مغول…………………………………………………….. 14

1 – 9 – 4 مجموعه امام رضا (ع) در دوره تیموری………………………………………………… 14

1 – 9 – 4– 1 صحن عتیق…………………………………………………………………………… 15

1 – 9 – 4 – 2 مدارس احداثی در مجموعه امام رضا (ع)……………………………………… 15

1 – 9 – 4 – 3 رواق­ها……………………………………………………………………………….. 17

1 – 9 – 4 – 4 مسجد گوهرشاد ……………………………………………………………………. 17

1 – 9 – 5 مجموعه امام رضا (ع) در دوره صفویه………………………………………………….. 18

1 – 9 – 5 – 1 صحن عتیق………………………………………………………………………….. 19

1 – 9 – 5– 2 گنبد مطهر …………………………………………………………………………… 20

1 – 9 – 5 – 3 رواق­ها………………………………………………………………………………. 20

1 – 9 – 5 – 4 مدارس احداثی در مجموعه امام رضا (ع) …………………………………….. 21

1 – 9 – 6 مجموعه امام رضا (ع) در دوره افشاریه تا دوره قاجاریه ………………………….. 21

1 – 9 – 7 مجموعه امام رضا (ع) در دوره قاجاریه ……………………………………………….. 22

1 – 9 – 7 – 1 صحن نو…………………………………………………………………………….. 23

1 – 9 – 7 – 2 مدرسه علینقی ­میرزا ………………………………………………………………. 24

1 – 9 – 7 – 3 رواق­ها………………………………………………………………………………. 24

1 – 9– 8 مجموعه امام رضا (ع) در دوره پهلوی …………………………………………………. 25

1 – 9 – 8 – 1 رواق­ها ……………………………………………………………………………… 25

1 – 9 – 8 – 2 کتابخانه آستان­قدس …………………………………………………………….. 28

1 – 9 – 8 – 3 موزه و صحن موزه ………………………………………………………………. 28

1 – 9– 9 مجموعه امام رضا (ع) در دوره انقلاب اسلامی……………………………………….. 29

1 – 9 – 9 – 1 صحن­ها……………………………………………………………………………… 29

1 – 9 – 9 – 2 رواق­ دارالولایه…………………………………………………………………….. 33

1 – 9 – 9 – 3 دانشگاه علوم اسلامی ­رضوی …………………………………………………… 33

1 – 10 تعاریف …………………………………………………………………………………………….. 33

1 – 10- 1 وجه تسمیه کتیبه……………………………………………………………………………. 33

1 – 10 – 2 کتیبه­نگاری ……………………………………………………………………………….. 34

1 – 10 – 2 ­- 1 خط کوفی …………………………………………………………………………. 35

1 – 10 – 2­ ­– 1­­- 1 کوفی­تزیینی …………………………………………………………………. 35

1 – 10 – 2­ ­– 1­­- 2 کوفی بنایی…………………………………………………………………… 36

1 – 10 – 2 ­- 2 خط محقق………………………………………………………………………….. 37

1 – 10 – 2 ­- 3 خط ثلث……………………………………………………………………………. 37

1 – 10 – 2 ­- 4 خط نسخ……………………………………………………………………………. 38

1 – 10 – 2 ­- 5 خط تعلیق…………………………………………………………………………… 39

1 – 10 – 2 ­– 6 خط نستعلیق……………………………………………………………………….. 40

1 – 10 – 3 مفاهیم بصری ……………………………………………………………………………… 41

1 – 10 – 3 – 1 آهنگ بصری …………………………………………………………………….. 41

1 – 10 – 3 – 2 تعادل……………………………………………………………………………….. 42

1 – 10 – 3 – 3 تباین………………………………………………………………………………… 43

1 – 10 – 3 – 4 ترکیب­بندی ………………………………………………………………………. 43

1 – 10 – 3 – 4 – 1 ترکیب عمودی ……………………………………………………………. 43

1 – 10 – 3 – 4 – 2 ترکیب متقاطع………………………………………………………………. 44

1 – 10 – 3 – 4 – 3 ترکیب مثلث ……………………………………………………………….. 44

1 – 10 – 3 – 4 – 4 ترکیب اریب ……………………………………………………………….. 44

1 – 10 – 3 – 4 – 5 ترکیب دایره………………………………………………………………… 44

1 – 10 – 3 – 4 – 6 تناسب ………………………………………………………………………. 45

فصل دوم: گونه­ شناسی کتیبه­ها

2 – 1 مقدمه …………………………………………………………………………………………………. 47

2 – 2 دسته­بندی کتیبه­ها…………………………………………………………………………………… 48

2 – 2 – 1 دسته­بندی محتوایی …………………………………………………………………………. 50

2 – 2 -1 – 1 کتیبه­های مذهبی …………………………………………………………………….. 50

2 – 2 -1 – 1 – 1 آیات قرآنی …………………………………………………………………… 51

2 – 2 -1 – 1 – 2 احادیث………………………………………………………………………….. 52

2 – 2 -1 – 1 – 3 ادعیه و تذکره­ها ……………………………………………………………….. 53

2 – 2 -1 – 1 – 4 ابیات شعر ………………………………………………………………………. 55

2 – 2 -1 – 2 کتیبه­های احداثیه ……………………………………………………………………. 55

2 – 2 -1 – 3 کتیبه­های مذهبی – احداثیه……………………………………………………….. 57

2 – 2 – 2 دسته­بندی براساس خط…………………………………………………………………….. 57

2 – 2 – 2 – 1 کاربرد خط کوفی در کتیبه­نگاری ……………………………………………… 59

2 – 2 – 2 – 1 – 1خط کوفی ساده ………………………………………………………………. 59

2 – 2 – 2 – 1 – 2 خط کوفی­تزیینی …………………………………………………………….. 60

2 – 2 – 2 – 1 – 3 کوفی بنایی (معقلی) …………………………………………………………. 60

2 – 2 – 2 – 2 کاربرد خط ثلث در­کتیبه­نگاری …………………………………………………. 61

2 – 2 – 2 – 3 کاربرد خط نستعلیق در­کتیبه­نگاری …………………………………………….. 65

2 – 2 – 3 دسته­بندی براساس قالب و شکل­کلی …………………………………………………… 68

2 – 2 – 3 – 1 کتیبه­های طوماری………………………………………………………………….. 69

2 – 2 – 3 – 2 قاب­بندی­ها …………………………………………………………………………. 72

2 – 2 – 3 – 3 الواح کتیبه­ای……………………………………………………………………….. 74

2 – 2 – 3 – 3 – 1 الواح ترنجی ………………………………………………………………….. 75

2 – 2 – 3 – 3 – 2 الواح شمسه­ای (مدور)……………………………………………………….. 77

2 – 2 – 3 – 3 – 3 الواح هندسی …………………………………………………………………. 78

2 – 2 – 4 ترکیب خط در­کتیبه ……………………………………………………………………….. 80

2 – 2 – 4 – 1 کتیبه­های تک­سطری………………………………………………………………… 80

2 – 2 – 4 – 2 کتیبه­های ­طوماری دوطبقه و سه­طبقه ……………………………………………… 82

2 – 2 – 4 – 3 کتیبه­های­ طوماری مادر و بچه …………………………………………………….. 84

2 – 2 – 4 – 4 کتیبه­های­کمربندی …………………………………………………………………… 86

2 – 2 – 5 مصالح مورد استفاده در کتیبه­ها …………………………………………………………. 87

2 – 2 – 5 – 1 آجرکاری …………………………………………………………………………… 88

2 – 2 – 5 – 2 سنگ ………………………………………………………………………………… 90

2 – 2 – 5 – 3 گچ……………………………………………………………………………………. 92

2 – 2 – 5 – 4 کاشی ……………………………………………………………………………….. 93

2 – 2 – 5 – 4 – 1 کاشی­ معرق…………………………………………………………………… 94

2 – 2 – 5 – 4 – 2 کاشی ­هفت­رنگ…………………………………………………………….. 95

2 – 2 – 5 – 4 – 3 کاشی­ زیررنگی ……………………………………………………………… 97

2 – 2 – 5 – 4 – 4 کاشی ­زرین­فام……………………………………………………………….. 98

2 – 2 – 5 – 4 – 5 کاشی­ معقلی …………………………………………………………………. 99

2 – 2 – 5 – 5 تزیینات چوبی………………………………………………………………………. 100

2 – 2 – 5 – 6 آیینه­کاری…………………………………………………………………………… 101

2 – 2 – 5 – 7 فلز­کاری …………………………………………………………………………….. 102

2 – 2 – 6 رنگ در کتیبه­ها …………………………………………………………………………. 103

2 – 3 جمع­بندی…………………………………………………………………………………………….. 105

فصل سوم: تحلیل ساختاری کتیبه­ها

3 – 1 مقدمه …………………………………………………………………………………………………. 107

3 – 2 بررسی کیفیات بصری در کتیبه­ها ………………………………………………………………. 108

3 – 2 – 1 آهنگ بصری ……………………………………………………………………………….. 108

3 – 2 – 2 تعادل …………………………………………………………………………………………. 112

3 – 2 – 3 تباین…………………………………………………………………………………………… 116

3 – 2 – 4 ترکیب­بندی ………………………………………………………………………………… 119

3 – 2 – 5 تناسب ………………………………………………………………………………………… 125

3 – 3 مختصری درباره ویژگی­های حروف ………………………………………………………….. 128

3 – 4 کرسی…………………………………………………………………………………………………. 139

3 – 5 جمع­بندی …………………………………………………………………………………………… 142

فصل چهارم: نتیجه­گیری

4 – 1 بحث ………………………………………………………………………………………………….. 144

4 – 2 نتیجه ………………………………………………………………………………………………….. 146

4 – 3 پیشنهادات …………………………………………………………………………………………… 151

طرح عملی

معرفی ………………………………………………………………………………………………………….. 154

مشخصات فنی ……………………………………………………………………………………………….. 154

فهرست منابع …………………………………………………………………………………………………. 156

پیوست مطالب………………………………………………………………………………………………… 165

فهرست تصاویر

تصویر 1 – 1. نمونه­ای به­خط­ کوفی ­تزیینی، مدرسه ­نظامیه­ خرگرد­خواف، مأخذ­ تصویر:­­ Sheila s. Blair, 1998: 81………………………………………………………………………………………………………………. 36

تصویر­2 – 1. نمونه­ای­ به­خط کوفی ­بنایی ساده با عبارت الله­اکبر، داخل ایوان مقصوره، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………………………………………….. 37

تصویر­3 – 1. نمونه­ای به­خط محقق در قرآنی­ از ­شیراز ، به­کتابت یحیی ­جمالی ­صوفی، مأخذ­تصویر: سفادی، 1381: 73 37

تصویر4 – 1. نمونه­ای ­کتیبه به­خط­ ثلث، ایوان ساعت صحن عتیق، رقم علیرضا عباسی، مأخذ­تصویر: آفرینش­های­ هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………………………………………….. 38

تصویر­5 – 1. نمونه­ای به­خط نسخ انتظام ­یافته در قرآن، کتابت وصال­ شیرازی، قرن 13­هـ­­، مأخذ تصویر: سفادی، 1381: 68………………………………………………………………………………………………………………. 39

تصویر­6 – 1. نمونه­­ای به­خط تعلیق،­ کتابخانه­ مرکزی­آستان قدس، به­کتابت میرزا­ عبدالوهاب­

نشاط معتمدالدوله، ، مشهد، مأخذ­تصویر: مهدی­زاده، رزا، 1369: 99 ……………………………………… 40

تصویر 7 – 1. نمونه­ای به­خط نستعلیق، کتابخانه مرکزی آستان­قدس­رضوی، کتابت علیرضا عباسی، مأخذ­تصویر: مهدی­زاده، رزا، 1369: 15………………………………………………………………………………………. 41

تصویر­1 – 2. نمونه­ای از­کتیبه­های احداثیه،­ گنبد مطهر امام رضا­ (ع)، اثر محمد­حسین شهید­المشهدی، دوره قاجار، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………… 57

تصویر 2 – 2. نمونه­ای به­خط کوفی ساده­، صحن هدایت از مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393…………………………………………………………………………………………………………. 59

تصویر 3– 2. نمونه­ای به­خط­کوفی­تزیینی ، پیشانی ایوان طلای صحن جمهوری اسلامی، مجموعه

زیارتی امام رضا­ (ع)، دوره معاصر، مأخذ تصویر: نگارنده، مهر 1393 …………………………………. 60

تصویر 4– 2. نمونه­ای به­خط کوفی گره­دار با متن ((فَسَیکفیکِهِم الله و هُو السَمیعُ العَلیم))، ته­ستون غرفه­های صحن گوهرشاد، بدون تاریخ، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………….. 60

تصویر­5– 2. نمونه­ای به­خط کوفی بنایی با عبارات الله، محمد، علی، فاطمه، گنبد مطهر امام رضا(ع)، ­مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………………….. 61

تصویر 6 – 2. نمونه­ای از کتیبه­های موجود در مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع) که ترکیبی از چند نوع خط ثلث، نسخ، محقق و رقاع می­باشد. سر­در ایوان طلای صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، دوره قاجاریه، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393…………………………………………………………………………………………………… 64

تصویر 7 – 2. نمونه­ای به­خط ثلث، داخل ایوان ساعت صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، اثر علیرضا عباسی، دوره صفویه، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………. 64

تصویر 8 – 2. نمونه­ای به­خط ثلث، داخل ایوان شرقی صحن­نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، اثر محمد­حسین شهید­المشهدی،­1271ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………… 64

تصویر 9 – 2. نمونه­ای به­خط نستعلیق، ایوان طلای صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، اثر محمد­ علی­بن سلیمان­الرضوی، دوره افشاریه، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………….. . 66

تصویر­10– 2. نمونه­ای به­خط نستعلیق، ازاره­های بیرونی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، اثر محمد­الموسوی، 1320 ق، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393…………………………………………………………. 66

تصویر 11 – 2. نمونه­ای به­خط نسخ مرقوم بر کاشی هشت­پر، به­کار رفته در ازاره­های حرم مطهر، موزه آستان قدس رضوی، قرن 7 ش، مأخذ تصویر: نگارنده، دی ماه 1393…………………………………………… 67

تصویر 12 – 2. نمونه­ای به­خط تعلیق مرقوم بر کاشی هشت­پر، به­کار­رفته در­ ازاره­های حرم مطهر، موزه آستان قدس رضوی، قرن 7­ش، مأخذ تصویر: نگارنده، دی ماه 1393……………………………………………. 67

تصویر 13 – 2. نمونه­ای به­خط تعلیق مرقوم بر کاشی زرین فام ستاره­ای، به­کار­رفته در ازاره­های حرم مطهر، موزه آستان قدس رضوی، قرن­ 7­ش، مأخذ­تصویر: نگارنده، دی ماه 1393…………………………………….. 68

تصویر 14 – 2. نمونه­ای به­خط ثلث و طغرا، قسمت پایین لبه دهانه­ی­ ایوان شرقی و غربی مسجد گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ تصویر: صحراگرد، 1391: 145………………………………………. 68

تصویر 15 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری به­قلم ثلث و کوفی، ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، 1394ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………………………………….. 71

تصویر­16 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری به­قلم ثلث، ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، رقم محمد­حسین شهید­المشهدی، دوره قاجار، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………. 71

تصویر­17 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری احداثیه به­قلم نستعلیق، ازاره­های صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، رقم­ محمدحسن رضوان، 1342­ش. مأخذ تصویر: نگارنده، مهر 1393………………………………… 71

تصویر 18 – 2. نمونه ای از کتیبه طوماری محرابی­(گردان)­، به­خط ثلث و کوفی­تربیعی، قسمتی از ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، 1288ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی. 72

تصویر 19 – 2. نمونه­ای از کتیبه قاب­بندی شده به­قلم ثلث، ازاره­های صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، رقم محمد­حسن رضوان، 1365ق، مأخذ تصویر: نگارنده، آبان 1393……………………………….. 73

تصویر­20 – 2. نمونه­ای از کتیبه قاب­بندی شده به­قلم ثلث و کوفی تربیعی، ایوان شرقی مسجد­گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………… 73

تصویر­21 – 2. نمونه­ای از کتیبه قاب­­بندی شده به­قلم کوفی­بنایی­ساده، سرپایه نمای خارجی ایوان شرقی مسجد­ ­گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی…………… 74

تصویر 22 – 2. بخشی از کتیبه احداثی قاب­بندی شده به­قلم نستعلیق، قسمت بیرونی ایوان ساعت صحن عتیق، ­مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)،­ رقم محمد ­موسوی ­صنیع­التولیه، 1317­ق، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393 74

تصویر 23 – 2. نمونه­ای از الواح ترنجی، قسمتی از ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، 1288ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………….. 75

تصویر 24 – 2. نمونه­ای از­الواح ترنجی، ایوان­ طلای صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، 1277ق، مأخذتصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………….. 76

تصویر 25 – 2. نمونه­ای از الواح ترنجی، ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)، محمد موسوی، قاجار، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393……………………………………………………………………….. 76

تصویر 26 – 2. نمونه­ای از الواح ترنجی، ایوان طلای صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، دوره قاجار، مأخذ تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………………….. 77

تصویر27 – 2. نمونه ای از الواح شمسه­ای، قسمت بیرونی ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………… 77

تصویر28 – 2. نمونه­ای از الواح­ شمسه­ای، رواق دارالهدایه، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1391…………………………………………………………………………………………………………. 78

تصویر29 – 2. نمونه­ای از الواح شمسه­ای، مسجد گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، 1345ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………………….. 78

تصویر30 – 2. نمونه­ای از الواح هندسی به­خط کوفی، پایه غرفه­های صحن مسجد گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی……………………………………………. 79

تصویر31 – 2. نمونه­ای از الواح هندسی به­خط نستعلیق منقوش بردرب چوبی، داخل ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………. 79

تصویر32 – 2. نمونه­ای از الواح هندسی به­خط نستعلیق، رواق توحیدخانه، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، دوره قاجار، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393……………………………………………………………………….. 80

تصویر33 – 2. نمونه­ای کتیبه تک سطری از کاشی­های زرین­فام برجسته اطراف بقعه مبارک به­خط ثلث آمیخته به­رقاع آبی رنگ، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، مأخذ­تصویر: نگارنده، مهر 1393……………………. 81

تصویر34 – 2. نمونه­ای کتیبه تک سطری به­خط نستعلیق داخل ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، 1399ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنر آستان قدس رضوی……………………………………….. 81

تصویر35 – 2. نمونه­ای­کتیبه تک سطری به­خط ثلث، ته ستون غرفه­های صحن مسجد گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)­، مأخذ­تصویر: صحراگرد، 1391: 169……………………………………………………… 81

مقالات و پایان نامه ارشد

تصویر36 – 2. نمونه­ای­کتیبه تک­سطری به­خط نسخ،­کاشی­های هشت ضلعی ازاره­های حرم مطهر، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)­، موزه آستان قدس رضوی، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393……………………………. 81

تصویر37 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری دوطبقه به­خط ثلث، ایوان ساعت صحن عتیق، رقم علیرضا عباسی، دوره صفویه، مجموعه زیارتی امام رضا ­(ع)­، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی……………. 83

تصویر38 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری دوطبقه به­قلم نستعلیق، ایوان طلای صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، مأخذ­تصویر: نگارنده، مهر 1393………………………………………………………………………… 83

تصویر39 – 2. نمونه­ای از کتیبه طوماری دوطبقه به­قلم ثلث با نوشته خفی به­قلم کوفی تربیعی بر بالای آن، ایوان ساعت صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، 1394 ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی 83

تصویر40 – 2. نمونه­ای از کتیبه دو طبقه به­خط ثلث، داخل صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، رقم محمد­حسین موحد، دوره معاصر، مأخذ­تصویر: نگارنده، آذر 1393………………………………………………. 84

تصویر41 – 2. نمونه­ای از کتیبه­های طوماری مادر و بچه، با قلم ثلث­جلی و کوفی­خفی بر بالای آن، سردر ایوان­مقصوره­ مسجد­گوهرشاد، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)، رقم بایسنغر­میرزا، 821 ق، مأخذ تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………………………………………… 85

تصویر­1 – 3. نمونه­ای کتیبه طوماری مادر و بچه به­خط ثلث و کوفی، داخل نقاره­خانه صحن عتیق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………………….. 110

تصویر 2 – 3. تحلیل ساختاری کتیبه، ایجاد آهنگ بصری متناوب در­کتیبه با تکرار افراشته­ها و ایجاد نوعی انتظار در بیننده در تکرار متنوع حروف عمودی…………………………………………………………………….. 110

تصویر­3 – 3. نمونه­ای کتیبه طوماری به خط ثلث ، ایوان ساعت صحن عتیق، قلم علیرضا عباسی، دوره صفویه، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………… 110

تصویر 4 – 3. ایجاد آهنگ بصری متناوب در­کتیبه با تکرار افراشته­ها و ایجاد نوعی انتظار در بیننده در تکرار متنوع حروف عمودی…………………………………………………………………………………………………………. 110

تصویر 5 – 3. ایجاد آهنگ بصری متناوب در­کتیبه با تکرار حروف گرد­اندام (دوایر منقبض و منبسط) 110

تصویر­6– 3. نمونه­ای کتیبه قاب­بندی به­خط نستعلیق، ازاره بیرونی صحن عتیق، رقم محمد الموسوی، 1317، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393……………………………………………………………………………………….. 111

تصویر 7 – 3. ایجاد آهنگ بصری متناوب با تکرار الف­ها و حروف عمودی در قاب کتیبه…… 111

تصویر­8 – 3. ایجاد آهنگ بصری یکنواخت با حروف گرد­اندام در کرسی اول کتیبه…………. 111

تصویر­9 – 3. ایجاد آهنگ بصری یکنواخت، سمت راست و بر کرسی دوم کتیبه……………… 111

تصویر­10 – 3. نمونه­ای کتیبه الواح به­خط نستعلیق، ازاره­های بیرونی صحن نو، رقم محمد­الموسوی، 1320، مأخذ­تصویر: نگارنده، آبان 1393……………………………………………………………………………………….. 112

تصویر 11 – 3. ایجاد آهنگ بصری متوالی، با تکرار حروف گرد­اندام از پایین کتیبه به­سمت بالا 112

تصویر­12 – 3. نمونه­ای کتیبه طوماری کمربندی به­خط ثلث، سردر ایوان طلای صحن عتیق، رقم محمد­رضا امامی­اصفهانی، 1085ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………… 114

تصویر­13 – 3. ایجاد تعادل بصری با استفاده از آهنگ متناوب در افراشته­ها وکمربند حرف «یاء» که سبب تقسیم فضای کتیبه شده است……………………………………………………………………………………………….. 114

تصویر­14 – 3. نمونه­ای کتیبه الواح به­خط نستعلیق، ازاره­های صحن­نو، رقم محمد­الموسوی، مأخذ­تصویر: نگارنده، مهر 1393…………………………………………………………………………………………………………. 114

تصویر­15 – 3. ایجاد تعادل بصری با استفاده ازحروف کشیده در بالا و پایین کتیبه……………. 114

تصویر­16 – 3. نمونه­ای کتیبه به­خط کوفی بنایی ساده با عبارت­الله­اکبر، داخل ایوان مقصوره، مأخذ­تصویر: مصدقیان، 1384: 76…………………………………………………………………………………………………… 115

تصویر 17 – 3. تعادل بصری با استفاده از شبکه­بندی حروف افقی و عمودی در قاب کتیبه….. 115

تصویر 18 – 3. تعادل بصری با رعایت فضای مثبت و منفی در بین حروف……………………… 115

تصویر 19 – 3. نمونه­ای کتیبه طوماری کمربندی به­خط ثلث، سردر ایوان طلای صحن عتیق، رقم محمد­رضا امامی­اصفهانی، 1085ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………… 117

تصویر 20 – 3. ایجاد تباین اندازه، با استفاده از افراشته­های عمودی نسبت به دیگر حروف افقی کتیبه 117

تصویر 21 – 3. ایجاد تباین جهت، با استفاده از حروف مورب در قاب کتیبه…………………… 117

تصویر 22 – 3. ایجاد تباین رنگ­های مکمل و تاریک و روشن در کتیبه……………………….. 117

تصویر 23– 3. نمونه­ای­کتیبه الواح به­خط نستعلیق، رقم محمد­الموسوی، ازاره­های صحن نو، مأخذ­تصویر: نگارنده، مهر 1393…………………………………………………………………………………………………………. 118

تصویر 24 – 3. ایجاد تباین اندازه، با استفاده از حروف کشیده در قاب کتیبه…………………… 118

تصویر­25– 3. نمونه­ای کتیبه به­خط کوفی بنایی مسطح، مجموعه زیارتی امام رضا (ع)،گنبد مسجد گوهرشاد، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………… 118

تصویر­26 – 3. ایجاد تباین اندازه، با استفاده از افراشته­ها در خط کوفی بنایی و تباین جهت، با مورب شدن و در تضاد قرار گرفتن طُره در حروف عمودی……………………………………………………………………….. 118

تصویر 27 – 3. ایجاد تباین رنگ­های تاریک و روشن در کتیبه…………………………………… 119

تصویر 28– 3. نمونه­ای کتیبه کمربندی به­خط ثلث، نقاره­خانه صحن عتیق، مجموعه زیارتی امام رضا­ (ع)، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی………………………………………………………………….. 121

تصویر 29 – 3. ترکیب­بندی عمودی با استفاده از آهنگ بصری در افراشته­ها و ایجاد ثبات و پایداری در کتیبه 121

تصویر­30 – 3. قرارگیری حروف عمودی و کمربند افقی حروف، در وسط کتیبه با تقسیم­بندی قاب کتیبه به­دو قسمت مساوی و ایجاد ترکیب­بندی متقاطع در کتیبه……………………………………………………………. 121

تصویر 31 – 3. قرارگیری حروف اریب و تقسیم قاب کتیبه، ایجاد تباین جهت و ترکیب­بندی اریب در کتیبه 121

تصویر 32 – 3. نمونه­ای کتیبه کمربندی به­خط ثلث، داخل ایوان شرقی صحن نو، مجموعه زیارتی امام رضا­(ع)، 1274 ق، مأخذ­تصویر: آفرینش­های هنری آستان قدس رضوی……………………………………………… 122

تصویر 33 – 3. ترکیب­بندی عمودی با استفاده از آهنگ بصری در افراشته­ها و ایجاد ترکیب­بندی متقاطع با قرارگیری حروف عمودی و کمربند افقی حروف…………………………………………………………………… 122

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...