1-6-2)ترکیبات.. 17

1-6-3)کاربرد آن درطب سنتی.. 18

1-7)اهداف و ضرورت انجام این طرح تحقیقاتی.. 18

1-7-1)فرضیه تحقیق. 18

1-7-2)سوالات تحقیق. 18

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق

فصل سوم : روش اجرای تحقیق

3-1) دستگاه ها وابزارهای مورد نیاز: 23

3 –2(مواد مورد نیاز. 25

3-3)روش انجام کار. 26

3-3-1)جانور مورد آزمایش… 26

3-3-2)شرایط نگهداری حیوانات.. 26

3-3-3)شرایط آماده سازی حیوان جهت آزمایش… 27

3-4)نحوه آماده کردن گیاه وگاواژ آن به موشها 27

3-4-1)خشك كردن. 27

3-4-2)روش سوکسله. 28

3-5)مراحل تشریح.. 28

3-6)مراحل آماده سازی بافتی.. 28

3-6-1)روش رنگ امیزی با هماتوکسیلین –ائوزین )مایر( 29

3-6-2)روش رنگ آمیزی گرم. 30

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها )یافته ها(

تحلیل آماری نتایج و ترسیم هیستوگرام ها 32

4-1)نتایج.. 32

4-1-1)نتایج حاصل از بررسی اسپرماتوگونی نوع A1. 32

4-1-2)نتایج حاصل از بررسی اسپرماتوگونی نوعB. 33

4-1-3) نتایج حاصل از بررسی اسپرماتوسیت اولیه. 33

4-1-4) نتایج حاصل از بررسی اسپرماتید. 33

3-1-5)نتایج حاصل از بررسی سلول های سرتولی.. 34

4-1-6)نتایج حاصل از بررسی رگ خونی.. 37

4-1-7) نتایج حاصل از بررسی سلول های لیدیگ… 37

4-1-8) نتایج حاصل از بررسی تعداد لوله های سمینی فر. 39

4-1-9) نتایج حاصل از بررسی ضخامت لوله های سمینی فر. 39

4-1-10) نتایج حاصل از بررسی وزن بیضه. 41

4-1-11) نتایج حاصل از بررسی حجم بیضه. 41

4-1-12) نتایج حاصل از بررسی ضخامت لایه تونیکا آلبوژینا 41

فصل پنجم: بحث ونتیجه گیری و پیشنهادات

5-1)بحث.. 46

5-2)نتیجه گیری نهایی.. 51

5-3)پیشنهادات: 53

منابع. 54

فهرست منابع فارسی.. 55

فهرست منابع غیر فارسی.. 57

فهرست جداول

عنوان صفحه

نتایج تحلیل آماریتعداد اسپرماتوگونی A1 در گروههای کنترل, تجربی1 , تجربی2. 34

نتایج تحلیل آماری تعداد اسپرماتوگونی B در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2 34

نتایج تحلیل آماری تعداد اسپرماتوسیت اولیه در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2. 34

نتایج تحلیل آماری تعداد اسپرماتید در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2. 34

نتایج تحلیل آماری تعداد سلول های سرتولی در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2. 35

نتایج تحلیل آماری تعداد رگ خونی در گروههای کنترل , تجربی1 ، تجربی2 ( 37

نتایج تحلیل آماری تعداد سلول های لیدیگ در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2. 37

) مقایسه ی تعداد سلول های لیدیگ در گروههای کنترل , تجربی1 , تجربی2. 38

نتایج تحلیل آماری تعداد توبول های بیضه ای در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2 ( 39

نتایج تحلیل آماری ضخامت لوله های سمینی فر در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2 ( 39

نتایج تحلیل آماری وزن بیضه در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2 ( 41

نتایج تحلیل آماری حجم بیضه در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2 ( 41

نتایج تحلیل آماری ضخامت تونیكاآلبو‍ینا در گروههای کنترل ، تجربی1 ، تجربی2 ( 41

 

 

 

 

فهرست نمودارها

عنوان صفحه

) مقایسه ی تعداد اسپرماتوگونیB در گروههای کنترل , تجربی1 , تجربی2. 35

) مقایسه ی تعداد اسپرماتوسیت اولیه در گروههای کنترل , تجربی1 , تجربی2. 36

) مقایسه ی تعداد اسپرماتید در گروههای کنترل تجربی1 , تجربی2. 36

) مقایسه ی تعداد سلول های سرتولی در گروههای کنترل , تجربی1 , تجربی2. 37

) مقایسه ی تعداد رگ خونی در گروههای کنترل و , تجربی1 , تجربی2 38

) مقایسه ی تعداد توبول های بیضه ای در گروههای کنترل و , تجربی1 , تجربی2. 40

) مقایسه ی ضخامت توبول های بیضه ای در گروههای کنترل و , تجربی1 , تجربی2. 40

) مقایسه ی وزن بیضه در گروههای کنترل و , تجربی1 , تجربی2. 42

) مقایسه ی حجم بیضه در گروههای کنترل و , تجربی1 , تجربی2. 42

) مقایسه ی ضخامت لایه تونیکا آلبوژینا در گروههای کنترل و , تجربی1 , تجربی2. 43

فهرست شكل ها

عنوان صفحه

شکل1)گیاه پنیرک.. 17

تصویر 2)فتومیکروگراف مقطع بیضه ‘روه کنترل1)اسپرماتوگونی A، 2)اسپرماتوگونی B،3)اسپرماتوسیت اولیه،4)اسپرماتید،5)سرتولی،6)لیدیگ،7)تونیکاآلبوژینا(بزرگنمایی400) 43

2-2- سلامت روان 11

2-2-1 روان شناسی سلامت 11

2-2-2 مکتب تحلیل بیوانرژتیکی 12

2-2-3 مسایل اخلاقی در معنویت وسلامت روان 12

2-2-4 ضوابط اخلاقی انجمن روان شناسی امریکا 12

2-2-5 معنویت و سلامت روان 13

2-2-6 بخشایش و نادیده گرفتن خشم 13

2-2-7 خصوصیات افراد دارای سلامت روان 13

2-2-8 خود بیمار انگاری 14

2-2-9 اختلال وسواسی- اجباری( (ocd 14

2-2-10 حساسیت بین فردی 15

2-2-11 افسردگی 15

2-2-12 اضطراب 16

2-2-13 خصومت 17

2-2-14 فوبیا 17

2-2-15 پارانویا 18

2-2-16 روان پریشی 18

2-3- پرخاشگری 18

2-3-1 تعریف پرخاشگری 18

2-3-2 انواع پرخاشگری 19

2-3-3 تظاهرات پرخاشگری از کودکی تا اوایل بزرگسالی 20

2-3-4 در طول دومین وسومین سال ها عمر، نشانه های رفتاری 20

2-3-5 نوجوانی و اوایل بزرگسالی 21

2-3-6 عوامل موثر بر پرخاشگری 22

2-3-7 خانواده به منزله مرکز آموزش پرخاشگری 22

2-3-8 تقلید پرخاشگری 23

2-3-9 تقویت پرخاشگری 23

2-3-10 تماشای خشونت در تلویزون 24

2-3-11 نقص در مهارت های شناختی 25

2-3-12 کنترل پرخاشگری 26

2-3-13 آموزش استراتژی های موثر بر کاهش تعارض به کودکان 26

2-3-14 تشویق وترغیب رفتارهای مخالف 26

2-3-15 آگاهی فزاینده از تاثیرات زیان آورپرخاشگری 27

2-3-16 سازمان بندی مجدد محیط ها 27

2-3-17 برون ریزی عواطف از طریق هنر 27

2-3-18 شیوه های رفع خشم 27

2-3-19 شیوه های مو اجه با انسان خشمگین 28

2-4- نقاشی و نقاشی درمانی 28

2-4-1 نخستین مراحل نقّاشی کودکان خط خطی کردن 28

2-4-2 مراحل تکامل خط خطی کردن 29

2-4-3 از هیجده ماهگی تا دو سال و نیمگی 29

2-4-4 توصیف نقاشی توسط پیاژه 30

2-4-5 تفسیرهای فرافکنانه نقاشی کودکان 31

2-4-6 توصیف نقاشی توسط پیاژه 31

2-4-7 هیجده ماهگی تا دوسال و نیمگی 31

2-4-8 از دو سال و نیمگی تا پنج سالگی 32

2-4-9 پنج تا هشت سالگی 32

2-4-10 هشت سالگی تا نوجوانی 33

2-4-11 شاخص های هیجانی در مورد نقاشی کودکان 33

2-4-12 انتخاب موضوع نقاشی بین پسرها و دخترها 33

2-4-13 اضافه نمودن شخصیت های دیگر 34

2-4-14 کمبود محبت 34

2-4-15 نقاشی در مقام بازی 34

2-4-16 حسادت 35

2-4-17 بی ارزش کردن اشخاص 35

2-4-18 کودک و میمون 35

2-4-19 فاصله بین اشخاص 36

2-4-20 برجسته نمودن اشخاص 36

2-4-21 رنگ و تخیلات 36

2-4-22 تعیین هویت 37

2-4-23 تکامل چهره نگاری 37

2-4-24 ارتباط بین اندازه اشیاء و محل قرار گرفتن آنها 37

2-4-25 نقاشی و زندگی عاطفی کوک 38

2-4-26 جهت نقاشی 38

2-4-27 فضا 38

2-4-28 معانی رمزی حیوانات 39

2-4-29 معانی رمزی آب 39

2-4-30 معانی رمزی رنگین کمان 40

2-4-31 معانی رمزی کوه ها 40

2-4-32 معانی رمزی هواپیما 40

2-4-33 معانی رمزی راه 40

2-4-34 معانی رمزی خانه 40

2-5- پیشینه تحقیق 41

2-5-1 پیشینه هنر و نقاشی درمانی 41

2-6- موسیقی و نقاشی 48

2-6-1 ریتم یا آهنگ ترسیم 49

2-7- نظریه های مختلف در مورد سلامت روان 49

2-7-1 نظریه فروید 49

2-7-2 نظریه موری 50

2-7-3 نظریه آدلر 50

2-7-4 نظریه مزلو 51

2-7-5 نظریه فروم 51

2-7-6 نظریه روان تحلیل گری 52

2-7-7 نظریه رفتار شناسی فطری 52

2-7-8 نظریه سائق (فرضیه ناکامی –پرخاشگری) 52

2-7-9 نظریه یادگیری اجتماعی 53

2-7-10 نظریه هنرمندانه 54

2-7-11 نظریه بالینی- فرافکن 54

2-7-12 نظریه تکاملی 55

2-7-13 نظری بالینی- فرافکنانه 56

 

فصل سوم:روش شناسی پژوهش

3-1- پیش درآمد 58

3-2- طرح تحقیق 58

3-3- جامعه آماری 59

3-4- حجم نمونه مورد مطالعه 59

3-5- روش نمونه گیری و تعداد نمونه 60

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- نتایج تجزیه و تحلیل 62

فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری

5-1- بحث و تحلیل نتایج 73

5-2- محدودیت ها 74

5-3- پیشنهادهای تحقیق 75

5-3-1 پیشنهادهای پژوهشی 75

5-3-2 پیشنهادهای كاربردی 75

منابع و مآخذ 76

فهرست منابع فارسی 76

فهرست منابع انگلیسی 79

پیوست 81

چکیده انگلیسی 88

فهرست جداول

عنوان شماره صفحه

جدول 3-1: تعداد دانش آموزان گروه كنترل و گروه آزمایش 60

جدول 4-1: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره افسردگی دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 62

جدول 4-2: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس افسردگی 62

جدول 4-3: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره خود بیمارانگاری دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 63

جدول 4-4: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس خودبیمارانگاری 63

جدول 4-5: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره روان پریشی دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 64

جدول 4-6: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس روان پریشی 64

جدول 4-7: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره اضطراب دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 65

جدول 4-8: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس اضطراب 65

جدول 4-9: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره وسواس دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 66

جدول 4-10: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس وسواس 66

جدول 4-11: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره حساسیت بین فردی دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 67

جدول 4-12: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس حساسیت بین فردی 67

جدول 4-13: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره فوبی دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 68

جدول 4-14: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس فوبی 68

جدول 4-15: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره خصومت دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 69

جدول 4-16: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس خصومت 69

جدول 4-17: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره پارانوئید دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 70

جدول 4-18: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس پارانوئید 70

جدول 4-19: شاخص های آمار توصیفی پیش آزمون و پس آزمون نمره سلامت روانی دانش آموزان در دو گروه آزمایش و کنترل 71

جدول 4-20: نتایج تجزیه و تحلیل آزمون جهت مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با گروه کنترل در خرده مقیاس سلامت روانی 71

 

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر نقّاشی درمانی بر سلامت روان دانش آموزان پسر مدارس ابتدایی شهرستان گچساران بود. متغیرهای پژوهش حاضر سلامت روانی با ابعاد (اضطراب، خصومت، جسمانی كردن، حساسیت بین فردی، وسواس، فوبیا، پارافوبیا، روان پریشی) بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل كلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان گچساران بود كه در سال تحصیلی 93-92 مشغول تحصیل بودند. حجم نمونه پژوهش حاضر به تعداد 50 نفر بود كه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی است. متغیر مستقل نقاشی درمانی است و متغیر وابسته سلامت روانی می باشد ابزار اندازه گیری پژوهش حاضر فهرست تجدیدنظر شده علائم روانشناختی (-R90 SCL) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری t برای گروه های مستقل استفاده شد. نتایج حاصل نشان داده كه بین سلامت روانی (در همه زیر مقیاس ها) دانش آموزانی كه به آنها آموزش نقاشی درمانی داده شده بود نسبت به دانش آموزانی كه این آموزش را دریافت نكرده بودند تفاوت معناداری وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت كه دانش آموزانی كه به آنها آموزش نقاشی درمانی داده شده بود نسبت به آنها كه این آموزش را دریافت نكرده بودند سلامت روانی بالاتری داشتند.

کلمات کلیدی: مدرسه ابتدایی، سلامت روان، نقاشی درمانی

مقدمه

نقّاشی کودک نوعی بازی است: در تمام دوره کودکی و تا مرزهای نوجوانی، اکثر کودکان منظماً به مجموعه­ای از فعالیّت­های ترسیمی می پردازند و بدین ترتیب روابط متکثّری با واقعیبت ها برقرار می­سازند کودکان با استفاده از شیوهای مختلف، تصور خود را از جهان به نوعی ترسیم می­کنند. با این فعالیّت همانند دیگر فعالیّت­های لهوی، لذّت، اکتشاف و تجربه آنچه ممکن است همراهند. نقّاشی، بازی، طنز و هنر به یک خانواده رفتاری تعلّق دارند و به این دلیل به منزله انعکاس مجموعه ساخت هایی هستند که کودک در دسترس خود دارند امّا در هر حال این فعالیّت­ها در چهار راه جهان برونی (واقعیّت برونی) و جهان درونی (واقعیّت درونی) قراردارند و زمینه را برای بیان تعارض ها یا تضادها بین این دو دسته واقعیّت فراهم می سازند (دادستان 1387، 13).

2-9. پژوهش­های انجام شده در داخل و خارج از کشور…………………. 53

2-10. جمع بندی……………………………… 63

فصل سوم: روش پژوهش………………………………… 66

3-1. مقدمه……………………………. 67

۳-۲.جامعه آماری……………………………… 67

3-۳. نمونه آماری و روش نمونه ­گیری……………………………… 67

۳-۴.نوع و روش پژوهش……………………………….. 67

3-5. ابزارهای اندازه ­گیری…………………………… 67

۳-6. پایایی پرسشنامه ­ها ………………………….71

3-7. روش­جمع­آوری اطلاعات…………………………….. 73

۳-8. روش تجزیه و تحلیل داده ­ها…………………………. 73

فصل چهارم: یافته های پژوهش………………………………. 76

4-1. مقدمه………………………….. 77

۴-۲. مفروضه نرمال بودن…………………………. 78

4-3. مفروضه­ی خطی بودن تفکر انتقادی و سلامت اجتماعی…………….. 78

۴-4. مفروضه­ی خطی بودن سبک­های هویت و سلامت اجتماعی…………….81

4-5. مفروضه­ی خطی بودن سبک­های هویت وتفکر انتقادی………………… 84

۴-6. بررسی فرضیه­ ها ………………………….87

4-7. یافته­ های فرضیه اول پژوهش……………………………… 87

۴-8. یافته ­های فرضیه دوم پژوهش……………………………… 110

4-9. یافته ­های فرضیه سوم پژوهش……………………………… 134

فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهاد ها………………………….. 160

5-1. مقدمه………………………….. 161

۵-۲.نتایج یافته ­های فرضیه اول…………………………… 161

۵-۳. نتایج یافته ­های فرضیه دوم………………………….. 165

۵-5. محدویت پژوهش……………………………… 167

۵-6. پیشنهادهای پژوهش……………………………… 167

منابع……………………………. 169

پیوست ها………………………….. 177

پیوست 1.پرسش­نامه های پژوهش……………………………… 178

چکیده:

تفکر انتقادی، تفکری هدفمند، خودگردان، منطقی، استدلالی، مسئولانه، باهدف شناخت است که بستری از ارزیابی، تفسیر،تحلیل و توضیح؛ شواهد، مدارک، چهارچوب­ها….را جهت قضاوت­گری برای اتخاذ تصمیم صحیح فراهم می­کند. هدف پژوهش حاضر شناسایی نقش واسطه­ای گرایش به تفکر انتقادی بین سبک­های هویت و سلامت اجتماعی است. در همین راستا مدلی ارائه گردید که در آن سبک­های هویت به عنوان متغیر برون زاد(مستقل)، تفکر انتقادی به عنوان متغیر واسطه ای، و سلامت اجتماعی به عنوان متغیر درون زاد(وابسته) درنظر گرفته شدند. مشارکت کنندگان این پژوهش، 350 نفر از دانشجویان دانشگاه خوارزمی تهران بودند که توسط پرسش­نامه­ی تفکر انتقادی ریکتس، و پرسش­نامه سبک­های هویت (ISI 6G ) و پرسش­نامه­ی سلامت اجتماعی کیینز مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای بررسی اثر مستقیم و غیرمستقیم سبک­های پردازش هویت بر سلامت اجتماعی از روش رگرسیون سلسه مراتبی، و از نرم­افزار SPSS جهت تجزیه و تحلیل استفاده شد. برای تعیین پایایی پرسش نامه ها ازتتای ترتیبی و جهت احراز روایی مقیاس ها از تحلیل عوامل استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که سبک هویت اطلاعاتی و هنجاری با هر یک از مولفه­های سلامت اجتماعی رابطه­مستقیم و مثبت را دارا بودند و این نسبت در افراد دارای سبک هویت اطلاعاتی بیشتر بود ضمن اینکه رابطه­ی سبک هویت سردرگم/اجتنابی با هر یک از متغیرهای پژوهش منفی بود. در خصوص نقش گرایش به تفکر انتقادی، در افرادی که در برخورد با مسائل از شیوه­ی هویت اطلاعاتی استفاده می­کنند به طور مستقیم وغیرمستقیم (با واسطه­گر بودن تفکر انتقادی) قادر به پیش­بینی مولفه­های سلامت اجتماعی هستند. در کل نتایج یافته­ها مبین آن بود که افرادی با هویتی اطلاعاتی نسبت به افردی که از دو سبک دیگر استفاده می­کنند سلامت اجتماعی بیشتری را دارا هستند و افرادی با سبک هویتی سردرگم/اجتنابی به دلیل پایین بودن میزان استفاده از تفکر و ارزیابی اطلاعات، نسبت به دو سبک دیگر از نمره سلامت اجتماعی پایین­تری برخوردار بودند. با توجه به این نتایج، پیشنهاد می­گردد آموزش تفکر انتقادی با توجه به تنوعات دستاوردهای فرهنگی و علمی، آموزش مهارت­ها و به کارگیری تفکر انتقادی جزء لاینفک برنامه ­های آموزشی و تربیتی باشد و بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

فصل نخست: کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

از مباحث مهم در دوره­ی نوجوانی شکل گیری هویت است. رسیدن به یک هویت منسجم پیش نیاز رشد بهینه­ی فرد در تمام دوران زندگی است و نرسیدن به چنین هویتی می تواند زمینه ساز آسیب های روانی – اجتماعی بسیار باشد. هویت زمینه سازِ اساس شخصیت در بزرگسالی را نشان می‎دهد. در صورتی که پایه­ی آن قوی باشد یک هویت فردی محکم حاصل می شود در غیر این صورت نتیجه آن چیزی است که اریکسون آن را هویت گم گشته می نامد وی شکل­گیری هویت را برای آماده کردن نوجوان به عنوان فردی آماده انجام تکلیف در بزرگسالی، لازم می داند (برک، ترجمه ی سید محمدی، 1382). ناکامی در دستیابی به هویت، به عدم صمیمیت یا فاصله­گذاری منجر می شود. فاصله گذاری، به آمادگی برای فاصله گرفتن از مردم و موقعیت­هایی که ممکن است هویت فرد را نقض کند، اطلاق می­شود. بنابراین حل موفقیت­آمیز مباحث هویت نه تنها برای سلامت فرد مهم است بلکه برای روابط نیز دارای اهمیت است (شوارتز، 2001).

محققان بسیاری سعی بر آن داشته اند تا به بررسی دقیق سازه هویت و پیامد آن بر زندگی فرد بپردازند. از جمله­ی این محققان اریکسون است. مفهوم هویت برای اولین بار از مکتب روانکاوی و از سوی اریکسون (1965) مطرح شد وی شکل گیری هویت را تکلیف اساسی دور­ی نوجوانی می داند. اریکسون اولین فردی بود که چارچوبی برای فهم فرایند شکل گیری هویت ارائه داد. اریکسون شکل گیری هویت فردی را نشانه­ای از سازگاری و تعادل در این دوره یاد می کند. چنان چه هویت نوجوان در طی زمان و تجربیات حاصل از برخورد اجتماعی درست شکل گیرد سلامت روانی نوجوان تضمین می شود (اریکسون، 1968).

مارسیا(1966) نیز بر اساس نظریه­ی اریکسون در این رابطه به ارائه پایگاه های هویت با توجه به دو بعد کاوشگری و تعهد در نوجوانان پرداخته است. وی بر اساس نظریه­ی اریکسون، 2 مفهوم اساسی” اکتساب و تعهد ” را برای رشد هویت مطرح می کند و چهار وضعیت هویت را مطرح می­کند که عبارتند از:

1- هویت موفق 2- هویت سردرگم 3- هویت دیررس 4- هویت زودرس.

مارسیا اگرچه مفهوم هویت را وسیع کرد اما محدود و ایستا بودن، انتقادی بود که به وضعیت پایگاه های هویت مطرح شد زیرا زیربنای رشد یا تحول هویت را که که درک و فهم فرایندهای پویای روانی – اجتماعی است محدود می کند. از این رو نظریه­پردازان جدید به جای بررسی پیامدهای شکل گیری هویت و پایگاه های هویتی به بررسی فرایندهای زیربنایی شکل گیری هویت پرداخته­اند از جمله برزونسکی را می توان نام برد. برزونسکی (1990) بر اساس فرایندهای شناختی – اجتماعی وضعیت های هویت مارسیا را در چگونگی شکل گیری، حفظ و تطابق هویت در نوجوانان پرداخت و برای اولین بار از سبک هویت نام برد و سه سبک، 1- سبک اطلاعاتی 2- سبک هنجاری 3- سبک سردرگم/ اجتنابی را معرفی می کند (برزنسکی و فراری، 1996).

نتایج کارکرد این محققان و دیگر پژوهشگران در این زمینه نشان داده است که اگر فرد بر مبنای درستی به هویت برسد هم در زمینه های مختلف فردی چون تحصیل، کار، ازدواج،انتخاب دوست، و… هم در زمینه­های اجتماعی از جمله روابط اجتماعی، مواجه با ارزش ها وعقاید مختلف، سلامت اجتماعی، و…..تاثیر آن انکارناپذیر است زیرا بر اساس هویت است که فرد می­داند در هر موقعیتی، چه موضع­ای بگیرد و چه تصمیمی اتخاذ کند. از طرفی برای رسیدن به یک هویت یافتگی موفق راه­های بسیاری ارائه شده است که یکی از موثرترین این راه­ها برا دست یابی به هویت موفق و تثبیت شده، بهره گیری از تفکر بویژه گرایش به تفکر انتقادی است.

به طور خلاصه، همان گونه که اشاره شد از جمله عواملی که از شکل­گیری هویت تاثیر می­پذیرد و در برون دادهای رفتاری فرد، در ارتباط با دیگران مطرح می شود متغیر سلامت اجتماعی است. ازطرفی از عواملی که می­تواند شدت این رابطه را تحت تاثیر قرار ­دهد متغیر گرایش به تفکر انتقادی است. البته میزان این شدت رابطه به نقش این متغیر به عنوان نقش واسطه­ای یا تعدیل­گر متفاوت خواهد بود. به طور کلی هدف اصلی این پژوهش نیز بررسی نقش گرایش به به تفکر انتقادی در ارتباط با سبک­های هویت و سلامت اجتماعی است.

2-1- بیان مسئله

برخی از روانشناسان معتقدند انسان در دوره­ی نوجوانی از نظر روانی تولدی دوباره می یابد و در عین حال بحرانی ترین زمان برای سازگاری و شکل گیری شخصیت است. زیرا فرد با یک سری از تغییرات ناگهانی مواجه می شود باورها و انتظارات وی تغییر یافته، دنیای آشنای کودکی را پشت سر گذاشته و خود را با دنیای جدید و پیچیده رو به رو می بیند. کسب هویت، پاسخ نوجوان برای درک خود است که در حین داشتن چیزهای مشترک با دیگران، از آن­ها متمایز و جدا می­شود. با تشکیل هویت، زندگی فرد هدفی معنادار پیدا می کند ( برزونسكی ،1992؛ به نقل فارسی نژاد و همکاران ، 1386 ).

با این­که اوج هویت یابی مختص دوره­ی نوجوانی است اما با استناد به نظریات جدید در این راستا، دستیابی به هویت معمولا در دهه ی سوم زندگی فرد رخ می دهد. لطف آبادی (1384) علت طولانی شدن دوران نوجوانی را، پیچیدگی های زندگی در جوامع امروزی، طولانی شدن تحصیلات، و مشکلات استقلال اقتصادی و به دنبال آن دیرتر جدا شدن از والدین و تشکیل زندگی مستقل، بیان می کند. رسیدن به این استقلال در بسیار از موارد در سن 20 -25 سالگی می­رسد.

در این دوره جوانان تلاش می کنند تا به خودمختاری و استقلال بیشتری دست یابند تا بتوانند نقش های بزرگسالی را بپذیرند، روابط دوستانه و صمیمانه جدیدی تشکیل دهد و حس هویت خود را تحکیم یا بازسازماندهی کند (بروکس و دوبویس، 1995).

از عواملی که از شکل­گیری هویت تاثیر می­پذیرد و در برون دادهای رفتاری فرد ، در ارتباط با دیگران مطرح می شود متغیر سلامت اجتماعی است. به طوری که انتظار می رود افرادی که در دست­یابی به هویت موفق بوده­اند ارزیابی هایی مثبت در رفتارها و بازخوردهای خود دارا هستند و به طور کلی از سلامت اجتماعی بالاتری بهره مند هستند.

گنجی (1385)، شکل گیری و رشد هویت را از طریق روابط و معاشرت با دیگران و در بطن اجتماع می داند در این بین آن­چه بیشترین اهمیت را دارد سلامت روانی، ذهنی و اجتماعی است. بنابراین در کسب هویت هم خود فرد، هم عوامل دیگری از جمله محیط و اجتماع، اعضای خانواده، همکاران، همسایگان و به طور کلی اجتماع نیز تاثیر خواهد گذاشت و فرد در صورتی از سلامت اجتماعی بهنجار برخوردار خواهد بود که بتواند با محیط خود سازگار شود چنین فردی می تواند تغیرات فردی و اجتماعی را یکپارچه کند و به خویشتن پنداری مثبتی دست یابد و هویت خود را شکل دهد، اگر نتواند به چنین هویتی دست یابد با هویتی سردرگم و به عبارتی با بی هویتی مواجه خواهد شد که پیامد چنین هویتی تزلزل در اعمال و رفتار، و به خطر افتادن سلامت اجتماعی فرد است

سازمان بهداشت جهانی(who ) سلامت اجتماعی را به عنوان یکی از عوامل بهداشت روان برمی شمرد. در تعریف سلامت اجتماعی، تاکید به ارزیابی شخصی فرد از نحوه­ی عملکردش در اجتماع و نگرش وی نسبت به افراد و گروهای اجتماعی است (کیس ،2002).

« سلامت اجتماعی ظرفیت کامل زندگی کردن به شیوه ای است که مارا قادر به درک ظرفیت های طبیعی خود می کند و به جای جدا کردن ما از سایر انسان هایی که دنیای ما را می سازند، نوعی وحدت بین ما ودیگران به وجود می آورند. سلامت اجتماعی نقش محافظت کننده ای در مقابل با فشارهای روانی دارد که از فرد در مقابل وقایع فشارآور زندگی اجتماعی حمایت می کند» ( صبوری، 1390، 19و20).

تحقیقات زیادی نشان دادند آن­چه در تقویت عملکرد و سلامت روانی – اجتماعی فرد نقش مهمی ایفا می کند تعهدات ثابت شخص است به طوری که افرادی که تعهد کمتری دارند یعنی یک دیدگاه ثابت و روشن در مورد خود و دنیایی که در آن زندگی می کنند ندارند، امکان دارد اجتماع را به صورت یک مجموعه پر از هرج و مرج، تصادفی و بدون هیچ قابلیت پیش­بینی که نمی توان مدیریت کرد بپندارند یعنی از سلامت اجتماعی پایینی برخوردار هستند (برزونسکی، 2003).

از طرفی تشکیل هویت در دوران نوجوانی دارای دو وجه متضاد است یکی انطباق با خود یا “خود اثبات گرا” و دیگری انطباق با محیط ویا “خود فزاینده” است زمانی که بین این دو جنبه متفاوت از خود، عدم تعادل رخ دهد تعادل روانی و سلامت فرد را به خطر می کشاند. تغییر در عملکرد شخصی و اجتماعی به عنوان منبع پردازش از اطلاعات باعث ایجاد این عدم تعادل می شود. انطباق موثر با محیط به معنی سازگاری با مجموعه­ای از نظام های بیرونی مثل دوستان، همسالان، نقش های تجویز شده از سوی گروه های اجتماعی و نظام های آموزشی است. که پیش نیاز سلامت اجتماعی فرد را تأمین می کند(کیس ،1998 ؛ به نقل فارسی نژاد و همکاران ، 1386).

بنابراین تا این جا این مطلب قابل برداشت است که، طی شدن فرآیند هویت یابی موفق، به فرد در زمینه­های تصمیم گیری و موضع گیری کمک می­کند و وی را از تشویش، اضطراب و بحران روانی رها می­سازد و به تبع آن سلامت اجتماعی فرد را قابل پیش بینی می­کند. در این راستا نیز پژوهش هایی انجام گرفته و راهکارهایی در جهت کمک به طی شدن موفق مسیر هویت و از آن سو عواملی که از آن تاثیر می­پذیرد پیشنهاد داده شده است. یکی از این راه ها که مورد بررسی تحقیق حاضر نیز هست توجه به رشد شناختی و چند بعدی بودن مقوله­ی تفکر و به ویژه عنایت به گرایش به تفکر انتقادی است.از جمله افرادی که در این زمینه پژوهش­هایی انجام داده است فردی به نام کرتینر بود.

کرتینر، توجه فلسفی به انسان را در مطالعات روان شناسی وارد کرد و هویت را از دیدگاه رشدی – اخلاقی و وجودگرا، مفهوم سازی نمود. او بر انتخاب، کنترل خود، مسئولیت پذیری و یگانگی ویژگی تاکید داشت. وی مانند اریکسون هویت را ناشی از از هر دو عامل خود و جامعه می داند؛ هم چنین بین ساختار شخصیت فرد و سازمان های اجتماعی، ارتباط متقابل قائل است، به طوری که هر کدام می تواند موجب رشد دیگری شود. بیشترین سهم کرتینر در ادبیات هویت، معرفی مجموعه ای از قابلیت هایی است که می تواند کیفیت رشد هویت را بهتر کند. کرتینر با تکیه بر مسئولیت پذیری اجتماعی و این که فرد مسئول انتخاب های خود است هویت اجتماعی را هم تراز هویت فردی می داند و به تئوری های نئواریکسونی کمک می کند تا بتواند نسبت به تئوری وضعیت هویت مارسیا، از ابعاد بیشتری به این قضیه بپردازند. کرتینر پیمودن مسیر اکتشاف در فرآیند هویت یابی را نیازمند داشتن مهارت های حل مسئله می­داند که این مهارت­ها از تفکر انتقادی سرچشمه می­گیرند (شوارتز ،2000؛ به نقل ازجوادزاده شهشهانی، 1383 ) .

لیپمن (2003) تفکر انتقادی را به عنوان تفکری کاربردی معرفی می کند که استفاده از آن تغیراتی عقلانی حاصل می­آورد. دو سویه است که در پایین­ترین حد اتکای آن، قضاوت است و در بیشترین حد آن عمل کردن به قضاوت هاست می توان سه خصصیه را برای آن برشمرد: 1- تکیه بر ملاک ها 2- خود تصحیح­گر است 3- حساس به زمینه های وقوع است ( به نقل از عباسی، 1380). از آن جا که تفکر انتقادی تفکر درباره­ی تفکر است می تواند ضعف و کمبودهای خود را پیدا کند. «تفکر انتقادی مستلزم فرایندهای عالی ذهن و داوری بر اساس شواهد و مدارک است. تفکر انتقادی نوعی حل مسئله است. اما علاوه بر حل مسئله دارای عناصری از توانایی های تحلیل و ارزشیابی امور است » (سیف، 1389). مایرز (1960)، نیز این­گونه تفکر انتقادی را تعریف می کند: شناسایی استدلال های غلط، عدم هیجان عاطفی در مواجه با مسئله است. عامل کلیدی در تفکر انتقادی طرح سئوالات مساله، نقد و بررسی راه حل ها و یافتن جایگزین هاست (ترجمه­ی ابیلی، 1384).

کوتاه سخن این که، چنین به نظر می­رسد بین متغیرهای اجتماعی از جمله سلامت اجتماعی با سبک­های هویت، یک ارتباط ضمنی وجود دارد. در تحقیق حاضر سه مدل متفاوت آزمایشی جهت بررسی نقش گرایش به تفکر انتقادی در ارتباط بین سبک­ها هویت و سلامت اجتماعی پیشنهاد شده است.

1-مدل اثر مستقیم: در این مدل فرض می شود که سبک های پردازش هویت و تفکر انتقادی به طور مستقیم و مستقل با متغیر سلامت اجتماعی ارتباط دارند.

2- مدل اثر تعدیل­کننده: در این مدل فرض می­شود قدرت و جهت ارتباط سبک­های هویت و سلامت اجتماعی با سطوح مختلفی از تفکر انتقادی تغیر می کند.

3- مدل اثر واسطه­ای: فرض این مدل آن است که رابطه­ی بین سبک های پردازش هویت و سلامت اجتماعی وقتی که اثر متغیر تفکر انتقادی کنترل شود به طور معنی­داری تقلیل پیدا می کند(برزونسکی، 2004).

در متون­های پژوهشی حاکی از آن است مطالعاتی که به بررسی و مطالعه ی سه متغیر مطرح در پژوهش پرداخته باشد محدود است بنابراین ارائه­ی نتایج تحقیقاتی که در پی می آید ممکن است به طور مسقیم با موضوع تحقیق حاضر ارتباط نداشته باشد ولی در راستای سوابق محسوب می شود با توجه به ادبیات مورد بررسی در مورد متغیرهای سبک های هویت، اثرآن برسلامت اجتماعی وابهام در نقش گرایش به تفکر انتقادی به عنوان زیر مجموعه ای از حل مسئله، سوال این پژوهش آن است که، در ارتباط بینسبک های هویتو سلامت اجتماعی آیا تفکر انتقادی نقش دارد؟ در صورت وجود نقش برای تفکر انتقادی، آیا تفکر انتقادی در ارتباط بین سبک های هویت و سلامت اجتماعی دارای نقش واسطه ای یا تعدیل گر؟

[1] . Brooks & DuBois

[2]. Social well-being

[3] . Krtynr

[4] .Moral – developmental

[5] .Existentialist

[6].choice

[7] .Self – control

[8] .Responsibiligy

[9] .Integrity of character

[10]. Suspension of judgement

[11].Moderater

[12] . Mediator

[1] . Identity

1-8 مدل مفهومی تحقیق ……………………………………………………………………………… 11

1-9 روش شناسی تحقیق …………………………………………………………………………. 12

1-10 روش و ابزار جمع آوری داده ها …………………………………………………………. 13

1-10-1 جامعه آماری………………………………………………………………………………… 13

1-10-2 نمونه آماری و تعیین حجم نمونه………………………………………………………. 13

1-10-3 سنجش رضایت مندی …………………………………………………………………… 14

1-11 روش های آماری……………………………………………………………………………… 15

1-11-1جامعه آماری…………………………………………………………………………………. 15

1-12 متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………………… 16

1-13 بررسی روائی و پایائی متغیرهای مورد مطالعه………………………………………….. 16

1-1-13 روایی……………………………………………………………………………………….. 17

1-2-13 پایایی……………………………………………………………………………………….. 18

1-14 قلمرو تحقیق………………………………………………………………………………….. 19

1-14-1 قلمرو موضوعی تحقیق…………………………………………………………………… 19

1-14-2 قلمرو زمانی………………………………………………………………………………… 19

1-14-3 قلمرو مکانی………………………………………………………………………………. 19

1-15 پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………… 20

1-16 واژگان کلیدی………………………………………………………………………………….. 24

1-17 محدوده تحقیق…………………………………………………………………………………. 26

1-17-1 معرفی شرکت مورد بررسی……………………………………………………………… 26

1-17-1-1 گروه MTN…………………………………………………………………………… 26

1-17-1-2 شرکت خدمات ارتباطی MTN ایرانسل………………………………………… 27

1-17-1-3 چشم انداز …………………………………………………………………………….. 29

1-17-1-4 ماموریت ………………………………………………………………………………. 29

1-17-1-5 اهداف استراتژیک ………………………………………………………………….. 30

فصل دوم:ادبیاتومبانی نظری تحقیق

2-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………. 33

2-2 مبانی نظری……………………………………………………………………………………………. 33

2-2-1 چارچوب ها و دیدگاه های کلی در رابطه با رضایت مشتری…………………………. 33

2-2-2 شاخص های رضایت مندی مراجعان در بخش عمومی…………………………………… 34

2-2-3 چارچوب ها و دیدگاه های کلی در رابطه با خدمات…………………………………… 34

2-2-4 چارچوب ها و دیدگاه های کلی در رابطه با ارباب رجوع یا مراجعین……………… 35

2-3 اندازه گیری و ارزیابی کیفیت خدمات………………………………………………………….. 36

2-3-1 کیفیت خدمات و رضایت مشتریان…………………………………………………………. 38

2-3-2 کیفیت خدمات و وفاداری مشتریان………………………………………………………….. 39

2-3-3 رابطه بین كیفیت و رضایت مشتری…………………………………………………………. 39

2-4 معیارهای کیفیت ……………………………………………………………………………………. 40

2-4-1 اهمیت معیارهای کیفیت……………………………………………………………………….. 40

2-4-2 طبقه بندی معیارهای کیفیت……………………………………………………………………. 41

2-4-3 فواید معیارهای اندازه گیری…………………………………………………………………… 41

2-4-4 مدل های معیار کیفیت خدمات……………………………………………………………….. 42

2-4-5 شاخص رضایت مشتری……………………………………………………………………….. 46

2-4-6 تصمیم گیری برای معیارهای درست ……………………………………………………….. 50

2-5 ارزیابی کیفیت به عنوان یک مدل ………………………………………………………………. 52

2-5-1 جنبه مشتری……………………………………………………………………………………… 56

2-5-2 ارزیابی کیفیت به عنوان سیستم……………………………………………………………….. 56

2-5-3 ایجاد ارزیابی کیفیت ………………………………………………………………………….. 60

2-6 جمع بندی ………………………………………………………………………………………….. 62

فصل سوم : ویژگی های جغرافیایی منطقه

3-1 خصوصیات جغرافیایی و اقلیمی شهر…………………………………………………………… 64

3-1-1موقعیت جغرافیایی شهر و اطراف آن ……………………………………………………….. 64

3-1-2 مسائلهواشناسیحرارت، رطوبت، باد و غیره) ………………………………………….. 65

3-2-2-1 شرایط کلی اقلیمی استان مازندران………………………………………………………. 66

3-2-2-2 میزان درجه حرارت………………………………………………………………………… 68

3-2-2-3 میزان رطوبت در شهر بابل…………………………………………………………………. 69

3-2-2-4 میزان بارندگی در شهر بابل………………………………………………………………… 71

3-2-2-5 جمع بندی وضعیت اقلیمی……………………………………………………………….. 72

3-2-2-6 مسائل کلی زمین شناسی و ژئومرفولوژی……………………………………………….. 73

3-2-2-7 لرزه خیزی منطقه بابل ……………………………………………………………………… 74

3-2-2-8 بررسی زمین لرزه های تاریخی و زمین لرزه های قرن بیستم منطقه………………. 75

3-2-2-9پوشش گیاهیبابل…………………………………………………………………………… 76

3-2-2-10 حیات جانوری شهر بابل…………………………………………………………………. 76

3-2 ویژگیها و شناخت کلی منطقه……………………………………………………………………. 76

3-2-1 شناخت تاریخچه، علل پیدایش، چگونگی توسعه شهر و روند رشد آن در ادوار گذشته77

3-3- خصوصیات جمعیتی و اجتماعی شهر بابل…………………………………………………… 82

3-3-1 خصوصیات جمعیتی و ترکیب آن وضع جمعیت در گذشته و حال………………….. 82

3-3-2 تراکم کلی جمعیت در سطح شهر و تغییرات آن در مناطق مختلف…………………… 88

3-4 خصوصیات اقتصادی شهر…………………………………………………………………………. 89

3-4-1 اوضاع کلی اقتصادی شهر، میزان تولید و نوع آن ……………………………………….. 90

3-4-1-1 چگونگی پخشایش شاغلان در گروههای عمده شغلی……………………………… 92

3-4-1-2 تحول شاغلان در گروههای عمده شغلی طی دهه 85-1375 ………………….. 92

3-4-1-3 مقایسه چگونگی پراکنش شاغلان شهر بابل با مناطق شهری مازندران و گلستان 93

4-1-4-3 وضع شغلی نیروی انسانی شهر بابل و تحول آن……………………………………… 94

3-4-1-5 ترکیب و تحول شاغلان بخش دولتی ………………………………………………… 95

3-4-1-6 ترکیب و تحول شاغلان بخش خصوصی……………………………………………….. 95

3-4-3 میزان و نسبت درصد جمعیت فعال ……………………………………………………….. 98

3-4-3-1 جمعیت زیر سن کار شهر بابلو تحول آن……………………………………………….. 99

3-4-3-2جمعیت در سن کار شهر بابل و تحول آن………………………………………………. 99

3-4-3-3 جمعیت فعال اقتصادی، اشتغال و بیکاری شهر بابل و تحول آن…………………… 99

3-5 خصوصیات کالبدی شهر…………………………………………………………………………. 101

3-5-1نحوه استفاده از اراضی شهر برحسب کارکردهای مختلف……………………………… 101………………

فصل چهارم: تجزیه وتحلیل داده ها

4-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 105

4-2 معرفی شرکت مورد بررسی……………………………………………………………………… 105

4-2-1 گروه MTN……………………………………………………………………………………. 105

4-2-2 شرکت خدمات ارتباطی MTN ایرانسل…………………………………………………. 106

4-2-3چشم انداز ……………………………………………………………………………………….. 108

4-2-4 ماموریت ………………………………………………………………………………………… 109

4-2-5 اهداف استراتژیک ……………………………………………………………………………. 110

4-3 آمار توصیفی………………………………………………………………………………………… 111

4-3-1ارتباط با شرکت…………………………………………………………………………………. 112

4-3-2 میزان تحصیلات ………………………………………………………………………………. 113

4-3-3 سن……………………………………………………………………………………………….. 114

4-3-4 جنسیت………………………………………………………………………………………….. 115

4-3-5 وضعیت تاهل…………………………………………………………………………………… 116

4-4 معیارهای ارزیابی کیفیت خدمات ……………………………………………………………… 117

4-5 جمع بندی یافته ها ……………………………………………………………………………….. 122

4-6 بررسی و رتبه بندی سوالات و معیارهای مربوط به جنبه مشتری………………………… 125

4-6-1 بررسی و رتبه بندی سوالات مربوط به جنبه مشتری……………………………………. 125

4-6-2 بررسی و رتبه بندی معیارهای مربوط به جنبه مشتری………………………………….. 129

4-7 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در مشترکین و کارمندان……………………………….. 131

4-8 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در مردان و زنان………………………………………… 132

4-9 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در متاهلین و مجردین…………………………………. 132

4-10 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در درجه علمی……………………………………….. 132

4-11 مقایسه میانگین جنبه های ارزیابی در گروه های سنی…………………………………… 133

4-12جمع بندی………………………………………………………………………………………….. 133

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهاد ها

5-1 مقدمه…………………………………………………………………………………………………. 135

5-2 نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………. 135

5-3 آزمون فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………… 135

5-4 نتایج معیارهای ارزیابی کیفیت خدمات ………………………………………………………. 136

5-5 نتایج یافته های حاصل از تحلیل دو متغیره تحقیق…………………………………………. 137

5-6 آزمون فرضیه های تحقیق………………………………………………………………………… 146

5-7 نتایج حاصل از معنا داری تحلیل ……………………………………………………………… 147

5-8 محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………. 148

5-9 پیشنهاد های حاصل از تحقیق…………………………………………………………………… 149

5-10 پیشنهاد برای تحقیقات بعدی…………………………………………………………………. 150

5-11 جمع بندی ……………………………………………………………………………………… 150

فهرست منابع

الف) منابع فارسی………………………………………………………………………………………… 151

ب) منابع لاتین…………………………………………………………………………………………….. 153

پیوستها

چکیده لاتین

فهرست جداول

عنوانصفحه

جدول 1-1 اهداف استراتژیک شرکت………………………………………………………………. 35

جدول 2-1 تلفیق و تلخیص ابعاد پنج گانه کیفیت خدمات……………………………………. 45

جدول 2-2 معیارهای جنبه مشتری…………………………………………………………………… 55

جدول 2-3 معیارهای پیش رو و پس رو…………………………………………………………… 60

جدول 2-4 ارزش سهامداران ………………………………………………………………………… 61

جدول 3-1 بررسی حداقل و حداکثر درجه حرارت در شهر بابل- ایستگاه قراخیل(1380-1370)

……………………………………………………………………………………………………………….. 68

جدول 3-2 بررسی میزان رطوبت در شهر بابل- ایستگاه بابلسر (1380-1370)……….. 70

جدول 3-3 بررسی تعداد روز های بارندگی در شهر بابل در ایستگاه بابلسر (1380-1370)

……………………………………………………………………………………………………………….. 71

جدول 3-4 بررسی تعداد روزهای بارندگی در شهر بابل در ایستگاه قراخیل (1380-1374)

……………………………………………………………………………………………………………….. 72

جدول 3-5 پراکندگی جمعیت در قالب گروههای عمده سنی و به تفکیک جنس، شهر

بابل،سال 1385…………………………………………………………………………………………… 86

جدول 3-6 ساختار گروههای سنی پنج ساله، به تفکیک جنس و نسبت جنسی،شهر بابل،

سال 1385………………………………………………………………………………………………… 87

جدول 4-1 اهداف استراتژیک شرکت…………………………………………………………….. 110

جدول 4-2 توصیف داده ها با آماره های خلاصه میانگین، میانه، … به تفکیک فرضیات. 111

جدول 4-3 نوع ارتباط با شرکت پاسخ گویان………………………………………………….. 112

جدول 4-4 وضعیت سطح تحصیلی پاسخ گویان………………………………………………. 113

جدول 4-5 وضعیت پاسخ گویان از نظر سن……………………………………………………. 114

جدول 4-6 وضعیت پاسخ گویان از نظر جنسیت………………………………………………. 115

جدول 4-7 وضعیت پاسخ گویان از نظر وضعیت تاهل………………………………………. 116

جدول 4-8 سوالات پرسشنامه و اهداف استراتژیک شرکت………………………………….. 117

جدول 4-9 سوالات پرسشنامه و معیارهای ارزیابی خدمات…………………………………. 120

جدول 4-10 آزمون t – استودنت برای جنبه مشتری…………………………………………. 122

جدول 4-11 آماره آزمون فریدمن ( كای – دو ) برای مقایسه میزان ارزیابی کیفیت…… 124

جدول 4-12 آزمون t – استودنت برای سوالات جنبه مشتری………………………………. 125

جدول 4-13 آماره آزمون فریدمن ( كای – دو ) برای مقایسه سوالات مشتری………… 127

جدول 4-14 میانگین رتبه سوالات جنبه مشتری………………………………………………. 128

جدول 4-15 آزمون t – استودنت برای معیارهای جنبه مشتری…………………………….. 129

جدول 4-16 آماره آزمون فریدمن ( كای – دو ) برای مقایسه معیارهای مشتری……….. 130

جدول4-17 میانگین رتبه معیارهای جنبه مشتری……………………………………………….. 131

جدول 5-1 ارزیابی شرکت از نظر رضایت مشتری…………………………………………… 135

جدول5-2معیارهای ارزیابی خدمات………………………………………………………………. 136

جدول5-3مقایسه رتبه بندی سوالات و معیار های ارزیابی جنبه مشتری…………………… 139

جدول5-4رتبه بندی اپراتور های جهان بر اساس تعداد مشترکین…………………………… 144

جدول 5-5 سهم از بازار……………………………………………………………………………… 146

جدول 5-6 تفاوت معناداری………………………………………………………………………… 147

فهرست نمودارها

عنوانصفحه

نمودار 1-1 گروه MTN………………………………………………………………………………. 26

نمودار 2-1……………………………………………………………………………………………………………….48

نمودار 4-1 گروه MTN……………………………………………………………………………. 106

نمودار 4-2 نوع ارتباط با شرکت پاسخ گویان…………………………………………………… 111

نمودار 4-3 وضعیت سطح تحصیلی پاسخ گویان………………………………………………. 113

نمودار 4-4 وضعیت پاسخ گویان از نظر سن……………………………………………………. 114

نمودار 4-5 وضعیت پاسخ گویان از نظر جنسیت………………………………………………. 115

نمودار 4-6 وضعیت پاسخ گویان از نظر وضعیت تاهل………………………………………. 116

نمودار 5-1 مقایسه درآمد ایرانسل و همراه اول…………………………………………………. 143

نمودار 5-2 مقایسه سود عملیاتی ایرانسل و همراه اول……………………………………….. 143

فهرست نقشه ها

عنوانصفحه

نقشه 3-1 شهر بابل……………………………………………………………………………………. 103

مقدمه

امروزه بخش خدمات در اقتصاد کشورها نقش کلیدی ایفا می کند بطوریکه بیش از 75%تولید ناخالص ملیکشورهای توسعه یافته، مربوط به بخش خدمات آنها می باشد و این میزان پیوسته در حال افزایش می باشد . از طرف دیگر بیش از 70% نیروی کار کشورهای توسعه یافته نیز در بخش خدمات آن کشورها مشغول به فعالیت می باشند . امروزه به دلیل فشارهای رقابتی شدید یکی از استراتژی هایی که سازمانهای خدماتی از طریق آن می توانند به مزیت رقابتی پایدرا دست یابند، بهبود کیفیت خدماتشان میباشد . اهمیت توجه به مبحث کیفیت خدمات نه تنها در شرکتهای انتفاعی بلکه در سازمانهای غیر انتفاعی مثل انجمنهای خیریه و نهادهای مذهبی نیز مورد توجه قرار گرفته است . بررسی های مختلف در این زمینه نشان میدهد که بهبود کیفیت خدمات نتایج ارزنده یا را برای سازمانها به همراه داشته و نهایتا منجر به رضایت و وفاداری مشتریان، کسب سهم بازار بیشتر ونهایتا سود آوری بیشتر سازمان می گردد . در واقع به جرات می توان گفت که سازمانهای خدماتی که امروزه موضوع کیفیت خدمات را به طور ویژه ای مورد توجه قرار ندهند ، نمیتوانند در کسب و کار خود موفق باشند. به طور کلی میتوان گفت که امروزه کیفیت خدمات بعنوان یک اهرم استراتژیک نقش ویژه ای در موفقیت سازمانهای خدماتی دارد . از این رو تعجب آور نیست که بسیاری از صاحبنظران و محققان مباحثی مثل کیفیت خدمات، مدیریت کیفیت خدمات، ارزیابی کیفیت خدمات سازمانها و غیره را مورد توجه قرار میدهند. همانطوری که در بالا ذکر شد امروزه به دلیل افزایش رقابت، سازمانها بایستی به دنبال افزایش کیفیت خدمات خود بوده و در پروسه های زمانی مختلف اقدام به ارزیابی کیفیت خدمات خود از دیدگاه مشتریان خود نمایند تا از این طریق از گردونه رقابت با دیگر سازمانها عقب نمانند . مدیران سازمانهای خدماتی بایستی این نکته را مورد توجه قرار دهند که کیفیت خدمات یک اهرم استراتژیک و سود آور برای سازمانها به حساب می آید . آنها باید بدین باور دست یابند که سرمایه گذاری برای ارتقای کیفیت خدماتی که توسط آنها به مشتریان ارائه می گردد، در بلند مدت مزایای زیادی را عاید آنها خواهد نمود و نهایتا منجر به بقای آنها در صحنه رقابت می گردد.

یکی از مهمترین شرکتهای خدماتی که نقش مهمی را در اقتصاد کشورها ایفا می کند شرکتهای خدمات ارتباطی می باشند .

بیان مسئله

وجود رقابت دربین موسسات و بنگاهها برای کسب سهم بیشتر ازبازار و تلاش مشتریان برای رسیدن به رضایتمندی بیشتر موجب شده است که هم بنگاهها به دنبال کسب موقعیت ممتاز در بازار باشند و هم مشتریان درپی یافتن سرنخ هایی برای رسیدن به بهترین تامین کنندگان . رسیدن به این اهداف با بررسی دو مفهوم ارتباط نزدیکی دارد،کیفیت کالاها و رضایت مشتریان، بررسی این دو مفهوم در بازارهای خدماتی به دلیل ویژگی های خاص، خدمات حساس تر و مهمتر بوده و برای سازمانهای ارائه دهنده خدمات نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است .یکی از بنگاهها و سازمانهایی که در زمینه ارائه خدمات فعالیت نموده ونقش و اهمیت آن در اقتصاد و توسعه کشور بر هیچ کس پوشیده نیست شرکتهای خدمات ارتباطی هستند . لذا به نظر می رسد کشف روابط بین این دو مفهوم می تواند در ارتقاء و بهبود سطح خدمات ارائه شده از جانب شرکتهای خدمات ارتباطی از یک سو و کسب رضایتمندی بیشتر مشتری از سوی دیگر تاثیر گذار باشدکه نحوه چگونگی رسیدن به این مهم می تواند از مسائل بارز سازمانهای خدماتی باشد.

2-8 تبار شناسی و زمینه تاریخی سرمایه اجتماعی ……………………………………………………………….. 43

2-9 بررسی نظریه های پیرامون سرمایه اجتماعی ………………………………………………………………… 47

2-9-1 عوامل ساخت سرمایه اجتماعی ………………………………………………………………………………. 47

2-9-1-1 عوامل نهادی ………………………………………………………………………………………………….. 47

2-9-1-2 عوامل خودجوش ……………………………………………………………………………………………. 48

2-9-1-3 عوامل بیرونی ………………………………………………………………………………………………… 48

2-9-1-4 عوامل طبیعی ………………………………………………………………………………………………… 49

2-10 سرمایه اجتماعی در پژوهش حاضر …………………………………………………………………………. 49

2-10-1 عضویت در گروه هاو شبکه ها ……………………………………………………………………………… 50

2-10-2 اعتماد و اتحاد ………………………………………………………………………………………………….. 51

2-10-3 فعالیت های اشتراکی ………………………………………………………………………………………….. 55

2-10-3-1 مشارکت اجتماعی ………………………………………………………………………………………… 56

2-10-4 اطلاعات و ارتباطات …………………………………………………………………………………………. 60

2-10-5 وابستگی و شمول اجتماعی …………………………………………………………………………………. 61

2-10-6 توانمند سازی و فعالیت سیاسی …………………………………………………………………………….. 62

2-11 پیشینه پژوهش …………………………………………………………………………………………………….. 63

2-12 جمع بندی پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………….. 71

فصل سوم : روش تحقیق

3-1 روش پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. 75

3-2 جامعه آماری پژوهش …………………………………………………………………………………………….. 75

3-3 نمونه و روش نمونه گیری …………………………………………………………………………………………. 75

3-4 ابزار گردآوری داده های پژوهش …………………………………………………………………………………77

3-5 روایی پایایی پرسش نامه …………………………………………………………………………………………… 80

3-5-1 مشارکت درورزش های تفریحی…………………………………………………………………………….. 80

3-5-2 سرمایه اجتماعی …………………………………………………………………………………………………… 80

3-5-3 تعیین پایایی پرسش نامه ها ……………………………………………………………………………………….. 81

3-6 متغیر های پژوهش ………………………………………………………………………………………………….. 82

3-7 روش های آماری …………………………………………………………………………………………………… 82

فصل چهارم : یافته های پژوهش

4-1 توصیف ویژگی های فردی آزمودنی های پژوهش ………………………………………………………….. 85

4-1-1 جنسیت ………………………………………………………………………………………………………………. 85

4-1-2 سن ……………………………………………………………………………………………………………………. 86

4-1-3 شغل ………………………………………………………………………………………………………………….. 86

4-1-4 وضعیت تحصیلی ………………………………………………………………………………………………….87

4-1-5 میزان درآمد ………………………………………………………………………………………………………. 87

4-1-6 زمان فراغت در طول روز………………………………………………………………………………………. 88

4-1-7 اولویت بندی هایی که برای اوقات فراغت در نظر دارند ………………………………………………… 90

4-2 شاخص های توصیفی مربوط به متغیر های پژوهش ……………………………………………………….. 90

4-2-1 توصیف مشارکت در ورزش های تفریحی آزمودنی های پژوهش ……………………………………. 90

4-2-2 توصیفابعاد سرمایهاجتماعی آزمودنی ها …………………………………………………………………. 91

4-3 بررسی نرمال بودن توزیع متغیرها …………………………………………………………………………… 97

4-4 آزمون فرضیه های پژوهش …………………………………………………………………………………… 98

4-4-1 فرضیه اول ………………………………………………………………………………………………………… 98

4-4-2 فرضیه دوم ……………………………………………………………………………………………………….. 99

4-4-3 فرضیه سوم ……………………………………………………………………………………………………….. 100

4-4-4 فرضیه چهارم …………………………………………………………………………………………………….. 101

4-4-5 فرضیه پنجم ……………………………………………………………………………………………………… 102

4-4-6 فرضیه ششم ……………………………………………………………………………………………………… 103

4-4-7 فرضیه هفتم ……………………………………………………………………………………………………… 104

4-4-8 فرضیه هشتم …………………………………………………………………………………………………….. 105

فصل پنجم :بحث ونتیجه گیری

5-1 خلاصه پژوهش ………………………………………………………………………………………………….. 108

5-2 نتایج پژوهش ……………………………………………………………………………………………………. 109

5-2-1 نتایج توصیفی …………………………………………………………………………………………………… 109

5-2-2 نتایج آزمون فرضیه ها …………………………………………………………………………………………. 111

5-3 بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………. 112

5-4 پبشنهادات برخاسته از پژوهش ……………………………………………………………………………… 117

5-5 پیشنهاداتی که برای پژوهش آینده ……………………………………………………………………….. 120

فهرست منابع ……………………………………………………………………………………………………………..122

پیوست ها

پیوست 1 پرسش نامه مشخصات فردی ……………………………………………………………………………. 137

پیوست 2 پرسش نامه سرمایه اجتماعی ……………………………………………………………………………… 138

پیوست 3 پرسش نامه مشارکت در ورزش های تفریحی ……………………………………………………….. 141

چکیده:

هدف از تحقیق حاضرتعیین ارتباط بین مشارکت در ورزش های تفریحی و ابعاد سرمایه اجتماعی در جوانان 29-15 سال شهر تهران بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر محاسبه و نمونه گیری به روش تصادفی خوشه ای انجام شد. تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، بخش سوم پرسشنامه جامع فعالیت جسمانی سازمان بهداشت جهانی و پرسش نامه شش بعدی گروترت بود. هر دو ابزار به روش سه مرحله ای ترجمه شدند. روایی صوری و محتوایی آنها توسط گروهی از متخصصین حوزه علوم اجتماعی ومدیریت ورزشیبررسی وتأیید شد. برای محاسبه پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که این مقدار برای سرمایه اجتماعی 84/0 و برای مشارکت ورزشی 782/0 بود. به منظور تجزیه وتحلیل داده های تحقیق از آمارتوصیفی(میانگین، فراوانی، درصد، انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمونk-s، همبستگی اسپیرمن و پیرسون و رگرسیون تک متغیره) استفاده گردید. بر اساس یافته های تحقیق بین مشارکت در ورزش با عضویت در گروه ها وشبکه ها، اعتماد و اتحاد، فعالیت های اشتراکی و همکاری، وابستگی و پیوستگی اجتماعی، توانمندسازی و شرکت در فعالیت های سیاسی ارتباط معنی دار و مثبتی مشاهده شد. اما متغیر مشارکت در ورزش های تفریحی با میزان اطلاعات و ارتباطات رابطه معنی داری را نشان نداد. نتایج رگرسیون نشان داد که مشارکت در ورزش های تفریحی پیش بین معنی داری برای سرمایه اجتماعی است. با فراهم ساختن و تدارک سرمایه اجتماعی از طریق اطلاع رسانی و آگاه سازی به منظور افزایش اعتماد و اتحاد، آموزش جامعه پذیری مشارکت، همبستگی های اجتماعی در بین جوانان، حمایت ازکانون های فرهنگی، برگزاری مسابقات ورزشی باهدف شادی بخشی، تأمین امنیت جوانان به منظور حضور داوطلبانه در نهادها، ارتقای گروه های محلی، زمینه سازی، ایجاد و تقویت نهادهای اجتماعی از روش های افزایش سرمایه اجتماعی است.

فصل اول: مقدمه و کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

سرمایه اجتماعی[1] با دامنه ی وسیعی از مفاهیم خود در 20 سال گذشته به طور فزاینده ای توجه متخصصان و اندیشمندان علوم اجتماعی را به خود جلب کرده است. این سرمایه منشاء گروه هایی است که به طور خودجوش و داوطلبانه سازمان می یابند و وجود آن برای کار کرد صحیح نهادهای عمومی و رسمی نیز ضروری و حیاتی است. شبکه ها و هنجارهای اجتماعی مرتبط با سرمایه اجتماعی از طریق شکل های متفاوت مشارکت در فعالیت های مدنی و ارتباطی که شامل تعامل های شخصی است، خلق می شوند و از این طریق موجب افزایش اعتماد و تعامل می شوند. به طور کلی پیامدهای سودآورش در سطح فردی، ارتقاء بهداشت، ایجاد و بهبود فرصت های کارآفرینی و در سطح اجتماع افزایش هماهنگی وانسجام اجتماعیو توسعه ی اقتصادی و اجتماعی و کاهش نرخ جرم و جنایت و رویه های دموکراتیک است (پارسامهرو همکاران، 1392). همواره در جامعه ای که از نعمت سرمایه اجتماعی چشم گیر برخوردار است همکاری آسان تر به نظر می رسد (شارع پور و حسینی راد، 1387). امروزه این امر مسلم است که رسیدن به توسعه، جامعه مدنی، معیارهای جهان شمول و بستر مناسب برای زیست اجتماعی تنها با وجود سرمایه اجتماعی شکل می گیرد. فوکویاما[2] زندگی در جامعۀ دارای سرمایه اجتماعی را ساده دانسته و نارسایی ها و مشکلات رو به رشد کشورهای غربی را ناشی از فرسایش و تحلیل رفتن این سرمایه، به خصوص منبع اصلی آن یعنی خانواده می داند (محققی، 1385).

از سوی دیگر عاملی که سبب می شود از میان عناصر مختلف اجتماعی در درون یک جامعه، ورزش به طور گسترده مورد توجه بیشتر محققان سرمایه اجتماعی قرار گیرد این است که فعالیت های اجتماعی در سطح غیر سازمان یافته این قابلیت را دارند که می توانند باعث انگیزش، الهام بخشی و ایجاد روحیه ی اجتماعی در جامعه شوند. ورزش می تواند به عنوان وسیله ای برای ایجاد روابط دوستانه و ارتباط اجتماعی جدید به ویژه بین طبقات مختلف از لحاظ مذهب و قومیت مورد استفاده قرار گیرد. این افراد می توانند شامل ورزشکاران، مشارکت کنندگان غیر ورزشکار (تماشاچیان) نیز باشد و در نهایت می تواند به افزایش هنجارهای اعتماد و تعامل منجر می شود.

پوتنام[3] مشهورترین نظریه پرداز سرمایه اجتماعی معتقد است که بیشتر ورزش ها با توجه به ماهیتشان فعالیتی ارتباطی محسوب شده و مشارکت در ورزش شامل شرکت آگاهانه افراد به صورت مشارکت کننده و تماشاچی می شود که با هم ارتباط متقابل دارند و در اثر این روابط متقابل پاداش های اجتماعی میان آنها مبادله می شود. پوتنام عضویت و مشارکت در گروه های دارای نظم افقی (مانند باشگاه های ورزشی، اتحادیه های داوطلبانه و …) و شبکه های مشارکت مدنی را یکی از اشکال ضروری سرمایه اجتماعی می داند (پارسامهرو همکاران، 1392).

2-1- بیان مسئله

تمدن و پیشرفت روزافزون فناوری های مدرن، پدیده ای به نام فقر حرکتی را با خود به همراه آورده است. برون رفت از وضع موجود، نیازمند ابزارهای درخور و شایسته از جمله فعالیت های ورزشی به عنوان یک ابزار چند بعدی با تأثیرات گسترده بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی، کمک به اوقات فراغت سالم و ایجاد نشاط و شادابی است (رضوی و طاهری، 1388). ورزش های تفریحی می تواند کم تحرکی زندگی روزمره را در اوقات فراغت جبران کند و از مناسب ترین و شاید ضروری ترین گونه های گذران اوقات فراغت در عصر حاضر است. (جلالی فراهانی، 1390). کارکرد اجتماعی ورزش در توسعه و تحکیم روابط اجتماعی، کارکرد زیربنایی و بنیادی است که در کل ساختار جامعه و روابط موجود در اقشار و آحاد اجتماعی اثرات قابل توجهی بر جای می گذارد(کریمیان و همکاران، 1392).

ازسوی دیگر یکی از فعالیت هایی که افراد می توانند در اوقات فراغت خود انجام دهند برقراری ارتباط با دیگر افراد به دلایل مختلف باشد؛ اما به موازات افزایش جمعیت روابط چهره به چهره کارکرد خود را از دست داده و جای خود را به نوع دیگری از روابط می دهند. به اعتقاد زیمل[1] نتیجه چنین شرایطی ناپایداری روابط و کاهش اعتماد اجتماعی است. سرمایه اجتماعی از جمله مفاهیم چند وجهی در علوم اجتماعی است که در اوایل قرن بیستم به صورت علمی و آکادمیک مطرح و از سال 1980 وارد متون علوم سیاسی و جامعه شناسی شد. کاربرد مفهوم سرمایه اجتماعی بصورت آنچه که امروزه مدنظر است به تدریج در دهه 1990 رایج شده است (شیخی، 1393).

در بسیاری از کشورهای غربی مردم برای جزئی ترین مسائل اشتراکی جامعه، گروه و انجمن تشکیل می دهند. اما در کشورهای جهان سوم کم بودن این ارتباطات و البته کارایی نامطلوب و غیر کارکردی کانون ها و انجمن های صنفی یا گروهی، قابل توجه و ملموس است. (محققی، 1385). در این میان ورزش به عنوان یک پدیده اجتماعی و فرهنگی شناخته شده است که افراد را در یک شبکه اجتماعی که دارای روابط اجتماعی پیچیده هستند به تعامل و کنش متقابل وا داشته و عرصه ظهور رفتارها، نگرش ها، بازنمایی های معنا دار در قرن حاضر شده است. (فتحی، 1388).

سرمایه اجتماعی و شبکه های اجتماعی، یکی از عوامل محیطی تعیین کننده سطح سازگاری و سلامت جامعه محسوب می شوند، به این دلیل که فعالیت ها و تحرکات اجتماعی، فعالیت های بدنی بیشتری را می طلبد تا فعالیت هایی که در انزوای اجتماعی قراردارد (ترکانو پارسامهر، 1391 ).

این پژوهش از تقسیم بندی شش بعدی گروترت[2] استفاده خواهد کرد که به شرح زیر می باشد:

1- گروه ها و شبکه ها:

گروه ها می توانند گروه های رسمی سازمان یافته یا گروه های غیررسمی و داوطلبی باشند. این گروه ها طیف وسیعی از تنوع را در خود جای داده اند(گروترت،2004 ). انجام فعالیت های داوطلبی به دلیل انتقال دانش و اعتماد شخصی، موجب افزایش رشد اجتماعی و ارتقای ارزش بشری در جامعه می شود(رضوی و طاهری، 1388).

2- اعتماد و اتحاد

این بعد کمی پا را فراتر از اعتماد و اتحاد متعارف در جوامع می گذارد، به دنبال آن است تا نشان دهد افراد تا چه اندازه حاضرند به همسایگان، مقامات دولتی، محلی و یا مرکزی اعتماد کنند (گروترت،2004 ). اعتماد از پیش شرط های اساسی برای توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر جامعه ای محسوب می شود. با بسط و گسترش فرهنگ اعتماد می توان به جای ارزش های منفی مانند دروغ، کلاهبرداری، چاپلوسی، نفاق و غیره، ارزش های اخلاقی مثبت مانند صداقت، راست گویی، انصاف، امانت داری، تعهد و شهامت را در جامعه پروراند (حیدرآبادی، 1390).

3- فعالیت اشتراکی و همکاری

این مقوله بررسی می کند که افراد یک جامعه ی کوچک مثل خانواده در بروز مشکلات به دیگر جوامع بزرگ تر کمک کرده و در پروژه های دسته جمعی شرکت می کنند؛ و در پاسخ به بحران های به وجود آمده همکاری های لازم را انجام می دهند( گروترت،2004 ). در همین رابطه وزارت ورزش و جوانان اعلام می دارد که مشارکت های اجتماعی و توسعه فعالیت های بشر دوستانه جوانان می تواند آسیب های اجتماعی را کاهش دهد و به کنترل و پیش گیری از آسیب های فضای مجازی منجر شود (درگاه وزارت ورزش و جوانان،1393).

4- اطلاعات و ارتباطات

این بعد کاوش می کند تا نشان دهد که افراد برای به دست آوردن اطلاعات مهم که در طول روز به آن احتیاج دارند از چگونه منابع اطلاعاتی استفاده می کنند. استفاده از منابعی همچون گروه ها و انجمن ها، خویشاوندان، دوستان و همسایگان نشان دهنده ارتباطات بالای افراد است و منابعی اطلاعاتی همچون رادیو، تلویزیون، روزنامه و اینترنت ارتباط پایین افراد را نشان می دهد(گروتروت،2004 ).

5- وابستگی و شمول اجتماعی