………………………………….. 7

1- 4 . سوالهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………… 8

1- 5 . فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………. 8

1- 6 . روش تحقیق و مراحل آن …………………………………………………………………………………………………………. 9

1-6 -1.روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………… 9

1-6-2. مراحل تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………. 9

1- 7 . جامعه آماری ، حجم نمونه و متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………………. 10

1- 8 . پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………. 14

1- 9 . محدوده مورد مطالعه ………………………………………………………………………………………………………………… 18 1- 10 . موانع ومحدودیت های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………….. 20

1- 11 . واژه ها و مفاهیم…………………………………………………………………………………………………………………….. 20

فصل دوم : مبانی نظری ،روش شناسی وتکنیک های تحقیق

2-1. تعاریف ومفاهیم مشارکت……………………………………………………………………………………………………………. 24

2- 2 . انواع مشارکت بر حسب موضوع و قلمرو اجرایی ……………………………………………………………………… 26

2- 2 – 1 . مشارکت اجتماعی …………………………………………………………………………………………………………….. 26

2- 2 – 2 . مشارکت اقتصادی …………………………………………………………………………………………………………….. 26

2- 2 – 3 . مشارکت سیاسی ……………………………………………………………………………………………………………….. 27

2- 2 – 4 . مشارکت فرهنگی ……………………………………………………………………………………………………………… 27 2- 3 . الگوهای مشارکت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 27

فهرست مطالب

عنوان صفحه

2- 3 – 1 . الگوهای مشارکت بر حسب نوع………………………………………………………………………………………….. 28

2- 3 – 2 . الگوهای مشارکت بر حسب سطوح جغرافیایی……………………………………………………………………… 28

2- 3 – 3 . الگوهای مشارکت بر حسب کیفیت و همکاری …………………………………………………………………….. 29

2- 3 – 3 – 1 – . مشارکت طبیعی……………………………………………………………………………………………………….. 29

2 – 3 – 3 – 2 . مشارکت ارادی…………………………………………………………………………………………………………… 29 2- 3 – 3 – 3 . مشارکت خود به خودی ………………………………………………………………………………………………………….. 29 2- 3 – 3 – 4 . مشارکت بر انگیخته……………………………………………………………………………………………………………………….. 29 2-4 . مشارکت و نقش آن درتوسعه روستایی……………………………………………………………………………………………. 30 2 – 5 . مشارکت مسولیت پذیری……………………………………………………………………………………………………………. 31 2- 6 . ضرورت مشارکت در توسعه روستایی …………………………………………………………………………………………….. 31 2 – 7 . قدرت و مشارکت ………………………………………………………………………………………………………………………. 32 2 – 8 . مشارکت و پایداری اقتصاد روستایی ……………………………………………………………………………………………….. 34

2-9. مشارکت و کشاورزی پایدار………………………………………………………………………………………………………….. 35

2-10 . مشارکت اطلاعات محور…………………………………………………………………………………………………………… 36 2- 11 . فرایند مشارکت …………………………………………………………………………………………………………………………… 37 2- 12 . پیش شرطهای ضروری برای مشارکت مردم ………………………………………………………………………………….. 37 2- 12 – 1 . وجود یک نظام مردمی ………………………………………………………………………………………………………….. 38 2- 12 – 2 . ایجاد روحیه دموکراسی و تصمیم گیری جمعی……………………………………………………………………….. 38 2- 12 – 3 . تمرکز زدایی…………………………………………………………………………………………………………………………. 38 2 – 12 – 4 . واگذاری اختیار و قدرت تصمیم گیری به مردم……………………………………………………………………….. 39 2- 12 – 5 . وجود رهبران قدرتمند محلی…………………………………………………………………………………………………. 39 2- 12 – 6 . وجود سنتهای فرهنگی و اجتماعی…………………………………………………………………………………………. 40 2- 12 – 7 . پذیرش تنوع افکار در بین روستاییان………………………………………………………………………………………. 40 2- 12 – 8 . پذیرش سیستم های نظارتی از طرف مردم روستایی…………………………………………………………………. 41 2- 12 – 9 . قراردادن اطلاعات و آگهی های لازم در دسترس روستاییان………………………………………………………. 41 2- 13 . مشارکت و اعتماد اجتماعی…………………………………………………………………………………………………………… 41 2- 14 . ابزار مشارکت……………………………………………………………………………………………………………………………… 42

فهرست مطالب

عنوان صفحه

2 – 15 . نقاط قوت مشارکت مردمی در پیشبرد اهداف توسعه روستایی…………………………………………………… 44 2 – 16 . آثار مشارکت در مراحل مختلف برنامه ریز توسعه روستایی ………………………………………………………… 45 2- 17 . موانع مشارکت…………………………………………………………………………………………………………………………….. 46

2- 18 . نظریه های توسعه روستایی مشارکتی………………………………………………………………………………………… 49

2-19 .روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………….. 52 2-20. تکنیک های تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 52

فصل سوم : ویژگیهای جغرافیایی محدوده مورد مطالعه

3-1 . ویژگی های طبیعی…………………………………………………………………………………………………………………….. 54

3-1-1.موقعیت جغرافیایی…………………………………………………………………………………………………………………… 54

3-1-2 . زمین شناسی…………………………………………………………………………………………………………………………. 56

3-1-3 .توپوگرافی……………………………………………………………………………………………………………………………… 58

3-1-4 .اقلیم……………………………………………………………………………………………………………………………………… 59

3-1-5 .پوشش گیاهی…………………………………………………………………………………………………………………………. 59

3-1- 6. خاک…………………………………………………………………………………………………………………………………… 59

3-1-7. هیدرولوژی…………………………………………………………………………………………………………………………… 61

3-2 . ویژگیهای انسانی……………………………………………………………………………………………………………………….. 61

3-2-1 . ویژگی های جمعیتی واجتماعی………………………………………………………………………………………………. 61

3-2-2. تعداد خانوار ،جمعیت وبعد خانوار………………………………………………………………………………………….. 61 3-2-3.تراکم نسبی……………………………………………………………………………………………………………………………… 63 3-2-4.تراکم بیولوژیک……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 63 3-2-5 . ترکیب جنسی……………………………………………………………………………………………………………………………. 63 3-2- 6 . سواد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 64 3-2-7.مهاجرت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 65

3-3 . ویژگیهای اقتصادی…………………………………………………………………………………………………………………….. 66 3-3-1. فعالیت و اشتغال……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 66 3-3-2. کشاورزی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 66

3-3-3 .صنعت…………………………………………………………………………………………………………………………………… 67

فهرست مطالب

عنوان صفحه

3 -4 .خدمات……………………………………………………………………………………………………………………………………. 68

3-4-1 . خدمات زیربنایی……………………………………………………………………………………………………………………. 68 3-4-1-1 .شبکه ارتباطی………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 68

3-4-1-2 .برق ،آب ،گاز…………………………………………………………………………………………………………………….. 69

3-4-2.خدمات روبنایی……………………………………………………………………………………………………………………….. 69

3-4-2-1 . آموزشی ،فرهنگی و ورزشی……………………………………………………………………………………………….. 69

3-4-2-2 .مذهبی ،سیاسی واداری………………………………………………………………………………………………………. 71 3-4-2-3 .بهداشتی ودرمانی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 72 3-4-2-4 . مخابرات وارتباطات…………………………………………………………………………………………………………………………….. 73

3-4-2-5. بازرگانی و خدمات…………………………………………………………………………………………………………….. 74

فصل چهارم یافته های تحقیق

4-1 .مشخصات فردی و عمومی پاسخگویان………………………………………………………………………………………….. 76 4-1-1 . جنس……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 76

4-1-2.سن ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 77 4-1-3. نوع سکونت در روستا ……………………………………………………………………………………………………………. 78

4-1- 4 . میزان تحصیلات…………………………………………………………………………………………………………………… 79

4- 1-5 . وضعیت اشتغال……………………………………………………………………………………………………………………. 80

4- 2 . رضایت از طرحها و پروژه ها ……………………………………………………………………………………………………. 81

4-2-1 . رضایتمندی از محل سکونت …………………………………………………………………………………………………. 81

4- 2-2 .طرحها و پروژه های اجرا شده در روستا ها ……………………………………………………………………………. 83

4-2-3 . میزان رضایت از طرح ها وپروژه های اجرا شده ……………………………………………………………………… 84

4-3 . وضعیت مشارکت روستائیان……………………………………………………………………………………………………….. 85

4-4 . میزان اعتقاد روستائیان به مشارکت در توسعه روستایی …………………………………………………………………. 87

4-4-1 .میزان اعتقاد روستاییان به مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا ……………………………… 87

4-3-2 .میزان مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا……………………………………………………………. 88

4-3-3 . تاثیر نقش مشارکت مردم روستایی در به ثمر رسیدن طرحهای توسعه روستایی ………………………….. 90

4-3-4 .کار گروهی وآسان شدن کارها ………………………………………………………………………………………………… 91

فهرست مطالب

عنوان صفحه

4-3-5 . مشورت با دیگران در انجام کارها ………………………………………………………………………………………….. 93

4-3-6 .میزان اعتقاد روستاییان به تصمیم گیری های گروهی………………………………………………………………….. 95

4-3-7. میزان اعتقاد مردم به طلب همه امور روستا از مسئولین ……………………………………………………………… 97

4-3-8 . میزان اعتقاد روستاییان به کار گروهی …………………………………………………………………………………….. 98

4-3-9 .دولت بهتر می داند روستا چه می خواهد………………………………………………………………………………….. 100

4-3-10 .تأثیر نقش مسئولین در بهبود وضعیت روستا بدون حضور روستائیان…………………………………………. 102

4-3-11 . همکاری مداوم روستائیان در طرحها و پروژه های عمرانی روستا…………………………………………….. 104

4-3-12. میزان اعتقاداهالی به اختصاص دادن بخشی از در آمد برای اجرای طرحهای عمرانی…………………. 106

4-3-13.میزان اعتقاد به مشارکت برای پیشبرد طرحهای عمرانی در روستا بدون دریافت دستمزد……………… 108

4-3-14 . میزان پیگیری طرح وپروژه های اجرا شده در روستا ……………………………………………………………… 109 4-3-15.اجرای طرح بهسازی و تعریض فضاها…………………………………………………………………………………………………………….. 111

4-3-16 .مشارکت روستاییان دراجرای طرحهای عمرانی (نیروی انسانی) ……………………………………………… 112

4-3-17 . مشارکت در انتخابات شوراهای اسلامی روستا……………………………………………………………………….. 113

4-3-18 .میزان مشارکت روستاییان در انتخابات شوراها ……………………………………………………………………….. 114

4-3-19 .میزان انتقاد و اظهارنظر اهالی به کارهای شورای اسلامی روستا ……………………………………………….. 116

4-3-20 .میزان مشورت با شورای روستا در رابطه با امور مربوط به روستا ……………………………………………… 117

4-3-21 . میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه های مختلف ……………………………………………………….. 118

4-3-22 .میزان تمایل به مشارکت در زمینه مالی ……………………………………………………………………………………. 119

4-3-23 .میزان خودیاری مالی به طرحها و پروژه های اجرا شده …………………………………………………………… 121

4-3-24. میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه فکری ومشورتی …………………………………………………… 123

4-3-25 .میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه کاری وفیزیکی……………………………………………………… 125

4-3-26 . میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه رعایت حرائم………………………………………………………. 126

4-3-27 . میزان تمایل اهالی به اهدای زمین ………………………………………………………………………………………. 128

4-3-28 .میزان تمایل روستاییان به حل تعارضات اجتماعی …………………………………………………………………… 131

4- 4 .میزان مشارکت روستائیان در فعالیت های مختلف روستا ………………………………………………………………. 132

4-4-1 . میزان علاقمندی روستاییان به مشارکت در فعالیتهای فرهنگی…………………………………………………… 132

4-4-2 . ابعاد مشارکت روستاییان ……………………………………………………………………………………………………….. 134

فهرست مطالب

عنوان صفحه

4-4-3 . عامل تصمیم گیرنده روستا از نظر روستاییان……………………………………………………………………………. 136

4-4-4. تأمین منافع همگن اعضا وتأ ثیر آن بر مشارکت ………………………………………………………………………. 137

4-4-5 .علل کاهش مشارکت روستاییان ……………………………………………………………………………………………….. 138

4-4-6 .تمایل به مشارکت درازای پاداش………………………………………………………………………………………………. 139

4-4- 7 .میزان مشارکت روستاییان در بعد تشکل های مردمی ………………………………………………………………… 141

4-4-8 .میزان تمایل اهالی برای یکپارچه سازی و استفاده مشتر ک از وسائل کشاورزی…………………………….. 143

4-5 .مشارکت وتوسعه روستایی……………………………………………………………………………………………………………. 145 4-5-1 . مشارکت و توسعه اقتصادی اجتماعی…………………………………………………………………………………………………….. 147

4-5-2. میزان نقش مشارکت در توسعه فرهنگی …………………………………………………………………………………… 149

4-5-3 . میزان نقش مشارکت در توسعه کالبدی…………………………………………………………………………………….. 151

فصل پنجم : آزمون فرضیه ها ، نتیجه گیری وارائه پیشنهادها

5-1 .آزمون فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………………………….. 155

5- 2 . نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………… 163 5-3 . پیشنهاد ها…………………………………………………………………………………………………………………………………. 165

منابع و ماخذ : ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 167

پیوست ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 171

 

 

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 1-1.روستاهای نمونه ونحوه توزیع پرسشنامه در روستاهای مورد مطالعه………………………………………… 11

جدول3 -1 .تعدادخانوار وجمعیت و بعد خانواربخش خشکبیجار(1390)………………………………………………. 61

جدول 3-2. تراکم نسبی جمعیت بخش خشکبیجار ……………………………………………………………………………. 63

جدول 3-3. تراکم بیولوژیک بخش خشکبیجار……………………………………………………………………………………… 63

جدول 3-4. ترکیب جنسی جمعیت بخش خشکبیجار (1390) ……………………………………………………………… 64

جدول3-5. جمعیت 6 ساله و بیشترودر صد باسوادی دهستان ها وبخش خشکبیجار(سال1390)……………….. 65

جدول 3-6. تعداد جمعیت فعال و شاغل………………………………………………………………………………………………. 66 جدول 3-7. سطح زیر کشت اراضی زراعی بخش خشکبیجار(1392)……………………………………………………… 67

جدول 3-8.وضعیت راه ارتباطی روستاهای بخش خشکبیجار (1390) ………………………………………………….. 68

جدول 3-9 . برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات زیر بنایی (1390)………………………………… 69 جدول 3- 10. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات آموزشی ، فرهنگی و ورزشی (1390)… 70

جدول 3-11. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات مذهبی ، سیاسی و اداری(1390)………….. 71 جدول 3-12. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات بهداشتی و درمانی (1390)………………………………………. 72

جدول 3-13. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجاراز خدمات مخابرات و ارتباطات(1390)…………………. 73 جدول 3- 14. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات و بازرگانی (1390) …………………………………… 74

جدول 4-1. ترکیب پاسخ گویان بر حسب جنس ………………………………………………………………………………….. 76

جدول 4-2 .ترکیب پاسخ گویان بر حسب سن……………………………………………………………………………………… 77

جدول 4-3. ترکیب پاسخ گویان بر حسب نوع سکونت ………………………………………………………………………… 78

جدول 4 – 4. ترکیب پاسخ گویان بر حسب سطح تحصیلات ………………………………………………………………… 79

جدول 4-5.توزیع پاسخگویان بر حسب اشتغال…………………………………………………………………………………….. 81

جدول 4-6.میزان رضا یتمندی افراد از محل سكونتشان…………………………………………………………………………. 82

جدول 4-7.میزان رضایت اهالی از طرحها و پروژه ها ……………………………………………………………………….. 84

جدول 4-8 .میزان عضویت پاسخگویان در نهادهای مشارکتی ………………………………………………………………… 86

جدول 4- 9.مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به روستا……………………………………………………………………… 88

جدول 4-10 .میزان مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا …………………………………………………. 89

جدول 4-11. تأثیرمشارکت مردم در به ثمر رسیدن طرحها…………………………………………………………………….. 91

جدول 4-12.کار گروهی وآسان شدن کارها…………………………………………………………………………………………… 92

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 4- 13. میزان اعتقاداهالی به مشورت با دیگران …………………………………………………………………………. 94

جدول 4- 14. میزان اعتقاد روستاییان به تصمیم گیری های گروهی ……………………………………………………… 96

جدول 4- 15. میزان اعتقاد مردم به طلب همه امور روستا از مسئولین …………………………………………………….. 97

جدول 4-16.میزان اعتقاد روستاییان به کار گروهی………………………………………………………………………………… 99

جدول 4- 17. دولت بهتر می داند روستا چه می خواهد……………………………………………………………………….. 101

جدول 4-18.تاثیر نقش مسئولین در بهبود وضعیت روستا………………………………………………………………………. 103

جدول 4- 19. همکاری مداوم روستاییان در طرحها و پروژه ها …………………………………………………………….. 105

جدول 4- 20. میزان اعتقاد روستاییان به اختصاص بخشی از درآمد برای طرحها …………………………………. 107

جدول 4-21. میزان اعتقاد اهالی به مشارکت در طرحها بدون دریافت دستمزد ……………………………………… 108

جدول 4-22.پیگیری طرحها و پروژه ها توسط روستاییان………………………………………………………………………. 110

جدول 4- 23.اجرای طرح بهسازی وتعریض فضاها ……………………………………………………………………………… 111

جدول 4- 24. مشارکت اهالی دراجرای طرحها ……………………………………………………………………………………. 112

جدول 4-25. مشارکت روستاییان در انتخابات شوراها ………………………………………………………………………….. 114

جدول 4-26. میزان مشارکت اهالی در انتخابات…………………………………………………………………………………….. 115

جدول 4-27.میزان مشورت روستاییان با شوراها……………………………………………………………………………………. 117

جدول 4- 28 . میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه های مختلف ………………………………………………… 119

جدول 4-29.میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه مالی……………………………………………………………….. 120

جدول 4- 30.میزان تمایل روستاییان به خودیاری مالی …………………………………………………………………………. 122

جدول 4-31.میزان تمایل روستاییان به مشارکت فکری ومشورتی …………………………………………………………… 124

جدول 4- 32. میزان تمایل روستاییان به مشارکت کاری وفیزیکی …………………………………………………………… 125

جدول 4-33.میزا ن تمایل روستاییان به رعایت حرائم …………………………………………………………………………… 127

جدول 4-34. میزان تمایل اهالی به اهدای زمین ……………………………………………………………………………………. 129

جدول 4-35. کاربری انتخابی زمین اعطایی از طرف اهدا کننده ……………………………………………………………. 130

جدول 4-36. میزان تمایل روستاییان به حل تعارضات……………………………………………………………………………. 131

جدول 4-37.میزان مشارکت اهالی در فعالیتهای فرهنگی……………………………………………………………………….. 133

جدول 4-38.ابعاد مشارکت روستاییان …………………………………………………………………………………………………. 135

جدول 4-39.عامل تصمیم گیرنده روستا از نظر اهالی …………………………………………………………………………… 136

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول 4-40.تامین منافع و تاثیر آن بر مشارکت ……………………………………………………………………………………. 138

جدول4-41.علل کاهش مشارکت روستاییان…………………………………………………………………………………………… 139

جدول 4-42.تمایل اهالی به پاداش درازای مشارکت ……………………………………………………………………………… 140

جدول 4-43. میزان تمایل روستاییان برای یکپارچه سازی اراضی……………………………………………………………. 143

جدول 4- 44. میزان نقش مشارکت در توسعه روستا …………………………………………………………………………….. 146

جدول 4-45.میزان نقش مشارکت در توسعه اقتصادی واجتماعی …………………………………………………………… 148

جدول 4-46. میزان نقش مشارکت در توسعه فرهنگی……………………………………………………………………………. 150

جدول 4-47. میزان نقش مشارکت در توسعه کالبدی……………………………………………………………………………… 152

جدول 5-1. آزمون کولموگوروف برای بررسی نرمال بودن توزیع داده های دومتغیر…………………………………. 156

جدول5-2. آزمون ویلکاکسون برای مقایسه مشارکت از طریق نیروی انسانی ومشارکت مالی……………………… 156

جدول 5-3.آزمون کولموگوروف برای تعیین نوع آزمون………………………………………………………………………… 158

جدول 5-4. آزمون کراسکال والیس مقایسه سطح تحصیلات ومیزان مشارکت………………………………………….. 159

جدول 5-5 .رتبه مشارکت براساس سطح تحصیلات……………………………………………………………………………. 159

جدول5-6. مقایسه وضعیت اقتصادی و میزان مشارکت…………………………………………………………………………… 161

جدول5-7. رتبه مشارکت روستاییان براساس اشتغال…………………………………………………………………………….. 162

جدول 5- 8. استفاده از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن برای سنجش دو متغیر……………………………………. 163

جدول 5-10. آزمون اسپیرمن برای سنجش دو متغیر…………………………………………………………………………….. 163

 

فهرست اشکال

عنوان صفحه

شکل 1-1. پراکندگی روستاهای بخش خشکبیجار…………………………………………………………………………………. 12

شکل 1-2. پراکندگی روستاهای نمونه محدوده مورد مطالعه……………………………………………………………………. 13

شکل 1-3. محدوده مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………………………… 19

شکل 2-1. نردبان آرنستاین از مشارکت ………………………………………………………………………………………………. 33

شکل2-2. تعیین ابزار درگیری محلی، چه هنگام و نسبت به چه کسانی…………………………………………………… 43

شکل 3-1.جایگاه محدوده مورد مطالعه در تقسیمات کشوری………………………………………………………………….. 55

شکل 3-2. زمین شنا سی محدوده مورد مطالعه………………………………………………………………………………………. 57

شکل 3-3. توپوگرافی محدوده مورد مطالعه…………………………………………………………………………………………… 58

شکل 3-4. خاک محدوده مورد مطالعه………………………………………………………………………………………………….. 60

شکل 3-5. پراکندگی آبادیهای محدوده مورد مطالعه براساس طبقات جمعیت…………………………………………… 62

شکل 3- 1. ترکیب جنسی جمعیت بخش خشکبیجار……………………………………………………………………………. 64

شکل 3-2. درصدجمعیت با سواد بخش خشکبیجار به تفکیک زن ومرد سال 1390…………………………………. 65

شکل 3- 3. وضعیت راه ارتباطی روستاهای بخش خشکبیجار………………………………………………………………… 68

شکل 3- 4. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات زیر بنایی 1390…………………………………….. 69

شکل 3-5. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات آموزشی، فرهنگی و ورزشی…………………….. 70

شکل 3-6. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات مذهبی سیاسی اداری………………………………. 71

شکل 3- 7. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات بهداشتی درمانی…………………………………… 72

شکل 3- 8. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار از خدمات مخابرات وارتباطات……………………………….. 73

شکل 3-9. برخورداری روستاهای بخش خشکبیجار ازخدمات وبازرگانی………………………………………………. 74

شکل 4-1 .درصد ترکیب پاسخ گویان بر حسب جنس…………………………………………………………………………… 76

شکل 4-2. درصد ترکیب پاسخگویان برحسب سن……………………………………………………………………………….. 77

شکل 4-3.درصدترکیب پاسخگویان برحسب سکونت……………………………………………………………………………. 78

شکل 4- 4. درصد ترکیب پاسخ گویان بر حسب سطح تحصیلات………………………………………………………….. 80

شکل 4-5. درصد توزیع پاسخگویان بر حسب اشتغال……………………………………………………………………………. 81

شکل 4-6.میزان رضا یتمندی افراد ازمحل سکونتشان……………………………………………………………………………. 83

شکل 4-7.طرحها و پروژه های اجرا شده در روستا……………………………………………………………………………….. 83

شکل 4- 8. میزان رضایت اهالی از طرحها و پروژها……………………………………………………………………………… 85

فهرست اشکال

عنوان صفحه

شکل 4- 9.میزان عضویت پاسخ گویان در نهادهای مشارکتی …………………………………………………………………. 86 شکل 4-10. میزان اعتقادبه مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا ………………………………………… 88 شکل4- 11. میزان مشارکت در تصمیم گیریهای مربوط به امور روستا…………………………………………………….. 89 شکل 4-12. میزان مشارکت در تصمیم گیریهای امور روستا براساس طبقه بندی روستاها………………………….. 90

شکل 4-13.تأثیرمشارکت مردم در به ثمر رسیدن طرحها ……………………………………………………………………… 91 شکل 4-14.میزان اعتقاد به کار گروهی ………………………………………………………………………………………………. 93 شکل 4-15.میزان اعتقاد به کار گروهی براساس طبقه بندی روستاها ………………………………………………………. 93 شکل 4-16. میزان اعتقاد اهالی به مشورت با دیگران ……………………………………………………………………………. 94 شکل 4-17 .میزان اعتقاد اهالی به مشورت با دیگران براساس طبقه بندی روستاها …………………………………. .95

شکل 4- 18. میزان اعتقاد روستاییان به تصمیم گیری های گروهی …………………………………………………………. .96 شکل 4-19.اعتقاد روستائیان به تصمیم گیری گروهی براساس طبقه بندی روستاها ………………………………….. .96

شکل 4- 20. میزان اعتقاد مردم به طلب همه امور روستا از مسئولین ………………………………………………………. 98 شکل 4-21.میزان اعتقاد روستائیان به طلب امور روستا از مسئولین براساس طبقه بندی روستاها………………… 98

شکل 4- 22. میزان اعتقاد روستاییان به کار گروهی ……………………………………………………………………………… 100 شکل 4-23. میزان اعتقاد روستائیان به کار گروهی یراساس طبقه بندی روستاها……………………………………….. 100 شکل 4- 24.دولت بهتر می داند روستا چه می خواهد ………………………………………………………………………….. 101 شکل 4-25. اعتقاد به نقش دولت در توسعه روستا براساس طبقه بندی روستاها……………………………………….. 102 شکل 4-26.تاثیر نقش مسئولین در بهبود وضعیت روستا………………………………………………………………………… 103 شکل 4-27.تأثیر نقش مسئولین در بهبود وضعیت روستا براساس طبقه بندی روستاها ……………………………… 104

شکل 4-28. همکاری مداوم روستاییان در طرحها و پروژه ها ……………………………………………………………….. 105 شکل 4-29.همکاری مداوم روستائیان در طرحها و پروژه ها براساس طبقه بندی روستاها ………………………… 105

شکل 4- 30. میزان اعتقاد روستاییان به اختصاص بخشی از درآمد برای طرحها ……………………………………… 107

شکل 4-31.میزان اعتقاد اهالی به اختصاص بخشی از درآمدبرای طرحها براساس طبقه بندی روستاها ………. 107

شکل 4- 32. میزان اعتقاد اهالی به مشارکت در طرحها بدون دریافت دستمزد ………………………………………… 109 شکل 4- 33. میزان اعتقاد اهالی به مشارکت در طرحها براساس طبقه بندی روستاها ……………………………….. 109

شکل 4-34. پیگیری طرحها و پروژه ها توسط روستاییان ………………………………………………………………………. 110 شکل 4-35.میزان اعتقاد به پیگیری طرحها و پروژه ها توسط روستائیان براساس طبقه بندی روستاها…………. 111

فهرست اشکال

عنوان صفحه

شکل 4-36.اجرای طرح بهسازی وتعریض فضاها ………………………………………………………………………………… 112

شکل 4-37. مشارکت اهالی در اجرای طرحهای ازطریق نیروی انسانی……………………………………………………. 113

شکل 4-38. مشارکت روستاییان در انتخابات شوراها ……………………………………………………………………………. 114

شکل 4- 39. میزان مشارکت اهالی در انتخابات ……………………………………………………………………………………. 115

شکل 4-40.میزان مشارکت اهالی درانتخابات براساس طبقه بندی روستاها ……………………………………………… 116

شکل 4-41.میزان اظهارنظر به کارهای شورای اسلامی روستا ………………………………………………………………… 117

شکل 4-42. میزان مشورت روستاییان با شوراها …………………………………………………………………………………… 118

شکل 4-43.میزان تمایل روستاییان به مشارکت در زمینه های مختلف …………………………………………………….. 119

شکل 4-44.میزان تمایل روستاییان به مشارکت زمینه مالی ……………………………………………………………………. 121

شکل 4-45. میزان تمایل اهالی به مشارکت مالی بر اساس اندازه طبقه بندی روستاها ……………………………….. 121

شکل 4-46.میزان تمایل روستاییان به خودیاری مالی ……………………………………………………………………………. 122

شکل 4-47.میزان تمایل روستاییان به خودیاری مالی براساس طبقه بندی روستاها ………………………………….. 123

شکل 4-48. میزان تمایل روستاییان به مشارکت فکری و مشورتی …………………………………………………………… 124

شکل 4-49.میزان تمایل روستائیان به مشارکت فکری ومشورتی بر اساس طبقه بندی روستاها……………………. 124

شکل 4- 50. میزان تمایل اهالی به مشارکت کاری وفیزیکی …………………………………………………………………… 126

شکل 4-51. میزان تمایل اهالی به مشارکت کاری وفیزیکی بر اساس طبقه بندی روستاها…………………………… 126

شکل 4-52.میزان تمایل روستائیان به رعایت حرائم ……………………………………………………………………………… 127

شکل 4-53.میزان تمایل روستائیان به رعایت حرائم بر اساس طبقه بندی روستاها …………………………………… 128

شکل 4- 54. میزان تمایل اهالی به اهدای زمین …………………………………………………………………………………… 129

شکل 4-55.میزان تمایل اهالی به اهدای زمین بر اساس طبقه بندی روستاها……………………………………………… 129

شکل 4- 56.کاربری انتخابی زمین اهدایی از طرف اهدا کننده ………………………………………………………………. 130

شکل 4-57. میزان تمایل اهالی به حل تعارضات …………………………………………………………………………………… 132

شکل 4- 58. میزان تمایل اهالی به حل تعارضات براساس طبقه بندی روستاها………………………………………… 132

شکل 4-59. میزان مشارکت اهالی در فعالیتهای فرهنگی ………………………………………………………………………. 134

شکل 4-60.میزان مشارکت اهالی در فعالیتهای فرهنگی بر اساس طبقه بندی روستاها……………………………….. 134

شکل 4-61.ابعاد مشارکت روستاییان …………………………………………………………………………………………………… 135

شکل 4-62. عامل تصمیم گیرنده روستا از نظر اهالی ……………………………………………………………………………. 137

فهرست اشکال

عنوان صفحه

شکل 4- 63. تأمین منافع وتأثیر آن بر مشارکت …………………………………………………………………………………….. 138 شکل 4-64. علل کاهش مشارکت روستاییان………………………………………………………………………………………….. 139 شکل 4- 65 .تمایل اهالی به پاداش در ازای خدمات………………………………………………………………………………. 140 شکل 4-66.تمایل اهالی به پاداش در ازای خدمات براساس طبقه بندی روستاها……………………………………….. 140

شکل 4-67. وجود تشکل های مردمی در زمینه تعیین حق آبه…………………………………………………………………. 141 شکل 4-68. مشارکت در زمینه تعیین حق آبه براساس طبقه بندی روستاها………………………………………………. 141 شکل 4- 69. وجود تشکل های مردمی در زمینه تعیین نوع وزمان کشت………………………………………………….. 142 شکل 4-70. مشارکت روستاییان در زمینه نوع وزمان کشت براساس طبقه بندی روستاها……………………………. 142 شکل 4-71. میزان تمایل روستاییان برای یکپارچه سازی اراضی……………………………………………………………… 144 شکل 4- 72. میزان تمایل روستاییان برای یکپارچه سازی اراضی براساس طبقه بندی روستاها………………………………… 144 شکل 4- 73. تأثیرنقش مشارکت در توسعه روستا………………………………………………………………………………………………………. 145

شکل 4- 74. میزان نقش مشارکت در توسعه روستا……………………………………………………………………………….. 146

شکل 4-75. میزان نقش مشارکت در توسعه روستا بر اساس طبقه بندی روستاها………………………………………. 147

شکل 4-76. تأثیر نقش مشارکت در توسعه اقتصادی و اجتماعی……………………………………………………………… 147

شکل 4-77. میزان نقش مشارکت در توسعه اقتصادی و اجتماعی …………………………………………………………… 149 شکل 4-78.میزان نقش مشارکت در توسعه اقتصادی واجتماعی براساس طبقه بندی روستاها…………………….. 149

شکل 4-79. میزان اعتقاد به نقش مشارکت در توسعه فرهنگی………………………………………………………………… 150 شکل 4-80. میزان اعتقاد به مشارکت درتوسعه فرهنگی بر اساس طبقه بندی روستاها………………………………. 151

شکل 4-81.میزان اعتقاد به نقش مشارکت در توسعه کالبدی…………………………………………………………………… 153

شکل 4-82. میزان اعتقادبه نقش مشارکت در توسعه کالبدی بر اساس طبقه بندی روستاها ……………………….. 153 شکل 5-1.مشارکت از طریق نیروی انسانی واهدای زمین ومالی ……………………………………………………………… 157

شکل 5-2. میزان مشارکت در توسعه روستایی……………………………………………………………………………………….. 160

 

 

چکیده

رشد و توسعه روستایی، ارتباطی تنگاتنگ با مشارکت روستاییان دارد، چرا که مشارکت در واقع کارایی برنامه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و کیفیت تصمیم گیری برای مناطق روستایی را افزایش می دهد. ضعف مشارکت مردمی در جامعه روستایی، از پویایی روستاها می کاهد. و رشد وشکوفایی روستاها را با دشواری مواجه می سازد. هدف پژوهش حاضر، تحلیل نقش مشارکت های مردمی در توسعه روستاهای بخش خشکبیجار، شهرستان رشت می باشد. بر این اساس مطالعه بر روی 400نفر از روستائیان، در 18 روستای نمونه بخش خشکبیجار شهرستان رشت انجام گرفته ودر آن از دو روش اسنادی (کتابخانه ای)و مطالعات میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه برای شناسایی وضعیت مشارکت در روستاهای نمونه استفاده شده است. برای دستیابی به این هدف، پس از تهیه پرسشنامه و بررسی اعتبارروایی و پایایی آن مقدارآلفای کرانباخ (0.81)،پرسشنامه ها در بین روستاهای نمونه در بین افراد توزیع شده و از نتایج آنها برای تأیید یا رد فرضیه ها استفاده گردیده. برای آزمون فرضیه ها با استفاده ازمؤلفه های سطح تحصیلات، وضعیت اقتصادی خانوارها، میزان رضایت و میزان مشارکت روستاییان،درفرآیندتوسعه روستایی از طریق آزمون های ویلکاکسون، همبستگی اسپیرمن و کروسکال والیس اقدام شده است.مطالعات انجام شده نشان می دهد که در محدوده مورد مطالعه، علاوه بر وجود پتانسیل ها و زمینه های مشارکت روستائیان در توسعه روستایی، موانع و مشکلاتی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بر سر راه مشارکت فعال روستائیان وجود دارد، که رفع هر کدام از آنها مستلزم به کار گیری راهکارهای اساسی است. مجموعه اقدامات مذکور، به ارائه راهکار و برنامه ریزی منطبق با توانمندی موجود در ناحیه روستایی مورد نظر نیاز دارد.

 

واژگان کلیدی :روستا، مشارکت،توسعه روستایی، بخش خشکبیجار، شهرستان رشت.