………………………………………………………………………………..8

الف – سبک زندگی …………………………………………………………………………………8

۲-2-1- معنای سبک زندگی ……………………………………………………….8

۲-2-1-1- معنای لغوی سبک زندگی …………………………………………………8

۲-2-1-2- معنای اصطلاحی سبک زندگی ……………………………………………………9

الف) سبک زندگی از جنبۀ روان شناختی ………………………………………………………………..9

ب) سبک زندگی از جنبۀ جامعه شناختی ……………………………………………………………..10

2-2-1-3- عناصر مفهوم سبک زندگی ………………………………………………………………12

2-2-1-4- تاریخچۀ سبک زندگی …………………………………………………………………14

۲-2-1-5- شاخص های سبک زندگی ……………………………………………………14

الف) مصرف فرهنگی ……………………………………………………………………………………15

ب) فعالیت های فراغت ………………………………………………………………………..16

ج) شاخص های پراکنده …………………………………………………………………………. 16

ب- لیبرالیسم ………………………………………………………………………………………………………..17

2-2-2- مفهوم شناسی لیبرالیسم …………………………………………………17

۲-2-2-1- تاریخچۀ لیبرالیسم ………………………………………………………………………………..18

۲-2-2-2- مبانی فلسفی لیبرالیسم ……………………………………………………….20

۲-2-2-2-1- جهان شناسی …………………………………………………………………..20

2-2-2-2-2-انسان شناسی ………………………………………………………………….21

الف_فردگرایی …………………………………………………………………………………….22

ب-انسان مداری ……………………………………………………………………………………………..24

2-2-2-2-3- ارزش شناسی ………………………………………………………………27

الف) آزادی ……………………………………………………………………………………….27

ب) تساهل و مدارا ………………………………………………………………………37

ج) سکولاریسم ……………………………………………………………………………………31

۲-2-2-2-4معرفت شناسی …………………………………………………………..34

الف) امکان شناخت ………………………………………………………………………34

ب) ابزارشناخت ……………………………………………………………………….34

2-2-2-3- وروداندیشه های لیبرالیستی به ایران ……………………………………….37

2-2-2-4- تعلیم و تربیت در مکتب لیبرالیسم ………………………………………………..39

ج-اسلام …………………………………………………………………………………………………..40

2-2-3- مبانی فکری اسلام …………………………….40

2-2-3-1-جهان شناسی ………………………………………………………………….40

۲-2-3-2-انسان شناسی ……………………………………………..41

الف-اصالت فرد و جامعه …………………………………………………………43

ب) حق و تکلیف …………………………………………………………44

۲-2-3-3- ارزش­شناسی ………………………………………………………….46

الف- آزادی ………………………………………………………………………………………46

ب- تساهل و مدارا …………………………………………………………………………48

ج- اخلاق …………………………………………………………………………………49

تعریف اخلاق در اسلام ……………………………………………………….49

۲-2-3-4- معرفت شناسی …………………………………………………50

د) برنامۀدرسی پنهان ………………………………………………………………………53

2-2-4- انواع برنامه درسی …………………………………………………………………………54

۲-2-4-1- مفهوم برنامۀ درسی پنهان ……………………………………………………54

2-2-4-1-1- تاریخچۀ برنامۀ درسی پنهان …………………………………………57

2-2-4-1-2- رویکردها و نظریه های مختلف در برنامۀ درسی پنهان ………………57

2-2-4-1-3- ویژگی های برنامۀ درسی پنهان …………………………………………58

2-2-4-1-3- طبقه بندی و تحلیل ابعاد مختلف برنامۀ درسی پنهان ………………59

2-2-4-1-4- عوامل مؤثر در شکل گیری برنامۀ درسی پنهان ………………………59

و) نظام آموزش متوسطه …………………………………………………….61

2-2-5- تعریف دورۀ متوسطه ………………………………………….61

2-2-5-1- اهداف دورۀ متوسطه ………………………………………………..61

الف- اعتقادی …………………………………………………………………….62

ب- اخلاقی …………………………………………………………………….62

ج- اجتماعی ………………………………………………………………………63

2-2-5-2- ویژگی های دانش آموزان در دورۀ متوسطه …………………63

2-2-5-3- نیازهای اساسی نوجوانان در دورۀ متوسطه ……………………………64

2-3- پیشینۀ پژوهش …………………………………………66

2-3-1- پایان نامه ها و رساله ها …………………………………………………….66

2-3-2 مقاله ها ………………………………………………………………68

2-3-3- کتاب ……………………………………………………………..69

2-3-4- جمع بندی پیشینۀ پژوهش …………………………………………..69

فصل سوم: روش شناسی تحقیق ……………………………….71

3-1- مقدمه ……………………………………………………………………………72

3-2- نوع تحقیق ……………………………………………………72

3-3- روش تحقیق ………………………………………………………………73

3-3-1- روش تحقیق سؤال اول، دوم و چهارم ……………………………73

3-3-2- روش تحقیق سؤال سوم …………………………………………………….74

3-4- روش گرد­آوری اطلاعات ……………………………………………………….75

3-5- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ………………………………………….75

3-6- جمع بندی روش شناسی تحقیق ……………………………………………….76

فصل چهارم: یافته های تحقیق……………………………………………77

4-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………78

4-2- بررسی سؤال اول تحقیق ………………………………………………..78

4-2-1- استنباط اصول عملی از مبانی فکری لیبرالیسم ……………………………….. 79

4-2-1-1- مبنای جهان شناختی ………………..79

4-2-1-1-1- اصل عملی برآمده از مبنای جهان شناختی ……………………………79

4-2-1-2- مبنای انسان شناختی ………………………………………………79

4-2- 1-2-1- اصول عملی برآمده از مبنای انسان شناختی ……………………..80

الف- محوریت امیال فردی و ارضای حداکثری آن ها …………………….80

ب- محوریت منافع فردی …………………………………………………………..80

4-2-1-3- مبنای ارزش شناختی ………………………………………………………80

4-2-1-3-1- اصول عملی برآمده از مبنای ارزش شناختی ……………………………….81

الف- آزادی بیرونی …………………………………………………………………81

ب– تساهل و مدارای حداکثری ……………………………………………………81

ج– محوریت انسان در تعیین بایدها و نبایدهای اخلاقی ……………………..82

4-2-1-4- مبانی دین شناختی ………………………………………..82

4-2-1-4-1- اصول عملی برآمده از مبنای دین شناختی ……………………………..82

4-2-2- بررسی اوقات فراغت براساس مبانی و اصول عملی استنباط شده از مکتب لیبرالیسم ………………..85

4-2-2-1- تبیین تأثیر مبنای جهان شناختی و اصل عملی برآمده از آن بر اوقات فراغت ………………………..85

4-2-2-2- تبیین تأثیر مبنای انسان شناختی بر شاخص اوقات فراغت ………………85

4-2-2-2-1- تبیین تأثیر اصول عملی برآمده از مبنای انسان شناختی بر اوقات فراغت …………………………..86

الف- تأثیر اصل عملی «محوریت منافع فردی» بر اوقات فراغت …………………………………….86

ب- تأثیر اصل عملی «محوریت امیال و ارضای حداکثری آن ها» بر اوقات فراغت ……………………..86

4-2-2-3- تبیین تأثیر اصول عملی برآمده از مبانی ارزش شناختی بر اوقات فراغت ………………………………..86

الف- تبیین تأثیر اصل عملی «آزادی بیرونی» بر اوقات فراغت ………………………………86

ب- تبیین تأثیر «اصل تساهل و مدارای حداکثری» بر اوقات فراغت ………………………..87

ج- تأثیر اصل عملی «تعیین بایدها و نبایدهای اخلاقی» بر اوقات فراغت ……………………87

4-2-2-4- تبیین تأثیر اصل عملی برآمده از مبنای دین شناختی اوقات فراغت …………………………87

4-2-2-5- ویژگی های اوقات فراغت در سبک زندگی لیبرالیسمی ……………………………..88

4-2-2-6- مصادیق اوقات فراغت لیبرالی ……………………………………………..88

4-2-3- بررسی تأثیر مبانی و اصول عملی استنباط شده از مکتب لیبرالیسم بر روابط انسانی ………………..89

4-2-3-1- تبیین تأثیر مبنای جهان شناختی اصل عملی برآمده از آن بر روابط انسانی ………………………….90

4-2-3-2-1- تأثیر اصول عملی برخاسته از مبانی انسان شناختی لیبرالیسم بر روابط انسانی ………………….90

4-2-3-2- تبیین تأثیر مبنای انسان شناختی «تقدم فرد بر جامعه» بر شاخص روابط انسانی …………………90

الف- تأثیر اصل عملی «محوریت منافع فردی» بر شاخص روابط انسانی ………………….90

ب- تأثیر اصل عملی «محوریت امیال و ارضای حداکثری آن ها» بر شاخص روابط انسانی ……………………….91

4-2-3-3- تبیین تأثیر اصول عملی برآمده از مبنای ارزش شناختی روابط انسانی …………………………………..91

الف- آزادی بیرونی …………………………………………………………….91

ب- تساهل و مدارای حداکثری ……………………………………………………………………91

ج- محوریت انسان در تعیین بایدها و نبایدهای اخلاقی ………………………91

4-2-3-4- تبیین تأثیر اصل عملی برآمده از مبنای دین شناختی روابط انسانی ……………92

4-2-3-5- ویژگیهای روابط انسانی در سبک زندگی لیبرالیستی …………………….92

4-2-3-6- مصادیقی از انواع روابط انسانی در مکتب لیبرالیسم ………………………………..93

4-2-4- جمع بندی سؤال یک …………………………………………………….93

4-3- بررسی سؤال دوم تحقیق ……………………………………………………………………..95

4-3-1-1- مبانی و اصول عملی استنباط شده از مکتب اسلام ………………..96

4-3-1-1- مبنای جهان شناختی ………………………………………………………..96

4-3-1-2- مبنای انسان شناختی ………………………………………………………………..96

4-3-1-2-1- اصول عملی برآمده از مبنای انسان شناختی ……………………………97

الف- محوریت فطرت و تعادل در ارضای تمایلات ……………………………………..97

ب- تکلیف مداری ………………………………………………………………………………97

4-3-1-3- مبنای ارزش شناختی ………………………………98

4-3-1-3-1- اصول عملی برآمده از مبنای ارزش شناختی …………………………….98

الف- محوریت آزادی درونی …………………………………………………………………………….98

4-3-1-4- مبنای دین شناختی ………………………………………………………………….100

4-3-1-4-1- اصل عملی برآمده از مبنای دین شناختی ……………………………………….100

4-3-2- بررسی اوقات فراغت بر اساس مبانی و اصول عملی استنباط شده از مکتب اسلام …………………101

4-3-2-1- تبیین تأثیر مبنای جهان شناختی واصل عملی برآمده از آن بر اوقات فراغت ……………………..101

4-3-2-2- تبیین تأثیر مبنای انسان شناختی «تقدم فرد بر جامعه» بر اوقات فراغت …………………………….101

4-3-2-2-1- تبیین تأثیر اصول عملی برآمده از مبانی انسان شناختی بر اوقات فراغت …………………………102

الف- محوریت فطرت و تعادل در ارضای تمایلات ………………………………………..102

ب- تکلیف مداری ……………………………………………………………………………………102

4-3-2-3- تبیین تأثیر اصول عملی برآمده از مبانی ارزش شناختی بر اوقات فراغت ……………………………..102

الف- محوریت آزادی درونی ……………………………………………………………….102

ب- تساهل و مدارای نسبی …………………………………………………………………103

ج- محوریت بایدها و نبایدهای فطری بر اساس آموزه های دین ………………………………103

4-3-2-4- تبیین تأثیر مبنای دین شناختی و اصل عملی برآمده از آن بر اوقات فراغت ………………………..103

4-3-2-5- ویژگی های اوقات فراغت در سبک زندگی اسلامی ………………………………103

4-3-2-6- مصادیق نحوۀ گذران اوقات فراغت در مکتب اسلام ……………………………104

4-3-3- بررسی روابط انسانی بر اساس مبانی و اصول عملی استنباط شده از مکتب اسلام …………………..105

4-3-3-1- تبیین تأثیر مبنای جهان شناختی و اصل عملی برآمده از آن روابط انسانی ………………………..105

4-3-3-2- تبیین تأثیر مبنای انسان شناختی روابط انسانی ………………………………..105

4-3-3-5- ویژگی های روابط انسانی در سبک زندگی اسلامی ………………………………107

4-3-3-6- مصادیق روابط انسانی در سبک زندگی اسلامی ………………………………………..108

4-3-4- جمع بندی سؤال دو ………………………………………………………………………….108

4-4- بررسی سؤال سوم تحقیق ………………………………………………………………110

4-4-1- تقابل در مبنای جهان­شناختی ……………………………………………………………110

4-4-2- تقابل در مبنای انسان شناختی ………………………………………………….110

4-4-2-1- تقابل در اصول عملی برآمده از مبنای انسان شناختی ……………………………..111

الف- تکلیف مداری در مقابل محوریت منافع فردی ……………………………………………………111

ب- محوریت فطرت و تعادل در ارضای تمایلات در مقابل محوریت امیال و ارضای حداکثری آن ها……….111

4-4-3- تقابل در مبنای ارزش شناختی ……………………………………………………..112

4-4-3-1- تقابل در اصول عملی برآمده از مبنای ارز شناختی ………………………………….112

الف- آزادی درونی در مقابل آزادی بیرونی …………………………………………………….112

ب- تساهل و مدارای نسبی در مقابل تساهل و مدارای حداکثری ………………………………115

ج- محوریت بایدها و نبایدهای فطری بر اساس آموزه های فطری دین در مقابل محوریت انسان در بایدها و نبایدهای اخلاقی ……………………………….116

4-4-4- تقابل در مبنای دین شناختی ………………………………………117

4-4-1- تقابل در اصول عملی برآمده از مبنای دین شناختی …………………………118

4-4-5- جمع بندی سؤال سه ………………………………………………………..118

4-5- بررسی سؤال چهارم ……………………………………………………….120

4-5-1- بررسی شاخص اوقات فراغت لیبرال در مدرسۀ متوسطه …………………………121

الف) معلم- دانش آموز …………………………………………………121

ب- کادرآموزشی- دانش آموز ……………………………………………122

ج- دانش آموز– دانش آموز ……………………………………………………………124

4-5-2- بررسی شاخص روابط انسانی لیبرال در مدرسۀ متوسطه ……………125

الف- معلم – دانش آموز ……………………………………………………125

ب- ارتباط دانش آموز- دانش آموز ……………………………………………….126

4-5-3- جمع­بندی سؤال چهار ……………………………………………………128

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری ……………………………………..130

5-1- مقدمه ……………………………………………………………………………….131

5-2- خلاصۀ یافته های مربوط به سؤال یک ………………………………………..131

5-3- خلاصۀ یافته های مربوط به سؤال دو …………………………………….133

5-4- خلاصۀ یافته های مربوط به سؤال سه ……………………………………..135

5-5- خلاصۀ یافته های مربوط به سؤال چهار …………………………………………….136

5-6- بحث و نتیجه گیری …………………………………137

5-7- محدودیت­های پژوهش …………………………………..139