2-1-2) تعاریف و مفاهیم هوش هیجانی……………… 17

2-1-3) سیر تحولی هوش هیجانی…………………… 20

2-1-4) اهمیت هوش هیجانی………………………. 22

2-1-5) رویکردهای متفاوت به هوش هیجانی………….. 24

2-1-6) مدل­های هوش هیجانی……………………… 25

2-1-7) انواع هوش هیجانی( فردی و اجتماعی)……….. 33

2-1-8) رابطه بین هوش هیجانی و شخصیت……………. 33

2-1-9) آموزش هوش هیجانی………………………. 34

2-1-10) روش­های عملی افزایش هوش هیجانی………….. 36

2-1-11) مهارت­های هوش هیجانی………………….. 38

بخش دوم: عدالت سازمانی……………………….. 40

2-2-1) مقدمه………………………………… 41

2-2-2) تعاریف و مفاهیم عدالت سازمانی…………… 41

2-2-3) سیر تکامل و تحول عدالت سازمانی ………… 43

2-2-4) ابعاد عدالت سازمانی……………………. 45

2-2-5) تبعات عدالت سازمانی……………………. 53

2-2-6) عوامل موثر بردرک عدالت………………… 58

2-2-7) عوامل ایجاد کننده بی عدالتی…………….. 59

2-2-8) عدالت در سازمان­ها……………………… 60

2-2-9) نقش عدالت سازمانی در وظایف مدیریت……….. 63

2-2-10) آثار بی عدالتی و تبعیض در سازمان……….. 65

2-2-11) راهکارهای ارتقاء عدالت در سازمان……….. 66

2-2-12) موانع تحقق عدالت در سازمان…………….. 69

بخش سوم:نگرش شغلی(با تأکید بر ترک شغل)……….. 74

2-3-1) مقدمه………………………………… 75

2-3-2) تعاریف و مفاهیم نگرش شغلی………………. 75

2-3-3) جایگاه نگرش شغلی در مباحث رفتار سازمانی….. 77

2-3-4) راهکارهای تغییر نگرش شغلی………………. 77

2-3-5) تأثیر باورها بر نگرش شغلی و باز مهندسی آن… 78

2-3-6) ابعاد نگرش شغلی……………………….. 79

2-3-7) عوامل موثر بر نگرش شغلی………………… 82

2-3-8) انواع نگرش شغلی……………………….. 91

2-3-9) تعاریف و مفاهیم تمایل به ترک شغل……….. 91

2-3-10) انواع ترک شغل­ها………………………. 93

2-3-11) مدل­های ترک شغل……………………….. 96

2-3-12) عوامل مرتبط با ترک خدمت……………….. 97

2-3-13) معایب و مزایای ترک خدمت……………….. 102

بخش چهارم: پیشینه تحقیق………………………. 104

2-4-1) پیشینه مطالعاتی در داخل کشور……………. 104

2-4-2) پیشینه مطالعاتی در خارج از کشور…………. 107

فصل سوم: روش تحقیق

3-1) مقدمه………………………………….. 112

3-2) روش تحقیق………………………………. 113

3-2-1) جامعه و نمونه آماری……………………. 113

3-3) روش­ و ابزار جمع­آوری داده­ها……………….. 114

3-3-1) پرسش­نامه هوش هیجانی……………………. 114

3-3-2) پرسش­نامه عدالت سازمانی…………………. 114

3-3-3) پرسش­نامه تمایل به ترک شغل………………. 114

3-4) روایی و پایایی ابزار اندازه­گیری………….. 114

3-4-1) روایی………………………………… 115

3-4-2) پایایی……………………………….. 115

3-5) روش تجزیه و تحلیل داده­ها…………………. 116

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده­ها

4-1) مقدمه………………………………….. 118

4-2) توصیف متغیرهای جمعیت شناختی پاسخ دهندگان…… 119

4-3) توصیف متغیرهای تحقیق…………………….. 122

4-4) بررسی نرمال بودن متغیرهای اصلی تحقیق………. 127

4-5) بررسی مدل تحقیق…………………………. 128

4-5-1) بررسی مدل تحقیق در حالت اعداد استاندارد….. 128

4-5-2) بررسی مدل تحقیق در حالت اعداد معنی داری….. 129

4-5-3) بررسی شاخص­های معنی داری و برازش مدل کلی تحقیق 130

4-6) آزمون فرضیات……………………………. 131

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه………………………………….. 134

5-2) نتایج آمار توصیفی……………………….. 134

5-2-1) توصیف پاسخ دهندگان …………………… 134

5-2-2) توصیف متغیر تمایل به ترک شغل……………. 134

5-2-3) توصیف متغیر هوش هیجانی…………………. 134

5-2-4) توصیف متغیر عدالت سازمانی………………. 135

5-3) نتایج آزمون فرضیه­ها……………………… 135

5-4) پیشنهادات در راستای نتایج تحقیق…………… 137

5-5) محدودیت­های تحقیق………………………… 138

5-6) پیشنهاداتی برای محققین آینده……………… 138

فهرست منابع…………………………………. 140

پیوست………………………………………. 147

فهرست جداول

جدول 2-1): ویژگی ها و عناصر تشكیل ­دهندة مدل­های سه گانه هوش عاطفی 29

جدول 2-2): مهارت­های هوش هیجانی………………… 34

جدول 2-3): ابعاد و مولفه­های عدالت سازمانی………. 38

جدول 2-4): پیشینه تحقیق………………………. 109

جدول 3-1): آلفای کرانباخ……………………… 116

جدول 4-1): توصیف جنسیت پاسخ دهندگان……………. 119

جدول 4-2): توصیف تحصیلات پاسخ دهندگان…………… 120

جدول 4-3): توصیف سن پاسخ دهندگان………………. 121

جدول 4-4): توصیف متغیر تمایل به ترک کار………… 122

جدول 4-5): توصیف متغیر هوش هیجانی……………… 123

جدول 4-6): توصیف ابعاد هوش هیجانی……………… 124

جدول 4-7): توصیف متغیر عدالت سازمانی…………… 125

جدول 4-8): توصیف ابعاد عدالت سازمانی…………… 126

جدول 4-9): آزمون كولموگروف- اسمیرنف برای متغیر های تحقیق 127

جدول 4-10): شاخص­های معنی داری و برازش مدل………. 130

فهرست نمودار

نمودار 4-1): نمودار دایره ای جنسیت پاسخ دهندگان…. 119

نمودار 4-2): نمودار میله ای تحصیلات پاسخ دهندگان…. 120

نمودار 4-3): نمودار میله ای سن پاسخ دهندگان…….. 121

نمودار 4-4): هیستوگرام متغیر تمایل به ترک کار…… 122

نمودار 4-5): هیستوگرام متغیر هوش هیجانی……….. 123

نمودار 4-6): نمودار راداری ای میانگین ابعاد هوش هیجانی 124

نمودار 4-7): هیستوگرام متغیر عدالت سازمانی…….. 125

نمودار 4-8): نمودار راداری میانگین ابعاد عدالت سازمانی 126

نمودار 4-9): آزمون مدل تحقیق (حالت اعداداستاندارد). 128

نمودار 4-10): آزمون مدل تحقیق (حالت اعداد معنی داری) 129

فهرست اشکال

شکل 1-1): مدل مفهومی تحقیق……………………. 9

شکل 2-1): مفهوم هوش هیجانی……………………. 20

شکل 2-2): ارتباط هوش هیجانی با شخصیت…………… 34

شکل 2-3): عوامل موثر بر عدالت سازمانی ادراک شده…. 58

شکل 2-4): تامل مستمر ساختار سازمانی با رفتارهای موید و توسعه دهنده عدالت سازمانی……………………………….. 73

شکل 2-5): اجزای رابطه نگرش- رفتار……………… 81

شکل 2-6): عوامل موثر بر نگرش شغلی……………… 90

شکل 2-7): انواع ترک خدمت……………………… 94

شکل 2-8): ترک خدمت…………………………… 96

شکل 2-9): رابطه ی نگرش ها در رفتار…………….. 98

شکل 2-10): تعامل ترک شغل و رضایت شغلی………….. 100

شکل 2-11): نقش توانایی در فرایند ترک خدمت………. 101

 

چکیده

هدف کلی این تحقیق بررسی رابطه هوش هیجانی با تمایل به ترک شغل است.روش تحقیق از نوع توصیفی و هدف آن کاربردی است و روش گردآوری داده­ها میدانی و ابزار آن پرسشنامه است. در تحقیق حاضر جامعه آماری مورد بررسی، کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان گیلان با تعداد 234 نفر است. با در نظر گرفتن تعداد کل جامعه آماری و با توجه به جدول مورگان تعداد حجم نمونه 148 نفر است که تعداد 175 پرسشنامه با استفاده از روش نمونه­برداری تصادفی ساده توزیع شد. در نهایت تعداد 156 پرسشنامه از کارکنان جمع آوری شد و اطلاعات مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. با تجزیه و تحلیل داده­ها مشخص گردید در سطح 95% اطمینان بین هوش هیجانی و درک از عدالت سازمانی ارتباط مثبت و همچنین بین درک از عدالت سازمانی و تمایل به ترک شغل ارتباط منفی وجود دارد. همچنین درک از عدالت سازمانی رابطه بین هوش هیجانی و تمایل به ترک شغل را میانجی گری می­کند.

کلمات کلیدی:هوش هیجانی، درک از عدالت سازمانی تمایل به ترک شغل، اداره کل ورزش و جوانان استان گیلان

 

 

فصل اول کلیات تحقیق

• مقدمه

اﻣﺮوزه ﻣﺰﻳﺖ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺑﺮای ﭘﻴﺸﻲ ﮔﺮﻓﺘﻦ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ، ﻧﻪ در ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮی ﻓﻨﺎوری ﺟﺪﻳﺪ، ﺑﻠﻜﻪ در ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ و ﻣﻴﺰان وابستگی ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ. ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ترک شغل ﭼﻪ در ﺑﺨﺶ دوﻟﺘﻲ و ﭼﻪ در ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻫﻤﻴﺖ زﻳﺎدی دارد. ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﻧﮕﻬﺪاری از ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺻﺮﻓﺎً ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ اﻓﺮاد در ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺟﻮش دادن آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺳﺎزﻣﺎن و اﻳﺠﺎد ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻓﺮد و ﺳﺎزﻣﺎن اﺳﺖ. ﭼﻪ ﺑﺴﺎ اﻓﺮادی ﻛﻪ ﺳﺎلﻫﺎ در ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻲﻣﺎﻧﻨﺪ، وﻟﻲ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺎﻧﺪن آﻧﻬﺎ اﺟﺒﺎر اﺳﺖ و در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎری از دوش ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮﻧﻤﻲدارﻧﺪ، ﺑﻠﻜﻪ اﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ، ﺑﺎر ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﺑﺮ دوش ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻲﮔﺬارﻧﺪ. ﻧﻴﺮوی اﻧﺴﺎﻧﻲ وﻓﺎدار و ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ اﻫﺪاف و ارزشﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﺎضر ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺮاﺗﺮ از وﻇﺎﻳﻒ ﻣﻘﺮر در ﺷﺮح ﺷﻐﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻨﺪ، ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﻲ در اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮد. وﺟﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺮوﻳﻲ در ﺳﺎزﻣﺎن، ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻦ ﺳﻄﺢ ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﭘﺎﻳﻴﻦ آﻣﺪن ﻧﺮخ ﻏﻴﺒﺖ، ﺗﺄﺧﻴﺮ و ﺗﺮك ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻲﺷﻮد، ﺑﻠﻜﻪ وﺟﻬﻪ و اﻋﺘﺒﺎر ﺳﺎزﻣﺎن را در اﺟﺘﻤﺎع ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻠﻮه ﻣﻲدﻫﺪ و زﻣﻴﻨﺔ رﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻌﺔ آن را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲآورد (جوردن و همکاران [1]، 2013). در واقع نیروی انسانی یک از با اهمیت ترین منابع سازمان جهت تحقق اهداف محسوب می­گردد. لذا سازمان­ها به دنبال برنامه­ریزی­های مناسب به منظور جذب و نگهداری نیروی انسانی کارا، می­باشند. عوامل مختلفی در کارایی نیروی انسانی نقش دارند و محققان به دنبال بررسی این عوامل و تاثیر آنها بر روی عملکرد نیروی انسانی می­باشند (ونگ لو [2]، 2012). به عبارتی ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ نگرش کارکنان به ترک شغل ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻬﺮه­وری، ﺑﻬﺒﻮد و اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ ارایه ﺧﺪﻣﺎت، ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ اﻧﮕﻴﺰة ﻛﺎرﻛﻨﺎن و ﻋﻼقه ﺑﻴﺸﺘﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻔﺸﺎن، ﻣﺪﻳﺮان ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ این موضوع ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮده و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ در اﻳﻦ ﺣﻴﻄﻪ، ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ را در ﺳﺎزﻣﺎن ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ و از آن ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ اﻳﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ در ﺑﻴﻦ اﻓﺮاد ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﭙﺮدازﻧﺪ. در اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﺴﻴﺎری در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار ﺑﺮ ترک شغل ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ. در این بین ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺗﺄﻛﻴﺪ داﺷﺘﻪاﻧﺪ و ﻛﻤﺘﺮ ارﺗﺒﺎط اﺑﻌﺎد ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ و رﻓﺘﺎر ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎرﻛﻨﺎن ﺑﻪوﻳﮋه در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی ورزﺷﻲ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺮده­اﻧﺪ (بازوند و همکاران؛ 1392). در اواخر قرن بیستم هوش هیجانی به عنوان عامل تاثیر گذار بر نگرش کارکنان مد نظر قرار گرفته است. چرا که برای کسب موفقیت تنها دارا بودن ظرفیتهای هوش عقلانی قوی کفایت نمی­کند. مطالعات نشان می دهد، تعداد زیادی از افراد دارای هوش عقلانی و شناختی بالا نتوانسته اند در زمینه شغلی، ایجاد روابط با دیگران و حتی زمینه های تحصیلی موفق باشند. پس از آن نظر دانشمندان به توانمندیهای دیگری جلب شد که بیشتر از جنس هیجانات بودند تا شناختها. این توانمندی که از این پس هوش هیجانی نامیده می شود به توانایی های آموخته شده ای اشاره دارد که به ما کمک می کند تا احساسات و هیجانات خود را درک کرده و کنترل نماییم تا به نفع ما کار کنند نه بر علیه ما (نظریان و مختاری؛ 1392).

با توجه به اینکه هدف این تحقیق مطالعه رابطه هوش هیجانی و تمایل به ترک شغل است، لذا در این فصل ابتدا به بیان مساله و در ادامه اهمیت و ضرورت تحقیق و چارچوب نظری و در نهایت مدل پیشنهادی تحقیق پرداخته می­شود.

• بیان مسأله