2-3-2- عوامل روانی و فردی…………….. 17

2-3-3- عوامل موقعیتی…………………. 19

2-3-4- عوامل آمیخته بازاریابی…………. 20

2-4- تئوری های مربوط به رفتار مصرف کننده… 20

2-5- مبانی نظری……………………… 23

2-5-1 تعریف برند…………………….. 23

2-5-2- تعریف تقلب……………………. 24

2-6- تاریخچه کالاهای تقلبی…………….. 26

2-7- پیامدهای اقتصادی- اجتماعی تقلب……. 29

2-8- علل رشد کالاهای جعلی و تقلبی………. 30

2-8-1 فناوری بالا با هزینه کم………….. 31

2-8-2- جهانی سازی و کاهش موانع تجاری…… 32

2-8-3- نقش مصرف کننده………………… 33

2-8-4- گسترش کالاها و بازارها………….. 34

2-8-5- برندهای قوی (معتبر) شناخته شده در سطح جهان 36

2-8-6- اراده ضعیف در سطح ملی و بین المللی. 37

2-8-7- تعرفه و مالیات بالا…………….. 37

2-9- تعریف کالاهای با برند لوکس یا معتبر… 38

2-9-1- مصرف کالاها با برند لوکس………… 39

2-9-2- کالاهای مبتنی بر برند لوکس و تقلبی.. 40

2-9-3- تأثیر برندهای لوکس تقلبی بر برندهای لوکس اصلی و مصرف کنندگان………………………….. 41

2-9-4- عامل اولیه شکل دهنده نگرش یا نیّات مصرف کنندگان 42

2-10- نگرش مصرف کنندگان نسبت به تقلب…… 43

2-11- قصد خرید………………………. 45

2-12- تصویر برند…………………….. 46

2-12-1- مؤلفه های تصویر ذهنی برند………. 47

2-13- شخصیت برند…………………….. 49

2-13-1- چگونگی ساخت شخصیت برند………… 51

2-14- ویژگی های ادراک شده محصول………… 52

2-15- مزایای ادراک شده……………….. 52

2-16- درگیری محصول…………………… 53

2-16-1- آگاهی از رده محصول……………. 53

2-16-2- تمایز میان برندهای موجود در یک رده از محصول 53

2-17- دانش محصول…………………….. 54

2-18- ریسک ادراک شده…………………. 55

2-19- پیشینه تحقیق های انجام شده……….. 56

2-19-1- تحقیقات داخلی………………… 56

2-19-2- تحقیقات خارجی………………… 57

2-19-2-1- تحقیقات موتینهو…………….. 57

2-19-2-2- تحقیقات شاهین………………. 58

2-19-2-3- سایر تحقیقات……………….. 60

2-20- مدل مفهومی تحقیق……………….. 66

3- فصل سوم……………………. 67

3-1- مقدمه………………………….. 68

3-2- روش شناسی تحقیق…………………. 68

3-3- افق زمانی پژوهش…………………. 69

3-4- جامعه آماری…………………….. 69

3-5- حجم نمونه و روش نمونه برداری……… 70

3-6- منابع و روش های جمع آوری اطلاعات…… 72

3-7- متغیرهای تحقیق………………….. 73

3-7-1- متغیرهای مستقل………………… 73

3-7-2- متغیر وابسته………………….. 77

3-8- طراحی ابزار اندازه گیری………….. 77

3-9- روایی پرسشنامه………………….. 79

3-10- پایایی پرسشنامه………………… 79

3-11- روش آماری……………………… 81

3-11-1- آزمون همبستگی پیرسون………….. 81

4- فصل چهارم………………….. 83

4-1- مقدمه………………………….. 84

4-2- آمار توصیفی…………………….. 85

4-2-1- توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان 86

4-2-2- توزیع فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان 87

4-2-3- توزیع فراوانی مربوط به میزان تحصیلات پاسخ دهندگان…………………………………….. 88

4-2-4- توزیع فروانی مربوط به درآمد پاسخ دهندگان 89

4-3- آمار استنباطی…………………… 91

4-4- آزمون همبستگی پیرسون…………….. 91

4-4-1- بررسی رابطه فرضیه اول………….. 92

4-4-2- بررسی رابطه فرضیه دوم………….. 93

4-4-3- بررسی رابطه فرضیه سوم………….. 94

4-4-4- بررسی رابطه فرضیه چهارم………… 95

4-4-5- بررسی رابطه فرضیه پنجم…………. 96

4-4-6- بررسی رابطه فرضیه ششم………….. 97

4-5- خلاصه ای از آزمون همبستگی فرضیه ها…. 98

4-6- اولویت سنجی فرضیه ها بر اساس شدت ارتباط آن ها 98

4-7- یافته های جانبی تحقیق…………….. 99

4-7-1- آزمون t با دو نمونه مستقل………. 99

4-7-2- تحلیل واریانس یک طرفه…………. 100

5- فصل پنجم………………….. 103

5-1- مقدمه…………………………. 104

5-2- نتایج حاصل از اطلاعات جمعیت شناختی… 105

5-3- تفسیر و نتیجه گیری از فرضیه های پژوهش 106

5-4- پیشنهادها……………………… 109

5-4-1- پیشنهاد های اجرایی……………. 109

5-4-2- پیشنهاد به پژوهشگران آتی………. 111

5-5- محدودیت های پژوهش………………. 112

فهرست منابع………………………… 113

پیوست 1: پرسشنامه پژوهش……………… 119

پیوست 2: خروجی های نرم افزار SPSS…….. 122

چکیده لاتین…………………………. 132

فهرست جداول

جدول 2-1- پیشینه تحقیق های خارجی……….. 60

جدول 3-1- جدول متغیرهای جمعیت شناختی و متغیرهای مستقل 74

جدول 3-2- جدول متغیر قصد خرید…………. 77

جدول 3-3- متغیرهای جمعیت شناختی پرسشنامه.. 78

جدول 3-4- تعداد و ترکیب متغیرها در پرسشنامه 78

جدول 3-5- آلفای کرونباخ پیش آزمون……… 80

جدول 3-6- آلفای کرونباخ بعد از پیش آزمون و حذف سؤالات 81

جدول 4-1- توزیع فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان 86

جدول 4-2- توزیع فراوانی مربوط به سن پاسخ دهندگان 87

جدول 4-3- توزیع فراوانی مربوط به میزان تحصیلات پاسخ دهندگان………………………………. 88

جدول 4-4- توزیع فراوانی مربوط به درآمد پاسخ دهندگان 89

جدول 4-5- میانگین، انحراف معیار، حداقل و حداکثر نمره آزمودنی ها……………………………. 90

جدول 4-6- ضریب همبستگی بین متغیرهای قصد خرید و درگیری محصول………………………………… 92

جدول 4-7- ضریب همبستگی بین متغیرهای قصد خرید و دانش محصول………………………………… 93

جدول 4-8- ضریب همبستگی بین متغیرهای قصد خرید و ریسک ادراک شده…………………………….. 94

جدول 4-9- ضریب همبستگی بین متغیرهای قصد خرید و شخصیت برند…………………………………. 95

جدول 4-10- ضریب همبستگی بین متغیرهای قصد خرید و ویژگی های ادراک شده

محصول………………………………. 96

جدول 4-11- ضریب همبستگی بین متغیر قصد خرید و مزایای ادراک شده…………………………….. 97

جدول 4-12- خلاصه ای از آزمون همبستگی فرضیه ها 98

جدول 4-13- اولویت سنجی بر اساس شدت رابطه ها 98

جدول 4-14- آزمون t گروه های مستقل برای مقایسه میانگین قصد خرید در دو گروه

مرد و زن……………………………99

جدول 4-15- تحلیل واریانس یک راهه برای مقایسه میانگین قصد خرید افراد با

گروه های سنی مختلف…………………. 100

جدول 4-16- تحلیل واریانس یک راهه برای مقایسه میانگین قصد خرید افراد با

سطح تحصیلات متفاوت………………….. 101

جدول 4-17- تحلیل واریانس یک راهه برای مقایسه میانگین قصد خرید افراد با

درآمد متفاوت………………………. 102

فهرست شکلها و نمودارها

شکل2-1- مراحل تصمیم گیری خرید مصرف کننده.. 14

شکل 2-2- عوامل مؤثر در فرایند تصمیم گیری خرید 16

شکل 2-3- انواع تصمیم گیری مصرف کننده از دیدگاه آسل 21

شکل 2-4- مدل تحقیق موتینهو……………. 58

شکل 2-5- مدل تحقیق شاهین……………… 59

شکل 2-6- مدل مفهومی تحقیق…………….. 66

نمودار 4-1- نمودار فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان…………………………………….. 86

نمودار 4-2-فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان 87

نمودار 4-3- توزیع فراوانی مربوط به میزان تحصیلات آزمودنی ها…………………………………… 88

نمودار 4-4- فراوانی مربوط به درآمد پاسخ دهنده ها 89

 

فصل اول

کلیّات تحقیق

 

1-1- مقدّمه

در گذشته عواملی که باعث ایجاد ارزش برای سازمان ها می شدند، بیشتر کالاهای اقتصادی فیزیکی و یا به عبارتی دارایی های ملموس بودند. ولی امروزه بسیاری از سازمان ها به این باور رسیده اند که یکی از با ارزشترین دارایی هایشان برندهای محصولات و خدمات آن ها است. به عبارت دیگر، جایگاه برند به عنوان یکی از ارزشمندترین دارایی های ناملموس یک شرکت مورد توجه می باشد. چرا که درک و فهم اثرات ناشی از پیوندهای مشتری و برند، خصوصاً در بازارهایی که به طور فزاینده ای غیر قابل پیش بینی شده، تمایزات میان محصولات کم رنگ شده و فشارهای رقابتی فزونی یافته، از اهمیّت فوق العاده ای برخوردار گردیده است (فرنیر و یاو[2]، 1997). بر این اساس توانمندسازی برندها در ساده سازی تصمیم گیری مشتریان، کاهش ریسک و تعریف انتظارات آن ها بسیار ارزشمند است. نام ونشان تجاریبه خلق ارزش برای مشتری و سازمان می پردازد و چرایی پرداخت بیشتر مشتری برای نام تجاری برتر را نشان می دهد. به بیان دیگر، مفهوم برند نقش مهمی را در ایجاد منافع بلند مدت برای شرکت ایفا می کند، چرا که نیاز چندانی به تلاش های ترفیعی گسترده برای مشتریان وفادار نیست و آن ها با کمال میل حاضرند مبلغ بیشتری را برای کسب ویژگی ها و مزایای برند برتر خود بپردازند. به همین دلیل است کهنام و نشان تجاریمانند سرمایه، فناوری و مواد اولیه در ایجاد ارزش افزوده برای یک سازمان نقش به سزایی دارد.

زمانی که مشتری کالایی را خریداری می کند، در واقع ارزش های نمادین آن را نیز خریداری کرده است. این موضوع در مورد کالاهایی که تبدیل به برند معتبر شده اند بیشتر هم هست، چرا که برای مشتریان ارزش بالایی در مقابل مبلغ پرداختی دارند. زمانی که یک نام یا نشان تجاری به عنوان یک برند معتبر معرفی می شود، می توان تا حدودی به سعی و تلاش مدیران آن سازمان و همچنین سرمایه و زمانی که برای دست یابی به این مهم گذاشته اند پی برد. زمانی که یک کالا یا خدمت تبدیل به برند می شود، یعنی توانسته است با توجه به رفتارهای محصول در ذهن مشتریان مکانی یابد و از این طریق در اذهان افراد هویّت و تصویری از خود بسازد. از طرف دیگر هم شرکت هایی وجود دارند که به اعتبار و ارزش آن برند پی برده و کالاهای تقلّبی را با همان شکل و بعضاً بسیار شبیه به آن نام و لوگو به بازار عرضه می کنند. در نتیجه هدف از پژوهش حاضر تلاشی در جهت بررسی هر چه بهتر عوامل اثرگذار بر خرید عینک های آفتابی تقلبی (به صورت آگاهانه) از برندهای معتبر می باشد. در فصل حاضر پس از بیان مسئله و ذکر اهمیّت موضوع، در مورد اهداف و فرضیات تحقیق بحث خواهد شد و همچنین روش تحقیق و قلمرو، جامعه آماری و چارچوب نظری تحقیق توضیح داده خواهد شد و در نهایت با تعریف اصطلاحات این فصل پایان خواهد یافت.

1-2- بیان مسئله

مطالعه در مورد برند و ویژگی های آن، توجه بسیاری از جوامع علمی را در طی دو دهۀ اخیر به خود معطوف داشته است و مفهوم آن به عنوان یکی از رایج ترین مفاهیم بازاریابی در دهۀ 1980 مطرح گردیده است (کلر[3]،2003) و در حال حاضر شاهد تحولات شگرفی در چگونگی درک تأثیر برندها می باشیم. علت عمده این تحولات ناشی از آن بود که بسیاری از سرمایه گذاران دریافته بودند که بسیاری از شرکت ها یک دارایی ارزشمندی داشته که در ترازنامه آن ها منعکس نمی گردد. دارایی مذکور که توان بالقوۀ زیادی برای ایجاد سود و در نتیجه پتانسیل بالایی برای خلق ارزش برای سهامداران دادر، برند شرکت می باشد. در واقع برتریندارایی نامشهودشرکت ها برندهای آن هاست (کاپفرر[4]، 2004).

امروزه مدیران بسیاری از شرکت ها دریافته اند که برند آن ها، مفهومی مطلق و خشک نیست. بلکه یک دارایی و ثروتی ارزشمند برای شرکت به حساب می آید. به عبارت دیگر مدیران به این نتیجه رسیده اند که، ارزش واقعی یک شرکت جایی خارج از کارخانه و تجهیزات و دارایی های ملموس، و در اذهان خریداران قرار دارد (آکر[5]، 1992).

از طرف دیگر گروه ها و افرادی هستند که ارزش این دارایی ناملموس را به خوبی درک کرده و در جهت جعل و تقلّب آن بر می آیند. تقلّبی سازی از گذشته ها وجود داشته است، ولی از دهه 1970 به بعد برای تولید کنندگانی که صاحب مارک تجاری ثبت شده هستند تبدیل به دغدغه مهّمی شده است ( هاروی و رانکنین[6]، 1985). این طور برآورد شده که ارزش کالاهای تقلّبی در بازار جهانی طی سال های 1984 تا 1994 به میزان 1100 درصد رشد داشته است (بلات[7]، 1993؛ کارتی[8]، 1994). اتاق بازرگانی بین المللی بیان کرده است که کالاهای تقلّبی معادل 8% از تجارت جهانی را تشکیل می دهد (فریدمن[9]، 1999). در سطح جهانی فروش کالاهای تقلّبی در حدود 300 میلیارد دلار برآورد شده است(جنتری و همکاران[10]، 2006). علیرغم اینکه فروش و ساخت کالاهای تقلّبی در بعضی از کشورها مانند بریتانیا و ایالات متّحده جرم محسوب می شود (بوش و همکاران[11]،1989؛ هاپکینز و همکاران[12]، 2003). تحقیقات پیشین نشان می دهد که نزدیک به یک سوم از مصرف کنندگان، با علم به تقلّبی بودن محصول، آن را خریداری می کنند، بدون توجه به پیامدهای ناشی از مصرف کالاهای تقلّبی. از آنجا که تقاضا به عنوان یکی از محرکه های اصلی بازارها است، تعدادی از پژوهش ها بر تقاضای مصرف کننده برای کالاهای تقلّبی به عنوان یکی از دلایل اصلی وجود و رشد فزاینده پدیده جعلی سازی بحث می کنند (بیان و ولوتسو[13]، 2007؛ جنتری و همکاران، 2001).