1-3-1-1 تکبر. 16
1-3-1-2 عجب… 17
1-3-2 واژه های متضاد غرور 18
1-3-2-1 تواضع.. 18
1-3-2-2 ذلت و خواری نفس…. 19
1-3-3 تفاوت غرور با عجب و کبر. 19
1-3-4 تفاوت غرور با رجاء 20
1-4 تاریخچه مبحث غرور 21
1-4-1 فلسفه غرب… 21
1-4-2 فلسفه اسلامی.. 28
فصل دوم: غرور از نظر فیلسوفان اسلامی… 30
2-1 ریشه های مذهبی غرور در آراء فیلسوفان اسلامی.. 31
2-1-1 غرور در آیات… 31
2-1-1-1 تعریف غرور 32
2-1-1-2 ماهیت غرور 32
2-1-1-3 عوامل غرور 33
2-1-1-4 واژه های مترادف با غرور 34
2-1-1-5 انواع غرور در قرآن.. 40
2-1-2 غرور در روایات… 45
2-1-3 جایگاه تواضع در روایات… 53
2-1-4 حکم اخلاقی غرور 53
2-1-5 مصادیق غرور مثبت… 54
2-1-5-1 تکبر در برابر متکبر. 54
2-1-5-2 تکبر زن در مقابل مرد نامحرم. 55
2-2 غرور از نظر فیلسوفان.. 55
2-2-1 تعریف غرور 57
2-2-1-1 ابن مسکویه. 58
2-2-1-2 خواجه نصیر الدین طوسی.. 59
2-2-1-3 غزالی.. 59
2-2-1-4 فیض کاشانی.. 60
2-2-1-5 محمد مهدی نراقی.. 61
2-2-2 ماهیت غرور 61
2-2-2-1 غرور مثبت… 62
2-2-2-2 غرور منفی.. 62
2-2-3 حکم اخلاقی غرور 64
2-2-4 درجات غرور 65
2-2-4-1 غرور کافران.. 65
2-2-4-2 غرور عاصیان.. 69
2-2-5 اقسام غرور 72
2-2-5-1 اهل علم.. 72
2-2-5-2 زاهدان و عابدان.. 76
2-2-5-3 متصوّفان.. 78
2-2-5-4 توانگران.. 79
فصل سوم: غرور از نظر فیلسوفان غربی… 81
3-1 ریشه های مذهبی غرور در آراء فیلسوفان غربی.. 82
3-1-1 کبر و غرور در عهد جدید. 84
3-1-1-1 تعریف غرور 84
3-1-1-2 حکم غرور 86
3-1-2 عوامل کِبر و غرور در عهد جدید. 86
3-1-2-1 شیطان.. 86
3-1-2-2 اعتماد به عبادت خود. 87
3-1-2-3 اکتفا به خرد و حکمت انسانی خود. 88
3-1-3 جایگاه تواضع در عهد جدید. 88
3-1-4 کبر و غرور از نظر آبای کلیسا 89
3-1-5 آگوستین.. 91
3-1-5-1 تعریف غرور 91
3-1-5-2 جایگاه تواضع.. 91
3-1-6 آکویناس…. 93
3-1-6-1 تعریف غرور 93
3-1-6-2 ماهیت غرور 94
3-1-6-3 جایگاه تواضع.. 94
3-2 غرور از نظر فیلسوفان.. 94
3-2-1 افلاطون.. 96
3-2-1-1 تعریف غرور 96
3-2-1-2 دلایل غرور 96
3-2-1-3 عاقبت غرور 97
3-2-1-4 جایگاه تواضع.. 98
3-2-2 ارسطو. 99
3-2-2-1 تعریف غرور 99
3-2-2-2 ویژگی های فرد مغرور 100
3-2-2-3 تعریف انسان خودبین و بی همّت… 102
3-2-2-4 رابطه غرور و افتخار 103
3-2-2-5 حکم غرور 105
3-2-2-6 عوامل ایجاد غرور 107
3-2-2-7 جایگاه تواضع.. 107
3-2-3 دیوید هیوم. 108
3-2-3-1 موضوع غرور 109
3-2-3-2 تعریف غرور 110
3-2-3-3 ماهیت غرور 110
3-2-3-4 حکم غرور 112
3-2-4 ریچارد تیلور 114
3-2-4-1 تعریف غرور 114
3-2-4-2 ماهیت غرور 116
3-2-4-3 تفاوت غرور با تکبر، خودبینی و خودخواهی.. 116
3-2-4-4 ویژگی های افراد مغرور 118
3-2-4-5 حکم اخلاقی غرور 119
فصل چهارم: مقایسه آراء فیلسوفان اسلامی و غربی… 121
4-1 تعریف غرور 122
4-1-1 غرور مثبت… 122
4-1-2 غرور منفی.. 122
4-2 ماهیت غرور 123
4-3 حکم غرور 125
4-3-1 غرور به عنوان فضیلت… 125
4-3-2 غرور به عنوان رذیلت… 125
نتیجه گیری… 127
فهرست منابع.. 130
الف. منابع فارسی.. 130
ب. منابع عربی.. 135
ج. منابع انگلیسی.. 136
فصل اول: کلیات
1-1 مقدمه
1-1-1 تعریف مسأله و سؤال های تحقیق
فیلسوفان اخلاق درباره ویژگی های اخلاقی بسیار سخن گفته اند، و از آن ها به عنوان فضائل و رذائل تعبیر کرده اند. فضیلت، ویژگی مثبت منشی است که به رفتارهای صحیح می انجامد و در مقابل، رذیلت ویژگی منفی منشی است که فاعل را به کار خطا وا می دارد. اما در بین این ویژگی ها، ویژگی هایی نیز وجود دارد که هم به عنوان فضیلت تلقی می شوند و هم به عنوان رذیلت، از این جهت که این ویژگی ها هم دارای جنبه مثبت اند و هم جنبه منفی. یکی از این ویژگی ها غرور است که در آثار فیلسوفان و تعابیر اجتماعی گاه به عنوان ویژگی مثبت، مورد تحسین قرار می گیرد، و گاه به عنوان ویژگی منفی مورد تقبیح.
نوشتار حاضر با عنوان «غرور در اخلاق؛ گزارش تحلیلی آراء فیلسوفان اسلامی و غربی» در سه فصل تنظیم شده که در فصل اول به کلیاتی درمورد موضوع، پرداخته شده است. در این فصل تعاریف و اصطلاحات مربوط به غرور و واژه های مرتبط با غرور مطرح شده و تاریخچه مبحث غرور در فلسفه اسلامی و غربی بیان شده است.
[چهارشنبه 1399-10-17] [ 08:49:00 ق.ظ ]
|