پیشینه یارانه ها در جهان. 26

2-1-2 تاریخچه یارانه در ایران. 26

2-1-3 اصلاحات یارانه در سال های اخیر (دولت نهم و دهم) 28

2-2 مبانی نظری پژوهش… 29

2-2-1: فواید و مزایای اجرای برنامه هدفمند سازی یارانه ها: 30

2-2-2 شرایط اصلاحات یارانه ای.. 32

2-2-3 اهداف اصلاحات یارانه ای: 32

2-2-4 روش های پرداخت یارانه: 33

2-2-5 یارانه ها و انواع آن: 33

2-2-6 روش های هدفمند سازی یارانه ها: 35

2-2-7 حامل های انرژی و بیمارستان: 36

2-2-8 وضعیت سه حامل انرژی مورد مطالعه در ایران (پیش از اجرای طرح هدفمندسازی یارانه ها): 37

2-2-9 سیستم های اصلی تأمین انرژی در بیمارستان ها: 38

2-2-10 منافع حاصل از صرفه جویی در مصرف حامل های انرژی: 38

2-2-11 ممیزی و ارزیابی اصلاحات یارانه ای: 38

2-2-12 ممیزی و ارزیابی مصرف حامل های انرژی: 39

2-2-13موانع و محدودیتهای ارزیابی های کارایی مصرف انرژی: 40

2-2-15 تعاریف برخی از اصطلاحات کلیدی در مبحث هدفمندسازی یارانه ها: 41

2-2-15-1 یارانه: 41

2-2 مروری بر مطالعات انجام یافته. 43

مطالعات انجام گرفته در ایران: 43

2-3-2 پژوهش های انجام گرفته خارج از ایران: 49

فصل سوم. 53

3-1 مقدمه. 54

فصل چهارم. 57

4-1 مقدمه: 58

جدول 1: میانگین ماهانه تعداد بیماران و تخت روز اشغالی بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 59

نمودار 1: مقایسه میانگین مصرف ماهانه آب (بر حسب لیتر) بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 60

جدول 2: مقایسه میانگین مصرف ماهانه آب قبل و بعد هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 60

نمودار 2: مقایسه میانگین مصرف ماهانه برق (بر حسب کیلو وات ساعت) بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 61

جدول 3: مقایسه میانگین مصرف ماهانه برق قبل و بعد هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 62

جدول 4: مقایسه میانگین مصرف ماهانه گاز قبل و بعد هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 64

نمودار 4: مقایسه میانگین هزینه ماهیانه آب مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 65

نمودار 5: مقایسه میانگین هزینه ماهیانه برق مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 66

نمودار 6: مقایسه میانگین هزینه ماهیانه گاز مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 67

نمودار 7: مقایسه هزینه کل آب مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 68

نمودار 8: مقایسه هزینه کل برق مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 69

نمودار 9: مقایسه هزینه کل گاز مصرفی بیمارستانهای مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 70

نمودار 10: کل هزینه انرژی قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها… 71

جدول شماره 5: مقایسه میانگین ماهیانه مبلغ مصرف حامل های انرژی در یکسال قبل و بعد از طرح هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد پژوهش یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 72

جدول 6: میانگین سرانه مصرف آب (لیتر) بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد بیماران یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها. 73

جدول 7: میانگین سرانه مصرف برق (کیلو وات ساعت) بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد بیماران یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 73

جدول 8: میانگین سرانه مصرف گاز بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد بیماران یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 74

جدول 9: میانگین سرانه مصرف آب بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها ……. 75

جدول 10: میانگین سرانه مصرف برق بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 75

جدول 11: میانگین سرانه مصرف گاز بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها ….. 76

جدول 10: میانگین سرانه مصرف آب( لیتر) بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد تخت مصوب یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 76

جدول 11: میانگین سرانه مصرف برق(کیلو وات ساعت) بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد تخت مصوب یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 77

جدول 12: میانگین سرانه مصرف گاز (متر مکعب)بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تعداد تخت مصوب یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 77

جدول شماره 13: ضرایب همبستگی پیرسون بین مبلغ و مقدار مصرف حامل های انرژی با تعداد بیمار در بیمارستان های مورد پژوهش یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 78

جدول شماره 14: ضرایب همبستگی پیرسون بین مبلغ و مقدار مصرف حامل های انرژی با تخت روز اشغالی در بیمارستان های مورد پژوهش یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 78

جدول 15: مقایسه بهره وری آب مصرفی بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 79

جدول 16: مقایسه بهره وری برق مصرفی بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 79

جدول 17: مقایسه بهره وری گاز مصرفی بیمارستان های مورد مطالعه بر حسب تخت روز اشغالی یکسال قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها 80

جدول 18: بهره وری کلی حامل های انرژی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها 80

جدول 19: مقایسه میزان بهره وری انرژی قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها در یکسال قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها در بیمارستان های مورد مطالعه 81

جدول 20: نسبت هزینه انرژی به کل هزینه جاری در بیمارستان های مورد مطالعه یکسال قبل و بعد از هدفمندی یارانه ها 82

جدول 21: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان مصطفی خمینی. 83

جدول 22: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان طالقانی. 84

جدول 23: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان امام خمینی. 85

جدول 24: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان مصطفی خمینی. 86

جدول 25: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان طالقانی. 87

جدول 26: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان امام خمینی. 88

جدول 27: مقایسه نقطه به نقطه سرانه گاز مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان مصطفی خمینی. 89

جدول 28: مقایسه نقطه به نقطه سرانه گاز مصرفی بر حسب تعداد بیمار در بیمارستان طالقانی. 90

جدول 29: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان مصطفی خمینی. 91

جدول 30: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان طالقانی. 92

جدول 31: مقایسه نقطه به نقطه سرانه آب مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان امام خمینی. 93

جدول 32: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان مصطفی خمینی. 94

جدول 33: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان طالقانی. 95

جدول 34: مقایسه نقطه به نقطه سرانه برق مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان امام خمینی. 96

جدول 35: مقایسه نقطه به نقطه سرانه گاز مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان مصطفی خمینی. 97

جدول 36: مقایسه نقطه به نقطه سرانه گاز مصرفی بر حسب تخت روز اشغالی در بیمارستان طالقانی. 98

فصل پنجم. 99

5-1 بحث (Discussion): 100

منابع فارسی: 107

منابع لاتین: 111

1 مقدمه:

عامل…………………………………………………………………………………………………… 7

– عامل مشترک ………………………………………………………………………………………………. 7

– میزان اشتراک ……………………………………………………………………………………………….. 7

ملاک کیسر …………………………………………………………………………………………………….. 7

– بار عاملی ……………………………………………………………………………………………………….. 7

– چرخش عاملی ………………………………………………………………………………………………… 8

– چرخش متعامد ……………………………………………………………………………………………… 8

– چرخش متمایل………………………………………………………………………………………………. 8

– تحلیل مولفه های اصلی……………………………………………………………………………………… 8

ساختار عاملی…………………………………………………………………………………………………. 9

ارزش ویژه……………………………………………………………………………………………………… 9

– ضریب آلفای کرونباخ………………………………………………………………………………………….9

فصل دوم

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………. 10

نظریه های استرس …………………………………………………………………………………………….16

نظریه کانن……………………………………………………………………………………………………….. 16

– نظریه سلیه …………………………………………………………………………………………………..17

– مدل سه گانه استرس (فشار روانی) ………………………………………………………………………18

– نظریه ایمن شناسی عصبی – روانی………………………………………………………………22

نظریه مدل پردازش اطلاعات …………………………………………………………………..24

نظریه فولکمن و لازاروس (الگوی تبادلی) ……………………………………………………………25

میانجی های پاسخ به تنش ……………………………………………………………………………….28

– نظریه روان کاوی ……………………………………………………………………………..29

– نظریه رفتار گرایی…………………………………………………………………………………..29

– نظریه شناختی ……………………………………………………………………………………….29

طبیعت و منابع استرس ……………………………………………………………………………… 30

– استرس انگیزشی ……………………………………………………………………………………..30

– استرس پاسخی ……………………………………………………………………………………..30

– استرس انگیزشی پاسخی (ترکیب) …………………………………………………………………..30

منابع یا علت های استرس ……………………………………………………………………………..31

دگرگونی یا رویداد های زندگی …………………………………………………………….31

– گرفتاریهای زندگی روزمره …………………………………………………………………….32

– استرس بلند مدت …………………………………………………………………………………..33

ناکامی و تعارض ها …………….. ……………………………………………………………….34

–تیپ شخصیتA ……………………………………….. …………………………………

عوامل ایجاد کننده استرس ……………………………………………………………………..35

– کار …………………………………………….. ……………………………………………………..35

– مردم ……………………………………………………………………………………………..35

– زمان ………………………………………………………………………………………………35

– محیط …………………………………………………………………………………..36

– زندگی در خانه ……………………………………………………………………………..36

شخصیت …………………………………………………………………………………….36

علائم و نشانه های استرس …………………………………………………………………..37

– علائم فیزیولوژیکی استرس . …………………………………………………………….. 37

علائم روانی استرس ………………………………………………………………………37

– علائم رفتاری استرس ……………………………………………………………………38

علائم ذهنی استرس …………………………………………………………………..38

– علائم احساسی استرس …………………………………………………………………. 38

آثار استرس بر دستگاه ایمنی ………………………………………………………….39

استرس و بیماری های روان تنی ………………………………………………………….40

– سردرد های عصبی و میگرنی …………………………………………………….43

بیماری های کرونری قلب …………………………………………………………………….44

زخم معده …………………………………………………………………………………………45

استرس و بیماری های پوستی ………………………………………………………………….46

تاثیر عوامل استرس زا بر فرد ……………………………………………………………..46

عوامل موثر در ارزیابی رخدادهای فشار زا ……………………………………….50

انواع روش های مقابله…………………………………………………………………………53

شیوه های مقابله ……………………………………………………………………………………54

روش های کنار آمدن با استرس ……………………………………………………………..55

تفاوت های جنسی در پاسخ به استرس ……………………………………………………57

سلامت …………………………………………………………………………………………..60

سلامت و بیماری ……………………………………………………………………………64

– سلامت جسمانی ……………………………………………………………………….66

– سلامت هیجانی ………………………. …………………………………………………..66

– سلامت هوشی ………………………………………………………………………………..66

– سلامت معنوی …………………………………………………………………………………66

سلامت اجتماعی …………………………………………………………………………….66

معیار های سلامت ……………………………………………………………………………67

پیشینه تحقیقات ………………………………………………………………………..68

مطالعات خارجی ………………………………………………………………………..68

– مطالعات داخلی …………………………………………………………………………….71

فصل سوم

روش پژوهش ………………………………………………………………………………. 73

جامعه آماری ………………………………………………………………………………..73

نمونه و روش نمونه گیری ……………………………………………………………..73

ابزار جمع آوری داده ها ……………………………………………………………………73

– سیاهه استرس هری ……………………………………………………………73

پرسشنامه سلامت عمومی GHQ-28)) ………………………………………………….

فرآیند اجرا …………………………………………………………………………………..74

فصل چهارم

یافته های تحقیق ……………………………………………………………………………76

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری ……………………………………………………………………..95

پیشنهاد های تحقیق ………………………………………………………………………101

محدودیت های تحقیق …………………………………………………………………..101

منابع………………………………………………………………………………………………102

چکیده:

ویژگی های روان سنجیپرسشنامه استرسهری پس از ترجمه و بررسی روایی ظاهر و محتوا با روش تحلیل عاملی بررسی شد.یک نمونه چهارصد نفری از مردم شهر تهران به روش تصادفی ساده و نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه 66 سوالی H.S.I را تکمیل کردند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد 39 سوال مناسب شهر تهران می باشد که هشت عامل در سه بخش منابع استرس، پیامد های استرس و فعالیت های کاهنده استرس تحت عناوین منابع استرس در خانواده، منابع استرس در شغل، منابع استرس درمواجهه با عوامل قدرت اجتماعی، پیامد های روانی – رفتاری، پیامد های هیجانی ،پیامد های فیزیولوژیک – بدنی، پیامد های هیجانی، فعالیت های کاهنده استرس بین فردی و فعالیت های کاهنده درون فردی می باشند که بر روی هم تقریباً 167/53 % از واریانس را تبیین میکند.ضریب همبستگی بین سیاهه استرس هری با پرسشنامه سلامت روان 744/0 و به لحاظ آماری معنا داربا 99% اطمینان و 1% خطا تائید می شود و روایی ملاک پرسشنامه هری را بیان می کندو بالاترین همبستگی بین پرسشنامه استرس هری با نمره زیر مقیاس اضطراب و بی خوابی سلامت روان 657/0 می باشد.

فصل یکم: کلیات

بیان مسأله

هانس سلیه[1] «پدر علم روان شناسی استرس» از سال 1935 مفهوم استرس یا تنیدگی[2] را به عنوان نشانگان یا مجموعه واکنش های فیزیولوژیکی نامعین نسبت به عوامل زیان آور محیط با ماهیت فیزیکی یا شیمیایی در نظر گرفت و بدین ترتیب راه را بر بیش از پنجاه سال پژوهش در مقیاس بین المللی در شاخه های متعدد پزشکی و علوم اجتماعی گشود (استورا ؛دادستان،1378)در اغلب پژوهش ها،استرس بر اساس خواسته های محیط از فرد و پاسخ های منفی فرد به خواسته های برونی، مشخص شده است. تنیدگی یک پدیده جهانی است و خصیصه اصلی آن اینست که تمامی ابعاد روان شناختی،جسمانی، خانوادگی و اجتماعی افراد آدمی را به میان می کشد. این مفهوم که در چهار سوق علوم انسانی،زیست شناختی و فیزیکی قرار گرفته، توانسته است در خلال 90 سال اخیر، نزدیک شدن این علوم به یکدیگر را تسهیل کند و به بارور سازی قلمروهای جدیدی مانند عصب – مصون سازی[3]، که در حد فاصل مصونیت شناسی و عصب- روانپزشکی قرار دارد، و یا روان تنی ملهم از روان تحلیل گری، منتهی شود. تا کنون تنیدگی به منزله «بیماری» جوامع پیشرفته صنعتی مورد نظر قرار گرفته. جوامعی که در آنها، انسان محروم از ساختار مذهبی،خانوادگی و اجتماعی مناسب، به منابع روان شناختی و جسمانی خود، کاهش یافته و دیگر نمی تواند به شیوه ای رضایتبخش، با خواسته های روزمره محیط خود و دگرگونیهای آن مقابله کند. اما امروزه تنیدگی در کشورهای در حال توسعه و یا حتی کشورهای کمتر توسعه یافته یا توسعه نیافته نیز به اشکال گوناگون در حال ظهور و بروز است. مسئولیت ایجاد شرایط یک محیط جدید اجتماعی و فردی برای حمایت از «زندگی» در واقع بر عهده سازمان ها و ارگان های تصمیم گیرنده سیاسی و اقتصادی ملی و بین المللی است برای سنجش میزان استرس برای برنامه ریزی های آتی نیاز به یک ابزار جدید به خوبی احساس می شود چرا که صاحب نظران معتقدند صرف نظر از مسائل مرتبط با روش های آماری، مساله اصلی،یعنی تدارک یک پرسشنامه معتبر،هنوز لاینحل مانده است.

مطالعه روایی و اعتبار تست هری در کشور هندوستان توسط سازنده آزمون دکتر هری انجام شده است. برای ساخت سیاهه استرس هری بر پایه متون چاپی مرتبط و تبادل اطلاعات با کارشناسان در این زمینه قرار بر این شد یک سیاهه برای اندازه گیری استرس با 5 مقیاس ساخته شود. که از 128 سال اولیه تهیه شده نهایتاً 66 سوال باقی ماند.برای اثبات اعتبار آزمون گشتاور حاصلضربی ضریب همسانی درونی توسط فرمول اسپیر من براون 0.74 محاسبه شد.و ضریب همبستگی پیش آزمون – پس آزمون 0.79 بود و همسانی درونی زمانی 0.88 بود. برای اثبات روایی HSI ، روایی درونی سوالات به 5 استاد روان شناسی ارائه شد که به مقدار کافی قدرت تشخیص و تجربه در منطقه داشتند. آنها تمامی سوالات را خواندند و سطح استرس را به دقت تعیین کردند .

در پژوهش پیش رو در پی دریافت این موضوع بودیم که :

– آیا پرسشنامه استرس از همسانی درونی کافی برخوردار است؟

– پرسشنامه استرس هری از چه عواملی اشباع شده است

– آیا پرسشنامه استرس هری با پرسشنامه GHQ-28 و زیر مقیاس های آن رابطه دارد؟

– نمرات پرسشنامه استرس چگونه در سطح شهر تهران توزیع میشود؟

اهمیت و ضرورت تحقیق:

مقدمه……………………………………………………………………………………………….13

2-2 استان کرمانشاه…………………………………………………………………………………….13

2-3 ورزش………………………………………………………………………………………13

2-4 فعالیت های ورزشی……………………………………………………………………….13

2-5 ورزش از دیدگاه اندیشمندان…………………………………………………………14

1-5-2 ابن سینا……………………………………………………………………………………….14

2-5-2 خواجه نصیرالدین طوسی………………………………………………………………14

2-5-3 ابن خلدون…………………………………………………………………………………….14

2-5-4 شجاع…………………………………………………………………………………………..15

2-5-5 افلاطون………………………………………………………………………………………..15

2-5-6 آندرهکرسون……………………………………………………………………………………15

2-6 دلایل اهمیت ورزش…………………………………………………………………………….16

2-7 گرایش………………………………………………………………………………………….16

2-8 عوامل مؤثربرگرایش مردم به ورزش…………………………………………………..18

2-9 ورزش همگانی………………………………………………………………………………20

2-10 شاخص سنجش ورزش همگانی………………………………………………………..20

2-10-1 تعداد شرکت کنندگان در ورزش همگانی………………………………………20

2-10-2 سطح سلامتی جامعه……………………………………………………………….20

2-11 ورزش همگانی وطبقه بندی آن…………………………………………………………..21

2-11-1 ورزش آموزشی………………………………………………………………………….21

2-11-2 ورزش غیر رسمی…………………………………………………………………………21

2-11-3 ورزش درون بخشی……………………………………………………………………21

2-11-4 ورزش برون بخشی……………………………………………………………………….22

2-11-5 ورزش باشگاهی……………………………………………………………………..22

2-12 ورزش های بومی،محلی و سنتی…………………………………………………………22

2-12-1 ورزش بومی………………………………………………………………………………22

2-12-2 ورزش های محلی……………………………………………………………………..23

2-13 ورزش های همگانی در جهان…………………………………………………………..23

2-14 سیر تکاملی ورزش های همگانی در جهان…………………………………………24

2-15 ورزش همگانی در ایران………………………………………………………………….25

2-16 فدراسیون ورزش های همگانی………………………………………………………….28

2-17 جایگاه فدراسیون ورزش های همگانی……………………………………………….29

2-18 شورای سازمان تربیت بدنی…………………………………………………………..30

2-19 اعضای شورای ورزش همگانی……………………………………………………….31

2-20 اعضای شورای ورزش همگانی استان………………………………………………..32

2-21 اعضای شورای ورزش همگانی شهرستان…………………………………………33

2-22 تشکیلات وساختار فدراسیون ورزش همگانی…………………………………..33

2-23 شرح وظایف فدراسیون ورزش همگانی………………………………………..34

2-24 فعالیت های ورزشی برای مقاطع سنی مختلف…………………………………..36

2-25 انجمن ها وکمیته های فدراسیون ورزش همگانی……………………………….36

2-26 شرح وظایف انجمن های ورزشی…………………………………………………..36

2-27 انجمن ورزش های بومی و محلی و روستایی وعشایری فدراسیون ورزش همگانی….37

2-28 انجمن ورزشآمادگی جسمانیقدراسیون ورزش های همگانی…………………..38

2-29 انجمن ورزش های طبیعی فدراسیون ورزش همگانی…………………………….39

2-30 انجمن ورزش صبحگاهی فدراسیون ورزش همگانی…………………………………39

2-31 انجمن ورزشی بازیها و تفریحات فدراسیون ورزش همگانی………………………40

2-32 انجمن ورزش بزرگسالان فدراسیون ورزش همگانی……………………………….40

2-33 انجمن اسکیت فدراسیون ورزش همگانی………………………………………..41

2-34 انجمن ورزشی کبدی فدراسیون ورزش همگانی…………………………………42

2-35 انجمن ورزشی یوگا فدراسیون ورزش همگانی………………………………..42

2-36 انجمن ورزشی کارمندان دولت فدراسیون ورزش همگانی…………………….43

2-37 انجمن ورزشی بیماران پیوند اعضا فدراسیون ورزش همگانی…………………..43

2-38 اهداف ورزش های همگانی…………………………………………………………..44

2-39 دستاوردهای ورزش و فعالیت بدنی…………………………………………………46

2-40 مروری بر تحقیقات داخلی………………………………………………………..51

2-41 تحقیقات خارجی…………………………………………………………………..55

فصل 3:روش شناسی تحقیق

1-3 مقدمه…………………………………………………………………………………………59

2-3 روش تحقیق…………………………………………………………………………………59

3-3 جامعه آماری………………………………………………………………………………..60

3-4 نمونه آماری………………………………………………………………………………….60

3-5 روش های جمع آماری داده ها واطلاعات………………………………………….60

3-5-1 مطالعات کتابخانه ای……………………………………………………………….60

3-5- 2 پرسشنامه…………………………………………………………………………….61

3-6 پایایی وروایی……………………………………………………………………………..61

3-6-1 بررسی پایایی ابزار تحقیق………………………………………………………….61

3-6-2 روایی پرسشنامه……………………………………………………………….62

3-7 روش های آماری مورداستفاده……………………………………………………62

3-7-1 تجزیه وتحلیل عامل تأییدی…………………………………………………….63

3-7- 2آ زمون تی نمونه مستقل ANOV……………………………………………………….

3 -7-3 جمع بندی………………………………………………………………………………63

فصل 4:یافته های تحقیق

4-1 مقدمه………………………………………………………………………………..65

4-2 توصیف داده های جمعیت شناختی……………………………………………………65

4-3 بررسی پایایی ابزار تحقیق………………………………………………………….77

4-4 تحلیل عاملی تأییدی…………………………………………………………………..78

4-5 بررسی نرمال بودن فرضیه ­ها…………………………………………………………81

4-6 بررسی فرضیات تحقیق……………………………………………………………80

4-21 جدول آماری جنسیت…………………………………………………………………81

4-22 آزمون نمونه های مستقل جنسیت……………………………………………………81

4-23 آزمون ANOVA سن………………………………………………………………84

4-24 آزمون فراوانی سن………………………………………………………………….84

4-25 جدول فراوانی وضعیت تأهل………………………………………………………..86

4-26 نمونه های مستقل وضعیت تأهل………………………………………………..86

4-27 آزمون ANOVAتحصیلات………………………………………………………..87

4-28 آزمون فراوانی تحصیلات……………………………………………………………..87

4-29 آزمون ANOVAدرآمد…………………………………………………………88

4-30 آزمون فراوانی درآمد…………………………………………………………………89

4-31 آزمون ANOVAهزینه کل………………………………………………………..90

4-32 آزمون فراوانی هزینه………………………………………………………………..90

4-33 آزمون ANOVAهزینه ورزش……………………………………………………..91

4-34 آزمون فراوانی هزینه ورزش………………………………………………………..91

فصل 5:بحث و نتیجه گیری

5-1 مقدمه………………………………………………………………………………………..95

5-2 نتایج مربوط به فرضیات تحقیق……………………………………………………95

5-3 بحث………………………………………………………………………………………..96

تفاوت در رشد………………………………………………………………………………………… 21

تفاوت در علایق و رغبت ها……………………………………………………………………….. 22

پرخاشگری ………………………………………………………………………………………….. 23

اضطراب……………………………………………………………………………………………….. 24

ج : رضایت زناشویی و عوامل موثر بر آن……………………………………………………… 24

رضایت زناشویی……………………………………………………………………………………… 24

ایجاد رضایت زناشویی……………………………………………………………………………… 25

زوج خوشبخت و کامل……………………………………………………………………………… 26

نقش عشق در ازدواج و تداوم زندگی…………………………………………………………….. 27

مدل مثلث عشق استرنبرگ………………………………………………………………………….. 28

اثرات نزدیکی و فاصله در تداوم زندگی…………………………………………………………. 30

خصوصیات زوجین دارای رضایت زناشویی……………………………………………………. 31

عواملی موثر بر دوام زناشویی………………………………………………………………………. 32

نیازها و عوامل خشنودی رضایت زناشویی………………………………………………………. 33

جنسیت و رضایت زناشویی…………………………………………………………………………. 33

تحول رابطه و صمیمیت و رضایت زناشویی…………………………………………………….. 34

خانواده اصلی و رضایت زناشویی…………………………………………………………………. 35

تنیدگی و رضایت زناشویی…………………………………………………………………………. 36

سبک های مقابله ای و مهارت های ارتباط و رضایت زناشویی………………………………. 36

مهارت های موثر در ارتباطات زناشویی…………………………………………………………. 37

هفت نوع ارتباط مهم و نحوه ی برقراری آن……………………………………………………. 38

احترام متقابل و رضایت زناشویی………………………………………………………………….. 39

سازگاری اجتماعی و رضایت زناشویی………………………………………………………….. 39

ساختار قدرت و رضایت زناشویی………………………………………………………………… 39

موضع گیریهای نظری در خصوص روابط زناشوئی……………………………………….. 40

تعریف غریزه جنسی…………………………………………………………………………………. 40

اهمیت روابط جنسی…………………………………………………………………………………. 43

فرآیند روابط زناشوئی……………………………………………………………………………. 47

اهمیت آمادگی روانی برای آمیزش……………………………………………………………….. 47

اهمیت عشقبازی………………………………………………………………………………………. 47

مراحل واکنش جنسی طبیعی……………………………………………………………………….. 49

دفعات مقاربت و سازگاری جنسی………………………………………………………………… 51

ریتم میل جنسی در زنان…………………………………………………………………………….. 51

ریتم میل جنسی در مردان…………………………………………………………………………… 52

میل جنسی طبیعی…………………………………………………………………………………….. 52

پختگی جنسی…………………………………………………………………………………………. 53

قدرت جنسی………………………………………………………………………………………….. 54

مشکلات روابط زناشویی………………………………………………………………………. 55

الف – مشکلات جنسی زنان……………………………………………………………………….. 55

ب- مشکلات جنسی در مردان…………………………………………………………………….. 57

بهداشت و درمان روابط زناشویی…………………………………………………………………. 59

الف – جهل جنسی ………………………………………………………………………………… 59

ب – اضطراب عملی ……………………………………………………………………………… 59

ج- مشکلات رابطه ای………………………………………………………………………………. 59

د- مشکلات جسمانی ……………………………………………………………………………… 61

اختلافات مالی…………………………………………………………………………………… 64

اوقات فراغت……………………………………………………………………………….. 65

روابط والدین و کودک………………………………………………………………………… 67

بستگان و دوستان………………………………………………………………………….. 68

نقش های مربوط به برابری زن و مرد…………………………………………………….. 70

رضایت زناشویی و جهت گیرى مذهبى…………………………………………………… 71

ساختار قدرت وسازگاری زناشویی…………………………………………………………. 74

تعارض های زناشویی………………………………………………………………………. 74

علل تعارض های زناشویی……………………………………………………………………… 78

منابع عمده تعارض…………………………………………………………………………………… 79

مزایای تعارض………………………………………………………………………………………… 82

انواع تعارض………………………………………………………………………………………….. 83

فرآیند تعارضات زناشویی…………………………………………………………………………. 84

فرایند حل تعارض…………………………………………………………………………………… 84

نیازهای بنیادین روان شناختی…………………………………………………………………. 85

نیاز به شایستگی……………………………………………………………………………………… 87

گرایش به ارتباط…………………………………………………………………………………….. 87

خودمختاری…………………………………………………………………………………………… 88

خودشناسی انسجامی…………………………………………………………………………….. 91

بخش دوم: مبانی تجربی

پیشینه و سوابق مربوط رضایت زناشویی…………………………………………………..92

الف- تحقیقات انجام شده در داخل کشور………………………………………………………..92

ب- تحقیقات انجام شده در خارج ازکشور…………………………………………………………94

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………96

فصل سوم: روش تحقیق

مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 99

طرح کلی پژوهش…………………………………………………………………………………….. .99

جامعه آماری………………………………………………………………………………………… ..99

نمونه و روش نمونه گیری……………………………………………………………………………99

روش جمع آوری اطلاعات………………………………………………………………………….100

ابزار پژوهش و معرفی پرسشنامه ها ………………………………………………………. 100

روش تجزیه تحلیل دادها……………………………………………………………………. 104

فصل چهارم : یافته ها و نتایج تحقیق

مقدمه ………………………………………………………………………………………………. 106

یافته­های توصیفی متغیرهای پژوهش………………………………………………….. 106

یافته های استنباطی …………………………………………………………………………. 107

بررسی مفروضات……………………………………………………………………………. 108

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

مقدمه …………………………………………………………………………………………… 110

بحث و نتیجه­گیری و نتایج تحقیق…………………………………………………………. 110

محدودیت های تحقیق……………………………………………………………………… 113

پیشنهادات …………………………………………………………………………………. 114

منابع و مآخذ

منابع فارسی………………………………………………………………………………. 117

منابع انگلیسی………………………………………………………………………….. 120

پیوست ها …………………………………………………………………………….. 124

چکیده انگلیسی………………………………………………………………….. 133

• مقدمه

خانواده یکی از رکن­های اصلی جامعه به شمار می رود. دستیابی به جامعه سالم آشکارا درگرو سلامت خانواده است و تحقق خانواده سالم مشروط به برخورداری افراد آن از داشتن رابطه­های مطلوب با یکدیگر است. در چنین نظامی افراد با علایق و دل بستگی های عاطفی نیرومند دیرپا و متقابل به یکدیگر پیوسته اند. این دل بستگی ها اگرچه شاید شدت وحدتشان در طی زمان کاسته شود؛ اما در سراسر زندگی خانوادگی پاینده خواهند بود.(گلدنبرگ[1]، به نقل از حسین شاهی و نقش بندی، 1383).
ازدواج به عنوان مهم ترین و عالی ترین رسم اجتماعی برای دستیابی به نیازهای عاطفی و امنیتی افراد بزرگ سال همواره مورد تائید بوده است . ازدواج رابطه ی انسانی پیچیده ظریف و پویا هست که از ویژگی های خاصی برخوردار است . همچنین توجه به کانون خانواده با محیط سالم و سازنده و روابط گرم و تعاملات میان فردی و صمیمی ای که می توانند موجب رشد و پیشرفت افراد گردند ازجمله اهداف و نیازهای ازدواج محسوب می­شوند (برنشتاین و برنشتاین[2]، 1989).
زوج به عنوان هسته اصلی و پایه گذار خانواده بسیار موردتوجه است، سلامت و پویایی خانواده که هسته اصلی و بنیادی سازنده ی جامعه محسوب می شود ریشه در سلامت و شادابی زوجین دارد. ازدواج معمولاً اصلی ترین و مهم ترین زمینه ای است که عملکرد و اثر صمیمیت و روابط اجتماعی رشد یافته در آن تجلی پیدا می کند. هدف از ازدواج، برطرف شدن نیازهای طرفین است و اگر نیازهای زوجین برطرف نشود و به راه حل مثبتی جهت دستیابی به نیازهایشان نرسند استرس، ناکامی، سرخوردگی، خشم و درنهایت دل زدگی بروز پیدا می کند، برای اکثر بزرگ سالان شادمانی در زندگی، بیشتر به ازدواجی موفق و روابط زناشویی توام با رضایت وابسته است تا سایر جنبه های زندگی. رضایت زناشویی می تواند به طور کامل بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد و تحقیقات انجام شده اهمیت این موضوع را بر انواع نتایج بالینی مانند. بهداشت روانی، بهداشت جهانی و حتی طول عمر تأیید نموده اند، هم چنین رضایت زناشویی در زندگی می تواند با رضایت کلی از زندگی رابطه داشته باشد برای توصیف چگونگی روابط زناشویی از اصطلاحات متعددی مانند: سازگاری، رضایتمندی، سازش، خشنودی موفقیت و کیفیت زناشویی استفاده شده است معمولاً کیفیت سازگاری و رضایت زناشویی به جای هم به کاربرده می شوند.

بر اساس نظر ”لاک و والاس[3]“، سازگاری زناشویی برون سازی هر یک از زوجین در موقعیت زمان معین تعریف شده است. به نظر سین رضایت زناشویی وضعیتی است که در آن زن و شوهر بیشتر مواقع احساس خوشبختی و رضایت از یکدیگر و از ازدواجشان دارند یکی از بهترین تعاریف زناشویی توسط «هاپکینز»[4] ارائه شده است او رضایت زناشویی را اطاعت عینی از خشنودی، رضایت و لذت تجربه شده توسط زن یا شوهر زمانی که همه جنبه های ازدواجشان را در نظر می گیرند تعریف می کند رضایت یک متغیر نگرشی است و خصوصیت گروهی زن و شوهر محسوب می شود طبق تعریف فوق رضایت زناشویی درواقع نگرش مثبت و لذت بخش است که زن و شوهر از جنبه های مختلف روابط زناشویی دارند.

• بیان مسئله

انسان ها با ازدواج استقلال می یابند و با تشكیل زندگی، یك واحد كوچك اجتماعی را به وجود می آورند، مسئولیت می پذیرند و به استقلال می رسند، زندگی آن ها هدف دار می شود و با پذیرش مسئولیت اداری خانواده خود، تصمیم گیرنده می شوند . آن ها در کنار هم آرامش می یابند. چنانچه خداوند در قرآن كریم (روم، 2) می فرماید : “برای شما از جنس خودتان جفتی بیافریدیم تا با او انس گیرید و آرامش یابید و در بین شما دوستی و مهربانی قراردادیم، در این امر برای افرادی كه اهل تفكر باشند آیات و نشانه هایی وجود دارد” (صالحی فرد، 1379). از مفاهیم رایج برای نشان دادن میزان شادی و پایداری در خانواده، مفهوم رضایت زناشویی است . درواقع رضایت زناشویی یک ارزیابی کلی از وضع فعلی ارتباط ارائه می دهد. برای افزایش رضایت زناشویی تلاش های علمی فراوانی صورت گرفته است. این تلاش ها به تدوین راهبردهای مداخله ای منجر شده است که می توان آن ها را به سه دسته تقسیم کرد: الف) برنامه های آماده سازی همسران قبل ازدواج (السون و السون[5]،1997)؛ ب) برنامه های غنی سازی پس از ازدواج (نیکولز و بکوار[6]،2000)؛ ج) مشاوره ازدواج برای همسران ناسازگار (احمدی، 1383). برای اکثر بزرگسالان، شادمانی در زندگی، بیشتر به ازدواجی موفق و روابط زناشویی توام با رضایت وابسته است تا سایر جنبه های زندگی. رضایت زناشویی می تواند به طور کامل بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد و تحقیقات انجام شده اهمیت این موضوع را بر انواع نتایج بالینی مانند. بهداشت روانی، بهداشت جهانی و حتی طول عمر تأیید نموده اند، «وارینگ» و همکاران (1981)در مطالعه ای دریافتند که نابسامانی ازدواج و عدم خشنودی در زندگی زناشویی به طور معناداری با شیوع اختلالات عاطفی و هیجانی در جمعیت عمومی رابطه دارد، درصورتی که ازدواج های رضایت بخش باعث سلامت همسران و مانع رویدادهای منفی زندگی و مشکلات روان شناختی در آن ها می شود. بعضی از موضوع های شناخته شده ای که می تواند پدیدآورنده اختلاف های زناشویی باشد چنین است پول، روابط جنسی، روابط خویشاوندی، دوستان، فرزندان، خیانت جنسی، مشکلات عاطفی، مشکلات مالی، مشکلات ارتباطی (گفت وشنود)، درگیری های کاری و مانند این ها (ثنایی و ذاکر، 1378)

طبق نظریه خود­تعیین­گری سه نیاز بنیادینِ روان شناختی خودمختاری، «شایستگی و ارتباط» وجود دارند که ازنظر انگیزشی در دنبال کردن اهداف و هم­چنین محتوای اهدافی که فرد در جستجوی آن ها است نقش دارند و از طریق فرآیندهای نظم دهی باعث انگیزش ذاتی و رفتار خود تعیین کننده می­شوند و با عملکرد مؤثر فرد و بهزیستی روان شناختی او در ارتباط هستند. به بیان دیگر، نیازهای ذاتی روان شناختی، شرایط خاصی را برای به­زیستیِ روان شناختی فراهم می­کنند که ارضاء این نیازها بستگی به شرایط و محیطی حمایت­کننده دارد (دسی و رایان، 2000). همه افراد در سه نیاز بنیادین روان شناختی خودمختاری، شایستگی و ارتباط سهیم هستند (رایان و دسی، 2008). خودمختاری با «خودسازماندهی»، تایید رفتار خود و حق انتخاب داشتن در اعمالی که فرد انجام می­دهد (رایان و کنل، 1989؛ به نقل از دسی و رایان، 2008) شایستگی با احساس مؤثر بودن در اعمالی که فرد انجام می­دهد (وایت، 1959، دسی، 1975، اسکینر، 1995؛ به نقل از دسی و رایان، 2000) و ارتباط با احساس مرتبط بودن با دیگران و داشتن حس تعلق به اجتماعی که فرد در آن است (دسی و رایان؛ 1991؛ ریس و پاتریک، 1996؛ به نقل از دسی و رایان، 2000)، تعیین می­شود. مطالعات گذشته نشان داده­اند که ارضاء نیازهای بنیادین روان شناختی، پیش­بینی­کننده انگیزش درونی، به­زیستی و دیگر پیامد­های مثبت در حیطه­های گوناگون مانند کار (برای مثال بارد، دسی و رایان، 2004؛ کیسر و رایان، 1999؛ به نقل از ریو، 2005)، آموزش (برای مثال فرر-کاجا و ویس، 2000) تمرین ورزشی (ویلسون و راجر، 2007) شده است.

خودشناسیِ انسجامی است به آگاهی لحظه به لحظه نسبت به حالات روان شناختی و توان تمایز نهادن و تحلیل محتوای تجارب­ کنونی و نیز پردازش فعال در مورد خود و معطوف به رویدادهای گذشته که نتیجه آن ایجاد دیدی وسیع­تر در جهت هدایت رفتار و تشکیل طرح واره های فردی پیچیده­تر و کامل­تر است، اشاره دارد (قربانی، واتسون، بینگ، دیویسون و لبرتون،2003). پژوهش های صورت گرفته نشان داده­اند که خود­شناسیِ انسجامی با برون­گرایی، پذیرش، وجدان گرایی، ثبات هیجانی و گشودگی به تجربه بیشتر در مدل پنج عاملی شخصیت (طهماسب، قربانی و پورحسین، 2008)، پایداری در برابر نشانه های جسمی بیماری (قربانی، واتسون، کانیگام، 2010)، حرمت خود، همدلی و ابعاد مثبت خودشیفتگی (قربانی، واتسون، حمزوی، ویتینگتون، 2010)، در ارتباط بوده است.

اهمیت رضایت زناشویی در رشد و پیشرفت افراد (برنشتاین و برنشتاین، 1989) و بهبود عملکرد و سلامت خانواده (وارینگ، 1981) و از سوی دیگر اثرات مثبت ارضا نیازهای بنیادین روانشناختی (خودمختاری (آزادی)، شایستگی و ارتباط) و خودشناسی انسجامی در بهتر شدن عملکرد افراد در زمینه های مختلف و بهزیستی و سلامت روانی (دسی و رایان، 2000،قربانی و همکاران، 2008)، محقق را بر آن داشت تا مطالعه مورد نظر را به رضایت زناشویی و با موضوع رابطه بین ارضا نیازهای بنیادین روانشناختی، خودشناسی انسجامی با رضایت زناشویی اختصاص دهد. بدلیل اهمیت و نقش اساسی معلمان، در رشد و تربیت دانش آموزان (به عنوان ارکان آینده جامعه) و همچنین، الگوپذیری دانش آموزان از معلمان و از طرفی اهمیت رضایت زناشویی در سلامت روانی و بهبود عملکرد افراد این تحقیق در مورد جامعه­ی معلمان صورت گرفته است.

به طور خلاصه در تحقیق حاضرسعی برآن است که به این سوال پاسخ داده شود که آیا ارضا نیازهای بنیادین روانشناختی، خودشناسی انسجامی با رضایت زناشویی درفرهنگیان رابطه دارد؟

5

1-3 هدف تحقیق

6

1-4 پیشینه تحقیق

6

1-5 روش تحقیق

8

فصل دوم: معرفی متن پهلوی ماه فروردین روز خرداد

 

2-1 محتوای متن

10

2-2 سبک نگارش متن

11

2-3 زمان تألیف متن

14

2-4 نسخه‏ها

14

فصل سوم: حرف‏نویسی، آوانویسی، ترجمه و یادداشت‏ها

 

3-1 حرف‏نویسی، آوانویسی، ترجمه

17

3-2 یادداشت‏ها

41

فصل چهارم: واژه‏نامه

 

4-1 واژه‏نامه

135

فصل پنجم: نتیجه‏گیری

 

5-1 نتیجه‏گیری

210

فهرست منابع و مآخذ

منابع فارسی

212

منابع انگلیسی

217

-1 کلیات

زبان ایرانی باستان که شاخه ای از زبان های «هند و اروپایی» است، نیای زبان فارسی باستان به حساب می آید و هیچ نوشته ای هم از آن در دست نیست. از فارسی باستان اسناد و کتیبه هایی از شاهان هخامنشی در دست است ولی با به پایان رسیدن دوران حکومتهخامنشیان، خط و زبان رایج آن زمان از بین رفت و البته تاریخ دقیقی نمی توان برای آن در نظر گرفت. حدوداً پس از حمله اسکندر که در تاریخ 331 ق.م صورت گرفت و حدوداً تا سه قرن بعد از ظهور دین اسلام را برای این دوره در نظر گرفته اند، چون بعد از سقوط ساسانیان هنوز هم آثاری به این زبان نوشته می شده و هنوز در مناطقی از ایران این زبان رایج بوده است.

اصطلاح «ایرانی میانه» به زبان هایی اطلاق می شود که از پایان شاهنشاهی هخامنشی تا آغاز اسلام در سرزمین پهناور ایران به کار می رفته است. اما این حدود زمانی به کلی تقریبی است و برای تعریف این اصطلاح کفایت نمی کند. زیرا که از یک طرف قدیمی ترین آثاری که از این دوره باقی است متعلق به اواخر قرن اول پیش از میلاد مسیح است و بنابراین سه قرن با انقراض خاندان هخامنشی فاصله دارد؛ از طرف دیگر اسناد و نوشته هایی که مربوط به این دوره از زبان های ایرانی است تا اواخر قرن سوم هجری (اواسط قرن دهم میلادی) نیز وجود داشته و به دست آمده است. در حقیقت اصطلاح «ایرانی میانه»، اگر چه شامل زبان هایی است که در این دوره تاریخی متداول بوده، بیشتر ناظر به ساختمان این زبان ها است (خانلری، 201:1382).

زبان های دوره ی میانه را به دو گروه زبان های «ایرانی میانه غربی» و «ایرانی میانه شرقی» تقسیم می کنند. از گروه زبان های « ایرانی میانه غربی » از دو زبان آثار عمده ای در دست است: زبان های«پارتی» و «فارسی میانه یا پهلوی». زبان پارتی، زبان رایج دوره ی اشکانیان بوده که تا اوایل دوره ی ساسانی نیز بدان آثاری تالیف می شده است. این زبان در شمال و شمال شرقی ایران متداول بوده است. زبان فارسی میانه یا پهلوی، زبان جنوب و جنوب غربی ایران بوده و زبان رسمی دوران ساسانی به شمار می رفته است (تفضّلی، 1386: 12).

از زبان پهلوی اشکانی که «پهلوی» یا «پهلوانی» باید نامیده شود در دوره باستان اثری به جای نمانده است. از دوره میانه از این زبان، آثار زیادی به جای مانده است. این زبان در اوایل دوره اسلامی از میان رفته بوده و جای خود را به فارسی داده بوده است (ابوالقاسمی،131:1385).

از سده ی سوم هجری به بعد، اصطلاحپارسی/ فارسی تنها به فارسی دری اطلاق می شد و اصطلاح پهلوی/ فهلوی را برای زبان به کار رفته در متن های زرتشتی که در واقع بازمانده ی زبان رایج در روزگار ساسانیان پارسیگ (pārsīg) بود، بکار می بردند. به عبارتی دیگر، واژه ی پَهلَویگ (pahlawīg) که در روزگار ساسانیان تنها به زبان پارتی اطلاق می شد، در دوره ی اسلامی به صورت پهلوی/فهلوی به نامی برای زبان ساسانیان، که خودشان آن را پارسیگ می نامیدند، بدل شد. پس زبان رسمی شاهنشاهی ساسانی را فارسی میانه یا پهلوی ساسانی یا فقط پهلوی می نامند» (رضایی باغ بیدی، 1388: 135).

نوشته هایی که از زبان فارسی میانه یا پهلوی بر جای مانده، متنوع هستند. این آثار به دو دسته ی آثار «دینی» و «غیر دینی» تقسیم می شوند. البته آثار «غیر دینی» مانند تاریخ ، جغرافی و رسالات کوچک تعلیمی نیز رنگ و بوی دینی دارند و علت آن این است که چون قلم در دست علمای زردشتی و موبدان بوده است، بی تردید ردپایی از عقاید و مذهب زردشتی را در آنها می بینیم. آثار ادبی صِرف، از میان رفته است.

آثار باقیمانده از دوره ی میانه به چهار دسته با چهار نوع الفبا تقسیم می شود: الف)کتیبه های شاهان و رجال ساسانی؛ به زبانی که این کتیبه ها بدان نوشته شده است «فارسی میانه ی کتیبه ای» می گویند. ب) نوشته ی مسیحیان ایران؛ به زبانی که نوشته ی مسیحیان بدان نوشته شده است «فارسی میانه ی مسیحی» می گویند. ج) نوشته های زردشتیان ایران؛ به زبانی که نوشته های زردشتیان بدان نوشته شده است «فارسی میانه ی زردشتی» می گویند. د) نوشته های مانی و پیروان او؛ به زبانی که نوشته های زردشتیان بدان نوشته شده است «فارسی میانه ی ترفانی» می گویند (ابوالقاسمی، 1388: 156).