هیپرپرولاکتینمی…………………………………………………………………………………………….. 31

2-6-3- بالا بودن غلظت استروژن به طور مزمن……………………………………………………………………. 31

2-6-4- نقص در فوران LH……………………………………………………………………………………………. 32

2-7- بیماری های موضعی تخمدان……………………………………………………………………………………… 33

2-7-1- سندرم تخمدان چند کیستی…………………………………………………………………………………… 33

2-7-1-1- زنان با یک مشخصه ی منحصر تخمدان های پلی کیستیک………………………………………….. 36

2-7-1-2- تعریف حاضر از تخمدان پلی کیستیک…………………………………………………………………. 36

2-7-1-3- ویژگی های بالینی و بیوشیمیایی PCOS……………………………………………………………….. 39

2-7-1-3-1- گنادوتروپین ها در PCOS……………………………………………………………………………. 39

2-7-1-3-1-1- ترشح نامناسب گنادوتروپین……………………………………………………………………… 39

2-7-1-3-2- تولید استروئید در زنان PCOS………………………………………………………………………. 40

2-7-1-3-2-1- ترشح آندروژن………………………………………………………………………………………. 40

2-7-1-3-2-2- تولید استروئید در تخمدان………………………………………………………………………… 40

2-7-1-3-2-3- هیپرآندروژنمی………………………………………………………………………………………. 43

2-7-1-3-2-3-1- هیپرآندروژنیسم بالینی…………………………………………………………………………. 45

2-7-1-3-3- اختلالات تیروئیدی…………………………………………………………………………………….. 46

2-7-1-3-4- هیپرپرولاکتینمی…………………………………………………………………………………………. 46

2-7-1-3-5- خصوصیات متابولیکی در PCOS…………………………………………………………………… 46

2-7-1-3-5-1- تحمل گلوکز…………………………………………………………………………………………. 46

2-7-1-3-5-2- مقاومت به انسولین…………………………………………………………………………………. 47

2-7-1-3-5-3- کلیرانس و ترشح انسولین………………………………………………………………………… 49

2-7-1-3-5-4- مقاومت انسولینی در زنان PCO………………………………………………………………… 50

2-7-1-3-5-5- فاکتورهای رشد شبه انسولینی در PCOS………………………………………………………. 50

2-7-1-3-6- لپتین و PCOS………………………………………………………………………………………….. 52

2-7-1-3-7- لیپیدها و PCOS………………………………………………………………………………………… 54

2-7-1-3-7-1- دیس لیپیدمی…………………………………………………………………………………………. 55

2-7-1-3-8- تنظیم وزن و انرژی…………………………………………………………………………………….. 55

2-7-1-3-9- هیرسوتیسم………………………………………………………………………………………………. 56

2-7-1-3-9-1- هیرسوتیسم ایدیوپاتیک……………………………………………………………………………. 57

2-7-1-3-10- اختلالات قاعدگی و خطر ابتلا به سرطان آندومتر…………………………………………….. 58

2-7-1-3-11- ژنتیک PCOS…………………………………………………………………………………………. 59

2-7-1-3-12- مدیریت بالینی………………………………………………………………………………………… 60

2-7-1-3-13- تغییرات نحوه ی زندگی……………………………………………………………………………… 61

2-8- ناهنجاری های متابولیک و خطرات سلامت همراه با آن ها…………………………………………………. 62

2-9- معیارهای تشخیص PCOS………………………………………………………………………………………. 64

فصل سوم: مواد و روش ها

3- 1- منشور اخلاقی……………………………………………………………………………………………………… 66

3- 2- جامعه ی مورد مطالعه……………………………………………………………………………………………… 66

3- 3- نمونه گیری…………………………………………………………………………………………………………… 67

3-3-1- خون گیری وریدی………………………………………………………………………………………………. 67

3-4- آزمایش های بیوشمیایی……………………………………………………………………………………………. 67

3-4-1- اندازه گیری گلوکز………………………………………………………………………………………………. 67

3-4-2- اندازه گیری پروفایل لیپیدی…………………………………………………………………………………… 68

3-4-3- اندازه گیری تری گلیسرید………………………………………………………………………………………. 68

3-4-4- اندازه گیری کلسترول…………………………………………………………………………………………… 69

3-4-5- اندازه گیری لیپوپروتئین………………………………………………………………………………………… 70

3-4-5-1- اندازه گیری لیپوپروتئین با دانسیته ی بالا به روش مستقیم…………………………………………… 70

3-4-5-2- اندازه گیری لیپوپروتئین با دانسیته ی پایین……………………………………………………………… 70

3-4-6- سنجش هورمونی……………………………………………………………………………………………….. 71

3-4-6-1- اندازه گیری هورمون LH در سرم………………………………………………………………………… 71

3-4-6-2- اندازه گیری هورمون FSH در سرم………………………………………………………………………. 72

3-4-6-3- اندازه گیری هورمون تستوسترون در سرم………………………………………………………………. 73

3-4-6-4- اندازه گیری هورمون DHEA-S………………………………………………………………………….. 74

3-4-6-5- اندازه گیری هورمون پرولاکتین در سرم………………………………………………………………… 75

3-4-6-6- اندازه گیری هورمون آندروستندیون……………………………………………………………………… 76

3-4-6-7- اندازه گیری هورمون پروژسترون در سرم………………………………………………………………. 76

3-4-6-8- اندازه گیری هورمون استروژن در سرم………………………………………………………………….. 77

3-4-6-9- اندازه گیری هورمون TSH در سرم………………………………………………………………………. 78

3-5- تکمیل پرسش نامه ها………………………………………………………………………………………………… 79

3-5-1- پرسش نامه ی کیفیت زندگی…………………………………………………………………………………… 79

3-5-2- پرسش نامه ی دموگرافیک……………………………………………………………………………………… 79

3-6- تجزیه و تحلیل های آماری……………………………………………………………………………………….. 79

فصل چهارم: نتایج

4-1- بررسی ویژگی های جمعیت شناختی زنان مورد مطالعه……………………………………………………… 81

4-2- مقایسه ی هورمون ها در زنان PCOS با زنان سالم…………………………………………………………… 82

4-3- مقایسه ی عوامل خونی در زنان PCOS با زنان سالم……………………………………………………….. 87

4-4- مقایسه ی عوامل بالینی در زنان PCOS با زنان سالم………………………………………………………… 89

4-5- بررسی ارتباط نمایه ی توده ی بدنی با پارامترهای مورد مطالعه……………………………………………. 90

4-5-1- بررسی ارتباط نمایه ی توده ی بدنی با هورمون های مورد مطالعه………………………………………. 90

4-5-2- بررسی ارتباط نمایه ی توده ی بدنی با عوامل خونی مورد مطالعه……………………………………… 91

4-6- بررسی ارتباط سن با پارامترهای مورد مطالعه………………………………………………………………… 92

4-6-1- بررسی ارتباط سن با هورمون های مورد مطالعه………………………………………………………….. 92

4-6-2- بررسی ارتباط سن با عوامل خونی مورد مطالعه…………………………………………………………. 92

4-7- بررسی ارتباط سطوح هورمون ها با تشخیص نهایی (PCOS- سالم)……………………………………. 94

4-8- بررسی ارتباط سطوح عوامل خونی با تشخیص نهایی (PCOS- سالم)………………………………… 96

4-9- بررسی ارتباط بین هورمون های مورد مطالعه………………………………………………………………….. 98

4-10- بررسی ارتباط بین عوامل خونی مورد مطالعه………………………………………………………………. 98

4-11- بررسی ارتباط بین عوامل خونی و هورمون های مورد مطالعه……………………………………………. 100

فصل پنجم: بحث

5-1- شایع ترین علایم بالینی در افراد مبتلا به PCOS…………………………………………………………….. 101

5-2- شایع ترین عوامل خونی غیر طبیعی در افراد PCOS………………………………………………………… 104

5-3- تغییرات هورمونی افراد PCOS………………………………………………………………………………….. 105

5-4- متغیرهای دموگرافیک در بیماران PCOS……………………………………………………………………… 106

5-4-1- رابطه ی توده ی بدنی با هورمون ها و عوامل خونی در بیماران PCOS……………………………….. 106

5-4-1-1- رابطه ی توده ی بدنی و هورمون ها……………………………………………………………………….. 106

5-4-2- رابطه ی توده ی بدنی با عوامل خونی……………………………………………………………………….. 107

5-4-3- رابطه ی سن با هورمون ها و عوامل خونی در بیماران PCOS…………………………………………. 107

5-4-3-1- رابطه ی سن با هورمون ها………………………………………………………………………………….. 107

5-4-3-2- رابطه ی سن با عوامل خونی………………………………………………………………………………. 108

5-5- اثرات متقابل متغیرهای دموگرافیکی، هورمونی و خونی در بیماران PCOS……………………………. 109

5-6- کیفیت زندگی بیماران PCOS……………………………………………………………………………………. 110

5-7- نتیجه گیری کلی……………………………………………………………………………………………………… 111

6- منابع……………………………………………………………………………………………………………………….. 114

7- پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………………. 127

8- چکیده ی انگلیسی………………………………………………………………………………………………………. 129

فهرستجدول ها

عنوان صفحه

جدول 2-1- خلاصه ای از مطالعاتی نشان دهنده ی میزان شیوع تخمدان پلی کیستیک PCO به کمک اولتراسونوگرافی (برگرفته از Koivunen, 2001)…………………………………………………………………………………………… 36

جدول 2-2- مشخصات بافت شناسی تخمدان پلی کیستیک (برگرفته از Koivunen, 2001)……………….. 37

جدول 2-3- معیار اولتراسونوگرافی برای تشخیص PCO (برگرفته از Koivunen, 2001)………………… 37

جدول 2-4- کرایتریای تشخیصی برای سندرم تخمدان پلی کیستیک برطبق تعاریف مختلف منتشر شده، برگرفته از Conder & Escobar-Morreale, 2007 )………………………………………………………………………………. 65

جدول3-1- تعداد افراد مورد مطالعه…………………………………………………………………………………… 67

جدول 3-2- مقادیر مورد انتظار برای سیستم تست LH به روش ELISA……………………………………. 72

جدول 3-3- مقادیر مورد انتظار برای سیستم تست FSH به روش ELISA………………………………….. 73

جدول 3-4- مقادیر مورد انتظار برای سیستم تست تستوسترون به روش ELISA………………………….. 74

جدول 3-5- مقادیر مورد انتظار برای سیستم تست پرولاکتین به روش ELISA…………………………….. 76

جدول 4-1- مقایسه ی ویژگی های جمعیت شناختی زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک و زنان سالم (کنترل) 82

جدول 4-2- مقایسه ی هورمون های مورد بررسی زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک و زنان سالم (کنترل) 83

جدول 4-3- مقایسه عوامل خونی زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک و زنان سالم (کنترل)……….. 87

جدول 4-4- مقایسه ی عوامل بالینی زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک و زنان سالم (کنترل)…….. 89

جدول 4-5- ضریب همبستگی اسپیرمن بین نمایه ی توده ی بدنی با هورمون های مورد بررسی در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS…………………………………………………………………………………………………………… 91

جدول 4-6- ضریب همبستگی اسپیرمن بین نمایه ی توده ی بدنی با عوامل خونی مورد بررسی در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS…………………………………………………………………………………………………………… 92

جدول 4-7- ضریب همبستگی اسپیرمن بین سن با هورمون های مورد بررسی در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS………………………………………………………………………………………………………………………………….. 93

جدول 4-8- ضریب همبستگی اسپیرمن بین سن با عوامل خونی مورد بررسی در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS………………………………………………………………………………………………………………………………….. 93

جدول 4-9- مقادیر حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی هورمون های مورد بررسی در نقطه ی برش تعیین شده……………………………………………………………………………………………………………… 96

جدول 4-10- مقادیر حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت و ارزش اخباری منفی عوامل خونی مورد بررسی در نقطه ی برش تعیین شده……………………………………………………………………………………………………………… 97

جدول 4-11- ضریب همبستگی اسپیرمن بین هورمون های مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS 99

جدول 4-12- ضریب همبستگی اسپیرمن بین عوامل خونی مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS 98

جدول 4-13- ضریب همبستگی اسپیرمن بین عوامل خونی و هورمون های مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیر مبتلا به PCOS …………………………………………………………………………………………………………………….. 100

فهرستنمودارها

عنوان صفحه

نمودار 4-1- مقایسه ی هورمون LH زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای……………… 83

نمودار 4-2- مقایسه ی هورمون FSH زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای……………. 84

نمودار 4-3- مقایسه ی نسبت LH/FSH زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای………… 84

نمودار 4-4- مقایسه ی هورمون تستوسترون زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای……. 84

نمودار 4-5- مقایسه ی هورمون DHEA-S زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای…….. 85

نمودار 4-6- مقایسه ی هورمون پرولاکتین زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای……… 85

نمودار 4-7- مقایسه ی هورمون آندروستندیون زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای… 85

نمودار 4-8- مقایسه ی هورمون پروژسترون زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای……. 86

نمودار 4-9- مقایسه ی هورمون استروژن زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای……….. 86

نمودار 4-10- مقایسه ی هورمون TSH زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای…………. 86

نمودار 4-11- مقایسه ی گلوکز زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای…………………… 87

نمودار 4-12- مقایسه ی کلسترول زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای……………….. 88

نمودار 4-13- مقایسه ی LDL زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای……………………. 88

نمودار 4-14- مقایسه ی HDL زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای…………………… 88

نمودار 4-15- مقایسه ی تری گلیسرید زنان گروه PCOS و کنترل با استفاده از نمودار جعبه ای…………… 89

نمودار 4-16- مقایسه عوامل بالینی درزنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS…………………………………………. 90

نمودار 4-17- منحنی مشخصه ی عملکرد (ROC) در نقاط برش مختلف هورمون های مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS………………………………………………………………………………………………………… 94

نمودار 4-17- ادامه………………………………………………………………………………………………………… 95

نمودار 4-18- منحنی مشخصه ی عملکرد (ROC) در نقاط برش مختلف عوامل خونی مورد مطالعه در دو گروه زنان مبتلا و غیرمبتلا به PCOS………………………………………………………………………………………………………… 98

نمودار 4-18- ادامه………………………………………………………………………………………………………… 98

فهرستشکل ها

عنوان صفحه

شکل 2-1- برش عرضی تخمدان (برگرفته از Chedumbarum Pillay, 2009)………………………………. 12

شکل 2-2- تصویر سونوگرافی یک تخمدان پلی کیستیک (برگرفته از Koivunen, 2001)…………………. 38

شکل 2-3- مسیرهای ساخته شدن استروئیدها در فولیکول انترال تخمدان بر اساس دو گنادوتروپین (برگرفته از Koivunen, 2001)………………………………………………………………………………………………………….. 42