2-7 پیشینه زبان و معنا 29

2-7-1 مطالعه زبان و معنا در یونان. 29

2-7-2 مطالعه زبان و معنا در هند. 30

2-7-3 مطالعه زبان و معنا در بین مسلمانان. 31

2-7-4 مطالعه زبان و معنا در قرن نوزدهم و بیستم. 33

فصل سوم : نظریات معناشناسی و انواع دلالت.. 36

3-1 انواع نظریه های معنایی. 37

3-1-1 معناشناسی دستوری. 37

3-1-2 نظریه بافت.. 38

3-1-3 نظریه حوزه معنایی. 41

3-2 انواع دلالت.. 43

3-2-1 دلالت صوتی. 43

3-2-1-1 اندام های گفتار 44

3-2-1-2 دسته بندی اصوات زبان. 44

3-2-1-3 صفات حروف.. 45

3-2-1-3-1 مجهور (واکدار) 45

3-2-1-3-2 مهموس (بی واک) 46

3-2-1-3-3 آوای شدید (انفجاری) 46

3-2-2 دلالت صرفی. 46

3-2-2-1 دلالت اسم. 47

3-2-2-2 دلالت فعل. 47

3-2-4-1 ترادف.. 47

3-2-4-2 تضاد 48

3-2-4-5 شمول معنایی. 49

فصل چهارم : بررسی دلالی و معنایی سوره الواقعه و الرحمن. 50

4-1 سوره الواقعه. 51

4-2 محتوای سوره الواقعه. 51

4-2-1 دلالت صوت.. 52

4-2-1-1 صامت.. 52

4-2-1-1-1 اصوات مجهور 53

4-2-1-1-1-1 شدت عقوبت گمراهان. 54

4-2-1-1-1-2 تفکر در نعمت های الهی. 55

4-2-1-1-2 اصوات مهموس.. 56

4-2-1-1-2-1 سرانجام خوش بهشتیان. 56

4-2-1-1-3 آوای شدید (انفجاری) 57

4-2-1-1-3-1 توصیف حادثه هولناک قیامت.. 57

4-2-1-1-3-2 سوال از معاد همراه با انکار 59

4-2-1-1-4 اصوات رخوت سایشی. 60

4-2-1-1-4-1 برشمردن نعمت های بهشتی. 60

4-2-1-1-4-2 جواب خداوند به منکران خدا و نعمت هایش… 61

4-2-1-1-5 اصوات متوسط (روان) 62

4-2-1-1-5-1 سرنوشت مومنان. 63

4-2-1-2-1 مصوت کشیده وبلند. 64

4-2-1-2-1-1 توصیف عاقبت بهشتیان و بشارت به آرامشو انذار از عذاب.. 64

4-2-1-2-1-2 توصیف عذاب جهنمیان. 65

4-2-1-2-2 مصوت کوتاه 66

4-2-1-2-2-1 پاسخ به منکران خدا 67

4-2-1-2-2-3 عظمت قسم به ستارگان و قرآن. 67

4-2-2 دلالت صرفی. 68

4-2-2-1 مفرد و جمع آوردن کلمات.. 69

4-2-2-1-2 ارتقای مقام و منزلت.. 69

4-2-2-1-3 مفرد آوردن کلمات جمع. 70

4-2-2-2 دلالت حرف (حرف جر علی «معنای فوق – استیلا و … ») 71

4-2-2-3 دلالت اسم فاعل. 73

4-2-3 هماهنگی بین صوت و صرف.. 76

4-2-4 دلالت نحوی. 77

4-2-4-1 تقدیم و تاخیر 78

4-2-4-2 تقدیم مسند الیه با روش نفی. 78

4-2-4-3 حذف.. 79

4-2-4-4 تکرار 80

4-2-4-5 بلاغت تکرار در قرآن کریم. 81

4-2-5 دلالت واژگانی. 83

4-2-5-1 معنای اصلی و نسبی. 83

4-2-5-2 مترادف.. 84

4-2-5-3 تضاد 85

4-2-5-4 شمول معنایی. 87

4-3 سوره الرحمن. 88

4-3-1 دلالت صوتی. 90

4-3-1-1 صامت.. 90

4-3-1-1-1 اصوات مجهور 90

4-3-1-1-1-1 ناتوانی جن و انس برای عبور از مرزهای آسمانی و زمین. 91

4-2-1-1-1-2 انکار جهنم. 92

4-3-1-1-2 اصوات مهموس.. 92

4-3-1-1-3 سرآغاز نعمت های الهی. 92

4-3-1-1-4 آوای شدید (انفجاری) 95

4-3-1-1-4-1 تهدید کافران و تکذیب کنندگان. 95

4-3-1-1-4-2 اصوات رخوت سایشی. 96

4-3-1-1-4-3 رعایت عدل و قسط.. 96

4-3-1-1-5 اصوات روان (متوسط) 97

4-3-1-1-5-1 دریاها با ذخایر گران بهایشان. 97

4-3-1-2 مصوت کشیده و بلند. 98

4-3-1-2-1 یادآوری نعمت ها و دعوت غیر مستقیم به شکرگذاری. 99

4-3-1-3 مصوت کوتاه(عظمت و بزرگی خداوند) 99

4-3-1-3 دلالت صرفی. 100

-3-2-1 جمع آوردن کلمات مفرد 101

4-3-2-2 دلالت حرف.. 102

4-3-3 دلالت نحوی. 103

4-3-3-1 تقدیم و تاخیر 103

4-3-3-2 تهویل و انذار 104

4-3-3-3 ذکر نعمت های بهشتی. 104

4-3-3-4 تکرار 105

4-3-3-5 حذف.. 106

4-3-3-6 دلالت فعل مضارع. 107

4-3-4 دلالت واژگانی. 107

4-3-4-1 معنای اصلی و نسبی. 107

4-3-4-3 کلمات متضاد-الفاظ مترادف.. 109

4-3-4-4 شمول معنایی. 110

5-1 فصل پنجم نتیجه گیری. 111

پی نوشت.. 114

منابع عربی. 116

منابع فارسی. 117

مقالات.. 120

سایت.. 121

چکیده انگلیسی. 122

چکیده

زبان نظام پیچیده ای از کلمات است که پشت هر یک از آنها معنای ویژه ای است لذا کلمات با کنار هم قرار گرفتن شان مفاهیم مختلفی را منتقل می کنند . معناشناسی نیز روشی است که به وسیله ی آن می توان معنای نهفته ی کلمات و جملات را دریافت . این روش شناخت معنا ، باید با نوع متن و مفهوم هماهنگ باشد . پس معناشناسی بهترین ابزار برای شناخت معنا است که در این پژوهش به کار گرفته شده است . البته گاهی معنای عبارات یا کلمات بایکدیگر اشتباه گرفته می شوند و مفهوم حقیقی از آنها در ذهن شکل نمی بندد . علم دلالت برای رفع این مشکل به کار می آید و به گونه ای پیام عبارت را تاکید می کند یعنی پررنگ تر می کند .این پژوهش به خصوص در فصل چهارم مفصلّا بیان خواهد کرد که چگونه دلالت صوت وصرف (تاکید معنایی)در فهم بهتر مفهوم آیات دو سوره الرحمن والواقعه کمک کرده است .

این پژوهش در پی آن است که با کند و کاو هایی که در این دو سوره انجام داده ، انواع دلالت (صوت ، صرف و نحو ، واژگان) را با بهره گیری از برخی از نظریات فرمالیسم ها و ساخت گراها بررسی کند و به تحلیل کارکرد هر یک از این دلالت ها در کشف معنا بپردازد .کلمات و واژگانی که در قرآن به کار رفته همچون آجرهای یک عمارت زیبا ، منظم و بی نقص در کنار یکدیگر قرار گرفته اند که مخارج حروفی هماهنگ و صوتی درخور ، زیبایی و انسجام آنرا دو چندان کرده است . به عبارتی مثل یک اثر موسیقیایی ، هم خوش آهنگ است و هم پر محتوا . لذا محتوا و آهنگ منسجم و هماهنگ می باشد . نیز این پژوهش در پی آن است که تأثیر و اهمیت دلالت ها اعم از صوت ، جایگاه صامت ها و مصوت ها و صرف و نحو ( ساخت کلمه و جمله و واژگان )که در برگیرنده ی معنای اصلی ، نسبی ، ترادف ، تضاد و شمول معنایی است ، را در بافت آیات مشخص کند . پس بافت و سیاق در بیان معنا بسیار موثر است .

کلید واژه :زبان ، دلالت صوت ، صرف و نحو ، سوره ی الرحمن و الواقعه .

مقدمه

معناشناسی ، دانش بررسی و مطالعه معانی در زبان انسان است . به طور کلی بررسی ارتباط میان واژه و معنا را معناشناسی می گویند . این علم معمولا بر روی دلالت کننده ها مانند لغات ، عبارات ، علایم و نشانه ها و اینکه از معانی شان چه استفاده ای می شود ، تمرکز دارد . از لحاظ زبانشناسی ، دانش معناشناسی به موضوعات پایه ای خود می پردازد ؛ نظیر چند معنایی (آرایه ای که به ابهامات معنایی می پردازد) ، ترادف (آرایه ای که پیرامون لغات هم معنی می باشد) و تضاد (معانی مخالف یک لغت) ، هم آوایی و … . در واقع معناشناسی یکی از بخش های دانش زبانشناسی است که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است . زیرا می توان زبان را به شکل پدیده ای که دارای دو حوزه است ، در نظر گرفت . حوزه لفظ و حوزه محتوا . در لفظ با شکل و ساختار عناصر زبانی سر و کار داریم و در محتوا با معنا و مفهوم . (باقری ،1380: 183)

چکیده عربی

چکیده انگلیسی

مقدمه

زیبا از مصدر زیبیدن دارای معانی همچون: زیبنده، شایسته، نیکو، جمیل خوش نما و آراسته است و زیبایی نیز یعنی حالت و کیفیت زیبا که عبارت است از نظم و هماهنگی که همراه عظمت و پاکی، در شیئی وجود دارد و عقل و تخیل و تمایلات عالی انسان را به تحسین وا می­دارد و لذت و انبساط پدید می­آورد و آن امری نسبی است. (معین، 1360: 1762) گویی از آن هنگام که بشر اندیشیدن و عاطفه وزیدن را آغاز کرده است هنرنمایی و روی آوردن به زیبایی را آغاز کرده است در تعریف زیبایی نظرهای متعددی ارائه شده است و شاید بتوان آن را حقیقتی قابل ادراک اما تعریف ناپذیر دانست و نقطه مشترک همه این تعاریف به مطلوب و خواستنی بودن زیبایی در نظر همه انسانها ختم می شود و نهج البلاغه را می توان به عنوان یک منبع اصیل زیباشناختی معرفی کرد که از آغاز پدیدار شدنش بر غنای ادبیات عربی افزوده است و همه بزرگان علم و ادب از سرچشمه آن نوشیده اند و این اثر گران سنگ هم از جهت محتوا غنی می باشد و هم هماهنگی کامل میان لفظ و معنا وجود دارد و سرشار از تصویر آفرینی و واقعیت های جهان هستی می باشد و کلام امیرالمومنین علی(ع) آمیخته با فصاحت و بلاغت و جاذبه های لفظی و تعبیری و عبرت آموزی از گذشتگان و یادآوری مرگ و قیامت و موسیقی دلنشین است و چنان در جان مخاطب می نشیند که او می پندارد می تواند چون کلام مولا بیاورد. اما این مخاطب را یارای قلم فرسایی نیست از آنجایی که کلام مخیل جانها را بر می انگیزد و ذهن را وادار به همانندسازی می کند و موسیقی نیز ابزاری برای القای معانی می باشد و معنا را زیباتر جلوه م

ی دهد و عاطفه نیز مخاطب را با متن همراه می سازد؛ از آنجا که تک تک کلمات و جملات نهج البلاغه از جنبه زیبایی بی نظیر و در القای معانی تأثیر ژرف دارند و این زیبایی وشکوه در رساندن معانی خطبه­ها کمک شایانی می­کنند لذا پژوهشگر در این پژوهش در صدد بررسی عناصر زیبایی ادبی در سه خطبه از خطبه­های نهج البلاغه بر­آمده است و از میان خطبه­های مختلف که هر کدام دارای جایگاه ویژه­ای در معنا و زیبایی هستند سه خطبه طاووس، اشباح و قاصعه بخاطر اهمیت و تأثیری که عناصر زیبایی شناسی (لفظ، معنا، خیال، موسیقی و عاطفه)در زیبایی این خطبه­ها دارند، انتخاب شده و مورد تحلیل و بررسی قرار می­گیرند و در صور خیال به بررسی انواع تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه و شیوه­های ارائه آن توسط حضرت؛ در لفظ و معنا به هماهنگی میان آن­ها و کاربرد صحیح واژگان؛ در موسیقی به انواع سجع، جناس و کلمات آهنگین و در عاطفه به تأثیری که شیوه­های مختلف ارائه سخن بر جان­ها می­گذارد می­پردازیم.

به طور خلاصه این پایان نامه در پنج فصل کلی نگاشته شده است:

فصل اول: به کلیات تحقیق که شامل بیان مسئله، سوابق، فرضیه ها، اهداف، ابزار گردآوری تحقیق می پردازد.

1-4- اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………… 6

1-5- فرضیه های پژوهش………………………………………………………………………………….. 7

1-6- روش تحقیق ………………………………………………………………………………………….. 7

 

فصل دوم: امام سجاد(ع) و صحیفه سجادیه

2-1- ویژگی های فردی امام سجاد (ع)………………………………………………………………… 11

2-1-1- ولادت امام سجاد (ع) ………………………………………………………………………….. 11

2-1-2- کنیه و نسب امام سجاد (ع) …………………………………………………………………… 11

2-1-3- لقب های امام سجاد (ع) ………………………………………………………………………. 11

2-2- ویژگی های اخلاقی و عبادی امام سجاد(ع)……………………………………………………. 12

2-2-1- بخشش امام سجاد (ع) …………………………………………………………………………. 12

2-2-2- عبادت و بندگی ………………………………………………………………………………….. 13

2-2-3- مقام علمی امام سجاد (ع) ……………………………………………………………………… 14

2-3- اوضاع سیاسی و اجتماعی دوران امام سجاد (ع)………………………………………………. 15

2-3-1- رفتار امام سجاد (ع) با جنبش حره ………………………………………………………….. 17

2-4- شهادت امام سجاد (ع) …………………………………………………………………………….. 19

2-5- صحیفه سجادیه……………………………………………………………………………………….. 19

2-5-1- ابعاد صحیفه سجادیه ……………………………………………………………………………. 20

2-5-2- هدف و درون مایه صحیفه سجادیه ………………………………………………………….. 21

فصل سوم: تصویر ، خیال و تخیل

3-1- تصویر…………………………………………………………………………………………………… 25

3-1-1- تعریف لغوی تصویر ……………………………………………………………………………. 25

فهرست مطالب

عنوان صفحه

3-1-2- تصویر در اصطلاح ادبی………………………………………………………………………… 25

3-2 – خیال……………………………………………………………………………………………………. 27

3-2-1- تعریف لغوی خیال ………………………………………………………………………………. 27

3-2-2- خیال در اصطلاح ادبی …………………………………………………………………………. 27

3-3- تخیل ……………………………………………………………………………………………………. 29

3-3-1 – تعریف لغوی تخیل……………………………………………………………………………. 29

3-3-2- تخیل در اصطلاح ادبی………………………………………………………………………….. 29

فصل چهارم:بررسی صور خیال در صحیفه سجادیه(تشبیه، مجاز ،استعاره و کنایه)

4-1- تشبیه…………………………………………………………………………………………………….. 33

4-1-1- بلاغت تشبیه……………………………………………………………………………………….. 34

4-1-2- تشبیه در صحیفه سجادیه ………………………………………………………………………. 35

4-2- مجاز…………………………………………………………………………………………………….. 50

4-2-1- بلاغت مجاز……………………………………………………………………………………….. 51

4-2-2- مجاز مرسل………………………………………………………………………………………… 52

4-2-3- مجاز مرسل در صحیفه سجادیه……………………………………………………………….. 53

4-2-4- مجاز عقلی…………………………………………………………………………………………. 56

4-2-5- مجاز عقلی در صحیفه سجادیه………………………………………………………………… 57

4-3- استعاره………………………………………………………………………………………………….. 59

4-3-1- بلاغت استعاره…………………………………………………………………………………….. 60

4-3-2- استعاره در صحیفه سجادیه …………………………………………………………………….. 62

4-4- کنایه……………………………………………………………………………………………………… 83

4-4-1- بلاغت کنایه………………………………………………………………………………………… 84

4-4-2- کنایه در صحیفه سجادیه ……………………………………………………………………….. 85

فصل پنجم :یافته های پژوهش

5-1- یافته های پژوهش……………………………………………………………………………………. 101

منابع و مآخذ …………………………………………………………………………………………………… 107

1-3-1.یمن در زمان حکومت امام احمد. 10

1-3-2.انقلاب 1948م و 1955م. 10

1-3-3.کوشش های اصلاح طلبانه. 11

1-3-4.اوضاع سیاسی و اجتماعی در شمال یمن.. 12

1-3-5.انقلاب و پایان حکومت ائمه در یمن.. 15

1-3-6.انقلاب 1962م و اعلان جمهوری.. 15

1-3-7.جمهوری دمکراتیک خلق یمن.. 17

الف) جنوب یمن تحت نفوذ و سیطره بریتانیا 17

ب) حکومت بریتانیا در جنوب یمن در بین دو جنگ…. 18

1-3-8.اوضاع سیاسی واجتماعی در جنوب یمن.. 20

1-3-9.بالا گرفتن حرکت های ملی و میهنی در جنوب بر علیه استعمار بریتانیا 20

1-3-10.انقلاب مسلحانه و استقلال جنوب یمن.. 21

1-3-11.تحولات سیاسی دریمن بعد از دو انقلاب… 22

1-3-12.اوضاع اجتماعی، فرهنگی و آموزشی.. 26

1-3-13.وضعیت زنان در جامعه یمن.. 27

1-3-14.آموزش و پرورش… 27

1-3-15.مراکز فرهنگی.. 27

فصل دوم: سیر زندگی عبدالله بردونی… 29

1- سیر زندگی شاعر. 30

1-1. نام و نسب و تولد. 30

1-2. بردونی و نابینایی.. 31

1-3. شیوه یادگیری.. 32

1-4. دوران كودكی.. 33

1-5. آغاز جوانی «عبد الله بردونی» 33

1-6. خصوصیات اخلاقی.. 34

1-6-1. بدبینی.. 35

1-7. فلسفه مرگ وی.. 36

2- زندگی ادبی.. 38

2-1.آغاز شاعری.. 38

2-2. تأثیر پذیری«بردونی» 40

2-3. فرهنگ «بردونی» 40

2-3-1. رابطه فرهنگ با سیاست در نزد بردونی.. 41

2-4. موضوعات شعری «بردونی» 42

2-4-1. غربت و دوری از وطن.. 42

2-4-2. غم و اندوه. 45

2-4-3.دلتنگی و تنهایی.. 47

2-4-4. عشق.. 49

2-5. مکتب رمانتیسم و بردونی.. 50

2-5-1. مکتب ادبی رمانتیسم.. 51

2-5-2.اصول مکتب رمانتیسم.. 52

2-5-2-1.توجه به احساسات و هیجانات فرد. 52

2-5-2-2.آزادی و شخصیت… 53

2-5-2-3.گریز از اجتماع و واقعیت و سیر در عالم رؤیا و خیال. 53

2-5-2-4.تجدید در مضامین و ساختار اجناس ادبی.. 54

2-5-3. موضوعات کلی مکتب رمانتیک…. 54

2-6. فعالیت های سیاسی و اجتماعی«بردونی» 56

2-6-1. سمت های سیاسی «بردونی» 59

2-7. منزلت ادبی «عبد الله بردونی» 59

2-8. بردونی در سخن ادباء و ناقدان. 60

2-9. آثار و تألیفات… 62

الف) آثار شعری «بردونی» 62

ب) آثار منثور. 63

ج) نسخه ها خطی چاپ نشده. 64

فصل سوم: بررسی و پژوهشی در اشعار وطنی عبدالله بردونی… 66

1- تاریخچه وطنیات در ادبیات عربی.. 67

1-1.وطن و شعر وطنی.. 67

1-2. معنی لغوی وطن.. 67

1-3. تعریف شعر وطنی.. 68

1-4. شعر وطنی در ادبیات عربی قدیم.. 69

1-5. شعر وطنی در ادبیات عربی معاصر. 71

1-6. عوامل به وجود آورندة شعر وطنی.. 72

1-7. مظاهر شعر وطنی.. 73

الف) گرایش عثمانی.. 73

ب) گرایش شرقی.. 74

ج) گرایش ناسیونالیستی.. 75

د) گرایش اقلیتی و منطقه ای.. 76

1- در مصر. 76

2- در لبنان. 77

ه‍ (گرایش بازگشت به وطن: 77

و)مساله فلسطین: 78

1-8.بردونی و یمن.. 78

1-9.بردونی شاعر وطنی و قومی.. 81

2- شعر «بردونی» 83

2-1. ویژگی های اشعار وطنی «عبدالله بردونی”. 84

2-1-1.تعصب وتعهد. 84

2-1-2.صداقت و واقعیت… 87

2-1-3.غموض و ابهام. 91

2-1-4. تکرار. 92

3- زبان اشعار وطنی بردونی.. 95

3-1.اسلوب ها 95

3-1-1.سخریه. 95

3-1-2.حوار. 98

3-1-3.تصویر. 99

3-2.صنایع ادبی.. 101

3-2-1.اسلوب ردالعجز الی الصدر. 101

3-2-2. مقابله. 104

3-2-3.طباق.. 105

4- مضامین اشعار وطنی.. 106

4-1.آزادی.. 106

4-2.دعوت به وحدت، همبستگی و تعاون. 109

4-3.مبارزه با استعمار. 115

4-4.انتقاد از رجال سیاسی.. 119

4-5.فقر و محرومیت… 124

4-6.صلح و امنیت… 125

4-7.جمهوری خواهی.. 126

4-8.میهن دوستی.. 129

4-9.تجلیل از قهرمانان ملی.. 131

4-10. افتخار به شکوه و عظمت گذشته و دعوت به احیای آن. 134

4-11.ضرورت فراگیری علم و دانش…. 135

4-12.جهل و عقب ماندگی.. 136

4-13.به تصویر کشیدن مشکلات مردم در زمان حکومت… 139

نتیجه. 141

فهرست منابع ومآخذ. 142

منابع فارسی.. 142

منابع عربی: 142

فهرست مقالات… 145

مقدمه

شعر وطنی بازتاب تحولات سیاسی جامعه و نتایج حوادث مربوط به آن است. حوادث پرفراز و نشیب جهان عرب در دوره معاصر به ویژه در یمن شاعران را به شدت تحت تأثیر قرار داد که درباره وطن شعر سرایند؛ لذا شعر ملی ـ میهنی در دیوان شعرای معاصر از جایگاه والایی برخوردار است. عبدالله بردونی در این زمینه شاعری بزرگ و از پیشگامان شعر معاصر یمن به شمار می آید. او مسائل و مشکلات جامعه یمن را به واسطه اشعار وطنی اش به تصویر می کشد و گاه پا فراتر نهاده و به بیان مشکلات جامعه عرب می پردازد و در گرفتاری ها و مشکلات، خود را شریک غم و اندوه آنها می داند. قدرت بیان، عاطفه قوی، امتزاج سبک قدیم شعر با سبک جدید باعث شده که وی در این عرصه نام آور شود و شعرش جزء بهترین اشعار ملی ـ میهنی دوره معاصر به شمار آید.

پژوهش حاضر تلاشی در جهت شناخت و طنیات این شاعر بزرگ است. علاوه بر کلیات متشکل از سه فصل است.در فصل اول به بررسی اوضاع سیاسی ـ اجتماعی عصر شاعرپرداخته شده است. فصل دوم به سیر زندگی شخصی و ادبی و معرفی آثار وی اختصاص دارد. در فصل سوم و نهایی تحت عنوان بررسی و پژوهش در اشعار وطنی، سعی بر آن بوده است که هدف اصلی از پژوهش برآورده شود. این فصل با بررسی تاریخچه شعر وطنی به طور خلاصه آغاز شده؛ پس از آن با دسته بندی ویژگی های شعر وطنی و زبان اشعار و سبک او ادامه یافته است. این فصل با دسته بندی موضوعات وطنی همچون: آزادی، وحدت، به تصویر کشیدن مشکلات مردم، انتقاد از رجال سیاسی، مبارزه با استعمار و… خاتمه می یابد. و این مضامین بخش عمده ای از مجموعه اشعار عبدالله بردونی را به خود اختصاص داده است. به گونه ای که می توان گفت نبوغ وی در این زمینه شکوفا شده است. و عوامل زیادی از جمله: فقر و محرومیت، ظلم و ستم حاکمان، غربت و دوری از وطن و خانواده بر روی شعر وی تأثیرگذار بوده است. وی در بیان این اشعار از مکتب ادبی رمانتیسم تأثیربسیاری پذیرفته است. در تمامی این مراحل سعی بر آن بوده که از نمونه های شعری متناسب برای هر بخش استفاده شود.

سؤال های اصلی تحقیق

با توجه به مطالب یاد شده در این پژوهش سؤالاتی مطرح می شود که پاسخ آنها زیربنای اصلی پژوهش را تشکیل می دهد. این سؤالات عبارتند از:

اشعار وطنی عبدالله بردونی به بیان چه موضوعاتی از مسائل ملی ـ میهنی پرداخته است؟

• دایره شمول مضامین ملی ـ میهنی عبدالله بردونی تا چه حدی است؟

• چه عواملی بر روی اشعار وطنی وی تأثیر گذاشته است؟

• اشعار وطنی وی بیشتر تحت تأثیر کدامین مکتب ادبی بوده است؟

8

8

9

9

50

50

50

50

51

51

51

51

61

61

61

62

2

3

4

4

4

5

6

7

8

8

8

9

9

9

2

2

2

3

3

3

4

4

4

4

5

5

5

6

6

7

7

7

7

8

9

80

80

80

81

1

1

81

82

82

82

2

3

3

3

3

4

4

6

6

9

90

91

3

 

فهرست شکلها

عنوان

صفحه

فهرست جدولها

عنوان

صفحه

 

مقدمه

قرن چهارم هجری، دوره­ی بسیار آشکاری از زندگی عرب و مسلمانان در تمامی جوانب از جمله ادبیات داستانی می­باشد. و تأثیر دولت آل بویه در آن بسیار زیاد بوده است؛ چرا که آن­ها رابطه­ی محکمی را بین تاریخ خود و تاریخ خلافت عباسی پیوند زدند که هیچ دولت دیگری در آن عصر، چنین پیوندی نداشت.

در اواخر قرن چهارم هجری در زبان عربی از متفرّعات فنّ قصص، فنّ نویی به وجود آمد كه بر آن نام «مقامات» نهادند. مقامات، به طور کلی از انواع داستان­های کهن می­باشد که با نثر مصنوع آمیخته با شعر در مورد یک قهرمانی است که به صورت ناشناس در داستان ظاهر می­شود، حوادثی به وجود می­آورد و همین­که در پایان داستان شناخته می­شود، ناپدید می­­گردد تا آن­که دوباره در هیبتی دیگر، در مقامه بعدی آشکار می­شود (شمیسا، 1373، 207). لذا مقامات را می­توان مجموعه­ای از داستان­های مجزّا دانست که دارای وحدت موضوع می­باشند. این فن با داستان­نویسی و افسانه­پردازی از بعضی جهات مشابه و از پاره­ای جهات مغایر بود.