2-3-4- تعیین پراکنش جغرافیایی گونه­ها 24

2-4- شباهت فلوریستیکی جنگل­های نور و سیسنگان 25

2-5- تجزیه و تحلیل داده­های جامعه­شناسی 26

فصل سوم- نتایج

3-1-­ نتایج فلوریستیکی در مناطق مورد مطالعه 28

3-2-­ اشکال زیستی 47

3-3-­ پراکنش جغرافیایی 48

3-4- نتایج حاصل از فرمول سورنسون 50

3-5- نتایج جامعه شناسی 50

فصل چهارم-بحث

4-1- فلور و تنوع زیستی 75

4-2- بررسی اشکال زیستی 78

4-3- بررسی پراکنش جغرافیایی 79

4-4- بحث بر روی جوامع گیاهی موجود در مناطق مورد بررسی 81

4-4-1-Celtis australis-Buxus hyrcana 81

4-4-2-Fraxinus excelsiorsubsp. coriariifolia-Cardamine tenera 82

4-4-3-Populus caspica-Alnus subcordata 83

4-4-4-Parrotia persica-Carpinus betulus 84

4-5- مروری بر سین تاکسون­های معرفی شده در مناطق پست هیرکانی 85

4-6- پیشنهادات 87

پیوست­ها 90

منابع و مراجع 111-95

مقدمه

گیاهان نقش پایه­ای در شکل­گیری اکوسیستم­های طبیعی دارند. از این­رو شناخت دقیق گونه­های گیاهی و اطلاع از تنوع زیستی گیاهی و جوامع گیاهی ما را برای مدیریت منابع طبیعی كشور یاری خواهد داد.

2-3مسافرت و جهانگردی.. 17

2- 4انواع گردشگری 18

2- 5 اکوتوریسم. 21

2-6 پیشینه اکوتوریسم 21

2-7 تعاریف و مصادیق اکوتوریسم 22

2-8 گردشگری در جهان. 24

2-9- گردشگری در ایران. 25

2-10 انواع جاذبه های گردشگری : 26

2-11 اثرات گردشگری : 27

1-2-11 اثرات فرهنگی – اجتماعی گردشگری : 27

2-2-11 اثرات اقتصادی گردشگری : 27

3-2-11اثرات زیست محیطیگردشگری : 28

2-12 توریسم و اکوتوریسم در آیینه آمار : 28

2-13 اکوتوریسم و توسعه. 30

1-2 -13 زمینه های اقتصادی توسعه اکوتوریسم : 32

2-2- 13 زمینه های اجتماعی توسعه اکوتوریسم : 33

2-14 راهکار توسعه اکوتوریسم : 33

2-15 توسعه پایدار. 34

1-2-15 تعاریف و مفاهیم : 34

2-2- 15 توسعه پایدار و گردشگری پایدار : 36

3-2 -15 رویکردهای حاکم بر توسعه پایدار : 37

2-16 معرفی منطقه مورد مطالعه. 38

2-17 موقعیت جغرافیایی شهرستان جاسک… 38

2-18 وضعیت جوی شهرستان جاسک… 39

2-19 ناهمواری ها و عوارض طبیعی شهرستان جاسک… 42

2-20 رودخانه های شهرستان جاسک… 44

2-21 جغرافیای جانوری شهرستان جاسک… 45

2-22 جغرافیای گیاهی شهرستان جاسک… 45

2-23 موقعیت جغرافیایی شهرستان بشاگرد. 47

2-24 وضعیت جوی شهرستان بشاگرد. 48

2-25 ناهمواری ها و عوارض طبیعی شهرستان بشاگرد. 49

2-26 جغرافیای جانوری شهرستان بشاگرد. 50

2-27 جغرافیای گیاهی شهرستان بشاگرد. 50

2-28 موقعیت جغرافیایی شهرستان سیریک… 51

2-29 وضعیت جوی شهرستان سیریک… 52

2-30 ناهمواری ها و عوارض طبیعی شهرستان سیریک… 52

2-31 جغرافیای جانوری شهرستان سیریک… 53

2-32 جغرافیای گیاهی شهرستان سیریک… 53

2-33 جمعیت و نیروی انسانی.. 54

2-33-1 تغییرات و رشد جمعیت استان (1390-1345) 54

2-33-2 تغییرات جمعیت و متوسط رشد سالانه آن به تفکیک شهرستانها مورد مطالعه 90-1385. 55

2-34 تراکم نسبی جمعیت.. 56

2-34-1تراکم نسبی جمعیت استان. 56

2-34-2 تراکم نسبی جمعیت درشهرستانهای مورد مطالعه : 57

2-35 معرفی برخی از جاذبه های گردشگری شرق استان هرمزگان. 58

2-35-1 خور آذینی.. 58

2-35-1- 1پوشش گیاهیخور آذینی.. 59

2-35-1- 2 حیات وحش خور آذینی.. 59

2-35-2 آبشار پشتگر بشاگرد. 59

2-35-3 گلفشانهای جاسک… 60

2-35-4 منطقه حفاظت شده جگین و گابریك… 60

2-35-5 ساحل دریای جاسک… 61

2-35-5-1 کپو وسراهکون(kappo) 61

2-35-5-2 تومپ خلفان. 61

2-35-5-3 صیدگاه های تفریحی.. 61

2-35-5-4 صید گاه های ساحل غربی.. 62

2-35-5-5 صیدگاه های ساحل شرقی.. 62

2-35-5-6- سرزمین های زیرآب و صخره های مرجانی جاسک… 62

2-35-6 جنگل های حرا 63

2-35-6-1 حرا خورلوران. 63

2-35-6-2 حراء پوراف (mudvolcano) 63

2-35-6-3- جنگل دریائی خلاصی.. 63

2-35-6-4 حراء پهنو(pahnu) 63

. 65

.. 65

3-1 روش تحقیق. 66

3-2- روشها و ابزار گرد آوری اطلاعات.. 66

3-2-1- روش کتابخانهای.. 66

3-2-2- روش میدانی.. 66

3-2-3 روش پرسشنامه: 67

3 -3- چارچوب مفهومی فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP. 67

3-3-1- مراحل تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی.. 67

. 70

.. 70

مقدمه. 71

4-1-ویژگی های فردی پاسخگویان. 71

4-1-1- توزیع پاسخگویان بر اساس جنس… 71

4-1-2- توزیع پاسخگویان بر حسب سن. 72

4-1-3- توزیع پاسخگویان برحسب سطح تحصیلات.. 73

4-2 شغل پاسخگویان. 74

4-3- محل اقامت گردشگران. 75

4-4- فصل سفر گردشگران. 76

موانع توسعه طبیعت گردی.. 77

4-6- مجاورت با خلیج فارس و جذب گردشگر. 78

جاذبه اکوتوریستی و افزایش درآمد. 79

4-7- انگیزه اصلی گردشگران به این منطقه. 80

4-9- راهکار افزایش ورود گردشگر. 81

4-10- مهمترین شهرستان از لحاظ جذب گردشگری.. 82

4-11- بررسی تأثیر برخی مولفه ها در گسترش طبیعت گردی شرق استان هرمزگان. 83

4-12- بررسی پتانسیل ها و توانایی های موجود در شرق استان هرمزگان جهت توسعه و گسترش اکوتوریسم. 84

4-13- چارچوب مفهومی فرایند تحلیل سلسله مراتبیAHP. 85

4-13-1- تعیین ضریب اهمیت معیارها 86

4-13-2-تبیین ضرایب اهمیت مناطق منتخب.. 88

4-13-2-1- حجم تقاضا 88

4-13-2-2- ارزش بصری.. 90

4-13-2-3- تعداد جاذبه گردشگری.. 91

4-13-2-4- دسترسی آسان. 93

4-13-2-5- فضای قابل توسعه. 94

4-13-2-6- نزدیكی به كانون های گردشگرفرست.. 96

4-13-3- تعیین امتیاز نهایی( اولویت) گزینه ها 97

4-14-نتیجه گیری.. 99

. 100

… 100

مقدمه. 101

5-1- فرضیات تحقیق. 101

5-1-1- فرضیه اول. 101

5-1-2- فرضیه دوم. 102

5-1-3- فرضیه سوم. 102

5-2- نتیجه گیری.. 104

5-3- پیشنهادات.. 105

منابع و ماخذ. 106

پیوست ها 112

1مقدمه :

گردشگری از عوامل اصلی توسعه پایدار در سطوح اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و زیست محیطی است (پاپلی و همکاران،1385) و ابعاد مختلف سیاسی،اقتصادی، فرهنگی، هنری و….. زندگی انسان را در سراسر کره زمین تحت تاثیر خود قرار داده و موجب تغییر و تحولاتی در آنها شده است.

گردشگری بزرگترین و پر رونق ترین صنعت جهان است و انتظار می رود که در قرن بیست و یکم این صنعت پیشتاز بوده و سیر صعودی آن ادامه یابد(هالوجنکینز،11،1388) در طی 60 سال اخیر،گردشگری از رشد پیوسته ای برخوردار بوده است، به طوری که یکی از بخش های اقتصادی با سرعت بالا در جهان تبدیل شده است.(طیبی،67،1387) بنابر آمار بانک جهانی، در سال 2000 تعداد گردشگران در سر تا سر جهان بالغ بر 701 میلیون نفر بوده و از این جریان گردشگری مبلغی حدود 475 میلیارد دلار به طور مستقیم وارد چرخه اقتصادی جهان شده است.( World Bank, 2002 )

اکوتوریسم گرایش نسبتا تازه در صنعت گردشگری است. محیط طبیعی، معیشت و شیوه های زیست سنتی، چشم اندازها و مناظر زیبای طبیعت،هدف های اصلی و جاذبه های گردشگر پذیر این نوع از گردشگری هستند.به منظور پایداری و توسعه این صنعت،حفاظت از محیط زیست و پاسداری از فرهنگ سنتی در اولویت قرار دارد. اکوتوریست ها که با انگیزه های خاص خود به نواحی طبیعی و بکر کره زمین مسافرت می کنند تجارب سودمندی به دست خواهند آورد.(اکبری و قرخلو،1389)

سازمان ملل متحدتصمیم گرفت که سال 2002 میلادی را به عنوان سال بین المللی اکوتوریسم اعلام کند و کمیسیون توسعه پایدار این سازمان (UNEP) و سازمان جهانی گردشگری را موظف به انجام فعالیت هایی در این سال ساخت. هدف از این کار، مرور مجدد تجربیات گذشته در زمینه بوم گردشگری، تشخیص و ترویج انواع اکوتوریسم که در آن ها از اکوسیستمهای در معرض خطر حفاظت می شود، تقسیم فوائد حاصل از فعالیت ها با جوامع محلی و احترام به فرهنگ های بومی است.(لانزا،320، 2003)

گردشگری طبیعی مسئولانه می توانند در تعامل تنگاتنگ با جوامع محلی منجر به پایداری منابع طبیعی و ایجاد معیشت پایدار شود. گردشگری به طور عام و طبیعت گردی به طور خاص می تواند با برنامه ریزی درست سودآوری مناسب برای جوامع محلی و حفاظت از منابع طبیعی را تضمین کند و رشد اقتصادی را با روند حفاظت از منابع طبیعی به ویژه در کشورهای در حال توسعه پیوند زد.(سیمین تولایی،1386)

توسعه پایدار پیش نیاز گردشگری پایدار است چرا که توسعه غیر پایدار می تواند کیفیت محصولات گردشگری و خدمات مربوطه را تحت الشعاع قرار دهد.(تولایی،1386)

شناسایی و معرفی جاذبه های طبیعی و آثار تاریخی و یادمان های باستانی و فرهنگی ایران از اقدامات موثری است که می تواند در توسعه طبیعت گردی و کسب درآمد بیشتر مفید و موثر باشد. این پژوهش بر آن است با شناخت و معرفی جاذبه ها و قابلیت های طبیعی شرق استان هرمزگان گامی ارزنده در توسعه این صنعت برداشته که بر مبنای توسعه پایدار است و افق های تازه و امید بخش را در توسعه این شهرستانها به ارمغان آورد. شناسایی و معرفیتوان های محیطیدر شهرستان های جاسک،سیریک و بشاگرد به عنوان مناطق مستعد طبیعت گردی و توسعه اکوتوریسم بر رشد و توسعه این شهرستان ها که بر مبنای توسعه پایدار است می تواند به توسعه اقتصادی، اجتماعی و… در این شهرستان ها کمک نماید.

با توجه به اهمیت مطالعات گردشگری و طبیعت گردی و کاربردی بودن این گونه مطالعات، تحقیق حاضر در قالب پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان ((بررسی توان های محیطی جهت توسعه اکوتوریسم بر مبنای توسعه پایدار، مطالعه موردی : شرق استان هرمزگان))

1-2انگیزه انتخاب موضوع :

1-7- ساختار رساله 10

2- مروری بر ادبیات تحقیق 12

2-1- مقدمه 13

2-2- مروری بر مدل های برنامه ریزی تولید (قبل از سال 2000) 13

2-3- مروری بر مدل های برنامه ریزی تولید تحت عدم قطعیت (بعد از سال 2000) 26

2-4- بهینه سازی تحت شرایط عدم قطعیت 40

2-4-1- برنامه ریزی تصادفی با ارجاع 40

2-4-2- بهینه سازی پایدار 41

2-4-2-1- بهینه سازی تصادفی پایدار 43

2-4-2-2- بهینه سازی پایدار با پارامترهای بازه ای 45

2-4-3- برنامه ریزی ریاضی فازی 47

2-4-3-1- برنامه ریزی فازی منعطف 47

2-4-3-2- برنامه ریزی فازی امکانی 48

2-5- بهینه سازی چند هدفه 48

2-5-1- برنامه ریزی توافقی 49

2-5-2- اپسیلون-محدودیت 49

2-6- نتیجه گیری از تحقیقات گذشته و بیان ایده های تحقیق 50

3- مدل های پیشنهادی 52

3-1- مقدمه 53

3-2- مدل پیشنهادی اول؛ 53

3-2-1- تشریح مسئله و فرضیات 54

3-2-2- پارامترها و متغیرهای مسئله 55

3-2-3- مدل سازی، حالت قطعی 56

3-2-4- مدل سازی، حالت تصادفی 58

3-3- مدل پیشنهادی دوم؛ 60

3-3-1- تشریح مسئله و فرضیات 62

3-3-2- پارامترها و متغیرهای مسئله 63

3-4- مدل پیشنهادی سوم؛ 66

3-4-1- پارامترها و متغیرهای مسئله 66

3-5- مدل پیشنهادی چهارم؛ 70

3-5-1- تشریح مساله و فرضیات 71

3-5-2- پارامترها و متغیرهای مسئله 73

3-5-3- تابع تخفیف مقداری 76

3-5-4- تابع جریمه کمبود غیرخطی 77

3-5-5- خطی سازی توابع چند ضابطه ای 78

3-5-5-1- خطی سازی تابع تخفیف قیمت خرید 78

3-5-5-2- خطی سازی تابع هزینه کمبود 81

3-5-6- خطی سازی عبارات درجه دوم با روش تفکیک پذیر 81

3-5-7- زمان تدارک منعطف 83

4- الگوریتم حل و نتایج محاسباتی 86

4-1- مقدمه 87

4-2- روش حل پیشنهادی مدل 1 87

4-3- مورد مطالعاتی مدل 1 87

4-3-1- تشریح مورد مطالعاتی 87

4-3-2- نتایج محاسباتی 93

4-4- روش حل پیشنهادی مدل 2 98

4-4-1- روش اپسیلون-محدودیت ارتقاء یافته 98

4-4-2- روش ال-شکل 100

4-5- مثال کاربردی برای مدل 2 104

4-5-1- تشریح مثال 104

4-5-2- نتایج محاسباتی 105

4-6- روش حل پیشنهادی مدل 3 108

4-6-1- روش اپسیلون-محدودیت ارتقاء یافته 109

4-6-2- الگوریتم ژنتیک 109

4-6-2-1- ساختار کرموزوم (نحوه کد کردن جواب) 109

4-6-2-2- جمعیت اولیه 112

4-6-2-3- تابع برازندگی 112

4-6-2-4- استراتژی انتخاب 113

4-6-2-5- عملگرهای بهبود یافته الگوریتم ژنتیک 113

4-6-2-6- اپراتورهای تعدیل 114

4-6-3- قدم های الگوریتم ژنتیک پیشنهادی 115

4-6-3-1- معیار توقف الگوریتم 116

4-7- مثال های عددی برای مدل 3 117

4-7-1- تشریح مثال 118

4-7-2- نتایج محاسباتی مثال های عددی با ابعاد کوچک و متوسط 118

4-7-3- نتایج محاسباتی مثال های عددی با ابعاد بزرگ 120

4-7-4- منحنی کارائی 121

4-8- روش حل پیشنهادی مدل 4 122

4-8-1- تخمین تعداد سناریوهای مورد نیاز 124

4-8-2- تشریح مثال 125

4-8-3- نتایج محاسباتی 126

5- جمع بندی و پیشنهادها 133

5-1- جمع بندی 134

5-2- نوآوری های تحقیق 134

5-3- پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی 135

6- منابع و مراجع 136

7- پیوست ها 149

7-1- پیوست 1 150

7-2- پیوست 2 150

لیست شکل ها و جداول

شکل ‏1‑1- برنامه ریزی بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت 3

شکل ‏1‑2- برنامه ریزی و کنترل تولید 4

شکل ‏1‑3- رابطه برنامه ریزی تولید ادغامی با سایر فرآیندهای برنامه ریزی تولید 5

شکل ‏2‑1- فضای جواب شدنی مسئله برنامه ریزی خطی با ضرائب فنی غیرقطعی 42

شکل ‏3‑1- فرم کلی زنجیره تأمین سه سطحی 55

شکل‏3‑2- تابع چند ضابطه ای تخفیف مقداری 77

شکل ‏3‑3- تابع چند ضابطه ای هزینه کمبود غیر خطی 78

شکل ‏3‑4- تخمین خطی تفکیک پذیر 82

شکل ‏3‑5- رابطه زمان تدارک و هزینه حمل و نقل 83

شکل ‏3‑6- جداول استاندارد گازهای آلاینده در وسایل حمل و نقل مختلف 85

شکل ‏4‑1- زنجیره تأمین شرکت چوکا (با کمی تغییرات) 88

شکل ‏4‑2- زیان کل زنجیره تأمین در برابر کمبود تجمعی 96

97

بدست آمده از مدل Lp-metrics 98

شکل ‏4‑5- فلوچارت الگوریتم ال-شکل پیشنهادی 102

شکل ‏4‑6- قدمهای اصلی روش مونت کارلوی پیشنهادی 103

شکل ‏4‑7- فلوچارت روش حل پیشنهادی برای مدل دوم 104

شکل ‏4‑8- زنجیره تأمین دو سطحی 105

شکل ‏4‑9- نمودار همگرائی روش ال-شکل 106

شکل ‏4‑10- منحنی پارتو برای امیدریاضی در مقابل تغییرپذیری 106

107

شکل ‏4‑12- قسمت A-1 از کروموزوم پیشنهادی 110

شکل ‏4‑13- قسمت A-2 از کروموزوم پیشنهادی 111

شکل ‏4‑14- قسمت B از کروموزوم پیشنهادی 112

شکل ‏4‑15- ساختار کلی کروموزوم پیشنهادی 112

شکل ‏4‑16- عملگر جابجائی ستونی 113

شکل ‏4‑17- عملگر جابجائی بلوکی 114

شکل ‏4‑18- عملگر جابجائی نامنظم 114

شکل ‏4‑19- فلوچارت روش حل پیشنهادی مدل سوم 117

شکل ‏4‑20- زمان حل الگوریتم پیشنهادی در مقایسه با زمان حل نرم افزار برای مسائل با ابعاد کوچک 119

شکل ‏4‑21- زمان حل الگوریتم پیشنهادی در مقایسه با زمان حل نرم افزار برای مسائل با ابعاد متوسط 120

شکل ‏4‑22- همگرائی به جواب بهینه در مسئله شماره 5 120

شکل ‏4‑23- منحنی پارتو برای بهره وری کارکنان در مقابل هزینه کل سیستم تولیدی 122

شکل ‏4‑24- منحنی پارتو برای حداکثر کمبود در برابر هزینه کل سیستم تولیدی 122

شکل ‏4‑25- هزینه حمل و نقل و سود حاشیه ای در برابر تنگ تر شدن محدودیت انتشار گازهای گلخانه ای 127

شکل ‏4‑26- ترکیب بندی نرخ تولید قبل و بعد از در نظر گرفتن محدودیت پسماندهای صنعتی 128

شکل ‏4‑27- اجزای تابع هدف و سود حاشیه ای در مقایسه با سناریوهای مختلف 129

شکل ‏4‑28- همگرائی الگوریتم CPLEXبه جواب بهینه 130

شکل ‏4‑29- فراوانی اندازه سفارشات و کمبود رخ داده تحت همه سناریوهای مختلف 131

شکل ‏4‑30- معیار تغییر پذیری 131

شکل ‏4‑31- امیدریاضی سود حاشیه ای در برابر معیار تغییرپذیری 132

جدول ‏2‑1- تکنیک های مختلف حل مسئله برنامه ریزی تولید به ترتیب زمانی قبل از سال 2000 میلادی 14

جدول ‏2‑2- تکنیک های مختلف حل مسئله برنامه ریزی تولید و نوع عدم قطعیت مربوطه قبل از سال 2000 میلادی 21

جدول ‏2‑3- تکنیک های مختلف حل مسئله برنامه ریزی تولید و نوع عدم قطعیت مربوطه بعد از سال 2000 میلادی 36

جدول ‏‏4‑1- هزینه نیروی انسانی 89

جدول ‏ ‏‏4‑2- هزینه دوره آموزشی در سایت 1 ($10/manpower) 90

جدول ‏ ‏‏4‑3- زمان تولید، هزینه نگهداری مواد اولیه و محصولات 90

جدول ‏ ‏‏4‑4- تقاضای بازار تحت سناریوی 1 91

جدول ‏‏4‑5- اطلاعات کارخانه های تولیدی 91

جدول ‏‏4‑6- زمان در دسترس 91

جدول ‏‏4‑7- ضریب مصرف 92

جدول ‏‏4‑8- هزینه و ظرفیت مربوط به ماده اولیه m که توسط تأمین کننده s در دوره 1 تحت سناریوی ξ تأمین میشود 92

جدول ‏‏4‑9- هزینه حمل و نقل ($/unit) 92

جدول ‏‏4‑10- زمان تدارک (دوره) 93

جدول ‏‏4‑11- هزینه کمبود و قیمت فروش 93

جدول ‏‏4‑12- برنامه ریزی تولید ادغامی حاصل از حل مدل پیشنهادی 94

جدول ‏‏4‑13- برنامه ریزی نیروی انسانی بدست آمده از حل مدل پیشنهادی 94

جدول ‏‏4‑14- تعاملات بین موجودیت های زنجیره تأمین 95

جدول ‏‏4‑15- ارتقاء کارکنان در برابر ضریب پایداری مدل 96

جدول ‏4‑16- لیست عایدات مربوط به روش اپسیلون-محدودیت 99

جدول ‏‏4‑17- توابع توزیع پارامترهای هزینه ای 105

جدول ‏4‑18- لیست عایدات برای مثال عددی 105

جدول ‏‏4‑19- ارتقاء مهارت کارکنان در برابر متوسط بهره وری 107

جدول ‏‏4‑20- مقایسه عملکرد الگوریتم پیشنهادی با تعداد سناریوهای مختلف 108

جدول ‏‏4‑21- توابع توزیع پارامترهای هزینه ای 118

جدول ‏‏4‑22-کارائی الگوریتم حل پیشنهادی مدل سوم برای مسائل با ابعاد کوچک 118

جدول ‏‏4‑23-کارائی الگوریتم حل پیشنهادی مدل سوم برای مسائل با ابعاد متوسط 119

جدول ‏‏4‑24- مقایسه کارائی الگوریتم حل پیشنهادی به ازای تعداد سناریوهای مختلف 121

جدول ‏4‑25- پیش بینی تقاضا 125

جدول ‏‏4‑26- هزینه تولید در وقت عادی/اضافه کاری، هزینه نگهداری و نفر ساعت مورد نیاز برای تولید یک محصول 125

جدول ‏‏4‑27- قیمت و هزینه نگهداری در نقاط مشتری 125

جدول ‏‏4‑28- فواصل بین موجودیتهای زنجیره تأمین 125

جدول ‏‏4‑29- پارامترهای مربوط به قیمت خرید و تخفیف 125

جدول ‏‏4‑30- پارامترهای مربوط به جریمه کمبود 126

جدول ‏‏4‑31- زمان تدارک بین کارخانه و مشتری و بین کارخانه و تأمین کننده 126

جدول ‏4‑32- مقادیر اجزاء تابع هدف برای مسئله قطعی 126

جدول ‏‏4‑33- اجزای تابع هدف برای ده سناریوی نمونه 128

1-1- مقدمه

برنامه ریزی تولید همواره یکی از ارکان غیر قابل تفکیک در امر تولیده بوده است. امروزه، با پیچیده تر شدن شرایط تولید، برنامه­ریزی کلی تولید نقش بسزایی در موفقیت شرکت­های بزرگ تولیدی ایفا می­نماید. این شرایط عبارتند از:

1-5-1- فروکاهی خاک…………………………18

1-5-2- اسیدی شدن……………………………………………19

1-5-3- زیست شناسی خاک………………………………..19

1-6-3- فلزات جزئی……………………………………………..20

1-7- بررسی آثار زیست محیطی گاز …………………………….20

1-7-1- تأثیر بر گیاهان…………………………………21

1-7-2- تأثیر برانسان………………………………….22

1-8- بارش اسیدی……………………………………….23

1-9- مواد ریزگردی(Particulate matter) …………………………..24

1-9-1- تأثیر ریز ذرات معلق بر انسان………………………………..26

1-10- برخی عناصر رایج در ریز ذرات معلق ناشی از ذوب کانسنگ مس……………..28

1-10-1- مس……………………………………………………28

1-10-2- آرسنیک………………….29

1-10-3- سرب……………………………….31

1-10-4- مولیبدن…………………………………32

1-10-5 کادمیم……………………………………………….33

1-10-6- روی………………………………………………………34

1-11- مسیرهای انتقال عناصر در زیست بوم سامانه………………………35

1-12- گونه پذیری و تفکیک شیمیایی………………………………..38

1-13- تعیین زیست دسترس پذیری عناصر سمناک برای گیاهان و موجودات زنده………….41

1-13-1 تعیین زیست دسترس پذیری با استفاده از روش تفکیک شیمیایی………………………42

1-14-پیشینه روشهای استخراج گزینشی مرحله ای………………………..43

1-14-1- روش استخراج گزینشی ترتیبی…………………………………….45

1-14-2- روش استخراج گزینشی ترتیبیBCR ……………………………………..47

فصل دوم: موقعیت جغرافیایی، آب و هوا و زمین شناسی ناحیه مورد مطالعه

2-1-مقدمه………………………………………………………………..49

2-2-موقعیت جغرافیایی و ریخت شناسی منطقه مورد مطالعه………………………….50

2-3-آب و هوا و اقلیم منطقه………………………………..51

2-3-1-باد………………………………………..51

2-4-زمین شناسی منطقه………………………………………….52

2-4-1-کواترنری………………………………………………53

2-4-2-زمین شناسی ساختاری……………………55

2-4-3- زمین شناسی مهندسی……………………………….55

فصل سوم: نمونه برداری و روش های تجزیه ای و محاسباتی

3-1-مقدمه……………………………………………………………………57

3-2- نمونه برداری …………………………………………………………..58

3-2-1-روشهای نمونه برداری………………………………………60

3-2-2-انواع نمونه……………………………….63

3-2-3-تعداد نمونه ها…………………………………………….63

3-2-4-نمونه برداری از خاک…………………………………64

3-2-4-1-ملاحظات کلی برای تجزیه خاک………………………………….64

3-2-4-2-آماده سازی نمونه…………………………………………65

3-2-4-3-تعیین pH……………………………………………66

3-2-4-4-عمق نمونه برداری…………………………………………………67

3-2-4-5-نمونه های کنترل (زمینه) …………………………………….67

3-2-4-6-نگهداری نمونه های خاک………………………………………..68

3-3-نمونه برداری از ریز گردهای جوی……………………………68

3-4-نمونه برداری از منطقه مورد مطالعه و تجزیه نمونه ها………………………………70

3-4-1-نمونه برداری از خاک…………………..70

3-4-1-1-خاک مرتعی…………………………………………………….70

3-5-آماده سازی نمونه ها………………………………..74

3-6-اندازه گیری برخی پارامترهای فیزیکوشیمیایی خاک ………………………75

3-7- تجزیه استخراج گزینشی……………………………………..75

3-8-نمونه برداری از غبار دودکش…………………………………………79

3-9-روشهای تجزیه نمونه ها……………………………………..79

3-9-1- سنجش غلظت کل عناصر (Total Concentration) در نمونه های جامد……….79

3-9-2- سنجش عناصر در محلولهای حاصل از روش اصلاح شده BCR …………………………80

3-10-شاخص های زیست محیطی استفاده شده برای تحلیل نتایج…………………………………….80

3-10-1- شاخص آلودگی…………………………………………………81

3-10-2-شاخص بهنجاریده غنی شدگی……………………………..81

3-10-3- شاخص زمین انباشت……………………………………………82

3-10-4-شاخص بار(Pollution Load index.PLI) …………………………………………………..83

3-10-5-شاخص اصلاح شده درجه آلودگی………………………………..83

3-10-6-ضریب تحرک و درجات ارزیابی خطر………………………………..84

3-11-روش تعیین خط مبنا یا زمینه طبیعی در محیط های مختلف………………………………….86

3-12-مبانی آماری استفاده شده در تحلیل نتایج………………….88

3-12-1-روشهای آماری تک متغیره…………………………………………..89

3-12-2-روشهای آماری چند متغیره ………………………………………90

3-12-2-1-روش تحلیل مؤلفه های اصلی……………………………92

3-12-2-2-روش آنالیز خوشه ای………………………………94

فصل چهارم: تحلیل داده ها و نتایج

4-1-مقدمه……………………………………………………………96

4-1-1- نتایج تجزیه شیمیایی غبار فیلتر دودکش…………………………………………………………….97

4-2-1-pHخاک…………………………..101

4-2-2-ماده آلی خاک…………………………………………103

4-2-3-بافت خاک…………………………………..105

4-3-آلودگی خاک……………………………………………..108

4-3-1-خاکهای مرتعی……………………………………………..109

4-3-1-1-خاکهای سطحی……………………………………………..109

4-3-1-1-1-نتایج شاخص بهنجارشده غنی شدگی……………………………128

4-3-1-1-2-نتایج مربوط به محاسبه ضریب زمین انباشت ( ) ………………129

4-3-1-1-3-محاسبه شاخص بار آلودگی (Pollution Load index.PLI)…………..144

4-3-1-1-4-محاسبه شاخص اصلاح شده درجه آلودگی (m )…………………………………145

4-3-1-1-5-ضریب آلودگی خاک (Soil Pollution Index, SPI)………………………..146

-3-1-2-خاکهای زیرسطحی………………………………………148

4-4-نتایج تجزیه به روش استخراج ترتیبی………………………………..153

4-4-1-عناصر مرتبط با اجزاء تبادل پذیر……………………………………….157

4-4-2-ارتباط زمین شیمیایی بین عناصردر جزء کاهش پذیر……………………..159

4-4-3-عناصر مرتبط با اجزاء اکسایش پذیر……………………………165

4-4-4-عناصر مرتبط با اجزاء باقیمانده………………………………..168

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1-مقدمه……………………………………..172

5-2-نتایج بدست آمده از محیط زمین شناختی خاک و غبار فیلتر………………………..173

5-3- راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت منابع آلودگی در محیط زمین شیمیایی خاک..177

منابع و مآخذ………………..183

کلیات

فرایندهای معدنکاری، ذوب و کانه آرایی در بسیاری از نقاط جهان سبب آلودگی زیست بومهای طبیعی مجاور این مراکز شده است. این فرایندها عناصر بالقوه سمناک را به شکل گاز، ذرات معلق، پساب مایع و یا باطله های جامد به محیطهای طبیعی به ویژه آب، رسوب و خاک اضافه می کنند (Dudka and Adrino, 1997). تولید مس نمونه بارزی از ایجاد این گونه مسائل زیست محیطی است، چرا که ذوب کانسنگ سولفیدی مس به آلودگی وسیع هوا منجر می شود. گسیل های گازی اغلب با گازهای سمّی مانند گوگرد دیوکسید و فلزات سنگین از جمله As, Pb, Hg, Cd, Ni, Be, v همراهند. در مناطق مجاور منبع آلاینده، تنفس هوای آلوده به این گسیل ها منجر به ورود غلظت های بالا به بدن موجودات زنده می شود. فلزات سنگین گسیل شده از راه بارش جوی وارد بوم سامانه های زمین می شوند. افزون بر این، همراه با خاک و رسوب وارد شبکه های غذایی شده و می توانند تندرستی جمعیت های زنده را به خطر اندازند. بدین ترتیب که فلزهای بالقوه سمّی نهشته شده از جو، درسطح زمین با خاک آمیخته می شوند؛ این فلزها می توانند بخشی از تغذیه آبخوان ها یا رواناب های سطحی را تشکیل دهند (مُر و همکاران،1387). در زیست بوم سامانه هایی که دچار آلودگی انسان زاد شده اند، تعیین مقدار کل هر عنصر صرفاً روند تغییرات و یا نوع عناصر آلاینده را مشخص می کند و اطلاعاتی در زمینه تحرک و یا زیست دسترس پذیری آنها به دست نمی دهد؛ زیرا تحرک و زیست دسترس پذیری یک عنصر آلاینده به شکل حضور آن در محیط بستگی دارد. بطور کلی تغییر در شرایط محیط طبیعی با تغییر شکل حضور عناصر بالقوه سمناک و حتی عناصر مغذی ضروری همراه بوده، و می تواند به شدت بر رفتار زمین شیمیایی آنها در محیط تاثیر بگذارد. برای پیش بینی رفتار شیمیایی یک عنصر باید شکل های مختلف آن در محیط مورد نظر ( برای مثال خاک و یا رسوب) به طور کامل در انواع شرایط سامانه های طبیعی مورد بررسی قرار گیرد. شناسایی و تعیین غلظت فلزات بالقوه سمناک مرتبط با بخش های مختلف خاک و یا رسوب تحت عنوان تجزیه کسر شیمیایی (chemical fraction analysis) شناخته شده است. در این روش با استفاده از حلالهای متفاوت و بر طبق دستورالعمل استخراج ترتیبی (sequential extraction procedure) شرایط متنوعی برای آزادسازی و انحلال عناصر مرتبط با فازهای مختلف و یا ساختارهای کانی شناختی خاص در نمونه خاک و یا رسوب ایجاد می شود. توالی ویژه ای برای شناسایی شکل های عناصر بالقوه سمناک در خاک و یا رسوب وجود دارد. این توالی بسته به شرایط متفاوت دارای تنوع زیاد می باشد؛ اما آنچه مسلم است روشهای تجزیه ی کسر شیمیایی اطلاعات ارزشمندی از منشأ، تحرک فیزیکوشیمیایی، انتقال و پتانسیل سمناکی عناصر آلوده را را فراهم می کند. در واقع انواع شکلهایی که توسط تجزیه کسر شیمیایی شناسایی می گردند، تخمینی از مقدار عناصر سمناک در مخازن مختلف این عناصر در خاک و یا رسوب می باشند، که می توانند با تغییر شرایط محیطی آزاد گردند. هدف از ارائه این فصل بیان طرح موضوع و ارائه کلیاتی در راستای اهداف و فرضیه های پژوهش، روشهای ذوب،اثرات زیست محیطیذوب فلزات، روشهای تفکیک شیمیایی و ارتباط آنها با تحرک و زیست دسترس پذیری عناصر بالقوه سمناک، معیارهای گزینش و انواع الگوهای استخراج عناصر می باشد.

2-6-3 حرکت دست– 34

2-6-4 جهت دست– 36

2-6-5 حالات صورت– 36

2-7 فراگیری زبان در کودکان ناشنوا 39

2-7-1 مراحل فراگیری زبان اشاره 42

2-8 ساختواژه 48

2-9 زمان و نمود- 49

2-10 زمان و نمود در زبان اشاره 52

2-11 جمع­بندی فصل- 68

فصل سوم: روش پژوهش– 69

3-1 روش پژوهش– 70

3-2 ابزار گردآوری داده­ها 70

3-3 جامعه و نمونة آماری- 72

3-4 نحوة اجرا 73

3-5 روش تجزیه و تحلیل داده­ها 76

3-6 جمع­بندی فصل- 77

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها 78

4-1تجزیه و تحلیل داده­ها 79

4-2 چگونگی بیان زمان و انواع آن در زبان اشارة ایرانی- 80

4-2-1 قیدهای زمانی- 81

4-2-2 مشخصه­های غیردستی- 83

4-2-3 نشانگرهای واژگانی- 86

4-2-4 استفاده از گروه دستوری اعداد- 88

4-2-5 عبارات زمانی- 90

4-3 چگونگی بیان نمود و انواع آن در زبان اشارة ایرانی- 92

4-3-1 نمود استمراری- 93

4-3-2 نمود عادتی- 94

4-3-3 نمود مکرر- 95

4-3-4 نمود کامل- 96

4-4 یافته­های پژوهش بر اساس جنسیت– 101

4-5 جمع­بندی فصل- 102

فصل پنجم: بحث و نتیجه­گیری– 103

5-1 بررسی توصیفی داده­ها 104

5-1-1 زمان در زبان اشارة ایرانی- 106

5-1-1-1 نمونة واژگانی زمان- 107

5-1-1-2 نمونة ساختواژی زمان (تکواژ تصریفی) 108

5-1-2 نمود در زبان اشارة ایرانی- 110

5-1-2-1 نمونة واژگانی نمود- 111

5-1-2-2 نمونة ساختواژی نمود (تکواژ تصریفی) 111

5-2 جمع­بندی فصل- 112

5-3 پیشنهاداتی برای پژوهش­های آتی- 113

منابع فارسی- 115

منابع انگلیسی- 116

پیوست– 121

پیشگفتار

سخن گفتن (زبان) یکی از ویژگی­های ممتاز بشری است. انسان از راه سخن­گفتن با دیگر افراد جامعه ارتباط برقرار می­کند، می­فهمد و می­فهماند. گرچه از بیان کلمة زبان در نظر اول زبان بیانی به ذهن می­رسد اما زبان می­تواند ادراکی، کتبی، اشاره و هر نوع علایم قراردادی دیگر را نیز شامل شود. زبان اشاره یکی از مهمترین روش­های ارتباطی میان ناشنوایان می­باشد که سبب می­شود این افراد با یکدیگر و دیگران ارتباط برقرارکنند. حامیان زبان اشاره، در طول زمان ارزشی را که این زبان در جوامع ناشنوایان دارد بیان کرده­اند، همانگونه که ودیتز[1] اظهار داشته است که زبان اشاره بهترین هدیة خداوند به ناشنوایان است. همانطورکه زبان­های گفتاری در جامعة شنوایان توسعه پیدا می­کنند، زبان­های اشاره نیز به­طور گسترده و مستقل در جامعة ناشنوایان در سرتاسر دنیا رشد و توسعه می­یابند. زبان­های اشاره به صورت همگانی نیستند به عبارت دیگر در کل جهان یکسان نیستند و مانند زبان­های گفتاری مختلفی که در سرتاسر دنیا وجود دارد، زبان­های اشارة مجزا و مستقلی نیز در دنیا موجود می­باشند و هر جامعه­ای زبان اشارة مخصوص به خود را به کار می­برد. زبان اشارة ایرانی نیز جزء یکی از این زبان­ها محسوب می­شود. زبان اشارة ایرانی، زبانی دیداری/فضایی است که با دارا بودن ساختار نحوی و معنایی خاص خود به­طور طبیعی در جامعة ناشنوایان در سرتاسر ایران با تفاوت لهجه­های مختلف، رشد کرده است و مورد استفاده قرار می­گیرد. نکتة قابل ذکر آن است که تمامی افراد با وجود تفاوت در لهجة خود به راحتی با دیگر ناشنوایان از مناطق دیگر ارتباط برقرار می­کنند و این تفاوت اشارات مانعی برای عدم درک آنها نمی­باشد، در حقیقت درک آنها بیان­گر این مطلب است که این تفاوت­ها، تفاوت لهجه است نه تفاوت زبان.

اشارات موجود در این زبان از نوع قراردادی و در بعضی موارد به ­صورت شمایل­گونه[2] هستند. وجود اشارات قراردادی در این زبان اثبات می­کند که زبانی حقیقی است و تنها مجموعه­ای از تصاویر در فضا[3] نمی­باشد. تفاوت میان زبان اشارة ایرانی و به­طور کلی همة زبان­های اشاره با زبان­های گفتاری این است که در زبان­های اشاره، اطلاعات از طریق ترکیب آوا بیان نمی­شوند بلکه از طریق ترکیب شکل[4]، جهت[5] و حرکت[6] دست و همچنین حالات صورت[7] منتقل می­شوند. مانند زبان­های اشارة دیگر، زبان اشارة ایرانی نیز متشکل از دو بخش دستی و غیردستی است که این دو بخش برای تولید و درک زبان اشاره بسیار حائز اهمیت می­باشند. بخش دستی شامل مواردی از قبیل شکل، جهت، مکان و حرکت دست می­شود و بخش غیردستی در برگیرندة حالات صورت و بدن می­باشد. اشارات غیردستی (حالات صورت، چشم، ابرو، سر و غیره) در زبان اشاره نقش­های بسیاری را ایفا می­کنند. مهمتر از همه، نقشی است که این اشارات در نحو ایفا می­کنند. برای مثال، حالات صورت در اکثر زبان­های اشاره که زبان اشارة ایرانی نیز شامل آن می­شود، برای سوال­های بله/خیر یا سوال­های که­ای استفاده می­شوند. در زبان اشارة ایرانی هنگامی­که اشاره­گر سوال بله/خیر می­پرسد، ابروهایش را بالا می­برد و کمی سرش را به سمت جلو کج می­کند. هنگامی­که اشاره­گر سوال که­ای مانند کی، کجا، کدام و غیره را می­پرسد، ابروهایش را پایین می­آورد و کمی سرش را به سمت جلو می­برد در صورتی­که بدنش را به سمت عقب تکیه می­دهد و صورت نیز حالت جمع­شدگی به خود می­گیرد. در جملات شرطی نیز هنگام اشاره کردن، ابروها به سمت بالا حرکت می­کنند.

علاوه برکلیة نقش­های نحوی، حالات صورت و حرکات بدن در بیان آهنگ گفتار[8]، تکیه[9] و درنگ[10] نیز نقش مهمی ایفا می­کنند. درست مانند اصول زبرزنجیری که در زبان گفتاری جزء لاینفک کلام می­باشند، حالات صورت نیز جزء لاینفک زبان اشاره محسوب می­شوند. اما بر خلاف تکیه، آهنگ و درنگ که نمی­توانند به­ تنهایی بدون کلام استفاده شوند، بعضی از حالات صورت یا حرکات به­ تنهایی مورد استفاده قرار می­گیرند و جایگزین واژگان می­شوند. به­طور کلی احساسات فرد اشاره­کننده در صورت وی که با حرکات بدن همراه هستند مشخص می­شوند. بنابراین آنچه که در رابطه با درک و تولید زبان اشاره از اهمیت برخوردار است، توجه به هماهنگ بودن کلیة اجزاء تشکیل دهندة آن می­باشد، زیرا یک اشتباه کوچک در یکی از بخش­ها منجر به تولید اشاره­ای دیگر می­شود و درک مطلب را با مشکل مواجه می­کند.