6-4-1-2- نتیجه گیری.. 17

5-1-2- عناصر و مؤلفه های درونی نظام فرهنگ… 18

2-2- پوشش: 23

1-2-2- مفهوم پوشش… 23

2-2-2- ریشه های پوشش… 24

3-2-2- عوامل مؤثر بر الگوی پوشش در جامعه. 27

4-2-2- پوشش و فرهنگ… 28

1-4-2-2- پوشش نماد فرهنگ… 29

2-4-2-2- پوشش و هویت و منزلت اجتماعی.. 30

5-2-2- پوشش در فرهنگ اسلامی.. 33

فصل سوم: دولت و فرهنگ… 38

مقدمه. 39

1-3- دولت و فرهنگ(سیاستگذاری در حوزه فرهنگ) 40

1-1-3- سیاستگذاری عمومی و توسعه فرهنگی.. 40

2-1-3- سیاستگذاری فرهنگی.. 44

3-1-3- رویکردهای نظری درباره سیاست پذیری فرهنگ… 49

1-3-1-3- دیدگاه فرهنگ آزاد. 49

2-3-1-3- دیدگاه کنترل فرهنگی.. 50

3-3-1-3- نقد و نتیجه. 52

4-1-3- ضرورت برنامه ریزی فرهنگی.. 56

5-1-3- دلایل دخالت و سیاستگذاری در فرهنگ… 58

1-5-1-3- وظیفه دولت اسلامی در مبارزه با هرج و مرج و فساد فرهنگی و زمینه سازی در جهت کمال جامعه: 60

2-5-1-3- ضرورت وجود مرکز واحد در مقابله با تهاجم فرهنگی: 60

3-5-1-3- ضرورت ملت سازی یا ایجاد هویت ملی: 61

4-5-1-3- ضرورت نظم دهی به تغییرات فرهنگی: 62

5-5-1-3- تضمین آزادی بیان، مشارکت و تمرکززدایی فرهنگی: 63

6-5-1-3- ضرورت آموزش فرهنگ: 63

7-5-1-3- تأثیر سیاستگذاری فرهنگی بر سایر زمینه ها: 63

8-5-1-3- افزایش رفاه و گسترش فعالیت های فرهنگی و تفریحی.. 64

6-1-3- سیاستگذاری و برنامه ریزی فرهنگی در ایران. 64

2-3- دولت و پوشش(سیاستگذاری در حوزه پوشش) 67

1-2-3- حق و حکم. 68

1-1-2-3- حق و ویژگی های آن. 68

2-1-2-3- حکم و ویژگی های آن. 69

3-1-2-3- حق یا حکم بودن حجاب.. 69

2-2-3- حجاب از منظر حقوق و حوزه عمومی و خصوصی.. 70

1-2-2-3- حوزه خصوصی.. 70

2-2-2-3- نسبت حکومت با حوزه خصوصی و شخصی.. 73

3-2-2-3- حجاب: خصوصی یا عمومی.. 74

4-2-2-3- تزاحم حقوق در مسئله حجاب.. 75

3-2-3- حجاب از منظر احکام اسلامی.. 77

1-3-2-3- توجیه فردی بودن حجاب.. 78

2-3-2-3- توجیه اجتماعی بودن حجاب.. 79

3-3-2-3- نسبت حکومت با احکام. 82

4-2-3- تعامل رویکرد کیفری با سیاست های غیرکیفری در حوزه پوشش… 84

فصل چهارم: سیاستگذاری پوشش در. 88

جمهوری اسلامی ایران. 88

مقدمه. 89

2-4- پوشش در قوانین و سیاست های پیش از انقلاب.. 89

1-2-4- پهلوی اول. 90

2-2-4- پهلوی دوم. 94

3-4- سیاستگذاری پوشش پس از پیروزی انقلاب اسلامی.. 96

1-3-4- دهه اول (سال های 57 تا 68) 96

1-1-3-4- بخشنامه ها و اطلاعیه های سازمان های قضایی و اجرایی.. 101

2-1-3-4- قوانین مجلس… 106

1-2-1-3-4- قانون بازسازی نیروی انسانی وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت.. 106

2-2-1-3-4- لایحه امر به معروف و نهی از منکر. 106

3-2-1-3-4- قوانین رسیدگی به تخلفات اداری(مصوب 1362، 1365، 1371، 1372) 107

4-2-1-3-4- ماده 102 قانون مجازات اسلامی.. 107

5-2-1-3-4- قانون مقررات انتظامی هیأت علمی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی كشور 108

6-2-1-3-4- قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و مجازات فروشندگان لباسهایی كه استفاده از آنها در ملاء عام خلاف شرع است و یا عفت عمومی را جریحه دار می كند. 108

3-1-3-4- مصوباتشورای عالی انقلاب فرهنگی.. 109

1-3-1-3-4- آیین نامه انضباطی دانشجویان دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی.. 109

2-3-1-3-4- آئین نامه حفظ حدود و آداب اسلامی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی 110

2-3-4- دهه دوم (سال های 1368 تا 1378) 110

1-2-3-4- چند بخشنامه های از قوه قضائیه. 111

2-2-3-4- دولت.. 112

1-2-2-3-4- آیین نامه اجرایی قانون رسیدگی به تخلفات و مجازات فروشندگان لباس هایی که استفاده از آنها در ملاء عام خلاف شرع است و یا عفت عمومی را جریحه دار می کند. 112

2-2-2-3-4- مصوبات کمیسیون سیاستگذاری در امور اجرایی مبارزه فرهنگی با مظاهر فساد 113

3-2-3-4- مصوبات مجلس… 117

1-3-2-3-4- قوانین رسیدگی به تخلفات اداری.. 117

2-3-2-3-4- كتاب پنجم قانون مجازات اسلامی.. 117

4-2-3-4- شورای عالی انقلاب فرهنگی.. 118

1-4-2-3-4- آیین نامه انضباطی دانشجویان جمهوری اسلامی.. 118

2-4-2-3-4- اصول، مبانی و روش های اجرایی گسترش فرهنگ عفاف.. 119

3-3-4- دهه سوم (سال های 78 تا 88) 121

1-3-3-4 دولت.. 121

پایان نامه

1-1-3-3-4- آیین نامه اجرایی مدارس… 121

2-3-3-4- مجلس… 121

1-2-3-3-4- قانون ساماندهی مد و لباس… 121

3-3-3-4- شورای عالی انقلاب فرهنگی.. 122

1-3-3-3-4- سیاست های مقابله با تهاجم فرهنگی.. 122

2-3-3-3-4- سیاست های فرهنگی تبلیغی روز زن. 123

3-3-3-3-4- سیاست های فعالیت های بین المللی زنان. 124

4-3-3-3-4- منشور حقوق و مسئولیت های زنان در جمهوری اسلامی ایران. 124

5-3-3-3-4- شاخص های ارزیابی آموزش عالی.. 125

6-3-3-3-4- راهبردها و راهکارهای گسترش فرهنگ عفاف.. 125

7-3-3-3-4- سیاست های ارتقاء مشارکت زنان در آموزش عالی.. 126

8-3-3-3-4- راهکارهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب.. 126

4-3-4- سیاستگذاری پوشش درصدا و سیماووزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.. 127

1-4-3-4- راهبردها و اهداف کلان. 127

2-4-3-4- سیاست ها و راهکارها 133

3-4-3-4- وظایف… 135

1-3-4-3-4- صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. 136

2-3-4-3-4- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.. 140

4-4-3-4- اقدامات و عملکردها 142

1-4-4-3-4- صدا و سیما 142

1-1-4-4-3-4- اقدامات سال 1385. 142

2-1-4-4-3-4- اقدامات سال 1386. 146

2-4-4-3-4- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.. 152

1-2-4-4-3-4- اقدامات سال 1385. 152

2-2-4-4-3-4- اقدامات سال 1386. 163

فصل پنجم: نتیجه گیری.. 172

پیوست ها 204

منابع: 257

فصل اول: کلیات

1-1- مسئله تحقیق

لباس و پوشش یكی از شئون انسانی و زیرمجموعه های فرهنگ است که به خصوصیات متفاوت فردی و اجتماعی انسان مربوط می شود. لباس پرچم وجود آدمی است كه از اعتقادات و فرهنگ و آداب و رسوم وی سخن می گوید. پیدایش لباس منشأهای گوناگونی دارد، منشأ روانی، امنیتی، اجتماعی، اخلاقی و دینی. مفسرین در تفسیر آیه 26 سوره اعراف (7) لباس را از جمله نعمات الهی به بشر دانسته اند. (حسینی شاه عبدالعظیمی، 1363: ج 4، 29 و قرائتی، 1383: ج 4، 44 و مکارم شیرازی، 1374: ج 6، 133)

لباس به عنوان یک پدیده فرهنگی قدمتی به اندازه زندگی بشر داشته و در سراسر زندگی انسان و تا هنگام مرگ همراه اوست. پوشاک به مثابه همراه همیشگی انسان دارای اهمیت فراوانی است که تأثیرات و کارکردهای مختلفی چون فرهنگی، مذهبی-آیینی، سیاسی، اقتصادی، نشانه شناسی و ارتباطی، زیبایی شناسی، مردم شناسی، روانی، اقلیمی و…. دارد و می توان آن را از دیدگاه های مختلفی از قبیل روان شناسی، اخلاق، اقتصاد، جامعه شناسی، مذهب، قانون، تاریخ و جغرافیا بررسی کرد.

کارکردهای گوناگون لباس سبب ظهور مسائل مختلف در حوزه اجتماع مانند مسائل اخلاقی-اجتماعی(عفاف و حجاب، فساد اخلاقی و ناهنجاری های اجتماعی و طرح مسئله امنیت اخلاقی-اجتماعی)، فرهنگی(مد و مدگرایی، تهاجم فرهنگی و غرب گرایی و غرب زدگی در پوشش، هویت ملی و طرح مسئله لباس ملی) و اقتصادی(سلطه اقتصادی و تبدیل شدن کشورها و جوامع به بازار مصرف تولیدات کشورهای بیگانه و آسیب به تولیدات داخلی) شده است. بر این اساس پوشش یکی از نمادهای فرهنگی و از ارزش های خاص هر جامعه و فرهنگ و به خصوص فرهنگ اسلامی-ایرانی ما به شمار می رود که در طی چند دهه عمر انقلاب همواره با مسائل فرهنگی و اجتماعی دیگری گره خورده و مورد سؤال واقع شده است.

از سوی دیگر توجه به نقش حکومت در زمینه فرهنگ سازی در این زمینه انکارناپذیر بوده و در نگاهی عمیق تر، ضروری و اساسی است. در سده ی اخیر موضوع پوشش همواره مورد توجه جوامع اسلامی، اندیشمندان و رهبران فرهنگی و دولت ها بوده است. در جمهوری اسلامی ایران نیز حجاب و عفاف در طول چند دهه ی اخیر همواره یکی از معضل های مهم فرهنگی و اجتماعی جامعه بوده و مورد توجه صاحبنظران، کارشناسان و مسئولان دستگاه های فرهنگی جامعه قرار گرفته است. در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی طرح ها و برنامه های مختلفی از سوی نهادها و سازمان های مختلف در جهت گسترش و نهادینه سازی فرهنگ عفاف و حجاب در جامعه، تدوین و تصویب شده است.

حال با توجه به اهمیت و ضرورت پوشش به عنوان یکی از مهم ترین مسائل فرهنگی جوامع و به خصوص جامعه ایران از یک سو و نقش بی بدیل و غیرقابل انکار حکومت ها در این زمینه، بجاست که سیاست های دولت در این زمینه را مورد سؤال قرار دهیم و بپرسیم حکومت در قبال این مسئله مهم فرهنگی چه اقداماتی انجام داده و سیر تحول سیاستگذاری و مداخله دولت در حوزه پوشش افراد جامعه پس از انقلاب اسلامی ایران تا کنون به چه صورت بوده است.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...