1-3- طبقه بندی مواد موثر گیاهان. 5

1-3-1- آلکالوئیدها 6

1-3-2- گلیکوزیدها 6

-3-3-1 اسانس ها 6

1-3-4- مواد تلخ.. 6

1-3-5- فلاون ها و فلاونوئیدها 7

1-3-6- موسیلاژها 7

1-3-7- ساپونین ها 8

1-3-8- تانن ها 8

1-3-9- ویتامین ها 8

1-4- معرفی تفصیلی آلکالوئیدها 8

1-4-1- تعریف آلکالوئیدها 8

1-4-2- پراکندگی آلکالوئیدها در گیاهان. 9

1-4-3- نقش آلکالوئیدها در گیاهان. 9

1-4-4- مکان بیوسنتز و ذخیره آلکالوئیدها در گیاهان. 10

1-4-5- ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آلکالوئیدها 11

1-4-6- طبقه بندی آلکالوئیدها 11

1-5- معرفی تفصیلی فلاونوئیدها 12

1-5-1- مقدمه. 12

1-5-2- خصوصیات فیزیکی و شیمیایی فلاونوئیدها 13

1-5-3- آثار و نقش فلاونوئید ها در گیاهان. 13

1-5-4- طبقه بندی فلاونوئید ها 13

-Oگلیکوزیده 14

1-5-4-2- فلاونوئیدهای – C گلیکوزیده 14

1-5-4-3- فلاونوئیدها (بر اساس ساختار مولکولی[ 14

1-5-5- استخراج و جداسازی فلاونوئیدها 16

1-5-6- روش های شناسایی فلاونوئیدها 17

1-6- معرفی تفصیلی تانن ها 17

1-6-1- مقدمه. 17

1-6-2- نقش تانن ها در گیاهان. 18

1-6-3- ماهیت شیمیایی تانن ها 18

1-6-4- خواص دارویی تانن ها 18

1-6-5- کاربرد تانن ها 19

1-6-6- طبقه بندی تانن ها براساس خواص ساختاری.. 19

] 19

1-6-6-2- تانن های کمپلکس شونده (Complex Tanins] 20

] 20

1-6-6-4- تانن های هیدرولیزشونده (Hydrolysable tannins] 21

1-6-7- استخراج تانن ها 22

1-6-8- اندازه گیری تانن ها 22

1-7- معرفی تفصیلی روغن های اسانسی.. 23

1-7-1- مقدمه. 23

1-7-2- نقش روغن های اسانسی در گیاه 23

1-7-3- خواص مشترک روغن های اسانسی.. 23

1-7-4- دسته بندی تركیبات اسانسی.. 24

1-7-4-1- طبقه بندی اسانس ها بر اساس تركیبات شیمیایی.. 25

1-7-4-2- طبقه بندی اسانس ها بر اساس مبدأ بیوسنتز. 25

1-7-5- روش های استخراج روغن های اسانسی.. 25

1-7-6- روش های تجزیه و شناسایی اسانس ها 25

1-8- خواص بیولوژیک… 27

1-8-1- خواص آنتی اکسیدانی.. 27

1-8-2- خواص ضدسرطانی.. 28

1-8-3- خواص ضد میکروبی.. 29

1-8-3-1- منابع طبیعی آنتی بیوتیک ها 30

1-8-3-2- ساز و کار عمل داروهای ضد میکروبی.. 30

1-9- مبانی علمی دستگاه اسانس گیری با بخار سرد. 30

1-9-1- تاریخچه امواج فراصوت… 30

1-9-2- تعریف صوت… 31

1-9-3- اصول عملی مبدل فراصوت… 31

1-9-4- تعریف کاویتاسیون. 32

1-9-5- انواع کاویتاسیون. 35

1-9-6- روش های تولید امواج فراصوت… 36

1-9-6-1- روش پیزو الكتریسیته. 37

1-9-6-2- روش مگنتو استریكسیون ( Magnetostrictive ] 38

2- فصل دوم. 40

1-2- شرح کلی.. 40

2-2- وسایل، مواد و دستگاه های مورد استفاده 41

2-2-1- وسایل آزمایشگاهی.. 41

2-2-2- مواد شیمیایی.. 41

2-2-3- دستگاه های مورد استفاده 42

2-3- طراحی دستگاه اسانس گیری با بخار سرد. 43

2-3-1- استخراج اسانس از نمونه های گیاهی.. 44

2-3-2- جداسازی و شناسایی ترکیب های اسانسی.. 44

2-4- شناسایی متابولیت های ثانویه غیرفرار موجود در گیاه 45

2-4-1- آزمون شناسایی آلکالوئیدها 45

2-4-2- آزمون سیانیدین برای تعیین آنتوسیانین ها و فلاونوئیدها 45

2-4-3- آزمون حضور تانن ها 46

2-5- عصاره گیری از نمونه های گیاهی.. 47

2-6- ارزیابی اثرات بیولوژیكی.. 48

2-6-1- بررسی اثر آنتی اکسیدانی.. 48

بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی به روش DPPH.. 48

2-6-1-2- بررسی محتوای تركیبات فنلی به روش فولین سیکالتو. 51

2-6-1-3- آزمون بی رنگ شدن بتاکاروتن در حضور لینولئیک اسید. 54

2-6-1-4- آزمون های میکروبی.. 57

2-6-1-5- آزمون تعیین سمیّت سلولی.. 58

3- فصل سوم. 60

3-1- آماده سازی نمونه گیاهی.. 60

3-2- معرفی اجزای درونی دستگاه اسانس گیری با بخار سرد. 61

3-2-1- شرح وظایف هر قسمت از دستگاه اسانس گیری به کمک مبدل امواج فراصوت… 62

3-3- استخراج و شناسایی اجزای اسانس 64

3-3-1- استخراج اسانس…. 64

بومادران. 65

3-3-1-2- اجزای تشکیل دهنده اسانس گیاه مینای دماوندی.. 69

3-3-1-3- مقایسه روش اسانس گیری فراصوت و تقطیر با بخار آب… 72

3-4- آزمون های فیتوشیمیایی.. 77

3-4-1- بررسی آزمون های فیتوشیمیایی در گیاه بومادران. 77

3-4-2- بررسی آزمون های فیتوشیمیایی در گیاه مینای دماوندی.. 78

3-5- بررسی اثرات بیولوژیکی.. 79

3-5-1- بررسی فعالیت های آنتی اکسیدانی.. 79

3-5-1-1- نتایج ارزیابی اثر آنتی اکسیدانی به روش DPPH.. 79

. 80

مینای دماوندی.. 82

3-5-2- بررسی تركیبات فنولی به روش Folin-Ciocalteus 84

3-5-2-1- بررسی تركیبات فنولی نمونه استاندارد گالیک اسید. 84

3-5-2-2- بررسی تركیبات فنلی عصاره گیاه بومادران. 85

.. 85

3-5-3- آزمون بی رنگ شدن β- کاروتن در حضور لینولئیک اسید. 86

. 86

کاروتن در حضور عصاره متانولی گیاه بومادران. 87

.. 87

3-6- بررسی فعالیت ضدمیکروبی اسانس و عصاره 89

3-6-1- گیاه مینای دماوندی.. 92

3-7- ارزیابی میزان سمیت سلولی عصاره ها 94

3-8- نتیجه گیری.. 95

4- منابع. 96

پیوست ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….101

فهرست شکل ها

شکل ‏1‑1: گیاه بومادران. 4

شکل ‏1‑2: مینای دماوندی.. 4

شکل ‏1‑3: پدیده کاویتاسیون. 32

شکل ‏1‑4: انواع ترکیدن حباب و تشکیل حباب الف) حباب نیم دایره ای چسبیده به سطح ب) حباب در حال حرکت به منطقه گرادیان مثبت ج) ترکیدن حباب در نزدیکی سطح.. 33

شکل ‏1‑5: نمودار فاز آب… 34

شکل ‏1‑6: وابستگی بخار خروجی از دستگاه به دما و سطح آب… 35

شکل ‏1‑7: انواع راه های ایجاد کاویتاسیون. 35

شکل ‏1‑8: پیزوالکتریک سرامیکی.. 37

شکل ‏1‑9: نحوه ایجاد نوسان توسط بلور پیزو الكتریسیته. 38

شکل ‏1‑10: نحوه ایجاد نوسان توسط مواد فرومغناطیس…. 38

شکل ‏2‑1: نمونه های ساخته شده دستگاه اسانس گیری بخار سرد. 43

شکل ‏3‑1: دستگاه اسانس گیری با بخار سرد. 61

فهرست جدول ها

جدول ‏2‑1: انواع مواد شیمیایی مورد استفاده 41

جدول ‏2‑2: انواع دستگاه های مورد استفاده 42

جدول ‏3‑1: مقایسه بازده استخراج اسانس از دو گیاه به تفکیک روش استخراج.. 64

جدول ‏3‑2: اجزاء تشکیل دهنده اسانس سرشاخه های هوایی بومادران. 65

جدول ‏3‑3: اجزاء تشکیل دهنده اسانس سرشاخه های هوایی گیاه مینای دماوندی.. 69

جدول ‏3‑4: اجزاء تشکیل دهنده اسانس سرشاخه های هوایی گیاه مینای ذماوندی.. 72

جدول ‏3‑5: اجزای تشکیل دهنده گیاه بومادران در دو روش تقطیر با بخار آب و روش فراصوت… 74

جدول ‏3‑6: بررسی وجود فیتوترکیبات در گیاه بومادران. 77

جدول ‏3‑7: بررسی وجود فیتوترکیبات در گیاه مینای دماوندی.. 78

جدول ‏3‑8: جذب و درصد مهار رادیکال DPPH برای نمونه استاندارد BHT. 79

جدول ‏3‑9: جذب و درصد مهار عصاره آبی برگ گیاه بومادران. 81

IC عصاره گیاه بومادران و نمونه استاندارد. 82

جدول ‏3‑11: جذب و درصد مهار عصاره متانولی سرشاخه گلدار گیاه مینای دماوندی.. 83

عصاره گیاه مینای دماوندی و نمونه استانداردBHT. 84

جدول ‏3‑13: نتایج ارزیابی معادل گالیک اسید فنل های تام موجود در عصاره متانولی گیاه بومادران. 85

جدول ‏3‑14: نتایج ارزیابی معادل گالیک اسید فنل های تام موجود در عصاره متانولی گیاه مینای دماوندی.. 85

جدول ‏3‑15: بیان نتایج آزمون بی رنگ شدن β-کاروتن در حضور لینولئیک اسید. 87

جدول ‏3‑16: نتایج مربوط به فعالیت ضدمیکروبی اسانس و عصاره گیاه بومادران. 90

جدول ‏3‑17: نتایج مربوط به تعیین فعالیت ضدمیکروبی اسانس و عصاره گیاه مینای دماوندی.. 92

فهرست نمودارها

نمودار ‏3‑1: اجزاء تشکیل دهنده اسانس گیاه مینای دماوندی در روش تقطیربا بخار آب و روش فراصوت… 73

نمودار ‏3‑2: اجزاء تشکیل دهنده اسانس گیاه بومادران در دو روش تقطیر با بخارآب و روش فراصوت… 75

نمودار ‏3‑3: نموداردرصد مهار نسبت به غلظت نمونه استاندارد BHT. 80

نمودار ‏3‑4: نموداردرصد مهار نسبت به غلظت عصاره متانولی گیاه بومادران. 81

نمودار ‏3‑5: نموداردرصد مهار نسبت به غلظت عصاره متانولی سرشاخه گیاه مینای دماوندی.. 83

نمودار ‏3‑6: نمودار جذب بر حسب غلظت استاندارد گالیك اسید. 84

نمودار ‏3‑7: بیان نتایج آزمون بی رنگ شدن β-کاروتن در حضور لینولئیک اسید. 88

علایم و اختصارات