2-1-3-1- تفاوت بین استراتژی و تاکتیک …………………………………………………………………………………..35

2-1-3-2- منظر استراتژیک …………………………………………………………………………………….35

. نگاه از منظر بالا به سازمان …………………………………………………………………………………..35

.نگاه به اطراف …………………………………………………………………………………………………………..36

.نگاه از منظر پایین ………………………………………………………………………………………………….36

2-1-4- برنامه ریزی استراتژیک …………………………………………………………………………………………..37

2-1-4-1- سیر پیشرفت برنامه ریزی استراتژیک …………………………………………………………………………39

2-1-4-2- برنامه ریزی استراتژیک و اصول کاربرد آن …………………………………………………………………….40

2-1-4-3- ابعاد و ویژگیهای برنامه ریزی استراتژیک ………………………………………………………………………43

2-1-4-4- مزایای برنامه ریزی استراتژیک …………………………………………………………………………………….44

2-1-4-5- تفاوت برنامه ریزی اتراتژیک و برنامه بلند مدت ………………………………………………………………46

2-1-4-6- تفاوت برنامه ریزی استراتژیک و برنامه ریزی عملیاتی ………………………………………………………47

2-1-4- 7- نقش هدفها در سازمان و برنامه ریزی استراتژیک ………………………………………………………….. 48

2-1-4-8- برنامه ریزی استراتژیک چه مواردی را شامل می شود؟ ……………………………………………………..50

2-1-4-9- ویژگیهای فرآیند برنامه ریزی استراتژیک موفق……………………………………………………………….50

2-1-4-10- جایگاه برنامه ریزی استراتژیک در مدیریت استراتژیک ………………………………………………….52

2-1-4-11- اقدامات اساسی در فرآیند برنامه ریزی استراتژیک………………………………………………………….52

. مرحله اول – کسب آمادگی ……………………………………………………………………………………….52

. مرحله دوم – تبیین ماموریت و داشتن چشم انداز آینده مطلوب سازمان………………………………………………52

. مرحله سوم – بررسی شرایط و وضعیت موجود …………………………………………………………………………….. 53

. مرحله چهارم – تعیین اهداف و مقاصد و انتخاب استراتژی مناسب …………………………………………………….53

. مرحله پنجم – تکمیل برنامه ی عملیاتی…………………………………………………………………………………………54

2-1-5- مدل های برنامه ریزی استراتژیک………………………………………………………………………………………54

2-1-5-1- مدل برنامه ریزی استراتژیک پایه ای………………………………………………………………………………54

2-1-5-2- مدل برنامه ریزی هدف مدار یا موضوع مدار …………………………………………………………………..55

. مراحل برنامه ریزی هدف دار………………………………………………………………………………………..56

2-1-5-3- مدل هماهنگی…………………………………………………………………………………………………..56

2-1-5-4- برنامه ریزی تدوین سناریو……………………………………………………………………………………………57

. مراحل برنامه ریزی تدوین سناریو………………………………………………………………………………………………..57

2-1-5-5- برنامه ریزی ارگانیک یا خود سازماندهی………………………………………………………………………..58

. مراحل برنامه ریزی ارگانیک یا سازماندهی…………………………………………………………………………………….58

2-1-5-6- مدل برنامه ریزی استراتژیک فیفر…………………………………………………………………………………..59

2-1-5-7- مدل توز…………………………………………………………………………………………………….59

. شرح مدل توز…………………………………………………………………………………………………………61

2-1-5-8- مدل PEST ………………………………………………………………………………………………………………62

2-1-5-9- مدل فیلیپس……………………………………………………………………………………………………………….63

2-1-5-10- مدل فرنون………………………………………………………………………………………………………………63

2-1-5-11- مدل پورتر……………………………………………………………………………………………………………….64

2-1-5-12- مدل فورت فولیه……………………………………………………………………………………………………….64

2-1-5-13- مدل تحلیلی سوالات بحرانی ………………………………………………………………………………………66

2-1-5-14- مدل SPACE ………………………………………………………………………………………………………….66

2-1-5-15- مدل پیپ…………………………………………………………………………………………………………………67

2-1-5-16- مدل تلفیقی برنامه ریزی استراتژیک جامع و توسعه یافته…………………………………………………..67

2-1-6- مطالعه ی مدیریت استراتژیک………………………………………………………………………………………….68

2-1-6-1- تعریف مدیریت استراتژیک …………………………………………………………………………………………68

.پارادایم و مکاتب مدیریت استراتژیک ………………………………………………………………………………………….69

2-1-6-2- نحوه ی تکامل مدیریت استراتژیک ………………………………………………………………………………70

2-1-6-3- آموزش و مدیریت استراتژیک …………………………………………………………………………………….72

2-1-6-4- تاثیر مدیریت استراتژیک بر عملکرد …………………………………………………………………………….72

2-1-6-5- اصطلاحات کلیدی در مدیریت استراتژیک…………………………………………………………………….73

2-1-6-5-1- استراتژیست ها ………………………………………………………………………………………………………73

2-1-6-5-2- بیانیه های ماموریت…………………………………………………………………………………………………75

2-1-6-5-3- فرصت ها و تهدیدات خارجی…………………………………………………………………………………..76

2-1-6-5-4- نقاط قوت و ضعف داخلی……………………………………………………………………………………….77

2-1-6-5-5- هدف های بلند مدت……………………………………………………………………………………………….78

2-1-6-5-6- استراتژی ها……………………………………………………………………………………………………………80

2-1-6-5-7- هدف های سالانه……………………………………………………………………………………………………80

2-1-6-5-8- سیاست ها……………………………………………………………………………………………………………..81

2-1-6-6- الگوی مدیریت استراتژیک………………………………………………………………………………………….82

2-1-7- تدوین استراتژی……………………………………………………………………………………………………………..85

2-1-7-1- چارچوبی جامع برای تدوین استراتژی…………………………………………………………………………….85

2-1-7-2- ماتریس تهدیدات، فرصت ها، نقاط قوت و نقاط ضعف( SWOT) …………………………………….88

2-1-8- اجرای استراتژی……………………………………………………………………………………………………………..90

2-1-9- ارزیابی استراتژی……………………………………………………………………………………………………………93

2-1-9-1- بررسی عوامل داخلی و خارجی ……………………………………………………………………………………95

2-1-9-2- محاسبه ی عملکرد سازمان……………………………………………………………………………………………99

2-1-9-3- اقدامات اصلاحی……………………………………………………………………………………………………..101

2-1-10- ترکیب قضاوت شهودی و تجزیه و تحلیل های علمی………………………………………………………..104

2-1-11- سازگاری با تغییرات……………………………………………………………………………………………………107

2-1-12- مزایای مدیریت استراتژیک………………………………………………………………………………………….108

2-1-13- مروری بر تحقیقات انجام شده………………………………………………………………………………………111

2-1-13-1- پروژه های مطالعاتی تهیه و تدوین سند راهبردیشهرک های صنعتیاستان های کشور……….111

2-1-13-1-1- پروژه های مطالعاتی تهیه و تدوین سند راهبردی شهرک های صنعتی استان تهران…………..111

2-1-13-2- پروژه های مطالعاتی تهیه و تدوین سند راهبردی شهرک های صنعتی استان سمنان………………112

2-1-13-2- پایان نامه ………………………………………………………………………………………………………………112

2-1-13-3- طرح تحقیقاتی……………………………………………………………………………………………………….113

2-1-13-4- پایان نامه……………………………………………………………………………………………………………….114

2-1-13-5- پایان نامه……………………………………………………………………………………………………………….115

2-1-13-5- پایان نامه……………………………………………………………………………………………………………….116

2-1-13-5- پایان نامه……………………………………………………………………………………………………………….116

بخش دوم : نقش و جایگاه صنایع کوچک و متوسط در صنعت کشور………………………………………………..118

مرور ادبیات …………………………………………………………………………………………………………………………….118

2-2-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………118

2-2-2- نظریات مدرن کسب و کار…………………………………………………………………………………………….121

2-2-3- تعریف صنایع کوچک و سیر تاریخی آن در ایران………………………………………………………………126

2-2-4- تعریف شهرک های صنعتی……………………………………………………………………………………………129

2-2-5- سیر تاریخی صنایع کوچک در ایران………………………………………………………………………………..130

بخش سوم : معرفی شرکت شهرک های صنعتی استان تهران……………………………………………………………..135

2-3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………135

2-3-2- نیروی انسانی……………………………………………………………………………………………………………….135

2-3-3- شهرک ها و نواحی صنعتی استان…………………………………………………………………………………….136

بخش چهارم : معرفی اجمالی شهرستان فیروز کوه…………………………………………………………………………..141

2-4-1- مشخصات عمومی شهرستان فیروز کوه ……………………………………………………………………………141

2-4-2- بررسی شاخص های توسعه ی صنعتی در شهرستان فیروز کوه و مقایسه آن با شهرستان های استان تهران…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 145

بخش پنجم : بررسی و مطالعه ی اسناد بالا دستی …………………………………………………………………………….152

فصل سوم : روش تحقیق …………………………………………………………………………………..161

3-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………162

3-2- روش تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………..162

3-3- جامعه ی آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری ………………………………………………………………….163

روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………………………………………….164

3-4- روایی و پایایی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….165

3-5- روش های جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………165

3-5-1- جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای و اسناد و مدارک …………………………………..165

3-5-2- جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه …………………………………………………………………………….166

3-5-3- جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش نامه ………………………………………………………………………..166

3-6- روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات …………………………………………………………………………………….167

فصل چهارم : نتایج و یافته های تحقیق…………………………………………………………………170

4-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………..171

4-2- دا ده های جمعیت شناختی نمونه ی مورد مطالعه ……………………………………………………………………171

4-3- چشم انداز دفتر شهرک صنعتی فیروز کوه ……………………………………………………………………………173

4-4- ماموریت دفتر شهرک های صنعتی فیروز کوه چیست؟……………………………………………………………175

4-5- فهرست نقاط قوت و ضعف – فرصت ها و تهدیدات ……………………………………………………………..176

– تهدیدات عمده و نهایی دفاتر و واحد ها شهرک های صنعتی شهرستان فیروز کوه …………………………….180

4-6- اهداف بلند مدت (کلان) دفاتر و واحد ها شهرک ها ی صنعتی فیروز کوه کدام است ؟……………….181

4-7- بررسی عوامل داخلی ………………………………………………………………………………………………………..183

4-8- بررسی عوامل خارجی ………………………………………………………………………………………………………187

4-9- ماتریس عوامل داخلی و خارجی (IE ) ………………………………………………………………………………..189

4-10- بررسی ماتریس نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهدیدات (SWOT)…………………………………….191

4-11- بررسی ماتریس استراتژی اصلی ………………………………………………………………………………………..193

4-12- ماتریس برنامه ریزی استراتژی کمی (QSPM) …………………………………………………………………..194

فصل پنجم : بحث و تفسیر نتایج و پیشنهادات ………………………………………….199

5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………….200

5-2- خلاصه ……………………………………………………………………………………………………….200

5-3- نتایج تحقیق ……………………………………………………………………………………………………200

استراتژی های پیشنهادی ………………………………………………………………………………………..204

5-4- محدودیت های تحقیق …………………………………………………………………………………….206

5-5- پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………….206

5-5-1- پیشنهاد بر اساس تجارب نگارنده تحقیق به شهرک های شهرستان فیروز کوه ………………………….206

5-5-2- پیشنهاد به محقق بعدی ………………………………………………………………………………….207

منابع و ماخذ …………………………………………………………………………………………………..208

پیوست ها……………………………………………………………………………………………………… 212

مقدمه

تجربه بسیاری از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته نشان می دهد که بخش صنایع کوچک و متوسط به دلایل مختلف می تواند نقش محوری در توسعه اقتصادی و صنعتی داشته باشد. اول اینکه صنایع کوچک و متوسط از بسیج منابع مالی حمایت می کند و در نتیجه باعث ایجاد فرصت ها شغلی، ایجاد رفاه و بالاخره فقرزدایی می شود. دوم اینکه صنایع کوچک و متوسط به اقشار آسیب پذیر جامعه از قبیل جوانان و زنان که ظرفیت محدودی برای مشارکت در توسعه اقتصادی کشورشان دارند کمک می کند. سوم اینکه بخش صنایع کوچک و متوسط می تواند نقش مهمی درتحقق روند خصوصی سازی در کشور ایفا نماید زیرا آنها اغلب قابلیت جذب نیروی کار مازاد را دارند. چهارم اینکه توسعه صنایع کوچک و متوسط باعث ارتقاء مردم سالاری در جامعه می شود و جامعه مدنی باعث مشارکت کارآفرینان در نظام اقتصادی سیاسی و اجتماعی کشور می گردد. سرانجام بخش صنایع کوچک و متوسط ثابت نموده که منعطف و نوآور است و در بسیاری از بخش ها صنایع کوچک و متوسط امتیازات رقابتی قابل توجهی نسبت به صنایع بزرگ دارند و این امر آنها را قادر می سازد سریع تر و موثرتر به تحولات فزاینده جهانی پاسخ دهند ( unido , 2003 ) .

امروزه در کشورهای در حال توسعه، صنعتی شدن به مثابه حل کلیه مشکلات اقتصادی مطرح است به طوری که صاحبنظرات مسائل اقتصادی، آن را مترادف با توسعه یافتگی می دانند. کشورهای در حال توسعه امیدوارند که از طریق صنعتی شدن بر مشکلات عقب ماندگی فنی غلبه کرده و موجبات استفاده کامل از منابع طبیعی، مواد خام، سرمایه و نیروی انسانی را فراهم سازند.

پیشرفت های سریع کشورهای در حال توسعه نظییر کره جنوبی، تایوان، مالزی، هندوستان، ترکیه ، اندونزی و کشورهای صنعتی چون آلمان، ژاپن ، آمریکا و دیگر کشورهای پیشرفته گواه این مدعا است که صنایع کوچک در این کشورها به عنوان پایه های اساسی رشد و توسعه و دستیابی به صنایع مدرن بوده اند به طوری که طبق مطالعات سازمان جهانی کار 70 درصد از نوآوری ها و اخترعات صنعتی، توسط کار آفرینان به وجود آمده که در واحدهای کوچک مشغول به کار بوده اند (Debra D.Raiborn, 1982 , 1-5 ) .

بخش بنگاه های کوچک و متوسط ستون فقرات اقتصادهای توسعه یافته در سراسر جهان می باشد. در اتحادیه اروپا صنایع کوچک و متوسط نقش مهمی در رشد و توسعه و ایجاد کسب و کار جدید داشته است و نقش به سزائی در اشتغالزایی در سطح قابل قبول به ویژه برای کارگان و زنان فراهم کرده است با توجه به اینکه صنایع کوچک و متوسط به طور معمول بیشتر از صنایع بزرگ به تأمین کنندگان محلی وابسته هستند در نتیجه آنهابه طور غیر مشتقیم باعث ایجاد فرصت های شغلی می شوند (The European Commission, 2005 , 2-8 ) .

بررسی­های انجام شده در نظام های اقتصادی (توسعه یافته، در حال توسعه فدر حال گذار) نشان می­دهد که برای دستیابی به یک بخش صنایع کوچک و متوسط شکوفا و پایدار بایستی یک ساختار حقوقی مناسب برای صنایع کوچک و ایجاد یک ساختار حمایتی نهادینه مناسب شامل خدمات مشاوره کسب و کار، تأمین اطلاعات ، آموزش ، خدمات مالی و امثال آن باشد.