موضوع………………………………………………………………………………………………………………………..15

1-3). اهمیت وارزش تحقیق……………………………………………………………………………………………………………16

1-4). پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………..17

1-5). اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………..20

1-6). سوالات و فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………………………21

1-7). روش تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………..21

1-7-1). مدل منطق بولین یا منطق صفر و یک……………………………………………………………………………..22

1-8). مشکلات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………23

فصل دوم:: مبانی نظری

 

2-1)مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………..25

2-2). مباحث مربوط به توسعه شهری. …………………………………………………………………………………………..25

2-2-1). شهر……………………………………………………………………………………………………………………………………25

2-2-2). برنامه­یزی………………………………………………………………………………………………………………………….26

2-2-3). برنامه­ریزی شهری……………………………………………………………………………………………………………..27

2-2-4). کاربری اراضی…………………………………………………………………………………………………………………….27

2-2-5). رشد و توسعه شهری………………………………………………………………………………………………………….28

2-2-6). مفهوم توسعه فیزیکی………………………………………………………………………………………………………..28

2-2-7). فضای شهری……………………………………………………………………………………………………………………..29

2-2-8). بافت………………………………………………………………………………………………………………………………….29

2-2-9). نظریات مورفولوژیکی و توسعه فیزیکی شهر……………………………………………………………………..30

2-2-10). توسعه فیزیکی شهر از دیدگاه اکولوژیک………………………………………………………………………..31

2-2-11). نظریه­های هسته­های متعدد شهر یا شهر چند هسته­ای………………………………………………..31

2-2-12). نظریه ساخت دوایر متحدالمرکز…………………………………………………………………………………….32

2-2-13). نظریه ساخت ستاره­ای شکل…………………………………………………………………………………………..32

2-2-14). نظریه محوری یا توسعه قطاعی شهر………………………………………………………………………………33

2-2-15). نظریه شهر خطی…………………………………………………………………………………………………………….33

2-3). متغیرهای موثر در مکان­یابی توسعه­ی فیزیکی شهرها………………………………………………………..33

2-3-1). مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………….33

2-3-2). ژئومورفولوژی……………………………………………………………………………………………………………………34

2-34). جنس خاک…………………………………………………………………………………………………………………………34

2-3-5). قابلیت خاک. ………………………………………………………………………………………………………………….35

2-3-6). شیب…………………………………………………………………………………………………………………………………35

2-3-7). باد…………………………………………………………………………………………………………………………………….35

2-3-8). آب­های زیر­زمینی……………………………………………………………………………………………………………..36

2-3-9). ارتفاع…………………………………………………………………………………………………………………………………36

2-3-10). رعایت حریم گسل………………………………………………………………………………………………………….36

2-3-11). جهت­های جغرافیایی……………………………………………………………………………………………………….36

2-3-12). حریم رودخانه­ها……………………………………………………………………………………………………………..37

فصل سوم: معرفی منطقه­ی مورد مطالعه

 

3-1).مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………..39

3-2). ویژگی­های جغرافیایی-طبیعی منطقه…………………………………………………………………………………..40

3-3). وضعیتتوپوگرافی………………………………………………………………………………………………………………..41

3-4). وضعیت شیب منطقه……………………………………………………………………………………………………………42

3-5). جهت دامنه…………………………………………………………………………………………………………………………….42

3-6). ویژگی­های زمین­ساختی و تکتونیکی محدودۀ مورد مطالعه…………………………………………………45

3-6-1). زمین­شناسی……………………………………………………………………………………………………………………..46

3-7). ویژگی­های آب و هوایی شهر نورآباد……………………………………………………………………………………..47

3-7-1). تابش آفتاب…………………………………………………………………………………………………………………47

3-7-2). میزان دما و رژیم حرارتی…………………………………………………………………………………………….48

3-7-3). پراکندگی بارش در شهر نورآباد ………………………………………………………………………………….49

3-7-4). باد ……………………………………………………………………………………………………………………………….49

3-8). وضعیت هیدرولوژی منطقه………………………………………………………………………………………………..50

3-8-1). .منابع آبهای سطحی………………………………………………………………………………………………………51

3-8-2 ). منابع آب­های زیرزمینی………………………………………………………………………………………………..51

3-9). خاکشناسی منطقه مورد مطالعه …………………………………………………………………………………………52

3-10). خصوصیات زلزله­خیزی محدودۀ مورد مطالعه……………………………………………………………………54

3-11) مطالعات تاریخی…………………………………………………………………………………………………………………..54

3-11-1) وجه تسمیه ……………………………………………………………………………………………………………………..54

3-12). مطالعات کالبدی…………………………………………………………………………………………………………………54

3-12-1). مرحله اول توسعه شهر نورآباد………………………………………………………………………………………..54

3-12-2). مرحله دوم توسعه از سال 1345 تا قبل از انقلاب اسلامی……………………………………………56

3-12-3). مرحله سوم توسعه شهر بعد از انقلاب تا سال1365……………………………………………………..57

3-12-4). مرحله چهارم توسعه شهر از دهه 1365 به بعد. ………………………………………………………….58

3-13). تغییر و تحولات جمعیت شهر……………………………………………………………………………………………..59

3-13-1). تراکم خالص و ناخالص جمعیت شهر نورآباد…………………………………………………………………60

3-13-2). بررسی وضعیت اشتغال و فعالیت در شهر نورآباد…………………………………………………………..60

3-14). اقتصاد شهر………………………………………………………………………………………………………………………… 61

فصلچهارم: تجزیه و تحلیل و نتیجه­گیری

 

4-1). مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………….64

4-2). بررسی وضعیت تناسب عوامل اکولوژیکی منطقه………………………………………………………………64

4-2-1). وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا منطقه……………………………………………………………………..62

4-2-2). وضعیت تناسب شیب منطقه……………………………………………………………………………………………65

4-2-3). وضعیت تناسب جهت دامنه…………………………………………………………………………………………….66

4-2-4). وضعیت تناسب زمین­شناسی منطقه………………………………………………………………………………..67

4-2-5). وضعیت تناسب بارش منطقه…………………………………………………………………………………………….69

4-2-6). وضعیت تناسب دما منطقه………………………………………………………………………………………………..70

4-2-7). وضعیت تناسب فاصله تا مسیل منطقه……………………………………………………………………………71

4-2-8). وضعیت تناسب خاک منطقه. …………………………………………………………………………………………..72

4-2-9). وضعیت تناسبپوشش گیاهیو کاربری اراضی منطقه…. ……………………………………………..73

4-2-10). وضعیت تناسب فاصله تا محدوده شهر…………………………………………………………………………..75

4-2-11). ترکیب کلیه لایه­های عوامل اکولوژیکی منطقه. ……………………………………………………………76

4-3). مکان­گزینی شهر نورآباد(براساس با مدل اکولوژیکی). …………………………………………………………77

4-4). مکان­یابی بهینه­ی توسعه آتی شهر نورآباد براساس عوامل اکولوژیکی………………………………….84

4-5). پیامدهای توسعه فیزیكی شهر نورآباد ………………………………………………………………………………….91

4-5-1). آلودگی آب. ………………………………………………………………………………………………………………………92

4-5-2). تخریب اراضی كشاورزی………………………………………………………………………………………………….92

4-6). نتیجه­گیری. …………………………………………………………………………………………………………………………..93

4-7). آزمون فرضیه­ها………………………………………………………………………………………………………………………97

4-8). ارائه پیشنهادات و راهکارها…………………………………………………………………………………………………..98

منابع ومآخذ.. ………………………………………………………………………………………………………………………………….99

فهرست جداول

 

جدول 2-1): معیارهای مدل اکولوژیکی توسعه شهری ایران. ………………………………………………………..37

جدول 3-1 ): تراکم خالص و ناخالص شهر نورآباد طی سال­های 1385-1345. ………………………….60

جدول3-2: وضعیت شاغلین شهر نورآباد ممسنی طی سال­های 1385- 1345……………………………61

جدول 4-1): وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا منطقه………………………………………………………………65

جدول 4-2): وضعیت تناسب شیب منطقه. ………………………………………………………………………………….66

جدول 4-3): وضعیت تناسب جهت دامنه…………………………………………………………………………………….67

جدول 4-4: وضعیت تناسب زمین شناسی منطقه ………………………………………………………………………68

جدول 4-5: وضعیت تناسب بارش منطقه……………………………………………………………………………………69

جدول 4-6: وضعیت تناسب دما منطقه…………………………………………………………………………………………..70

جدول 4-7: وضعیت تناسب فاصله تا مسیل منطقه ……………………………………………………………………..71

جدول 4-8: وضعیت تناسب خاک منطقه………………………………………………………………………………………73

جدول 4-9: وضعیت تناسب پوشش و کاربری اراضی منطقه……………………………………………………….74

جدول 4-10: وضعیت تناسب فاصله از شهر…………………………………………………………………………………..76

 

جدول 4-11: تعیین مناطق بهینه برای توسعه شهری………………………………………………………………….77

نقشه4-12: بررسی تناسب عوامل اکولوژیکی در مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد…………………….79

جدول 4-13: مکان­گزینی شهر نورآباد براساس با مدل اکولوژیکی………………………………………………..86

فهرست اشکال(نمودارها)

 

نمودار3-1 : روند تغییرات جمعیت شهر نورآباد طی سال­های 1385-1345………………………………..59

نمودار 3-2 : تراکم خالص و ناخالص شهر نورآباد طی سال­های 1385-1345……………………………..60

نمودار 3- 3: بررسی نقش اقتصادی شهر بر مبنای روش بوژوگارنیه………………………………………………62

فهرست اشکال(نقشه­ها)

 

نقشه 3- 1: موقعیت جغرافیایی شهر نورآباد ممسنی………………………………………………………………………40

نقشه3-2: ارتفاع از سطح دریا منطقه……………………………………………………………………………………………41

نقشه3-3: شیب منطقه……………………………………………………………………………………………………………………42

نقشه3-4: جهت دامنه منطقه………………………………………………………………………………………………………….45

نقشه3-5: زمین شناسی منطقه……………………………………………………………………………………………………….46

نقشه3-6: دما منطقه………………………………………………………………………………………………………………………..48

نقشه 3-7: بارش منطقه…………………………………………………………………………………………………………………..49

نقشه 3-8: فاصله از رودخانه و مسیل……………………………………………………………………………………………..50

نقشه 3-9: خاکشناسی منطقه………………………………………………………………………………………………………….52

نقشه 3-10: توسعه ادواری نورآباد………………………………………………………………………………………………….55

نقشه 4-1: بررسی وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری…….65

نقشه4-2: بررسی وضعیت تناسب شیب منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………………………..66

نقشه 4-3: بررسی وضعیت تناسب جهت دامنه منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………….67

نقشه 4-4: بررسی وضعیت تناسب زمین­شناسی منطقه برای مکان­یابی توسعه شهر………………….68

نقشه4-5: بررسی وضعیت تناسب بارش منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………………………..69

نقشه 4-6: بررسی وضعیت تناسب دما منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………………………..70

..

نقشه 4-7: بررسی وضعیت تناسب فاصله تا مسیل منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری……………72

نقشه 4-8: بررسی وضعیت تناسب خاک منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری…………………………….73

نقشه 4-9: بررسی وضعیت تناسب پوشش و کاربری منطقه برای مکان­یابی توسعه شهری…………75

نقشه 4-10: وضعیت تناسب فاصله تا محدوده شهر برای مکان­یابی توسعه شهری……………………..76

نقشه4-11: تعیین مکان بهینه برای توسعه فیزیکی و اسکان جمعیت آتی شهر نورآباد……………….77

نقشه4-12: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل ارتفاع …………………………………………….79

نقشه 4-13: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل شیب…………………………………………………80

نقشه 4-14: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل جهت دامنه……………………………………..80.

نقشه 4-15: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل زمین شناسی…………………………………..81

نقشه 4-16: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل بارش………………………………………………..81

نقشه 4-17: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل دما. …………………………………………………82

نقشه 4-18: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل فاصله تا مسیل……………………………….82

نقشه 4-19: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل خاک…………………………………………………83

نقشه 4-20: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس عامل پوشش و کاربری اراضی…………………..83

نقشه 4-21: تناسب مکان­گزینی شهر نورآباد براساس کلیه عوامل اکولوژیکی……………………………….84

نقشه4-22: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل ارتفاع……………………………………………86

نقشه4-23: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل شیب……………………………………………87

نقشه4-24: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل جهت دامنه………………………………..87

نقشه4-25 : مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل زمین­شناسی……………………………..88

نقشه 4-26: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل بارش………………………………………88

نقشه 4-27: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل دما. …………………………………………89

نقشه 4-28: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل فاصله تا مسیل…………………………89

نقشه 4-29: مکان­یابی توسعه آتی شهر نورآباد با توجه به عامل خاک………………………………………….90

center……………………………………………………………………… 22

2-2-3-4- مسائلp-median……………………………………………………………………. 23

2-2-4- مسائل دیگر مکانیابی………………………………………………………………………….. 24

2-2-5- مسائل مکانیابی تسهیلات با تقاضای تصادفی و تراکم…………………………………. 25

2-2-5-1- مرور ادبیات مسائل مکانیابی تسهیلات با تقاضای تصادفی و تراکم………… 26

2-2-5-2- مکانیابی تسهیلات با تقاضای تصادفی و تراکم………………………………….. 29

2-3- نظریه صف………………………………………………………………………………………………. 35

2-3-1- مشخصات صف………………………………………………………………………………… 36

2-3-2- قانون لیتِل………………………………………………………………………………………… 38

2-3-3- صف M/M/1…………………………………………………………………………………. 39

2-4- مسائل بهینه سازی چندهدفه………………………………………………………………………….. 40

2-4-1- فرمول بندی مسائل بهینه سازی چندهدفه…………………………………………………. 40

2-4-2- الگوریتم های تکاملی برای بهینه سازی مسائل چندهدفه بر مبنای الگوریتم ژنتیک… 41

2-4-2-1- الگوریتم ژنتیک مرتب سازی نامغلوب…………………………………………….. 42

2-4-2-2- الگوریتم NSGA-II محدود شده…………………………………………………. 45

2-4-2-3- الگوریتم ژنتیک رتبه بندی نامغلوب………………………………………………… 46

2-4-3- الگوریتم های تکاملی برای بهینه سازی مسائل چندهدفه بر مبنای سیستم ایمنی مصنوعی…….. 49

2-4-3-1- سیستم ایمنی مصنوعی………………………………………………………………… 49

2-4-3-1-1- مفاهیم ایمنی…………………………………………………………………….. 49

2-4-3-1-2- ایمنی ذاتی………………………………………………………………………. 51

2-4-3-1-3- ایمنی اکتسابی…………………………………………………………………… 51

2-4-3-1-4- تئوری شبکه ایمنی…………………………………………………………….. 52

2-4-3-1-5- الگوریتم ایمنی مصنوعی……………………………………………………… 53

2-4-3-1-6- سیستم ایمنی مصنوعی و مسائل بهینه سازی چندهدفه…………………. 54

2-4-3-2- الگوریتم MISA………………………………………………………………………. 56

2-4-3-3- الگوریتم VIS………………………………………………………………………….. 61

2-4-3-4- الگوریتم NNIA………………………………………………………………………. 64

2-5- روش های اندازه گیری عملکرد الگوریتم های چندهدفه………………………………………… 67

2-5-1- فاصله نسلی……………………………………………………………………………………… 68

2-5-2- درجه توازن در رسیدن همزمان به اهداف…………………………………………………. 69

2-5-3- مساحت زیر خط رگرسیون………………………………………………………………….. 70

2-5-4- تعداد جواب های غیرمغلوب نهائی………………………………………………………….. 71

2-5-5- فاصله گذاری……………………………………………………………………………………. 71

2-5-6- گسترش………………………………………………………………………………………….. 72

2-5-7- سرعت همگرائی……………………………………………………………………………….. 73

2-5-8- منطقه زیر پوشش دو مجموعه……………………………………………………………….. 73

2-6- جمع بندی……………………………………………………………………………………………….. 74

فصل سوم: مدل سازی مسأله و توسعه الگوریتم ها 76

3-1- مسأله موردتحقیق……………………………………………………………………………………….. 77

3-2- طراحی الگوریتم ها……………………………………………………………………………………… 81

3-2-1- تطبیق الگوریتم ها با مسئله موردبررسی…………………………………………………….. 81

3-2-1-1- ساختار حل ها…………………………………………………………………………… 81

3-2-1-2- معیار توقف……………………………………………………………………………… 82

3-2-2- تطبیق الگوریتم NSGA-II برای مسئله موردبررسی………………………………….. 83

3-2-3- تطبیق الگوریتم CNSGA-II برای مسئله موردبررسی……………………………….. 84

3-2-4- تطبیق الگوریتم NRGA برای مسئله موردبررسی……………………………………… 85

3-2-5- تطبیق الگوریتم MISA برای مسئله موردبررسی……………………………………….. 85

3-2-6- تطبیق الگوریتم VIS برای مسئله موردبررسی…………………………………………… 85

3-2-7- تطبیق الگوریتم NNIA برای مسئله موردبررسی……………………………………….. 86

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 87

4-1- تولید مسأله نمونه……………………………………………………………………………………….. 88

4-2- اندازه گیری عملکرد الگوریتم ها براساس معیارها………………………………………………… 89

4-3- تجزیه و تحلیل نتایج………………………………………………………………………………….. 92

فصل پنجم: نتیجه گیری و مطالعات آتی 100

5-1- نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………….. 101

5-2- مطالعات آتی………………………………………………………………………………………….. 102

فهرست منابع و مراجع 103

پیوست الف: محاسبه معیارهای هشت گانه برای الگوریتم های استفاده شده 105

پیوست ب: نمودارهای بدست آمده از تجزیه و تحلیل نتایج 113

پیوست ج: یک نمونه مسئله حل شده توسط الگوریتمNSGA-II 118

پیوست د: کد برنامه نویسی الگوریتمNSGA-IIدر محیطMATLAB 123

 

 

فهرست اشکال

شکل 2-1- مدل پایه ای صف………………………………………………………………………………… 36

شکل 2-2- مجموعه حل های غیرمغلوب………………………………………………………………….. 41

شکل 2-3- نمایشی از نحوه عملکرد NSGA-II……………………………………………………… 43

شکل2-4- الگوریتم NRGA………………………………………………………………………………. 47

شکل 2-5- سلول B، آنتی ژن، آنتی بادی، اپیتوپ، پاراتوپ و ادیوتوپ…………………………… 50

شکل 2-6- فلوچارت الگوریتم MISA………………………………………………………………….. 57

شکل 2-7- یک شبکه تطبیقی برای رسیدگی به حافظه ثانویه………………………………………… 60

شکل 2-8- فلوچارت الگوریتم VIS……………………………………………………………………… 62

شکل 2-9- تکامل جمعیت NNIA……………………………………………………………………….. 65

شکل 2-10- نمایش حل های مناسب……………………………………………………………………… 69

شکل 2-11- مساحت زیر خط رگرسیون………………………………………………………………… 70

شکل 2-12- بیشترین گسترش……………………………………………………………………………… 73

شکل 3-1- مکانیسم عملگر تقاطع…………………………………………………………………………. 83

شکل 4-1- نمودار همگرایی الگوریتم ها براساس شاخص MID…………………………………… 90

شکل 4-2- نتیجه بدست آمده از آنالیز واریانس برای معیار تعداد جواب های غیرمغلوب………. 94

شکل 4-3- نتیجه بدست آمده از آزمون توکی برای معیار تعداد جواب های غیرمغلوب…………. 95

شکل 4-4- نتیجه به دست آمده از آنالیز واریانس برای تعداد جواب های غیرمغلوب…………… 97

فهرست جداول

جدول 4-1- مشخصات هر نمونه…………………………………………………………………………… 88

جدول 4-2- گروه بندی الگوریتم ها براساس معیار تعداد جواب های غیرمغلوب…………………. 96

جدول 4-3- مقایسه الگوریتم ها ازنظر معیارهای مختلف و در حالت های گوناگون……………… 98

جدول 4-4- متوسط معیارهای الگوریتم ها و رتبه بندی الگوریتم ها براساس آن 99

مقدمه

با رشد روز افزون معاملات تجاری در سطح جهان و در سال های اخیر، ظهور پدیده تجارت الکترونیک[1] و بانکداری الکترونیک[2] به عنوان بخش تفکیک ناپذیر از تجارت الکترونیک مطرح شد. بانکداری الکترونیک اوج استفاده از فناوری انفورماتیک و ارتباطات و اطلاعات برای حذف دو قید زمان و مکان از خدمات بانکی است. ضرورت یک نظام بانکی کارامد برای حضور در بازارهای داخلی و خارجی ایجاب می کند تا بانکداری الکترونیک نه به عنوان یک انتخاب، بلکه ضرورت مطرح شود. امروزه پایانه فروش، پایانه شعب، دستگاه های خودپرداز و … نماد بانکداری الکترونیک است و یافتن مکان بهینه برای این پایانه ها و دستگاه ها می تواند نقش مهمی در حضور یک بانک یا مؤسسه در بازارهای داخلی و خارجی داشته باشد [1].

1-2- مکانیابی تسهیلات

فرض کنید که یک شرکت رسانه ای می خواهد که ایستگاه های روزنامه را در یک شهر ایجاد کند. این شرکت در حال حاضر جایگاه هایی را به صورت بالقوه در شهرهای همسایه اش مشخص کرده است و هزینه ایجاد و نگهداری یک جایگاه را می داند. همچنین فرض کنید که تقاضای روزنامه در هر شهر همسایه مشخص است. اگر این شرکت بخواهد تعدادی از این ایستگاه ها را ایجاد کند، باتوجه به مینیمم کردن کل هزینه های ایجاد و نگهداری این ایستگاه ها و همچنین متوسط مسافت سفر مشتریان، این ایستگاه ها در کجا باید واقع شوند؟

سؤال قبل یک مثال از مسأله مکانیابی تسهیلات بود. مکانیابی تسهیلات یعنی اینکه مجموعه ای از تسهیلات (منابع) را به صورت فیزیکی به گونه ای در یک مکان قراردهیم که مجموع هزینه برآورده کردن نیازها (مشتریان) باتوجه به محدودیت هایی که سر راه این مکانیابی قرار دارد، مینیمم گردد.

از سالهای 1960 به این طرف مسائل مکانیابی یک جایگاه ویژه ای را در حیطه تحقیق در عملیات اشغال کرده اند. آنها وضعیت های مختلفی را درنظر گرفته اند که می توان به موارد ذیل اشاره کرد: تصمیم گیری در مورد مکان کارخانجات، انبارها، ایستگاه های آتش نشانی و بیمارستان ها.

به طور اساسی، یک مسأله مکانیابی بوسیله چهار عنصر زیر توصیف می شود:

حقوق…………………………………………………………………………………….. 13

1- اشاعه در حقوق دینی ( طلب )………………………………………………………………….. 14

2- اشاعه در حقوق مالکیت فکری ………………………………………………………………….. 15

1-1-1-2- انواع اشاعه از جهت سبب آن ( منشأ اشاعه ) ………………………………………… 15

الف- اشاعه ارادی …………………………………………………………………………………….. 16

1- عقد ناقل………………………………………………………………………………………………….. 16

2- عمل شرکاء……………………………………………………………………………………………… 17

ب- اشاعه قهری……………………………………………………………………………………….. 17

1-2- مفهوم و ماهیت مالکیت فکری…………………………………………………………………. 18

1-2-1- تعریف و مصادیق مالکیت فکری………………………………………………………….. 18

1-2-1-1- تعریف مالکیت فکری ……………………………………………………………………. 18

1-2-1-2- مصادیق مالکیت فکری………………………………………………………………. 20

الف-مالکیت صنعتیو تجاری……………………………………………………………………….. 20

ب- مالکیت ادبی و هنری …………………………………………………………………….. 21

1-2-2- ماهیت مالکیت فکری………………………………………………………………………. 22

1-2-2-1- اندیشه های حقوق عرفی………………………………………………………………. 22

الف- نظریه حقوق طبیعی………………………………………………………………………. 22

ب- نظریه حقوق کار………………………………………………………………………………….. 23

ج- نظریه حقوق شخصی…………………………………………………………………………… 24

د- نظریه حقوق مالی و غیرمالی…………………………………………………………………… 24

ه- نظریه حقوق عینی و دینی………………………………………………………………………. 25

و- نظریه مالکیت عینی…………………………………………………………………………….. 25

ی- نظریه حقوق فکری……………………………………………………………………………… 26

1-2-2-2- اندیشه های فقهی……………………………………………………………. 27

الف- نظریه فطری بودن مالکیت…………………………………………………………… 29

ب- نظریه علم حصولی…………………………………………………………………………. 30

ج- نظریه اشتراکی بودن…………………………………………………………………………. 31

د- نظریه مالکیت اعتباری………………………………………………………………………. 32

ه- نظریه مالکیت تکوینی…………………………………………………………………………. 32

فصل دوم- جایگاه و منشأ اشاعه در مالکیت فکری

2-1– جایگاه و مصادیق اشاعه در مالکیت فکری……………………………………………. 34

2-1-1- جایگاه اشاعه در حقوق موضوعه…………………………………………………….. 34

2-1-1-1- اشاعه در قانون مدنی …………………………………………………………. 34

2-1-1-2- اشاعه در سایر قوانین ………………………………………………………………. 36

2-1-2- مصادیق ایجاد اشاعه در مالکیت فکری……………………………………………. 37

2-1-2-1- ارث…………………………………………………………………………………… 37

2-1-2-2- آثار دانشگاهی……………………………………………………………………. 39

الف- فرض مالکیت پدیدآورنده ………………………………………………………….. 40

ب- فرض مالکیت دانشگاه……………………………………………………………………. 41

1- مدل دکترین کار در برابر مزد ………………………………………………………… 41

2- مدل قاعده استفادۀ گسترده از منابع دانشگاهی……………………………………. 43

3- مدل وجود قرارداد………………………………………………………………………….. 45

ج- فرض مالکیت مشترک دانشگاه و پدیدآورنده……………………………………….. 46

2-1-2-3- پارک علم و فناوری………………………………………………………………….. 47

2-2- منشأ اشاعه در مالکیت فکری…………………………………………………………… 49

2-2-1- تعدد آفرینندگان آفرینه فکری ……………………………………………………….. 49

2-2-1-1- اثر مشترک……………………………………………………………………………….. 50

الف- تفکیک ناپذیر………………………………………………………………………………… 50

ب- تفکیک پذیر ……………………………………………………………………………………. 51

2-2-1-2- اثر جمعی ………………………………………………………………………………. 52

2-2-1-3- اثر ثانوی…………………………………………………………………………………… 52

2-2-2- آثار مرکب در نظام های حقوقی مختلف ………………………………………….. 53

2-2-2-1- اثر مشترک در نظام های حقوقی……………………………………………………. 53

الف- اثر مشترک در سایر کشورها ………………………………………………………………. 53

1- حقوق انگلستان و ایالات متحدۀ آمریکا………………………………………………….. 54

2- حقوق آلمان و ژاپن………………………………………………………………………………. 54

3- حقوق فرانسه…………………………………………………………………………………… 54

ب- اثر مشترک در حقوق ایران…………………………………………………………………….. 55

ج- نقد نظام حقوقی ایران در خصوص اثر مشترک……………………………………… 55

1- نگرش قانونگذار در قوانین مصوب …………………………………………………….. 56

2- بررسی پیش نویس لایحۀ قانون جامع حمایت ازحقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط …… 57

2-2-2-2- اثر جمعی در نظام های حقوقی……………………………………………………….. 58

الف- اثر جمعی در سایر کشورها …………………………………………………………………… 58

1- حقوق انگلستان ………………………………………………………………………………………. 58

2- حقوق ایالات متحدۀ آمریکا…………………………………………………………………….. 58

3- حقوق فرانسه………………………………………………………………………………………….. 59

ب- اثر جمعی در حقوق ایران………………………………………………………………………….. 62

1- نگرش قانونگذار در قوانین مصوب…………………………………………………………… 62

2- بررسی پیش نویس لایحۀ قانون جامع حمایت از حقوق مالکیت ادبی و هنری و حقوق مرتبط…… 62

ج- وضعیت حقوقی آثار سینمایی………………………………………………………………….. 63

2-2-2-3- آثار ثانوی در نظام های حقوقی………………………………………………………….. 65

فصل سوم- احکام و آثار اشاعه در مالکیت فکری

3-1- رابطه حقوقی آفرینه فکری با پدیدآورنده ………………………………………………… 69

3-1-1- انواع حقوق پدیدآورنده و اوصاف آن ………………………………………………….. 69

3-1-1-1- انواع حقوق پدیدآورنده…………………………………………………………………. 69

الف- حق مادی ( مالی)………………………………………………………………………………… 69

ب- حق معنوی ( اخلاقی) …………………………………………………………………………… 69

3-1-1-2- اوصاف حقوق پدیدآورنده ………………………………………………………….. 70

الف- اوصاف حقوق مادی ……………………………………………………………………….. 70

1- قابل انتقال بودن …………………………………………………………………………………. 70

2- محدودیت زمانی…………………………………………………………………………….. 71

3- محدودیت مکانی………………………………………………………………………………….. 71

ب- اوصاف حقوق معنوی ……………………………………………………………………….. 71

1- غیرقابل انتقال بودن ………………………………………………………………………….. 72

2- عدم محدودیت زمانی……………………………………………………………………………. 72

3- عدم محدودیت مکانی ………………………………………………………………………….. 72

3-1-2- انواع حقوق مادی و معنوی در نظام صنعتی و ادبی هنری………………………… 73

3-1-2-1- حقوق مادی مؤلف …………………………………………………………………………. 73

الف- حق نشر و تکثیر …………………………………………………………………………………. 73

ب- حق ترجمه ……………………………………………………………………………………… 73

ج- حق اجرا و عرضه……………………………………………………………………………….. 74

د- حق استفاده از پاداش و جایزه …………………………………………………………………… 74

ه- حق اقتباس، تلخیص و تبدیل…………………………………………………………………… 74

3-1-2-2- حقوق مادی مخترع ……………………………………………………………………….. 75

الف- حق ساخت و تولید……………………………………………………………………………. 75

ب- حق اعطای مجوز بهره برداری ……………………………………………………………… 76

ج- حق فروش و عرضه برای فروش …………………………………………………………….. 77

د- حق انجام واردات……………………………………………………………………………… 77

ه- حق انتقال …………………………………………………………………………………………. 78

1- انتقال ارادی………………………………………………………………………………………….. 78

2- انتقال قهری ……………………………………………………………………………………… 81

3-1-2-3- حقوق معنوی مؤلف و مخترع ………………………………………………….. 82

الف- حق انتساب اثر به پدیدآورنده (حق ولایت بر اثر )…………………………………. 82

ب- حق حرمت و تمامیت اثر ……………………………………………………………………. 82

ج- حق تصمیم گیری در مورد انتشار اثر ……………………………………………………. 83

3-1-3- تعیین مالک محصول کار گروهی……………………………………………………….. 83

3-1-3-1- بیان قاعده و استثنائات آن ……………………………………………………………. 83

الف- موارد عدم تملک کلیه پدیدآورندگان نسبت به محصول مشترک ………………… 83

ب- موارد عدم تملک بعضی پدیدآورندگان نسبت به محصول مشترک……………….. 84

3-1-3-2- حقوق پدیدآورندگانی که مالک نیستند……………………………………………… 87

3-1-4- تعیین سهم ونوع مالکیتمالکان « حاصل کار گروهی »……………………….. 87

3-1-4-1- حکم حیازت مباح اشتراکی و عمل اشتراکی………………………………………… 88

الف- نظر فقه امامیه………………………………………………………………………………….. 81

ب- موضع حقوق موضوعه ایران……………………………………………………………………. 89

3-1-4-2- حکم اثر مشترک……………………………………………………………………………… 89

3-2- ضوابط خاص حاکم بر آفرینه های مشترک………………………………………………… 91

3-2-1- روابط حقوقی شرکاء در آفرینه مشترک…………………………………………………. 91

3-2-1-1- قابلیت بیع اموال فکری ………………………………………………………………… 91

الف- لزوم مالیت مبیع………………………………………………………………………………… 91

ب- لزوم عین معین بودن مبیع …………………………………………………………………………. 92

3-2-1-2- قابلیت رهن اموال فکری ……………………………………………………………… 93

3-2-1-3- تصرف، اداره، کنترل ……………………………………………………………………….. 98

3-2-1-4- انتقال سهم هر یک از شرکاء…………………………………………………………….. 101

الف- انتقال سهم در سیستم اشاعه سنتی و شرکت مدنی……………………………………. 101

ب- انتقال سهم در مصادیق مالکیت فکری …………………………………………………….. 101

3-2-2- اخذ گواهی ثبت در آفرینه های مشترک …………………………………………………… 103

3-2-2-1- گواهینامۀ مشترک در مالکیت ادبی و هنری……………………………………. 103

3-2-2-2- گواهینامۀ مشترک در مالکیت صنعتی ……………………………………………….. 105

3-2-3- نحوۀ اقامه دعوا در آفرینه مشترک……………………………………………………….. 107

3-2-3-1- طرح دعوا مربوط به حق مالی …………………………………………………………. 109

3-2-3-2- طرح دعوا مربوط به حق معنوی…………………………………………………….. 111

3-2-4- مدت حمایت در آفرینه های مشترک …………………………………………………….. 112

3-2-4-1- آفرینۀ ادبی و هنری مشترک …………………………………………………………. 112

3-2-4-2- آفرینۀ صنعتی مشترک………………………………………………………………….. 117

نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………. 119

فهرست منابع :

الف- منابع فارسی ………………………………………………………………………………………. 122

1- قوانین و مقررات داخلی …………………………………………………………………….. 122

2- کتب …………………………………………………………………………………………………… 122

3- نشریات و مقالات ………………………………………………………………………………. 125

4- پایان نامه ها ………………………………………………………………………………………. 127

5- کنوانسیون های بین المللی …………………………………………………………………….. 127

ب- سایت های علمی، تحقیقاتی و پژوهشی …………………………………………………….. 128

ج- منابع فقهی …………………………………………………………………………………………. 128

د– منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………… 129

فصل اول :مقدمه

بیان مسئله

3

ضرورت و اهمیت تحقیق

6

اهداف تحقیق

7

اهداف ویژه

7

فرضیه های تحقیق

8

ملاحضات تحقیق

8

تعاریف مفهومی و عملیاتی

9

فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق

تعریف یادگیری حرکتی

11

تعریف هیپنوتیزم

13

تاریخچه هیپنوتیزم

15

هیپنوتیزم در ایران در قرن اخیر

20

تفاوت هیپنوتیزم و مانیه تیزم

21

نظریه های هیپنوتیزم

22

نظریه های فیزیولوژیک

22

نظریه های روانشناختی

27

مؤلفه های هیپنوتیزم

29

انواع هیپنوتیزم

29

فازهای مختلف هیپنوتیزم

30

مراحل دستیابی به خلسه هیپنوتیزمی

31

ارتباط تلقین و یادگیری

33

هیپنوتیزم به عنوان مهار مغزی

34

محدودۀسنی برای انجامهیپنوتیزم درمانی

35

ممنوعیت هیپنوتیزم

35

هیپنوتیزم پذیری افراد

37

روش های مختلف هیپنوتیزم کردن

38

کاربرد هیپنوتیزم در ورزش

41

تصویر سازی هیپنوتیزمی

48

عنوان

صفحه

جمع بندی کلی

48

فصل سوم : روش تحقیق

جامعه آماری

52

جامعه آماری و نمونه آماری

52

متغیرهای تحقیق

53

ابزار مورد استفاده

53

روش اجرا

53

محدودیت های پژوهش

54

روش آماری

54

فصل چهارم : یافته های تحقیق

توصیف اطلاعات

57

بررسی توصیفی دادها

57

تجزیه و تحلیل اطلاعات

57

آزمون فرضیه های تحقیق

60

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

خلاصه تحقیق

71

نتایج تحقیق

71

بحث و بررسی نتایج

72

پیشنهادات برای تحقیقات آینده

75

پیشنهادات کاربردی

75

منابع

77

فهرست جداول

عنوان	صفحه
جدول (4-1)مربوط به توانایی تصویر سازی شرکت کنندگان	57
جدول (4-2)آماره های توصیفی متغییر وابسته در مراحل مختلف	58
جداول(4-3)مربوط به آزمون کلموگروف اسمیرنف	59
جدول(4-4)آزمون t همبسته وابسته اجرای مهارت یک خم کشتی در گروه هیپنوتیزم	60
جدول(4-5)آزمون t همبسته وابسته اجرای مهارت یک خم کشتی در گروه تمرین بدنی	61
جدول(4-6)آزمونt همبسته وابسته اجرای مهارت یک خم کشتی در گروه هیپنوتیزم و تمرین بدنی	62
جدول(4-7)آزمون t همبسته وابسته یادگیری مهارت یک خم کشتی در گروه هیپنوتیزم	63
جدول(4-8)آزمون t همبسته وابسته به یادگیری مهارت یک خم کشتی در گروه تمرین بدنی	64
جدول(10-4)آزمون t همبسته وابسته به یادگیری مهارت یک خم کشتی در گروه تمرین بدنی و هیپنوتیزم	65
جدول (11-4) نتایج ازمون تحلیل واریانس عاملی در مرحله اکتساب مهارت یک خم کشتی	66
جدول 12-4 نتایج آزمون تعقیبی توکی در مقایسه تغییرات گروه ها بین پیش آزمون و اکتساب مهارت یک خم کشتی	67
جدول (13-4) نتایج ازمون تحلیل واریانس عاملی در مرحله یادداری	68
جدول (14-4) نتایج آزمون توکی در مقایسه تغییرات بین گروه ها بین گیش آزمون ئ یادداری مهارت یک خم کشتی	69

فهرست نمودارها

عنوان	صفحه
نمودار(4-1)مقایسه پیش آزمون و اکتساب مهارت یک خم کشتی در گروه هیپنوتیزم	60
نمودار(4-2)مقایسه پیش آزمون و اکتساب مهارت یک خم کشتی گروه تمرین بدنی	61
نمودار(4-3)مقایسه پیش آزمون و اکتساب مهارت یک خم کشتی گروه هیپنوتیزم و تمرین بدنی	62
نمودار (4-4)مقایسه پیش آزمون و یادداری مهارت یک خم کشتی گروه هیپنوتیزم	63
نمودار (4-5)مقایسه پیش آزمون و یادداری مهارت یک خم کشتی گروه تمرین بدنی	64
نمودار (4-6)مقایسه پیش آزمون و یادداری مهارت یک خم کشتی گروه تمرین بدنی و هیپنوتیزم	65

مقدمه:

یکی از زمینه های علوم ورزشی که در سال های اخیر موجب ارتقای کیفیت عملکرد ورزشکاران و ثبت رکوردهای بهتر و برتری آن ها در رقابت ها شده است علمروانشناسی ورزشیاست.روانشناسی ورزش به عنوان یکی از شاخه های علوم تربیت بدنی و ورزشی سعی دارد به سؤالات مربوط به رفتار بشر در حوزه ورزش پاسخ دهد.

برای بهبود در اجرای مهارت های ورزشی و در نهایت موفقیت ورزشی که هدف تمام مربیان و معلمان ورزشی و ورزشکاران است،علاوه بر جنبه های جسمانی و اصول بیومکانیکی،عوامل روانی نیز وجود دارند وبایستی مورد توجه قرار گیرند.روانشناسی ورزش از یافته های روانشناسی برای مطالعه رفتار حرکتی استفاده می کند و به یادگیری حرکتی و اجرا توجه دارد و عوامل روانشناختی مؤثر بر یادگیری،اجرا و مهارت های حرکتی را بررسی می کند

3-6-2- بررسی عملکرد سازمان صداوسیما ………………………..43

4-6-2- سازمانصدا و سیماو كاركردهای رسانه ای…………………………. 52

1-7-2- سابقه تلویزیون خصوصی قبل از انقلاب………………………….. 65

2-7-2- سابقه تلویزیون خصوصی بعداز انقلاب………………………….. 65

3-7-2- علل مخالفت با تلویزیون خصوصی وموانع آن…………………………. 67

8-2- تئوریهای تکثر وانحصار در نظام رسانه ای…………………………. 72

2-8-2- نظریه پردازی درباره نظام رسانه ها……………………….. 74

9-2- نظامهای رایج رادیو- تلویزیونی در جهان…………………………. 74

1-9-2- رادیو تلویزیون خدمت عمومی…………………………. 75

10-2- سیاست انحصار زدایی در صنعت رادیو تلویزیون…………………. 77

1-10-2 – تعریف خصوصیسازی و انحصار زدایی…………………………. 77

2-10-2- پیشینه خصوصیسازی و انحصار زدایی ازصنعت رادیو- تلویزیون……78

3-10-2- دلایل انحصار زدایی وتسهیل ورود بخش خصوصی……………… 79

4-10-2 – ریشه های انحصار زدایی از صنعت رسانه……………………… 82

5-10-2- دلایل مخالفت با انحصار زدایی از صنعت رادیو- تلویزیون…….. 83

11-2- تجربه جهانی : نظام تلویزیونی در سایر كشورها…………………… 90

1-11-2- اروپا……………………….. 90

2-11-2- آسیا……………………….. 95

3-11-2- محدودیتهای اصلی نظام رادیو تلویزیونی در کشورهای مشابه ایران…….101

4-11-2- جمع بندی بررسی نظام رادیو – تلویزیونی دیگر کشورها………… 102

12-2- ضرورت لغو انحصار رادیو تلویزیونی در ایران………………….. 105

13-2 – نتیجه گیری…………………………. 108

1-13-2- چارچوب مفهومی…………………………. 111

2-13-2- نتیجه………………………… 111

فصل سوم روش تحقیق…………………………. 113

1-3- مقدمه………………………… 114

1-3 – روش علمی…………………………. 114

2-3- روش کیفی…………………………. 115

3-3- گراندد تئوری یا نظریه داده بنیاد………………………… 118

4-3- نمونه گیری نظری…………………………. 121

5-3- مصاحبه………………………… 122

1-5-3- مصاحبه نیمه استاندارد………………………… 123

2-5-3- مصاحبه با متخصصان…………………………. 123

6-3- اشباع نظری…………………………. 124

3-7 – شیوه تحلیل مصاحبه………………………… 124

1-7-3- کدگذاری نظری…………………………. 124

2-4-3- کدگذاری باز………………………..125

3-4-3- کدگذاری محوری…………………………. 126

4-4-3- کد گذاری انتخابی…………………………. 126

5-3-تحلیل گفتمان…………………………. 127

6-3- مدل پاردایمی…………………………. 128

5-3- فرایند این تحقیق…………………………. 128

1-5-3- انتخاب نمونه نظری…………………………. 129

2-5-3- چگونگی انتخاب نمونه نظری تحقیق و ویژگیهای مصاحبه شوندگان……..129

2-5-3- اشباع نظری در این تحقیق…………………………. 131

3-5-3- پاردایم…………………………. 132

4-5-3- محدودیتهای تحقیق…………………………. 132

6-3- قلمرو زمانی وموضوعی تحقیق…………………………. 132

1-6-3- قلمرو زمانی تحقیق…………………………. 132

2-6-3- قلمرو موضوعی تحقیق…………………………. 132

فصل چهارم تحلیل داده های تحقیق………………………… 133

1-4-مقدمه………………………… 134

2-4- تحلیل مصاحبه ها……………………….. 135

1-2-4- تحلیل سطح اول: کد گذاری باز………………………… 135

2-2-4- تحلیل سطح دوم: کدگذاری محوری…………………………. 135

3-2-4 – تحلیل سطح سوم: کدگذاری انتخابی…………………………. 141

3-4 – جمع بندی نظرات مصاحبه شوندگان براساس شیوه تحلیل گفتمان………….149

1-3-4- ارزیابی وضعیت فعلی عملکردصداوسیما در جامعه وچشم انداز آن با توجه به تحولات تكنولوژی……….149

2-3-4- نظام مطلوب رسانه ای برای کشور با توجه به مبانی اسلام، انقلاب ، ویژگیهای محیطی و قانون اساسی…….150

3-3-4 – ضرورت تاسیس رادیو تلویزیون غیردولتی از نظر اقتصادی، ایدئولوژیک ، سیاسی وفرهنگی…………..152

4-3-4- تاثیرات تلویزیون غیردولتی برامنیت ومنافع ملی و همگرایی و وحدت جامعه…………..153

5-3-4- روشهای تاسیس تلویزیون غیردولتی و عبور از انحصار فعلی…………….155

6-3-4- سازوکار نظارت بر رادیو – تلویزیون خصوصی……………….157

7-3-4- امکان سنجی تحقق ایجادرادیوتلویزیون غیردولتی براساس پارامترهای مالی، فرهنگی و بازار رقابتی……159

8-3-4- چارچوب فعالیت رادیو تلویزیون غیردولتی…………………………. 161

9-3-4 – پیامدهای فرهنگی تاسیس رادیوتلویزیون خصوصی بر ارزشهای اجتماعی………..161

10-3-4- جمع بندی دلایل تاسیس رادیو تلویزیون خصوصی………………. 162

4-4- زمینه های موفقیت رادیو تلویزیون خصوصی………………………. 164

1-4-4- امنیت………………………….. 164

2-4-4- نظارت………………………….. 170

3-4-4 – فضای رسانه ای…………………………. 175

4-4-4- فرهنگ…………………………… 178

5-4-4- اقتصاد………………………… 181

5-4- مدل حوزه های موثر بر نظام رسانه ای…………………………. 185

1-5-4- قدرت سیاسی…………………………. 185

2-5-4- امنیت………………………….. 187

3-5-4- اقتصاد………………………… 188

4-5-4- مخاطب………………………….. 189

5-5-4- ایدئولوژی…………………………. 190

6-5-4- خرده فرهنگها……………………….. 191

7-5-4- هنر………………………… 192

8-5-4- مدل تعاملی حوزه های موثر بر صنعت رسانه های دیداری شنیداری……………. 192

6-4- روابط متقابل حوزه های موثر بر نظامهای رسانه های دیداری شنیداری…………. 196

1-6-4- روابط متقابل صداوسیما با حوزه های تاثیرگذار………………………… 197

2-6-4- روابط متقابل رادیو تلویزیون خصوصی با حوزه های تاثیرگذار……………. 198

3-6-4- روابط متقابل رسانه خدمت عمومی با حوزه های تاثیرگذار……………….. 201

7-4- مدل تلفیقی نظام رسانه ای…………………………. 202

مدل تلفیقی…………………………. 203

فصل پنجم پیشنهادات تحقیق……………………….. 204

2-5- مقایسه نتایج ادبیات تحقیق وتحلیل مصاحبه ها……………………….. 205

3-5- مقایسه کارایی نظام انحصاری ونظام متکثر با تلفیق نتایج حاصل از بررسی متون و مصاحبه ها……208

1-3-5 – کارکرد سرگرم سازی…………………………. 208

2-3-5- کارکرد سیاسی…………………………. 209

3-3-5- کارکرد فرهنگی – آموزشی…………………………. 210

4-3-5- کارکرد اجتماعی…………………………. 211

5-3-5- کارکرد اقتصادی…………………………. 211

6-3-5- کارکرد ملی…………………………. 212

7-3-5- نتایج ارزیابی کارامدی نظامهای رادیو – تلویزیونی بر اساس کارکردهای شش گانه……..212

4-5- الگوی مطلوب نظام رسانه ای…………………………. 214

5-5- پیشنهادات تحقیق…………………………. 216

1-5-5- نقشه راه تاسیس رادیو تلویزیون خصوصی در کشور……………………… 217

6-5- پیشنهادات برای تحقیقات آتی…………………………. 219

فهرست منابع و ماخذ……………………….. 220

پیوست…………………………. 227

پروتکل مصاحبه………………………… 228

پرسش های تحقیق واسامی مصاحبه شوندگان………………………… 230

کد گذاری باز………………………… 232

آزادی در منظر نظریه پردازان انقلاب اسلامی…………………………. 281

نظریه پردازی درباره نظام رسانه ها……………………….. 290

دیدگاه های صاحب نظران داخلی درباره رادیو – تلویزیون خصوصی…………….. 308

ارزش ها و نقش های رسانه………………………… 311

زمینه های موفقیت رادیو تلویزیون خصوصی در ایران…………………………. 315

چکیده:

امروزه تحولات تکنولوژیک در حوزه های رسانه ای و دسترسی به شبکه های ماهواره ای و ورود رسانه های دیداری – شنیداری مبتنی بر شبکه اینترنت، موجب شده است تا کارآمدی و اثرگذاری ساختار انحصاری رسانه های رادیو – تلویزیونی فعلی کشور با چالش مواجه شود، افزون بر این با گذشت ثلث قرن از انقلاب اسلامی، نیاز به ارائه الگوی نظام رسانه ای دیداری – شنیداری با توجه به آرمانهای انقلاب اسلامی، قانون اساسی و الزامات سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران بیش از پیش احساس می گردد، از این رو ارائه الگوی نظام رادیو – تلویزیونی کارآمد و مطلوب برای کشور از اولویتها محسوب می شود. امکان سنجی ایجاد تکثر رادیو تلویزیونی، جهت گذار از ساختار رسانه ای انحصاری موجود در حوزه رسانه های دیداری – شنیداری، هدفی است که این تحقیق، در پی برآورده ساختن آن می باشد.

در این تحقیق که با روش گراندد تئوری و تحلیل گفتمان صورت گرفته است، ابتدا مبانی، ضرورتها و موانع تکثر رسانه ای بررسی گردیده و سپس در مصاحبه با مسئولان شاخص پیشین و فعلی حوزه تحقیق، به تبیین موضوع، تعیین الگوی مطلوب و روشهای ایجاد تکثر رادیو – تلویزیونی در نظام جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است.

نتایج این تحقیق در قالب مدل پارادایمی مرکب از پنج جزء پدیده که شامل الگوی مطلوب رسانه های دیداری شنیداری در نظام جمهوری اسلامی متشکل از رادیو تلویزیون خدمت عمومی ( سازمان صدا و سیمای اصلاح شده) و شبکه های رادیو تلویزیونی خصوصی، ارائه شده است.

در بخش دیگر پارادایم علل و ضرورتهای ایجاد تکثر رادیو تلویزیونی مورد بررسی قرار گرفته ودر قالب یک مدل ارائه گردیده است، جزء سوم نتایج این تحقیق به ارائه بستر و زمینه های موفقیت رادیو – تلویزیون خصوصی می پردازد، و در کنار آن استراتژی های ایجاد تکثر رادیو – تلویزیونی در قالب نقشه راه ارائه گردیده است.

سرانجام پیامدهای تکثر رادیو تلویزیونی در کشور در مدل تعاملی رسانه ای در هفت حوزه اقتصاد، قدرت سیاسی، امنیت، ایدئولوژی، خرده فرهنگها، مخاطب ونهاد هنر بررسی گردیده است.

فصل اول: کلیات و مقدمه

1-1- بیان مسئله

تحولات تکنولژیک در حوزه های رسانه ای و دسترسی به شبکه های ماهواره ای و ورود رسانه های دیداری شنیداری مبتنی بر شبکه اینترنت، موجب شده است تا کارآمدی و اثرگذاری ساختار انحصاری رسانه های رادیو – تلویزیونی فعلی کشور با چالش مواجه شود، و بخش قابل توجهی از شهروندان جذب رسانه های غیر رسمی وشبکه های تلویزیونی ماهواره ای گردند.

افزون بر این با گذشت ثلث قرن از عمر نظام جمهوری اسلامی ایران و از سرگذراندن بحرانها وتهدیدات متعدد در عرصه های مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی، اکنون جمهوری اسلامی برای بدست آوردن جایگاه قابل اطمینان و اتکا در نظام بین الملل وتحقق اهداف سند چشم انداز 20 ساله ایران 1404 مبتنی بر کسب “جایگاه اول در منطقه والهام بخش جهان اسلام، و دارای هویت اسلامی وانقلابی” (مقام رهبری، 1382)، نیازمند ترسیم الگوهای ساختاری در عرصه های گوناگون نظام است.

تعبیر الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت از سوی رهبر انقلاب(1390) نیز تاکیدی بر این موضوع است که بدون ترسیم الگو، مدل و ساختارهای مطلوب و حرکت در مسیر تحقق این الگوها نمی توان جایگاه متناسب با نیازها وتوانمندهای کشور را در آینده محقق کرد.

در این میان الگوی رسانه ای یکی از مهمترین ساختارها است که علاوه بر تاثیر گذاری مستقیم در حوزه فرهنگ، حوزه های دیگر را نیز نظیر حوزه اقتصاد، سیاست، دیپلماسی و امنیت ملی به شدت تحت تاثیر خود قرار می دهد.

از سال 1926 كه برت[1] برای اولین بار یك دستگاه تلویزیون را در انجمن سلطنتی انگلیس رونمایی كرد، بیش از 85 سال می گذرد. سابقه ورود تلویزیون به ایران نیز به 53 سال قبل باز می گردد، اگرچه بخش خصوصی تلویزیون را وارد ایران کرد و اولین شبکه تلویزیونی در ایران توسط حبیب الله ثابت پاسال تاسیس شد اما پس از چند سال و آشنایی حاکمیت با اهمیت و ابعاد این رسانه، تلویزیون در ایران ملی گردید و از چهل سال قبل تا کنون رادیو- تلویزیون خصوصی در ایران وجود ندارد.

انحصار دولتی در رادیو تلویزیون در زمان قبل از انقلاب در قالب عملکرد دولت و قانون مصوب مجلس شورای ملی بود، پس از انقلاب بنابر تفسیر رسمی اصل 44 قانون اساسی، رادیو تلویزیون به انحصار دولت درآمد، اما اکنون مراجع رسمی و غیر رسمی با توجه به فراگیرشدن استفاده از ماهواره و رشد شدید مخاطبان شبکه های ماهواره ای شکستن انحصار رادیو- تلویزیون دولتی را مورد بررسی قرار داده اند.

نیاز به شکستن انحصار صدا و سیما برای تامین نیازها و انتظارات برآورده نشده شهروندان ایرانی، از موضوعاتی است که در اکثر مطالعات مراجع ذی صلاح به آن اشاره شده، به طور نمونه در گزارش رسمی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تصریح شده است:

“جلوگیری از راه اندازی تلویزیون های ماهواره ای با توجه به طراحی پایگاه های اینترنتی متنوع و متعدد نمی تواند عامل بازدارنده موثری در راه ارتباط گیری با مخاطبان داخلی به ویژه جوانان ایران با گرایش بالا به سوی اینترنت باشد… پیشبرد طرح های توسعه ای در مناطق محروم و مرزی در ابعاد مختلف و بالا بردن شاخص امید در آنها که البته با بیان نکردن واقعیات و مشکلات کاملا متفاوت است، می تواند ظرفیت رسانه های غربی را به منظور تبلیغ و ترویج واگرایی از میان ببرد و زمینه های اعتراض اجتماعی مانند فقر، ناامنی، تورم، بیکاری، ترافیک و… را کمرنگ کند.

پرهیز از تهدید انگاری بیش از حد در فعالیت نهادهای غیردولتی (NGOs) و تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان و اعطای اجازه فعالیت به آنها در چارچوب قانون اساسی همراه با حفظ هوشیاری لازم جهت اجتناب از تهدیدات احتمالی این رسانه ها و نهادها در حوزه امنیت سیاسی و اجتماعی، توصیه می شود.”(مرکز پژوهشهای مجلس،1388)

متاسفانه به رغم نقاط ضعف مشهود شبکه های ماهوره ای فارسی از نظر فنی وهنری، فقدان هویت و ضعف مفرط استودیو های تلویزیونی، تنها به دلیل استفاده از خلاء موجود در شبکه های تلویزیونی فارسی، عملکرد این شبکه ها با موفقیت نسبی همراه بوده است.

2-1- ضرورت تحقیق

چرا یک شبکه محدود تلویزیونی ماهواره ای با تعداد پرسنل معدود و بودجه سالیانه چندمیلیون دلاری می تواند در برابر شبکه های تلویزیونی سازمان عظیم صدا و سیما با بیش از سی هزار پرسنل و بودجه سالیانه بیش از یک هزار میلیارد تومانی عرض اندام کند.

نکته قابل تامل آن که به نظر می رسد هدف گذاری شبکه های تلویزیونی بیگانه عمدتا بر سست کردن نهاد خانواده و متزلزل کردن ارزشهای اخلاقی و هنجارهای فرهنگی جامعه متمرکز شده باشد، سوژه های ضداخلاقی موضوعِ محوری اکثر برنامه های این شبکه ها را تشکیل داده و به دلیل ممنوعیت ورود به این موضوعات در تولیدات صدا و سیما عملا شبکه های بیگانه در حوزه ای جذاب و مورد توجه مخاطب یکه تازی کرده و طبیعی است که در انجام ماموریت محوله از سوی گردانندگان خود موفق خواهد بود.

1-2-1- شبکه های ماهواره ای مهمترین معضل رسانه ای کشور

به دلیل افزایش اثرگذاری شبکه های ماهواره در این بخش از تحقیق، نتایج حاصل از یک نظرسنجی جامع مرکز تحقیقات صداو سیما که در سال 1390 در رابطه با بینندگان شبکه های ماهواره ای در 31 مرکز استان کشور که حدود 60 درصد جمعیت کشور را در خود جای داده اند انجام شده است، برای نخستین بار در این تحقیق درج می گردد.

52 درصد پاسخگویان در حد زیاد و خیلى زیاد و 40 درصد در حد كم و خیلى كم برنامه‏هاى تلویزیون داخلى را تماشا مى‏كنند.

از نظر پاسخگویان، مهم‏ترین انگیزه كسانى كه شبكه‏هاى ماهواره‏اى را تماشا مى‏كنند به ترتیب عبارتند از: تنوع، جذاب‏بودن فیلم‏ها، شاد و سرگرم‏كننده بودن و سرعت پوشش اخبار.

33 درصد در حد زیاد و خیلى زیاد و 32 درصد در حد كم و خیلى كم به تماشاى برنامه‏هاى ماهواره ابراز علاقه كرده‏اند. 35 درصد نیز اصلاً علاقه‏اى به تماشاى این شبكه‏ها ندارند.

58 درصد پاسخگویان اصلاً شبكه‏هاى ماهواره‏اى را تماشا نمى‏كنند. در حالى كه 42 درصد، بیننده برنامه‏هاى ماهواره هستند. بینندگان ماهواره در هر شبانه روز به‏طور متوسط در حدود 3 ساعت برنامه‏هاى ماهواره را تماشا مى‏كنند.

مهم‏ترین قالب‏هاى مورد علاقه بینندگان ماهواره به ترتیب عبارتند از: فیلم و سریال، شوى تلویزیونى، مسابقات و سرگرمى، برنامه‏هاى ورزشى، خبر و تحلیل سیاسى، موسیقى و هنر و برنامه‏هاى علمى.

از میان بینندگان شبكه‏هاى ماهواره‏اى، 40 درصد گفته‏اند در مقایسه با سال گذشته همانند قبل به تماشاى ماهواره مى‏پردازند. در حالى كه 28 درصد بیشتر از قبل و 27 درصد كمتر از قبل ماهواره تماشا مى‏كنند.

در حالیکه بنابر نتایج این نظر سنجی شبکه های ماهواره ای بطور متوسط دارای 42درصد بیننده در مراکز استان های کشور می باشد ، شبکه بی بی سی فارسی در پایان سال 1390 نتایج نظر سنجی مستقل خود را منتشر کرد که بر طبق آن بینندگان این شبکه 28درصد بینندگان کل شبکه های ماهواره ای در کشور را تشکیل می دهد و مجموع بیننده ماهواره در کل ایران برابر با حدود 40 درصد ایرانیان می باشد که نتایج حاصل از این دونظر سنجی با یکدیگر تطابق زیادی دارد( بی بی سی، 1390)