21

4-2- اثرات مخرب حرارت و افزایش دما بر دستگاه تولید مثلی نر…………………………………..21

1-4-2- روش های مختلف حرارت دادن بیضه ها در مطالعات تجربی……………………..22

2-4-2- تاثیر حرارت بر بیضه ها……………………………………………………………………….22

3-4-2- تأثیر حرارت روی بافت بیضه………………………………………………………………24

4-4-2- تاثیر حرارت روی بر روی فعالیت اندوکرینی ………………………………………..24

5-4-2- تاثیر براسپرم های موجود در مایع rete testis…………………………………………..24

6-4-2- تاثیر حرارت بر اسپرم موجود در مایع منی……………………………………………….25

7-4-2- تاثیر حرارت روی باروری و بارورسازی و اسپرم ها………………………………….25

8-4-2- مکانیسم اثرات حاصل از حرارت بر روی بیضه………………………………………..26

9-4-2- تأثیر حرارت بر روی اسپرم زایی……………………………………………………………29

فصل سوم : مواد و روش کار

1-3- مواد مصرفی و غیر مصرفی……………………………………………………………………………….32

2-3- مواد و لوازم عصاره گیری………………………………………………………………………………..32

3-3- روش کار……………………………………………………………………………………………………..33

1-3-3- تهیه گیاه و عصاره گیری……………………………………………………………………..33

2-3-3- حیوانات مورد استفاده…………………………………………………………………………33

3-3-3- نحوه ی حرارت دادن اسکروتوم…………………………………………………………..34

4-3-3- گروه بندی نهایی و برنامه ی درمانی………………………………………………………34

5-3-3- روش نمونه گیری و ارزیابی…………………………………………………………………35

6-3-3- روش مطالعه ی آماری………………………………………………………………………..36

فصل چهارم : نتایج

1-4- نتایج حاصل از شمارش اسپرم ها……………………………………………………………………….38

2-4- نتایج حاصل از بررسی اسپرم های زنده………………………………………………………………39

3-4- نتایج حاصل از بررسی حرکت اسپرم ها…………………………………………………………….40

4-4- نتایج حاصل از بررسی درصد وزن دم اپیدیدیم ………………………………………………….41

5-4- نتایج حاصل از ز درصد وزن بیضه ……………………………………………………………………41

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

1-5- بحث……………………………………………………………………………………………………………51

2-5- نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………56

3-5- پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………….57

منابع………………………………………………………………………………………………………………………59

مقدمه و هدف:

اولین مدارک استفاده از گیاهان در جهت بهبودی و درمان بیماری ها به دوران نئاندرتال[1] باز می گردد. در قرن شانزدهم، باغ های گیاهی به منظور کشت دارو در مدارس پزشکی به وجود آمد؛ تا اینکه در سال 1950 میلادی گزارش شد که 30 درصد از داروهای جدید نیزاز گیاهان مشتق می شوند. تمدن های چینی، ژاپنی، هندی و بومیان آمریکا همه سیستم سنتی طب گیاهی را دارند در ایران نیز در دوران باستان، استفاده از گیاهان دارویی مد نظر بوده و در دوران پس از اسلام نیز طب سنتی شکوفایی خاصی یافته است (2، 3، 4، 6، 42، 76).

خارخاسک نوعی گیاه دارویی یک ساله است که در بسیاری از نواحی گرمسیری و معتدل جهان یافت می شود که برای درمان بیماری های مختلف از جمله افزایش فشار خون، سنگ های مثانه و عفونت های اداری، ادم و آسیت و … استفاده می شود. همچنین این گیاه به واسطه ی وجود ساپونین های استروئیدی[2] در آن موجب افزایش تستوسترون[3] و افزایش فعالیت های جنسی می شود(10، 12، 31، 48).

تحقیقات ثابت کرده اند که تأثیر حرارت بر روی بیضه ها فقط به مرگ سلول ها در داخل بیضه و متعاقب آن کاهش تعداداسپرم ها محدود نمی شود، بلکه اسپرم های تولید شده ممکن است تواناییشان در بارور کردن و تولد جنین های طبیعی نیز کاهش یابد(66).

در پستانداران برای انجام روند طبیعی اسپرماتوژنز[4] دمای بیضه ها بایستی 7-2 درجه سانتی گراد پایین تر از درجه حرارت بقیه بدن نگهداری شود و در واقع هر فاکتوری که باعث افزایش دمای بیضه ها شود، بمانند دمای محیطی بالا و استرس حرارتی موضعی به ساختار کروماتینی اسپرم در اپیدیدیم آسیب می رساند و در نهایت باعث کاهش غلظت اسپرم ها و تعداد اسپرم های متحرک می شود. نشان داده شده که یک حرارت خفیف به طور موقت باعث کاهش تعداد اسپرم بعد از دو تا سه هفته می گردد(23، 36، 50، 73، 74).

لذا با توجه به اثرات عصاره ی خارخاسک در روند اسپرماتوژنز و افزایش میزان باروری در جنس نر هدف اصلی از مطالعه ی حاضر ایجاد آسیب به بیضه ها و روند اسپرناتوژنز در اثر استرس حرارت موضعی و بررسی اثرات تجویز عصاره ی خارخاسک بر روی کیفیت اسپرم ها می باشد.

فصل دوم

کلیات و بررسی منابع موجود
فصل دوم

کلیات:

1-2- بررسی کلی گیاه خارخاسک و یافته های قبلی در مورد این گیاه دارویی:

1-1-2- طبقه بندی علمی[5] گیاه:

رده : دو لپه ای[6]

زیر رده : جداگلبرگان[7]

سری : تالامی فلور[8]

راسته : سداب[9]

تیره : اسپند

جنس : تری بولوس[10]

گونه : تریس تریس[11] (تصویر شماره ی 1-2) (36).

2-1-2- نام های مختلف این گیاه در جهان و مشخصات ظاهری آن:

نام لاتین و دو جمله ای خار خاسک تری بولوس ترستریس به معنی caltrop بوته ی خار یا سلاح میخ مانند است. این گیاه همچنین با نام puncture vine شناخته می شود. نام های دیگر آن شامل: دمیر تیکانی، حمص الامیر، کوهک، سه کوهه، خسک، حسک، خنجک، خارخلتان، شکرحنج، سه کو هک، خار سه گوش، هرواء می باشد(9، 25).

خارخاسک گیاهی است علفی، یکساله، دارای ساقه های خوابیده یا انشعابات گسترده بر سطح خاک و پوشیده از تار که برگ و ساقه های جوان آن را تارهای ظریف می پوشاند. قسمت های مورد استفاده این گیاه شامل ریشه، میوه، دانه و گاهی کلیه اعضاء گیاه است ولی بیشتر از میوه آن استفاده می شود. میوه های آن گرد، پهن و خاردار به رنگ سبز مایل به زرد، بدون بو و با طعم نامشخص هستند و در اواخر تابستان و اوایل پاییز جمع آوری می شوند که دارای پنج برچه گره مانند هستند و هر برچه دارای سطحی ناصاف است که بر روی آن تعداد چهار خار بلند و سخت دیده می شود (تصویر شماره ی 1-2) (2، 4، 14 ).

تصویر 1-2: شکل ظاهری خارخاسک و میوه ی آن

3-1-2- دامنه ی جغرافیایی رویش گیاه خار خاسک در ایران و جهان:

این گیاه در بسیاری از نواحی گرمسیری و معتدل جهان از جمله ایالات متحده و مکزیک، نواحی مدیترانه ای و اسپانیا،هند ، چین و سراسر آسیا یافت می شود. در ایران محل رویش این گیاه سراسر ایران از جمله غالب نواحی خشک شمال در ایران، اطراف تهران، کرج، قم، خراسان، بین دامغان، سبزوار، فارس و بخش مرکزی اصفهان، سیستان بلوچستان، بندرعباس و کر مان می باشد(2، 10 ).

4-1-2- محتویات شیمیایی گیاه خارخاسک:

ترکیبات شیمیایی این گیاه شامل مواد معدنی از قبیل سدیم، پتانسیم، گوگرد، کلسیم، فسفر، ازت و کلر و موادی از قبیل تاتن، رزین، روغن ثابت، آکالوئید، پلی فنل ها است. علاوه بر این دارای پنج نوع گلکوزید می باشد که همگی دارای گلوکز هستند و علاوه بر گلوکز، قندهای رامنوز و آرابینوز نیز دارا می باشند (8، 55، 56، 72، 77، 78).

میوه خارخاسک شامل فلاووئید، ساپونین فوروستانول و آلکالوئیدهای هارمین[12] و هارمان[13] وترکیبات پرتودیوسینی[14] و پروتوگر اسیلینی[15] می باشد. در ریشه خارخاسک علاوه بر 22 اسید آمینه ی شناخته شده، آگلیکون[16] های روسکوژننین[17]، هکوژنین[18] و نئوتیگوژنین[19] نیز وجود دارد. برگ و ساقه ی این گیاه علاوه بر مواد رزینی حاوی ساپونین های استروئیدی با آگلیکون های دایوزژ نین، روسکوژنین و هکوژنین است (2، 22، ،39، 61).

5-1-2- ساپونین های موجود در گیاه:

عمده ترین ساپونین موجود در میوه ی این گیاه، ساپونین دایوزژنین[20] و تری استروزید [21]Fهستند. اجزای تشکیل دهنده ی ساپونین شامل، آگلیکون یا ساپوژنین به همراه یک یا دو بخش قند می باشد (شکل شماره ی 2-2)(44، 45).

ساپونین ها به طور وسیع در بین گیاهان پراکنده اند و شکل خاصی از گلیکوزیدها هستند. این ترکیبات باعث همولیز خون می شوند و هنگامی که در جریان خون تزریق شوند بسیار سمی هستند ولی مصرف خوراکی آنها تقریبا بی ضرر است و به دو نوع تری پنوئید[22] و استروئیدال[23] تقسیم می شوند (6).

شکل 2-2: ساپونین که از اجزای مهم خارخاسک است(سمت راست) و ساختار شیمیایی پروتودیوسین(سمت چپ).

…….24

4-2- اثرات مخرب حرارت و افزایش دما بر دستگاه تولید مثلی نر…………………………………………..24

1-4-2- تاثیر حرارت روی بافت بیضه ……………………………………………………………………..24

2-4-2- تاثیر حرارت بر اسپرم موجود در مایع منی …………………………………………………….25

3-4-2- تأثیر حرارت بر اسپرم ها ی موجود در مایع rete testis …………………………………..26

4-4-2- تاثیر حرارت روی بر روی فعالیت اندوکرینی ……………………………………………….26

5-4-2- تاثیر حرارت روی باروری و بارورسازی و اسپرم ها………………………………………….27

6-4-2- تاثیر حرارت بر روی اسپرم زایی …………………………………………………………………..28

7-4-2- مکانیسم اثرات حاصل از حرارت برروی بیضه ………………………………………………..29

8-4-2- روشهای مختلف حرارت دادن بیضه ها در مطالعات تجربی ………………………………32

5- 2- ارزیابی قوام غشای اسپرمی……………………………………………………………………………………..33

1- 5- 2- اساس تست HOS-WT …………………………………………………………………………….34

2- 5- 2- اساس رنگ آمیزی ائوزین – نگروزین………………………………………………………….34

فصلسوم:موادوروشکار

1-3- مواد مصرفی و غیر مصرفی………………………………………………………………………………………36

2-3- مواد و لوازم عصاره گیری……………………………………………………………………………………….36

3-3- روش کار…………………………………………………………………………………………………………….37

1-3-3- تهیه گیاه و عصاره گیری……………………………………………………………………………..37

2-3-3- حیوانات مورد استفاده…………………………………………………………………………………37

3-3-3- نحوه ی حرارت دادن اسکروتوم………………………………………………………………….38

4-3-3- گروه بندی نهایی و برنامه ی درمانی………………………………………………………………38

5-3-3- روش نمونه گیری و ارزیابی…………………………………………………………………………39

6-3-3- روش مطالعه ی آماری………………………………………………………………………………..40

فصلچهارم:نتایج

1-4- نتایج حاصل از بررسی میانگین وزن بدن …………………………………………………………………..42

2-4- نتایج حاصل از شمارش اسپرم ها………………………………………………………………………………43

3-4- نتایج حاصل از بررسی اسپرم های زنده……………………………………………………………………..44

4-4- نتایج حاصل از بررسی حرکت اسپرم ها…………………………………………………………………….45

5-4- نتایج حاصل از بررسی اسپرم های HOS – WT منفی ………………………………………………..46

فصلپنجم:بحثونتیجهگیری

1-5- بحث…………………………………………………………………………………………………………………..63

2-5- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………..70

3-5- پیشنهادات…………………………………………………………………………………………………………….71

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………….73

مقـدمه و هـدف:

طب در کشور ما مربوط به دوره آریایی است و اوستا اولین کتابی است که از گیاهان دارویی سخن گفته است. برای پی بردن به اهمیت گیاه درمانی و معالجه بیماران بطریق سنتی همینقدر کافیست که متذکر شویم کتاب قانون ابن سینا پزشک عالیقدر اسلامی که در عالم پزشکی شهرت جهانی دارد بمدتی قریب چهارصد سال در دانشکده های پزشکی اروپا تدریس شده و تنها وسیله مداوای بیماران بوده است (2، 3،4 و 7).

در قرن شانزدهم، باغ های گیاهی به منظور کشت دارو در مدارس پزشکی بوجود آمد، تا اینکه در سال 1950 میلادی گزارش شد که 30 درصد از داروهای جدید نیز از گیاهان مشتق
می شوند (2، 3، 4، 8 و 70 ).

اکنون با پیشرفت های علمی باید اذعان نمود که طب جدید در کشف آنتی بیوتیک ها شایان توجه بوده و خدمات بهداشتی ارزنده ای به مردم جهان نموده است. اما منکر این حقیقت نمی توان شد که در بعضی موارد برای معالجه بیماران کلیوی، کبدی، عصبی و پوستی با روش ها و داروهای طب جدید نتیجه شایان توجهی عاید بیماران نمی شود. در حالیکه بعکس با متد گیاه درمانی و طب سنتی زودتر و بهتر شفای آن ها حاصل می گردد. این خاصیت اغلب بعلت وجود ترکیبات آنتی اکسیدانی در گیاهان از جمله ویتامین B وC ، کاراتنوئیدها، لیکوپن ها و فلاونوئیدهایی می باشد که موجب جلوگیری از آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد می شوند (7، 11، 12، 46، 64، و72).

چای سبز گیاه دارویی است با برگ های همیشه سبز که در بسیاری از مناطق خوش آب و هوا
می روید. چای سبز طی قرن ها از پرطرفدارترین نوشیدنی ها در کشور های چین و ژاپن بوده است. مردم در این کشورها بر این عقیده اندکه ترکیبات خاص موجود در چای سبز باعث طول عمر و سلامتی انسان ها می شوند. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می دهد که نوشیدن چای سبز می تواند تأثیر ضد سرطانی داشته باشد. عمده ی خواص مفید چای سبز به علت کاتچین های پلی فنولیک موجود در برگ های آن می باشد که خاصیت آنتی اکسیدانی دارند. این گیاه برای درمان بسیاری از بیماری های مختلف از جمله سرطان های معده ای و روده ای، افزایش فشار خون، افزایش تری گلیسرید خون، کم خونی، پوکی استخوان، پوسیدگی های دندانی استفاده می شود (1، 5، 7،8 و 13).

در پستانداران دمای بیضه ها، 7-2 درجه سانتی گراد پایین تر از درجه حرارت بقیه بدن می باشد. بر اساس مطالعات بافت شناسی مشخص شده است که هر فاکتوری که باعث افزایش دمای بیضه ها شود، بمانند دمای محیطی بالا و استرس حرارتی موضعی، سبب کاهش قدرت تقسیم سلول های اسپرماتوگونی در طول لوله های اسپرم ساز می شود. همچنین حرارت به ساختار کروماتینی اسپرم در اپیدیدیم آسیب می رساند و در نهایت باعث کاهش تعداد اسپرم های متحرک می شود. علاوه بر این حرارت می تواند سلول های پرستار و بافت احاطه کننده لوله های منی ساز را نیز تحت تأثیر قرار دارد (20، 37، 48، 67 و 69).

توانایی باروری اسپرم های تولید شده و تولد جنین های طبیعی در اثر حرارت کاهش می یابد (60).

لذا با توجه به اثرات بسیار مفید عصاره گیاه چای سبز در درمان بسیاری از بیماری ها و عملکرد مثبت این عصاره در بسیاری از ارگان های بدن، هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات تجویز عصاره چای سبز بر روی کیفیت اسپرم ها پس از ایجاد استرس حرراتی موضعی و آسیب به بیضه و روند اسپرماتوژنز می باشد.

فصل دوم

کلیات:

1-2- بررسی کلی گیاه چای سبز و یافته های قبلی:

1- 1- 2- گیاه شناسی چای سبز[1]:

چای درختچه ای است بزرگ با برگ های همیشه سبز و بسیار زیبا به ارتفاع یک تا دو متر که ممکن است در نقاط مناسب و خوش آب و هوا به ده متر و یا زیادتر برسد. این گیاه برگ های چرمی، سبز تیره و معطر با گلهای سفید حاوی 6 تا 9 گلبرگ دارد. چای سبز بومی شرق آسیا و خصوصا کشور چین می باشد که در این مناطق و کشورهای افریقای جنوبی بصورت چای سبز و در آمریکا و اروپا بصورت چای سیاه مصرف می شود (1، 5، 8، 21 و 25).

این گیاه از خانواده تیاسه[2] و دارای نام علمی کاملیا سینسیس Camellia sinensis (L) Kuntze است (5 و53).

درختچه چای سبز در نواحی شمال ایران مخصوصا لاهیجان بصورت انبوه و با کیفیت بالا پرورش داده می شود (7).

چای سبز از برگ های بخار داده شده تهیه می شود، بنابراین اجزای اصلی و فعال آن دست نخورده باقی می مانند. در مقایسه، برگ های چای سیاه پژمرده شده، غلطانده شده و تخمیر و سپس خشک شده می باشد. در این فرایند تخمیر، به آنزیم پلی فنول اکسیداز اجازه­ی فعالیت بیشتری داده
می شود.چای اولانگ[3]، نیمه تخمیر شده می باشد و از نظر محتوا حد واسط چای های سبز و سیاه است (1، 5، 27، 32 و 68).

تصویر 1-2: شکل ظاهری گیاه چای سبز

2- 1- 2- محتویات شیمیایی گیاه چای سبز:

چای نواحی مختلف ترکیب متغییر و متفاوتی دارند ولی بطور متوسط از تجزیه چای مواد زیر را بدست آورده اند:

1- پلی فنول ها

2- کافئین ( تئین )

3- تانن یا اسید تانیک: مجموعه پلی فنول های اکسید شده چای را تانن می نامند که میزان آن ها در چای سبز بسیار اندک است. طعم تلخ چای مربوط به این ماده می باشد.

4- مواد چرب

…………………………………………28

10-2-2- تغذیه بلدرچین …………………………………………………………………………………………..30

11-2-2- فراوری و بسته بندی گوشت و تخم بلدرچین ها ……………………………………………..32

3-2- کلیاتی در مورد بیماری های بلدرچین ………………………………………………………………….34

1-3-2- کلی باسیلوز در بلدرچین و طیور ……………………………………………………………………..35

2-3-2- اشکال دیگر کلی باسیلوز در طیور …………………………………………………………………..41

3-3-2- بیماری نیوکاسل …………………………………………………………………………………………..42

4-3-2 -آنفلوانزا ……………………………………………………………………………………………………….45

5-3-2- برونشیت بلدرچین ………………………………………………………………………………………….46

6-3-2- بیماری آسپرژیلوز ………………………………………………………………………………………….50

فصل سوم: مواد و روش کار

1-3- مواد و وسایل مورد استفاده …………………………………………………………………………………54

2-3- روش کار ………………………………………………………………………………………………………..55

1-2-3- جمع آوری و تقسیم بندی نمونه ها ……………………………………………………………………55

2-2-3- كشت نمونه ها و جدا سازی اشریشیاکلی ……………………………………………………………55

3-2-3- تأیید نمونه های اشریشیاکلی …………………………………………………………………………..56

4-2-3- ذخیره نمونه ها ………………………………………………………………………………………………56

5-2-3- آزمایش PCR …………………………………………………………………………………………….57

1-5-2-3- استخراج DNA ………………………………………………………………………………………57

2-5-2-3- آزمایش PCR جهت شناسایی ژنهای کد کننده شیگا توکسین و انتیمین ……………57

3-5-2-3- آزمایش PCR جهت تعیین گروه و تحت گروه فیلوژنی …………………………………59

4-5-2-3- شناسایی و آنالیز محصولات PCR ……………………………………………………………..61

1-4-5-2-3- مراحل انجام الکتروفورز …………………………………………………………………………61

3-3- تعیین حساسیت آنتی بیوتیكی ………………………………………………………………………………64

فصل چهارم: نتایج

1-4- تعیین درصد جدایه های اشریشیاکلی در گروه های فیلوژنی …………………………………….67

2-4- انتشار جدایه ها از مدفوع بلدرچین در تحت گروههای فیلوژنی …………………………………68

3-4- نتیجه آزمایش PCR جهت شناسایی ژن هایeae،stx1 وstx2……………………………70

4-4- انتشار فیلوژنی جدایه های اشریشیاکلی مثبت از نظرstx1،eaeوstx2……………………71

5-4- تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی جدایه ها …………………………………………………………………73

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………….. 76

پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………..

منابع …………………………………………………………………………………………………………………….83

خلاصه انگلیسی…………………………………………………………………………………………………..90

باکتری اشریشیاکلی بطور معمول در دستگاه گوارش پستانداران و پرندگان وجود دارد.سویه های بیماریزا، در شرایط استرس محیطی و تضعیف سیستم ایمنی باعث ایجاد کلی باسیلوز[1] در طیور می شوند. سویه های بیماریزا همچنین باعث ایجاد بیماریهای گوارشی و عفونت دستگاه ادراری در انسان می شوند. سویه های بیماریزای اشریشیاکلی طیور[2] (APEC) بصورت عادی جزء میكروفلور طبیعی دستگاه گوارش طیور می باشند و ممكن است در سطوح مخاطی حیوانات اهلی و وحشی نیز یافت شوند. حدود 10 تا 15 درصد از کلی فرم[3] های روده، مربوط به سروتیپ های بیماریزا[4] می باشد. می توان سروتیپ های بیماریزا را همراه با سروتیپ های غیر بیماریزا[5] از محیط اطراف طیور جدا كرد. عفونت با سویه های APEC غالباً با عفونت های خارج گوارشی به ویژه عفونت های تنفسی و یا سیستمیك همراه است.

در بلدرچین سویه های اشریشیاکلی بیماریزا غالبا متعلق به گروههای سرمی O15,O4,O9,O38,O42,O88 و برخی سروگروههای دیگر می باشند. سروگروههای مذکور از موارد سپتی سمی کلی باسیلی، سلولیت و موارد مرگ جنینی جدا شده اند (10). بلدرچین به عنوان یک میزبان برای کلی باسیلوز شناخته می شود و پرورش دهندگان آن از این بابت خسارات زیادی را متحمل می شوند.

در کشور ما بعد از انقلاب، برای اولین بار پرورش بلدرچین[6] در استان یزد آغاز گردید که به صورت مجتمع شامل واحدهای مادر، گوشتی، بسته بندی و جوجه کشی اداره می گردد. وجود ویژگی های مناسب همچون رشد سریع، بلوغ زودرس، تولید تخم بالا، کوتاهی فاصله میان نسل ها، بالابودن تراکم پرورشی در واحد سطح، حساسیت کم نسبت به بعضی از بیماری های طیور، قیمت بالای تولیدات که شامل گوشت و تخم می باشد و به خصوص بازگشت سریع سرمایه سبب شده است تا بلدرچین به عنوان یک پرنده مطلوب نزد کشاورزان و پرورش دهندگان تلقی شده و علاقمندان زیادی به پرورش صنعتی این پرنده روی آورند. بلدرچین دارای گوشتی با پروتئین بالا و درصد چربی کم می باشد که برای کودکان و بیماران بسیار سودمند و مفید می باشد.

پاتوتیپ تولید کننده شیگاتوکسین (STEC) اشریشیاکلی عامل بروز کولیت هموراژیک با منشا مواد غذائی در انسان است. امروزه سویه های STEC به عنوان گروهی از عوامل مسبب بیماریهای مشترک انسان و دام شناخته شده و خصوصا در کشورهای در حال توسعه بیماری های قابل توجهی در انسان ایجاد می کنند که شامل کولیت های هموراژیک و سندرم اورمی
می باشند. اخیرا مشخص شده که این سویه ها ممکن است در دامها و طیور سالم هم حضور داشته باشند. مهمترین عامل بیماریزایی این سویه ها، تولید شیگاتوکسین است که از مدفوع طیور و حیوانات سالم به محیط ،آب و غذا منتقل شده و باعث بیماری در انسان می گردد. سویه های STEC قادرند دو نوع شیگاتوکسینStx1وStx2را تولید نمایند. مطالعات اندکی در زمینه سویه های STECجدا شده از طیور ، انجام شده است. از طرف دیگر آنالیز فیلوژنتیکی باکتری اشریشیاکلی نشان داده است که سویه های مختلف این باکتری در 4 گروه فیلوژنتیکی شامل A ,B1 B2 , وD قرار دارند.

از آنجائیکه تاکنون مطالعه فیلوژنتیکی بر روی سویه های اشریشیاکلی STEC جدا شده از بلدرچین وجود ندارد، لذا هدف از انجام این پایان نامه جدا سازی اشریشیاکلی از مدفوع
بلدرچین های سالم و شناسائی سویه های واجد ژن های کد کننده شیگا توکسین و انتیمین
(Stx1و(eae_,Stx2و تعیین گروه فیلوژنتیکی اشریشیاکلی به روش PCR می باشد.

1-2 کلیاتی در مورد سویه های تولید کننده شیگاتوکسین((STECاشریشیاکلی

کشف پاتوتیپ اشریشیاکلی های تولید کننده شیگا توکسین (STEC) از زمانی آغاز شد که گروهی از دانشمندان گزارش کردند که مایع فیلتر شده ی کشت تعدادی از سویه های مختلف اشریشیاکلی برای سلولهای ورو[8] سایتوتوکسیک کشنده بوده و این فعالیت کشندگی سلول با آنتی سرم انتروتوکسین [9] اشریشیاکلی های شبه کلرای کلاسیک خنثی نمی شد. متعاقباً آنالیز 136 سویه اشریشیاکلی آشکار ساخت که 10 مورد از این سویه ها قادر به تولید این سیتوتوکسین سلول های ورو [10]هستند. بعد از اخذ این نتایج، اهمیت حضور سویه های اشریشیاکلی O26 تولید کننده سیتوتوکسین درارتباط با اسهال خونی مشخص شد در سال 1983 ارتباطی بین یک سروتیپ نادر از اشریشیاکلی (O157:H7) والتهاب کولون خونریزی دهنده [11] گزارش شد. در همان سال گروهی از محققین ارتباط بین حضور شیگاتوکسین تولید شده توسط اشریشیاکلی و بروز سندرم یورمی انسان را مطرح کردند. این مشاهدات باعث توجه قابل ملاحظه ای به پاتوتیپ STEC شد و از آن زمان تاکنون بیش از 200 تیپ مختلف اشریشیاکلی گزارش شده اند که شیگاتوکسین تولید می کنند و تعداد زیادی از آنها با بیماری های انسان ارتباط دارند(4)

1-1-2 وروتوكسین ها یا توكسین های شبیه شیگا

از نظر تاریخچه در سال 1977 كنوالجوك[12] ، كلمه وروتوكسین را برای سیتوتوكسین اشریشیاكلی بكار برد در یك مطالعه كه برروی 136 سویه اشریشیاكلی انجام گرفت، 7 مورد از 10 سویه ای كه وروتوكسین تولید می كردند با بیماری اسهال انسانی و یك مورد از آنها با اسهال خوكها ارتباط داشتند. در یك مطالعه مقدماتی در سال 1977 و مورد كامل آن در سال 1982، گزارش گردید كه سویه های خاصی از ETEC، سیتوتوكسینی را تولید می كنند كه برای سلولهای هلا[13] كشنده است همانند توكسین شیگا این سیتوتوكسین نیز از سنتز پروتئینی در سلول های هلا ممانعت می كند و از طرف دیگر در روده خرگوش اثرات آنتروتوكسیك داشته و برای موش نیز كشنده است، به همین دلیل این سیتوتوكسین را توكسین شبیه شیگا نام نهادند. در سال 1983 SLT خالص گردید و نشان دادند كه توكسین شیگا تولید شده بوسیله شیگلادیسانتریه و SLT تولید شده بوسیله اشریشیاكلی ازنظر خصوصیات فیزیكوشیمیایی و فعالیت های بیولوژی مشابهند (22).

12

3-1-1- نهاد خانواده……………………………………………………………………………….. 12

2-1-2- وظیفه خانواده…………………………………………………………………………….. 15

2-1-3- رمز تأکید اسلام بر تشکیل خانواده…………………………………………………… 19

2-1-4- هدف از تشکیل خانواده………………………………………………………………… 20

2-1-5- اهمیت خودسازی والدین……………………………………………………………….. 23

2-1-6- اهمیت فرزندان در زندگی والدین…………………………………………………….. 25

2-1-7- زمان پی ریی شخصیت فرزندان………………………………………………………… 25

2-1-8- نقش الگوهای تربیتی در تربیت و رشد فرزندان……………………………………. 27

2-1-9- نیاز عاطفی خانواده………………………………………………………………………. 31

2-1-10- عامل بقا و تداوم زندگی خانوادگی…………………………………………………. 34

2-1-11- توجه به جنبه عاطفی خانواده…………………………………………………………. 36

2-1-12- پرورش عاطفی فرزند………………………………………………………………….. 38

2-1-13- محبت مهمترین عامل سلامت روح فرزند………………………………………….. 39

2-1-14- آثار محبت به کودک…………………………………………………………………. 41

2-1-15- مفهوم دین……………………………………………………………………………….. 43

2-1-16- مفهوم تربیت…………………………………………………………………………….. 46

2-1-17- مفهوم تربیت دینی……………………………………………………………………… 51

2-1-18- ضرورت و اهمیت تربیت دینی………………………………………………………. 52

2-1-19- آغاز تربیت دبنی……………………………………………………………………….. 52

2-1-20- اهداف تربیت دینی…………………………………………………………………….. 55

2-1-21- روش آموختن دین به فرزند………………………………………………………….. 56

2-1-22- مراحل پذیرش دین در فرزند………………………………………………………… 62

2-1-23- ویژگیهای تربیت دینی………………………………………………………………… 64

2-1-24- تعریف خودشکوفایی …………………………………………………………………. 67

2-1-25- انتظار والدین از فرزندان………………………………………………………………. 69

2-1-26- سلسله مراتب نیازهای انسان…………………………………………………………… 70

2-1-27- ویژگیهای افراد خودشکوفا از نظر مازلو……………………………………………. 71

2-1-28- ویژگیهای افراد خودشکوفا از نظر راجرز………………………………………….. 79

2-1-29- نقایص افراد خودشکوفا……………………………………………………………….. 80

2-1-30- الگوی انسان سالم در اسلام………………………………………………………….. 81

2-1-31- کارکرد خانواده بر عزت نفس فرزند………………………………………………. 83

2-2- بر تحقیقات مشابه………………………………………………………………….. 86

2-2-1- چکیده تحقیقات انجام شده در ایران…………………………………………………. 86

2-2-2- چکیده تحقیقات انجام شده در خارج ایران………………………………………… 88

جمع بندی و خلاصه…………………………………………………………………………………. 95

مدل سلسله مراتب……………………………………………………………………………………. 96

مدل تحلیلی…………………………………………………………………………………………… 97

فصل سوم: روش پژوهش

مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 99

3-1- روش تحقیق………………………………………………………………………………….. 99

3-2- انواع متغیرها………………………………………………………………………………….. 99

3-3- داده های مورد نیاز…………………………………………………………………………… 99

3-4- شیوه جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………. 100

3-5- جامعه آماری…………………………………………………………………………………. 100

3-6- حجم، نمونه………………………………………………………………………………….. 10

3-7- روش نمونه گیری…………………………………………………………………………….. 100

3-8- ابزار جمع آوری داده ها……………………………………………………………………… 100

3-9- شیوه نمره گذاری متغیرها…………………………………………………………………… 101

3-10- روایی پرسشنامه ها………………………………………………………………………….. 102

3-11- پایایی پرسشنامه ها…………………………………………………………………………. 102

3-12- روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………… 103

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 105

4-1- عوامل فردی و آموزشی دانش آموزان……………………………………………………. 106

4-1-1- جنس دانش آموزان………………………………………………………………………. 106

4-1-2- نوع مدرسه دانش آموزان در دبیرستانهای عادی و غیرانتفاعی……………………. 107

4-1-3- پایه تحصیلی دانش آموزان……………………………………………………………… 108

4-2- خودشکوفایی دانش آموزان………………………………………………………………… 109

4-3- روابط عاطفی موجود در خانواده دانش آموزان…………………………………………. 111

4-4- رفتار دینی والدین دانش آموزان…………………………………………………………… 111

4-5- رابطه بین رفتار دینی والدین با روابط عاطفی موجود در خانواده دانش آموزان ….. 112

4-6- رابطه بین رفتاردینی والدین با خودشکوفایی دانش آموزان…………………………… 113

4-7- رابطه بین روابط عاطفی موجود در خانواده با خودشکوفایی دانش آموزان………… 115

4-8- رابطه بین عوامل شخصی و آموزشی (جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی) با روابط عاطفی موجود در خانواده دانش آموزان 116

4-9- رابطه بین عوامل شخصیو آموزشی با خودشکوفایی دانش آموزان………………….. 118

4-10- رابطه بین رفتار دینی والدین و روابط عاطفی موجود در خانواده دانش آموزان با دخالت جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی 121

4-11- رابطه بین رفتار دینی والدین و خودشکوفایی دانش آموزان با دخالت جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی دانش آموزان 123

4-12- رابطه بین روابط عاطفی موجود در خانواده و خودشکوفایی دانش آموزان با دخالت جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی دانش آموزان………………………………………………………………………………………….. 126

4-13- رابطه بین رفتار دینی والدین و روابط عاطفی موجود در خانواده با خودشکوفایی دانش آموزان با دخالت جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی دانش آموزان…………………………………………………………………………. 128

فصل پنجم: نتیجه گیری، بحث و پیشنهاد

مقدمه…………………………………………………………………………………………………… 132

5-1- نتیجه گیری……………………………………………………………………………………. 133

5-1-1- سوال اول: رابطه بین رفتار دینی والدین با روابط عاطفی موجود در خانواده ….. 133

5-1-2- سوال دوم: رابطه بین رفتار دینی والدین با خودشکوفایی دانش آموزان…………. 133

5-1-3- سوال سوم: رابطه بین روابط عاطفی موجود در خانواده با خودشکوفایی
دانش آموزان…………………………………………………………………………………………. 133

5-1-4- سوال چهارم: رابطه بین عوامل شخصی و آموزشی با روابط عاطفی موجود درخانواده دانش آموزان. 134

5-1-5- سوال پنجم: رابطه بین عوامل شخصی و آموزشی با خودشکوفایی دانش آموزان…….. ..134

5-1-6- سوال ششم: رابطه بین رفتار دینی والدین و روابط عاطفی موجود درخانواده دانش آموزان با دخالت جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی دانش آموزان………………………………………………………………………………. 134

5-1-7- سوال هفتم: رابطه بین رفتار دینی والدین و خودشکوفایی دانش آموزان با دخالت جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی دانش آموزان………………………………………………………………………………………….. 135

5-1-8- سوال هشتم: رابطه بین روابط عاطفی موجود در خانواده و خودشکوفایی دانش آموزان با دخالت جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی دانش آموزان………………………………………………………………………………. 135

5-1-9- سوال نهم: رابطه بین رفتار دینی والدین و روابط عاطفی موجود درخانواده با خودشکوفایی دانش آموزان با دخالت جنس، نوع مدرسه و پایه تحصیلی دانش آموزان……………………………………………………………… 136

5-2- بحث و بررسی……………………………………………………………………………….. 137

5-3- پیشنهادها………………………………………………………………………………………. 141

5-4- محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………. 142

منابع……………………………………………………………………………………………………. 143

مقد مه :

خانواده یکی ازبنیادهای اصیل وبسیاردرخورستایش واحترام دردین مبین اسلام وبه تبع آن درجامعه ماست . خانواده اولین وابتدایی ترین نهادی است که درجامعه ما شکل می گیرد ورشد می کند و جایگاه بسیارمقدسی است که هرکدام ازاجزا آن ازپدرومادروفرزندان جایگاهی خاص وحقوقی فردی وجمعی دارند که افراد آن طبیعتاً در ارتباط با هم به آن احترام گذاشته ورعایت می کنند. خانواده درپی ریزی سعادت فرزندان سهم بزرگ ومسئولیتی عظیم دارد وبه ویژه آنکه بخش اعظم پرورش جسم و روان پایه گذاری حیات اجتماعی و فرهنگی طفل مربوط به این دوره ( سالهای ابتدایی تولد) است. دامان خانواده را محیطی مقدس دانسته اند که درآن خوشبختی پدید می آید. وپدران ومادران پاک دل وبا ایمان درطول تاریخ توانسته اند نسلهای ارزنده وشایسته ای بپرورانند وبه جامعه تحویل دهند. خانواده ازدیدی یک موسسه حقوقی است که افراد آن درسایه پیوند خونی وزناشویی با هم ارتباط می یابند. زندگیشان براساس تفاهم وهمزیستی وصلح وتعاون است. عامل والدین می توانند مهمترین عامل وعلت پایه گذاری وضع اصلی طفل باشد واو را به پاکی وناپاکی سوق می دهد
(قائمی ،1370: 253)

تأثیرخانه وخانواده درفرد نامحدود است ومی توان گفت که پایه های تربیتی فرد درخانه نهاده شده است چون محیط خانه به اقتضایی که ایجاد استقرارروانی در کودک می نماید و با وسایلی که نیازمندیهای روانی او را تأمین می کند وفرصتی که برای ارضاء تمایلات وغرایزکودک فراهم می سازد، همگی آنها درطرز رشد او موثراست. چنانکه خانه صحت اخلاقی کودک را بنیان گذاری میکند زیرا او ارزشهای اخلاقی ، علاقه به راستی ودرستی وتنفرازدروغ ونادرستی ومیل به تعاون وهمکاری و علاقه به همنوع و بالاخره دوست داشتن فضایل ومبارزه با رذایل وامثال آنها را ازمحیط خانه فرا می گیرد. ( حجتی ، 1358: 38)

همانطور که بیان شد درخانواده روابط وتعاملات زیادی وجود دارد اما روابط عاطفی ونقشی که روی والدین وخصوصاً فرزندان می گذارد حائز اهمیت است عواطف واحساسات چه مثبت وچه منفی از زمان قبل ازتولد، کودک را متأثرمی کند این انسان آگاه کوچگ نیازش را به محبت وعاطفه را درابتدا به صورت یک لبخند یا گریه وکم کم با حروف وکلمات بیان می کند وهمانطورکه مراحل بعدی رشد را طی می کند محبتی که در کودکی توسط خانواده گرفته و تأثیراتی که از عواطف موجود در پیرامونش بوده و اخذ کرده به صورت رفتارکلامی وغیرکلامی بروز می دهد. انواع هیجانهای مثبت مثل احساس رضایت شاد بودن، موفقیتهای درسی واخلاقی ، خلاقیت، مهارت حل مسأله و… و یا هیجانهای منفی مانند عدم کنترل خشم، حسادت ، تنفرو… همه ناشی ازرفتارواحساساتی بوده که والدین به صورتهای گوناگون به کودک خود واین امانت الهی آموزش داده اند.

1-1- عنوان تحقیق :

بررسی رابطه رفتاردینی والدین با روابط عاطفی موجود درخانواده وخود شکوفایی دانش آموزان دبیرستانهای دخترانه وپسرانه ناحیه 2 شهرستان کرمان .

1-2- بیان مسأله :

تربیت خانوادگی عاملی برای تعدیل انسان، وسیله ای برای ارضای عواطف وموجبی برای جلوگیری از پدید آمدن نابسامانیهاست. کودکان الگوازوالدین خود می گیرند.وبه رشد ونمو خویش ادامه می دهند. همچنین خانواده منتقل کننده فرهنگ خاص به کودکان است.فرهنگی که در آن صفا و صمیمیت، صداقت ومحبت است واین امردراماکن دیگربدست نمی آید.کودکان پرورشگاهی ممکن است در سایه اعمال نظرها درمواردی به درجاتی وسیع رسیده باشند. ولی هیچکدام از آنها نتوانسته اند به مانند اکثریت آنهایی که در خانواده تربیت یافته اند ادامه زندگی دهند. معنویت واخلاق درخانه کار سازندگی را درکودکان نافذ می سازد. ( قائمی ، 1370: 254)

ازمسائل مهمی که در تربیت اولیه دارای نقش و اهمیتی فوق العاده است مسأله الگوهای خانوادگی است .

کودک از همان روز های اولیه تولد همه حرکات، رفتاروعملکردهای ما را می بیند وبه تدریج آنها را فرا گرفته وتحت تأثیرش قرارمی گیرد. چه بسیارند عاداتی که درسایه تجربه وعمل ازروزگاران اولیه حیات برای آن کودک حاصل شده و تا پایان عمر برای انسان می ماند.

والدین نخستین الگوی کودکانند، شجاعت یا ترس ، درستکاری یا خیانت ، صداقت یا دروغ ، خود نگهداری یا خود باختگی را به فرزندان منتقل می کنند. والدین می توانند سرمشقهای خوب ویا ناشایسته ای برای فرزندان باشند. وبراین اساس افرادی خوشبخت ویابدبخت ، با واکنشهای عادی ویا غیرعادی پدید آورند. (همان :149)

از مسائل مهمی که در تربیت مطرح است مسأله سازندگی عاطفی است امرعاطفه در افراد کمتر از دیگر امور و ابعاد نیست، نیازبه جامعه واجتماعی بودن ایجاب می کند که در آن قانون حکومت کند وازاین دید چرخ حیات بگردد واجتماع به پیش رود. اما عاطفه همانند روغنی است که درلای چرخها ودربین پیچ و مهره ها ریخته می شود وموجبات عدم فرسایش و خرابی و عدم سروصدا وفریادهای جانخراش را فراهم می سازد. اینکه درتربیت توجه به تغذیه طفل از شیر مادر می شده یک بعدش این است که طفل به هنگام تغذیه، از رشد عاطفی برخوردار شود آنها که تمایلاتی مربوط به محبت شان ارضاء نمی شود افرادی خواهند شد خیانتکارولجوج ،سخت دل وخشن که حتی ممکن است در مواردی شرافت و حیثیت انسانی خود را نیز نادیده گیرند به هنگامی که والدین به خصوص مادران فرزندان خود را می بوسند و می بویند به حقیقت موجی ازنشاط وشادی از اعماق روحشان برخاسته و کودک را سیراب می سازد و مراتب نشاط ورضایتمندی آنا ن را فراهم می آورد.( همان : 250)

همانطورکه بیان شد پدرومادرالگویی تمام برای فرزندان خود درمحیط خانواده می باشند وتربیت والدین واثرپذیری کودک ازرفتاروگفتاروالدین نه ازهنگام تولد که قبل ازآن شروع وشخصیت کودک شکل می گیرد. با نگاهی حتی سطحی به خانواده معتقد ومقید به دین ومذهب که به دنبال آن روابط متقابل از جمله روابط عاطفی درخورستایشی دارند ملاحظه می گردد که فرزندان اینگونه خانواده ها چنان تربیت عمیق و خوبی دارند که کمترتحت تأثیرعوامل بیرون ازخانه قرارمی گیرند و موفقیت بیشتری نسبت به افراد دیگردارند. برخوردی که والدین با هم دارند اگرهمراه با مهروعطوفت و صمیمیت باشد باعث آرامش و شادی کودک می گردد وکودکی که دراین محیط زیبا وآرام رشد کند انسانی سالم وخود شکوفا است.

دردامن والدین تربیت شده انسانهایی رشد می کنند که دردنیایی از خود آگاهی زندگی می کنند مرتباً خود زبیایشان را باورمی کنند و در نتیجه درخود شخصیت می سازند وهرلحظه خوداحساس شایستگی می کنند. ( آزمندیان ،1384: 135)

مسائل ومشکلات درزندگی ما انسانها واقعیت هایی هستند که ما را از مواجهه با آنها گریزی نیست … باید با مسائل زندگی مواجه شد وآنها را مقتدرانه حل کرد وازلحظه های زندگی خود لذت برد به گونه ای که مسائل نتوانند آسیبی به روح وروان انسان بگذارند وفرد علیرغم تمامی این واقعیتهای زندگی بتواند در دنیایی ازشوروهیجان ونشاط وآرامش وروحیه بسیارعالی، زیبا زندگی کند وازلحظه لحظه های زندگی خود لذت برد. ( همان : 203)

واین میسرنمی شود مگراینکه انسان درمحیط خانه الگوهایی داشته باشد با رفتاروگفتارهایی شایسته و روابط عاطفی نیکوکودکان به مرورزمان خیلی ازمفاهیم ورفتارها را ازپدرومادرمی آموزند تأثیر رفتار بیش از گفتار است و در بیشتر مواقع فرزندان همان می شوند که پدر و مادرشان هستند نه آنکه پدر و مادرشان می خواهند بشوند واین نکته تکرارمکررات است که والدین قبل از تربیت فرزند باید اقدام به تربیت خود کنند آیا صحیح است که کودک به حدی از رشد و تکامل رسید از او انتظار تمام موفقیتهایی که همه کـودکـان اطـراف (دوستـان- اقـوام و…) دارند داشـت و یا به همه آروزها و آمال و موفـقـیتـهایـی که از خود انتظار داشته و نرسیده (به دلایل مختلف ازجمله نداشتن استعداد و توانایی ویا کاهلی وسهل انگاری و…) ازفرزندمان خواسته شده که به آنها برسد و پدر و مادر را سربلند بکند در بین دوستان وفامیل و…؟ وآیا این ممکن است و عاقلانه که فرزندانمان نقاط ضعف و محرومیتهای والدین را بپوشانند ؟ نیرومندترین عاملی که می تواند هرگو نه اضطراب و نا بسامانی درون انسان را به آرامش و اطمینان مبدل سازد، مناجات با خداوند و ذکر پروردگار است «الَّذین آمَنوا وَتطمِئنُ قَلوبُهُم بِذکِرالله اَلاّ بِذکِرالله تطمَئِنُ القُلوبِ» (رعد:28).

والدین در تربیت فرزندان و همه آن مولفه هایی که انتظار دارند از فرزندانشان سربزند ابتدا باید خود واجد آنها باشند. در عصر حاضر و زندگی امروز مهم ترین تشویش و اضطرابی که برخی از والدین درگیر آن هستند رفتار دینی است، که پدر و مادر علاقمندند وتعهد دارند فرزندانشان مقید به آن باشند واین بروز رفتار دینی به سختی ازکودکانی سر می زند که والدینشان نسبت به مسائل دینی تقیدی ندارند تحقیقات علمی نشان میدهد که نوجوانان با پشت سرنهادن دوران کودکی در همه آنچه که ازقبل وباخوش بینی کامل از خانواده آموخته اند دستخوش شک وتردید می شود آنها با دست یافتن به رشد فکری، قدرت تفکر در مسائل، موضوعات اساسی زندگی خود را پیدا می کنند وبرای رسیدن به این نظام فکری وعقیدتی که بتواند پاسخگوی نیازهای فکری وعاطفی آنها باشد، و از سوی دیگر در دوران بلوغ همزمان با بیدار شدن سایرغریزه ها ونیازهای روانی، وجدان دینی واخلاقی نیزدردرون نوجوان بیداروفعال می شود. او را به تفکردرباره معنویات وحقایق دینی وا می دارد… دراین سنین نوجوان با کنجکاوی وخواست درونی به دنبال دست یافتن به هویت عقیدتی است به نحوی که بتواند درپرتوآن به « فلسفه زندگی » روشنی دست یابد و خانواده نباید فرزندان خود را در حل و فصل مسائل فکری و یافتن پاسخ به پرسشهای اساسی تنها بگذارند بلکه باید به روش منطقی او را درحل مسائل خود یاری رساند… درهرحال، شرایط خاصی که نوجوان درآن قراردارد اقتضاء می کند که به تربیت اعتقادی دینی او اهمیتی بیشترداده شود تا او بتواند از بلاتکلیفی ، ابهام وسردرگمی دوران نوجوانی نجات یافته فلسفه روشنی برای زندگی خود پیدا کند .دین به عنوان نظامی همه جانبه فلسفه ای روشن برای زندگی ارائه می کند که درآن می توان پاسخ همه سئوالهای اساسی را یافت و به جهت گیری مشخص در ارتباط با نیازهای فکری و عاطفی که دردوره نوجوانی ازعمق وگستردگی بی نظیری برخوردارند رسید.

علاوه براین دست یافتن به ایمان دینی، نوجوان را دررسیدن به آرامش روانی که ازنیازها وضرورتهای مهم این دوران است کمک می کند واضطرابهای او را فرومی نشاند این آرامش به چند دلیل به وجود می آید: اول آنکه جوان ازحالت بلاتکلیفی وسردرگمی خارج شده خط سیرفکری وعلمی روشنی می یابد. دوم اینکه اعتقاد به خدا افق دید او را ازسطح این دنیای مادی فراترمی برد، بنابراین ناکامی در زمینه های مادی ودست یافتن به همه خواسته های خود ویا وجود کمبودهای احتمالی او را ازپا درنمی آورد وگرفتاریأس وناآرامی نمی کند. سوم اینکه نیازانسان به توجه به خدا وداشتن ارتباط قلبی با اونیازی فطری است که اگر برآورده نشود، انسان را با ناآرامی پنهان وآشکارروبه رومی سازد. (سادات ، 1372: 126-123).

یکی از بهترین هدایای که والدین می توانند تقدیم فرزندان خود بکنند کمک به فرزند درجهت خودشکوفایی است خود شکوفایی مولفه های زیادی دارد به طورمختصر خود شکوفایی یعنی رسیدن به لذت وشادی در زندگی، رسیدن به آرامش و امنیت داشتن احساس رضایت از عملکرد خود و شکوفا کردن تواناییهای خود .انسان کاملترین موجود در جهان هستی است آمده که خلیفة الله باشد و به عبارتی هدف از خلقت متجلی شدن به اسماء الهی است واین محقق نمی شود مگراینکه ظرفیتهای خود را به بالاترین حد وجود برساند ویکی ازچیزهایی که انسان را درمسیرکمال وخود شکوفایی می رساند وراه را مقداری بر او آسان می سازد روابط بین فردی می باشند دیگران به انسان کمک می کنند تجارب و طرز فکرهای جدیدی بیابد ، افق دید در مورد خود وارزشها ، روابط و… گسترش یابد و در نتیجه به رشد وکمال بیشتری خواهد یافت، خودشکوفایی هدفی عالی است .که اگرانسان در مسیرآن قرار بگیرد هدفهای متوسط پایین را هم ناخواسته به دست می آورد «چون صد آمد نود هم پیش ماست» تمام روابط و رفتارهای والدین باید به خود شکوفایی فرزند منجرشود که در این امانت الهی خیانت نشود بنابراین توجه به موارد مذکور،این تحقیق درپی پاسخگویی به این سئوال اساسی است که آیا بین رفتار دینی والدین با روابط عاطفـی موجود درخانواده و خود شکوفایی دانش آموزرابطه وجود ندارد یا خیر.

2-2-1-1. نظریه های ارزیابی و انتساب 14

2-2-1-1-1. نظریه آرنولد درباره ارزیابی 14

2-2-1-1-2. نظریه لازاروس درباره ارزیابی 15

2-2-1-1-3. نظریه انگیزشی محافظت از خود 16

2-2-1-1-4. نظریه وینر درباره انتساب 16

2-2-1-2. نظریه های مقابله 17

2-2-1-2-1. نظریه لازاروس درباره راهبردهای مقابله 17

2-2-1-2-2. سایر دیدگاه ها درباره راهبردهای مقابله 19

2-2-1-3. نظریه میشن بام در زمینه آموزش ایمن سازی مقابل استرس 21

2-2-2. پیشینه نظری در حوزه اضطراب و اختلالات اضطرابی 22

2-2-2-1. نظریه فروید درباره اضطراب 22

2-2-2-2. سایر دیدگاه ها درباره اضطراب و اختلال اضطراب فراگیر 23

فهرست مطالب شماره صفحه

2-3. مبانی پژوهشی26

2-3-1. پژوهش های داخلی 26

2-3-2. پژوهش های خارجی33

2-4. مدل تحلیلی پژوهش44

فصل سوم: روش پژوهش

3-1. مقدمه 45

3-2. متغیرهای پژوهش 46

3-2-1. متغیر مستقل 46

3-2-2. متغیر وابسته 46

3-2-3. متغیرهای کنترل 46

3-3. جامعه، نمونه و روش نمونه گیری 46

3-3-1.جامعه 46

3-3-2. نمونه 46

3-3-3. روش پژوهش 46

3-3-4. روش نمونه گیری 46

3-4. ابزار اندازه گیری 47

3-4-1. پرسشنامه راهبردهای مقابله ای اندلر و پارکر(CISS) 47

3-4-2. پرسشنامه اضطراب بک (BAI) 47

فهرست مطالب شماره صفحه

3-5. شیوه نمره گذاری 48

3-5-1.شیوه نمره گذاری پرسشنامه راهبردهای مقابله ای اندلر و پارکر(CISS) 48

3-5-2. شیوه نمره گذاری پرسشنامه اضطراب بک (BAI) 48

3-6. شیوه اجرای پژوهش 49

3-7. شیوه تحلیل داده ها 49

فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1. مقدمه 51

4-2. ارائه یافته ها 52

فصل پنجم: نتیجه گیری، بحث و پیشنهاد

5-1. مقدمه 70

5-2. نتیجه گیری 71

5-3. بحث 72

5-4. پیشنهادهای پژوهش 75

5-5. محدودیت های پژوهش 77

فهرست منابع

منابع فارسی 78

منابع لاتین 80

مقدمه

یکی از جدی ترین مسائل بشر از گذشته تا کنون استرس یا فشار روانی بوده است. پیچیدگی زندگی در دنیای امروز به حدی است که مواجهه با انواع استرس و تنیدگی را اجتناب ناپذیر می سازد و مادامی که انسانها ناگزیر به رویارویی با تنیدگی های مختلف هستند، آسیب پذیر بوده و سازگاری آنها با محیط در معرض خطر است. بنابراین کسب مهارت هایی جهت مقابله موثر با استرس ها برای حفظ سلامت جسمی و روانی و بهزیستی انسان از اهمیت خاصی برخوردار است.

رویدادهای پیش بینی ناپذیر و غیر قابل کنترل بیشتر از رویدادهایی که فرد کنترل بیشتری بر آن دارد، سبب استرس می شوند. واکنش انسان ها به استرس متفاوت است به طوری که میزان تحمل فشار در عده ای بسیار بالا و در بعضی پایین است. این تحمل از عوامل متعددی تاثیر پذیر است از جمله عوامل ژنتیکی، تجربیات گذشته فرد، ویژگی های شخصیتی، شرطی شدن های قبلی فرد و تجربیات فرد در محیط خانواده. افراد پرورش یافته در محیط های خانوادگی که تنش در آنها سال ها ادامه یافته معمولا در برابر فشارها واکنش های قوی تری نشان می دهند (رایس، ترجمه فروغان،1387).

یکی ازآثارمواجهه مداوم با استرس، اضطراب است؛ چراکه اضطراب پاسخی ضروری به استرس است و فرد را به هنگام مواجهه با خطر برای کنش و واکنش آماده می سازد. در حقیقت اضطراب بخش جدایی ناپذیر زندگی انسان ها است و میزان طبیعی آن حتی لازم به نظرمی رسد، زیرا می تواند پاسخی بهنجار و انطباقی تلقی شود که موجب حفظ حیات می گردد. اضطراب موجب می شود برای پیشگیری از خطرات و تهدیدها و یا برای کاهش عواقب آنها دست به کاری بزنیم (فلدمن ،2002، به نقل از کاپلان و سادوک، ترجمه رضاعی، 1387).