بررسی…………………………………………………………………………………………………………………..4

1-2-1 بادام کوهی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….4

1-2-2 بومادران……………………………………………………………………………………………………………………………………………………4

1-2-3 کلپوره……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….4

1-2-4 گلپر…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..5

1-2-5 مریم گلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….5

1-3 معرفی و خصوصیات گونه­های مورد بررسی………………………………………………………………………………………………..5

1-3-1 گیاه بادام کوهی……………………………………………………………………………………………………………………………………….5

1-3-1-1 سیستماتیک بادام کوهی…………………………………………………………………………………………………………………….5

1-3-1-2 پراکنش جغرافیایی بادام کوهی………………………………………………………………………………………………………….6

1-3-1-3 خواص ضد میکروبی بادام کوهی……………………………………………………………………………………………………….6

1-3-1-4 خواص درمانی بادام کوهی…………………………………………………………………………………………………………………..6

1-3-2 گیاه بومادران…………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-3-2-1 سیستماتیک بومادران………………………………………………………………………………………………………………………….7

1-3-2-2 پراکنش جغرافیایی بومادران……………………………………………………………………………………………………………….7

1-3-2-3 خواص ضد میکروبی بومادران……………………………………………………………………………………………………………..7

1-3-2-4 خواص درمانی بومادران……………………………………………………………………………………………………………………….7

1-3-3 گیاه گلپر……………………………………………………………………………………………………………………………………………………8

1-3-3-1 سیستماتیک گلپر………………………………………………………………………………………………………………………………..8

1-3-3-2 پراکنش جغرافیایی گلپر………………………………………………………………………………………………………………………8

1-3-3-3 خواص ضد میکروبی گلپر…………………………………………………………………………………………………………………….9

1-3-3-4 خواص درمانی گلپر………………………………………………………………………………………………………………………………9

1-3-4 گیاه کلپوره………………………………………………………………………………………………………………………………………………..9

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه

1-3-4-1 سیستماتیک کلپوره……………………………………………………………………………………………………………………………..9

1-3-4-2 پراکندگی جغرافیایی کلپوره……………………………………………………………………………………………………………..10

1-3-4-3 خواص ضد میکروبی کلپوره……………………………………………………………………………………………………………..10

1-3-4-4 خواص درمانی کلپوره………………………………………………………………………………………………………………………..10

1-3-5 گیاه مریم گلی………………………………………………………………………………………………………………………………………..11

1-3-5-1 سیستماتیک مریم گلی……………………………………………………………………………………………………………………..11

1-3-5-2 پراکنش جغرافیایی مریم گلی……………………………………………………………………………………………………………11

1-3-5-3 خواص ضد میکروبی مریم گلی………………………………………………………………………………………………………..12

1-3-5-4 خواص درمانی مریم گلی…………………………………………………………………………………………………………………..12

1-4- عصاره­گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….12

1-4-1 عصاره………………………………………………………………………………………………………………………………………………………12

1-4-2- انتخاب ماده گیاهی و نوع حلال…………………………………………………………………………………………………………..12

1-4-3 روش­های مختلف عصاره­گیری……………………………………………………………………………………………………………….13

1-4-3-1 روش ماسراسیون……………………………………………………………………………………………………………………………….13

1-4-3-2روش پرکولاسیون……………………………………………………………………………………………………………………………….13

1-4-3-3 روش سوکسله…………………………………………………………………………………………………………………………………….14

1-4-3-4 امواج فراصوت…………………………………………………………………………………………………………………………………….14

1-5 روش­های اندازه­گیری و بررسی اثرات ضد میکروبی…………………………………………………………………………………..15

1-5-1 روش­های نفوذی…………………………………………………………………………………………………………………………………….15

1-5-1-1 روش چاهک……………………………………………………………………………………………………………………………………….15

1-5-1-2 سیلندر پلیت………………………………………………………………………………………………………………………………………15

1-5-1-3 دیسک……………………………………………………………………………………………………………………………………………….16

1-5-2 روش­های رقیق­سازی………………………………………………………………………………………………………………………………16

1-5-2-1 روش رقت آگار…………………………………………………………………………………………………………………………………..16

1-5-2-2 روش لوله یا رقت مایع……………………………………………………………………………………………………………………….16

1-6 بررسی میکروارگانیسم­های مورد استفاده……………………………………………………………………………………………………17

1-6-1 تاریخچه میکروب­شناسی………………………………………………………………………………………………………………………..17

1-6-2 مورفولوژی باکتری­ها………………………………………………………………………………………………………………………………17

1-6-3 استافیلوکک­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………17

1-6-3-1 استافیلوکوکوس اورئوس…………………………………………………………………………………………………………………….18

1-6-4 باسیلوس­ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………18

1-6-4-1 باسیلوس سرئوس……………………………………………………………………………………………………………………………….19

1-6-5 سالمونلاها……………………………………………………………………………………………………………………………………………….19

1-6-5-1 سالمونلا انتریتیدیس………………………………………………………………………………………………………………………….20

عنوان ……………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه

1-6-6 اشرشیا کلی……………………………………………………………………………………………………………………………………………..20

1-7 بررسی آنتی­بیوتیک­های مورد استفاده……………………………………………………………………………………………………….21

1-7-1 تاریخچه آنتی­بیوتیک……………………………………………………………………………………………………………………………..21

1-7-2 پنی­سیلین……………………………………………………………………………………………………………………………………………….21

1-7-3 جنتامایسین……………………………………………………………………………………………………………………………………………22

1-7-4 تتراسایکلین…………………………………………………………………………………………………………………………………………….22

1-7-5 اریترومایسین………………………………………………………………………………………………………………………………………….23

1-7-6 تری متوپریم و سولفامتاکسازول…………………………………………………………………………………………………………….23

1-7-7 استرپتومایسین……………………………………………………………………………………………………………………………………….23

1-8 بررسی فیتوشیمیایی گیاهان مورد بررسی…………………………………………………………………………………………………24

1-8-1 آلکالوئیدها………………………………………………………………………………………………………………………………………………25

1-8-2 آنتوسیانین­ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………..25

1-8-3 تانن­ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………26

1-8-4 ساپونین­ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………….26

1-8-5 فنل­ها………………………………………………………………………………………………………………………………………………………26

1-8-6 فعالیت آنتی­اکسیدانی…………………………………………………………………………………………………………………………….27

1-9 اهداف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………….28

فصل دوم : مواد و روش­ها………………………………………………………………………………………………………………………………29

2-1 مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز…………………………………………………………………………………………………………………..30

2-2 تهیه گیاهان مورد بررسی و تعیین نام علمی آن­ها…………………………………………………………………………………….31

2-3 استخراج عصاره متانولی………………………………………………………………………………………………………………………………31

2-4 روش تهیه محیط­های کشت………………………………………………………………………………………………………………………32

2-5 استریلیزاسیون محیط­های کشت میکروبی، ظروف و مواد مصرفی……………………………………………………………32

2-6 احیاء باکتری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….32

2-7 تهیه کشت تازه (در فاز لگاریتمی) از میکروارگانیسم­ها…………………………………………………………………………….33

2-8 تهیه استاندارد نیم مک­فارلند……………………………………………………………………………………………………………………..33

2-9 تهیه سوسپانسیون میکروبی……………………………………………………………………………………………………………………….34

2-10 آزمون­های میکروبی………………………………………………………………………………………………………………………………….34

2-10-1 تست دیسک دیفیوژن………………………………………………………………………………………………………………………….34

2-10-2 تست آنتی­بیوگرام…………………………………………………………………………………………………………………………………35

2-10-3 تعیین حداقل غلظت بازدارندگی و تعیین حداقل غلظت کشندگی……………………………………………………35

2-10-3-1 تعیین MIC عصاره…………………………………………………………………………………………………………………………36

2-10-3-2 تعیین MBC عصاره……………………………………………………………………………………………………………………….37

2-11 بررسی خواص فیتوشیمیایی اولیه……………………………………………………………………………………………………………37

2-11-1 آلکالوئید……………………………………………………………………………………………………………………………………………….37

عنوان …………………………………………………………………………………………………………………………….صفحه

2-11-1-1 معرف مایر………………………………………………………………………………………………………………………………………..37

2-11-1-2 معرف بوشاردا…………………………………………………………………………………………………………………………………..38

2-11-2 آنتوسیانین……………………………………………………………………………………………………………………………………………38

2-11-3 تانن………………………………………………………………………………………………………………………………………………………38

2-11-4 ساپونین………………………………………………………………………………………………………………………………………………..38

2-11-5 اندازه­گیری میزان فنل عصاره­های گیاهی……………………………………………………………………………………………39

2-11-5-1 رسم منحنی استاندارد اسید گالیک………………………………………………………………………………………………..39

2-11-6 بررسی فعالیت آنتی­اکسیدانی………………………………………………………………………………………………………………39

2-11-6-1 توانایی به­دام اندازی DPPH…………………………………………………………………………………………………………..39

2-11-6-2 تعیین قدرت احیاکنندگی……………………………………………………………………………………………………………….40

2-12 تجزیه و تحلیل آماری………………………………………………………………………………………………………………………………41

فصل سوم : نتایج……………………………………………………………………………………………………………………………………………..42

3-1 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها………………………………………………………………………………………………………..43

3-1-1 نتایج ضد میکروبی حاصل از تست دیسک دیفیوژن……………………………………………………………………………..43

3-1-1-1 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره بادام کوهی……………………………………………………………………………….44

3-1-1-2 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره بومادران……………………………………………………………………………………45

3-1-1-3 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره کلپوره……………………………………………………………………………………….46

3-1-1-4 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره گلپر………………………………………………………………………………………….47

3-1-1-5 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره مریم گلی…………………………………………………………………………………48

3-1-1-6 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره ترکیبی……………………………………………………………………………………..49

3-1-2 نتایج ضد میکروبی حاصل از تست آنتی­بیوگرام…………………………………………………………………………………….50

3-1-2-1 حساسیت سویه­های باکتریایی به آنتی­بیوتیک­های انتخابی……………………………………………………………..50

3-1-2-2 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها و آنتی­بیوتیک­های مورد مطالعه علیه باکتری استافیلوکوکوس اورئوس…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………51

3-1-2-3 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها و آنتی­بیوتیک­های مورد مطالعه علیه باکتری باسیلوس سرئوس………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..52

3-1-2-4 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها و آنتی­بیوتیک­های مورد مطالعه علیه باکتری اشرشیاکلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..53

3-1-2-5 ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها و آنتی­بیوتیک­های مورد مطالعه علیه باکتری سالمونلا انتریتیدیس………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….54

3-1-3 تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) عصاره­ها…………………………………………………………………………….55

3-1-4 تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MBC) عصاره­ها…………………………………………………………………………..56

3-2 ارزیابی خواص فیتوشیمیایی عصاره­ها………………………………………………………………………………………………………..57

3-2-1 تشخیص آلکالوئید………………………………………………………………………………………………………………………………….57

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه

 

3-2-2 تشخیص آنتوسیانین………………………………………………………………………………………………………………………………57

3-2-3 تانن………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..58

3-2-4 ساپونین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..58

3-2-5 ارزیابی میزان فنل…………………………………………………………………………………………………………………………………..59

3-2-5-1 نتایج میزان فنل عصاره بادام کوهی………………………………………………………………………………………………….60

3-2-5-2 نتایج میزان فنل عصاره بومادران……………………………………………………………………………………………………….61

3-2-5-3 نتایج میزان فنل عصاره کلپوره………………………………………………………………………………………………………….62

3-2-5-4 نتایج میزان فنل عصاره گلپر……………………………………………………………………………………………………………..63

3-2-5-5 نتایج میزان فنل عصاره مریم گلی…………………………………………………………………………………………………….64

3-2-5-6 نتایج مقایسه­ای میزان فنل عصاره­ها و اسید گالیک………………………………………………………………………….65

3-2-6 ارزیابی فعالیت آنتی­اکسیدانی…………………………………………………………………………………………………………………66

3-2-6-1 توانایی مهار رادیکال­های آزاد DPPH عصاره­ها………………………………………………………………………………..66

3-2-6-1-1 نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره بادام کوهی…………………………………………………………………………….67

3-2-6-1-2 نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره بومادران………. ………………………………………………………………………68

3-2-6-1-3 نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره کلپوره……………………………………………………………………………………69

3-2-6-1-4 نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره گلپر……………………………………………………………………………………….70

3-2-6-1-5 نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره مریم گلی………………………………………………………………………………71

3-2-6-1-6 نتایج مقایسه­ای درصد مهار عصاره­ها و اسیدآسکوربیک………………………………………………………………72

3-2-6-2 قدرت احیاکنندگی عصاره­ها………………………………………………………………………………………………………………74

3-2-6-2-1 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره بادام کوهی……………………………………………………………………..74

3-2-6-2-2 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره بومادران………………………………………………………………………….75

3-2-6-2-3 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره کلپوره…………………………………………………………………………….76

3-2-6-2-4 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره گلپر………………………………………………………………………………..77

3-2-6-2-5 نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره مریم گلی……………………………………………………………………….78

3-2-6-2-6 نتایج مقایسه­ای قدرت احیاکنندگی عصاره­ها و اسیدآسکوربیک………………………………………………….79

فصل چهارم: بحث و نتیجه گیری.……………………………………………………………………………………………………………….80

4-1 فعالیت ضد میکروبی عصاره­های مورد بررسی……………………………………………………………………………………………81

4-1-1 فعالیت ضد میکروبی حاصل از تست دیسک دیفیوژن………………………………………………………………………….81

4-1-2 فعالیت ضد میکروبی حاصل از تست آنتی­بیوگرام…………………………………………………………………………………85

4-1-3 حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC)……………………………………………86

4-2 خواص فیتوشیمیایی عصاره­های مورد بررسی……………………………………………………………………………………………89

4-2-1 فیتوشیمیایی کمی…………………………………………………………………………………………………………………………………89

4-2-2 ارزیابی محتوی فنل………………………………………………………………………………………………………………………………..90

4-2-3 ارزیابی فعالیت آنتی­اکسیدانی………………………………………………………………………………………………………………..92

4-2-3-1 رادیکال­های آزاد DPPH…………………………………………………………………………………………………………………..93

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه

4-2-3-2 قدرت احیاکنندگی…………………………………………………………………………………………………………………………….95

نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………98

پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………99

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………100

فهرست شکل­ها و تصاویر

 

 

شماره و عنوان شکل­ها……………………………………………………………………………………………………..صفحه

 

شکل (1-1): مشخصات سیستماتیکی گیاه بادام کوهی………………………………………………………………………………………5

شکل (1-2): مشخصات سیستماتیکی گیاه بومادران……………………………………………………………………………………………6

شکل (1-3): مشخصات سیستماتیکی گیاه گلپر………………………………………………………………………………………………….8

شکل (1-4): مشخصات سیستماتیکی گیاه کلپوره ……………………………………………………………………………………………..9

شکل (1-5): مشخصات سیستماتیکی گیاه مریم گلی……………………………………………………………………………………….11

شکل (2-1): اندازه­گیری قطر هاله عدم رشد با خط کش…………………………………………………………………………………35

شکل (3-1): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره بادام کوهی………………………………………………………………………….44

شکل (3-2): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره بومادران……………………………………………………………………………….45

شکل (3-3): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره کلپوره…………………………………………………………………………………..46

شکل (3-4): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره گلپر……………………………………………………………………………………..47

شکل (3-5): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره مریم گلی…………………………………………………………………………….48

شکل (3-6): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره ترکیبی…………………………………………………………………………………49

شکل (3-7): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها و آنتی­بیوتیک­های مورد مطالعه علیه استافیلوکوکوس اورئوس…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………51

شکل (3-8): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها و آنتی­بیوتیک­های مورد مطالعه علیه باسیلوس سرئوس…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………52

شکل (3-9): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها و آنتی­بیوتیک­های مورد مطالعه علیه اشرشیا کلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………53

شکل (3-10): ارزیابی فعالیت ضد میکروبی عصاره­ها و آنتی­بیوتیک­های مورد مطالعه علیه سالمونلا انتریتیدیس………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….54

شکل (3-11): نتایج میزان فنل عصاره بادام کوهی…………………………………………………………………………………………..60

شکل (3-12): نتایج میزان فنل عصاره بومادران………………………………………………………………………………………………..61

شکل (3-13): نتایج میزان فنل عصاره کلپوره……………………………………………………………………………………………………62

شکل (3-14): نتایج میزان فنل عصاره گلپر………………………………………………………………………………………………………63

شکل (3-15): نتایج میزان فنل عصاره مریم گلی………………………………………………………………………………………………64

شکل (3-16): نتایج مقایسه­ای میزان فنل عصاره­ها و اسیدگالیک……………………………………………………………………65

شکل (3-17): نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره بادام کوهی…………………………………………………………………………67

شماره و عنوان شکل­ها……………………………………………………………………………………………………..صفحه

شکل (3-18): نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره بومادران………………………………………………………………………………68

شکل (3-19): نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره کلپوره…………………………………………………………………………………69

شکل (3-20): نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره گلپر…………………………………………………………………………………….70

شکل (3-21): نتایج مهار رادیکال­های آزاد عصاره مریم گلی……………………………………………………………………………71

شکل (3-22): نتایج مقایسه­ای درصد مهار عصاره­ها و اسیدآسکوربیک……………………………………………………………72

شکل (3-23): نتایج مقایسه­ای میانگین IC₅₀……………………………………………………………………………………………………73

شکل (3-24): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره بادام کوهی…………………………………………………………………..74

شکل (3-25): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره بومادران……………………………………………………………………….75

شکل (3-26): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره کلپوره…………………………………………………………………………..76

شکل (3-27): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره گلپر……………………………………………………………………………..77

شکل (3-28): نتایج تعیین قدرت احیاکنندگی عصاره مریم گلی…………………………………………………………………….78

شکل (3-29): نتایج مقایسه­ای قدرت احیاکنندگی عصاره­ها و اسیدآسکوربیک………………………………………………79

فهرست جدول­ها

 

 

شماره و عنوان جدول­ها……………………………………………………………………………………………………صفحه

جدول (3-1): حساسیت سویه­های باکتریایی به آنتی­بیوتیک انتخابی……………………………………………………………..50

جدول (3-2): تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) عصاره­ها………………………………………………………………….55

جدول (3-3): تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MBC) عصاره­ها………………………………………………………………..56

جدول (3-4): تشخیص آلکالوئید………………………………………………………………………………………………………………………..57

جدول (3-5): تشخیص آنتوسیانین……………………………………………………………………………………………………………………57

جدول (3-6): تشخیص تانن……………………………………………………………………………………………………………………………….58

جدول (3-7): تشخیص ساپونین………………………………………………………………………………………………………………………..58

• گیاهان دارویی

1-1-1 صفات گیاهان دارویی