حقوق…………………………………………………………………………………….. 13

1- اشاعه در حقوق دینی ( طلب )………………………………………………………………….. 14

2- اشاعه در حقوق مالکیت فکری ………………………………………………………………….. 15

1-1-1-2- انواع اشاعه از جهت سبب آن ( منشأ اشاعه ) ………………………………………… 15

الف- اشاعه ارادی …………………………………………………………………………………….. 16

1- عقد ناقل………………………………………………………………………………………………….. 16

2- عمل شرکاء……………………………………………………………………………………………… 17

ب- اشاعه قهری……………………………………………………………………………………….. 17

1-2- مفهوم و ماهیت مالکیت فکری…………………………………………………………………. 18

1-2-1- تعریف و مصادیق مالکیت فکری………………………………………………………….. 18

1-2-1-1- تعریف مالکیت فکری ……………………………………………………………………. 18

1-2-1-2- مصادیق مالکیت فکری………………………………………………………………. 20

الف-مالکیت صنعتیو تجاری……………………………………………………………………….. 20

ب- مالکیت ادبی و هنری …………………………………………………………………….. 21

1-2-2- ماهیت مالکیت فکری………………………………………………………………………. 22

1-2-2-1- اندیشه های حقوق عرفی………………………………………………………………. 22

الف- نظریه حقوق طبیعی………………………………………………………………………. 22

ب- نظریه حقوق کار………………………………………………………………………………….. 23

ج- نظریه حقوق شخصی…………………………………………………………………………… 24

د- نظریه حقوق مالی و غیرمالی…………………………………………………………………… 24

ه- نظریه حقوق عینی و دینی………………………………………………………………………. 25

و- نظریه مالکیت عینی…………………………………………………………………………….. 25

ی- نظریه حقوق فکری……………………………………………………………………………… 26

1-2-2-2- اندیشه های فقهی……………………………………………………………. 27

الف- نظریه فطری بودن مالکیت…………………………………………………………… 29

ب- نظریه علم حصولی…………………………………………………………………………. 30

ج- نظریه اشتراکی بودن…………………………………………………………………………. 31

د- نظریه مالکیت اعتباری………………………………………………………………………. 32

ه- نظریه مالکیت تکوینی…………………………………………………………………………. 32

فصل دوم- جایگاه و منشأ اشاعه در مالکیت فکری

2-1– جایگاه و مصادیق اشاعه در مالکیت فکری……………………………………………. 34

2-1-1- جایگاه اشاعه در حقوق موضوعه…………………………………………………….. 34

2-1-1-1- اشاعه در قانون مدنی …………………………………………………………. 34

2-1-1-2- اشاعه در سایر قوانین ………………………………………………………………. 36

2-1-2- مصادیق ایجاد اشاعه در مالکیت فکری……………………………………………. 37

2-1-2-1- ارث…………………………………………………………………………………… 37

2-1-2-2- آثار دانشگاهی……………………………………………………………………. 39

الف- فرض مالکیت پدیدآورنده ………………………………………………………….. 40

ب- فرض مالکیت دانشگاه……………………………………………………………………. 41

1- مدل دکترین کار در برابر مزد ………………………………………………………… 41

2- مدل قاعده استفادۀ گسترده از منابع دانشگاهی……………………………………. 43

3- مدل وجود قرارداد………………………………………………………………………….. 45

ج- فرض مالکیت مشترک دانشگاه و پدیدآورنده……………………………………….. 46

2-1-2-3- پارک علم و فناوری………………………………………………………………….. 47

2-2- منشأ اشاعه در مالکیت فکری…………………………………………………………… 49

2-2-1- تعدد آفرینندگان آفرینه فکری ……………………………………………………….. 49

2-2-1-1- اثر مشترک……………………………………………………………………………….. 50

الف- تفکیک ناپذیر………………………………………………………………………………… 50

ب- تفکیک پذیر ……………………………………………………………………………………. 51

2-2-1-2- اثر جمعی ………………………………………………………………………………. 52

2-2-1-3- اثر ثانوی…………………………………………………………………………………… 52

2-2-2- آثار مرکب در نظام های حقوقی مختلف ………………………………………….. 53

2-2-2-1- اثر مشترک در نظام های حقوقی……………………………………………………. 53

الف- اثر مشترک در سایر کشورها ………………………………………………………………. 53

1- حقوق انگلستان و ایالات متحدۀ آمریکا………………………………………………….. 54

2- حقوق آلمان و ژاپن………………………………………………………………………………. 54

3- حقوق فرانسه…………………………………………………………………………………… 54

ب- اثر مشترک در حقوق ایران…………………………………………………………………….. 55

ج- نقد نظام حقوقی ایران در خصوص اثر مشترک……………………………………… 55

1- نگرش قانونگذار در قوانین مصوب …………………………………………………….. 56

2- بررسی پیش نویس لایحۀ قانون جامع حمایت ازحقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط …… 57

2-2-2-2- اثر جمعی در نظام های حقوقی……………………………………………………….. 58

الف- اثر جمعی در سایر کشورها …………………………………………………………………… 58

1- حقوق انگلستان ………………………………………………………………………………………. 58

2- حقوق ایالات متحدۀ آمریکا…………………………………………………………………….. 58

3- حقوق فرانسه………………………………………………………………………………………….. 59

ب- اثر جمعی در حقوق ایران………………………………………………………………………….. 62

1- نگرش قانونگذار در قوانین مصوب…………………………………………………………… 62

2- بررسی پیش نویس لایحۀ قانون جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط…… 62

ج- وضعیت حقوقی آثار سینمایی………………………………………………………………….. 63

2-2-2-3- آثار ثانوی در نظام های حقوقی………………………………………………………….. 65

فصل سوم- احکام و آثار اشاعه در مالکیت فکری

3-1- رابطه حقوقی آفرینه فکری با پدیدآورنده ………………………………………………… 69

3-1-1- انواع حقوق پدیدآورنده و اوصاف آن ………………………………………………….. 69

3-1-1-1- انواع حقوق پدیدآورنده…………………………………………………………………. 69

الف- حق مادی ( مالی)………………………………………………………………………………… 69

ب- حق معنوی ( اخلاقی) …………………………………………………………………………… 69

3-1-1-2- اوصاف حقوق پدیدآورنده ………………………………………………………….. 70

الف- اوصاف حقوق مادی ……………………………………………………………………….. 70

1- قابل انتقال بودن …………………………………………………………………………………. 70

2- محدودیت زمانی…………………………………………………………………………….. 71

3- محدودیت مکانی………………………………………………………………………………….. 71

ب- اوصاف حقوق معنوی ……………………………………………………………………….. 71

1- غیرقابل انتقال بودن ………………………………………………………………………….. 72

2- عدم محدودیت زمانی……………………………………………………………………………. 72

3- عدم محدودیت مکانی ………………………………………………………………………….. 72

3-1-2- انواع حقوق مادی و معنوی در نظام صنعتی و ادبی هنری………………………… 73

3-1-2-1- حقوق مادی مؤلف …………………………………………………………………………. 73

الف- حق نشر و تکثیر …………………………………………………………………………………. 73

ب- حق ترجمه ……………………………………………………………………………………… 73

ج- حق اجرا و عرضه……………………………………………………………………………….. 74

د- حق استفاده از پاداش و جایزه …………………………………………………………………… 74

ه- حق اقتباس، تلخیص و تبدیل…………………………………………………………………… 74

3-1-2-2- حقوق مادی مخترع ……………………………………………………………………….. 75

الف- حق ساخت و تولید……………………………………………………………………………. 75

ب- حق اعطای مجوز بهره برداری ……………………………………………………………… 76

ج- حق فروش و عرضه برای فروش …………………………………………………………….. 77

د- حق انجام واردات……………………………………………………………………………… 77

ه- حق انتقال …………………………………………………………………………………………. 78

1- انتقال ارادی………………………………………………………………………………………….. 78

2- انتقال قهری ……………………………………………………………………………………… 81

3-1-2-3- حقوق معنوی مؤلف و مخترع ………………………………………………….. 82

الف- حق انتساب اثر به پدیدآورنده (حق ولایت بر اثر )…………………………………. 82

ب- حق حرمت و تمامیت اثر ……………………………………………………………………. 82

ج- حق تصمیم گیری در مورد انتشار اثر ……………………………………………………. 83

3-1-3- تعیین مالک محصول کار گروهی……………………………………………………….. 83

3-1-3-1- بیان قاعده و استثنائات آن ……………………………………………………………. 83

الف- موارد عدم تملک کلیه پدیدآورندگان نسبت به محصول مشترک ………………… 83

ب- موارد عدم تملک بعضی پدیدآورندگان نسبت به محصول مشترک……………….. 84

3-1-3-2- حقوق پدیدآورندگانی که مالک نیستند……………………………………………… 87

3-1-4- تعیین سهم ونوع مالکیتمالکان « حاصل کار گروهی »……………………….. 87

3-1-4-1- حکم حیازت مباح اشتراکی و عمل اشتراکی………………………………………… 88

الف- نظر فقه امامیه………………………………………………………………………………….. 81

ب- موضع حقوق موضوعه ایران……………………………………………………………………. 89

3-1-4-2- حکم اثر مشترک……………………………………………………………………………… 89

3-2- ضوابط خاص حاکم بر آفرینه های مشترک………………………………………………… 91

3-2-1- روابط حقوقی شرکاء در آفرینه مشترک…………………………………………………. 91

3-2-1-1- قابلیت بیع اموال فکری ………………………………………………………………… 91

الف- لزوم مالیت مبیع………………………………………………………………………………… 91

ب- لزوم عین معین بودن مبیع …………………………………………………………………………. 92

3-2-1-2- قابلیت رهن اموال فکری ……………………………………………………………… 93

3-2-1-3- تصرف، اداره، کنترل ……………………………………………………………………….. 98

3-2-1-4- انتقال سهم هر یک از شرکاء…………………………………………………………….. 101

الف- انتقال سهم در سیستم اشاعه سنتی و شرکت مدنی……………………………………. 101

ب- انتقال سهم در مصادیق مالکیت فکری …………………………………………………….. 101

3-2-2- اخذ گواهی ثبت در آفرینه های مشترک …………………………………………………… 103

3-2-2-1- گواهینامۀ مشترک در مالکیت ادبی و هنری……………………………………. 103

3-2-2-2- گواهینامۀ مشترک در مالکیت صنعتی ……………………………………………….. 105

3-2-3- نحوۀ اقامه دعوا در آفرینه مشترک……………………………………………………….. 107

3-2-3-1- طرح دعوا مربوط به حق مالی …………………………………………………………. 109

3-2-3-2- طرح دعوا مربوط به حق معنوی…………………………………………………….. 111

3-2-4- مدت حمایت در آفرینه های مشترک …………………………………………………….. 112

3-2-4-1- آفرینۀ ادبی و هنری مشترک …………………………………………………………. 112

3-2-4-2- آفرینۀ صنعتی مشترک………………………………………………………………….. 117

نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………. 119

فهرست منابع :

الف- منابع فارسی ………………………………………………………………………………………. 122

1- قوانین و مقررات داخلی …………………………………………………………………….. 122

2- کتب …………………………………………………………………………………………………… 122

3- نشریات و مقالات ………………………………………………………………………………. 125

4- پایان نامه ها ………………………………………………………………………………………. 127

5- کنوانسیون های بین المللی …………………………………………………………………….. 127

ب- سایت های علمی، تحقیقاتی و پژوهشی …………………………………………………….. 128

ج- منابع فقهی …………………………………………………………………………………………. 128

د– منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………… 129