شده ایستگاه سینوپتیک پل سفید. 72

نمودا 4-2 : ابعاد چهارگانه تجزیه و تحلیل SWOT. 120

 

فهرست شکل و نقشه

عنوان صفحه

شکل 2-1. 46

نقشه شماره 3-1 استان مازندران. 56

نقشه شماره 3-2 شهرستان سواد کوه 57

نقشه شماره 3-3 تقسیمات سیاسی.. 58

نقشه شماره 3-4 زمین شناسی.. 59

نقشه شماره 3-5 سه بعدی.. 60

نقشه شماره 3-6 توپوگرافی.. 62

نقشه شماره 3-7 شیب شهرستان. 63

نقشه شماره 3-8 طبقات ارتفاعی شهرستان. 64

.. 15

.. 16

.. 19

. 20

.. 23

25

25

۲-۴-۳-شناخت جاذبه های گردشگری…………………………………………………………………………………… 25

.. 26

.. 31

.. 32

. 33

.. 35

. 36

.. 40

.. 41

. 42

.. 44

. 47

.. 49

فصل سوم: موقعیت جغرافیایی شرق استان گیلان

. 51

.. 53

. 54

. 55

۳-۳-۲-وضعیت عمومی اقلیم شرق گیلان……………………………………………………………………………….. 56

. 57

. 57

. 60

. 61

.. 63

. 63

. 63

فصل چهارم: یافته های تحقیق

. 68

.. 68

69

. 69

.. 72

. 73

.. 74

. 75

. 75

. 79

. 79

80

.. 84

.. 85

.. 88

.. 90

.. 91

. 92

97

.. 104

. 107

.. 110

.. 111

.. 113

. 114

فصل پنجم: آزمون فرضیه ها، نتیجه گیری و پیشنهادها

147

. 147

149

.. 151

153

. 155

فهرست جدول ها

عنوان صفحه

2-1-رویکردهای جغرافیا و ارتباط آن با مطالعه گردشگری و تفریح………………………………… 21

3-1-تحولات جمعیتی استان گیلان در محدوده یکسان 1385 و مقایسه آن با کل کشور………… 61

3-2-جمعیت شهرهای شرق گیلان در سرشماری 1385 ……………………………………………… 62

3-3-تعداد شاغلان در بخش های مختلف اقتصادی به تفکیک شهرستان سال 1385 ……………. 64

4-1-گیاهان آپارتمانی استان گیلان در سال 1390………………………………………………………. 81

4-2-آمار گل و گیاهان فصلی و نشایی زینتی استان گیلان در سال 1390………………………….. 82

4-3-آمار درختان و درختچه های زینتی فضای باز استان گیلان در سال 1390…………………… 83

4-4-ترتیب پاسخ گویان بر اساس جنسیت……………………………………………………………… 115

4-2-توزیع فراوانی شرکت کنندگان بر اساس سن ……………………………………………………. 116

4-3-توزیع فراوانی شرکت کنندگان بر اساس تحصیلات…………………………………………….. 117

4-4-بررسی گزاره گل و گیاه می تواند به عنوان جاذبه اصلی موجب جذب گردشگر شود…… 118

4-5- بررسی گزاره گل و گیاه می تواند به عنوان جاذبه دوم موجب جذب گردشگر شود……. 119

4-6- بررسی گزاره گل و گیاه می تواند عاملی بر برگزاری رویدادهای گردشگری باشد……… 120

4-7- بررسی گزاره گل و گیاه می تواند سبب افزایش فرصت های شغلی در منطقه شود…….. 121

4-8- بررسی گزاره سرمایه گزاری بخش خصوصی درتوسعه گردشگریگل و گیاه یک روش مهم برای شکل گیری این گونه از گردشگری در شرق گیلان می باشد……………………………………………………………………….. 123

4-9-بررسی گزاره بازارهای مرکزی و مجتمع های گل و گیاه می تواند عاملی بر توسعه گردشگری گل و گیاه در شرق گیلان باشد…………………………………………………………………………………………………………………….. 124

4-14-10-بررسی گزاره عدم شناخت کافی مردم منطقه و مسولین از این شاخه از گردشگری

یک عامل محدود کننده در توسعه گردشگری گل و گیاه شرق گیلان به حساب می آید………. 126

4-11-بررسی گزاره گل و گیاه می تواند سبب کاهش مهاجرت روستاییان از روستاهای خود می شود

4-12- بررسی گزاره گل و گیاه می تواند عامل رشد اقتصادی منطقه شرق گیلان باشد………… 127

4-13- بررسی گزاره گل و گیاه می تواند سبب افزایش محصولات کشاورزی منطقه شرق گیلان باشد130

4-14-بررسی گزاره منطقه شرق گیلان باتوجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود دارای پتانسیل بالایی برای شکل گیری و توسعه گردشگری گل و گیاه باشد…………………………………………………………………………………… 131

4-15- بررسی گزاره گل و گیاه می تواند در افزایش میزان اعتماد بنفس و غرور فرهنگی و اقتصادی جامعه بومی و محلی تاثیر مثبت داشته باشد……………………………………………………………………………………………….. 132

4-16-بررسی گزاره بانوان منطقه شرق گیلان در توسعه گردشگری گل و گیاه نقش مهمی را دارا می‎باشند 134

4-17-بررسی گزاره تورهای گردشگری می تواند یکی از زمینه های توسعه گردشگری گل و گیاه باشد 135

4-18-بررسی گزاره کتاب های آموزش گلکاری می تواند نقشی مهم در معرفی گونه های گیاهی منطقه شرق گیلان داشته باشد…………………………………………………………………………………………………………………….. 136

4-19-اکوموزه های گل و گیاه می تواند یک جاذبه مهم در گردشگری گل و گیاه معرفی شود. 138

4-20-بررسی گزاره کدام رویداد می تواند بیشترین اثر را در جذب گردشگر گل و گیاه بگذارد 139

4-21-بررسی گزاره کدام نوع از تورهای گردشگری می تواند بیشترین تاثیر را بر توسعه گردشگری گل و گیاه داشته باشد 140

4-22-بررسی گزاره کدام فصل سال می تواند مناسب ترین زمان برای سفر گردشگران به قصد بازدید از گل و گیاه منطقه شرق گیلان باشد………………………………………………………………………………………………………. 141

4-23-بررسی گزاره کدام ارگان دولتی می تواند بیشترین سهم را در توسعه گردشگری گل و

گیاه استان گیلان داشته باشد…………………………………………………………………………………. 143

4-24-بررسی گزاره تا چه حد با گردشگری گل و گیاه آشنایی دارید……………………………… 144

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

4-1-نمودار دایره ای توزیع فراوانی شركت كنندگان براساس جنسیت……………………………. 115

4-2-نمودار ستونی توزیع فراوانی گروه های سنی شرکت کنندگان در پرسشنامه ………………. 116

4-3-نمودار دایره ای توزیع فراوانی شركت كنندگان براساس میزان تحصیلات…………………. 117

4-4-نمودار ستونی توزیع فراوانی بررسی گزاره گل وگیاه به عنوان جاذبه نخست……………… 118

4-5-نمودار ستونی بررسی گزاره گردشگری گل و گیاه می تواند به عنوان جاذبه دوم موجب جذب گردشگر شود 119

4-6-نمودار ستونی بررسی گزاره گردشگری گل و گیاه می تواند عاملی بر برگزاری رویداد های گردشگری باشد 121

4-7-نمودار ستونی بررسی گزاره گردشگری گل و گیاه سبب افزایش فرصت های شغلی در منطقه

می شود………………………………………………………………………………………………………….. 122

4-8-نمودار ستونی بررسی گزاره سرمایه گذاری بخش خصوصی در توسعه گردشگری گل و گیاه یک

روش مهم برای شکل گیری این گونه از گردشگری در شرق گیلان می باشد……………………. 123

4-9-نمودار ستونی بررسی گزاره بازارهای مرکزی و مجتمع های گل و گیاه می تواند عاملی بر توسعه گردشگری گل و گیاه در شرق گیلان باشد……………………………………………………………………………………………….. 125

4-10-نمودار ستونی بررسی گزاره عدم شناخت کافی مردم منطقه و مسئولین از این شاخه از گردشگری یک عامل محدود کننده در توسعه ی گردشگری گل و گیاه شرق گیلان به حساب می آید…………………………………. 126

4-11-نمودار ستونی بررسی گردشگری گل و گیاه سبب کاهش مهاجرت روستاییان از روستای خود می‎شود 128

4-12-نمودار ستونی بررسی گزاره گردشگری گل و گیاه می تواند عامل رشد اقتصادی منطقه شرق

گیلان باشد……………………………………………………………………………………………………… 129

4-13-نمودار ستونی بررسی گزاره گردشگری گل و گیاه سبب افزایش محصولات کشاورزی منطقه شرق

گیلان می شود…………………………………………………………………………………………………. 130

4-14-نمودار ستونی بررسی گزاره منطقه شرق گیلان با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود، دارای پتانسیل بالایی برای شکل گیری و توسعه گردشگری گل و گیاه می باشد…………………………………………………………. 131

4-15-نمودار ستونی بررسی گزاره گردشگری گل و گیاه می تواند در افزایش میزان اعتماد بنفس و غرور

فرهنگی و اقتصادی جامعه بومی و محلی تاثیر مثبت داشته باشد…………………………………… 133

4-16-نمودار ستونی بررسی گزاره بانوان منطقه شرق گیلان در توسعه گردشگری گل و گیاه نقش مهمی

را دارا می باشند……………………………………………………………………………………………….. 134

4-17-نمودار ستونی بررسی گزاره تور های گردشگری می تواند یکی از زمینه های توسعه گردشگری گل

و گیاه باشد…………………………………………………………………………………………………….. 136

4-18-نمودار ستونی بررسی گزاره کتاب های آموزش گل کاری می تواند نقشی مهم در معرفی گونه های گیاهی منطقه شرق گیلان داشته باشد……………………………………………………………………………………………………….. 137

4-19-نمودار ستونی بررسی گزاره اکو موزه های گل و گیاه می تواند یک جاذبه مهم درگردشگری

گل و گیاه معرفی شود………………………………………………………………………………………… 138

4-20-نمودار دایره ای کدام رویداد می تواند بیشترین اثر را در جذب گردشگر گل و گیاه بگذارد 139

4-21-نمودار ستونی کدام نوع از تورهای گردشگری می تواند بیشترین تاثیر را بر توسعه گردشگری گل و گیاه داشته باشد 140

4-22-نمودار دایره ای ۲۲-کدام فصل سال می تواند مناسب ترین زمان برای سفر گردشگران به قصد بازدید از گل و گیاه منطقه شرق گیلان باشد……………………………………………………………………………………………….. 142

4-23-نمودار ستونی کدام ارگان دولتی می تواند بیشترین سهم را در توسعه گردشگری گل و گیاه استان گیلان داشته باشد 143

4-24-نمودار ستونی تا چه حد با گردشگری گل و گیاه آشنایی دارید؟…………………………… 144

فهرست شکلها

عنوان صفحه

2-1-رویکرد بین رشته ای در مطالعات جهانگردی……………………………………………………… 20

2-2-دسته بندی جاذبه های گردشگری…………………………………………………………………….. 30

2-3- مراحل تاثیر گذار در ظرفیت تحمل مقاصد………………………………………………………… 35

فهرست نقشه ها

عنوان صفحه

2-1- نقشه نواحی رویشی ایران……………………………………………………………………………… 39

3-1- نقشه جغرافیایی استان گیلان به تفکیک شهرستان بخش و دهستان…………………………… 52

3-2-نقشه شرق گیلان در تقسیمات سیاسی کشور………………………………………………………. 53

3-3-نقشه تقسیمات سیاسی شرق گیلان…………………………………………………………………… 54

3-4-نقشه استان گیلان به تفکیک مناطق گیلان غربی-گیلان شرقی- گیلان مرکزی………………. 55

3-5-نقشهتوپوگرافیشرق گیلان ………………………………………………………………………….. 59

فهرست تصاویر

عنوان صفحه

4-1-نیلوفر آبی………………………………………………………………………………………………….. 73

4-2-سروناز………………………………………………………………………………………………………. 74

4-3-گل محمدی………………………………………………………………………………………………… 74

4-4-لاله…………………………………………………………………………………………………………… 75

4-5-سوسن چلچراغ……………………………………………………………………………………………. 76

4-6-لاله واژگون………………………………………………………………………………………………… 77

4-7-سرو………………………………………………………………………………………………………….. 79

4-8-قارچ…………………………………………………………………………………………………………. 80

4-9-بادام زمینی…………………………………………………………………………………………………. 85

4-10-برنج……………………………………………………………………………………………………….. 87

4-11-بهار نارنج…………………………………………………………………………………………………. 90

4-12-کیوی………………………………………………………………………………………………………. 91

4-13-چای……………………………………………………………………………………………………….. 97

6-1-جشنواره های گل و گیاه و جذب گردشگران…………………………………………………….. 161

6-2-باغ لاله گچسر نمونه ای از مکان های جذب گردشگران گل و گیاه ………………………… 162

6-3-باغات چای و جذب گردشگران گل و گیاه………………………………………………………. 163

6-4- گل و گیاه گاو زبان و جذب گردشگران گل و گیاه……………………………………………. 163

چکیده

گردشگری گل و گیاه یکی از شاخه های خاص گردشگری محسوب می شود و روز به روز تعداد این نوع از گردشگران در دنیای مدرنیته رو به افزایش می رود. گردشگری گل و گیاه را می توان، بازدید از مقصدهایی دانست که انگیزه اولیه سفر به آن مقصدها علاقه به دیدار از توانمندی های گل و گیاه، یک کشور یا منطقه است و می تواند شامل، مشاهده گل ها و گیاهان یک منطقه، شرکت در نمایشگاه های گل و گیاه، شرکت در دوره‎های آموزشی کشاورزی، خرید و فروش در بازار های گل و گیاه و همچنین حضور در دهکده های گل و گیاه باشد. ایران و بخصوص استان گیلان و منطقه شرق آن، دارای توانمندی های گل و گیاه بالایی می باشد که این پتانسیل غنی می تواند یک فرصت بالا بر جذب گردشگران عام و خاص باشد.